GMGF1013EKONOMI DALAM PENGURUSAN AWAM

Kuliah 5:TEORI PENGELUARAN

PENDAHULUAN

• Pengeluar/firma perlu sejumlah kos untuk hasilkan barangan dan perkhidmatan.

• Kos pengeluaran mempengaruhi proses penghasilan sesuatu barangan dan perkhidmatan.

• Kos pengeluaran asas menentukan tingkat harga dan kuantiti barangan dan perkhidmatan yang hendak dikeluarkan.

• Dengan itu, pengeluar/firma akan dapat memaksiumkan keuntungan.

TAKRIF INPUT DAN OUTPUT PASARAN

• Input – Merujuk kepada faktor-faktor pengeluaran

ekonomi bagi menghasilkan barangan dan perkhidmatan.

• Output– Merujuk kepada penghasilan barangan dan

perkhidmatan yang diperlukan oleh pengguna.

Hubungan Input - OutputOutput (Produk) pasaran seperti barangan dan perkhidmatan

Input (Faktor Pengeluaran)

pasaran seperti buruh, modal

dan tanah

Firma Isirumah

KONSEP KOS, HASIL DAN KEUNTUNGAN

• Kos – merujuk kepada suatu ukuran nilai yang

dikorbankan/diperlukan bagi menghasilkan barangan dan perkhidmatan

• Hasil– Merujuk pemerolehan hasil daripada penjualan sesuatu

barangan dan perkhidmatan oleh pengeluar.– Biasanya ialah kuantiti X harga jualan.

• Keuntungan– Merujuk kepada baki yang diperoleh pengeluar setelah

hasil ditolak dengan kos

Formula Asas

KOS PENGELUARAN

• Takrif : Jumlah perbelanjaan firma terhadap penggunaan input dalam proses pengeluaran

• Terdapat dua bentuk kos, iaitu :-– Kos implisit/bukan dibelanjakan: kos faktor

pengeluaran yang dimiliki oleh pengeluar/firma.– Kos Eksplisit : kos yang dibayar oleh

pengeluar/firma bagi mendapatkan faktor-faktor pengeluaran.

JENIS-JENIS KOS PENGELUARAN

• Kos pengeluaran merujuk kepada input-input yang digunakan bagi menghasilkan barangan dan perkhidmatan.

• Terdapat dua jenis input, iaitu– Input Tetap : Tanah dan Bangunan– Input Berubah : tenaga buruh, air dan elektrik

• Terdapat dua jenis jangka masa kos pengeluaran, iaitu :-– Kos Jangka Pendek : jangka masa bagi pengeluar tidak dapat

menambahkan input tetap.– Kos Jangka Panjang : jangka masa bagi pengeluar untuk

menambah input berubah bagi meningkatkan hasil pengeluaran barangan dan perkhidmatan.

KOS PENGELUARAN JANGKA PENDEK

Jenis-jenis Kos Pengeluaran Jangka Pendek

• Jumlah Kos : jumlah kos yang diperoleh dengan mencampur kos tetap dan kos berubah.

• Kos Tetap : sejumlah kos yang digunakan bagi mendapatkan sejumlah input tetap seperti pembelian tanah dan bangunan, loji dan jentera dsbnya.

• Kos Berubah : sejumlah kos yang digunakan bagi mendapatkan sejumlah input berubah seperti gaji dan upah pekerja, pembelian bahan mentah, bayaran bil dsbnya.

• Kos Sut : kos tambahan yang ditanggung oleh pengeluar/firma akibat penambahan satu unit output.

• Kos Purata : jumlah kos keseluruhan termasuk kos tetap dan berubah yang dibahagi dengan jumlah kuantiti output yang dikeluarkan.

• Kos Tetap Purata : jumlah kos tetap adalah malar pada setiap tingkat output yang dikeluarkan.

• Kos Berubah Purata : diperoleh dengan mengambil jumlah kos berubah dibahagi dengan jumlah kuantiti output.

Jadual KosJumlah Output Kos Tetap Kos Berubah Jumlah Kos Kos Sut Kos Purata Kos Tetap Purata Kos Berubah Purata

0 55 0 55 - - - -1 55 30 85 30 85.0 55.0 30.02 55 55 110 25 55.0 27.5 27.53 55 75 130 20 43.3 18.3 25.04 55 105 160 30 40.0 13.8 26.35 55 155 210 50 42.0 11.0 31.06 55 225 280 70 46.7 9.2 37.57 55 315 370 90 52.9 7.9 45.08 55 425 480 110 60.0 6.9 53.19 55 555 610 130 67.8 6.1 61.7

10 55 705 760 150 76.0 5.5 70.5

Formula dan Keluk bagi Jumlah Kos

Kuantiti

Kos (RM)

