i

SISTEM PENGURUSAN PUSAT EKUIN UTM DENGAN MENGGUNAKAN TEKNOLOGI RFID

(PENGURUSAN INVENTORI, KELUAR MASUK DAN PROFIL KUDA)

AHMAD JAZRI BIN HAMDAN

Laporan projek ini dikemukakan

sebagai memenuhi sebahagian daripada syarat

penganugerahan Ijazah Sarjana Muda Sains (Sains Komputer)

Fakulti Sains Komputer dan Sistem Maklumat

Universiti Teknologi Malaysia

MEI, 2010

i

PSZ 19:16 (Pind.1/97)

UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA CATATAN: * Potong yang tidak berkenaan

** Jika tesis ini SULIT atau TERHAD, sila lampirkan surat daripada pihak berkuasa/organisasi berkenaan dengan menyatakan sekali sebab dan tempoh tesis ini perlu dikelaskan sebagai SULIT atau TERHAD. ♦ Tesis dimaksudkan sebagai tesis bagi Ijazah Doktor Falsafah dan Sarjana secara penyelidikan atau disertasi bagi pengajian secara kerja kursus dan penyelidikan atau Laporan Projek Sarjana Muda (PSM)

BORANG PENGESAHAN STATUS TESIS

JUDUL: SISTEM PENGURUSAN PUSAT EKUIN UTM DENGAN MENGGUNAKAN TEKNOLOGI RFID

(PENGURUSAN INVENTORI, PROFIL DAN KELUAR MASUK KUDA)

SESI PENGAJIAN: 2009/2010 Saya AHMAD JAZRI BIN HAMDAN _______ ( HURUF BESAR ) mengaku membenarkan tesis (PSM/Sarjana/Doktor Falsafah)* ini disimpan di Perpustakaan Universiti Teknologi Malaysia dengan syarat-syarat kegunaan seperti berikut: 1. Tesis adalah hakmilik Universiti Teknologi Malaysia. 2. Perpustakaan Universiti Teknologi Malaysia dibenarkan membuat salinan untuk tujuan

pengajian sahaja. 3. Perpustakaan dibenarkan membuat salinan tesis ini sebagai bahan pertukaran antara

institusi pengajian tinggi. 4. **Sila tandakan ( )

SULIT Mengandungi maklumat yang berdarjah keselamatan atau kepentingan Malyasia seperti yang termaktub di dalam

(AKTA RAHSIA RASMI 1972) TERHAD Mengandungi maklumat TERHAD yang telah ditentukan oleh

organisasi/badan di mana penyelidikan dijalankan

√ TIDAK TERHAD Disahkan oleh:

__________________________ __________________________ (TANDATANGAN PENULIS) (TANDATANGAN PENYELIA)

Alamat tetap: NO 48 JALAN AU4/6

TAMAN SRI KERAMAT TENGAH, EN. JOHAN MOHAMAD SHARIF

54200 KUALA LUMPUR, WPKL Nama Penyelia

i

“Saya akui bahawa saya telah membaca karya ini dan pada pandangan saya karya ini

adalah memadai dari segi skop dan kualiti untuk tujuan penganugerahan Ijazah

Sarjana Muda Sains (Sains Komputer)”.

Tandatangan : ……………………………………………

Nama Penyelia : ENCIK JOHAN MOHAMAD SHARIF

Tarikh : 3 MEI 2010

i

“Saya akui karya yang bertajuk “Sistem Pengurusan Pusat Ekuin UTM Dengan

Menggunakan Teknologi RFID (Pengurusan Inventori, Keluar Masuk dan Profil

Kuda)” adalah hasil kerja saya sendiri kecuali nukilan dan ringkasan

yang tiap-tiap satunya telah saya jelaskan sumbernya.”

Tandatangan : ……………………………………………

Nama Penulis : AHMAD JAZRI BIN HAMDAN

Tarikh : 3 MEI 2010

V

PENGHARGAAN

Pertama sekali, saya ingin mengucapkan ribuan terima kasih kepada Encik

Johan Bin Mohd Sharif, kerana sudi meluangkan banyak masa untuk memberikan

dorongan, untuk ajar, dan keikhlasan untuk mengajar saya selama ini. Sekali lagi

saya ucapkan terima kasih. Kerana anda, tesis saya dapat diselesaikan dengan sebaik

yang mungkin.

