bab 5 - permuafakatan poltik dalam konteks hubungan etnik di malaysia new

5/23/2018 Bab 5 - Permuafakatan Poltik Dalam Konteks Hubungan Etnik Di Malaysia New

1/37

MPU3113

HUBUNGAN ETNIKBAB 5 PERMUAFAKATAN

POLITIK DALAM KONTEKS

HUBUNGAN ETNIK DIMALAYSIA

ROSMAWANI CHE DAUD


2/37

HASIL PEMBELAJARAN

Hasil p!"la#a$a%

Selepas mempelajari bab ini, para pelajar dapat:

1. Mengetahui p$&!"a%'a% pa$(i p)li(i& di Malaysia

2. Menghuraikan *sa+a yang diambil untuk mengukuhkan

kesepaduan sosial melalui politik

3. Mengenal pasti ,a"a$a% yang dihadapi dalam memupuk

integrasi etnik di negara ini dalam konteks politik.


3/37

P%'%ala%

1. Kesultanan Melayu Melaka menjadi penanda aras kepadapermuafakatan politik. Dalam hal ini, aja berkuasa !*(la&

dan rakyat dilarang menderhaka.

2. aja dibantu oleh pembesar berempat iaitu !endahara,

"emenggung, #enghulu !endahari dan $aksamana serta

memiliki dokumen perundangan yang dikenali sebagai %ukumKanun Melaka.

3. Kuasa institusi kesultanan Melayu mula terhakis dengan

kedatangan p%#a#a+ melalui &ampur tangan terutamanya

melalui pengenalan sistem residendalam #erjanjian #angkor1-./.

'. Sistem residen diperluas ke negeri(negeri Melayu yang

mempunyai kepentingan ekonomi kepada !ritish seperti bijih

timah dan emas di Sla%')$0 N'$i S!"ila% danPa+a%'.


4/37

P%'%ala%

). !ritish kemudiannya menggabungkan #erak, Selangor, *egeriSembilan dan #ahang di ba+ah NNMB*egeri(negeri Melayu

!ersekutu- pada 1/).

0. Kemudiannya, NNMTB *egeri(negeri Melayu "idak

!ersekutu- pula ditubuhkan yang menggabungkan negeri

#erlis, Kedah, Kelantan, ohor dan "erengganu melaluiP$#a%#ia% Ba%'&)&pada 12.

. #enguasaan !ritish mula memberi kesan kepada &*asa

S*l(a% yang terhad dalam hal(hal istiadat Melayu dan agama

slam sahaja./. #enguasaan !ritish diteruskan dengan tertubuhnya Malaa%

U%i)%pada 1/'). !agaimanapun M gagal akibat tentangan

hebat daripada orang Melayu.


5/37

P%'%ala%

124 UMNOditubuhkan dalam Kongres Melayu Se("anah Melayu diKelab Sultan Selangor, K$ pada 11 a% 16 Mi 1/7.

11. #erkembangan politik M*4 men&atat sejarah yang tersendiri

terutamanya melalui p!*a8a&a(a% p)li(i& dengan M56 untuk

me+ujudkan #arti #erikatan. MCA ditubuhkan pada 7ebruari

1/dan diterajui oleh "un "an 5heng $o&k untuk melindungikepentinagn ekonomi, sosial dan politik masyarakat 5ina.

12. Seterusnya, perkembangan politik di "anah Melayu lebih

&enderung kepada politik daripada pelbagai etnik. Dengan

kemasukan Sabah dan Sara+ak dalam pembentukanMalaysia, dasar parti politik berteraskan etnik menjadi medium

dalam menghalang konflik antara kaum. #ermuafakatan ini

mengambil kira aspek toleransi, akomodasi.


6/37

P%'%ala%

11. 9abungan parti politik di Malaysia sebenarnya berteraskan p$&a*!a%.#enggabungan ini memberi reaksi baha+a (ia& !*%'&i% sa(*9sa(*

&a*! apa( !%)!i%asi p)li(i& i %'a$a i%i !lai%&a% %'a%

p%''a"*%'a% p)li(i&4

164 Pa$(i P$i&a(an kemudiannya dikenali sebagai Ba$isa% Nasi)%al pada

1./ yang menaungi parti UMNO0 MCA0 MIC0 Pa$(i P$)'$si8P%**& :PPP;0 pa$(i a$i Sa"a+< Pa$(i D!)&$a(i& Sa"a+ :PDS;0

