asas kepimpinan dalam rekreasi

ASAS KEPIMPINAN DALAM REKREASI DARAT

PENGENALAN & ETIKA SEBAGAI SEORANG PEMIMPIN REKREASI DARAT

DEFINISI KEPIMPINAN REKREASI DARAT

• Kepimpinan adalah suatu proses menggerakkan sekumpulan manusia menuju kepada suatu yang telah ditetapkan melalui dorongan yang tidak memaksa. Kepimpinan yang baik menggerakkan manusia untuk memenuhi kehendak jangka panjang.

• "Aktiviti untuk mempengaruhi individu supaya berusaha secara sukarela untuk mencapai objektif kumpulan dan organisasi."(Jaafar Muhammad).

• "Kepimpinan ialah proses mempengaruhi individu dan kumpulan untuk mencapai sesuatu matlamat".

KEPENTINGAN KEPIMPINAN DALAM REKREASI DARAT

• Pemimpin / Jurulatih yang efektif dapat mempengaruhi atau menguasai organisasi / kumpulannya

• Pemimpin / Jurulatih yang efektif penting kerana ia boleh menaikkan semangat, menyelesaikan masalah, pencetus idea dan dapat mendorong kumpulan ke arah pencapaian objektif

• Stail kepimpinan jurulatih dapat mencorakkan atau mempengaruhi kumpulannya

• Personaliti & stail kepimpinan jurulatih boleh memberi kesan ke atas prestasi & kepuasan ahli kumpulan.

CIRI-CIRI KEPIMPINAN REKREASI DARAT 1. JUJUR

• Seseorang jurulatih perlulah jujur ketika mengendalikan kumpulan aktiviti rekreasi darat. Jujur ketika menyampaikan maklumat dan ketika berurusan dengan peserta haruslah dijadikan amalan.

2. AMANAH

• Amanah ketika menjalankan tugas adalah perkara yg wajib. Terutamanya yang melibatkan pengurusan kewangan dan penjagaan barang-barang peserta ataupun pengendalian peralatan-peralatan rekreasi

3. BERTANGGUNGJAWAB

• Bertanggungjawab ke atas semua perkara adalah keperluan bagi seorang jurulatih. Sifat tanggungjawab boleh membuatkan seseorang jurulatih itu menghargai semua perkara dari semua aspek.

4. DISIPLIN

• Tahap disiplin yang tinggi amat diperlukan di dalam diri seorang jurulatih. Jurulatih yang tidak berdisiplin tidak akan dapat mengawal disiplin ahli kumpulannya.

5. MINAT

• Minat yang tinggi terhadap aktiviti rekreasi dan selok belok kepimpinan amat penting supaya sesorang jurulatih itu dapat menjiwai setiap tugas yang dilakukan dan memberikan yang terbaik.

6. MENEPATI MASA

• Menepati masa adalah salah satu kunci kejayaan sesuatu aktiviti rekreasi. Apabila sesuatu aktiviti itu tidak ditepati masanya ia boleh mengganggu perjalanan aktiviti yang menyebabkan kerugian masa, objektif tidak tercapai dan boleh menimbulkan konflik.

CIRI-CIRI KEPIMPINAN REKREASI DARAT

7. KEPIMPINAN

• Sifat kepimpinan atau seorang ketua yang membimbing amat penting bagi memastikan sesuatu kumpulan rekreasi itu mencapai target objektif. Seorang ketua yang baik ialah dimana beliau dihormati kerana kepimpinannya.

8. KOMUNIKASI

• Seorang jurulatih perlu mempunyai kemahiran komunikasi yang tinggi. Teknik komunikasi adalah berbeza mengikut situasi, aktiviti yang dijalankan, jenis peserta yang dikendali, jenis aktiviti dan suasana yang ingin dicetuskan.

9. PENYELESAIAN MASALAH

• Kemahiran menyelesaikan masalah

adalah penting bagi seorang jurulatih. Setiap masalah atau konflik yang timbul perlulah diselesaikan dgn teknik yang betul dan paling berkesan.

10. PROFESIONAL

• Jurulatih perlulah bersikap profesional dalam mengendalikan setiap aktiviti dan situasi. Ia perlu dikaitkan dengan konsep kejujuran

TEKNIK-TEKNIK ASAS KEPIMPINAN REKREASI DARAT

• Salah satu teknik-teknik asas kepimpinan rekreasi darat ialah kemahiran menyampaikan taklimat.

Briefing : Taklimat yang diberikan sebelum memulakan aktiviti rekreasi darat.

Debriefing : Taklimat yang diberikan selepas melakukan aktiviti rekreasi darat.

Penyampaian taklimat yang betul adalah penting kerana faktor-faktor berikut :

• Bagi mendapatkan perhatian dan rasa hormat peserta terhadap jurulatih.

