LAPORAN

KAJIAN KEPUASAN BEKERJA KAKITANGAN

JABATAN PERTANIAN MALAYSIA

BAGI TEMPOH JANUARI – JUN 2012

1

Bahagian Perancangan, Komunikasi & Teknologi Maklumat

JULAI 2012

Latar Belakang Kajian

KANDUNGAN

Rasional Kajian

Objektif Kajian

Temuan Kajian

Cadangan Penambahbaikan

Rumusan

Penutup

Tujuan Laporan1

2

3

4

5

6

7

8

i. Mengemukakan tahap kepuasan bekerja kakitangan Jabatan Pertanian.

ii. Mengemukakan syor penambahbaikan dalam mewujudkan kepuasan bekerja di kalangan kakitangan Jabatan Pertanian.

3

1) TUJUAN LAPORAN

1. Kajian dibuat secara atas talian (online) dan manualmenggunakan borang soal selidik yang dihantar kepadaBahagian-bahagian/Jabatan Pertanian Negeri melalui suratserta email rasmi Jabatan.

2. Kajian telah dijalankan pada 7 Mei – 15 Jun 2012 yangmelibatkan seramai 1,587 orang (25%) daripada 6,302 orangkakitangan Jabatan Pertanian

3. Pecahan responden:

i. 33% (1,034 orang) daripada 3,186 pegawai di JabatanPertanian Negeri dan Daerah;

ii. 18% (553 orang) daripada 3,116 pegawai di peringkat IbuPejabat, Pusat-pusat Komoditi dan Pusat Latihan PegawaiInstitut Pertanian.

4

2) LATAR BELAKANG KAJIAN

3) RASIONAL KAJIANKonsep kepuasan bekerja ditakrifkan sebagai sikap individu terhadap tugasan yangdilaksanakan yang merupakan kunci utama dalam mewujudkan persekitaran yang sihatsupaya kakitangannya akan bekerja dengan lebih produktif.

• Kajian kepuasan bekerja diukur berdasarkan 6 aspek pembolehubah bebas dandibandingkan dengan faktor sosio demografi

• Aspek pembolehubah bebas merupakan faktor yang mempengaruhi kepuasan kerjadan memberi kesan terhadap motivasi pekerja

• Sehubungan itu, kajian ini dijalankan bagi mengenalpasti faktor-faktor yangmempengaruhi kepuasan kerja kakitangan Jabatan Pertanian.

Konsep Kajian: Hubungan diantara pembolehubah bebas dengan pembolehubah bersandar

4) OBJEKTIF KAJIAN

i. Mengenalpasti tahap kepuasan bekerja secarakeseluruhan di kalangan kakitangan Jabatan Pertanian.

ii. Mengenalpasti faktor-faktor yang menyumbang ke arahkepuasan bekerja di Jabatan Pertanian.

iii. Mengemukakan cadangan penambahbaikan dalammewujudkan kepuasan bekerja di kalangan kakitanganJabatan Pertanian.

6

5) TEMUAN KAJIAN

Kesimpulan Kajian

Faktor-faktor Kepuasan Bekerja di Jabatan Pertanian

Profil Respondeni

ii

iii

i) Profail Responden

Tempoh Berkhidmat mengikut Kumpulan Perkhidmatan

Kategori Umur mengikut Jantina Responden

Tempat Bertugas Respondena

b

c

a. Tempat Bertugas Responden (BAHAGIAN)

i. PROFAIL RESPONDEN

Bil. Tempat Bertugas Bilangan Pegawai

Bilangan Responden

Peratus (%)

2 Kawalan Kualiti Tanaman 42 40 95%

3 Pengurusan 88 72 82%

1 Pengembangan Pertanian dan IAT 70 33 47%

4 Perancangan & ICT 114 45 39%

7 Kejuruteraan Pertanian 244 90 37%

5Perlindungan Tanaman & Kuarantin Tumbuhan

499 136 27%

8 Kawalan Racun Perosak 166 28 17%

6 Pembangunan Sumber Manusia 468 56 12%

9 Pengurusan & Pemuliharaan Sumber Tanah 336 24 7%

10 Hortikultur 520 15 3%

11 Padi, Tanaman Industri & Florikultur 569 14 2%

JUMLAH 3116 553 18%

a. Tempat Bertugas Responden (NEGERI)

Bil. Negeri Bilangan

RespondenBilangan Pegawai

Peratus (%)

