> Kekurangan darah bukan

saja menyebabkan keletihan

melampau tetapi ia juga

boleh mengakibatkan

keguguran, mudah

mendapatjangkitan danbersalin tidak cukup bula

an

E2

Punca anemia

Punca anemia ada ban yak.tetapi ia dibahagikan kepadadua kumpulan iaitu primer(diwarisi) dan sekunder (di­pernlehi), kata PerundingPerubatan dan Hematologi,Dr Vija)'a Sangkar Jagana­than.

b. Punca sekunder (diper­olehi)

• Pemakanan

• Kehi!angan darah• Pendarahan dari faraj

atau dubur disebabkan pe­nyakit

• Kcgagaliln SlIl11SUITI tu-lang

• Kanser• Penyakit kronik• Vlser dan pendarahan

dalam pt.:rut• Kesan sampingan ubat• Penyakit autoimun

a. Punca primer (diwarisi)• Kecacatan membran

• Kecacatan globin (se­perti pesakit talassemia aIradon beta)

• Kccacatan enzim (se­perti enzim G6PD)

Jantung- sesak nafas

- degupan pantas

- sakit dada

- angina

- sakit jantung

"Ia dipanggil anemia ke­tika hamil dan yang perludilakukan hanya menjaga pe­makanan dengan melebih­kan pengambiJan sumber zatbesi.

"Perkara ini juga disebab­kan peningkatan permintaanuntuk bekalan darah oleh ja­nin dan keperluan semulajadi si ibu," katanya pad aforum kesihatan pengurusananemia anjuran bersama Pu­sat Perubatan Sunway.

Kekurangan zat besi ketikahamil berlaku kerana janinmenggunakan sel darah me­rah ibu untuk pertumbuhandan pembentukan organnya.terutama pada bulan ketigaterakhir kehamilan. Jika siibu ada bekalan sel darahmerah berlebihan sebelumhamil, janin boleh menggu­nakannya.

Jika tid::tk. scseorilng W(1­

nita mengalami anemia ke­kurangao zat besi ketika ha­mil. Biasanya individu ane­mia kehilangan empat hing.go.10 miligram zal besi ketikahaid dan 500 miligram zatbesi apabila hamil.

Otak- rasa penat

- pening

- pitam

Salur darah- tekanan darah rendah

-------Umpa- membesar

juga rendah. Paras hemog­lobin yang normal ialah an­tara 13.8 to 17.2 gm/dL bagilelaki dan 12.1 to 15.1 gm/dL .bagi wanita.

Individu yang paras he­moglobinnya kurang 13gm/dL (lelaki) dan 12 mg/dL(wanita) dianggap mengala­mi masalah anemia. Se(.ara

umumnya, rata-rata lelakiMalaysia mempunyai parashemoglobin antara 12 hingga13 gm/dL dan wanita pulasekitar 11 gm/dL.

J\ngka ini sangat pentingkerana setiap penurunan sa­tu pt'ratus paras hemoglobinmeningkatkan risiko kema­tian sebanyak 10 peratus,terutama pad a wan ita ha­mil.

"Ramai orang tidak fahambagaimana kehamilan bolehmen}'ebabkan anemia. Sebe­Ilarn}'a kctika hamil, isipadudarah bertambah SO p~ralus.menyebabkan kepekatan da­mh berkurang. Ini sebabnyasesetengah kakitangan per­ubatan menggunakan istilahdarah cair bagi memudahkanpcmahaman.

GejalaAnemia

ngat hiasa dan boleh berlakukepada sesiapa saja. terutama",anita. kerana mereka di­datangi haid setiap bulan. Ja­rang Iclaki mengalami anc­mia. kecuali jika merckamenghidap penyakit.

Selain itu, hemoglobinb~rfungsi sebilgai memha\\'iloksigcn daripada paru·parukc semua sel diln organ clu­Jam badan. Kekurangan seldarah memh bermakna kito

kckurangan hemoglobin danakibatnya sel di dalam badantidak menerima cukup ok­sigen.

KCiu.laan ini mcmaksa pa­ru-paru oan janlung bckcrjalebih kuat untuk memasuk­

kan lebih banyak oksigen kedalam darah. Ini menyebab­kan inJividu anemia tercu­

ngap-cungap sclepas mda­kukal1 kerjil ringan.

