KULIAH 5KULIAH 5

SISTEM PEMERINTAHAN II: RAJA SISTEM PEMERINTAHAN II: RAJA BERPERLEMBAGAANBERPERLEMBAGAAN

DATIN DR. SARVINDER KAURDATIN DR. SARVINDER KAUR

INSTITUSI YANG DIPERTUAN AGONGINSTITUSI YANG DIPERTUAN AGONG– Jawatannya diwujudkan oleh Perlembagaan Jawatannya diwujudkan oleh Perlembagaan

Persekutuan MalaysiaPersekutuan Malaysia– Kedudukannya dinyatakan dalam Perkara 32:Kedudukannya dinyatakan dalam Perkara 32:

Ketua utama NegaraKetua utama Negara Tidak boleh didakwa dimana-mana Mahkamah kecuali Tidak boleh didakwa dimana-mana Mahkamah kecuali

Mahkamah KhasMahkamah Khas

– Kuasa memerintah terletak pada YDPA, Per 40, tetapi Kuasa memerintah terletak pada YDPA, Per 40, tetapi Baginda hendaklah bertindak mengikut nasihat Jemaah Baginda hendaklah bertindak mengikut nasihat Jemaah Menteri yang dilantik oleh YDPAMenteri yang dilantik oleh YDPA

– Realiti: kuasa memerintah dijalankan oleh Jemaah Realiti: kuasa memerintah dijalankan oleh Jemaah Menteri.Menteri.

Perkara-Perkara yang tidak boleh dibuat Perkara-Perkara yang tidak boleh dibuat oleh YDPA:oleh YDPA:– Memegang jawatan bergajiMemegang jawatan bergaji– Masuk campur dalam perniagaanMasuk campur dalam perniagaan– Menerima gaji dari negerinya yang dibayar Menerima gaji dari negerinya yang dibayar

sebagai raja bagi negerinyasebagai raja bagi negerinya– Keluar negara selama tempoh lebih dari 15 hari Keluar negara selama tempoh lebih dari 15 hari

kecuali dengan kebenaran Majlis Raja-Raja kecuali dengan kebenaran Majlis Raja-Raja atau untuk membuat lawatan rasmi ke negara atau untuk membuat lawatan rasmi ke negara lain.lain.

YDPA tidak boleh menjalankan tugas-tugas YDPA tidak boleh menjalankan tugas-tugas negerinya kecuali Per 34:negerinya kecuali Per 34:– Sebagai ketua agama Islam dalam negerinyaSebagai ketua agama Islam dalam negerinya– Perkara berkaitan dengan pindaan Perlembagaan Perkara berkaitan dengan pindaan Perlembagaan

negerinyanegerinya– Melantik pemangku Raja & anggota-anggota Majlis Melantik pemangku Raja & anggota-anggota Majlis

Pemangku Raja.Pemangku Raja.

Raja Permaisuri Agong tidak boleh memegang Raja Permaisuri Agong tidak boleh memegang apa-apa jawatan dibawah Kerajaan Persekutuan apa-apa jawatan dibawah Kerajaan Persekutuan atau Kerajaan Negeri.atau Kerajaan Negeri.

Pemilihan YDPAPemilihan YDPA– Dibuat oleh MRRDibuat oleh MRR– Dibuat oleh 9 raja-raja sahaja Dibuat oleh 9 raja-raja sahaja – Sekurang-kurangnya 5 mesti menyokong perlantikanSekurang-kurangnya 5 mesti menyokong perlantikan– Yang DiPertua Negeri (Melaka, PP, Sabah & Sarawak) tidak terlibatYang DiPertua Negeri (Melaka, PP, Sabah & Sarawak) tidak terlibat– Pemilihan adalah mengikut kekananan (seniority), mengambil giliranPemilihan adalah mengikut kekananan (seniority), mengambil giliran– Menyandang jawatan selama 5 tahunMenyandang jawatan selama 5 tahun

Hanya layak dipilih kecuali tidak layak Jadual 3, Bhg. I, s1 dan s2:Hanya layak dipilih kecuali tidak layak Jadual 3, Bhg. I, s1 dan s2:– Tidak cukup umurTidak cukup umur– Menolak jawatan tersebutMenolak jawatan tersebut– Didapati tidak alyak menjalankan tugasnya – masalah kesihatan (mental atau fizikal)Didapati tidak alyak menjalankan tugasnya – masalah kesihatan (mental atau fizikal)

Sekiranya menolak atau tidak layak nama negerinya diletakkan dihujung Sekiranya menolak atau tidak layak nama negerinya diletakkan dihujung senarai.senarai.

Pemecatan??????Pemecatan??????

