��

�

SISTEM PENDAFTARAN PUSAT KESIHATAN MAHASISWA MENGGUNAKAN RFID

MUHAMAD NURUL HAFIZ BIN RAZALI

Laporan projek ini dikemukakan sebagai memenuhi sebahagian daripada syarat

Penganugerahan Ijazah Sarjana Muda Sains(Sains Komputer)

Fakulti Sains Komputer dan Sistem Maklumat Universiti Teknologi Malaysia

MEI, 2010

�

�

�

PSZ19: 16: (Pind.1D7)

T'ITIVERSITI TTI{ITOItr)GI ffiAI,A.YSIA

CATATAN * Potongyangtidakberkenaan.'r* Jika tesis ini SULIT atau TERHAD, sila lampirkan surat daripada pihak

be*uasaorgaaisasi berkenaan dengan menyatakan sekali sebab dantempoh tesis ini pertu dikelaskan sebagai SULIT atau TERHAD.

a Tesis dimaksudkan sebagi tesis bagi ljaah Dolctor Falsafah dan Sarjanasecara penyelidikan, atau disertasi bagi p€ngajian secara kcrja krnsus danpe,nyelidikan" atau Laporan Projek Sarjana Muda @SM).

BORAIIG PTITGESATIAIT STATUS TESIS .

JUDUL :MENGGIJNAKAN RFID

SESI PENGAJIAN : 2ffi9t2010 -2

Saya MUHAMADNI.]RUL HAFZ BIN RAZALI

mengaku membenakan tesis ( PS@ )* ini disimpan di PerpustakauUniversiti Teknologi Malaysia dengan syarat-syarat sepe*i berikut:

1. Tesis adalatr hakmilik Universiti Teknologi Malaysia2. Perpustakaan Universiti Teknologi Malaysia dibena*an membuat salinan untuk tujuan

pengajian satnja.3. Perpustakaan dib€narkan membuat salinm tesis ini sebagai bahan perhrkaar antara

institusi pengajian tingg.4. 't*Silatandakan (r' )

n su',rr

TERHAD

TIDAKTERHAD

Alamat Tetap : 17. JLN SS'0/A-TMN IND. SRI SULONG.&IflX)PT.SUI.ONG. BATU PAHAT.JOIIOR I}ARI'L TAKZII{.

rrikh : OlMEUlglg

(Mengsndungi maklumat yang berdarjah keselamatan ataukepentingan Malaysia seperti yang ffimaktub di dalamAKTARAHSTARASMI 1972)

(Mengandungi maklumat TERHAD yang telah ditentukanoleh organisasilbadm di mana penyelidikan dijalankan)

I}R MOIII} MURTAI'HA BIN MOI{AIUAD

Taikh :01MEI2010

(TANDATANGAN PENI]LI S)

Disahkan oleh

(TANDATANGAN PENYELI,A)

'oSaya akui bahawa saya telah membaca karya ini dan pada pandangan saya karya iniadalatr memadai dari segi skop dan kualiti untuk tujuan penganugerahan Ijazah Sarjana

Muda Sains (Sains Komputer) "

Tandatangan

Nama Pe,nyelia

Taril*r :01 MEI2010

: DR' MOEI}MIJRTAI}IIABIN MOIIAMAD

PENGAKUAI\I

'oSaya akui karya ini adalah hasil kerja saya sendiri kecuali nukilar dan ringkasan

yang tiap-tiap satmya telah saya jelaskan sumbernya".

Nama Penulis : MUHAMAD NURUL HAFIZ BIN RAZALI

Tarilfi: 0l MEI2010

����

�

Nukilan ini istimewa buat Abah (Razali Bin Gandek) dan

Mak (Halipah Binti Sumadi) serta keluarga yang telah banyak membantu dan berkorban

demi kejayaanku.

Semoga niatku untuk membanggakan dan mengembirakan Abah dan Mak dimakbulkan

dan diberkati Allah SWT. Kepada semua rakan seperjuangan, terima kasih atas

segalanya.

