BAB 5 : PERMUAFAKATAN POLITIK DALAM KONTEKS HUBUNGAN ETNIK DI MALAYSIA

BAB 5 PERMUAFAKATAN POLITIK DALAM KONTEKS HUBUNGAN ETNIK DI MALAYSIAHASIL PEMBELAJARANSelepas mempelajari bab ini, pelajar dapat:1.Mengetahui perkembangan parti politik di Malaysia.2.Menghuraikan usaha yang diambil untuk mengukuhkan kesepadukan sosial melalui politik.3.Mengenal pasti cabaran yang dihadapi dalam memupuk integrasi etnik di negara ini dalam konteks politik.PENGENALANLatar belakang politik Malaysia:- Kewujudan Kesultanan Melayu Melaka.- Sultan Melaka yang memerintah dibantu oleh 4 pembesar.- K.M.M memiliki undang-undang kanun Melaka yang membantu memastikan keamanan pelabuhan Melaka & berjaya menjadi sebuah kerajaan tmasyhur pd abad ke 15. Konsep Politik Tradisional- Sultan mempunyai kuasa mutlak & rakyat menjunjung kedaulatan raja. Institusi Kesultanan Melayu terhakis. Gullick (1978).Penguasaan kolonial British mencapai kemuncak.Penyatuan orang-orang melayu.Pemuafakan politik.Mewujudkan kestabilan.Tadbir urus negara berubah.

PEMBANGUNAN POLITIKMatlamat utama pembangunan politik :- Satu wilayah yang mempunyai sempadan.- Pemerintahan/kerajaan.- Warganegara/bangsa.

Pembinaan negara bangsa pula dapat dicapai melalui :- pelbagai pendekatan-penerapan nasionalisme-simbol & ritual negara

Amalan demokrasi wujud sebab :-parti politik-perlembagaan negara-parlimen-pilihan rayaPEMUPUKAN HUBUNGAN ETNIK SECARA FORMAL DALAM POLITIKSewaktu MU diperkenalkan, corak pemerintahan unitary yang berasaskan penguasaan majority oleh pihak British dan rakyat pula di takbir sebagai 1 bangsa.

Semua kelompak etnik disatukan secara muslihat atau paksa.

Kewujudan parti perikatan- gabungan 3 parti politik iaitu:-*UMNO*MIC*MCA

Parti perikatan mengamalkan konsep perkongsian kuasa atau pakatan politik.

Julai 1955, pilihan raya utk Ahli Majlis Perundangan Persekutuan Malaya, Parti Perikatan (UMNO-MCA-MIC) menang 51/52,PAS 1.

Tunku Abdul Rahman dilantik sebagai Ketua Menteri Persekutuan TM.

1956,perundingan utk dapatkan merdeka di London dari 18 Jan-8 Feb antara pemimpin perikatan dgn British.

Persidangan tersebut memutuskan akan merdeka pd 31 Ogos 1957.

1960-an,1 lagi parti berbilang etnik wujud iaitu National Convention Party (NCP).1968,Parti Gerakan Rakyat Malaysia (Gerakan) ditubuhkan dgn majoriti keahlian drpd etnik Cina.

1972, Perikatan telah bertambah bsr dgn penyertaan PAS dan Gerakan dr Semenanjung dan parti politik lain dr Sabah dan Sarawak.

1974,Parti Perikatan tukar namanya kpd BN yg dianggotai oleh 9 buah parti.

1977,PAS terpaksa dikeluarkan drpd BN krn tidak mempunyai kesefahaman .

BN merupakan 1 bntk gabungan kerajaan campuran berteraskan permuafakatan dan konsensus antara elit politik yg menganggotainya.

Ketika gagasan Malaysia diumumkan,Sabah dan Sarawak belum bersedia utk dIberi pemerintahan sendiri.

Kerajaan kolonial British memerintah Sabah drpd Syarikat Berpiagam Borneo Utara.

Sarawak,Brooke yg memerintah sejak thn 1841.

Pilihan raya 1963 di Sabah & Sarawak, parti yg pro-Malaysia, iaitu Perikatan Sabah dan Sarawak.

