esei 1 asas kepimpinan

7/27/2019 ESEI 1 ASAS KEPIMPINAN

1/7

Gaya Kepimpinan Guru Besar Dan Kaitan Dengan Teori Kepemimpinan

3.0 PENGENALAN

Kejayaan sesebuah organisasi bergantung kepada gaya kepimpinan yang wujud dalam

kalangan pemimpin. Para pemimpin ini haruslah bersedia untuk memberikan komitmen

kepada tugas mereka. Kesemua ini bergantung kepada keupayaan pemimpinan dalam

mempengaruhi dan menyakini mereka yang berada di bawahnya untuk bertindak dalam

memajukan organisasi berkenaan. Mengikut Jemaah Nazir (2003), kepimpinan guru besar

menjadi salah satu eleman dalam Standard Kualiti Pendidikan Malaysia. Antara garis

panduan dalam standard ini adalah berkenaan aspek guru besar hendaklah menerajui dan

menggerakkan seluruh warga sekolah ke arah pencapaian visi dan misi sekolah dengan

cara menetapkan dasar sekolah secara jelas dan selari dengan visi dan misi kementerian

serta mengamalkan gaya kepimpinan yang sesuai mengikut situasi. Hal ini jelas

menunjukkan bahwa persoalan berkaitan kepimpinan ini menjadi perkara yang utama dalam

menentukan kajayaan dan kecemerlangan generasi pada masa hadapan. Dalam

menetukan kejayaan sesebuah sekolah, guru besar haruslah bijak dalam bertindak dan

mentadbir warga sekolah yang berada di bawahnya. Segala tindakan ini boleh dilaksanakan

mengikut teori kepimpinan yang bersesuaian dengan keadaan dan situsi yang dialaminya.

Perkara ini dapat saya lihat melalui pemerhatian yang telah saya lakukan semasa menjalani

Program Internship di salah sebuah sekolah di daerah Nilai negeri Sembilan. Saya dapatmembuat perkaitan antara tindakan yang dilakukan oleh guru besar di sekolah berkenaan

dengan teori teori kepemimpinan yang saya pelajari. Maka secara tidak langsung, saya

telah berjaya melihat bagaimana cara pengaplikasian teori berkenaan dalam situasi

sebenar.

3.1 Teori Kepimpinan Tret

Berdasarkan kepada pemerhatian saya, Guru besar di sekolah berkenaan

mengaplikasikan teori kepemimpinan tradisonal dengan gaya kepemimpinan semula

jadi. Berdasarkan kepada teori ini, mereka berpendapat bahawa manusia sedia

memiliki ciri ciri atau tret tret yang diwarisi dan hanya trey tret tertentu sahaja

yang sesuai untuk menjadi pemimpin yang berkesan. Oleh itu, teori ini cuba

mengesan tret tret seorang pemimpin yang berkesan. Melalui kajian terhadap tret

yang dimiliki oleh pemimpin yang telah berjaya maka mereka mengandaikan bahawa

pemimpin lain yang mempunyai tret yang sama juga akan menjadi seorang

pemimpin yang berjaya juga. Berdasarkan kepada pemerhatian saya terhadap guru

besar berkenaan saya dapat menyesuaikan dua tret utama yang dapat dilihat iaitu

yang pertama adalah beliau merupakan seorang yang mudah menyesuaikan diri


2/7


3/7

beliau sebagai seorang pemimpin yang bijak mengawal dirinya dalam pelbagai

situasi.

Merujuk kepada tret yang kedua iaitu peka kepada persekitaran sosial.