���

�

PENGHARGAAN

Alhamdulillah, segala puji bagi Allah S.W.T Tuhan yang menciptakan sekalian

alam. Selawat dan salam ke atas junjungan besar Nabi Muhammad S.A.W serta para

sahabat dan pengikutnya sekalian. Setinggi-tinggi kesyukuran saya ucapkan kerana

dengan izin-NYA, saya dapat menyiapkan laporan Projek Sarjana Muda ini dengan

jayanya walaupun banyak dugaan yang perlu saya tempuhi dalam menghasilkannya.

Setinggi penghargaan dan ucapan terima kasih yang tidak terhingga diberikan

kepada Dr. Mohd Murtadha bin Mohamad selaku penyelia saya kerana telah memberi

segala tunjuk ajar sepanjang proses menyiapkan laporan ini. Segala ilmu yang telah

diberikan akan saya jadikan panduan di masa hadapan. Saya juga ingin merakamkan

ucapan terima kasih kepada semua pensyarah Fakulti Sains Komputer dan Sistem

Maklumat serta semua rakan-rakan seperjuangan yang telah membantu saya dalam

proses pembelajaran semasa di universiti dan segala perkara yang berkaitan dengan

Projek Sarjana Muda termasuklah memberi panduan dalam menyiapkan buku laporan

ini.

Akhir kata, saya berharap semoga apa yang telah saya pelajari ini mendapat

keberkatan dan tidak menjadi sia-sia hingga ke akhir hayat.

Terima Kasih

��

�

ABSTRAK

Pengurusan pendaftaran dalam sesuatu perkhidmatan merupakan salah satu

elemen penting yang menjadi penanda aras bagi menentukan sesuatu perkhidmatan yang

disediakan memberi kepuasaan kepada pelanggan. Hal ini kerana perkhidmatan yang

disediakan seperti di Pusat Kesihatan memerlukan setiap pesakit membuat pendaftaran

terlebih dahulu sebelum sesuatu rawatan diberikan. Pihak pengurusan Pusat Kesihatan

yang bertanggungjawab dalam aspek pendaftaran perlulah memastikan aspek berkenaan

menjadi keutamaan mereka. Dengan kemajuan dalam bidang teknologi maklumat, pihak

pengurusan perlulah menggunakan segala kemudahan yang ada untuk membantu mereka

dalam melancarkan lagi proses pendaftaran. Menyedari hakikat ini, projek ini telah

diilhamkan untuk membantu pihak Pusat Kesihatan dalam pengendalian proses

pendaftaran. Proses kerja yang dilakukan sebelum ini menggunakan teknik pengesanan

kod bar untuk membuat pendaftaran. Pesakit perlu mengimbas kad matrik atau kad

pekerja yang mempunyai kod bar identiti yang unik kepada pembaca berkod di kaunter

pendaftaran. Jika bilangan pesakit terlalu ramai, ia akan menyebabkan kesesakan di

kaunter. Keutamaan utama projek ini adalah untuk membangunkan satu sistem aplikasi

yang dapat membantu pihak pengurusan pusat kesihatan. Sistem aplikasi ini

dibangunkan menggunakan teknologi RFID yang akan menggantikan kod bar bagi

mengurangkan penggunaan tenaga manusia semasa proses pendaftaran dilakukan.

Pembangunan aplikasi ini juga lebih memudahkan pesakit untuk berurusan di kaunter

pendaftaran. Dengan penggunaan sistem aplikasi ini, diharapkan pengurusan bagi proses

pendaftaran di Pusat Kesihatan akan dapat dilaksanakan dengan lebih berkesan dan

dapat mencapai matlamatnya.

���

�

ABSTRACT

Management of registration in some services is one of the important elements

that become a benchmark to determine the success service to customers. The

management of registration is important because every patient must first register

themselves before they receive the treatment at Medical Center. The management team

that is responsible in organizing the registration process must ensure the register aspect

is their priority. With the advancement in the field of information technology, the

management must utilize all the facilities to assist them in the registration management.

The current registration management process uses the bar code reading to register. The

problem is the registration counter will be crowded when there are too many patients

came at the same time. To overcome this problem, this project is developed to assist the

registration management. This application system is developed by using the RFID

technology in registration. The application system will reduce the manual process hassle

during the registration process. This application will simplify the registration process to

the patient. By using the application system, it is expected that the management of the

registration process at the Medical Center will be carried out effectively and achieving

success service to the customers.