1 Pahang 496 616 81%

2 Kelantan 188 263 71%

3 Negeri Sembilan 123 223 55%

4 Selangor 80 239 33%

5 Terengganu 82 450 18%

6 WP Labuan 2 17 12%

7 Perak 49 443 11%

8 Perlis 6 70 9%

9 Johor 7 340 2%

10 Pulau Pinang 1 157 1%

11 Melaka 0 108 0%

13 Kedah 0 260 0%

JUMLAH 1,034 3,186 32%

i. PROFAIL RESPONDEN (sambungan)

b. Kategori Umur mengikut Jantina Responden

0 50 100 150 200 250 300 350

< 25 Tahun

26-30 Tahun

31-35 Tahun

36-40 Tahun

41-45 Tahun

46-50 Tahun

51-55 Tahun

> 56 Tahun

< 25Tahun

26-30Tahun

31-35Tahun

36-40Tahun

41-45Tahun

46-50Tahun

51-55Tahun

> 56Tahun

Lelaki 47 126 135 108 134 139 237 80

Perempuan 42 186 108 50 35 46 94 20

• Majoriti responden yang terlibat dalam kajian ini adalah kakitangan lelaki berumur antara 51-55tahun (15%) dan kakitangan wanita berumur antara 26-30 tahun (12%)

• Jumlah keseluruhan responden lelaki adalah 63% manakala responden wanita adalah 37%

i. PROFAIL RESPONDEN (sambungan)

c. Tempoh Berkhidmat mengikut Kumpulan Perkhidmatan

0 50 100 150 200 250 300 350 400

Kurang 5 Tahun

5 – 10 Tahun

11 – 15 Tahun

16 – 20 Tahun

21– 25 Tahun

Melebihi 25 Tahun

104

77

14

6

4

49

302

309

160

102

66

394

Bilangan Responden

Te

mp

oh

Be

rkh

idm

at

Sokongan Pengurusan dan Profesional

• Majoriti responden adalah daripada Kumpulan Sokongan iaitu seramai 1,333 orang (84%) danbakinya seramai 254 orang (16%) daripada Kumpulan Pengurusan dan Profesional.

• 28% responden telah berkhidmat melebihi 25 tahun dan 50% responden berkhidmat kurangdaripada 10 tahun.

i. PROFAIL RESPONDEN (sambungan)

ii. Faktor-faktor Kepuasan Bekerja di Jabatan Pertanian

f) Kemudahan dan Perkhidmatan

d) Penghargaan / Pengiktirafan

c) Peningkatan Kerjaya

b) Penyelia / Ketua

a) Bidang Tugas

e) Perhubungan Di tempat Kerja

a) Bidang Tugas

0

1

2

3

4

5

Kesesuaian tugasdengan minat dan

kebolehan

Sentiasa bersemangatdan berupaya

melaksanakan tugasanyang diberikan

Beban kerja yangsetimpal dengan

kebolehan dan jawatanyang disandang

4.11 4.263.88

4.31 4.293.91

Sk

or

Ke

pu

asa

n

Bahagian

Negeri

SkorTertinggi

Skor Terendah

Skor Tertinggi

Skor Terendah

Skor Tertinggi

Skor Terendah

PURATASKOR

BAHAGIANBKKT

(4.25)BPP & IAT

(3.85)BKKT

(4.45)Pengurusan

(4.08)BKKT(4.13)

Pengurusan (3.60)

4.19NEGERI

Perak (4.41)

N. Sembilan(4.15)

Selangor (4.43)

N. Sembilan(4.15)

Perak(4.10)

N. Sembilan(3.77)

b) Penyelia / Ketua

4.09

3.944.00

3.90 3.89

4.164.09 4.08

4.00

4.07

BAHAGIAN NEGERI

(1) Arahan jelas dan mudah difahami

(2) Sentiasa memberi maklum balas dan tunjuk

ajar

(3) Mempunyai kemahiran untuk

membuat keputusan dengan

baik

(4) Pembahagian kerja dilakukan

secara adil

(5) Bersedia menerima

cadangan/pendapat dan sentiasa

memberi galakan

PURATA SKOR

Skor Tertinggi

Skor Terendah

Skor Tertinggi

Skor Terendah

Skor Tertinggi

Skor Terendah

Skor Tertinggi

Skor Terendah

Skor Tertinggi

Skor Terendah

BAHAGIAN BKKT

(4.43)