Disamping itu, saya ingin mengucapkan terima kasih kepada rakan-rakan

saya kerana dapat membantu saya dalam membangunkan sistem yang dibangunkan,

terutama kepada rakan-rakan saya, Ahmad Zairi Azhar, Ahmad Nazif Abdullah,

Mohd Muzri Mohd Sani dan lain-lain kerana telah banyak membantu saya dengan

memberi idea – idea dan pertolongan untuk meningkatkan lagi sistem yang

dibangunkan.

Akhir sekali, saya ingin mengucapkan terima kasih kepada keluarga saya,

terutama ibubapa saya, Hamdan Bin Mohd Yusoff dan Zaharah Bte Yahya dan

Adik-Adik, Junaidah, Ahmad Jamil, Ahmad Johairi, Ahmad Jamizi, Siti Julaikha

dan Aida Jazlina kerana memberikan kasih sayang dan dorongan kepada saya

selama ini.

VI

ABSTRAK

Sistem Pengurusan Pusat Ekuin UTM dengan menggunakan teknologi RFID

(Pengurusan inventori, profil dan keluar masuk kuda) merupakan sistem yang

dibangunkan untuk tujuan memperlicinkan operasi pengurusan kuda dan inventori di

Pusat Ekuin. Disamping itu, ia bertujuan untuk menggantikan sistem sedia ada yang

menggunakan sistem fail meja dan passport. Dengan penggunaan teknologi RFID dalam

pengurusan kuda dan inventori, operasi pengurusan status terkini kuda dan inventori

akan menjadi lebih efisyen dan teratur. Pembangunan sistem ini dilaksanakan dengan

menggunakan kaedah Model Prototaip (Prototype Model) untuk pelaksanaan projek.

Perisian yang digunakan pula adalah Adobe Dreamweaver CS3 dan dipautkan dengan

pangkalan data MSQL Server 5.0.

VII

ABSTRACT

UTM Equine Centre Management System using RFID (inventori, profile and

horse in and out management) is a system is developed with the main purpose of

constructing a smooth operation for horse management and inventory management at

Equine Centre UTM. Furthermore, it was tasked with the replacement of the dated

existing system using old desk file system and passport system with a more promising

RFID technology. With the use of RFID technology in horse and inventory management,

the equine centre management would be much more efficient and arrangeable tp use. This

system is developed using the the Prototype Model. Adobe Dreamweaver CS3 and

MSQL 5.0 Server are used for system and database development respectively.