Perkara ini dapat dilihat ketika Program Mesyuarat PIBG yang dijalankan di sekolah.Ketika mesyuarat ini berlangsung, telah berlaku satu insiden dimana timbulnya

aduan daripada seorang penjaga berkaitan dengan seorang guru. Maka guru yang

terlibat juga memainkan peranan untuk mempertahankan dirinya daripada tuduhan

yang dilemparkan. Akibat tindakan penjaga dan guru tadi maka telah timbul adegan

bertikam lidah hingga hampir mengganggu kelancaran majlis berkenaan. Apa yang

dilakukan oleh guru besar berkenaan adalah dengan merehatkan majlis seketika

kemudian memanggil penjaga berkenaan bersama guru tadi secara peribadi ke

dalam biliknya. Beliau tidak memanjangkan cerita pada hari berkenaan namun beliau

terus menetapkan tarikh dan masa yang sesuai untuk duduk berbincang berkenaan

aduan yang diterima. Akhirnya kejadian ini dapat ditangani dengan baik dan majlis

dapat diteruskan dengan lancar. Apa yang menariknya disini adalah, beliau sendiri

memohon maaf kepada para ibu bapa yang lain kerana tindakan beliau

menangguhkan majlis untuk seketika. Namun jika dilihat semula, tindakan beliau itu

sangatlah wajar kerana beliau mengambil kira perasaan ibu bapa dan penjaga yang

lain juga dalam masa yang sama beliau cuba mengelakkan dari maruah guru tadi

tercemar kerana menjadi buah mulut para ibu bapa pula. Sikap beliau ini menjadikan

situasi sekolah kembali aman dan tidak lagi wujud persengketaan antara guru dan

ibu bapa murid.

3.2 Teori Tingkah Laku

Selain itu, saya dapat melihat gaya kepemimpinan teragih yang wujud dalam

diri guru besar di sekolah berkenaan yang dikaitkan dengan teori tingkah laku. Teori

ini mengandaikan kepemimpinan yang berjaya merupakan tingkah laku yang boleh

dilatih atau dipelajari secara formal dan tidak formal. Menurut Moorhead dan Griffin

(1998), bentuk tingkah laku kepemimpinan yang membawa kepada keberkesanan

prestasi kumpulan adalah: pertamanya, pemimpin yang lebih berkesan

berkecenderungan membina hubungan mesra dengan pekerjanya yang juga

menyokong pucuk pimpinan. Keduanya, pemimpin yang lebih berkesan

menggunakan kaedah penyeliaan dan proses membuat keputusan berbentuk

kumpulan dan ketiganya adalah pemimpin yang lebih berkesan berkecenderungan

menetapkan matlamat organisasi yang lebih tinggi. Ketiga tiga tingkah laku ini


4/7

dapat dihuraikan melalui pemerhatian saya terhadap guru besar di sekolah

berkenaan.

Perkara berkaitan beliau cenderung untuk membina hubungan mesra

bersama pekerjanya. Hal ini bukan sahaja dapat dilihat melalui hubungan mesraguru besar bersama guru guru lain namun juga dapat dilihat melalui hubungan

beliau dengan para pekerja am di sekolah. Menjadi kebiasaan beliau untuk menjamu

para guru di pentri bilik guru pada setiap hari Jumaat. Pada setiap hari Jumaat pasti

beliau akan menyediakan juadah juadah untuk dimakan bersama guru guru dan

para pekerja di sekolah. Sepanjang waktu pada hari Jumaat beliau akan menjemput

pengawal keselamatan, tukang kebun mahupun tukang masak di kantin sekolah

untuk merasai juadah yang dibawa. Kadang kala beliau sendiri akan membungkus

juadah berkenaan untuk dihantara kepada pengawal sekolah dan mak cik kantin

memandangkan mereka sibuk menguruskan tempat bekerja mereka. Sekiranya

beliau tidak dapat menyediakan juadah seperti biasa beliau akan menyerahkan

sejumlahkan wang kepada pengusaha kantin sekolah untuk digunakan bagi

menyediakan juadah untuk guru guru dan para pekerja. Beliau juga telah

menyumbangkan kismis untuk diserahkan kepada murid murid tahun enam untuk

dimakan pada setiap pagi sebelum sesi P&P bermula. Walaupun apa yang dilakukan

hanyalah satu perkara yang mudah iaitu menyediakan makanan namun ianya dapat

mengeratkan hubungan beliau dengan seluruh warga sekolah.

