Anatomi & FisiologiSistem Saraf

Sistem saraf merupakan satu sistem sebagai media untuk berkomunikasi antara sel mahupun organ.

Penyelarasan dan kawalan sistem-sistem dalam badan adalah berpusat di sistem saraf.

Sistem saraf dibahagi kepada dua bahagian utama, iaitu sistem saraf pusat dan sistem saraf periferi / pinggir.

Organisasi sistem saraf sangat kompleks. Namun begitu, organisasi sistem saraf yang kompleks ini hanya mempunyai dua jenis sel iaitu neuron dan neuroglia.

PENGENALAN

• Sistem saraf berfungsi untuk menyelaras dan mengawal sistem-sistem tubuh.

• Sistem saraf terbahagi kepada dua, iaitu:-– Sistem Saraf Pusat– Sistem Saraf Periferi

PENGENALAN

Sistem Saraf

Sistem saraf manusia melibatkan Sistem Saraf Pusat dan Sistem Saraf Periferi

Saraf tunjang

Otak

Sistem saraf pusat

Saraf kranium

Saraf Spina

Sistem Saraf Periferi

Saraf Autonomi

Sistem Saraf Pusat

• Sistem saraf pusat merupakan pusat kawalan seluruh sistem.

• Kawalan seluruh sistem ini terdiri daripada otak dan saraf tunjang.

• Sistem saraf pusat menerima semua kederiaan tubuh melalui reseptor.

• Apabila sistem saraf pusat menerima maklumat kederiaan, ditafsir untuk menentukan tindakan yang perlu diambil.

• Rangsangan otot untuk berkontraksi dan rangsangan kelenjar untuk merembes juga dilakukan oleh sistem saraf pusat.

Sistem Saraf Pusat

Pusat Kawalan Aktiviti• Menerima maklumat• Mentafsir maklumat• Meyimpan maklumat• Menghantar impulse ke bahagian tertentu• Dilindungi tulang keras@kranium

Pusat Perhubungan• Menghantar impulse saraf diantara otak

dan saraf spina• Pusat tindakan refleks• Jirim kelabu yang berbentuk H ditengah

dan putih di bahagian luar

• Sistem saraf periferi merupakan saraf yang berhubungan antara otak dan saraf tunjang dengan reseptor, otot dan kelenjar.

• Sistem saraf periferi boleh dibahagikan kepada sistem somatik yang terdiri daripada saraf otak dan saraf tunjang dan sistem autonomik yang terdiri daripada saraf simpatetik dan parasimpatetik.

Sistem Saraf Periferi

Sistem saraf periferi terdiri daripada:a) sistem saraf autonomi - tindakan luar kawal (berlaku secara automatik) - peristalsis, degupan jantung, pernafasan dan rembesan peluh

b) sistem saraf somatik - tindakan terkawal (mengikut kehendak manusia) - saraf kranium dan saraf spina - makan, minum, dan berlari

Sistem Saraf Periferi

Sistem Saraf Periferi

Tiga jenis saraf spinal:a)Saraf Motorb)Saraf sensoric)Mixed nerve

Saraf Kranium- Menghubungkan receptor (organ sensori) dan efektor (otot dan kelenjar)

Saraf Spina- Menghubungkan reseptor dan efektor di badan, tangan dan kaki dengan sistem saraf pusat

• Komponen saraf pusat:

– Otak - Brain– Saraf Tunjang – Spinal Chord

SISTEM SARAF PUSAT

• Otak merupakan satu organ yang paling penting dalam tubuh manusia. Otak dianggarkan mempunyai berat kira-kira 1.5kg bagi orang dewasa. Otak terletak di kaviti kranium dan merupakan sebahagian sistem saraf pusat. Tisu saraf yang berada di otak adalah lembut, berwarna kelabu dan putih dan berada di dalam tengkorak.

• Otak berfungsi sebagai tempat untuk mentafsir maklumat.

Otak terbahagi kepada empat bahagian utama iaitu • batang otak (medula oblongata, pons dan otak tengah), • diensefalon (talamus dan hipotalamus), • serebrum • serebelum.