Pengurusan

(3.79)

BKKT (4.45)

BKRP (3.64)

BKKT (4.55)

Pengurusan

(3.71)

BKKT (4.05)

Pengurusan

(3.56)BKKT

(4.33)

Pengurusan

(3.64)

4.04NEGERI

Kelantan(4.32)

N. Sembilan (3.96)

Kelantan (4.26)

N. Sembilan (3.93)

Kelantan (4.27)

N. sembilan (3.89)

Kelantan (4.08)

N.Sembilan (3.81)

Perak (4.16)

Terengganu

(3.79)

c) Peningkatan Kerjaya

(1) Berpeluang mengikuti program

latihan bagi peningkatan prestasi diri

(2) Peluang mengaplikasikan

apa yang dipelajari selepas latihan

(3) Adil dalam penilaian (SKT) dan maklumbalas untuk

meningkatkan prestasi kerja

(4) Peluang untuk melakukan kerja

yang berbeza untuk menonjolkan potensi

diri

(5) Peluang cerah untuk terus maju

dalam perkhidmatan awam PURATA

SKOR

Skor Tertinggi

Skor Terendah

Skor Tertinggi

Skor Terendah

Skor Tertinggi

Skor Terendah

Skor Tertinggi

Skor Terendah

Skor Tertinggi

Skor Terendah

BAHAGIAN BKKT

(4.18)BKRP

(3.29)BKKT

(4.15)B.Pgrsn(3.38)

BKKT (4.27)

BKRP (3.57)

BKKT (4.10)

BKRP (3.25)

BKKT (4.15)

BKRP (3.54)

3.90NEGERI

Selangor (4.10)

Kelantan (3.91)

Selangor(4.06)

N. Sembilan (3.80)

Perak (4.20)

N. Sembilan (3.80)

Perak (4.14)

N. Sembilan (3.81)

Selangor(4.15)

T’ganu (3.73)

3.673.73

3.90

3.773.83

3.94 3.93 3.963.92

4.09Bahagian

Negeri

d) Penghargaan / Pengiktirafan

(1) Penyelia/Ketua memperakui dan menghargaihasil kerja yang baik

(2) Dasar kenaikan pangkat yang adil danberorientasikan kepada kebolehan serta

pencapaian hasil kerja

(3) Pemberian Insentif (APC) dan lain-lainpengiktirafan adalah berdasarkan pencapaian

prestasi dan kecermelangan individu

4.23

4.17

4.01

3.87

3.54

3.51

BAHAGIAN NEGERI

(1) Penyelia/Ketua memperakui dan menghargai

hasil kerja yang baik

(2) Dasar kenaikan pangkat yang adil dan berorientasikan

kepada kebolehan serta pencapaian hasil kerja

(3) Pemberian Insentif (APC) dan lain-lain pengiktirafan

adalah berdasarkan pencapaian prestasi dan kecemerlangan individu

PURATA SKOR

Skor Tertinggi Skor Terendah Skor Tertinggi Skor Terendah Skor Tertinggi Skor Terendah

BAHAGIAN BKKT

(4.10)BKRP

(3.54)BKKT

(3.95)BKRP(3.32)

BKKT(3.85)

BKRP (3.04)

3.85NEGERI

Kelantan(4.13)

Terengganu (3.82)

Perak(4.04)

Terengganu (3.63)

Pahang(3.95)

N. Sembilan & Terengganu

(3.54)

e) Perhubungan Di Tempat Kerja

3.50

4.00

4.50

5.00

4.26 4.324.17

4.02

4.54 4.624.43

4.25

BAHAGIAN NEGERI

(1)Hubungan yang baik dengan

penyelia/ketua

(2) Hubungan yang baik sesama

kakitangan lain

(3) Rakan sekerja sentiasa memberi

bantuan dan galakan

(4) Program kekitaan dapat memupuk semangat kerja berpasukan dan mengeratkan

hubungan

PURATA SKOR

Skor Tertinggi

Skor Terendah

Skor Tertinggi

Skor Terendah

Skor Tertinggi

Skor Terendah

Skor Tertinggi

Skor Terendah

BAHAGIAN BKKT

(4.55)Pengurusan

(4.06)BKKT

(4.58)Pengurusan

(4.14)BKKT

(4.45)Pengurusan

(3.99)BKKT

(4.40)BKRP

(3.75)