Parti itu berjaya mendpt sokongan rakyat utk bergabung dgn Persekutuan Tanah Melayu dan Singapura.

9 Ogos 1954,Singapura dikeluarkan drpd Malaysia.

Julai 1963,Perjanjian Malaysia ditandatangan sebagai persetujuan antara pemimpin Persekutuan TM,Sabah,Sarawak dan Singapura.

Perkara 165 dlm Perlembagaan Malaysia memasukkan Perjanjian 20 Perkara bg Sabah dan Perjanjian 18 Perkara bg Sarawak.

DEMOGRAFI DAN POLITIKAspek demografi mempunyai pengaruh yang kuat terhadap demografi politik dan proses politik khususnya dalam pilihan raya.Dominasi etnik Melayu dalam politik adalah jelas. - Semenanjung,Sabah,Sarawak :etnikmelayu 125 kerusi. Yg mana pengundi majoriti di kaw berkenaan adalah melayu.- Sabah,Sarawak :31 kerusi majoriti peribumi.- Keseluruhan :157 kerusi (17.2%)melayu & bumiputera.

Cina di semenanjung 23 kerusi,Sabah 1,Sarawak 6. Keseluruhan 30(13.7%) kerusi.

Tiada 1 pun kerusi parlimen yg ada majoriti pengundi India.

33(15.1%) kerusi plural bermaksud di kaw Parlimen berkenaan tidak ada 1 kelompak etnik yg majoriti cuma yg terbyk shj.

Bil kerusi di kawasan Parlimen yg majoriti pengundi terdiri drpd kelompak etnik tertentu tdk dpt dielakkan krn fak pola taburan penddk yg ditentukan oleh beberapa fak lain seperti sej & eko.Apa yg penting, kemampuan parti2 yg memerintah mencipta formula tertentu agar agihan kerusi parlimen dpt mencerminkan komposisi penddk sebenar.PAKATAN POLITIK DI SABAH DAN SARAWAKDi sabah dan sarawak terdapat banyak parti politik yg mewakili etnik masing-masing.Politik di sabah dan sarawak lebih kompleks daripada di semenanjung.Sabah dan sarawak mengamalkan gabungan politik bg membentuk kerajaan sejak 1963.

PAKATAN POLITIK DI SABAHDi Sabah, tidak terdapat kelompok dominan dari segi saiz penduduk.Empat kelompok bumiputera tidak jauh berbeza dari segi peratusannya.Etnik kadazan Dusun merupakan etnik terbesar, diikuti oleh kategori pribumi lain, suku etnik bajau dan melayu.Kebiasaannya, pelbagai etnik bumiputera ini terpisah berasaskan etnik dan agama iaitu Islam dan bukan islam.UNKOUNKO atau bermaksud United National Kadazan Organization. Ditubuhkan pada tahun 1961.Diketuai oleh Donald Stephens (kemudian dikenali dengan Tun Fuad Stephens)Tujuan penubuhan UNKO adalah untuk menyatupadukan masyarakat bukan islam dan bumiputera bukan islam.USNOUNITED SABAH NATIONAL ORGANIZATIONDitubuhkan bagi kepentingan etnik Bajau, Suluk dan lain-lain. Diketuai oleh Tun Dato Mustapha Dato Harun. SCABermaksud Sabah Chinese Association.Kesemua masyarakat cina bernaung dalam parti yang sama.UMNO-MCA-MIC, UNKO, USNO, SCA kemudiannya bergabung bagi membentuk sebuah parti Perikatan.

PASOK MOMOGUNdipimpin oleh G.S Sundang pada tahun 1962.Bersaing dengan UNKO bagi mendapatkan sokongan Bumiputera bukan Islam.

Terdapat 2 lagi parti untuk orang cina iaitu United Party dan Democratic Party.Kedua-dua parti berkenaan bergabung menjadi Parti Kebangsaan Borneo Utara pada tahun 1962.Parti perikatan menerajui Sabah pada tahun 1963-1967.Ketika Pilihanraya, parti USNO memenangi 8 kerusi, UNKO-5 kerusi, SANAP/SCA-4 kerusi, PASOK MOMOGUN-1 kerusi Dewan Undangan Negeri Sabah.