PemecatanPemecatan– Baginda boleh meletak jawatanBaginda boleh meletak jawatan– Baginda boleh dipecat – oleh MRRBaginda boleh dipecat – oleh MRR– Sekurang-kurangnya 5 ahli MRR mesti Sekurang-kurangnya 5 ahli MRR mesti

menyokong pemecatan tersebutmenyokong pemecatan tersebut– Bilakah YDPA boleh dipecat??????Bilakah YDPA boleh dipecat??????

Peranan-Peranan YDPAPeranan-Peranan YDPA– YDPA mengetuai 3 badan utama KerajaanYDPA mengetuai 3 badan utama Kerajaan

Badan PerundanganBadan Perundangan– Undang-undang Persekutuan digubal oleh Parlimen (DN & Undang-undang Persekutuan digubal oleh Parlimen (DN &

DR)DR)– Selepas kedua-dua dewan meluluskan sesuatu rang Selepas kedua-dua dewan meluluskan sesuatu rang

undang-undang ia mesti diperkenankan oleh YDPA dalam undang-undang ia mesti diperkenankan oleh YDPA dalam masa 30 hari (Per 66(4))masa 30 hari (Per 66(4))

– Sekiranya tidak diperkenankan dalam masa 30 hari?Sekiranya tidak diperkenankan dalam masa 30 hari?– Sekiranya tidak dipersetujui oleh YDPA?Sekiranya tidak dipersetujui oleh YDPA?

Badan EksekutifBadan Eksekutif– Mempunyai kuasa membuat perlantikan PM, Kabinet, Setiausaha Mempunyai kuasa membuat perlantikan PM, Kabinet, Setiausaha

DN dan DR dll.DN dan DR dll.

Badan KehakimanBadan Kehakiman– Kuasa melantik Ketua Hakim Negara, Presiden Mahkamah Kuasa melantik Ketua Hakim Negara, Presiden Mahkamah

Rayuan, hakim-hakim Mahkamah Persekutuan, hakim-hakim Rayuan, hakim-hakim Mahkamah Persekutuan, hakim-hakim Mahkamah Rayuan dan Mahkamah Tinggi dan Peguam Negara.Mahkamah Rayuan dan Mahkamah Tinggi dan Peguam Negara.

– Kuasa mengampun kesalahan diturunkan oleh:Kuasa mengampun kesalahan diturunkan oleh: Mahkamah tenteraMahkamah tentera Mahkamah Jenayah: WPKL dan WP LabuanMahkamah Jenayah: WPKL dan WP Labuan Mahkamah Syariah: WPKL, WPL, Melaka, PP, Sabah & Mahkamah Syariah: WPKL, WPL, Melaka, PP, Sabah &

SarawakSarawak– Perlaksanaan kuasa pengampunan tidak boleh dipersoalkan atau Perlaksanaan kuasa pengampunan tidak boleh dipersoalkan atau

disemak (no judicial review)disemak (no judicial review)

Peranan-peranan lainPeranan-peranan lain– Mengisytiharkan Darurat (Per 50):Mengisytiharkan Darurat (Per 50):

Bila Baginda berpuas hati bahawa keselamatan/kehidupan Bila Baginda berpuas hati bahawa keselamatan/kehidupan ekonomi/ketenteraman awam dalam Persekutuan atau mana-ekonomi/ketenteraman awam dalam Persekutuan atau mana-mana bahagain adalah terancammana bahagain adalah terancam

Darurat boleh diisytiharkan walaupun sesuatu kejadian itu Darurat boleh diisytiharkan walaupun sesuatu kejadian itu belum berlaku.belum berlaku.

Mesti menerima dan melaksanakan tugas atas nasihat KabinetMesti menerima dan melaksanakan tugas atas nasihat Kabinet

– Pemerintah tertinggi Angkatan Tentera PersekutuanPemerintah tertinggi Angkatan Tentera Persekutuan– Ketua Agama IslamKetua Agama Islam– Memelihara keistimewaan Masyarakat Melayu (Per 153)Memelihara keistimewaan Masyarakat Melayu (Per 153)

Kuasa-Kuasa YDPA yang dijalankan Kuasa-Kuasa YDPA yang dijalankan mengikut budi-bicara Baginda:mengikut budi-bicara Baginda:– Perlantikan PM (terhad kerana mengikut tradisi)Perlantikan PM (terhad kerana mengikut tradisi)– Menolak/menangguhkan pembubaran parlimen Menolak/menangguhkan pembubaran parlimen

yang diminta oleh PMyang diminta oleh PM– Memanggil Raja-Raja supaya bersidang untuk Memanggil Raja-Raja supaya bersidang untuk

membincangkan hak keutamaan, kedudukan, membincangkan hak keutamaan, kedudukan, kemuliaan dan kebesaran raja-raja dan apa-apa kemuliaan dan kebesaran raja-raja dan apa-apa tindakan yang akan diambil dalam persidangan tindakan yang akan diambil dalam persidangan Majlis itu.Majlis itu.