4.31NEGERI

Kelantan (4.46)

N. Sembilan (4.15)

Perak (4.47)

N. Sembilan (4.29)

Perak(4.45)

N. Sembilan (4.15)

Perak(4.39)

N. Sembilan (4.05)

f) Kemudahan / Perkhidmatan lain

0.00 1.00 2.00 3.00 4.00

(9) Peralatan pejabat

(8) Perkhidmatanoperator/telefonis

(7) Kemudahan kenderaanpejabat

(6) Kemudahan surau

(5) Sistem penghawadingin/air conditioner

(4) Talian internet / emailJabatan Pertanian

(3) Kemudahan tandas

(2) Kemudahan pantri

(1) Ruang bekerja/ bilikmesyuarat

3.54

3.47

3.13

3.82

3.29

3.29

3.58

3.55

3.82

3.28

3.29

3.41

3.58

3.43

3.17

3.55

3.54

3.74

NEGERI

BAHAGIAN

TEMPAT BERTUGAS

BAHAGIAN SKOR

Pengembangan Pertanian dan IAT 3.74

Pembangunan Sumber Manusia 3.71

Padi, Tanaman Industri & Florikultur 3.64

Hortikultur 3.62

Kawalan Kualiti Tanaman 3.60

Perancangan & ICT 3.58

Kejuruteraan Pertanian 3.51

Pengurusan 3.48

Perlindungan Tanaman & Kuarantin Tumbuhan 3.37

Pengurusan & Pemuliharaan Sumber Tanah 3.16

Kawalan Racun Perosak 3.09

NEGERI

Pulau Pinang 4.56

Johor 4.41

Perak 3.85

Selangor 3.83

Kelantan 3.82

Perlis 3.74

Pahang 3.69

Terengganu 3.47

Negeri Sembilan 3.42

WP Labuan 3.06PURATA SKOR = 3.62

RUMUSAN FAKTOR-FAKTOR KEPUASAN BEKERJA JABATAN PERTANIAN

Faktor-faktor Kepuasan Bekerja Responden

Keseluruhan (1,587 orang)

Bahagian (553 orang)

Negeri (1,034 orang)

(a) Bidang Tugas 4.19 4.10 4.24

(b) Penyelia/ Ketua 4.04 3.96 4.08

(c) Peningkatan Kerjaya 3.90 3.78 3.97

(d) Penghargaan / Pengiktirafan 3.85 3.69 3.93

(e) Perhubungan di tempat kerja 4.31 4.24 4.34

(f) Kemudahan/ Perkhidmatan lain 3.62 3.49 3.69

Kepuasan Bekerja secara Keseluruhan

4.05 3.86 4.15

Purata Skor Secara Keseluruhan (Bahagian)

BAHAGIANA

(Bidang Tugas)

B (Penyelia/

Ketua)

C (Peningkatan

Kerjaya)

D (Penghargaan/ Pengiktirafan)

E (Perhubungan)

F (Kemudahan/ Perkhidmatan)

Hortikultur 3.93 3.73 3.57 3.97 4.49 3.62

Kawalan Kualiti Tanaman 4.28 4.36 4.17 3.86 4.39 3.60

Kawalan Racun Perosak 4.13 3.92 3.45 3.76 4.34 3.09

Kejuruteraan Pertanian 4.18 3.90 3.75 3.69 4.29 3.51

Padi, Tanaman Industri & Florikultur

4.17 4.04 3.84 3.66 4.27 3.64

Pembangunan Sumber Manusia

4.06 3.90 3.90 3.64 4.25 3.71

Pengembangan Pertanian dan IAT

4.03 4.12 3.72 3.64 4.16 3.74

Pengurusan 3.88 3.68 3.53 3.60 4.13 3.48

Pengurusan & Pemuliharaan Sumber Tanah

4.01 3.68 3.52 3.59 4.02 3.16

Perancangan & ICT 4.04 4.04 3.84 3.33 3.95 3.58

Perlindungan Tanaman & Kuarantin Tumbuhan

4.19 4.08 3.89 3.30 3.83 3.37

Skor Tertinggi Skor Terendah

Purata Skor Secara Keseluruhan (Negeri)

NEGERIA (Bidang

Tugas)

B (Penyelia/

Ketua)

C (Peningkatan

Kerjaya)

D (Penghargaan/ Pengiktirafan)

E (Perhubungan)

F (Kemudahan/ Perkhidmatan)

