kesusasteraan & kebudayaan melayu

8/6/2019 KESUSASTERAAN & KEBUDAYAAN MELAYU

1/40

30/05/2011 sastera & budaya 1

KESUSASTERAAN &

KEBUDAYAAN MELAYU


2/40


KESUSASTERAAN MELAYU

Pengertian dan konsep Kesusasteraan

Melayu

Jenis / Genre

Struktur karya sastera

Unsur-unsur bahasa dalam sastera


3/40


KEBUDAYAAN MELAYU

Konsep budaya dan masyarakat Melayu

Institusi sosial Adat resam dan kepercayaan

Nilai dan falsafah

Kesenian Pengaruh luar dalam masyarakat Melayu


4/40


4.1.1 Pengertian & konsep

Kesusasateraan Melayu

Kesusasteraan ciptaan seni yang berkait

rapat dengan bahasa.

Melalui bahasa, mesej dapat disampaikandan disebarkan.

Melalui bahasa juga, pembaca dapat

menikmati keindahan karya sastera.

Salah satu cabang kesenian yang amat

bernilai.


5/40


Istilah kesusasteraan berasal dari kata

susastera / sushastra dalam bahasaSanskrit.

Menurut Hashim Awang, su bermaksud

indah, baik dan lebih berfaedah, manakalasastera bermaksud huruf atau buku.

Bagi Lalita Sinha, su bermaksud kebenaran,

keindahan dan kemuliaan, manakala

sastera merupakan ilmu yang bersifat benar,tetap dan tidak berubah.


6/40


Definisi kesusasteraan

Karya sastera yang membincangkan apa yangberlaku dalam sesebuah masyarakat di

samping padangan pengarangnya.

(Baharuddin Zainal, 1975)

Karya sastera sebagai hasil seni yang

disampaikan melalui bahasa danberkeupayaan membentuk tamadun bangsa.

(Hashim Awang, 1985)


7/40


Konsep kesusasteraan Melayu

Kesusasteraan Melayu

Kesusasteraan Tradisional Kesusasteraan Moden

Sastera istana Sastera modenSastera rakyat


8/40


4.1.2 Genre kesusasteraan Melayu

i. Kesusasteraan Tradisional:

- sastera rakyat

- sastera istana- sastera bentuk puisi

ii. Kesusasteraan Moden:

- novel

- cerpen- drama

- sastera bentuk puisi - sajak


9/40


4.1.3 Ciri-ciri genre kesusasteraan

Melayu

Prosa Tradisional:

Bersifat kolektif

Bersifat feudal

Tidak terbatas oleh zaman,tarikh dan waktu.

Banyak versi kerana tokok

tambah.

Gaya bahasa berbeza

Ciri budaya tradisional

Unsur metos dan legenda

Unsur kecindan

Puisi Tradisional:

Karangan berangkap

Setiap baris mempunyai

jumlah kata yang tetap. Mempunyai rima tertentu.


10/40


Ciri-ciri genre (sambungan)

Prosa moden:

i. Cerpen:

Jumlah perkataan

antara 500-2000pp

Latar terbatas

Satu tema

Watak yang terbatas

Satu konflik

ii. Novel:

Ceritanya panjang dan

lebih kompleks

Melebihi 10,000pp

Latar tempat luas &

latar masa panjang

Satu tema dan banyak

persoalan

Watak ramai &

perwatakan pelbagai


11/40


iii. Drama

Cerminan masyarakat

yang dilakonkan

Berbentuk skrip &

persembahan bentuk

dialog & aksi

Tiada sudut

pandangan kerana

ditututkan oleh watak

Puisi Moden

i. Sajak

Jumlah baris dan

suku kata tak terbatas

Rima bebas

Bahasa indah

Kemukakan satu

gambaran

Merupakan catatanjiwa


12/40


4.1.4 Struktur Karya Sastera

Karya yang bermutu terhasil melalui jalinanunsur yang kemas.

Tema:Gagasan, fikiran atau persoalan utama /

pokok yang mendasari sesebuah karya

sastera dan ia terungkap secara langsung

dan tidak langsung


13/40


Persoalan:

Perkara-perkara atau

masalah-masalah yang

diketengahkan dalam

sesuatu karya yang

berhubung kait dengan

tema

Watak & Perwatakan:

Watak tokoh yang

menggerakkan cerita

dalam sesebuah karya

Perwatakan

pengisian tentang

aspek dalaman dan

luaran watak (kejiwaan

& fizikal)


14/40


Plot:

Susunan dan

gabungan peristiwa

yang menggerakkan

cerita berdasarkansebab dan akibat

Gaya Bahasa:

Cara pengarang

memanipulasikan

bahasa dalam

sesebuah karyaciptaannya


15/40


Latar:

Berkenaan denganpersekitaran cerita

yang terdapat dalam

sesebuah karya

sasteraLatar mengandungi

pelukisan masa, tempat

dan keadaan

masyarakat yangmelingkungi cerita

Nilai:

Suatu perbuatan atautingkah laku yang di-

gemari atau dibenci

yang diterima atau

menjadi pegangansesuatu masyarakat.