Keduanya adalah beliau cenderung untuk menggunakan kaedah penyeliaan

dan proses membuat keputusan adalah secara berkumpulan. Perkara ini jelas

kelihatan apabila beliau sendiri akan meronda kawasan sekolah pada setiap hari

diwaktu kelapangan beliau. Telah menjadi kebiasaan beliau untuk memantau

pergerakan murid murid pada waktu pagi dan pulang dari sekolah. Pada waktu

pagi beliau akan berdiri sama dengan pengawal keselamatan di hadapan pintu pagar

sekolah dan menyambut kedatangan murid

murid ke sekolah. Seterusnya apabilalocenga berbunyi dan sesi P&P bermula beliau akan memantau sesi P&P dari setiap

kelas. Sekiranya terdapat guru yang masuk ke kelas lewat beliau langsung tidak

menunjukkan rasa tidak berpuas hati tetapi beliau sendiri akan masuk ke kelas

berkenaan dan melaksanakan aktiviti bersama sama murid. Tindakan dan teguran

halus beliau ini menimbulkan rasa segan dalam diri guru dan menyebabkan guru

guru di sekolah berkenaan akan masuk ke kelas dengan menepati masa. Merujuk

kepada agenda membuat keputusan pula, sebagai contoh ketika guru pelatih

membentangkan kertas kerja untuk melaksanakan aktiviti di sekolah berkenaan,

beliau tidak menyerahkan sepenuh tanggungjawab kepada guru penolong kanan


5/7

malahan beliau sendiri mengadakan mesyuarat bersama sama guru pelatih dan

beberapa orang guru lain dalam usaha memilih aktiviti yang bersesuaian dengan

sekolah. Beliau juga mengambil kira tahap kemampuan dan kekangan yang dialami

oleh kami sebagai guru pelatih. Maka dengan itu, segala persetujuan dapat dicapai

dan pelaksanaan aktiviti dapat dijalankan dengan mudah.

Ketiganya adalah berkenaan kecenderungan beliau untuk matlamat

organisasi yang lebih tinggi. Penetapan matlamat ini adalah sangat jelas. Pada

setiap kali beliau berucap di hadapan murid murid, beliau sentiasa menyatakan

bahawa murid murid di sekolah berkenaan adalah murid murid yang cemerlang

dan bijak. Beliau sentiasa menanamkan kata kata ini dalam diri murid murid agar

mereka sentiasa berfikiran positif walaupun pada hakikatnya murid di sekolah

berkenaan masih wujud lagi yang mempunyai masalah dalam pembelajaran. Beliau

juga tidak pernah membezakan murid dari kelas cemerlang dengan murid dari kelas

tercorot. Beliau sentiasa menetapkan bahawa dalam setiap ujian yang dilaksanakan

pasti wujudnya peningkatan dan bukannya penurunan. Sekiranya berlaku

penurunan, beliau akan cuba mengenalpasti murid murid yang lemah dan cuba

mengendalikan kelas tambahan buat mereka. Apa yang menariknya adalah, beliau

sendiri yang menjadi tenaga pengajar bagi kelas tambahan berkenaan. Beliau juga

menyediakan lembaran latihan kepada murid murid yang lemah ini untuk disiapkan

pada setiap hujung dan beliau akan mengutip semula lembaran berkenaan pada

setiap hari Isnin. Usaha beliau ini menampakkan hasil apabila sekolah berkenaan

berjaya memperolehi Anugerah Lonjakan Saujana hasil daripada keputusan UPSR

yang lalu. Matlamat beliau ini bukan sahaja terhad kepada bidang kurikulum malahan