BERJAYASebuah parti berbilang etnik dan dianggotai oleh Bumiputera Islam dan bukan Islam.Parti ini memerintah Sabah dari tahun 1976 sehingga tahun 1985 iaitu selama 9 tahun.

Parti Bersatu SabahDitubuhkan oleh Joseph Pairin Kitingan akibat tentangan terhadap kepimpinan Harris Salleh dari parti BERJAYA.Sebuah parti multi etnik.Jatuh pada 17 Mac 1994. Akibat kejatuhannya, proses politik Sabah mengalami perubahan yang besar.

Perikatan Sabah pada awalnya dianggotai oleh USNO, UNKO, UPKO, SCA, Sabah Indian Congress.Pilihan raya diadakan untuk kali pertama bagi memilih wakil kerajaan tempatan pada April 1964.Kerajaan negeri pertama adalah di bawah pemerintahan USNO-SCA.Selama Mustapha Harun dan USNO mengetuai tampuk pemerintahan negeri, semua etnik turut berada dlm pakatan perikatan.

Teraju kepimpinan beralih pula ke Tun Fuad Stephens, kemudian beralih pula kepada Harris Salleh.Kejayaan berjaya menumbangkan Mustapha yang telah memerintah selama 13 tahun, menyaksikan Fuad Stephen dilantik menjadi Ketua Menteri dan Harris Salleh sebagai timbalan beliau.Parti BERJAYA memerintah Sabah dari tahun 1976 sehingga 1985.Parti Bersatu Sabah(PBS) telah memberi tentangan kepada Harris Salleh.Buat pertama kali parti pembangkang dapat menumbangkan BN pada tahun 1985.USNO yang dipecat dari BN menguasai16 kerusiPBS mendapat manjoriti dengan menang 26 kerusi.PBS diterima oleh BN pada 5 Jun 1986.Dalam pilihanraya 1990 PBS memenangi 34 kerusi berbanding USNO yang hanya memenangi 14 kerusi.Ketika Sabah berada dalam genggaman PBS, krisis dan ketengangan berlaku antara kerajaan negeri dan kerajaan pusat.PBS berjaya memerintah Sabah untuk jangka masa 10 tahun.Dalam pilihanraya negeri pada tahun 1994, hubungan kerajaan pusat menjadi tegang.Timbalan Presiden PBS iaitu Yong Teck Lee bertindak untuk keluar dari parti dan menubuhkan parti baru iaitu SAPP.SAPP akhirnya diterima untuk menyertai komponen BN.Keputusan pilihanraya tersebut menunjukkan PBS menang tipis.Pada 17 Mac 1994, Joseph Pairin Kitingan yang mengetuai Sabah terpaksa membubarkan kerajaan.Perubahan dalam politik akibat kejatuhan PBS :Jawatan Ketua Menteri akan mengikut giliran antara bumiputera islam, bukan islam dan cina supaya semua dapat peluang memerintah.UMNO berjaya menyatupadukan pelbagai etnik bumiputera Islam dan bukan bumiputera Islam, kristian dan lain-lain.Kemunculan parti politik baru seperti PDS, PBRS yang juga melibatkan mantan pemimpin utama PBS.

Etnik bajau, suluk, Brunei dan bumiputera lain yang beragama Islam dapat disatukan di bawah UMNO.Etnik Kadazan dan bumiputera bukan islam berhadapan dengan cabaran daripada parti UPKO dan PBRS.Dengan kemasukan semula PBS ke dalam BN menyebabkan semua parti bersaing untuk mendapatkan sokongan Kadazan Dusun ialah ahli komponen BN.

PAKATAN POLITIK DI SARAWAKPada umumnya, tidak terdapat satu kumpulan etnik yang majoriti secara mutlak di Sarawak. Jumlah penduduk di sarawak ialah 2.5 juta penduduk.