����

�

ISI KANDUNGAN

BAB PERKARA HALAMAN

Pengakuan

Dedikasi

Penghargaan

Abstrak

Abstract

Senarai Rajah

Senarai Jadual

Lampiran

Rujukan

ii

iii

iv

v

vi

xii

xv

xvi

xvii

BAB1 PENGENALAN

1.1

1.2

1.3

1.4

1.5

1.6

1.7

Pendahuluan

Latar Belakang Masalah

Matlamat Projek

Objektif Projek

Skop Projek

Kepentingan Projek

Kesimpulan

1

2

2

3

3

4

4

BAB 2 KAJIAN LITERATUR

2.1 Pengenalan 5

���

�

2.2

2.2.1

Kajian Kes

Sistem Pendaftaran Pusat Kesihatan

6

6

2.3

2.3.1

2.3.2

2.3.3

Analisis/Kajian Terhadap Sistem Sedia Ada

Sistem Pengurusan Giliran Konvokesyan UTHM

Menggunakan RFID

Sistem Pengurusan Stor Senjata Markas Palapes UTM.

Sistem Pemantauan Keluar Masuk Pelajar Menggunakan RFID dan SMS Kolej 9.

7

7

8

9

2.4

2.4.1

2.4.1.1

2.4.1.2

2.4.1.3

Kajian Terhadap Kaedah Penyelesaian Masalah

Radio Frequency Identification (RFID)

Jenis-jenis RFID

Kelebihan RFID

Perbezaan RFID dan Kod Bar

9

10

11

12

12

2.4.2 Visual Basic 13

2.4.3 Microsoft SQL Server dan MySQL ODBC 13

2.4.4 ASP.NET 13

2.5 Kesimpulan 14

BAB 3 METODOLOGI

3.1 Pengenalan 15

3.2 Kajian Ke Atas Metodologi 16

3.3

3.3.1

Metodologi Pembangunan Sistem

Perancangan Sistem

17

18

�����

����

�

3.3.2

3.3.3

3.3.4

3.3.5

3.3.6

Analisis Keperluan Sistem

Fasa Rekabentuk

Fasa Pengkodan

Fasa Pengujian

Fasa Penyelenggaraan

18

19

20

20

21

3.4 Kaedah dan Teknik 21

3.5

3.5.1

3.5.2

Analisa Keperluan Sistem

Justifikasi Perkakasan

Justifikasi Perisian

22

22

23

3.6 Kesimpulan 24

BAB 4 REKABENTUK SISTEM

4.1 Pengenalan 25

4.2 Senibina Sistem 26

4.3 Carta Alir 27

4.4

4.4.1

4.4.1.1

4.4.1.2

4.4.1.3

4.4.2

Rajah Kes Guna

Aktor

Pelajar

Staf

Pentadbir

Kes Guna

30

30

30

31

33

35

4.5

4.5.1

4.5.2

4.5.3

Rajah Jujukan

Rajah Jujukan Log Masuk

Rajah Jujukan Pelajar

Rajah Jujukan Staf

37

37

38

39

����

�����

�

4.5.4

Rajah Jujukan Pentadbir 40

4.6

4.6.1

4.7

4.8

Rekabentuk Antaramuka

Rekabentuk Navigasi

Rekabentuk Pangkalan Data

Kesimpulan

41

42

45

46

BAB 5 IMPLEMENTASI DAN PENGUJIAN

5.1 Pengenalan 47

5.2

5.2.1

5.2.1.1

5.2.2

5.2.2.1

5.2.2.2

5.2.2.3

5.2.2.4

5.2.3

5.2.4

5.2.4.1

5.2.4.2

5.2.4.3

5.2.4.4

5.2.4.5

5.2.5

5.3

5.4

5.4.1

5.4.2

5.5

Fasa Implementasi

Implementasi RFID

Langkah Konfigurasi Pembaca RFID

Pengekodan Modul Pentadbir (admin)