JlI~tt.'rll, lIntlik nh:miliki ,!o,1" •• 1

dilrah !>ihat.kita mt:merlukanhuah pinggang, hempedodan ~ulllsum tulang yang si­hat kcrana di sinilah scl d<l­rah dihasilkan.

Apahila <el darah merahkurang. paras hemoglobin

Otot-Iemah

Kulit---~~-pucat ~- kesejukan

- kekuningan

Usus- berubah

warna gelap

("

Merah

I

Pernafasan- sesak nafas

wan ita India dan Mclayu.Perunding Obstetrik dan

Ginekologi Pusat Peruba­tan Darul Ehsan, Dr Nor­leen Mohd Salleh, berkatakebanyakan wanita mcnga­lami anemia ketika me­

ngandung dan 90 peratuskes disebabkan kekuranganzat besi.

Jni sebabnya wanita halllildisaran menjaga pemakanandengan mclebihkan pengam­bilan sayur-sa)'uran, le:rulJ­ma sayur bcrd3uIl hijau. ke:­kacang, daging mer<lh danmakanan yang dipcrk~ya zatbesi.

Olch kerana gejal3 i\ncmi3sangat umum. ramai tidakmenyedari mereka m~nga­lami masahlh ini. Ria~anyabagi wanita hal11il. ujii.ln di­lakukan pad a kunjunganpertalllJ ke klinik untllk pe·mcriks~an k.c:.!ooihatallkdl.1milan.

Anemia ialah keadaan kc­

kurangan sel darah Illerahatau hemoglobin iaitu pro­tein yang lllel11beri wilrnamerah kepada "I darah.

la adalah masalah yang S:l-

Kurang darah merah»Oleh HORLAIlA HAMIMA

JAMALUDDIN

l1ortaila@hmetro.COIll.my

ISTILAH darah cair atau

kepekatan darah rendahbiasanya merujuk kepadakeadaan darah bagi wa­

nita hami! yang mengalamianemia atau masalah keku­

rangan darah.Meskipun anemia bukan

penyakit, ia perlu dirawat ba­gi mengelak rislko masalahkesihatan kepada ibu atauanak dalam kandungan.

Antara langkah mudahmengatasinya ialah menjagapemakanan dan mengambi!pi! vitamin yang diberi khu­sus untuk wan ita hami!.

Memang diakui rarnai wa­nita hanya mengambi! pi! vi­tamin untuk beberapa bulankerana percaya dakwaan se­setengah pihak bahawa iamembuatkan anak dalam

kandungan menjadi besar.Sebenarnya dakwaan itu

tidak tepat kerana pi! itu ada­lah pi! multivitamin yangmengandungi banyak 7-'1tbe­si; iaitu bahan penting untukmemastikan wan ita hamiJ ti·dak mengalami masalah ke­kurangan darah.

Kekurangan darah bukansaja menyebabkan keletihanmelampau telapi lebib mem­bimbangkan ia boleh menga­kibatkan keguguran, mudahmendapat jangkitan dan ber­salin tidak cukup bulan.

Dianggarkan satu daripadalima orang mengalami ma­salah kurang sel darah merahyang menyebabkan merekamudah letih, kulit menjadipucat, sukar menumpukanperhatian, sering sakit ke­pala, jantung berdegup cepat,tercungap-cungap, peningdan pada kes teruk, sese­orang boleh pitam secara ti­ba-tiba.

Pertubuhan Kesihatan Se­

dunia (WHO) melaporkan,kadar kelaziman anemia pa­ling tinggi berlaku di ka­langan penduduk Asia Teng­gara iaitu 57 peratus.

Kajian Universiti PutraMalaysia (VPM) pad a 2007mcndapali. 38 peratus wanitaMalaysia mengalami masa­lah kekurangan darah dan84.8 peratus tidak mendapatcukup asid folik iaitu satudaripada vitamin B yangmembantu badan mengha­silkan sel baru, termasuk seldarah merah.