VIII

KANDUNGAN

BAB TAJUK HALAMAN PENGHARGAAN

ABSTRAK

ABSTRACT III

KANDUNGAN IV

SENARAI JADUAL VIII

SENARI RAJAH IX

SENARAI SINGKATAN XII

SENARAI LAMPIRAN XIII

1 PENGENALAN 1

1.1 Pendahuluan 1

1.2 Pernyataan Masalah 2

1.3 Objektif Projek 4

1.4 Matlamat Projek 4

1.5 Skop Projek 5

1.6 Rumusan 5

2 KAJIAN LITERATUR 6

2.1 Pengenalan 6

2.2 Kajian Terhadap Organisasi 7

I II

IX

2.3 Kajian Terhadap Sistem Setara 8

2.3.1 Biomark Livestock Services 8

2.3.2 ZIGBEEF

2.3.3 Sistem Daya-Jejak Ternakan (RFID)

2.3.4 Microchip ID Equine

9

10

11

2.4 Kad Pintar

2.4.1 Kad Pintar Mifare

2.4.2 Radio Frequency Identification (RFID)

2.4.3 Pembaca RFID

2.4.4 Frequensi Kerja RFID

13

2.5 Ringkasan

19

3 METODOLOGI PEMBANGUNAN 20

3.1 Pengenalan 20

3.2 Kajian Ke Atas Metodologi

3.2.1 Model Kitaran Hayat Air Terjun

3.2.2 Model Prototaip

3.2.3 Model Spiral

21

3.3 Kajian Perbandingan Antara Model Kitaran Hayat

Air Terjun , Prototaip Dan Spiral

25

3.4 Metodologi Yang Di Gunakan 27

3.4.1 Fasa Analisis Awalan 27

3.4.2 Fasa Kejuruteraan Pengetahuan

3.4.3 Fasa Rekabentuk Dan Pembangunan

3.4.4 Fasa Implimentasi

3.4.5 Fasa Pengujian

28

3.5 Justifikasi Pemilihan Metodologi 30

21

23 24

28 29

30

15

16 17 17

X 3.6 Keperluan Pekakasan Dan Perisian

3.6.1 Keperluan Perkakasan

3.6.2 Keperluan Perisian

3.7 Kesimpulan

33

4 ANALISIS DAN REKABENTUK 34

4.1 Pengenalan 34

4.2 Rekabentuk Senibina Sistem

4.3 Rekabentuk Aliran Proses

4.3.1 Model Use Case

34

36

4.4 Rekabentuk Antaramuka

4.4.1 Rekabentuk Antaramuka Pemilihan Login

4.4.2 Rekabentuk Antaramuka Pentadbir

4.4.3 Rekabentuk Antaramuka Pengurusan Kuda

4.4.4 Rekabentuk Antaramuka Staf AM

4.4.5 Rekabentuk Antaramuka Pemilik Kuda

46

46

46

47 48

4.5 Rekabentuk Pengkalan Data

4.5.1 Jadual-Jadual Pengkalan Data

4.6 Ringkasan

50

51

50

5

31 31

37

31

49

XI

5 IMPLIMENTASI DAN PENGUJIAN 55

5.1 Pengenalan 55

5.2 Implimentasi

5.2.1 Modul Integrasi Pengkalan Data

5.2.2 Modul Daftar Masuk

5.2.3 Modul Paparan

5.2.4 Modul Profail

5.2.5 Modul RFID

56

5.3 Pengujian

5.3.1 Pengujian Modul

70

71

6 PERBINCANGAN DAN KESIMPULAN 73

6.1 Pengenalan 73

6.2 Pencapaian 74

6.3 Kekangan

6.4 Rumusan

74

75

SENARAI RUJUKAN 76

56

57 62 66

69

XII

SENARAI JADUAL

NO. JADUAL

TAJUK HALAMAN

3.1 Kajian perbandingan metodologi 21

4.1 Keterangan kes gunaan aplikasi sistem keluar

masuk kuda

38

4.2 Keterangan kes gunaan sistem pengurusan pusat

ekuin

39

4.3 Keterangan fungsi-fungsi jadual pengkalan data 47

4.4 Jadual Admin 47

4.5 Jadual Rekod Events 48

4.6 Jadual horseprofile 48

4.7 Jadual Owner 48

4.8 Jadual Stock 49

4.9 Jadual Users 49

4.10 Jenis Pengenalan Frekuensi Radio 51

4.11 Frekuensi Pengenalan Frekuensi Radio 52

4.7 Jadual owner 48

4.7 Jadual owner 48

5.1 Jadual Pengujian modul sistem kedatangan 70

XIII

SENARAI RAJAH

NO.