KPMsenaraikan 16

nilai murni yang patutdiamalkan.


16/40


4.1.5 Unsur-unsur bahasa

Diksi:

Pemilihan, penyusunan dan penggunaan

kata-kata yang tepat oleh pengarang dalamkaryanya. Diksi yang sesuai dapat

menjelaskan tema, persoalan, peristiwa,

watak dan perwatakan dalam karya.


17/40


Konotasi

Penggunaan kata yang memberikankepelbagaian makna lain. Contoh: diksi

bunga boleh merujuk kepada bunga atau

gadis.

Metafora

Membandingkan sesuatu objek dengan idea

atau sifat secara terus / langsung tanpakata-kata bandingan. Mengandungi kata

konkrit dan abstrak. Contoh: laut waktu.


18/40


Simile

Membandingkan dua

benda yang berbeza

tetapi mengandungi

unsur tertentu yang ada

persamaan.Menggunakan kata-

kata bandingan.

Contoh: berguru

kepalang ajar bagaibunga kembang tak

jadi.

Personifikasi

Memberikan sifat

manusia pada benda

atau perkara.

contoh: damai

melambai-lambaisenja.


19/40


Hiperbola

Pernyataan yang agakmelampau tentang

sesuatu / gaya bahasa

perbandingan yang

melampau. Contoh:lautan api sanggupku

renangi.

Anafora


20/40


Epifora Simbol


21/40


Aliterasi Asonansi


22/40


4.2 Kebudayaan Melayu

Pengenalan

Konsep kebudayaan Melayu

Kandungan kebudayaan Melayu

Ciri-ciri kebudayaan Melayu Kebudayaan Melayu sebagai kebudayaan

kebangsaan

Institusi sosial

Adat resam dan kepercayaan

Nilai dan falsafah

Kesenian

Pengaruh luar dalam masyarakat Melayu


23/40


i. Pengenalan

Budaya adalah perlakuan manusia yang

dipelajari dan bersifat simbolik.

Bersifat dinamik. Berlaku banyak perubahan akibat akultrasi

dan asimilasi.

Kedatangan barat merubah masyarakat

Melayu daripada masyarakat tradisional

kepada masyarakat moden.


24/40


Takrif budaya

Budaya ditakrifkan sebagai tamadun,peradaban, kemajuan fikiran atau akal budi(cara berfikir dan berkelakuan).

Merangkumi segala hasil daripada akal danfikiran yang asli.

Kata budaya beradal dari kata budi dan

daya. Bu bermakna asli, pertama, sejati,sempurna, menyenangkan, manakala dayabermakna akal fikiran, ciptaan yangsempurna.


25/40


Takrif Melayu

Werndly Melayu berasal dari kata Melaju

yang bermakna cepat, deras dan tangkas.

Van der Tuuk Melayu bermaksud

penyeberang (dari segi tempat dan agama)

Harun Aminurrashid Melayu berasal dari kata

sanskrit iaitu Malaya.

I-Tsing Melayu berasal dari kata Mo-lo-you.


26/40


Dari aspek undang-undang, kata Melayu meliputipenduduk Malaysia, sepertimana yang termaktubdalam Perlembagaan Malaysia, fasal 160, iaitu:

seseorang yang menganut agama Islam,lazimnya berbahasa Melayu, menurut adat istiadat

Melayu dan(a) lahir sebelum hari merdeka di Persekutuan ataudi Singapura, atau bapanya lahir di Persekutuanatau di Singapura

(b) ia adalah keturunan seseorang yang tersebut.


27/40


Pengertian bangsa Melayu

Ada beberapa pengertian:

i. Melayu mengikut Perlembagaan (dalam ceraian 160)

ialah orang yang lazim berbahasa Melayu, kebudayaan

Melayu dan beragama Islam serta warganegaraMalaysia.

ii. Dari aspek suku bangsa, mereka mestilah daripada

keturunan suku Melayu, bertutur bahasa / dialek Melayu

dan berbudaya Melayu dan tidak semestinya beragama

Islam.iii. Dari aspek suku bangsa juga mereka mesti beragama

Islam tetapi tidak semestinya berketurunan Melayu.


