www.SPMSureSkor.com 1

Tingkatan 4 Bab 8: Pembaharuan Dan Pengaruh Islam Di Malaysia Sebelum Kedatangan Barat

8.1 Kesan Kedatangan Islam Terhadap Politik

1. Faktor pentadbiran di Tanah Melayu sebelum dan selepas kedatangan Islam

F1 Institusi raja dipengaruhi oleh tradisi Hindu-Buddha H1 Konsep dewa-raja H2 Pemerintahan menggalurkan nasab keturunan daripada penitisan dewa F2 Kesan kedatangan Islam H1 Menggunakan konsep Islam H2 Gelaran Khalifah Mukminin digunakan oleh Sultan Mahmud Shah Melaka

2. Ciri-ciri Adat Perpatih

F1 Diasaskan oleh Datuk Perpatih Nan Sebatang dari Pagar Ruyung Sumatera F2 Ahli setiap suku yang sama adat tidak dibenarkan berkahwin F3 Bersifat matrilineal F4 Hak perempuan mewarisi harta F5 Musyawarah asas pentadbiran dan penyelesaian masalah F6 Pemilihan ketua di pelbagai peringkat dilantik oleh kumpulan ketua daripada peringkat bawah

3. Ciri-ciri Adat Temenggung

F1 Diasaskan oleh Datuk Ketemenggungan F2 Individu bebas berkahwin dengan pasangan asalkan tidak melanggar hukum Islam F3 Berasaskan sistem patrilineal F4 Anak lelaki mewarisi harta pusaka

4. Pengaruh Islam dalam undang-undang bertulis di Tanah Melayu

F1 Sebelum kedatangan Islam H1 Berasaskan Hukum Kanun Manu F2 Selepas kedatangan Islam H1 Memperkembangkan undang-undang bertulis F3 Hukum Kanun Melaka menjelaskan H1 Tanggungjawab raja dan pembesar H2 Pantang larang anggota masyarakat H3 Hukuman kesalahan jenayah H4 Pemasalahan ibadah H5 Undang-undang keluarga F4 Peraturan maritim dan perdagangan H1 Kandungan Undang-undang Laut Melaka F5 Undang-undang mengecualikan raja atau sultan H1 Melambangkan kuasa tertinggi kerajaan

5. Pengaruh kedatangan Islam terhadap pendidikan tidak formal

F1 Pembelajaran melalui pendengaran, penglihatan dan pemerhatian F2 Cerita berbentuk teladan dan pengajaran diberikan penekanan F3 Kanak-kanak mempelajari pantang larang dan adat istiadat melalui pergaulan

www.SPMSureSkor.com 2

sosial F4 Pendidikan tidak formal menerusi pantun, peribahasa dan teka-teki

8.2 Kesan Kedatangan Islam Terhadap Sosiobudaya

6. Perkembangan pendidikan formal di Tanah Melayu

F1 Semua golongan terlibat F2 Pendidikan di rumah F3 Peranan istana sebagai institusi pendidikan H1 Pusat pendidikan dan ilmu pengetahuan, penterjemahan H2 Kedatangan ulama dan pendakwah asing dan menetap di Melaka H3 Ulama pelbagai bangsa H4 Pendidikan istana melibatkan hal pentadbiran negara dan politik F4 Pendidikan di masjid dan surau H1 Kanak-kanak diajar ilmu fikah H2 Malam menjadi pusat pengajian orang dewasa F5 Sistem pendidikan pondok H1 Meluas di Kedah, Kelantan, Terangganu, Perlis dan Pattani H2 Pengajian tiada batasan waktu F6 Sistem madrasah H1 Diperkenalkan pada zaman Khalifah Bani Saljuk H2 Berdasarkan sukatan pelajaran H3 Dilaksanakan secara kelas H4 Mengikut tahap iaitu permulaan dan pertengahan serta pengkhususan H5 Diawasi oleh mudir H6 Diselia oleh lembaga dan jawatankuasa kewangan