• Bagi menyampaikan prosedur aktiviti dan tatacara penggunaan peralatan

• Bagi menyampaikan faktor-faktor risiko disepanjang aktiviti

• Bagi memastikan peserta tahu objektif aktiviti dijalankan.

• Bagi memperkenalkan jurulatih lain yang terlibat disepanjang aktiviti.

• Bagi menyampaikan jadual perjalanan aktiviti.


BRIEFING - Cara Melakukan Taklimat Untuk Memulakan Aktiviti• Bersedia dengan maklumat yang hendak disampaikan

• Pastikan semua peserta telah berkumpul dan mengambil tempat.

• Memberi ucap selamat.

• Pastikan peserta memberikan tumpuan

• Teruskan dengan memberi taklimat bagi memulakan aktiviti

• Memperkenalkan jurulatih lain yang terlibat jika ada.

• Pengenalan kepada aktiviti yang akan dijalankan

• Memperkenalkan peralatan dan cara menggunakan peralatan secara praktikal.

• Melibatkan peserta ketika memberi penerangan secara praktikal

• Menggunakan nada serius ketika menyampaikan maklumat yang berkaitan keselamatan dan risiko-risiko yang berkemungkinan dihadapi.

• Menggunakan nada galakkan bagi memberi motivasi kepada peserta untuk melakukan aktiviti tersebut.

• Menerangkan objektif aktiviti tersebut.

• Membuat penutup kepada taklimat.


DEBRIEFING - Cara Melakukan Taklimat Selepas Melakukan Aktiviti• Pastikan semua peserta telah berkumpul dan mengambil tempat.

• Pastikan peserta memberikan tumpuan

• Memberi arahan agar mengumpulkan peralatan yang terlibat jika ada.

• Teruskan dengan memberi taklimat selepas melakukan aktiviti.

• Menerangkan tentang objektif yang telah dicapai atau tidak capai

• Memberi penerangan mengapa objektif tidak dicapai

• Bertanya khabar atau keadaan peserta selepas melakukan aktiviti.

• Memberi peluang kepada peserta untuk berkongsi pengalaman & pendapat

• Memberi teguran & nasihat untuk perkara yang sepatutnya tidak dilakukan ketika aktiviti.

• Memberi ucap tahniah kepada peserta walaupun objektif tidak dicapai dan menggalakkan peserta untuk terus bergiat di dalam aktiviti rekreasi.

• Menerangkan secara ringkas aktiviti yang akan dijalankan selepas itu.

• Membuat penutup.

KEMAHIRAN PENGURUSAN RISIKO

• Mengikut Kamus Dewan, (edisi ketiga, mukasurat 1143), Risiko didefinisikan sebagai kemungkinan atau bahaya kerugian, kemungkinan mendapat bahaya atau kerugian.

• Risiko didefinisikan sebagai kemungkinan kerugian, kemalangan, kelemahan dan keruntuhan dan pengurusan risiko pula didefinisikan sebagai pengurusan menyeluruh yang proaktif dalam aktiviti bagi sesuatu program dan kemungkinan menerima kegagalan dalam program berkenaan (Simmons, 1998).

• Pengurusan risiko ialah proses menggunakan analisis risiko untuk membuat keputusan bagi mencapai objektif bagi sesuatu projek dengan menerima sebahagian daripada risiko (Powell dan Klien,1996).

• Pengurusan risiko bagi aktivti rekreasi adalah amat penting kerana secara kasarnya semua aktiviti rekreasi darat mempunyai risikonya yang tersendiri kerana ia melibatkan penggunaan fizikal dan direct contact dengan alam semulajadi.


Pengenalpastian Risiko

• Sebagai seorang jurulatih rekreasi, anda perlulah mahir dalam pengenalpastian risiko yang berkemungkinan akan terjadi semasa aktiviti dijalankan.

• Pengenalpastian risiko boleh dilakukan dengan cara-cara berikut :

• Membuat lawatan awal terlebih dahulu di sesuatu lokasi.

• Membuat kajian risiko-risiko yang pernah terjadi di sesuatu lokasi atau aktiviti.

• Mendapatkan maklumat dari komuniti setempat.

• Membawa tenaga pakar ke lokasi-lokasi terpilih untuk pengenalpastian.

• Pengenalpastian risiko juga bukan sahaja tertumpu kepada lokasi & aktiviti tetapi juga mengambilkira jumlah peserta, umur peserta, jantina dan latarbelakang peserta.


Penilaian Risiko

• Penilaian risiko akan dilakukan selepas pengenalpastian risiko.

• Penilaian risiko dilakukan bagi mengenalpasti tahap risiko yang kemungkinan akan terjadi.

• Terdapat 3 tahap risiko yang asas iaitu :

Tahap rendah : aktiviti boleh dijalankan dengan memastikan peraturan & keselamatan diutamakan

Tahap sederhana : aktiviti boleh dijalankan tetapi perlu dibuat pengubahsuaian bagi mengurangkan risiko.