juga dalam bidang kokurikulum. Beliau cuba menetapkan untuk menjadikan murid

sekolah berkenaan sebagai atlet sukan pada peringkat kebangsaan. Walaupun

usaha ini masih belum menampakkan hasil namun beliau masih lagi berbangga

apabila terdapat murid dari sekolah berkenaan yang berjaya mewakili pasukan

daerah dalam acara bola jarring, bola baling, sepak takraw dan lontar peluru. Bagi

meningkatkan lagi semangat murid murid ini, beliau telah menaja satu set pakaian

sukan bagi setiap murid berkenaan. Melihat kepada keazaman beliau inilah yang

menyebabkan sekolah berkenaan sentiasa mendapat bantuan daripada pihak

pihak yang berkenaan.


6/7

3.3 Teori Transformasi

Gaya kepemimpinan yang juga diamalkan oleh guru besar di sekolah

berkenaan juga berunsurkan kepada gaya kepemimpinan birokratik dengan

mengambil kita teori transformasi. Pemimpin yang mengamalkan teori ini berupayauntuk menggerakkan pengikut pengikutnya untuk bertindak mencapai matlamat

tertentu berdasarkan nilai dan motivasi, keperluan dan kehendak, aspirasi dan

jangkaan kedua dua pihak iaitu pemimpin dan pengikut. Pemimpin yang

mengamalkan teori ini merupakan seorang pemimpin yang sangat bijak dalam

memujuk pengikutnya untuk mengikut rentaknya.

Seperti yang dinyatakan sebelum ini, guru besar di sekolah berkenaan sering

memotivasikan murid murid dengan kata kata yang positif setiap kali beliau

berucap. Perkara yang sama juga dilakukan terhadap guru guru di sekolah. Beliau

sering memotivasikan guru guru dengan perkara yang positif. Sebagai contoh,

Pejabat Pelajaran Daerah (PPD) ada menganjurkan pertandingan guru inovasi bagi

setiap guru di daerah berkenaan. Guru besar di sekolah berkenaan dengan

bersemangat menyokong guru guru yang menyertai pertandingan berkenaan.

Beliau juga tidak lokek dalam menyumbangkan idea kepada inovasi yang dihasilkan

oleh guru guru ini. Walaupun pada awalnya penyertaan pertandingan berkenaan

mendapat sambutan yang agak hambar namun setelah mendapat suntikansemangat dari guru besar penyertaan meningkat terhadap pertandingan tadi. Boleh

dikatakan hampir kesemua ketua panitia di sekolah berkenaan cuba menghasilkan

inovasi untuk menyertai pertandingan yang dianjurkan. Beliau sendiri hampir

hampir ingin menyertai pertandingan yang dianjurkan namun oleh kerana masalah

kesihatan beliau terpaksa menangguhkan niatnya itu. Semangat dan nilai motivasi

yang cuba disuntik dalam diri guru secara tidak langsung telah berjaya membantu

guru guru berkenaan dalam meningkatkan kualiti diri mereka.

3.4 PENUTUP

Kesimpulannya, berdasarkan pemerhatian yang telah saya laksanakan

semasa menjalani latihan di sekolah berkenaan, guru besar di sekolah berkenaan

merupakan seorang pemimpin yang berjaya. Beliau berjaya memikul

tanggaungjawab yang diberikan dengan baik walaupun pada usia yang semakin

meningkat. Tiada sebarang halangan yang boleh memyanggah segala usaha yang

cuba beliau lakukan demi sekolah berkenaan. Walaupun kadang kala usaha

berkenaan hanya dilihat sebagai satu usaha yang kecil namun hasil yang diperolehi

adalah satu hasil yang sangat membanggakan. Sikap dan contoh tauladan seperti


7/7

inilah yang harus diambil oleh para guru pelatih untuk memulakan kerjaya mereka

sebagai seorang guru permulaan. Asam garam dalam dunia pendidikan haruslah

dijadikan sebagai satu norma hidup sebelum berjaya mencapai satu kejayaan besar

yang diimpikan.

esei 1 asas kepimpinan

Documents