Keluk Kos Tetap

Kuantiti

Kos (RM)

Keluk Kos Berubah

Kuantiti

Kos (RM)

Keluk Kos Sut/Marginal

Kuantiti

Kos (RM)

MCPerubahan Jumlah Kos

Perubahan Jumlah Kuantiti

Keluk Kos Purata

Kos (RM)

Kuantiti

ATCJumlah Kos

Kuantiti

Keluk Kos Tetap Purata

Kuantiti

Kos (RM)

AFCJumlah Kos

Tetap

Kuantiti

Keluk Kos Berubah Purata

Kuantiti

Kos (RM)

AFCJumlah Kos

Berubah

Kuantiti

Keluk Kos Pengeluaran

• Merangkumi keseluruhan kos-kos pengeluaran jangka pendek seperti Keluk Kos Purata, Keluk Kos Sut/Marginal, Keluk Kos Tetap Purata dan Keluk Kos Berubah Purata.Kos

(RM)

Output (Kuantiti)

Kos Marginal/Sut (KS)

Kos Purata(KP)

Kos Berubah Purata (KBP)

Kos Tetap Purata (KTP)

Hukum• Keluk Kos Purata :

– Kos Tetap Purata akan menurun apabila kuantiti output bertambah.– Kos Berubah Purata akan bertambah apabila kuantiti bertambah.

• Keluk Kos Sut– Berbentuk “U”.– Pada awalnya ia menurun sehingga ke satu titik yang paling minimum dan mula

meningkat apabila kuantiti output bertambah.– Kurang : hukum pulangan bertambah kurang dengan keupayaan

pengeluar/firma adalah tetap.– Bertambah : hukum pulangan bertambah kurang apabila kos berubah

bertambah.• Hubungan antara Kos Purata dan Kos Sut

– Apabila kos sut kurang daripada kos purata, maka kos purata sentiasa menurun.– Apabila kos sut melebihi kos purata, maka kos purata turut meningkat.

KOS PENGELUARAN JANGKA PANJANG

Takrif• Pengeluar/firma mempunyai masa yang mencukupi utk

mengubahkan kuantiti semua faktor pengeluaran yg digunakan selaras dengan perubahan pasaran.

• Semua input adalah input berubah. • Firma hanya menanggung kos berubah, tiada kos tetap.• Dalam jangka panjang firma dapat merancang dan

menentukan saiz loji yang dapat meminimumkan kos .• Kos jangka panjang ialah kos pengeluaran paling

minimum pada sesuatu tingkat output.• Oleh sebab semua input dapat diubah, jangka panjang

juga dikenali sebagai jangka masa perancangan.

Keluk Kos Purata Jangka Panjang (LRAC)

• Perubahan skil pengeluaran firma menyebabkan wujudnya satu siri keluk kos purata jangka pendek.

• Setiap satu keluk kos purata jangka pendek (SAC) melambangkan satu skil pengeluaran .

• Utk setiap tingkat keluaran , firma akan mengeluarkan dengan kos purata (SAC) yang paling rendah.

04/21/2023 24

Kos (RM)

SAC3

SAC2

SAC1

0

C2

Q1 Q2

C3

Q

C1

C4Rajah menunjukkan 3 saiz loji berbeza SAC1, SAC2 & SAC3.

Pada Q1 firma memilih saiz loji SAC1 kerana kos purata (OC2) lebih rendah berbanding dengan kos puarta OC4 pada SAC2. Pada Q2 firma memilih saiz loji SAC2 kerana ia beroperasi dalam kos yg sedang menurun berbanding SAC1.

04/21/2023 25

Kos (RM)

SAC3

SAC2

SAC1

0

C2

Q1 Q2

C3

Q

C1

C4

C0

Pada Q3 firma boleh memilih saiz loji SAC2 atau SAC3 kerana AC adalah sama.

Pada output Q4 firma akan pilih saiz loji SAC3

Q3 Q4

04/21/2023 26

Kos (RM)

SAC3

SAC2

SAC1

0

Q

saiz loji yang minimum dalam pelbagai tingkat output diwakili garis yang menyambungkan titik abc iaitu keluk LAC.

Oleh itu keluk LAC terdiri drpd bahagian keluk kos purata jangka pendek (SAC) yang dapat meminimumkan kos pengeluarannya dalam pelbagai tingkat output.

a

bc

LAC

04/21/2023 27

Keluk Kos Purata Jangka Panjang Kos (RM)

Keluaran (unit)

LRAC

0 Q

Dalam keadaan sebenar banyak saiz loji dapat dipilih oleh firma. LAC terbentuk drp sambungan titik-titik SAC yg memberi kos perunit terendah pd pelbagai tingkat keluaran.