Fungsi Log Masuk Dan Laman Utama

Fungsi Daftar Staf

Fungsi Kemaskini Dan Padam Maklumat Staf

Fungsi Papar Maklumat Pelajar

Pengekodan Modul Pelajar

Pengekodan Modul Staf

Fungsi Log Masuk

Fungsi Imbasan RFID

Fungsi Pendaftaran Baru

Fungsi Carian

Fungsi Maklumat Pelajar Dan Kemaskini Maklumat

Pengujian Fungsi RFID

Persekitaran Pembangunan

Pengujian Sistem

Kaedah Pengujian Kotak Putih

Kaedah Pengujian Kotak Hitam

Kesimpulan

47

48

48

51

51

54

56

61

62

65

65

66

67

70

71

72

75

75

76

76

77

��

����

�

BAB 6

6.1

6.2

6.3

6.4

6.5

KESIMPULAN

Pengenalan

Hasil Dan Pencapaian

Kelemahan Dan Kekangan

Cadangan Peningkatan

Kesimpulan

78

78

79

80

80

RUJUKAN

LAMPIRAN A –D 81 - 118

���

���

�

SENARAI RAJAH

PERKARA HALAMAN

Rajah 2.1 : Carta Alir Maklumat Sistem 8

Rajah 2.2 : Cara RFID Berfungsi 10

Rajah 3.1 : Model Air Terjun 17

Rajah 4.1 : Senibina Sistem Pendaftaran Pusat Kesihatan

Mahasiswa Menggunakan RFID

26

Rajah 4.2 : Carta Alir Pelajar 27

Rajah 4.3 : Carta Alir Staf 28

Rajah 4.4 : Carta Alir Pentadbir 29

Rajah 4.5 : Rajah Kes Guna Pelajar 31

Rajah 4.6 : Rajah Kes Guna Staf 33

Rajah 4.7 : Rajah Kes Guna Pentadbir 35

Rajah 4.8 : Rajah Jujukan Log Masuk 38

Rajah 4.9 : Rajah Jujukan Maklumat Pelajar 39

Rajah 4.10 : Rajah Jujukan Kemaskini Maklumat Pelajar Oleh

Staf

40

Rajah 4.11 : Rajah Jujukan Kemaskini Maklumat Pentadbir 41

Rajah 4.12 : Rekabentuk Navigasi Bagi Pentadbir 42

Rajah 4.13 : Rekabentuk Navigasi Bagi Staf 43

Rajah 4.14 : Rekabentuk Navigasi Bagi Pelajar 44

Rajah 4.15 : Rekabentuk Navigasi Bagi Pendaftaran Pelajar

Oleh Staf

45

����

����

�

Rajah 5.1 : Langkah Konfigurasi RFID 48

Rajah 5.2 : Paparan Mifare Card Issuer 49

Rajah 5.3 : Paparan Issue Card 49

Rajah 5.4 : Paparan Untuk Memasukkan Data Ke Dalam

Tag RFID.

50

Rajah 5.5 : Paparan Data yang Telah Berjaya Dimasukkan

Ke Dalam Tag RFID

50

Rajah 5.6 : Antaramuka Log Masuk Pentadbir 51

Rajah 5.7 : Keratan Aturcara Log Masuk Bagi Pentadbir 52

Rajah 5.8 : Antaramuka Log Masuk Sekiranya Nama

Pengguna Dan Kata Laluan Salah

53

Rajah 5.9 : Antaramuka Laman Utama pentadbir 53

Rajah 5.10 : Antaramuka Pendaftaran Staf Oleh Pentadbir 54

Rajah 5.11 : Antaramuka Kotak Mesej Bagi Pendaftaran

Yang Berjaya.