Pa$(i Li"$al D!)&$a(i& :LDP; a% Pa$(i B$sa(* Sa"a+ :PBS;0

pa$(i a$i Sa$a=a&< Pa$(i Psa&a B*!ip*($a B$sa(* :PBB;0 Pa$(i

Ra&a( Sa$a=a& :PRS; a% Pa$(i Ra&a( B$sa(* Sa$a=a& :SPDP;4

13. #arti #6S pernah menjadi sebahagian daripada !* pada 1/0', tetapi

keluar pada 1/00 kerana tiada kesefahaman politik. !egitu juga dengan

#!S yang keluar pada 1/' tetapi masuk semula pada 1//'.

1'. #enggabungan politik dibuat berdasarkan 8aa+ yang dapat

dimanfaatkan oleh parti(parti politik terbabit.


7/37

P!*p*&a% H*"*%'a% E(%i& S,a$a F)$!al

ala! P)li(i&

1. #emupukan hubungan etnik yang harmoni semestinyadimulakan dari p$i%'&a( a(as iaitu kerajaan. Dalam

penubuhan M, pihak !ritish se&ara ($si$a(%a &uba

menggabungkan semua rakyat di ba+ah satu pemerintahan

unitary iaitu !ritish berkuasa majoriti dan rakyat ditadbir

sebagai satu bangsa.2. saha ini &uba diselami oleh pemimpin a+al Da()> O%% Jaa8a$

melalui Pa$(i K!$&aa% Malaa :IMP;< iai(* pa$(i

!*l(i(%i& namun te+as dalam #ilihan aya #erbandaran

Kuala $umpur pada 1/82. %al ini kerana, tindakan 4nn aafar

dilihat mendahului aman dan tidak dapat diterima. Masyarakatpada masa itu per&aya &p%(i%'a% &a*! s%i$i l"i+

*(a!a. !eliau keluar dari M*4 pada 1/81 akibat

&adangannya ditolak oleh sebahagian ahli.


8/37

'. #erkongsian kuasa oleh M*4 kemudiannya memperlihatkanhubungan baik terjalin di antara M*4, M5 dan M56. #ada

tahun 1560 UMNO a% MCA berpakat dalam #ilihan aya

dan menang / daripada 12 kerusi.

8. #emuafakatan politik seterusnya daripada UMNO0 MCA dan

MIC dalam #ilihan aya #ersekutuan pada 155 yangdisokong padu sehinggan menang 81 daripada 82 kerusi.

). Kemenangan ini menjadi "*&(i &paa p$&)%'sia% &*asa

a% &$#asa!a p)li(i& yang membolehkan usaha menuntut

&!$&aa%dimudahkan. #ada 1 an ; 7eb 1/8), satu

sesi rundingan diadakan di $ondon yang melibatkan +akil #arti

#erikatan dan !ritish. #ersidangan itu memutuskan baha+a

#ersekutuan "anah Melayu men&apai kemerdekaan pada 31

4gos 1/80.


9/37

0. Satu lagi parti berbilang kaum oleh A"*l A?i? Is+a& ditubuhkanyang ditubuhkan iaitu Na(i)%al C)%@%(i)% Pa$( :NCP; pada tahun

1/)


10/37

11. !agi Sabah dan Sara+ak pula, pembentukan Malaysia se&araautomatiknya menjadikan negeri ini sebahagian daripada

negara ini. Dalam pilihan raya 1/)3 di Sabah dan Sara+ak,

parti pro(Malaysia iaitu #erikatan Sabah dan #erikatan

Sara+ak berjaya mendapat sokongan rakyat untuk bergabung.

12. #ada ulai 1/)3, P$#a%#ia% Malasia ditandatangani sebagaitanda persetujuan #ersekutuan "anah Melayu, Sabah,

Sara+ak dan Singapura. #erkara1)8 dalam #erlembagaan

Malaysia memasukkan #erjanjian 2< bagi Sabah dan

#erjanjian 1 bagi Sara+akj.


11/37

D!)'$a8i a% P)li(i&

1. 6spek demografi kuat mempengaruhi demografi politik danproses dalam pilihan raya #-. ni kerana, jumlah (a"*$a%

p%'*%i serta a+li dalam parti politik menjadi tunjang

kemenangan dalam #.