Johor 4.38 4.20 4.29 4.57 4.68 4.41

Kelantan 4.27 4.21 3.98 3.99 4.38 3.82

Negeri Sembilan 4.02 3.89 3.89 3.69 4.16 3.42

Pahang 4.26 4.10 3.97 3.99 4.38 3.69

Perak 4.30 4.12 4.13 4.01 4.42 3.85

Perlis 4.06 4.00 3.93 3.89 4.50 3.74

Pulau Pinang 4.00 4.40 4.60 4.67 5.00 4.56

Selangor 4.27 4.07 4.02 3.88 4.32 3.83

Terengganu 4.29 3.92 3.84 3.66 4.25 3.47

WP Labuan 3.83 4.30 5.00 5.00 4.50 3.06

Skor Tertinggi Skor Terendah

PURATA SKOR TAHAP KEPUASAN BEKERJA KESELURUHAN

2009 2010 JAN-JUN 2011 JULAI-DIS 2011 JAN-JUN 2012

SKOR 3.82 3.43 3.58 4.07 4.05

3

3.2

3.4

3.6

3.8

4

4.2

4.4

SK

OR

PURATA SKOR TAHAP KEPUASAN BEKERJA KESELURUHAN

JAN-JUN 2011 JULAI-DIS 2011 JAN-JUN 2012

Series1 3.58 4.07 4.05

3

3.5

4

4.5

SK

OR

KESIMPULAN KAJIAN

i. Tahap Kepuasan Bekerja Mengikut Tempoh Berkhidmat

ii. Tahap Kepuasan Bekerja Mengikut Gred Jawatan

iii. Tahap Kepuasan Bekerja Mengikut Jantina

iv. Tahap Kepuasan Bekerja Mengikut Umur

i. Skor Tahap Kepuasan Bekerja Mengikut Tempoh Berkhidmat

• Secara keseluruhan, tahap kepuasan bekerja kakitangan Jabatan Pertanian tidak menunjukkan perbezaan yang ketara mengikut tempoh perkhidmatan.

• Walau bagaimanapun, tahap kepuasan bekerja bagi kakitangan yang telah berkhidmat selama 21-25 tahun di Bahagian-bahagian dan cawangan adalah rendah.

Kurang 5Tahun

5 – 10 Tahun

11 – 15 Tahun

16 – 20 Tahun

21– 25 Tahun

Melebihi25 Tahun

Skor Bahagian 3.74 3.78 3.96 4.05 3.58 4.03

Skor Negeri 4.06 4.15 4.15 4.11 4.19 4.22

Keseluruhan 3.94 3.99 4.10 4.10 4.09 4.16

3.743.78

3.964.05

3.58

4.03

4.064.15

4.15 4.114.19 4.22

3.2

3.4

3.6

3.8

4

4.2

4.4S

ko

r K

ep

ua

san

Be

ke

rja

ii. Tahap Kepuasan Bekerja Mengikut Gred Jawatan

3.6

3.7

3.8

3.9

4

4.1

4.2

Bahagian Negeri Keseluruhan

Pengurusan dan Profesional 3.85 4.2 3.92

Sokongan 3.86 4.15 4.07

Sk

or

Ke

pu

asa

n B

ek

erj

a

• Secara keseluruhan, dapat dilihat bahawa tahap kepuasan bekerja pegawai-pegawai yang bertugas di negeri dan daerah lebih tinggi berbanding di bahagian-bahagian.

• Walau bagaimanapun, tahap kepuasan Pegawai Pengurusan dan Profesional lebih tinggi bagi yang bertugas di negeri dan daerah berbanding di bahagian-bahagian.

iii. Tahap Kepuasan Bekerja Mengikut Jantina

3.5

3.6

3.7

3.8

3.9

4

4.1

4.2

Bahagian Negeri Keseluruhan

Lelaki 3.96 4.19 4.12

Perempuan 3.75 4.05 3.92

Sk

or

Ke

pu

asa

n B

ek

erj

a

• Tahap kepuasan pegawai-pegawai lelaki adalah lebih tinggi berbanding perempuan secara keseluruhannya.

iv. Tahap Kepuasan Bekerja Mengikut Umur

25 Tahundan KeBawah

26 – 30

Tahun

31 – 35

Tahun

36 – 40

Tahun

41 – 45

Tahun

46 – 50

Tahun

51 – 55

Tahun

56 Tahundan Ke Atas

Bahagian 3.84 3.70 3.84 3.79 3.83 3.96 4.04 3.94

Negeri 4.06 4.05 4.03 4.16 4.22 4.22 4.20 4.31

Keseluruhan 4.00 3.89 3.96 4.03 4.12 4.15 4.15 4.18

3.30

3.40

3.50

3.60

3.70

3.80

3.90

4.00

4.10

4.20

4.30

4.40

Sk

or

Ke

pu

asa

n B

ek

erj

a

• Secara keseluruhannya, tahap kepuasan bekerja pegawai di Jabatan Pertanian meningkat selari dengan peningkatan umur.