SAC1

SAC2

SAC3

SAC4

SAC5

04/21/2023 28

Keluk Kos Purata Jangka Panjang Kos (RM)

Keluaran (unit)

LRAC

0 Q

LAC berbentuk ‘U’ dipengaruhi _____________________ & ________________________________. SAC berbentuk ‘U’ dipengaruhi ____________________________

SAC1

SAC2

SAC3

SAC4

SAC5

04/21/2023 29

ii Hubungan SAC dengan LRACKos (RM)

0 Keluaran (unit)

SAC1

SAC2

SAC3

LRAC

Q1 Q2 Q3

A

B

C

LAC sedang menurun,SAC menyentuh LAC pd SAC yg menurun iaitu titik A (output Q1)

LAC capai titik minimum , SAC menyentuh LAC pdSAC minimum iaitu Titik B (output Q2)

LAC sedang meningkat, SAC menyentuh LAC pdSAC yg meningkat iaituTitik C output Q3

EKONOMI MENGIKUT BIDANGAN

Takrif

• Pelbagai faedah yg dinikmati firma itu apabila firma itu mengembangkan skala atau perkembangan industri itu keseluruhan sehingga membawa kepada kejatuhan kos purata firma.

EKONOMI MENGIKUT BIDANGAN DALAMAN DAN LUARAN

Skala Ekonomi Mengikut Bidangan Dalaman

• Ekonomi Pengkhususan: – pembahagian kerja & pengkhususan meningkatkan kecekapan pekerja &

daya pengeluaran, maka AC semakin rendah apabila output bertambah.• Ekonomi Pengurusan :

– perkembangan firma meningkatkan kecekapan pengurus, melicinkan pentadbiran serta pengeluaran.

– Bilangan pengurus sama untuk menjalankan kerja pentadbiran yang bertambah.

– Kos per unit pengurus berkurang.• Ekonomi Kewangan :

– memperoleh pinjaman bank dgn kadar bunga rendah & tempoh yg lebih panjang.

– Memudahkan firma menambahkan modal bagi meningkatkan keluaran.

Skala Ekonomi Mengikut Bidangan Dalaman

• Ekonomi Pemasaran : – Membeli bahan mentah secara pukal pada harga

murah. – Kos pengiklanan dapat dibiayai kerana AC semakin

kurang• Ekonomi Teknikal :

– Penggunaan mesin & peralatan secara optimum & tidak berlaku pembaziran.

– Firma mampu membeli mesin lebih canggih, jimat kos dan meningkatkan daya pengeluaran.

Skala Ekonomi Mengikut Bidangan Luaran

• Wujud kesan daripada operasi firma dan faedahnya diterima oleh firma-firma lain serta masyarakat sekitarnya.

• Dikenali sebagai konsep Industri Huluan dan Hiliran.• Terdapat 3 skala, iaitu :-

– Ekonomi yang berkaitan dengan industri tertentu : merujuk kepada penumpuan kepada satu jenis industri.

– Ekonomi yang mempunyai hubungan antara satu sama lain : contohnya kilang kereta, maka akan ada kilang tayar, kilang cat dsbnya.

– Ekonomi yang berkaitan dengan masyarakat : penyediaan peluang-peluang pekerjaan, kemudahan dsbnya kepada masyarakat sekitar.

DISEKONOMI MENGIKUT BIDANGAN

Takrif

• kemerosotan kecekapan firma yang menyebabkan kenaikan kos purata kesan daripada pembesaran skala pengeluaran firma itu sendiri atau perkembangan industri itu secara keseluruhan.

Disekonomi Mengikut Bidangan Dalaman dan Luaran

Skala Disekonomi Mengikut Bidangan Dalaman

• Ekonomi Pengurusan : – pekerjaan berulang akan menjemukan pekerja, kepuasan kerja

menurun & sumbangan mereka diabaikan seterusnya prestasi kerja merosot.

– pengurus tidak berupaya mengawal kakitangan yg terlalu ramai, beban kerja pentadbiran bertambah, kawalan semakin tidak cekap dan kualiti keluaran juga terjejas seterusnya kos pengeluaran naik.

• Ekonomi Teknikal : – Perbelanjaan pembaikan atau pembelian mesin baru akan

meningkatkan kos pengeluaran firma.– Masalah kerosakan atau kehausan apabila mesin terus digunakan

untuk mengeluarkan keluaran yang banyak.

Skala Disekonomi Mengikut Bidangan Luaran

• Wujud kesan pertambahan jumlah penduduk yang menyebabkan berlaku kesesakan di sesebuah kawasan perindustrian.

• Implikasi : – kenaikan ke atas faktor-faktor pengeluaran seperti

buruh dan tanah.– Kesesakan lalulintas– Peningkatan kos sara hidup

Tamat dan Sesi Soal Jawab