Kadar kelaziman anemia

di kalangan wanita hamil ju­ga tinggi iaitu sehingga 35peratus, tetapi kebanyakan­nya dikategorikan sebagaianemia ringan dan masalahini lebih kerap berlaku pada

.Iangkitan• Kehamilan terialu ke­

rap

Kumpulan l>erisiko atam;anemia

• Wanita hamil (30 pe·ratus wanita hamil alami ma·

salah kekurangan darah)• Kana!<-kana!< kecil ku­

rang dari dua tahun• Remaja perempuan, te­

rutama yang baru datang ha­id

• Orang tua (60 tahun keatas)

• Atlit perempuan• Vegetarian vegan (yang

amalkan pema!<anan yangsangat terhad)

• Individu yang ada pe­nyakit menyebabkan penye­rapan zat besi terjejas ataudisertai kehilangan darah

• Penyakit keradanganusus

• Vlser usus disebabkan

jangkitan ba!<teria Helieo­bacter pylori

• Kehilangan darah yangkronik

Bagairnana untuk tahu saM

ma ada kita anemia ah\utidak?

Gejala anemia agak umumdan mengambil masa pan­jang untuk dilihat. Gejala pa­ling jelas ialah keletihan wa­laupun melakukan kerja ri­ngan dan najis berwarna ge­lap atau kehitaman (menan­ja!<an kehadiran darah) sertasangat berbau. Antara gejalalain ialah:

• Kulit pucat• Lemah seluruh badan

• Selalu pening• lantung berdegup lebih

pantas atau tida!< normal• Sakit kenai.

Api! ha:hay.:my;.). ~nemj:Jpada ~anila hamil~

Menurut Dr Norleen. ane·mia menyebabkan kompli­kasi kepada ibu dan anak.Komplikasi pad. ibu berl.kusepanjang kehamilan, ketikabersalin dan selepas mela·hirkan anak iaitu:

a. Komplikasi keUka hamil• Keguguran• Peningkatan berat ba­

dan yang sangat sedikit• B<=lin tidal<cukup bulan• Ana!< mati dalam kan­

dungan.Iangkitan

b. Ketika bersalin• Sukar melahirkan ana!<• Risiko tinda!< balas ba­

dan terhadap ubat bius• Kegagalan jantung

c. Solepas bersalin• Pendarahan• A1iran darah terse kat

(akibat kehadiran darah bekuatau bahan lain seperti ge­lembung udara, lemak atauair ketuban)

• Pereputan tisu

d, Risiko pada bayi• Kelahiran pra matang

(tidak cukup bulan)• TIdak cukup berat• Bay; gagal atau lambat

membesar• Bay; perlukan bantuan

pernafasan berp.nj.ngan• Penilaian Apgar (aktiviti

dan bentuk Otat. denyut na­di, tind.k balas kerengsaan.warn a kulit dan pernafilsan)yang rendah

Diagnosis dan ra\\':ttnnKata Dr Vijaya. pengesa-}."n .,n.•....•i., t ••••..•~. ~ .. ..J_L

tama jika menjadi serius.'"Rawatan bergantung ke­

pada punca masalah. Jikapuncan}'a dirawat, individuberkenun akan sembuh cia­

ripad. masalah ini kecualijika membabitlan punca ju,.tUTum,," seperti tala.ssemia.kekurangan enzim G6PDatau penyakit autoimun.

-Pemindahan darah dila­

kukan jika terpaksa, tetapi iahanya penyambung kepadarawatan dan bukan rawatankhusus bagi anemia. Selainvitamin. sarna ada dalambemuk pil atau cecair yangdisuntik ke dalam salur da­

rah atau otot, seseorang perlumenjaga pema!<anannya. 5a­yur-sayuran hijau sepertikangkung dan bayam baikuntuk orang anemia keranaia mengandungi banya!< zatbesi," katanya.

Bagi wanita hamil, mereka

diberi pil lOt besi yang turutmengandungi asid folik yangmemberi kesan segera. Ke­dua-dua bahan ini sangatpenting untuk perkembanganjanin, jadi jangan buang pilvitamin yang diberi doktor.

Pil zat besi tidak bolehdiambil bersama makanan

daripada gandum kerana iamengurangkan keupayaanbadan men}'erap zat besi.

Dr Norleen berkata. sun­

tikan lat besi hanya diberijika pil tidak berkesan atau

wanita mengalami alahan'l

Bagaimanapun, kesannyaagak lambat (dua minggu)dan ia men}'akitkan.

"Zat besi boleh diperolehdaripada daging, ayam, itik"ikan. bijirin. sayur-sayuran'berdaun hijau dan buah-bua-

~a_~._~~a~it~in._~:. ~I~