OTAK

Anatomi Otak

• Bahagian terbesar otak dan terbahagi kepada dua hemisfera yang berwarna kelabu. Kedua-dua hemisfera ini dipercayai mengawal aktiviti bagi sebelah tubuh sahaja. Contoh, deria tubuh sebelah kanan dikawal oleh hemisfera kiri dan begitulah sebaliknya.

SEREBRUM

• Berfungsi sebagai:– Tempat kawalan saraf / impuls dan tafsir impuls.

– Pusat intelek, ingatan dan kewarasan.– Pusat kawalan pergerakan.– Pusat kawalan deria (sentuhan, penglihatan, bau,

pendengaran).– Mengawal tindakan terkawal.

SEREBRUM

Deria Berfungsi untuk menerima kederiaan dari kulit, otot

dan bahagian dalam tubuh dan juga menerima impuls

dari berbagai-bagai deria seperti deria rasa, lihat, hidu,

dengar dan sentuh.

Motor Berfungsi mengawal atur pergerakan otot, pertuturan dan

sebagainya.

Asosiasi Menghubungkan kawasan motor dan deria melalui

traktusnya dan memainkan peranan penting dalam ingatan,

emosi, taakulan, personaliti dan kecerdikan.

SEREBRUM

Fungsi serebrum adalah terlalu banyak dan kompleks. Namun secara umum, korteks serebrum terbahagi kepada tiga kawasan.

Merupakan bahagian kedua terbesar otak yang memainkan peranan dalam pergerakan separa sedar pada otot rangka.

Pergerakan separa sedar penting untuk koordinasi, keseimbangan tubuh dan penetapan kedudukan tubuh.

SEREBELUM

• Medula Oblongata adalah penyambung saraf tunjang ke otak.

• Ianya berfungsi :– Mengawal tindakan luar kawalan.– Kadar denyutan jantung.– Kadar repirasi (pernafasan).– Kadar peristalsis (pergerakan salur esofagus).– Pengembangan dan pengecutan salur darah.– Bersih, batuk, muntah.

MEDULA OBLONGATA

• Hipotalamus berfungsi :

– Mengawal suhu badan.– Keseimbangan air dalam badan.– Tekanan darah dan emosi.– Penguraian karbohidrat dan lemak (lipid).

HIPOTALAMUS

• Fungsi talamus :

– Pusat integrasi maklumat.– Terlibat dalam persepsi kesakitan dan

keseronokan.– Menerima maklumat daripada serebrum dan

bahagian otak lain yang mengawal emosi.

TALAMUS

• Bermula dari Medula Oblongata hingga ke hujung ruangan tulang belakang.

• Saraf tunjang bukan sebahagian tulang vertebrata.

• Bahagian dalam saraf tunjang terdiri daripada jirim kelabu (badan sel).

• Bahagian luar saraf tunjang terdiri daripada jirim putih (gentian saraf).

SARAF TUNJANG

• Di sepanjang saraf tunjang terdapat 31 pasang saraf spina.

• Saraf spina terbahagi kepada dua:– Akar dorsal– Akar ventral

• Fungsi saraf tunjang:

– Menghubungkan otak ke seluruh badan.– Pusat tindakan pantulan.

• Sistem saraf terdiri daripada berjuta-juta sel saraf yang dikenali sebgai neuron.

• Maklumat atau utusan dibawa oleh neuron dalam bentuk impuls.

• Impuls saraf merupakan isyarat bioelektrik yang bergerak dengan pantas.

NEURON

Neoron Motor & deria (Eferen & Aferen)

(Interneuron)

Pengaliran Impuls saraf dari reseptor ke efektor

• Setiap neuron mengandungi badan sel.

• Badan sel mengandungi satu nukleus dengan sitoplasma.

• Unjuran sitoplasma disebut dendrit.

• Dendrit berfungsi menerima impuls dari neuron dan menghantar ke badan sel.

• Salah satu dihujung badan sel, terdapat satu sitoplasma yang panjang dan dikenali sebagai akson.

• Akson berfungsi membawa keluar impuls dari badan sel ke neuron lain atau ke efektor.

• Neuron disaluti lapisan lemak yang dikenali sebagai salut meilin.