RAJAH

TAJUK HALAMAN

2.1 Penggunaan Teknologi RFID dalam merekod

informasi anak lembu dan lembu dewasa

8

2.2

2.3

2.4

2.5

Peranti RFID yang pasang kepada haiwan dan

pembaca dengan menggunakan PDA dan

Komputer Riba

Peranti RFID yang pasang kepada haiwan dan

pembaca dengan menggunakan PDA dan

Komputer Riba

Saiz Cip Elektronik dan Pembaca Cip Pada

Kuda

Jenis-jenis kad pintar a) kad pintar sentuh

b) kad pintar tanpa sentuh

10

11

12

14

3.1 Model kitaran hayat air terjun 22

3.2 Model Prototaip 23

3.3 Model Spiral 24

4.1 Infrastruktur keseluruhan sistem maklumat 35

4.2 Pengguna Sistem Pengurusan Pusat Ekuin

Menggunakan RFID

36

4.3 Rajah Kes Guna Untuk Keseluruhan Sistem 38

4.4 Kes Guna Untuk Pengguna Admin Sistem 39

4.5 Kes Guna Untuk Pengguna Staf Penjaga Kuda 40

4.6 Kes Guna Untuk Pengguna Staf AM 40

XIV

4.7 Kes Guna Untuk Pemilik Kuda 41

4.8 Gambarajah kes guna aplikasi keluar masuk

kuda

42

4.9 Gambarajah kes guna sistem pengurusan pusat

ekuin

43

4.10 Rekabentuk Antaramuka Pemilihan Login 46

4.11 Rekabentuk Antaramuka Pentadbir 47

4.12 Rekabentuk Antaramuka Staf Penjaga Kuda 48

4.13 Rekabentuk Antaramuka Staf AM 49

4.14 Rekabentuk Antaramuka Pemilik Kuda 50

5.1 Keratan aturcara sambungan di dalam VB.NET

bagi mencapai pangkalan data

57

5.2 Keratan aturcara sambungan di dalam PHP bagi

mencapai pangkalan data

57

5.3 Antaramuka pilihan menu pengguna sistem 58

5.4 Antaramuka login pentadbir sistem 58

5.5 Keratan aturcara login pentadbir sistem 59

5.6 Antaramuka login pemilik kuda 59

5.7 Keratan aturcara login pemilik kuda 60

5.8 Antaramuka login staf penjaga kuda 60

5.9 Keratan aturcara login staf penjaga kuda 61

5.10 Antaramuka login staf AM 61

5.11 Keratan aturcara login staf AM 62

5.12 Antaramuka modul harian 63

5.13 Keratan aturcara modul harian 63

5.14

Antaramuka modul bulanan 64

XV

5.15 Antaramuka pemilihan kuda untuk laporan

tahunan

65

5.16 Antaramuka paparan log keluar masuk tahunan 65

5.17 Antaramuka paparan laporan tahunan 66

5.18 Antaramuka pemilihan profail kuda 67

5.19 Antaramuka profail kuda 67

5.20 Keratan aturcara modul profail kuda 68

5.21 Antaramuka mengemaskini informasi profail

kuda

68

5.22 Keratan aturcara modul mengemaskini

informasi profail kuda

69

5.23 Antaramuka Aplikasi RFID 69

5.24 Keratan aturcara modul RFID 70

5.25 Paparan mesej ralat bagi pengujian ralat

pengguna

71

XVI

SENARAI SINGKATAN

ISTILAH MAKSUD

RFID

Kad Pintar

Pembaca Kad Pintar

Sistem Pengawal Kad Pintar

Dipasang

Sistem Berdiri Sendiri

Pembaca RFID

Kad Ingatan

Radio-Frequency Identifier

Smart Card

Smart Card Reader

Smart Card Controller System

Installed

Standalone System

RFID Reader

Memory Card

XVII

SENARAI LAMPIRAN

LAMPIRAN TAJUK HALAMAN

A Carta gantt bagi PSM1 77

B Carta gannt bagi PSM2 79

C Rajah Jujukan 81

D Manual Pengguna 82

E Manual Admin 83

1

BAB 1

PENGENALAN

1.1 Pendahuluan

RFID (Global Frequency Identification) merupakan antara teknologi yang

terkini yang di gunakan secara meluas di seluruh dunia. Pada masa sekarang,

teknologi sebegini telah banyak di pasaran dengan pelbagai bentuk, fungsi, saiz dan

harga mengikut keupayaannya tersendiri. Ia juga di implementasikan untuk sesuai di

gunakan di dalam sistem-sistem yang berasaskan teknologi maklumat.

Malaysia, salah satu negara dunia ketiga yang sedang pesat membangun juga

tidak terlepas daripada menggunakan teknologi-teknologi ini dalam kehidupan

seharian sebagai satu keperluan yang sangat penting. Sistem pengurusan kesihatan

kuda dan inventori di dalam satu pusat ekuin adalah satu aplikasi yang akan di

bangunkan dalam projek sarjana muda ini. Aplikasi ini menguruskan pemantauan

kuda di kandang pusat ekuin dengan menggunakan teknologi RFID.