2. 6gihan kerusi #arlimen dan De+an ndangan *egeri D*-

!%''a!"a$&a% &)!p)sisi p%**& s"%a$.#erkembangan ini dapat dilihat melalui # pada 1/88, 1///

dan 2


12/37

D!)'$a8i a% P)li(i&

64 E(%i& Ci%a i S!a%a%#*%' !%#ai p%'*%i !a#)$i(i "a'i 63&a=asa% pa$li!%atau 1 tetapi daripada pelbagai etnik.

34 Bila%'a% &$*si &a=asa% pa$li!% a%' !a#)$i(i p%'*%i

a$ipaa (%i& ($(%(* (ia& apa( ila&&a% kerana taburan

penduduknya ditentukan faktor ekonomi dna sejarah.

/4 BN "$#aa !%,ip(a 8)$!*la a'a$ a'i+a% &$*si pa$li!%

&sl*$*+a%%a !%,$!i%a&% &)!p)sisi p%**& s"%a$4

#akatan dan perkongsian kuasa masih rele?en sehinggan kini.

54 P%'*%i s!a&i% sa$dengan keperluan mengundi parti yang

bersifat multietnik tanpa mempertikaikan latar belakang, kaum,

bahasa dan agama yang berlainan. %al ini menjadi trend.


13/37

Kp*(*sa% Pili+a% Raa K 160 622-KEDUDUKAN KERUSI DEWAN RAKYAT YANG DIMENANGI

PADA PRU 12, 2008

NEGERIJUMLAH

KERUSI

BN PAS DAP PKR

JUMLAH

CLN MTB CLN MTB CLN MTB CLN MTB

PERLIS 3 3 0 0 0 0 0 0 0 3

KEDAH 15 4 0 6 0 0 0 5 0 15

KELANTAN 14 2 0 9 0 0 0 3 0 14

TERENGGANU 8 7 0 1 0 0 0 0 0 8

PULAU PINANG 13 2 0 0 0 7 0 4 0 13

PERAK 24 13 0 2 0 6 0 3 0 24

PAHANG 14 12 0 0 0 0 0 2 0 14

SELANGOR 22 5 0 4 0 4 0 9 0 22

W.P. KUALA LUMPUR 11 1 0 1 0 5 0 4 0 11

W.P. PUTRAAYA 1 1 0 0 0 0 0 0 0 1

NEGERI SEM!ILAN 8 5 0 0 0 2 0 1 0 8

MELAKA 6 5 0 0 0 1 0 0 0 6

OHOR 26 24 1 0 0 1 0 0 0 26

W.P. LA!UAN 1 1 0 0 0 0 0 0 0 1

SA!AH 25 22 2 0 0 1 0 0 0 25

SARAWAK 31 25 5 0 0 1 0 0 0 31

UMLAH 222 132 8 23 0 28 0 31 0 222

CLN - Calon Yang Menang

MTB - Menang tanpa bertan!ng


14/37

Kp*(*sa% Pili+a% Raa K 160 622-KEDUDUKAN KERUSI DEWAN UNDANGAN NEGERI YANG DIMENANGI

PADA PRU 12, 2008

NEGERIJUMLAHKERUSI

BN PAS DAP BEBAS PKR

JUMLAH

CLN MTB CLN MTB CLN MTB CLN MTB CLN MTB

PERLIS 15 13 0 2 0 0 0 0 0 0 0 15

KEDAH 36 14 0 16 0 1 0 1 0 4 0 36

KELANTAN 45 6 0 37 1 0 0 0 0 1 0 45

TERENGGANU 32 24 0 8 0 0 0 0 0 0 0 32

PULAU PINANG 40 11 0 1 0 19 0 0 0 9 0 40

PERAK 59 28 0 6 0 18 0 0 0 7 0 59

PAHANG 42 37 0 2 0 2 0 1 0 0 0 42

SELANGOR 56 19 1 8 0 13 0 0 0 15 0 56

W.P. KUALA LUMPUR 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

W.P. PUTRAAYA 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

NEGERI SEM!ILAN 36 21 0 1 0 10 0 0 0 4 0 36

MELAKA 28 23 0 0 0 5 0 0 0 0 0 28

OHOR 56 50 0 2 0 4 0 0 0 0 0 56

W.P. LA!UAN 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

SA!AH 60 57 2 0 0 1 0 0 0 0 0 60

SARAWAK 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

UMLAH 505 303 3 83 1 73 0 2 0 40 0 505

CLN - Calon Yang Menang

MTB - Menang tanpa bertan!ng


15/37

Ma%i8s() pa$(i9pa$(i a%' "$(a%i%' paa

PRU 622-

DAP

PERUBAHAN


16/37

Ma%i8s() pa$(i9pa$(i a%' "$(a%i%' paa

PRU &9130 6216


17/37

Pa&a(a% P)li(i& i Sa"a+ a% Sa$a=a&

1. #erkembangan politik di Sabah dan Sara+ak sememangnyalebih &)!pl&s berbanding di Semenanjung kerana telah