55

Rajah 5.12 : Keratan Aturcara Pendaftaran Staf 55

Rajah 5.13 : Antaramuka Maklumat Staf Berdaftar 56

Rajah 5.14 : Antaramuka Laman Kemaskini Maklumat Staf 57

Rajah 5.15 : Kotak Mesej Maklumat Yang Berjaya

Dikemaskini

57

Rajah 5.16 : Keratan Aturcara Bagi Pengemaskinian Data 58

Rajah 5.17 : Antaramuka Laman Padam Maklumat Staf 59

Rajah 5.18 : Kotak Mesej Maklumat Yang Berjaya Dipadam 59

Rajah 5.19 : Keratan Aturcara Bagi Pemadaman Data 60

Rajah 5.20 : Antaramuka Papar Maklumat Pelajar 61

Rajah 5.21 : Antaramuka Log Masuk Pelajar 62

Rajah 5.22 : Antaramuka Laman Utama Pelajar 63

Rajah 5.23 : Antaramuka Maklumat Pelajar 63

Rajah 5.24 : Keratan Aturcara Maklumat Pelajar 64

Rajah 5.25 : Antaramuka Log Masuk Staf 65

�����

�����

�

Rajah 5.26 : Antaramuka Laman Utama Staf 66

Rajah 5.27 : Antaramuka Imbasan Tag RFID 67

Rajah 5.28 : Antaramuka Pendaftaran Pelajar 68

Rajah 5.29 : Keratan Aturcara Pendaftaran Pelajar 69

Rajah 5.30 : Antaramuka Carian Pelajar 70

Rajah 5.31 : Kotak Mesej Maklumat Tidak Ditemui 70

Rajah 5.32 : Antaramuka Maklumat Pelajar 71

Rajah 5.33 : Antaramuka Pengimbasan Tag RFID 72

Rajah 5.34 : Antaramuka Data Tag RFID Berjaya Disimpan 73

Rajah 5.35 : Antaramuka Data Tag RFID Gagal Disimpan 73

Rajah 5.36 : Keratan Aturcara Imbasan RFID 74

����

���

�

SENARAI JADUAL

PERKARA HALAMAN

Jadual 2.1 : Jenis-jenis RFID 11

Jadual 2.2 : Perbezaan RFID dan Kod Bar 12

Jadual 3.1 : Justifikasi Perkakasan 22

Jadual 3.2 : Justifikasi Perisian 23

Jadual 4.1 : Jadual Kes Guna 35

Jadual 4.2(a): Struktur Jadual Log Masuk Pelajar 45

Jadual 4.2(b): Struktur Jadual Log Masuk Pentadbir 45

Jadual 4.3(a): Struktur Jadual Maklumat Pelajar 46

Jadual 4.3(b): Struktur Jadual Maklumat Staf 46

���

���

�

SENARAI LAMPIRAN

PERKARA HALAMAN LAMPIRAN A : Carta Gantt PSM 1 dan PSM 2 81

LAMPIRAN B : Antaramuka Sistem 85

LAMPIRAN C : Manual Pengguna 101

LAMPIRAN D 117

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

����

���

�

BAB 1

PENGENALAN

1.1 Pendahuluan

Pendaftaran merupakan perkara yang paling utama dalam sesuatu perkhidmatan

yang diberikan. Hal ini bertujuan bagi memudahkan pihak pengurusan atau pentadbiran

untuk membuat pemantauan atau semakan maklumat pengguna yang menggunakan

perkhidmatan tersebut.

Selaras dengan perkembangan teknologi masa kini, banyak sistem pendaftaran

yang dibangunkan berasaskan pelbagai konsep. Daripada konsep secara manual

sehinggalah kepada konsep yang lebih kompleks dan moden. Pusat Kesihatan juga

merupakan satu pusat yang menyediakan perkhidmatan iaitu perkhidmatan dalam

merawat pesakit yang memerlukan proses pendaftaran terlebih dahulu sebelum sebarang

rawatan diberikan.

Pembangunan sistem tersebut dan aplikasinya adalah untuk membantu pelajar

melakukan pendaftaran ketika berurusan di Pusat Kesihatan Mahasiswa UTM. Sistem

ini akan lebih memudahkan pelajar kerana tidak perlu berbaris untuk membuat

���

�

pendaftaran kerana menggunakan kaedah pengesanan menggunakan Radio Frequency

Identification (RFID).

1.2 Latar Belakang Masalah

Aspek pendaftaran ketika mengunjungi Pusat Kesihatan amat penting bagi memudahkan

pihak Pusat Kesihatan menyimpan rekod rawatan setiap pelejar. Setelah melakukan

pemerhatian, didapati sistem pandaftaran yang sedia ada menggunakan kaedah pengesanan kod

bar (bar code).