28/40


iv. Pengertian oleh UNESCO, bangsa Melayumerujuk kepada bangsa yang mempunyai

satu keluarga bahasa yang sama, bentuk

fizikal yang hampir sama, berkulit sawomatang, berambut lurus, tinggi sederhana

dan penduduk asli dari Madagaskar hingga

ke Easter Islands di Lautan Pasifik dan dari

kepulauan Hawaii dan Taiwan di utarahingga ke pulau New Zealand di selatan.


29/40


Takrif peribumi

Bermaksud penduduk asli atau bumiputera.

Penghijrahan Melayu Proto dari Tanah Besar

Asia kira-kira 3000 tahun sebelum masehi,tinggal di gua-gua seperti Gua Cha di

Kelantan dan Gua Niah di Sarawak.

Penghijrahan kedua oleh Melayu Deutro kira-

kira 1500 tahun sebelum masehi dan tinggaldi kawasan pesisir pantai.


30/40


ii. Konsep budaya Melayu

Cara hidup orang Melayu. Merangkumi aspek bahasa, adat-istiadat,

kepercayaan, politik, agama, kesenian, undang-

undang, dan lain-lain.

Penentu corak keperibadian kebangsaan dan

identiti masyarakat Melayu khususnya dan

Malaysia amnya.

Dalam konteks masyarakat Melayu, budayayang ditonjolkan menentukan corak

keperibadian dan memperlihatkan identiti

pendokongnya.


31/40


iii. Kandungan budaya Melayu

Merangkumi perkara-perkara berkaitan dengan

institusi sosial orang Melayu:

i. Bahasa

ii. Adat resam dan kepercayaan

iii. Nilai dan falsafah

iv. Politik

v. Agamavi. Kesenian

vii. Undang-undang, perubatan, dsb.


32/40


iv. Ciri-ciri kebudayaan

Melayu:

Kebudayaan Melayu merupakan:

i. Satu kesinambunganii. Berubah mengikut kesesuaian masa dan

keadaan

iii. Dinamis kerana terbuka kepada perubahan

apabila berlaku pertembungan dengan

budaya lain


33/40


v. Kebudayaan Melayu sebagai

Kebudayaan Kebangsaan Kedudukan Kebudayaan Melayu mengatasi

kebudayaan kaum-kaum lain.

Kandungan dan ciri budaya Melayu mampumenjadi identiti dan dapat menimbulkan

emosi dan rasa kepunyaan bersama kepada

warganegaranya.


34/40


Konsep Kebudayaan

Kebangsaan

Merupakan kebudayaan negara yang

menjadi lambang kebesaran dan dapat

menimbulkan emosi dan rasa kepunyaan

bersama.

Bertujuan merapatkan jurang antara kaumagar bersatu dan ada identiti sendiri.


35/40


a. Prinsip kebudayaan

kebangsaan

1. Kebudayaan kebangsaan Malaysia

hendaklah berteraskan kebudayaan rakyat

asal rantau ini;

2. Unsur-unsur kebudayaan lain yang sesuai

dan wajar boleh diterima menjadi unsur

kebudayaan kebangsaan; dan

3. Islam menjadi unsur penting dalampembentukan Kebudayaan Kebangsaan.


36/40


1. Berteraskan kepada kebudayaan rakyat

asal rantau ini.

Rantau ini adalah alam Melayu / dunia

Melayu merangkumi kawasan Malaysia,

Indonesia dan Farmosa Selatan.

Mengamalkan tamadun Melayu-Polinesia.


37/40


2. Unsur-unsur kebudayaan lain yang sesuaidan wajar boleh diterima.

Kebudayaan bersifat dinamik sentiasa

berubah melalui proses penyerapan dan

penyesuaian.

Sesuai merujuk kepada unsur-unsur asing

yang sesuai dengan norma hidup rakyat

asal dan tidak bercanggah dengan Islam.


38/40


3. Islam menjadi unsur penting.Kebudayaan meliputi keseluruhan

kehidupan manusia. Agama memberi

panduan kepada manusia.

Pemilihan Islam adalah berdasarkan fakta

sejarah dan sesuai dengan statusnya

sebagai agama rasmi negara.

Sistem nilai Islam menekankankesejahteraan dan kebajikan dunia dan

akhirat.


39/40


Institusi Sosial

Institusi sosial merupakan suatu organisasi

yang merangkumi sistem kekeluargaan,

pentadbiran dan pemerintahan.

Pembentukannya penting bagi menjamin

keamaan dan keharmonian negara.

Bermula daripada pembentukan institusi

keluarga hinggalah kepada pentadbirannegara, perlu diurus dengan sempurna bagi

mewujudkan negara yang maju dan makmur.


40/40


Adat resam dan kepercayaan

kesusasteraan & kebudayaan melayu

Documents