44.3% 23.2% 55.7%DayakMelayuMelanau,Dalam kategori etnik Dayak, terdapat Sub-etnik Iban, Bidayuh dan orang ulu.Orang ulu mewakili kira-kira 20 kelompok pribumi kecil seperti Kayan, Kenyah, Kelabit, Punan, Penan Lahanan, Kejaman dan Sihan.Pada peringkat awal , parti politik di Sarawak adalah bersifat berbilang kaum.Namun, pada dekad yang seterusnya menunjukkan arah keanggotaan dan perjuangan yang menuju kpd perkauman.SUPPMerupakan sebuah parti yang terawal di Sarawak.merupakan sebuah parti bercorak pelbagai kaum tetapi majoriti keahliannya terdiri daripada kaum Cina. Parti ini ditubuhkan pada tahun 1959 diSarawak.Objektif SUPP : mengkukuhkan hukum negaramewujudkan sikap sama rata bagi semua masyarakatSUPP menjadi parti pembangkang yang kuat pada tahun 1963-1971 sebelum menyertai parti perikatan sarawak.Penyertaan SUPP dalam perikatan meningkatkan sokongan masyarakat cina.Memandangkan SUPP tidak sehaluan dengan pemerintah kolonial, sebuah lagi parti mewakili etnik cina iaitu SCA ditubuhkan.

SCASebuah parti politik yang berpandangan sederhana.Pimpinan William Tan.Ditubuhkan pada tahun 1962.Hasil gandingan suku Foochow dari Sibu dan suku Teochew dari Kuching.Parti ini tidak dapat bertahan dengan lama.Akhirnya dibubarkan pada tahun 1974.PANASPimpinan Abang Haji Mustapha. Juga Mewakili etnik Melayu dan Melanau.

Juga mewakili etnik Melayu dan Melanau dari Lembah Rejang.Mereka beranggapan PANAS tidak mewakili mereka.Parti ini dipimpin oleh Tuanku Haji Bujang.

BERJASASNAPSarawak National Party.Ditubuhkan di kalangan etnik Dayak.Pengerusi pertamanya ialah J.S tinker dan Setiausaha Agung SNAP pertama ialah Stephen Kalong Ningkan.Penubuhan SNAP memberi pilihan kepada kaum Dayak bergerak dalam bidang politik, terutamanya kepada mereka yang tidak berminat menyertai mana-mana parti lain.SNAP menyertai gabungan BN, tetapi keluar semula dan menyertai pakatan rakyat pada tahun 2010.

MACINDAParti melayu-cina-india-dayak.Ditubuhkan pada tahun 1964.Merupakan serpihan Parti Negara Sarawak (PANAS).

PESAKADitubuhkan oleh Temenggung Jugah Anak Barieng.Menjelang Ogos 1962, parti baru Pesaka telah tumbuh untuk orang Iban dari Batang Rajang.Pada 30 April 1973, PESAKA bergabung dengan Parti Bumiputera yang merupakan gabungan Parti Negara Sarawak(PANAS) dan Barisan Rakyat Jati Sarawak(BARJASA), untuk menubuhkan Parti Pesaka Bumiputera Bersatu Sarawak(PBB).Bersifat multietnik tetapi lebih cenderung memperjuangkan kepentingan etnik bumiputera.

Menjelang pilihanraya pada tahun 1963, parti BARJASA, PANAS, Pesaka dan SCA bergabung menubuhkan Parti Perikatan Sarawak.Parti PANAS dan BARJASA yang mewakili kaum melayu dan melanau bergabung menjadi Parti Bumiputera.Parti PESAKA yang mewakili etnik Dayak menyertai gabungan berkenaan dan membentuk Parti Pesaka Bersatu Sarawak (PBB).

Dalam pilihanraya pada tahun 1970, parti bumiputera, SUPP dan SNAP masing-masing memperoleh 12 kerusi.Parti Pesaka mendapat 8 kerusi, diikuti parti SCA mendapat 3 kerusi.Dalam pilihanraya Parlimen tahun 1974, Perikatan Sarawak yang dianggotai oleh parti PBB dan SUPP menguasai 15 kerusi dan SNAP sebagai pembangkang hanya memenangi 9 kerusi.Dalam konteks etnik cina pula, SUPP telah diundang menyertai kerajaan campuran BN.Democratic Action Party (DAP) muncul sebagai pesaing SUPP.DAP memenangi 6 kerusi dengan majoriti pengundi cina.Dalam pilihanraya 2010, DAP mencatatkan prestasi terbaik apabila memenangi 13 daripada 15 kerusi yang dipertandingkan.PAJARParti Rakyat Jati Sarawak.Ditubuhkan pada tahun 1978.Pimpinan Ali Kawi yang tidak puas hati dengan Kepimpinan Rahman Yakub.Namun parti ini tidak dapat bertahan lama.

Sarawak peoles organization.Pimpinan Reymond SzetuParti ini juga tidak dapat bertahan lama. SAPO Kemudian , munculnya Parti Rakyat Malaysia Sarawak (PERMAS) pada tahun 1987.Diterajui oleh beberapa tokoh melayu dan Melayu dan Melanau seperti Rahman Yakub, Habsah Harun dan Salehuddin Jafaruddin.Pada pilihanraya umum negeri, pakatan PERMAS dan PBDS (Parti Bansa Dayak Sarawak) hampir berjaya menumpaskan kerajaan pimpinan Taib Mahmud.

PBDSParti Bansa Dayak Sarawak.Ditubuhkan oleh Leo Moggie.Selepas Leo Moggie meletak jawatan sebagai presiden pada 24 Jun 2003, parti etnik Dayak mengalami krisis dalaman.

Kemudian, muncul pula Parti Rakyat Sarawak (PRS) yang diasaskan pada tahun 2004.PRS dianggotai oleh kaum Dayak diperuntukkan 9 kerusi tetapi tewas di kerusi Ngemah dalam pilihanraya negeri pada tahun 2006.Seterusnya, timbul juga parti Sarawak Progressive Democratic Party (SPDP).Pimpinan William Mawan Ikom.Parti ini kini mempunyai 8 kerusi DUN.

TSUNAMI POLITIK:POLITIK PERKAUMAN SEMAKIN MENGENDURLebih daripada 20 parti politik yang menyaksikan BN gagal mengekalkan majoriti 2/3 di Dewan Rakyat.

Parti Keadilan Rakyat (PKR), DAP dan PAS- manifesto yang menggambarkan sensitiviti dan keperihatinan mereka terhadap isu yang berkembang dalam masyarakat.

Manifesto BN "Selamat, Aman dan Makmur

BN hanya menguasai 140 atau memperoleh 63 % kerusi termasuk lapan kerusi dimenangi tanpa dicabar.

Pembangkang memenangi 82 kerusi bersamaan 37% daripada 222 kerusi parlimen yang dipertandingkan

SambBN dan pembangkang hanya dibezakan dengan 4.91% undi dengan BN menguasai 52.98% manakala pembangkang 48.07% undi.

Kemenangan besar di Sabah dan Sarawak yang menyumbang 24 kerusi dan 30 kerusi masing-masing membolehkan BN mengekalkan kuasanya di peringkat persekutuan.

Selain wilayah persekutuan Kuala Lumpur, lima buah negeri iaitu Perak, Pulau Pinang, Kedah,Selangor dan Kelantan dikuasai pembangkang tetapi kemudiannya Perak dikuasai semula oleh BN.

SambBN hanya memenangi satu daripada 11 kerusi di wilayah persekutuan Kuala Lumpur .

Di peringkat Dewan Undangan Negeri ,BN meraih 307 kerusi ,PAS mendapat 83 kerusi ,DAP memenangi 71 kerusi terutamanya di kawasan bandar manakala PKR memperoleh 42 kerusi dan Parti BEBAS menang sebanyak 2 kerusi .