• Namun bagi pegawai di negeri dan daerah, tahap kepuasan bekerja terendah adalah pada usia 31 – 35 tahun manakala bagi yang bertugas di bahagian dan cawangan adalah pada usia 26 – 30 tahun.

TAHAP KEPUASAN PEKERJA SECARA KESELURUHAN

PURATA SKOR TAHAP KEPUASAN

KESELURUHAN:

4.05

Sangat Tidak Berpuas Hati0.2% (3 org)

Tidak Berpuas Hati2% (31 org) Sederhana

17% (271 org)

Berpuas Hati55% (864

org)

Sangat Berpuas Hati

26% (418 org)

Tempat Bertugas (Bahagian/Negeri)Skor Tahap

Kepuasan BekerjaNEGERI

Johor 4.43Selangor 4.30Kelantan 4.26Perlis 4.17Pahang 4.16Perak 4.14Terengganu 4.06Pulau Pinang 4.00Negeri Sembilan 3.90WP Labuan 3.50

BAHAGIAN

Perancangan & ICT 4.00Perlindungan Tanaman & Kuarantin Tumbuhan

3.96

Padi, Tanaman Industri & Florikultur 3.93Kawalan Kualiti Tanaman 3.88Pembangunan Sumber Manusia 3.88Hortikultur 3.87Kejuruteraan Pertanian 3.82Pengembangan Pertanian dan IAT 3.82Pengurusan 3.79Pengurusan & Pemuliharaan Sumber Tanah 3.67Kawalan Racun Perosak 3.57

6) CADANGAN PENAMBAHBAIKAN

1. Meningkatkan kemudahan dan penyelenggaraan bagi mewujudkan suasana kerja yang kondusif terutamanya kelengkapan talian internet dan email Jabatan

2. Memberi insentif (APC) dan lain-lain pengiktirafan dan ganjaran kepada pegawai yang layak secara telus berdasarkan pencapaian prestasi dan kecemerlangan individu.

3. Mengamalkan dasar kenaikan pangkat yang adil dan berorientasikan kepada kebolehan serta pencapaian hasil kerja.

4. Memperbanyakkan kursus dan program latihan yang sesuai untuk meningkatkan kompetensi pegawai serta memberi peluang untuk mengaplikasikan apa yang dipelajari selepas latihan.

5. Sentiasa mengamalkan keadilan dalam melakukan penilaian prestasi kerja tahunan (SKT) dan sedia memberikan maklumbalas untuk peningkatan prestasi kerja.

Secara keseluruhan, di dapati bahawa faktor perhubungan di tempat kerjadi kalangan warga Jabatan mencapai tahap yang positif.

Dalam usaha meningkatkan kepuasan bekerja, tumpuan perlu diberikankepada beberapa aspek khususnya:

i. Meningkatkan kemudahan/perkhidmatan dan penyelenggaraankemudahan bagi mewujudkan suasana kerja kondusif terutamanyabagi yang bertugas di negeri dan daerah.

ii. Memberi penghargaan dan pengiktirafan kepada pegawai-pegawaiyang layak berdasarkan prestasi dan pencapaian hasil kerja.

Usaha yang berterusan untuk meningkatkan kepuasan bekerja pentingdalam pembangunan kerjaya dan mengurangkan masalah yang dihadapioleh pekerja. Ini seterusnya akan menjamin organisasi mencapai matlamatyang di tetapkan.

7) RUMUSAN

8) PENUTUP

Pihak pengurusan di syorkan supaya mengambil maklum terhadap hasil laporan kajian ini.

Bahagian-bahagian dan negeri perlu mengambil tindakan penambahbaikkan bagi meningkatkan tahap kepuasan bekerja warga Jabatan Pertanian.

TERIMA

KASIH