• Salut meilin berfungsi:– mempercepatkan penghantaran impuls.– melindungi neuron daripada kecederaan.– sebagai penebat kepada impuls elektrik.

• Jenis-jenis neuron:

–Neuron aferen (deria)–Neuron eferen (motor)–Interneuron (perantaraan)

• Membawa impuls dari organ deria ke sistem saraf pusat.

• Dendrit menerima impuls dari sel reseptor dan menghantarnya ke arah badan sel.

• Impuls dialirkan dari badan sel melalui akson ke neuron berikutnya.

NEURON AFEREN

• Gentian neuron yang terdapat dalam sistem saraf pusat.

• Sebagai penghubung neuron aferen dengan neuron eferen.

INTERNEURON

• Gentian neuron yang terdapat di luar sistem saraf pusat.

• Menerima impuls dari interneuron.

• Membawa impuls dari sistem saraf pusat ke efektor.

NEURON EFEREN

Saraf Periferi 1. Sistem saraf Autonomi 2. Sistem saraf Somatik

1.1 Sistem saraf simpatetik 1.2 Sistem saraf Parasimpatetik1.3a Sistem saraf Kranial1.2a Sistem saraf Spina1.1a Sistem saraf Spina

2.1 Urat Saraf Otak/Kranial

2.2 Urat Saraf Tunjang/Spina

1. Sistem saraf Autonomi- Mengawal tindakan luar kawalan badan manusia.• Merupakan sistem saraf luar kawal seperti peristalsis (pergerakan kembang kuncup otot secara beritma untuk menolak makanan sepanjang salur pencernaan) & rembesan kelenjar (Bahan kimia yang dihasilkan oleh kelenjar organ pencernaan bagi melakukan fungsi tertentu).

Contoh gambar :Peristalsis

Kesan Ransangan AutonomikOrgan Simpatetik ParasempatetikKelenjar peluh Rembes peluh Tiada kesanKelenjar air liur Mukus (Pekat) Serous (Cair)Otot iris mata Pupil (anak mata) membesar Pupil (anak mata) mengecilOtot jantung Denyutan menaik Denyutan menurunOtot saluran darah menguncup MembesarKelenjar pencernaan - Tiada rembesan

- - menahankan peristalsis - Ada rembesan- - meransangkan peristalsisOtot bronkus Saiz membesar Saiz mengecilOtot pundi kencing Relaks Mengecut

2. Sistem Somatik- Mengawal tindakan terkawal dalam badan manusia.• Urat Saraf otak/Kranial

Cth : 1. Olfactory Jenis : Deria Taburan : Mukus membran hidung (Bau) 2. Optic

Jenis : Deria Taburan : retina mata (Penglihatan)

3. Abducens Jenis : motor Taburan : otot rectartor & lat.rectus mata.

• Urat Saraf Tunjang/SpinaTerdiri daripada :- Servikum (Cervical)- Toraks (Thoracic)- Lumbar (Lower back)- Sakrum (Sacral)- Kauda (Coccygeal)

Ok …that’s all… Next… Darah

Fungsi Deria Umum

1) Kulit Fungsi : - Melindungi kulit daripada kecederaan dan sinaran ultra

ungu- Mencegah kehilangan air- Mencegah kemasukan mikroorganisma- Mengawal suhu badan- Organ perkumuhan- Penghasil vitamin D

2) HidungFungsi : Sebagai organ deria bau

3) LidahFungsi : Organ deriarasa.

4) Telinga

Fungsi :- Pendengaran- Keseimbangan badan

5) MataBahagian :a) KonjuktivaFungsi : Melindungi korneab) KorneaFungsi : Memfokuskan cahaya di atas retinac) Lapisan skleraFungsi : Melindungi dan mengekalkan bentuk matad) Lapisan koroidFungsi : Membekalkan oksigen dan makanan,menyerapkan cahaya dan

mengurangkan pantulan cahayae) RetinaFungsi: Mengesan rangsangan cahaya dan menghantar impuls ke otakf) Anak mataFungsi : Mengawal jumlah cahaya yang masuk ke dalam matag) IrisFungsi : Mengawal cahaya yang masuk dengan mengawal saiz anak mata

• Sekian dan Terima kasih