Tahap tinggi : aktiviti tidak digalakkan untuk dijalankan kerana dikhuatiri akan mendatangkan bahaya kpd nyawa.


Pengubahsuaian Tahap Risiko• Bagi aktiviti yang telah dikenalpasti dan kategori-kategori risikonya,

maka pengubahsuaian tahap risiko perlu dijalankan.

• Pengubahsuaian tahap risiko boleh dilakukan dengan mengubah perkara-perkara seperti berikut :

Mengubah tahap kesukaran aktiviti kepada yang lebih senang contohnya memendekkan jarak jungle tracking.

Mengecilkan jumlah peserta dalam setiap kumpulan atau menambah jumlah jurulatih untuk mengawal aktiviti & keselamatan peserta.

Menukar jenis aktiviti yang akan dijalankan kepada aktiviti lain yg bersesuaian.

• Pengubahsuaian tahap risiko hanya boleh dilakukan kepada faktor atau rancangan yg dibuat oleh manusia. Namun jika ia melibatkan faktor alam sekitar tahap risiko tetap wujud.


Pelan Pengurusan Risiko Yang Sesuai• Setiap program rekreasi darat memerlukan pelan pengurusan

risiko yang sesuai.

• Salah satu pelan pengurusan risiko merupakan mempunyai pelan kontigensi. Pelan kontigensi merupakan alternatif jadual atau aktiviti lain jika jadual atau aktiviti yang asal tidak dapat dijalankan.

• Pelan pengurusan risiko juga melibatkan pelan kecemasan jika berlaku kemalangan yang tidak diingini.

• Pelan pengurusan risiko juga melibatkan faktor peserta, jurulatih, cuaca, aktiviti, peralatan, lokasi dan pengangkutan.

PERMAINAN INTERAKTIF & PERMAINAN PENGURUSAN

• Permainan interaktif & permainan pengurusan merupakan salah satu aktiviti yang boleh dijalankan ketika program rekreasi darat.

• Permainan yang dimaksudkan ini bukanlah berbentuk sukan atau permainan rakyat.

• Permainan ini lebih tertumpu kepada penggunaan kognitif (akal fikiran) dan psikomotor atau pergerakan refleks terhadap sesuatu rangsangan.

• Permainan ini sering dijalankan sebelum bermulanya sesuatu aktiviti utama dan waktu senggang.

• Permainan ini bukan sahaja sesuai dijalankan untuk program rekreasi darat, tetapi ia turut sesuai dijalankan untuk bengkel-bengkel pengurusan dan ketika aktiviti ice breaking.


Peranan & Fungsi Permainan• Permainan interaktif berfungsi untuk mendapatkan perhatian atau tumpuan peserta rekreasi darat.

• Permainan ini mampu mengasah kognitif atau akal fikiran, deria manusia dan tindakan refleks peserta terhadap ransangan atau provokasi.

• Permainan ini juga mampu memupukkan semangat kerjasama di dalam kumpulan dan membuatkan peserta semakin erat. Oleh itu ia sering dijalankan ketika ice breaking.

• Permainan ini juga mampu membuatkan peserta terhibur dan seterusnya mengurangkan tekanan peserta.

• Permainan ini juga berfungsi sebagai indikator kepada jurulatih untuk melihat tahap kepekaan dan pengurusan peserta.

• Setiap permainan interaktif mempunyai objektifnya yang tersendiri seperti:

–Supaya setiap peserta mengenali antara satu sama lain dengan lebih rapat

–Supaya jurulatih dapat mengenalpasti tahap kepekaan , leadership dan kelemahan peserta secara tidak langsung.

–Supaya peserta terhibur dan tenang selepas atau sebelum melakukan aktiviti yang mencabar atau extreme.

–Supaya dapat memastikan yang peserta sentiasa memberikan tumpuan yang sepenuhnya disepanjang aktiviti dijalankan.

–Supaya menaikkan semangat berkumpulan .

–Sebagai aktiviti kontigensi jika sesuatu aktiviti tidak dapat dijalankan mengikut masa yang telah ditetapkan diatas sebab-sebab teknikal.


Pengurusan Permainan Interaktif• Pengurusan permainan interaktif adalah bergantung kepada

jenis permainan.

• Permainan interaktif untuk rekreasi darat selalunya dijalankan di dalam bentuk kumpulan bukannya secara individu.

• Persediaan untuk menjalankan aktiviti ini adalah bergantung kpd jenis permainan sama ada yang memerlukan peralatan, bahan ataupun tidak.

• Jurulatih perlulah mahir dengan permainan yang akan dikendalikan, kerana beliau menerangkan kepada peserta bagaimana permainan ini akan berjalan.

• Jumlah jurulatih yang terlibat pula adalah bergantung kpd jenis permainan dan jumlah peserta yang terlibat.

asas kepimpinan dalam rekreasi

Education