PERUBAHAN TREND DAN CORAK PENGUNDIANPerubahan TrendKeputusan PRU ke-12 (2008) menunjukkan trend dan corak yg berbezaGaya politik baru telah mengambil tempatPola pengundian tidak etnik n agama ttapi pengundi lebih mngutamakan parti yg diwakili calonPerubahan ini disebabkan oleh pengundi lebih brminat dgn isu yg lebih besar d utama.Contoh:~hal2 yg membabitkan tadbir urus yg baik, ketelusan, akauntabiliti, kebebasan bersuara, keadilan danseumpamanya

Corak PengundianParti ini menggunakan strategi dan pendekatan kempen dan perjuangan parti politik disesuaikan dgn perubahan yg berlaku dalam masyarakatUtk mendapatkan perhatian dan undi, mereka perlu bergerak seiring dgn perubahan nilai dan sikap masyarakatKesan: masyarakat dan pengundi yg sebelumnya terperangkap dengan kepompong politik perkauman mulai melihat perkembangan politik dan demokrasi dalam konteks yg lebih kritis dan menyeluruh

Perubahan ini sedikit sebanyak menggambarkan tentang perubahan dari segi kematangan demokrasi dan berpolitik dalam kalangan masyarakat.

MASYARAKAT PELBAGAI ETNIK BERALIH ANGINPRU ke-12, utk pertama kalinya BN kehilangan sokongan daripada pelbagai etnikFaktor:~rakyat lebih memihak kepada parti pembangkang seperti DAP, PKR dan PAS~MCA dan GERAKAN kalah teruk.Antara negeri yg masih menyokong dan dianggap sebagai kubu kuat BN adalah Johor, N.Sembilan, Melaka dan Perlis.

Penduduk daripada etnik cina kebanyakannya menyokong parti pembangkangPengundian tidak berdasarkan etnik tetapi berdasarkan partiBagi etnik cina~kurang menyokong BN~lebih menyokong parti pembangkang ~juga kurang menyokong MCA dan GERAKANBagi etnik india:~juga kurang menyokong BN~bukti: kemenangan calon DAP daripada etnik india di Ipoh Barat, Perak dan Batu Kawan, P.Pinang

Bagi etnik Melayu:~tetap menyokong BN tetapi sebilangan penduduk menyokong PKR.~PKR:-ditubuhkan pada tahun 1998 iaitu selepas Datuk Anwar Ibrahim dipecat daripada jawatannya sebagai Timbalan Perdana Menteri-merupakan antara parti pembangkang yang mempunyai pengundi yang tertinggi~namun pengundi etnik melayu masih lagi memberi sokongan kepada UMNO dan PAS kerana didapati kawasan yang terdapat lebih daripada 50% pengundi etnik melayu telah dimenangi oleh UMNO dan PAS

Di Sabah dan Sarawak~merupakan kubu kuat BN ~dianggap sebagai simpanan tetap BN~Bukti: BN dan UMNO masing2 hanya kalah 1 kerusi shj dan memenangi 54 kerusi.

BN telah berusaha utk memikirkan pendekatan yg lebih inklusif agi memastikan penglibatan yg lebih menyeluruh drpd masyarakat pelbagai etnik dinegara iniTindakan: pendekatan proaktif dan realistik eminda perlembagaan dgn memperkenalkan keanggotaan bersekutu dan keanggotaan beergabung pd Nov. 2010

Tindakan ini disifatkan mampu membuka pintu keahlian BN kepada individu daripada pelbagai latar belakang etnik, NGO dan Parti Politik yang mempunyai falsafah ideologi, idea dan pandangan yang sama dalam usaha mengukuhkan kembali kedudukan dalam arena politik negara.

KESIMPULANPerpaduan di kalangan rakyat tercapai kerana setiap kaum bersedia untuk menjalin kerjasama, berkongsi kuasa dan permuafakatan dari segi politik.

Ini dapat di capai melalui kerjasama kerajaan mahupun pembangkang.ORANG MELAYU ORANG CINAKALAU TAK TAHU SILA TANYA

ORANG MELAYU ORANG INDIAKALAU NAK TAHU KENA BACA

ORANG MELAYU ORANG INGGERISTHANK YOU AND TERIMA KASIH