mengamalkan gabungan politik sejak # 1/)3.

2. Sara+ak diketuai Ketua Menteri pertama iaitu Stephen Kalong

*ingkandaripada etnik ban dan 9abenornya Datu 6bang %aji

4peng dari etnik Melayu. 6malan permuafatakan politik diantara etnik Melayu dan Dayak bukan slam adalah yang

tera+al.

3. Di Sabah, pakatan politik berasaskan perkongsian kuasa

antara etnik semakin ketara selepas # 1//' apabila U%i(

Sa"a+ Na(i)%al O$'a%i?a(i)% :USNO; dan Pa$(i B$sa(*

Sa"a+ :PBS; mendominasi kerajaan negeri. *amun, parti ini

tidak dapat memerintah sendiri tanpa sokongan daripada etnik

lain.


18/37

Pa&a(a% P)li(i& i Sa"a+

1. Sabah di+akili empat kelompok bumiputera dari etnik Kadaan;Dusun 2'.=, peribumi lain 2


19/37


'. #erkembangan politik di Sabah dan Sara+ak memperlihatkanpola yang hampir sama. Kebiasaannya etnik !umiputera

ipisa+&a% )l+ (%i& a% a'a!adan parti(parti politik &uba

mendapatkan sokongan etnik tertentu.

54 U%i( Na(i)%al Kaa?a% O$'a%i?a(i)% :UNKO; i(*"*+&a%

olehD)%al S(p+%s atauT*% F*a S(p+%s pada 1/)1untuk menyatukan etnik Kadaan Dusun dan bumiputera

bukan slam. USNO a%' i&(*ai Da(* M*s(ap+a Da(*

Ha$*% pula tertubuh pada Disember 1/)1 me+akili etnik

!ajau, Suluk dan lain(lain. SCA a(a* Sa"a+ C+i%s

Ass),ia(i)% pula dinaungi orang 5ina. Kemudiannya, #arti#erikatan Sabah ditubuhkan hasil gabungan *K4, S*4

dan S56.


20/37


). !eberapa parti lain seperti Pas)& M)!)'*% i(*"*+&a% )l+G4S S*%a%'pada 1/)2 untuk meraih sokongan bumiputera

bukan slam dan menjadi saingan *K4. Selain itu, orang

5ina juga menyokong U%i( Pa$( :UP; a% D!),$a(i,

Pa$(. #arti ini tidak dapat bertahan lama dan bergabung

menjadi Pa$(i K"a%'saa% B)$%) U(a$a pada 4ktober 1/)2.0. #arti #erikatan Sabah menerajui Sabah antara tahun 1/)3

hingga 1/)0 selepas memenangi # se&ara tidak langsung>

Residency Electoral. S*4 menang kerusi, *K4 8,

S6*6# ', dan #asok Momogun 1.

-4 P$i&a(a% Sa"a+ pada a+alnya dianggotai USNO0 UNKO0

UPKO0 SANAPSCA a% Sa"a+ I%ia% C)%'$ss4 *amun

selepas # 1/)0, #erikatan Sabah terdiri daripada S*4 dan

S56.


21/37


. #ilihan raya umum p$(a!a Sa"a+ dijalankan pada 20 6pril1/)0. #eneraju utama kerajaan Sabah ialah M*s(ap+a Ha$*%0

T*% F*a S(p+%s dan Ha$$is Sall+4 Mustapha yang

mengetuai Sabah dan S*4 berjaya menggabungkan

kesemua etnik dalam pakatan #erikatan selama 13 tahun.

Kemudian %arris Salleh yang yang mengetuai parti !ersatuakyat elata Sabah !erjaya-menang dalam # 1/0).