7. Pengaruh Islam dalam gaya hidup masyarakat Melayu tradisional

F1 Pemerintah H1 Amalan protokol menggambarkan pengaruh Bani Umaiyah H2 Lafaz ikrar oleh sultan dan pembesar menyerupai proses balah yang diajar dalam Islam H3 Pengganti sultan dilantik sebelum istiadat pemakaman F2 Pengaruh Islam dalam kehidupan H1 Hubungan antara individu dan pertalian kekeluargaan rapat H2 Ibu bapa dan orang yang lebih tua dihormati H3 Jiran dianggap keluarga sendiri H4 Tetamu dilayan dengan hormat H5 Dihidangkan minuman dan makanan F3 Panduan berziarah H1 Memberikan salam dan tuan rumah wajib menjawab H2 Kanak-kanak mencium tangan orang yang lebih tua H3 Ungkapan bismillah semasa hendak makan dan minum F4 Majlis mengikut ajaran Islam H1 Majlis perkahwinan H2 Majlis berkhatan, majlis khatam H3 Nilai perpaduan amat ditekankan

www.SPMSureSkor.com 3

8.3 Kesan Kedatangan Islam Terhadap Ekonomi

8. Faktor kemajuan perdagangan

F1 Perdagangan di Lautan Hindi dan Laut China Selatan didominasi pedagang Islam F2 Melaka menjadi pusat perdagangan H1 Kedudukannya strategik H2 Pentadbiran licin dan teratur H3 Undang-undang Laut Melaka landasan bagi tugas nakhoda dan jurumudi H4 Urusan perdagangan secara tukar barang dan menggunakan mata wang

9. Ciri pentadbiran di Tanah Melayu selepas kedatangan Islam

F1 Menitikberatkan konsep-konsep Islam F2 Menggunakan istilah bagi sultan, iaitu Zillullah fil-alam dan Zillullah fil-ardh (bayangan Allah SWT di muka bumi) F3 Gelaran Khalifatul Mukminin (pemimpin orang mukmin) digunakan oleh Sultan Mahmud Shah di Melaka F4 Tokoh Islam seperti Iskandar Zulkarnain F5 Dirujuk sebagai asas nasab keturunan sultan F6 Institusi sultan di Tanah Melayu berdasarkan pewarisan F7 Sultan sebagai kuasa tertinggi dalam sistem pentadbiran F8 Mendapatkan nasihat pentadbiran daripada golongan ulama seperti Makhdum Sayid Abdul Aziz, Maulana Abu Bakar, Maulanan Sadar Jahan, Maulana Jalaludin dan Qadir Yusuf F9 Konsep daulat adalah melambangkan kekukuhan institusi kesultanan F10 Mengangkat kedudukan raja, dikukuhkan melalui adat istiadat seperti cara berpakaian dan jenis pakaian, bahasa dan pengucapan serta tingkah laku F11 Istiadat pertabalan disempurnakan dengan penuh tertib

10. Pengaruh Islam dalam percukaian

F1 Di Melaka, pedagang diwajibkan H1 Cukai tetap H2 Orang asing yang menetap di Melaka juga dikenakan cukai H3 Orang asing dari Kepulauan Melayu dikenakan cukai diraja tiga peratus H4 Orang asing lain dikenakan cukai diraja enam peratus F2 Amalan riba tidak dibenarkan H1 Dijelaskan dalam Hukum Kanun Melaka H2 Golongan ceti dibenarkan F3 Golongan kaya membayar zakat harta H1 Zakat disimpan oleh baitulmal H2 Untuk kemakmuran negara H3 Sumber bantuan masyarakat

11. Pengaruh Islam dalam mata wang di Tanah Melayu

F1 Mata wang sebagai perantaraan nilai H1 Alternatif kepada sistem tukar barang atau barter F2 Negeri-negeri Melayu menggunakan mata wang timah H1 Berbentuk bulat H2 Beratnya ialah satu kati H3 Nama sultan yang memerintah serta tarikh Islam dicatat F3 Di Johor, mata wang timah dikenali sebagai wang kartun digunakan

www.SPMSureSkor.com 4

H1 Berbentuk seekor ayam jantan yang hinggap di atas beberapa cincin F4 Mata wang emas H1 Di Kelantan dikenali sebagai kijang kerana terdapat gambar kijang F5 Mata wang asas H1 Pedagang Eropah menggunakan wang perak H2 Pedagang India, China dan Arab menggunakan emas