Teknologi RFID telah di pilih untuk di gunakan dalam sistem ini kerana ianya

mudah untuk di implimentasikan kepada pelbagai keadaan dan bentuk pemakai, di

2

mana saiz tag RFID yang kecil dan di implimentasikan dengan teknologi

membolehkan ia menjadi sangat berguna kepada pelbagai medium seperti binatang,

barang jualan di pusat membeli belah dan lain-lain. Dalam penternakan binatang dan

agrikultur, RFID di gunakan untuk menyimpan data bagi mengantikan sistem yang

lama untuk menyenangkan para pengusaha juga penyelidik untuk merekod data dan

penggunaan yang lebih efisyen dan selamat kepada tanaman, tenakan dan lain-lain.

Dalam penggunaan RFID di dalam penggunaan untuk menyimpan data, para

penternak dan penyelidik di dalam penternakan dan juga agrikultur, tag RFID

menyimipan data tentang maklumat kepada pemakai tag RFID tersebut yang

mengandungi data-data pemakai, di ambil contoh tentang pembiakan pokok bakau,

tag RFID menyimpan data tentang bila ia di tanam, penyataan penyakit yang di

hadapi, berapa kadar pertumbuhan pokok dan lain lain.

Masalah yang timbul ialah apabila staf pengurusan masih menggunakan

sistem yang mana setiap ternakan di rekod dan dijaga menggunakan teknik lama iaitu

menggunakan sistem mengenali bedasarkan bentuk atau corak binatang dan

menggunakan sistem fail kertas dan lain-lain. Situasi seperti ini akan menyusahkan

pihak pengurusan kandang penternakan itu sendiri dalam pengurusan binatang

ternakan mereka. Oleh itu, satu idea telah timbul untuk mengurangkan masalah yang

telah dihadapi oleh kedua-dua pihak iaitu dengan membangunkan Sistem Pengurusan

Pusat Ekuin menggunakan teknologi RFID (pengurusan profil, inventori dan keluar

masuk kuda).

1.2 Penyataan Masalah

Pihak pengurusan pusat ekuin biasanya akan memantau dan mengemaskini

profil kuda di kandang dengan menggunakan jadual yang akan di sediakan oleh

pengurus pusat ekuin sendiri dan biasanya di lakukan dengan menggunakan sistem

yang sedia ada di pusat ekuin. Segala maklumat tentang profil kuda akan di

3

kemaskini oleh penjaga kuda dari masa ke semasa bagi memastikan keadaan kuda

dalam keadaaan yang terbaik untuk pergi bertanding. Masalah yang di hadapi ialah

penggunaan sistem manual dalam menyimpan data-data informasi kuda menyukarkan

pihak pengurusan untuk mengambil segala borang dan laporan di dalam pejabat

sekiranya kuda menghadapi masalah kesihatan di dalam kandang ataupun kuda

sedang menyertai pertandingan di luar Pusat Ekuin UTM, juga pengurusan

penprofilan kuda sangat lemah dan melibatkan pihak pemilik kuda mencari inisiatif

sendiri dalam merekod butiran peribadi kuda mereka jika di lihat di dalam situasi ini,

tiada sistem yang memudahkan para penjaga dan pemilik kuda untuk mengemaskini

status terkini kuda di dalam kandang. Perkara ini sangat penting kepada kuda dan

penunggang kerana ia melibatkan prestasi kuda di dalam perlumbaan dan

pertandingan ekuastarian yang akan di adakan di seluruh Malaysia yang memerlukan

untuk seekor kuda itu untuk di bawa dengan pengangkut kuda ke tempat pertandingan

dan ia memerlukan kuda dalam keadaan yang sangat sihat dan bertenaga dalam

menghadapi semua itu. Dalam pemantauan keluar masuk kuda pula, ia sangat penting

bagi kuda-kuda yang akan menjalankan aktiviti seperti menunggang, melompat dan

sebagainya, dan ini dapat di lihat dari kuda keluar dan masuk, ia akan di kira bagi

memastikan tahap kecergasan kuda, di mana kuda yang perlukan rehat, berapa jam

bagi seekor kuda itu akan menjalankan aktiviti dan bagi kuda yang akan akan ke

pertandingan, berapa jam di perlukan untuk menjalankan aktiviti bagi memastikan ia

bersedia untuk menghadapi kejohanan atau pertandingan.