/. #arti !erjaya memerintah Sabah dari tahun 1/0) sehingga

1/8. #arti ini merupakan parti multietnik. Kemudian #!S

yang diterajui J)sp+ Pai$i% Ki(i%'a% menentang hebat

sehingga parti pembangkang itu mengalahkan kerajaan !* diSabah pada 1/8. ni terjadi akibat perasaan ke&e+a etnik

5ina dan Kadaan terhadap pimpinan %arris Salleh.


22/37


11. #!S merupakan parti pelbagai etnik yang didominasi olehbumiputera bukan slam. #!S berjaya memerintah Sabah

selama 1< tahun sehingga 1//' dan diambil alih oleh M*4.

12. # 1//' menyaksikan suasana tegang apabila "imbalan

#residen #!S yang juga "imbalan Ketua Menteri Aong "e&k

$ee keluar parti #!S dan menubuhkan #arti Maju SabahS6##-. S6## kemudian diterima masuk ke dalam !*.

13. #arti #!S menang tipis dalam # ini iaitu 28 kerusi dan 23

kerusi dimenangi !* daripada keseluruhan ' kerusi. *amun

selepas, # 12 6D* bertindak keluar parti untuk

menubuhkan parti baharu. %al ini menyebabkan oseph #airin

Kitingan yang menjadi ketua negeri Sabah terpaksa memberi

laluan kepada pemerintahan !*.


23/37


1'. "erdapat perubahan besar yang berlaku akibat kejatuhan #!S.1'. M*4 berjanji jika parti itu berjaya merampas pemerintahan negeri, ja+atan

KM akan mengikut giliran antara bumiputera slam, bumiputera bukan slam

dan orang 5ina. 4leh itu, sejak 1//', ja+atan KM disandang oleh pemimpin

berlainan etnik.

18. M*4 berjaya !%a(*&a% pelbagai etnik bumputera slam dan bukan

slam, Kristian dan lain.lain.

1). Kejatuhan #!S menyaksikan penubuhan banyak parti baharu seperti #!S

dan #DS.

18. #arti politik di Sabah menunjukkan politik berasaskan kumpulan etnik

tertentu. @tnik(etnik !ajau, Suluk, !runei dan bumiputera lain berjaya

disatukan di ba+ah M*4.

1). @tnik Kadaan Dusun atau bumiputera bukan slam di ba+ah #!S

menghadapi &abaran daripada #K4 dan #!S. #ada tahun 2


24/37

Pa&a(a% P)li(i& i Sa$a=a&

1. *egeri Sara+ak mempunyai 2.8 juta penduduk daripada kira(kira 3< etnik berbea. @tnik dayak mendominasi populasi

penduduk dengan ''.3=, etnik Melayu 23.2=, Melanau 8.0=,

5ina 2).8= dan


25/37


/4 SUPP yang tera+al ditubuhkan pada 1/8/ dan memiliki ')=ahli daripada bumiputera. *amun, parti identiti pelbagai etnik

itu yang berjuang atas dasar sosialisme dalam S## terhakis

apabila &alon(&alon bukan 5ina kalah dalam # 1/)3.

8. 6kibatnya S## menjadi parti pembangkang dari 1/)3 hingga

1/0< sebelum menganggotai #erikatan Sara+ak pada 1/01.keanggotaan ini menyebabkan sokongan etnik 5ina terhadap

S## semakin meningkat.

74 SCA iai(* Sa$a=a& C+i%s Ass),ia(ia% menjadi parti

alternatif kepada S## hasil gandingan suku 7oo&ha+ dari

Sibu dan "eo&he+ dari Ku&hing. *amun S56 tidak bertahan

lama dan dibubar pada 1/0' kerana kaum 5ina lebih memilih

kepada S##.


26/37


0. #arti Multietnik lain turut menyaksikan Pa$(i N'a$a Sa$a=a&:PANAS; pada 1/)< da Pa$(i Ba$isa% Ra&a( Ja(i Sa$a=a&

:Ba$#asa; pada 1/)1, etnik ban pula menubuhkan Sa$a=a&

Na(i)%al Pa$(i :SNAP;4S*6# menyertai #erikatan Sara+ak pada

1/)3, dan keluar pada 1/)) tetapi menyertai semula pada 1/0).

