forum kepelbagaian budaya

7/27/2019 Forum Kepelbagaian Budaya

1/11

SKRIP FORUM KUMPULAN 4 :

KEPELBAGA IAN BUDAYA BUKAN

PENGHALANG PROSES PENDIDIKAN DI

SEKOLAH

Oleh :

Nur Filzah Binti Fisal

Nurfarhan Bt Mohd Salleh

Fairuzah M. Nashihin

8 PISMP PENGAJIAN AGAMA 1


2/11

FORUM CAKNA ISU : KEPELBAGAIAN BUDAYA BUKAN PENGHALANG

PROSES PENDIDIKAN DI SEKOLAH

Moderator : Nur Filzah Binti Fisal

Panel 1 : Nurfarhan Bt Mohd Salleh

Panel 2 : Fairuzah M. Nashihin

Moderator: Bismillahirahmanirrahim Assalamualaikum W.B.T. Warga dewan yang

dihormati, dapat bertemu kita lagi dalam gelanggang Forum Cakna Isu

bersama saya, Nur Filzah Fisal pada bagi yang bahagia ini.

Topik kita pada hari ini ialah Kepelbagaian Budaya Bukan

Penghalang Proses Pendidikan Di Sekolah . Bersama saya adalah

dua orang ahli panel yang tidak asing lagi bagi kita dan saya pasti

hadirin tidak sabar untuk mendengar perkongsian daripada kedua-dua

ahli panel kita.

Baiklah, di sebelah kiri saya ialah Puan Nurfarhan Mohd Salleh yang

merupakan Pegawai Bahagian Pembangunan Insan, Kementerian

Pelajaran Malaysia manakala di sebelah beliau pula Puan Fairuzah M.

Nashihin yang merupakan Pengarah Pendidikan Jabatan Pelajaran

Negeri Pulau Pinang. Selamat datang kepada kedua-dua orang ahli

panel kita .

Panel 1 dan Panel 2: Sama-sama

Moderator: Baiklah, sebelum saya berceloteh panjang, izinkan saya untuk

berkongsi sedikit maklumat mengenai tajuk yang bakal kita kupaskan

sebentar lagi.

Hadirin Sekalian, berdasarkan pembacaan saya dalam beberapa

artikel berkaitan, ada menyatakan bahawa dalam proses meningkatkan

kualiti pendidikan dan status profesion keguruan, seseorang guru pasti

akan menemui banyak isu dan cabaran pendidikan. Kesedaran dan


3/11

kefahaman tentang isu-isu dan cabaran-cabaran tersebut adalah

penting untuk membantu guru kita berfikiran luas dan mantap.

Sidang penonton sekalian,

Sistem pendidikan merupakan asas penting bagi membangunkan

masyarakat dan Negara ke arah yang lebih baik. Sebagaimana yang

kita tahu, Malaysia merupakan Negara yang mempunyai masyarakat

majmuk di mana setiap dasar yang dilaksanakan perlu selari dengan

keperluan masyarakat. Dasar pendidikan yang dilaksanakan bukan

sahaja bertujuan untuk memberi pelajaran di sekolah semata-mata

tetapi sebagai alat untuk merealisasikan perpaduan bangsa. Melalui

sistem persekolahan, masyarakat dibentuk dengan memberi pelajaran

kepada semua rakyat Malaysia tanpa mengira bangsa, agama dan

warna kulit. Walau bagaimanapun, hampir 56 tahun kita mengecapi

kemerdekaan, masyarakat Malaysia masih lagi tidak menunjukkan

hubungan perpaduan yang kukuh.

Contoh mudah yang dapat kita lihat adalah masyarakat Malaysia masih

lagi terpisah melalui sistem persekolahan seperti Sekolah Kebangsaan,Sekolah Jenis Kebangsaan Cina, dan Sekolah Jenis Kebangsaan

Tamil. Oleh itu, golongan pendidik perlu mengambil perhatian serius

dalam memastikan isu-isu pendidikan dikawal dengan sebaiknya

supaya hubungan masyarakat Malaysia yang berbilang bangsa

sentiasa berada dalam keadaan yang harmoni.

Hmm nampaknya terlalu banyak pula saya berceloteh tentang isu in i.

Nanti tertunggu-tunggu pula panel-panel kita untuk berkongsi ilmu

dengan kita. Jadi sebelum kita pergi lebih lanjut, saya ingin berkongsi

dengan hadirin sekalian definisi kepelbagaian budaya.