Immuniti / kekebalan YDPAImmuniti / kekebalan YDPA– Dalam kapasiti rasmi sahaja.Dalam kapasiti rasmi sahaja.– Kerajaan Malaysia masih boleh didakwa di mahkamah Kerajaan Malaysia masih boleh didakwa di mahkamah

biasabiasa– Selepas pindaan Perlembagaan dalam tahun1993, raja-Selepas pindaan Perlembagaan dalam tahun1993, raja-

raja hilang immuniti dalam kapasiti peribadiraja hilang immuniti dalam kapasiti peribadi– Raja-raja boleh didakwa tetapi di Mahkamah Khas Raja-raja boleh didakwa tetapi di Mahkamah Khas

sahaja.sahaja.– Tiada prosiding yang boleh dimulakan terhadap raja-raja Tiada prosiding yang boleh dimulakan terhadap raja-raja

tanpa izin dari Peguam Negaratanpa izin dari Peguam Negara

MAJLIS RAJA-RAJAMAJLIS RAJA-RAJA Badan rasmi yang mempunyai kedudukan tertinggi dalam susunan Badan rasmi yang mempunyai kedudukan tertinggi dalam susunan

hierarki Kerajaan Persekutuanhierarki Kerajaan Persekutuan Dianggotai oleh 9 sultan/raja dan 4 YDPN/gabenorDianggotai oleh 9 sultan/raja dan 4 YDPN/gabenor Setiausaha MRR ialah Penyimpan Mohor Besar Raja-RajaSetiausaha MRR ialah Penyimpan Mohor Besar Raja-Raja

– PersidanganPersidangan Tiga hingga empat kali setahun, mesyuarat khas boleh dipanggil oleh Tiga hingga empat kali setahun, mesyuarat khas boleh dipanggil oleh

YDPA atau 3 orang raja-rajaYDPA atau 3 orang raja-raja Setiap persidangan berlangsung selama 3 hariSetiap persidangan berlangsung selama 3 hari Hari kedua: YDPA diiringi oleh PM, raja-raja diiringi oleh menteri Hari kedua: YDPA diiringi oleh PM, raja-raja diiringi oleh menteri

besar/ketua menteri masing-masing.besar/ketua menteri masing-masing. Tujuan: memberi nasihat kepada MRR berkenaan polisi-polisi negara Tujuan: memberi nasihat kepada MRR berkenaan polisi-polisi negara

dan dasar-dasar kerajaan dan membincangkan secara terbuka – dan dasar-dasar kerajaan dan membincangkan secara terbuka – persidangan dijalankan secara tertutuppersidangan dijalankan secara tertutup

Kuasa budi bicara MRRKuasa budi bicara MRR– Memilih / memecat YDPAMemilih / memecat YDPA– Memberi nasihat mengenai apa-apa perlantikanMemberi nasihat mengenai apa-apa perlantikan– Mempersetujui atau tidak apa-apa undang-undang yang mengubah Mempersetujui atau tidak apa-apa undang-undang yang mengubah

sempadan sesuatu negeri/ menyentuh sempadan sesuatu negeri/ menyentuh keistimewaan/kedudukan/kemuliaan/kebesaran raja-raja dan keistimewaan/kedudukan/kemuliaan/kebesaran raja-raja dan perkara-perkara lain yang berkaitan dalam Perlembagaan perkara-perkara lain yang berkaitan dalam Perlembagaan Persekutuan Malaysia.Persekutuan Malaysia.

– Mempersetujui atau tidak apa-apa amalan, perbuatan/upacara Mempersetujui atau tidak apa-apa amalan, perbuatan/upacara agama Islam meliputi seluruh semenanjung.agama Islam meliputi seluruh semenanjung.

– Melantik dua (daripada lima) hakim untuk mendengar perbicaraan Melantik dua (daripada lima) hakim untuk mendengar perbicaraan dalam Mahkamah Khas.dalam Mahkamah Khas.

– Memberi pengampunan sekiranya ahli keluarga Di-Raja didapati Memberi pengampunan sekiranya ahli keluarga Di-Raja didapati bersalah. bersalah.

TIMBALAN YANG DIPERTUAN AGONGTIMBALAN YANG DIPERTUAN AGONG– Menjalan tugas YDPA apabila jawatan tersebut Menjalan tugas YDPA apabila jawatan tersebut

dikosongkan (cth. Sakit, tiada dalam Persekutuan)dikosongkan (cth. Sakit, tiada dalam Persekutuan)– Perlantikan: Perlantikan:

Dipilih dalam persidangan MRRDipilih dalam persidangan MRR Dilantik dari kalangan raja yang kedua dalam senarai terkanan Dilantik dari kalangan raja yang kedua dalam senarai terkanan

(jika menolak namanya masih di atas dalam senarai)(jika menolak namanya masih di atas dalam senarai)

– Menyandang jawatan selama 5 tahun (mengikut YDPA)Menyandang jawatan selama 5 tahun (mengikut YDPA)