S*6# kemudiannya keluar dari !* pada 2


27/37


124 BARJASAdipimpin oleh "uanku %aji !ujang, 6bdul ahmanAaBkub dan 6bdul "aib Mahmud. 9abenor kedua Sara+ak ialah

"uanku %aji !ujang, ahman AaBkub menjadi Ketua Menteri

ketiga diikuti "aib Mahmud sebagai KM ke('.

11. Menjelang # 1/)3, parti BARJASA0 PANAS0 Psa&a a%

SCA "$'a"*%' !%*"*+&a% P$i&a(a% Sa$a=a&4

12. #arti !umiputera merupakan gabungan parti #6*6S dan

!arjasa yang me+akili etnik Melayu dan Melanau pada 1/)0.

pelbagai etnik bersatu di ba+ah parti ini. #arti #esaka yang

me+akili etnik Dayak juga menyertai #arti !umiputera pada

1/0'.#ada 1/0' ketiga(tiga parti ini membentuk #arti #esaka

!ersatu Sara+ak #!!- seterusnya menguatkan politik etnik

Melanau dan Melayu.


28/37


13. Dalam # 1/0


29/37


1). #arti !umiputera yang me+akili etnik Melayu dan Melanau tidakberjaya digugat parti baharu seperti Pa$(i Ra&a( Ja(i Sa$a=a&

:Pa#a$; yang diasaskan pada 1/0 oleh 6li Ka+i. #arti Sara+ak

#eopleBs 4rganiation Sapo- oleh aymond Setu juga tidak

bertahan lama. #arti akyat Malaysia Sara+ak #ermas-

ditubuhkan pada 1/0 dan #arti !ansa Dayak Sara+ak #!DS-

hampir berjaya menumbangkan #!S dalam # 1/0.

10. @tnik Dayak pula sering berpe&ah antara S*6# dan #esaka.

S*6# telah dimusnahkan oleh parti #!DS pada 1/3. #!DS

diasaskan oleh bekas pemimpin S*6# iaitu $eo Maggie. Selepas

$eo Maggie meletak ja+atan sebagai presiden dapa 2


30/37

Ts*%a!i P)li(i& P)li(i& P$&a*!a% S!a&i%

M%'%*$

1. # 12 pada tahun 2


31/37

Ts*%a!i P)li(i& P)li(i& P$&a*!a% S!a&i% M%'%*$

8. @nam pemimpin kanan !* te+as, namun mujurlah

kemenangan di Sabah dan Sara+ak yang menang 2' daripada

3< kerusi membantu mengukuhkan kedudukan !* sebagai

pemerintah.

). Dalam # ini juga perubahan besar dari sudut penguasaannegeri kepada PKR iai(* Sla%')$0 P$a&0 Ka+0 Kla%(a%

dan P*la* Pi%a%'4 *amun, #erak kemudiannya kembali

menjadi milik !*.

0. Di peringkat De+an ndangan *egeri D*-, !* meraih 3


32/37

P$*"a+a% T$% a% C)$a& P%'*%ia%

1. #ola pengundian pada 2


33/37

Masa$a&a( Pl"a'ai E(%i& B$ali+ A%'i%

1. # 2


34/37


8. Kedua, pengundi etnik 5ina dan Melayu &enderung untukmenyokong pembangkang tanpa mengira etnik &alon

berkenaan.

). Ketiga, sokongan terhadap !* semakin rendah apabila

semakin ramai etnik ndia dan 5ina di satu(satu ka+asan.

0. Keempat, sokongan etnik Melayu kepada #K meningkat di

ka+asan yang mempunyai majoriti etnik Melayu.

. #K mendapat sokongan tertinggi dalam # kali ini dengan

1/=. #6S turut mendapat sokongan lebih kuat berbanding

M*4. Sokongan kepada !* dan #6S juga meningkatkepada )8=, dan #6S sekitar 08=.


35/37


/. Meskipun !* gagal di Semenanjung, namun di Sabah danSara+ak, sokongan masih kukuh.

1


36/37

Ksi!p*la%

1. Kesimpulannya, p$i%sip p$&)%'sia% &*asa0 p$!*a8a&a(a%0a&)!)asi a%(a$a (%i& a$i pl"a'ai (%i&tetap menjadi faktor

utama keutuhan politik Malaysia.

2. Sejarah perkongsian kuasa sudah bermula sejak tahun 1/8


37/37

Terima Kasih

bab 5 - permuafakatan poltik dalam konteks hubungan etnik di malaysia new

Documents