Menurut kamus dewan edisi keempat (2005), KEPELBAGAIAN

bermaksud perihal berbagai-bagai jenis, merangkumi banyak benda

sama ada abstrak atau konkrit yang boleh diperoleh di sesuatu tempat

atau kawasan yang sama manakala BUDAYA bermaksud erti cara


4/11

hidup manusia yang dibentu supaya dapat berinteraksi dan

menyesuaikan diri dengan masyarakat dan alam sekitar.

Jadi, secara kesimpulannya, kepelbagaian budaya membawa erti

masyarakat yang terdiri daripada pelbagai kaum seperti Melayu, Cina,

India, Iban, Kadazan dan lain-lain. Setiap kaum mempunyai budaya

masing-masing dari segi agama, bahasa, kepercayaan dan sistem

nilai.

Baiklah, warga dewan. Setiap perkara pasti ada ciri-cirinya. Andai kita

nak kenal seseorang, kita lihat perwatakan dan sikapnya. Jadi

moleklah jika Puan Farhan dapat menerangkan kepada hadirin

mengenai ciri-ciri budaya dalam konsteks pendidikan.

Panel 1 : Terima kasih kepada Puan Moderator.

Assalamualaikumwarahmatullahiwabarakatuh. Secara umumnya,

terdapat 5 ciri budaya iaitu boleh dikongsi, dipelajari, mempengaruhi

proses biologi, sejagat , dan integratif. Saya akan huraikan satu persatu

ciri budaya.

Baiklah, yang pertama, budaya itu dikongsi. Ahli-ahli masyarakat

yang berkongsi sesuatu budaya tentulah sedia maklum tentang

maksud sesuatu perlakuan dalam masyarakat tersebut. Contohnya,

orang Melayu masuk kedalam rumah orang melayu lain tanpa disuruh

ataupun diberitahu dia akan terus menanggalkan kasut. Perlakuan ini

terjadi dengan sendirinya kerana elemen budaya itu sudah dikongsi

menyebabkan ia dimaklumi oleh ahli-ahli masyarakat tersebut. Jika

budaya tersebut tidak dikongsi, maka akan berlakulah kekecohan dan

ada kalanya kelucuan.

Kedua, budaya itu boleh dipelajari. Budaya tidak diturunkan dari

generasi ke generasi yang lain secara genetik. Budaya dipelajari oleh

ahli-ahli dalam sesuatu masyarakat apabila mereka berinteraksi

dengan persekitaran social mereka. Contohnya, mengambil tahu

tentang adat budaya perkahwinan apabila seseorang itu hendak


5/11

berkahwin. Ilmu tersebut tidak sedia ada dalam dirinya melainkan

mestilah dipelajari.

Ketiga, budaya mempengaruhi proses biologi. Apakah yang

dimaksudkan dengan proses biologi? Proses biologi merupakan

kehendak-kehendak yang sama yang diperlukan oleh manusia seperti

makan, minum dan membuang air. Cara manusia memenuhi tuntutan

biologi itu adalah mengikut acuan budaya masing-masing. Contohnya,

orang Melayu makan menggunakan tangan, orang Cina makan

menggunakan penyepit manakala orang Barat makan menggunakan

sudu.

Keempat, budaya bersifat sejagat. Umumnya , dalam setiap

masyarakat mempunyai unsur-unsur budaya sejagat seperti seni bela

diri, tarian, peraturan moral atau agama dan sebagainya.

Kelima, budaya bersifat integratif. Budaya merangkumi pelbagai

aspek yang saling berkait rapat antara satu sama lain seperti aspek

agama , politik, ekonomi dan sosial. Jika berlaku sesuatu perubahankepada salah satu aspek , aspek aspek yang lain akan turut

mengalami perubahan . Contohnya , apabila sesuatu masyarakat itu

menerima agama baru, maka segenap aspek kehidupan mereka akan

turut berubah.

Kesimpulannya, kelima-lima ciri budaya tersebut meliputi pelbagai

budaya yang terdapat di Malaysia. Jadi, kita perlulah mempunyai

kesedaran untuk menghormati budaya kaum yang berbeza dengan

kita.

Moderator: Terima kasih Puan Farhan atas penjelasan tadi. Berdasarkan apa yang

puan terangkan, dapat saya simpulkan bahawa ciri-ciri budaya ialah

boleh dikongsi, tidak kelihatan, mengalami perubahan, dan sejagat.


6/11

Warga dewan yang dikasihi, sebenarnya, dalam menghadapi

kepelbagaian budaya, pelbagai cabaran perlu dihadapi oleh guru.

Antaranya perasaan prejudis antara budaya, pengisian kurikulum dan

kokurikulum, pengaruh Wawasan 2020 terhadap cabaran kepelbagaian

budaya pendidikan dan pengaruh globalisasi terhadap kepelbagaian

budaya.

Nampaknya, Puan Fairuzah sudah tidak sabar untuk berkongsi dengan

kita. Jadi puan, boleh terangkan peranan guru dalam menangani

cabaran kepelbagaian budaya kearah perpaduan nasional dalam

konsep pendidikan di sekolah?

Panel 2 : Terima kasih diucapkan kepada puan moderator kita yang sangat ceria

pada hari ini. Sungguh petah puan moderator kita bercakap sehingga

mengalahkan ahli panel nampaknya.

Baik,berbalik kepada soalan yang diajukan kepada saya tadi iaitu

apakah peranan guru dalam menangani cabaran kepelbagaian budaya

di sekolah.

Sebagaimana yang kita ketahui bersama bahawa, guru dan murid

merupakan watak utama di sekolah. Jadi dalam menangani cabaran

kepelbagaian budaya ini, guru perlu memainkan peranan yang sangat

penting dalam sekolah teruatamanya di dalam bilik darjah. Peranan guru

sebagai pemimpin di dalam bilik darjah amat penting untuk

membudayakan cirri-ciri kesederhanaan, kepekaan terhadap orang lain,

toleransi dan berkomodasi dalam kalangan pelajar.

Peranan guru yang pertama, guru seharusnya mempunyai pemahaman

mendalam mengenai budaya pelajarnya. Sebagaimana yang

disebutkan tadi oleh panel kita yang pertama, antara ciri budaya adalah

boleh dipercayai. Oleh itu, guru berperanan untuk belajar memahami

budaya para pelajarnya. Guru perlu berusaha bersungguh-sungguh

untuk mengenali sedikit demi sedikit budaya pelajarnya. Sebagai

contoh, guru boleh menerima jemputan untuk menghadiri jamuan

makan malam bersama keluarga pelajar di rumahnya. Lawatan


7/11

sedemikian memberikan peluang kepada guru untuk meneroka dan

mengalami sendiri cara hidup, tabiat dan cara sapaan pelajar budaya

lain dan secara tidak langsung dapat mengeratkan hubungan dengan

keluarga pelajar berkenaan.

Peranan guru yang kedua dalam menangani kepelbagaian budaya ini

adalah guru perlu mewujudkan peluang-peluang untuk mengumpul

maklumat tentang aspek-aspek kepelbagaian budaya dalam kalangan

pelajar melalui perbincangan dan perkongsian ilmu dalam mata

pelajaran yang sesuai. Sebagaimana yang disebutkan oleh panel

pertama tadi, Puan Farhan mengatakan ciri pertama budaya adalah

boleh dikongsi. Oleh itu, dalam sesi pengajaran dan pembelajaran guru

boleh menggunakan strategi mengajar seperti mengadakan

perbincangan. Sebelum mengadakan perbincangan tersebut, guru

perlulah membahagikan kumpulan dengan baik iaitu setiap kumpulan

perlu ada yang mewakili budaya masing-masing. Berilah peluang

kepada para pelajar untuk sama-sama berkongsi antara mereka

tentang budaya masing-masing.

Peranan guru yang ketiga dalam menangani cabaran kepelbagaian

budaya adalah sewaktu pengajaran dan pembelajaran guru boleh

menggunakan bahan kurikulum yang mewakili kumpulan etnik secara

positif dan pelajaran akan menjadi lebih menarik dan seronok. Sebagai

contoh, dalam topik Pakaian Tradisional, guru boleh menunjukkan

gambar atau membawa pakaian tradisional pelbagai kaum atau untuk

lebih menarik boleh meminta pelajar memakai baju tersebut dan

mengayakannya dihadapan kelas jadi semua pelajar dapat teliti serta

kuasai pengetahuan tentang ciri unik setiap pakaian dengan melihat

lebih dekat dan secara langsung. Selain itu juga, murid dapat

memegang dan mencuba memakai pakaian tersebut dan merasai

sendiri keunikan dan keistimewaan setiap budaya melalui pemakaian

mereka.

Selain daripada itu, guru hendaklah sentiasa menunjukkan kemesraan

kepada semua murid walaupun berbeza budaya. Ini adalah untuk


8/11

menjaga hubungan antara semua murid dan menghargai mereka

walaupun berbeza budaya. Guru juga perlu menggalakkan penglibatan

semua murid dalam semua aktiviti yang diadakan sama ada didalam

bilik darjah atau pun di sekolah.

Kesimpulannya, janganlah kita anggap kepelbagaian budaya yang

terdapat di sekolah sebagai bebanan atau masalah, tapi anggaplah ia

sebagai peluang dan ruang untuk kita lebih mengenali pelbagai budaya

tersebut dengan lebih dekat dan mendalam. Guru hendaklah sentiasa

berfikiran positif dan sentiasa berusaha ke arah yang lebih baik dari

semasa ke semasa dalam menangani cabaran kepelbagaian budaya

ini. Terima kasih.

Moderator : Terima kasih puan atas penerangan tadi. Justeru itu, nasihat saya

kepada bakal-bakal guru dan guru di luar sana untuk mengambil berat

terhadap apa yang telah dikatakan oleh Puan Fairuzah tadi. Mungkin

ada yang terlepas pandang apa yang dikatakan oleh panel kedua kita

tadi, jadi saya ingin sebut sekali lagi iaitu guru perlu faham budaya

murid, guru perlu pandai mewujudkan peluang dan guru perlu

menggunakan bahan kokurikulum pelbagai budaya.

Hadirin yang dikasihi, sebentar tadi kita dah diterangkan dengan ciri-ciri

budaya, cabaran yang dihadapi oleh guru dengan kepelbagaian

budaya di sekolah dan peranan guru dalam menangani kepelbagaian

budaya di sekolah. Jadi, saya di sini ingin mengajukan soalan kepada

Puan Farhan sebagai seorang yang lebih arif dan berkelayakan untuk

menjawab soalan ini, apakah antara usaha yang telah kerajaan

laksanakan untuk menghadapi isu kepelbagaian budaya ini.

Dipersilakan.

Panel 1 : Terima kasih kepada Puan Moderator. Soalan yang diajukan ialah

usaha kerajaan kearah perpaduan Nasional. Baiklah seperti yang kita

sedia maklum, negara kita terdiri daripada masyarakat pelbagai kaum

dan etnik yang mempunyai latar belakang budaya yang berbeza-beza.

Oleh kerana kepelbagaian budaya yang wujud, maka perpaduanbukanlah suatu perkara yang mudah dilaksanakan dimana usaha untuk


9/11

menerapkan perpaduan dikalangan masyarakat sering berhadapan

dengan masalah. Walaubagaimanapun, ia tidak bermakna perpaduan

tidak dapat dicapai. Pelbagai usaha yang telah dilakukan oleh kerajaan

untuk menerapkan perpaduan dikalangan masyarakat. Antaranya ialah

melalui system pendidikan di Malaysia. Menurut Prof. madya Dr. Zainal

Abidin Ahmad Zulkifly(2006) , pendidikan adalah alat penting bagi

Malaysia untuk memupuk dan menanam semangat perpaduan

dikalangan generasi muda terutamanya bagi kanak-kanak dibangku

sekolah. Ini penting kerana generasi muda inilah yang akan

membentuk nagara Malaysia pada masa depan samada masyarakat

bersatu atau sebaliknya.

Kerajaan telah melancarkan pelancaran Pelan Induk Perkembangan

Pendidikan(PIPP) 2006-2010 oleh bekas Perdana Menteri Malaysia ,

Tun Abdullah Ahmad Badawi. Tujuan PIPP ialah melonjakkan tahap

kecemerlangan sekolah, melahirkan rakyat Malaysia yang berilmu

pengetahuan, berakhlak mulia, bertanggungjawab, berkemampuan dan

berjaya mengangkat imej system pendidikan negara dimata dunia.

Jika kita kaji secara spesifik, ternyata enam strategi yang digariskan itu

mampu membawa perubahan kepada sistem persekolahan yang

berperanan sebagai alat perpaduan. Strategi yang pertama iaitu

membina negara bangsa ditekankan oleh kerajaan untuk dilaksanakan

kerana melaluinya perpaduan dikalangan masyarakat Malaysia yang

berbilang bangsa dapat diperkukuhkan lagi. Pelan rancangan ini

seiring dan dapat merealisasikan matlamat utama pendidikan

kebangsaan sejak merdeka iaitu matlamat pendidikan untuk

perpaduan bangsa. Sebab itulah sekolah memainkan peranan yang

penting untuk menyatupadukan masyarakat Malaysia yang berbilang

bangsa untuk menjalinkan hubungan baik dan saling bersikap

toleransi.

Selain itu, pihak kerajaan juga telah mewujudkan sekolah Wawasan

dalam usaha menyatupadukan kepelbagaian kaum di Malaysia.

Sekolah Wawasan adalah sekolah rendah yang berkonsepkan belajar


10/11

bersama-sama dalam satu kawasan yang sama tanpa mengira kaum

atau agama. Di bawah konsep ini, dua atau tiga buah sekolah rendah

berlainan aliran akan ditempatkan dalam kawasan yang sama. Setiap

sekolah akan mempunyai bangunan sendiri yang boleh disambung

antara satu sama lain dengan menggunakan jambatan penghubung.

Tujuan sekolah ini ditubuhkan ialah mewujudkan perpaduan di

kalangan murid-murid yang berbagai-bagai bangsa dan latar belakang,

memupuk semangat integrasi antara pelajar dari pelbagai aliran,

melahirkan generasi yang mempunyai sifat toleransi dan persefahaman

yang tinggi demi mewujudkan sebuah negara yang bersatu padu dan

menggalakkan interaksi yang maksimum antara semua warga sekolah

melalui perkongsian kemudahan sekolah dan pelaksanaan aktiviti-

aktiviti lain di sekolah .

Pada masa ini terdapat 5 buah Kompleks Sekolah Wawasan yang telah

beroperasi dengan jayanya iaitu , Kompleks Sekolah Wawasan Pekan

Baru, Parit Buntar, Perak, Kompleks Sekolah Wawasan Taman Aman,

Alor Setar, Kedah, Kompleks Sekolah Wawasan Tasik Permai, Pulau

Pinang, Kompleks Sekolah Wawasan USJ 15, Subang Jaya, Selangordan Kompleks Sekolah Wawasan Pundut, Seri Manjung, Perak.

Kewujudan Sekolah Wawasan diharapkan dapat memberikan impak

yang positif dalam mewujudkan perpaduan dikalangan kaum yang

berbeza.

Usaha lain yang telah dilakukan oleh kerajaan ialah melancarkan

Gagasan 1 Malaysia yang bertemakan Rakyat didahulukan ,

pencapaian Diutamakan yang telah diilhamkan oleh Perdana

menterri kita sekarang iaitu Datuk Seri Najib Tun Razak. Gagasan ini

bertujuan memupuk perpaduan dikalangan rakyat Malaysia

berdasarkan beberapa nilai penting yang seharusnya menjadi amalan

rakyat Malaysia. Bagi menjayakan matlamat ini, sektor pendidikan

terutamanya melalui sistem persekolahan memainkan peranan utama

dengan menerapkan nilai-nilai murni dan perpaduan nasional .

Walaupun perkara ini bukanlah sesutu perkara yang baru yangdilaksanakan disekolah namun ianya diharap menjadi perintis kepada


11/11

perubahan masyarakat Malaysia supaya mencapai matlamat

perpaduan nasional.

Kesimpulannya, pelbagai usaha telah dilakukan oleh kerajaan dalam

menyatupadukan masyarakat Malaysia yang berbilang kaum dan

budaya. Jadi, diharapkan agar setiap lapisan masyarakat menyokong

dan mendokong usaha atau inisiatif yang telah diambil oleh kerajaan

bagi mewujudkan sebuah Negara yang aman dan harmoni.

Moderator : Terima kasih Puan Farhan atas perkongsian yang menarik tadi.

Diharap agar hadirin sekalian dapat mengambil input-input yang telah

dikongsi sebentar tadi.

Hasil perbincangan kita tadi dengan dua orang ahli panel mengenai

topik Kepelbagaian Budaya Tidak Mengahalang Proses Pendidikan Di

Sekolah, dapat saya simpulkan bahawa perpaduan dalam masyarakat

pelbagai budaya merupakan nadi kepada kestabilan politik,

pembangunan ekonomi dan keharmonian rakyat. Oleh yang demikian,

guru perlu berperanan untuk memimpin di dalam bilik darjah untuk

membudayakan ciri-ciri kesederhanaan, kepekaan kepada orang laindan toleransi dalam kalangan pelajar.

Di samping itu, dalam mencapai matlamat perpaduan Negara yang

kukuh, seluruh masyarakat perlu berganding bahu, seiring dengna

usaha murni kerajaan melaui dasar-dasar dan rancangna baru. Mutu

pendidikan yang sempurna serta hubungan masyarakat yang harmoni

menjadi tunggak kejayaan yang akan menjadikan Malaysia sebuah

Negara majudan dapat merealisasikan Wawasan 2020.

Sebelum mengakhiri sesi perbincangan ini, saya ingin mengucapkan

ribuan terima kasih kepada kedua-dua orang ahli panel dan hadirin

yang hadir pada forum kali ini. Di kesempatan ini saya ingin titipkan

pantun buat semua :

Mak Ani ke kedai Pak Saat,

Forum dah habis moga bermanfaat.

forum kepelbagaian budaya

Documents