Di dalam pengurusan inventori, penggunaan sistem lama seperti menggunakan

jadual dan sistem fail manual masih di gunakan di dalam pusat ekuin. Ini boleh

memberikan banyak kekurangan dari segi kelancaran pengurusan keluar masuk

barang, tempoh luput barang dan lain-lain. Kesilapan manusia boleh menyebabkan

kerugian kepada pusat ekuin.

4

1.3 Objektif Projek

Dalam membangunkan Sistem Pengurusan Pusat Ekuin UTM dengan

menggunakan teknologi RFID (pengurusan inventori, keluar masuk dan profil kuda)

ini, beberapa objektif utama telah digariskan untuk dijadikan panduan. Antaranya

ialah:

i. Mengkaji dan menganalisis sistem pengurusan pusat pertenakan binatang di

pusat penternakan yang sedia ada

ii. Merekabentuk sebuah sistem pengurusan pusat ekuin UTM yang

menguruskan inventori, profil dan keluar masuk kuda menggunakan teknologi

RFID

iii. Membangunkan sistem pengurusan yang telah direkabentuk

iv. Menguji sistem yang di bangunkan.

1.5 Matlamat Projek

Matlamat Sistem Pengurusan Pusat Ekuin dengan menggunakan teknologi

RFID (Pengurusan inventori, profil dan keluar masuk kuda) adalah untuk

membangunkan sebuah sistem pengurusan inventori, profil kuda dan pemantauan

keluar masuk kuda di dalam kandang dengan menggunakan aplikasi dan teknologi

RFID bertujuan untuk mempermudahkan proses pengurusan pemantauan profil

terkini kuda seperti kesihatan asas kuda, pemvaksinan dan lain-lain, keluar masuk

kuda di kandang dan penurusan inventori di pusat ekuin dan juga menaiktaraf sistem

yang sedia ada bagi menjadikan produktiviti dan pengurusan kuda di pusat kandang

ternakan mereka antara yang terbaik dan efisyen.

5

1.6 Skop Projek

Skop projek yang dikenal pasti adalah seperti berikut:

i. Skop projek ini tertumpu kepada pengurusan Kuda di Pusat Ekuin, Universiti

Teknologi Malaysia, Skudai..

ii. Sistem ini menggunakan teknologi RFID sebagai pengesan pengesanan

identifikasi kuda keluar masuk.

iii. Sistem ini akan membina satu rekod profil kuda dan jadual kepada penjaga

kuda apabila kuda keluar dan masuk dari dalam kandang dengan lebih efisyen

dan teratur.

iv. Setiap maklumat kuda akan lebih mudah dicapai dengan menggunakan sistem

ini.

1.7 Rumusan

Sistem ini dibangunkan untuk memperbaiki sistem lama dengan menggunakan

kaedah dan teknologi yang baru dalam proses mengemaskini maklumat yang

lebih terperinci. Hasil daripada kajian dan pemerhatian yang telah dijalankan.

maka timbul idea untuk membangunkan sistem yang dapat menyelaraskan

pangkalan data sistem bagi mengatasi masalah yang sedia ada.

Dengan adanya sistem yang baru ini, proses pengurusan akan menjadi

lebih teratur dan efektif. Maklumat tentang seseekor kuda dapat dicapai dengan

lebih mudah dan cepat. Perubahan terhadap data dan maklumat juga menjadi

lebih senang. Melalui sistem ini, aktiviti pengurusan maklumat terkini kuda akan

lebih berkesan dan sesuai dengan yang melibatkan satu kuantiti kuda yang banyak

dan kandang yang besar.