Penggunaan sistem ini memerlukan pemantauan setiap masa oleh pekerja Pusat

Kesihatan. Selain itu ia juga memerlukan pelajar untuk pergi ke meja pengimbasan kod bar

bagi membolehkan pendaftaran dilakukan, ini akan menyebabkan pelajar perlu beratur

menunggu giliran dan akan mengambil masa yang lama.

Dengan sistem yang akan dibangunkan ini, RFID digunakan untuk membuat pengesanan

identiti pelajar dari luar atau ketika pelajar baru membuka pintu bangunan Pusat Kesihatan lagi.

Sistem ini bukan sahaja akan memudahkan pengurusan dari pihak pelajar, malah akan

memudahkan pihak doktor membuat semakan maklumat pelajar yang telah mendapatkan

rawatan sebelum ini.

1.3 Matlamat Projek

Matlamat projek ini adalah untuk menghasilkan sebuah sistem pendaftaran yang

sistematik di Pusat Kesihatan Mahasiswa UTM dengan menggunakan teknologi RFID.

��

�

1.4 Objektif Projek

Antara objektif yang ingin di capai dalam pembangunan Sistem Pendaftaran Pusat

Kesihatan Mahasiswa Menggunakaan RFID ini adalah:

i) Mengkaji dan menganalisis proses Sistem Pendaftaran Pusat Kesihatan Mahasiswa

Menggunakan RFID.

ii) Merekabentuk Sistem Pendaftaran Pusat Kesihatan Mahasiswa Menggunakan RFID

berdasarkan kepada keperluan pelajar dan pihak pentadbiran Pusat Kesihatan

iii) Menguji Sistem Pendaftaran Pusat Kesihatan Mahasiswa Menggunakan RFID yang

menyediakan perkhidmatan membuat pandaftaran dan memudahkan proses

mengemaskini data pelajar.

1.5 Skop Projek

Skop bagi Sistem Pendaftaran Pusat Kesihatan Mahasiswa Menggunakan RFID ini

adalah seperti di bawah:

i) Sistem ini memerlukan pangkalan data pelajar sebelum pendaftaran dilakukan.

ii) Mengesan identiti pelajar melalui tag RFID yang di kesan oleh pembaca tag RFID.

iii) Mengemaskini maklumat di pangkalan data.

iv) Merekod waktu dan tarikh pelajar mengunjungi pusat kesihatan melalui pengesan tag

RFID.

��

�

1.6 Kepentingan Projek

Sistem Pendaftaran Pusat Kesihatan Mahasiswa Menggunakan RFID ini adalah penting

kepada pihak pengurusan Pusat Kesihatan Mahasiswa dan kepada pelajar itu sendiri.

Pembangunan sistem ini akan memudahkan dan mempercepatkan lagi proses pendaftaran yang

akan dilakukan ketika pelajar menggunakan perkhidmatan yang disediakan oleh Pusat Kesihatan

Mahasiswa. Sistem pendaftaran yang dibangunkan menggunakan konsep pengesan identiti

menggunakan RFID ini akan lebih menjimatkan masa dan akan membuatkan proses rawatan

menjadi lebih efisyen.

Selain itu pembangunan projek ini juga memberi ruang kepada pihak pengurusan Pusat

Kesihatan untuk melakukan aktiviti pengurusan lain selain perkhidmatan merawat pesakit.

Aktiviti tersebut adalah seperti mesyuarat staf Pusat Kesihatan,kolokium dan sebagainya.

1.7 Kesimpulan

Bab ini secara umumnya menjelaskan gambaran dan kaedah yang akan dilakukan

dalam melaksanakan projek ini. Pembangunan sistem ini akan mengikuti kaedah-kaedah

yang dicadangkan supaya projek ini dapat memenuhi matlamat dan objektif yang ingin

dicapai. Dengan mengikuti tatacara dan skop projek, adalah diharapkan agar projek ini dapat

membantu pihak yang berkenaan dalam menjalankan tugas mereka dengan lebih berkesan.

�

�

�

