INTERNATIONAL CONFERENCE ON AQIDAH, DAKWAH AND SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016) SEMINAR ANTARABANGSA AKIDAH, DAKWAH DAN SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016)

102

KETIDAKSERAGAMAN PERUNTUKAN BERKAITAN KESALAHAN MORAL

DALAM ENAKMEN JENAYAH SYARIAH

DI MALAYSIA: SATU ANALISIS AZIZAH BINTI MAT RASHID

azizahrashid@kuis.edu.my

NOR 'ADHA BINTI ABDUL HAMID,

MAFFUZA BINTI SALLEH,

NOOR SYAHIDA BINTI ABD RAHMAN

Akademi Islam

Kolej Universiti Islam Antarabangsa Selangor (KUIS)

ABSTRAK

Kesalahan moral dapat difahami sebagai kesalahan berkaitan akhlak yang jelas bertentangan dengan syariat

Islam. Kesalahan ini ada diperuntukkan dalam semua enakmen dan akta jenayah syariah negeri-negeri di

Malaysia. Walaubagaimanapun, peruntukan-peruntuan kesalahan berkaitan moral tersebut tidak selaras

antara negeri-negeri di Malaysia di mana sesetengah negeri mempunyai peruntukan tertentu dan sesetengah

negeri lain pula tidak mempunyai peruntukan tersebut. Apa yang lebih mengecewakan, sesetengah negeri

mempunyai satu peruntukan kesalahan yang sangat penting dan signifikan dalam menangani masalah

berkaitan moral, tetapi peruntukan seumpama itu tidak wujud dalam enakmen jenayah syariah negeri-negeri

lain. Walaupun, negeri mempunyai bidangkuasa dan bebas mempunyai peruntukan undang-undang mengikut

acuan sendiri, namun perbezaan dan ketidakseragaman ini dilihat memberi kesan kepada masyarakat dan

pihak penguatkuasa khususnya dalam melaksanakan penguatkuasaan terhadap kesalahan berkaitan akhlak

dan moral. Bertitik tolak dari permasalahan ini, maka artikel ini ditulis bagi menjawab beberapa soalan

kajian iaitu apakah bentuk ketidakseragaman yang wujud dalam enakmen kesalahan jenayah negeri-negeri di

Malaysia berkaitan kesalahan moral, apakah implikasi kedidakseragaman kepada proses penguatkuasaan dan

negeri manakah mempunyai peruntukan yang paling komprehensif serta menepati keperluan semasa.

Berdasarkan tiga persoalan ini, maka penulisan ini bertujuan mengenalpasti apakah bentuk ketidakseragaman

yang wujud dalam peruntukan-peruntukan kesalahan moral sedia ada bagi negeri-negeri di Malaysia,

mengkaji kesan dan implikasi ketidakseragaman kepada proses penguatkuasaan dan menganalisis peruntukan

undang-undang berkaitan kesalahan moral negeri manakah yang paling menepati keperluan semasa. Dalam

menghasilkan penulisan ini, penulis menggunakan metod kualitatif menggunakan kaedah dokumentasi. Metod

komparatif digunakan bagi membandingkan peruntukan negeri-negeri di Malaysia.

Kata kunci: Kesalahan jenayah, moral, ketidakseragaman, penguatkuasaan, bidang kuasa.

PENGENALAN

Kewujudan peruntukan undang-undang yang lengkap dan menepati keperluan semasa adalah

penting bagi memastikan proses penguatkuasaan berjalan lancar. Sesuatu peruntukan undang-

undang yang tidak lengkap dan tidak dikemaskini bagi menepati keperluan semasa

berkemungkinan sukar untuk dikuatkuasakan. Ia akan memberi kesan kepada proses

1011

INTERNATIONAL CONFERENCE ON AQIDAH, DAKWAH AND SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016) SEMINAR ANTARABANGSA AKIDAH, DAKWAH DAN SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016)

103

penguatkuasaan di mana akhirnya akan menyebabkan sesuatu kes tersebut tidak dapat didakwa

di mahkamah walaupun secara umumnya kesalahan tersebut telah berlaku. Hal ini akan

menampakkan kelemahan undang-undang seolah-olah peruntukan tersebut tidak berfungsi dan

kewujudannya tidak memberi apa-apa makna.

Artikel ini akan menjelaskan tentang punca perbezaan dan ketidakseragaman undang-undang

jenayah syariah di Malaysia dengan memberi fokus kepada kuasa yang diperuntukkan dalam

Perlembagaan Persekutuan Malaysia. Meskipun negeri-negeri mempunyai bidangkuasa

tersendiri dalam pentadbiran undang-undang Islam termasuk perundangan jenayah syariah,

namun usaha bagi memastikan penyelarasan dan penyeragaman undang-undang Islam dapat

dilihat melalui fungsi Jabatan Kemajuan Islam Malaysia (JAKIM) sebagai sebuah agensi utama

pengurusan hal ehwal Islam di peringkat persekutuan serta urus setia kepada Majlis Kebangsaan

Bagi Hal Ehwal Ugama Islam Malaysia (MKI) yang mana antaranya bertanggungjawab dalam

penggubalan dan Penyeragaman Undang-undang Syarak. Bagi menjalankan fungsi tersebut,

JAKIM bertanggungjawab melaksanakan urusan-urusan berikut:

(i) Menyelaraskan dan melaksanakan arahan Majlis Raja-Raja mengenai urusan agama

Islam melalui (MKI);

(ii) Menyelaraskan dan menyeragamkan undang-undang Islam seluruh Malaysia;

(iii) Menggubal akta dan undang- undang Islam bagi Wilayah-Wilayah Persekutuan;

(iv) Menyelaraskan penguatkuasaan undang-undang syarak negeri-negeri;

(v) Menyelaraskan fatwa dan pematuhan pelaksanaannya.

Melihat kepada fungsi yang dijelaskan di atas, adalah dirumuskan bahawa usaha menyelaraskan

dan menyeragamkan undang-undang jenayah syariah yang bersifat kenegerian adalah relevan

dan perlu dilakukan bagi merealisasikan usaha menyelaras undang-undang Islam dan

penguatkuasaan undang-undang syarak negeri-negeri di Malaysia. Daripada penelitian terhadap

peruntukan undang-undang berkaitan kesalahan moral sedia ada ini, didapati terdapat lakuna dan

ketidakseragaman dalam perundangan jenayah syariah di negeri yang memrlukan kepada

penelitian semula.

INTERNATIONAL CONFERENCE ON AQIDAH, DAKWAH AND SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016) SEMINAR ANTARABANGSA AKIDAH, DAKWAH DAN SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016)

104

METODOLOGI KAJIAN

Kajian ini dilakukan dengan menggunakan metod kualitatif. Data dan maklumat dikumpul

berdasarkan kaedah dokumentasi dan temubual. Rujukan terhadap penulisan-penulisan ilmiah

seperti jurnal, makalah, buku-buku, laporan akhbar serta dokumen-dokumen dari jabatan tertentu

telah dilakukan bagi mendapatkan data dan maklumat yang diperlukan. Metod temubual turut

dilakukan bagi mengesahkan maklumat-maklumat sekunder yang telah diperolehi. Kesemua

rujukan yang dirujuk adalah berautoriti walaupun terdapat banyak rujukan yang bersifat

sekunder. Bahan berkenaan dianalisis secara historis, induktif dan deduktif.

PUNCA KETIDAKSERAGAMAN

Undang-undang mempunyai peranan yang sangat penting dalam membentuk sahsiah dan

perilaku masyarakat. Atas kesedaran tersebut, maka didapati semua enakmen jenayah syariah

bagi negeri-negeri di Malaysia mempunyai peruntukan yang khusus berkaitan moral. Walau

bagaimanapun, peruntukan bagi kesalahan-kesalahan tersebut dilihat tidak seragam dan berbeza-

beza antara negeri-negeri. Anita abd Rahim dan Wafaa’ Yusof (2012) dalam membincangkan

tentang ketidakseragaman undang-undang berkaitan kesalahan melibatkan kanak-kanak

menyimpulkan bahawa ketidakselarasan undang-undang hakikatnya boleh membawa kepada

ketidakadilan kepada semua pihak sama ada pesalah, mangsa jenayah atau masyarakat

umumnya. Hal ini juga membuka ruang kepada kuasa pertimbangan para hakim dan

penguatkuasa agama yang mungkin menyebabkan ketidakadilan. Tanpa menafikan ijtihad dan

kuasa budi bicara yang ada pada para hakim dalam memutuskan hukuman, demi keadilan semua

pihak, maka tidak salah untuk berpegang pada satu pendapat dan menetapkan satu peruntukan

yang selaras dan seragam.

Walaupun negara kita sudah lama mencapai kemerdekaan, tetapi sehingga kini masih terdapat

ketidakseragaman dan perbezaan undang-undang syariah antara negeri di Malaysia. Oleh itu, isu

penyelarasan undang-undang syariah bagi negeri seluruh Malaysia bukannya merupakan perkara

baru dan hakikatnya, banyak usaha telah dilaksanakan untuk menyeragamkan undang-undang

syariah, namun sehingga kini ia masih belum dapat mencapai matlamatnya.

INTERNATIONAL CONFERENCE ON AQIDAH, DAKWAH AND SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016) SEMINAR ANTARABANGSA AKIDAH, DAKWAH DAN SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016)

105

Sebagaimana dalam Anita Abdul Rahim dan Wafaa’ Yusof (2012), perundangan jenayah dan

tatacara jenayah syariah yang terletak di bawah bidang kuasa negeri tidak mempunyai bidang

kuasa mengenai kesalahan, kecuali setakat yang diberikan oleh Perlembagaan Persekutuan dalam

Jadual Kesembilan, Senarai II. Penyeragaman undang-undang ini agak sukar untuk

direalisasikan kerana di Malaysia, Perlembagaan Persekutuan secara ekspresif memperuntukkan

bidang kuasa negeri terhadap pentadbiran Undang-undang Syariah melalui Senarai II Jadual

Kesembilan Perlembagaan Persekutuan sebagaimana yang berikut:

“ Kecuali mengenai Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur, Labuan dan Putrajaya, hukum Syarak

dan undang-undang diri dan keluarga bagi orang yang menganut agama Islam, termasuk hukum

Syarak yang berhubungan dengan pewarisan, berwasiat dan tidak berwasiat, pertunangan,

perkahwinan, perceraian,mas kahwin,nafkah, pengangkatan, kesahtarafan, penjagaan,alang,

pecah milik dan amanah bukan khairat; Wakaf dan takrif serta pengawalseliaan amanah khairat

dan agama, pelantikan pemegang amanah dan pemerbadanan orang berkenaan dengan derma

kekal agama dan khairat, institusi, amanah, khairat dan institusi khairat Islam yang beroperasi

keseluruhannya di dalam Negeri; adat Melayu; Zakat, Fitrah dan Baitulmal atau hasil agama

Islam yang seumpamanya; masjid atau manamana tempat sembahyang awam untuk orang

Islam, pewujudan dan penghukuman kesalahan yang dilakukan oleh orang yang menganut

agama Islam terhadap perintah agama itu, kecuali berkenaan dengan perkara yang termasuk

dalam Senarai Persekutuan; keanggotaan, susunan dan tata cara mahkamah Syariah, yang

hendaklah mempunyai bidang kuasa hanya ke atas orang yang menganut agama Islam dan

hanya berkenaan dengan mana-mana perkara yang termasuk dalam perenggan ini, tetapi tidak

mempunyai bidang kuasa berkenaan dengan kesalahan kecuali setakat yang diberikan oleh

undang-undang persekutuan; mengawal pengembangan doktrin dan kepercayaan di kalangan

orang yang menganut agama Islam; penentuan perkara mengenai hukum dan doktrin Syarak

dan adat Melayu.”

Meskipun ia diletakkan di bawah bidangkuasa negeri, namun usaha ke arah penyelarasan dan

penyeragaman bukan bermaksud mencampuri bidangkuasa negeri yang telah diperuntukkan

INTERNATIONAL CONFERENCE ON AQIDAH, DAKWAH AND SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016) SEMINAR ANTARABANGSA AKIDAH, DAKWAH DAN SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016)

106

namun ia perlu dilihat secara positif k earah menambahbaik dan memartabatkan pentadbiran

undang-undang syariah di Malaysia.

KETIDAKSERAGAMAN KESALAHAN JENAYAH SYARIAH BERKAITAN MORAL

DALAM ENAKMEN JENAYAH SYARIAH NEGERI-NEGERI

Kamus Dewan Edisi Keempat mentakrifkan moral sebagai ajaran atau pegangan tentang buruk

baik sesuatu perbuatan, sikap atau cara berkelakuan yang berasaskan atau diukur dari segi baik

buruk sesuatu akhlak manakala akhlak didefinisikan sebagai budi pekerti, kelakuan atau tabiat.

Bagi menganalisis kesalahan berkaitan moral dalam enakmen kesalahan jenayah syariah, penulis

telah merujuk kepada kesalahan-kesalahan yang telah diklasifikasikan di bawah kesalahan

tatasusila kerana ia telah ditaktifkan sebagai adat sopan santun dan budi pekerti yang baik. Jelas,

ketiga-ketiga istilah ini saling menpunyai pengertian yang berkait dan merujuk kepada maksud

yang sama. Berdasarkan kepada takrifan yang diberikan terhadap istilah-istilah ini, maka, adalah

dirumuskan bahawa kesalahan berhubungan tatasusila dilihat amat bertepatan untuk dirujuk

sebagai kesalahan berkaitan moral atau akhlak.

Selain melihat kepentingan moral yang mendasari prinsip rukun Negara, dalam membuat sorotan

terhadap konsep kesusilaan di Malaysia menurut perspektif perundangan, Mohd Azhar Abdullah

(2015) mencatatkan undang-undang yang mengawal kesalahan moral kesusilaan amat penting

dalam memelihara kelansungan nilai-nilai murni. Ia dilaksanakan melalui pelbagai kaedah

perundangan meliputi akta, undang–undang kecil, peraturan dan syarat-syarat menurut tahap

bidangkuasa pihak berkenaan. Hal ini bukan sahaja disebabkan konsep kesusilaan bertunjang

dari fitrah keluhuran tingkah laku yang dipersetujui bersama oleh masyarakat negara Malaysia,

tetapi juga kerana prinsip moral kesusilaan itu sendiri mempunyai kedudukan dalam roh

Perlembagaan. Daripada penelitian yang dilakukan, perkataan "susila" atau "kesusilaan" tidak

termaktub dalam Perlembagaan secara harfiah, namun prinsip roh dan semangat kesusilaan itu

dapat dijiwai melalui peruntukan-peruntukan moral dalam Perlembangaan. Dijelaskan bahawa

Perkara 10(2) dan 11(5) Perlembagaan Persekutuan secara jelas meletakkan prinsip moral

sebagai suatu prinsip yang dijadikan pertimbangan dan ukuran tingkah laku seseorang; benar

INTERNATIONAL CONFERENCE ON AQIDAH, DAKWAH AND SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016) SEMINAR ANTARABANGSA AKIDAH, DAKWAH DAN SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016)

107

atau salah atau boleh dilakukan atau tidak dilakukan dalam negara ini. Perkara 10(2)

memberikan kuasa kepada Parlimen membuat undang-undang yang boleh melucutkan hak

kebebasan individu sekiranya sesuatu perbuatan itu boleh memberi kesan kepada moral

masyarakat umum. Ini menunjukkan bahawa Perlembagaan telah meletakkan prinsip moral

sebagai dasar memelihara kepentingan awam. Dengan maksud yang lain, seluruh tingkah laku

dan kegiatan manusia dalam negara ini hendaklah berdasarkan pertimbangan dan keluhuran

moral. Dalam perkara 11(5) Perlembagaan Persekutuan memperuntukkan kebebasan bercakap,

berfikir, mengeluarkan pandangan, berhimpun secara aman dan tidak bersenjata dan

menubuhkan persatuan kepada setiap warga negara, namun kebebasan tersebut adalah terbatas

dalam ruang yang tidak menjejaskan kepentingan Kerajaan Persekutuan dan Negeri,

ketenteraman awam atau moral.

Kesalahan jenayah syariah berkaitan moral atau akhlak jelas diperuntukkan dalam enakmen

jenayah syariah negeri-negeri di Malaysia. Walau bagaimanapun, peruntukan kesalahan tersebut

dilihat tidak selari dan seragam antara negeri-negeri di Malaysia. Bagi kebanyakan negeri,

kesalahan tersebut diperuntukkan di bawah klasifikasi kesalahan tatasusila atau berhubung

kesusilaan dan kesalahan pelbagai. Sesetengah negeri pula menyenaraikan kesemua kesalahan

tersebut di bawah senarai kesalahan-kesalahan dan ada juga yang memperuntukkannya di bawah

kategori kesalahan berkaitan maruah diri.

Bagi menjelaskan persamaan dan perbezaan tersebut, berikut adalah kesalahan moral yang

diperuntukan di bawah kesalahan negeri-negeri di Malaysia.

Enakmen/Akta

Negeri-Negeri

Klasifikasi

Kesalahan

Peruntukan Kesalahan

Selangor

Enakmen

Jenayah Syariah

Negeri Selangor

1995

Bahagian IV -

Kesalahan Yang

Berhubungan

Dengan

Kesusilaan

Seksyen 22. Perbuatan sumbang mahram.

Seksyen 23. Pelacuran.

Seksyen 24. Muncikari.

Seksyen 25. Persetubuhan luar nikah.

Seksyen 26. Perbuatan sebagai persediaan untuk

melakukan persetubuhan luar nikah.

Seksyen 27. Hubungan jenis antara orang yang sama

jantina.

Seksyen 28. Persetubuhan bertentangan dengan

hukum tabii.

Seksyen 29. Khalwat.

INTERNATIONAL CONFERENCE ON AQIDAH, DAKWAH AND SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016) SEMINAR ANTARABANGSA AKIDAH, DAKWAH DAN SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016)

108

Seksyen 30. Lelaki berlagak seperti perempuan.

Seksyen 31. Perbuatan tidak sopan di tempat awam.

Kesalahan

Pelbagai

Seksyen 32. Memujuk lari perempuan bersuami.

Seksyen 33. Menghalang pasangan yang sudah

bernikah daripada hidup sebagai suami isteri.

Seksyen 34. Menghasut suami atau isteri supaya

bercerai atau mengabaikan kewajipan.

Seksyen 35. Menjual atau memberikan anak kepada

orang bukan Islam.

Wilayah

Persekutuan

Akta Kesalahan

Jenayah Syariah

(Wilayah-

Wilayah

Persekutuan)

1997

Bahagian IV -

Kesalahan Yang

Berhubungan

Dengan

Kesusilaan

Seksyen 20. Perbuatan sumbang mahram.

Seksyen 21. Pelacuran.

Seksyen 22. Muncikari.

Seksyen 23. Persetubuhan luar nikah.

Seksyen 24. Perbuatan sebagai persediaan untuk

melakukan persetubuhan luar nikah.

Seksyen 25. Liwat.

Seksyen 26. Musahaqah.

Seksyen 27. Khalwat.

Seksyen 28. Orang lelaki berlagak seperti perempuan.

Seksyen 29. Perbuatan tidak sopan di tempat awam.

Kesalahan

Pelbagai

Seksyen 35. Menggalakkan maksiat.

Seksyen 36. Memujuk lari perempuan bersuami.

Seksyen 39. Memujuk lari orang perempuan.

Seksyen 40. Menjual atau memberikan anak kepada

orang bukan Islam.

Negeri Sembilan

Enakmen

Jenayah Syariah

Negeri Sembilan

2004

Darihal

kesalahan

mengenai

kehormatan diri

Seksyen 60. Persetubuhan haram.

Seksyen 61. Percubaan persetubuhan haram.

Seksyen 67. Perbuatan tidak sopan.

Seksyen 69. Melacurkan diri.

Seksyen 70. Muncikari.

Seksyen 71. Orang-orang yang hidup atas atau

memperdagangkan pelacuran.

Seksyen 72. Melacurkan isteri atau anak.

Seksyen 73. Menjual atau memberi anak.

Seksyen 74. Menghasut perempuan bersuami atau

lelaki beristeri.

Seksyen 75. Hamil luar nikah.

Seksyen 76. Memikat atau membawa pergi

perempuan bersuami atau anak dara.

Seksyen 77. Memikat atau membawa pergi atau

menahan dengan niat jahat perempuan bersuami atau

anak dara.

Melaka

Enakmen

Bahagian IV -

Kesalahan-

Seksyen 52. Percubaan persetubuhan haram.

Seksyen 53. Bersekediaman.

INTERNATIONAL CONFERENCE ON AQIDAH, DAKWAH AND SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016) SEMINAR ANTARABANGSA AKIDAH, DAKWAH DAN SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016)

109

Kesalahan

Syariah (Negeri

Melaka) 1991

Kesalahan Lain

Seksyen 54. Hamil di luar nikah.

Seksyen 55. Bersubahat melakukan kesalahan

persetubuhan haram.

Seksyen 56. Liwat.

Seksyen 57. Percubaan liwat.

Seksyen 58. Perhubungan jenis luar tabii.

Seksyen 59. Musahaqah.

Seksyen 71. Perbuatan tidak sopan.

Seksyen 72. Lelaki berlagak seperti perempuan.

Seksyen 73. Melarikan isteri atau anak dara orang

lain.

Seksyen 74. Melacurkan isteri dan anak.

Seksyen 75. Melacurkan diri.

Seksyen 76. Menjual anak.

Seksyen 77. Muncikari.

Kelantan

Enakmen Kanun

Jenayah Shariah

Negeri Kelantan

1985

Bahagian II -

Kesalahan-

Kesalahan

Seksyen 5. Perbualan tidak sopan.

Seksyen 6. Perkataan tidak sopan.

Seksyen 7. Pondan.

Seksyen 8. Menghasut perempuan bersuami atau

lelaki beristeri supaya bercerai atau mengengkari

kewajipan dan tanggungjawab.

Seksyen 9. Khalwat.

Seksyen 10. Berkelakuan sumbang.

Seksyen 11. Zina.

Seksyen 12. Mukadimah zina.

Seksyen 13. Bersubahat melakukan kesalahan zina.

Seksyen 14. Liwat.

Seksyen 15. Musahakah.

Seksyen 16. Hamil luar nikah.

Seksyen 17. Melarikan isteri orang.

Seksyen 18. Melacurkan isteri atau anak.

Seksyen 19. Melacurkan diri.

Seksyen 20. Melarikan perempuan.

Seksyen 21. Menjual atau memberi anak.

Seksyen 22. Menjadi muncikari.

Seksyen 23. Galakan maksiat.

Terengganu

Enakmen

Kesalahan

Jenayah Syariah

(Takzir)

(Terengganu)

2001

Bahagian IV -

Kesalahan Yang

Berhubungan

Dengan

Kesusilaan

Seksyen 25. Perbuatan sebagai persediaan untuk

melacurkan diri.

Seksyen 26. Perbuatan sebagai persediaan untuk

melacurkan isteri atau kanak-kanak dalam

peliharaannya.

Seksyen 27. Melacurkan isteri atau anak.

Seksyen 28. Muncikari.

Seksyen 29. Perbuatan sebagai persediaan untuk

INTERNATIONAL CONFERENCE ON AQIDAH, DAKWAH AND SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016) SEMINAR ANTARABANGSA AKIDAH, DAKWAH DAN SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016)

110

melakukan persetubuhan luar nikah.

Seksyen 30. Musahaqah.

Seksyen 31. Khalwat.

Seksyen 32. Persetubuhan dengan bukan manusia.

Seksyen 33. Orang lelaki berlagak seperti perempuan.

Seksyen 34. Perbuatan tidak sopan di tempat awam.

Seksyen 35. Mendedahkan tubuh di tempat awam.

Seksyen 36. Mewatie.

Bahagian V -

Kesalahan Yang

Berhubung

Dengan

Keadilan Dan

Ketenteraman

Awam

Seksyen 42. Menggalakkan maksiat.

Seksyen 43. Memujuk lari perempuan bersuami.

Seksyen 46. Memujuk lari orang perempuan.

Seksyen 47. Menjual atau memberikan anak kepada

orang bukan Islam.

Seksyen 48. Anak dara lari daripada jagaan.

Seksyen 53. Mengganggu perempuan di tempat

awam.

Pulau Pinang

Enakmen

Kesalahan

Jenayah Syariah

(Negeri Pulau

Pinang) 1996

Bahagian IV -

Kesalahan Yang

Berhubung

Dengan

Kesusilaan

Seksyen 20. Perbuatan sumbang mahram.

Seksyen 21. Pelacuran.

Seksyen 22. Muncikari.

Seksyen 23. Persetubuhan luar nikah.

Seksyen 24. Perbuatan sebagai persediaan untuk

melakukan persetubuhan luar nikah.

Seksyen 25. Liwat.

Seksyen 26. Musahaqah.

Seksyen 27. Khalwat.

Seksyen 28. Lelaki berlagak seperti perempuan.

Seksyen 29. Perbuatan tidak sopan di tempat awam

Bahagian V -

Kesalahan

Pelbagai

Seksyen 35. Menggalakkan maksiat.

Seksyen 36. Memujuk lari perempuan bersuami.

Seksyen 39. Memujuk lari orang perempuan.

Seksyen 40. Menjual atau memberikan anak kepada

orang bukan Islam.

Kedah –

Enakmen

Kesalahan

Jenayah Syariah

(Kedah Darul

Aman) 2014

Bahagian II -

Kesalahan-

Kesalahan

Seksyen 5. Perbuatan tidak sopan.

Seksyen 6. Perkataan tidak sopan.

Seksyen 7. Pondan.

Seksyen 8. Menghasut perempuan bersuami atau

lelaki beristeri supaya bercerai atau mengingkari

kewajipan dan tanggungjawab.

Seksyen 9. Khalwat.

Seksyen 10. Berkelakuan sumbang.

Seksyen 11. Zina.

INTERNATIONAL CONFERENCE ON AQIDAH, DAKWAH AND SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016) SEMINAR ANTARABANGSA AKIDAH, DAKWAH DAN SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016)

111

Seksyen 12. Muqaddimah zina.

Seksyen 13. Bersubahat melakukan kesalahan zina.

Seksyen 14. Liwat.

Seksyen 15. Musahaqah.

Seksyen 16. Hamil luar nikah.

Seksyen 17. Melarikan isteri orang dan menghalang

suami isteri duduk bersama.

Seksyen 18. Melacurkan isteri atau anak.

Seksyen 19. Melacurkan diri.

Seksyen 20. Melarikan perempuan.

Seksyen 21. Menjual atau memberi anak.

Seksyen 22. Menjadi munsyikari.

Seksyen 23. Galakan maksiat.

Perlis

Enakmen

Jenayah Dalam

Syarak 1991

Bahagian II -

Kesalahan-

Kesalahan

Seksyen 5. Perbuatan tidak sopan.

Seksyen 6. Perkataan tidak sopan.

Seksyen 7. Pondan.

Seksyen 8. Menghasut perempuan bersuami atau

lelaki beristeri supaya bercerai atau mengingkari

kewajipan dan tanggungjawab.

Seksyen 9. Khalwat.

Seksyen 10. Berkelakuan sumbang.

Seksyen 11. Muqaddimah zina.

Seksyen 12. Bersubahat melakukan kesalahan

muqaddimah zina.

Seksyen 13. Liwat.

Seksyen 14. Musahaqah.

Seksyen 15. Hamil luar nikah.

Seksyen 16. Melarikan isteri orang dan menghalang

suami isteri duduk bersama.

Seksyen 17. Melacur isteri atau anak.

Seksyen 18. Melacurkan diri.

Seksyen 19. Melarikan perempuan.

Seksyen 20. Menjual atau memberi anak.

Seksyen 21. Menjadi munsyikari.

Seksyen 22. Galakan maksiat.

Negeri Perak –

Enakmen

Jenayah (Syariah)

1992

Kesalahan

Berhubungan

Dengan Maruah

Diri

Seksyen 45. Perhubungan muabbad dan ghairu

muabbad.

Seksyen 46. Melacurkan diri.

Seksyen 47. Melacurkan isteri atau anak.

Seksyen 48. Persetubuhan haram.

Seksyen 49. Percubaan persetubuhan haram.

Seksyen 50. Hamil luar nikah.

Seksyen 51. Bersekedudukan.

Seksyen 52. Qazaf.

INTERNATIONAL CONFERENCE ON AQIDAH, DAKWAH AND SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016) SEMINAR ANTARABANGSA AKIDAH, DAKWAH DAN SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016)

112

Seksyen 53. Musahaqah.

Seksyen 54. Khalwat.

Seksyen 55. Lelaki berlagak seperti perempuan.

Seksyen 56. Mendedahkan tubuh, di tempat awam.

Seksyen 57. Perbuatan tak sopan.

Seksyen 58. Mengacau.

Seksyen 59. Minuman yang memabukkan.

Seksyen 60. Membuat, menjual dsb., minuman yang

memabukkan.

Bahagian V -

Pelbagai

Kesalahan

Berhubungan

Dengan

Keadilan Dan

Ketenteraman

Awam

Seksyen 29. Menggalak maksiat.

Seksyen 30. Melarikan perempuan bersuami atau

menghalang suami isteri daripada duduk bersama.

Seksyen 32. Melarikan perempuan.

Seksyen 33. Menjual atau memberi anak.

Seksyen 34. Anak dara lari daripada jagaan.

Johor

Enakmen

Kesalahan

Jenayah Syariah

1997

BAHAGIAN IV

Kesalahan yang

Berhubungan

dengan

Kesusilaan

Seksyen 20. Perbuatan sumbang mahram.

Seksyen 21. Pelacuran.

Seksyen 22. Muncikari.

Seksyen 23. Persetubuhan luar nikah.

Seksyen 24. Perbuatan sebagai persediaan untuk

melakukan persetubuhan luar nikah.

Seksyen 25. Liwat.

Seksyen 26. Musahaqah.

Seksyen 27. Khalwat.

Seksyen 28. Orang lelaki berlagak seperti perempuan.

Seksyen 29. Perbuatan tidak sopan di tempat awam.

Bahagian V -

Kesalahan

Pelbagai

Seksyen 35. Menggalakkan maksiat.

Seksyen 36. Memujuk lari perempuan bersuami.

Seksyen 39. Memujuk lari orang perempuan.

Seksyen 40. Menjual atau memberikan anak kepada

orang bukan Islam.

Pahang

Enakmen

Kesalahan

Jenayah Syariah

(Pahang) 2013

Bahagian IV -

Kesalahan

Berhubungan

Dengan

Kesusilaan

Seksyen 28. Muncikari

Seksyen 29. Persetubuhan luar nikah

Seksyen 30. Perbuatan sebagai persediaan untuk

melakukan persetubuhan luar nikah

Seksyen 31. Hamil atau melahirkan anak luar nikah

Seksyen 32. Khalwat

Seksyen 35. Perbuatan atau percakapan tidak sopan di

tempat awam

Bahagian V – Seksyen 42. Menggalakkan maksiat

INTERNATIONAL CONFERENCE ON AQIDAH, DAKWAH AND SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016) SEMINAR ANTARABANGSA AKIDAH, DAKWAH DAN SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016)

113

Kesalahan

Pelbagai

Seksyen 44. Melarikan isteri orang

Seksyen 47. Melarikan perempuan

Seksyen 48. Perempuan yang belum berkahwin lari

dari dalam jagaan

Seksyen 49. Menjual atau memberikan anak kepada

orang bukan

Islam

Seksyen 53. Berpakaian tidak sopan di tempat awam

Sabah

Enakmen

Kesalahan

Jenayah Syariah

1995

Bahagian IV -

Kesalahan

Seksyen 70. Muncikari.

Seksyen 71. Melacurkan isteri dan anak.

Seksyen 72. Melacurkan diri.

Seksyen 73. Bersekedudukan suami isteri berlainan

agama.

Seksyen 74. Menyembunyikan kehamilan.

Seksyen 75. Muhallil dan muhallalah.

Seksyen 76. Persetubuhan luar tabii.

Seksyen 77. Musahaqah.

Seksyen 78. Perbuatan sumbang.

Seksyen 79. Hamil luar nikah.

Seksyen 80. Persetubuhan haram.

Seksyen 81. Taqarrub zina.

Seksyen 81A. Qazaf.

Seksyen 82. Liwat.

Seksyen 83. Perbuatan tidak sopan dikhalayak ramai.

Seksyen 84. Khalwat.

Seksyen 85. Menggugurkan atau membunuh

kandungan.

Seksyen 86. Melarikan isteri orang.

Seksyen 87. Melarikan anak perempuan.

Seksyen 88. Anak dara lari dari jagaan.

Seksyen 89. Menggalakkan maksiat.

Seksyen 91. Pertandingan ratu cantik.

Seksyen 92. Lelaki berlagak seperti perempuan atau

sebaliknya.

Seksyen 100. Mengacau.

Sarawak

Ordinan

Kesalahan

Jenayah Syariah

2001

Bahagian IV -

Kesalahan Yang

Berhubung

Dengan

Kesusilaan

Seksyen 17. Perbuatan sumbang mahram.

Seksyen 18. Pelacuran.

Seksyen 19. Muncikari.

Seksyen 20. Persetubuhan luar nikah.

Seksyen 21. Perbuatan sebagai persediaan untuk

melakukan persetubuhan luar nikah.

Seksyen 22. Liwat.

Seksyen 23. Musahaqah.

Seksyen 24. Khalwat.

INTERNATIONAL CONFERENCE ON AQIDAH, DAKWAH AND SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016) SEMINAR ANTARABANGSA AKIDAH, DAKWAH DAN SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016)

114

Seksyen 25. Lelaki berlagak seperti perempuan.

Seksyen 26. Perbuatan tidak sopan di tempat awam.

Bahagian V -

Kesalahan

Pelbagai

Seksyen 32. Menggalakkan maksiat.

Seksyen 33. Memujuk lari perempuan bersuami.

Seksyen 36. Memujuk lari perempuan.

Seksyen 37. Menjual atau memberikan anak kepada

orang bukan Islam.

Berdasarkan jadual yang ditunjukkan, Enakmen Kesalahan Jenayah Syariah (Kedah Darul

Aman) 2014 merupakan enakmen jenayah syariah yang terbaharu dan terkini iaitu tahun 2014

selepas Enakmen Kesalahan Jenayah Syariah (Pahang) 2013. Enakmen-enakmen kesalahan

jenayah syariah lain yang turut menerima pindaan selepas tahun 2000 ialah Enakmen Jenayah

Syariah Negeri Sembilan 2004, Enakmen Kesalahan Jenayah Syariah (Takzir) (Terengganu)

2001dan Ordinan Kesalahan Jenayah Syariah 2001. Hal ini menunjukkan bahawa enakmen-

enakmen sedia ada tidak melalui proses semakan dan pindaan sejak sekian lama.Penulis

mencadangkan agar semakan semula dilakukan bagi memasikan peruntukan yang ada sesuai dan

bersifat boleh dikuatkuasakan.

Analisis awal mendapati hampir keseluruhan enakmen kesalahan jenayah syariah negeri-negeri

mempunyai peruntukan berkaitan persetubuhan haram, persediaan melakukan persetubuhan

haram, muncikari, khalwat, perbuatan tidak sopan di tempat awam, pelacuran, menjual atau

memberi anak kepada orang bukan Islam, hamil luar nikah, lelaki berlagak seperti perempuan,

berkelakuan sumbang, liwat musahaqah, menjual atau memberi anak kepada orang bukan Islam

dan galakan maksiat. Namun sejauh mana penguatkuasaan terhadap peruntukan tersebut

dilakukan memerlukan kajian lanjut.

Penelitian terhadap peruntukan undang-undang jenayah syariah juga mendapati sesetengah

negeri mempunyai peruntukan berkaitan kesalahan yang dilihat sangat signifikan untuk

menangani permasalahan sosial seperti kesalahan menyembunyikan kelahiran dan

menggugurkan atau membunuh kandungan. Walau bagaimanapun, peruntukan tersebut hanya

terdapat dalam enakmen kesalahan jenayah syariah bagi negeri sabah. Penulis berpandangan

peruntukan seumpama ini perlu ada dalam setiap enakmen kesalahan jenayah syariah negeri-

INTERNATIONAL CONFERENCE ON AQIDAH, DAKWAH AND SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016) SEMINAR ANTARABANGSA AKIDAH, DAKWAH DAN SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016)

115

negerin memandangkan kes buang bayi yang berlaku di Negara kita sangat membimbangkan. Ia

mampu mengekang masalah kehamilan anak tak sah taraf yang berkemungkinan berakhir dengan

pembuangan bayi apabila dilahirkan.

Penulis turut tertarik dengan peruntukan kesalahan yang dinyatakan secara jelas dalam enakmen

kesalahan jenayah syariah iaitu berpakaian tidak sopan dalam enakmen kesalahan jenayah

syariah Negeri Pahang dan kesalahan mendedahkan tubuh di tempat awam yang terdapat dalam

enakmen kesalahan jenayah syariah Negeri Perak dan Sabah. Bagi kebanyakan negeri yang

menggunapakai arahan amalan Jabatan Kehakiman syarie Malaysia, berpakaian sedemikian

boleh dikategorikan sebagai kesalahan berkelakuan tidak sopan di tempat awam sebagaimana

tafsiran yang diberikan dalam arahan amalan no. 8 tahun 2005, iaitu meliputi berpakaian yang

mengghairahkan.

Selain itu, kesalahan mengacau atau mengganggu perempuan di tempat awam sangat penting dan

berupaya memberi amaran kepada lelaki-lelaki yang cuba mengganggu perempuan di tempat

awam. Peruntukan ini terdapat dalam enakmen kesalahan jenayah syariah negeri Perak,

Terengganu dan Sabah. Enakmen Kesalahan jenayah syariah Perak juga merupakan satu-satunya

enakmen yang memperuntukkan kesalahan bersekedudukan antara lelaki dan perempuan dalam

satu rumah sebagai satu kesalahan. Perbuatan ini perlu diberi perhatian serius dan semua negeri

perlu mempunyai peruntukan sedemikian memandangkan ramai pasangan yang belum

berkahwin dilihat telah memandang enteng dan sanggup mengetepikan larangan agama untuk

tinggal serumah dengan pasangan tanpa sebarang ikatan yang sah.

Seiring dengan usaha menangani masalah sosial yang kian kompleks dalam masyarakat,

peruntukan kesalahan bagi kes lari dari rumah atau dari jagaan yang terdapat dalam enakmen

kesalahan jenyah syariah negeri Perak, Terengganu dan Sabah juga wajar dicontohi dan

dikuatkuasakan secara menyeluruh agar ia dipandang sebagai satu permasalahan yang serius oleh

masyarakat khusunya golongan remaja berstatus anak dara atau perempuan belum berkahwin.

Kewujudan peruntukan kesalahan ini membuktikan keseriusan pihak bertanggungjawab untuk

menangani masalah sosial seperti kes remaja lari dari rumah. Namun persoalannya, sejauh mana

ia dikuatkuasakan dan memberi kesan kepada kes tersebut? Pelaksanaan proses peguatkuasaan

INTERNATIONAL CONFERENCE ON AQIDAH, DAKWAH AND SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016) SEMINAR ANTARABANGSA AKIDAH, DAKWAH DAN SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016)

116

terhadap peruntukan ini amat menarik untuk dikaji secara mendalam bagi melihat sejauh mana ia

berupaya menangani masalah remaja lari dari rumah yang berlaku dalam masyarakat.

Peruntukan berkaitan kesalahan persetubuhan luar nikah dan hamil luar nikah mempunyai

perkaitan yang sangat rapat. Berdasarkan penelitian terhadap keseluruhan peruntukan kesalahan

jenayah syariah di Malaysia, didapati kebanyakan negeri yang mempunyai peruntukan berkaitan

kesalahan persetubuhan luar nikah seperti Kedah, Perak, Negeri Sembilan, Kelantan dan Sabah

masih mempunyai peruntukan kesalahan hamil luar nikah. Berbanding Perlis dan Melaka yang

hanya mempunyai peruntukan hamil luar nikah tanpa mempunyai peruntukan berkaitan

persetubuhan luar nikah, negeri-negeri seperti Pulau Pinang, Selangor, Wilayah Persekutuan,

Johor, Terengganu dan Sarawak hanya mempunyai peruntukan berkaitan kesalahan

persetubuhan haram atau zina tanpa mempunyai peruntukan hamil luar nikah. Penulis

berpandangan ketidak seragaman ini memberi kesan yang sangat besar kepada masyarakat dan

satu ketetapan dan keseragaman perlu dilakukan bagi mengelakkan salah tanggapan masyarakat

terhadap perundangan syariah.

Jika diteliti peruntukan enakmen kesalahan jenayah syariah, masih terdapat banyak peruntukan

kesalahan jenayah syariah yang masih belum dikuatkuasakan sepenuhnya. Hakikatnya, hanya

beberapa peruntukan sahaja yang lebih kerap digunakan seperti kesalahan khalwat dan

persetubuhan haram berbanding kesalahan-kesalahan lain. Kewujudan undang-undang tanpa

penguatkuasaan boleh membawa kepada tafsiran undang-undang tersebut sebagai lemah dan

tidak mempunyai apa-apa fungsi. Perkara sebegini seharusnya dielakkan agar masyarakat tidak

hilang kepercayaan dan keyakinan terhadap fungsi perundangan syariah.

IMPLIKASI KETIDAKSERAGAMAN

Analisis awal terhadap beberapa peruntukan berkaitan kesalahan moral di atas secara jelas

menunjukkan terdapat perbezaan dan ketidakseragaman peruntukan berkaitan kesalahan moral

melibatkan orang Islam. Sugguhpun ketidakseragaman ini berpunca dari kuasa pentadbiran

negeri-negeri yang telah diperuntukkan dalam Perlembagaan Persekutuan terhadap undang-

udang syariah, namum ketidakseragaman dalam beberapa kesalahan boleh menimbulkan

INTERNATIONAL CONFERENCE ON AQIDAH, DAKWAH AND SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016) SEMINAR ANTARABANGSA AKIDAH, DAKWAH DAN SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016)

117

persepsi negatif dan mendatangkan masalah dalam masyarakat. Sebagai contoh, negeri Perak dan

Melaka mempunyai peruntukan berkaitan bersekedudukan manakala negeri-negeri lain tidak

mempunyai peruntukan tersebut. Ketidakseragaman ini sudah tentu sedikit sebanyak memberi

impak kepada pelaksanaan peruntukan tersebut di negeri-negeri yang berkaitan kerana

masyarakat mungkin mempersoalkan dan membandingkan kedudukan undang-undang tersebut

dengan negeri lain. Begitu juga dengan kes lari dari rumah atau menyembunyikan kehamilan luar

nikah yang tidak terdapat di kebanyakan negeri-negeri lain, kecuali yang terdapat dalam

enakmen jenayah syariah bagi negeri-negeri yang telah dijelaskan. Ia boleh menimbulkan salah

tanggapan atau salah faham masyarakat terhadap sesuatu peruntukan kesalahan.

Ketidakseragaman peruntukan undang-undang juga boleh memberi kesan kepada usaha

memartabatkan undang-undang jenayah syariah sebagaimana disebut oleh Zainul Rijal (2015)

yang merupakan presiden Persatuan Peguam Muslim Malaysia bahawa Undang-undang

berlainan antara negeri, sistem penguatkuasaan dan pendakwaan tidak seragam serta kekurangan

kakitangan sering menjadi topik perbualan untuk memartabatkan undang-undang jenayah

syariah. Isu ketidakseragaman undang-undang ini perlu dilihat secara serius dan usaha

menyelaraskan undang-undang syariah merupakan antara agenda penting pihak kerajaan. Ini

dibuktikan melalui usaha Jabatan Kemajuan Islam Malaysia menubuhkan Jawatankuasa

Teknikal Undang-Undang Syarak dan Sivil bagi membantu, meneliti dan menyemak model

undang-undang Islam yang disediakan bagi tujuan penyeragaman dan penyelarasan. Walaupun

banyak kejayaan telah dicapai oleh JAKIM dalam aspek perkembangan undang-undang syariah

di Malaysia, namun isu ketidakseragaman masih tidak mampu ditangani. Namun, JAKIM dilihat

terus komited sebagaimana petikan dari laman sesawang rasmi JAKIM bahawa antara strategi-

strategi yang dirangka bagi memperkasa penyelarasan dan penguatkuasaan Undang-undang

Syariah menjelang tahun 2020 ialah mempertingkat usaha penyeragaman dan penyelarasan

undang-undang syariah dan fatwa, mengenalpasti isu konflik undang-undang dan mengkaji

kaedah dan memperkasa penyelidikan dan pembangunan dalam undang-undang syariah.

Perancangan ini dilihat selari ke arah menyelaras dan menyeragamkan undang-undang syariah di

Malaysia.

INTERNATIONAL CONFERENCE ON AQIDAH, DAKWAH AND SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016) SEMINAR ANTARABANGSA AKIDAH, DAKWAH DAN SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016)

118

Siti Zubaidah (2008) dalam kajiannya mendedahkan bahawa pihak berkuasa berhadapan dengan

pelbagai kerenah dan cabaran yang tersendiri. Bagi kesalahan berkaitan moral atau tatasusila

misalnya, terdapat langkah-langkah menangani suspek di tempat kejadian yang kadang- kadang

dilihat sebagai tidak sesuai sehingga tidak menyenangkan mereka yang terlibat. Terdapat

segelintir masyarakat yang menuduh pihak penguatkuasa agama mencampuri urusan peribadi

dan kebebasan mereka apabila menangkap dan menyiasat golongan yang disyaki terlibat dengan

kesalahan moral.

Cabaran pihak penguatkuasa ini dapat juga dilihat dalam peristiwa terbaru seperti dalam laporan

mengenai serbuan pihak penguatkuasa Jabatan Agama Islam Wilayah Persekutuan (JAWI) ke

atas majlis makan malam anjuran kumpulan mak nyah yang turut mempersembahkan acara

pertandingan ratu cantik.

Menurut Zainul Rijal (2015), pengukuhan undang-undang jenayah syariah dilihat mampu

menjadi agen pencegah dan pemangkin berkesan dalam menangani peningkatan jenayah syariah

di Malaysia. Krisis akhlak yang begitu meruncing kini boleh dikekang dengan pelaksanaan

undang-undang jenayah syariah lebih komprehensif. Penulis berpandangan, usaha berterusan

perlu dilakukan bagi memastikan undang jenayah syariah lebih komprehensif dan antara usaha

yang boleh dilakukan adalah menyelaraskan undang-undang jenayah syariah agar ia dilihat selari

dan tidak berbeza-beza.

Usaha mengemaskini undang-undang syariah perlu dilakukan secara berterusan tanpa jemu

kerana menurut Siti Zubaidah (2014), kewujudan undang-undang jenayah syariah di negara ini

dalam bentuknya yang seperti sekarang iaitu di bawah enakmennya yang tersendiri, belum boleh

dikatakan sempurna biarpun sudah berusia melebihi 30 tahun. Selain enakmen kesalahan jenayah

syariah, enakmen tatacara jenayah syariah dan enakmen keterangan Mahkamah Syariah pula

melengkapkan sistem pelaksanaan keadilan serta pelaksanaan undang-undang jenayah syariah.

Pindaan undang-undang merupakan sesuatu yang lumrah dan perlu dilakukan bagi memenuhi

kehendak semasa dan menangani perubahan zaman kerana hakikatnya tiada undang-undang

jenayah yang sempurna.

INTERNATIONAL CONFERENCE ON AQIDAH, DAKWAH AND SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016) SEMINAR ANTARABANGSA AKIDAH, DAKWAH DAN SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016)

119

Di Malaysia, undang-undang syariah melalui proses di mana undang-undang perlu melalui

pindaan yang membawa kepada perkembangan dan penambahbaikan. Seperti disebut Ibrahim

Deris (2015), proses ini dilihat sebagai satu fasa yang sangat penting kerana ia dapat

mempertingkatkan kualiti “output” dan pelaksanaan undang-undang yang sekali gus dapat

memperbaik imej institusi syariah. Memandangkan pindaan dilihat sebagai satu proses ke arah

perkembangan dan penambahbaikan, maka penulis mencadangkan peruntulan berkaitan

kesalahan moral dalam enakmen kesalahan jenayah syariah di Malaysia dinilai semula agar

ketidakseragamanperuntukannya tidak dilihat sebagi satu kelemahan yang boleh melancarkan

proses pelaksanaan penguatkuasaannya.

PENUTUP

Moral atau akhlak merupakan aspek penting dalam kehidupan dan menjadi indikator utama

dalam menilai kemuliaan pekerti seseorang. Kepentingan nilai moral ini dapat dilihat melalui

penekanan yang diberikan terhadap kesopanan dan kesusilaan sebagai salah satu daripada prinsip

yang mendasari rukun Negara. Selain itu, kepentingan moral turut mempunyai kedudukannya

tersendiri dalam Perlembagaan Persekutuan sebagaimana yang telah disebutkan. Berdasarkan

kepada penjelasan di atas, adalah dirumuskan bahawa ketidakseragaman dan perbezaan undang-

undang jenayah syariah bukanlah merupakah isu baharu yang ingin dibincangkan, namun apa

yang diberi perhatian dalam penulisan ini ialah perbezaan peruntukan undang-undang berkaitan

kesalahan moral dalam enakmen kesalahan jenayah syariah di Malaysia. Analisis terhadap

peruntukan kesalahan tersebut mendapati terdapat perbezaan yang sangat jelas antara beberapa

negeri dan berdasarkan penelitian penulis, didapati ada di antara perbezaan tersebut memberi

kesan yang sangat signifikan kepada isu sosial dalam masyarakat seperti wujudnya kesalahan

menyembunyikan kelahiran dan menggugurkan atau membunuh kandungan yang mana hanya

terdapat dalam enakmen kesalahan jenayah syariah bagi negeri sabah. Meskipun perbuatan ini

dilihat sebagai satu kesalahan di negeri Sabah, namun ia tidak disifatkan sebagai satu kesalahan

di negeri-negeri lain. Begitu juga dengan peruntukan kesalahan remaja perempuan lari dari

rumah yang terdapat dalam enakmen kesalahan jenayah syariah negeri Perak, Terengganu dan

Sabah dilihat sangat penting dan perlu wujud dalam enakmen jenayah syariah negeri-negeri lain.

INTERNATIONAL CONFERENCE ON AQIDAH, DAKWAH AND SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016) SEMINAR ANTARABANGSA AKIDAH, DAKWAH DAN SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016)

120

Penulis juga ingin merumuskan bahawa penubuhan Jawatankuasa Teknikal Undang-undang

Syarak dan Sivil di peringkat kebangsaan menunjukkan bahawa pihak kerajaan di peringkat

persekutuan komited membantu meningkatkan martabat dan kedudukan undang-undang syariah

agar ia tidak dilihat sebagai satu undang-undang yang kelemahan dan menjadi bahan kritikan.

Oleh yang demikian, penulis menyarankan supaya usaha menambahbaik perundangan syariah

khususnya penyeragaman undang-undang jenayah syariah perlu dilakukan secara berterusan

dengan memberi perhatian kepada pelbagai sudut agar matlamat pemerkasaan undang-undang

jenayah syariah dapat dicapai.

RUJUKAN

Anita Abdul Rahim Dan Wafaa’ Yusof. 2012. Umur Pesalah Kana-kanak: Ketidakseragaman

Dalam Enakmen Jenayah Syariah Dan Enakmen Tatacara Jenayah Syariah Di Malaysia. 24

Kanun (1). 1-23.

Abdul Monir Yaacob. Perlaksanaan Perundangan Islam di Malaysia: Satu Penilai Jurnal

Syariah, Jurnal Fiqh, No. 6 (2009) 1-20

Ahmad ‘Azam Mohd Shariff. 2011. Prosedur Pendakwaan Jenayah Syariah: Analisis ke atas

Peruntukan Undang-undang di bawah Akta Prosedur Jenayah Syariah (Wilayah-wilayah

Persekutuan) 1997 dan Akta Keterangan Mahkamah Syariah (Wilayah-wilayah

Persekutuan) 1997. (2011) 15 JUUM 1-18

Ibrahim Deris dan Hanifah Haydar Ali Tajuddin. 2015. penggunaan garis panduan dan etika

dalam penambahbaikan perjalanan penguatkuasaan dan pendakwaan kesalahan syariah. 27

Kanun Januari 102-121.

Mohd Azhar Bin Abdullah. Konseptual Kesusilaan Di Malaysia: Satu Sorotan Menurut

Perspektif Perundangan. Journal Of Asian Islamic Higher Institutions (Jaihi). Volume 1,

Issue 1 (2015)

INTERNATIONAL CONFERENCE ON AQIDAH, DAKWAH AND SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016) SEMINAR ANTARABANGSA AKIDAH, DAKWAH DAN SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016)

121

Musa Awang. 2015. Kanun. Dimanakah Kita dalam Pemantapan Pentadbiran Keadilan Jenayah

Syariah?

Nasimah Hussin et al. 2007. Undang-undang Islam Jenayah, Keterangan dan Prosedur.Dewan

Bahasa dan Pustaka, Kuala Lumpur.

Siti Zubaidah Ismail. 2008. Dasar Penguatkuasaan Dan Pendakwaan Jenayah Syariah Di

Malaysia: Satu Analisis. Shariah Journal, Vol. 16, Special Edition (2008) 537-554

Siti Zubaidah Ismail. 2014. Hudud Dan Undang-Undang Jenayah Syariah Dalam Kerangka

Perlembagaan Dan Sistem Perundangan “Dualisme”: Komitmen Pelaksanaan Ke Arah

Membendung Jenayah Di Malaysia Jurnal Syariah, Jil. 22, Bil. 2 (2014) 193-212

Rujukan lain

Akta Mahkamah Syariah (Bidang Kuasa Jenayah) (Pindaan) 19841

Arahan Tetap S.S Pengarah JAIS 2015

Arahan Amalan No. 8 Tahun 2005

Enakmen tatacara Jenayah Syariah (Negeri Selangor) 2003

Kamus Dewan Edisi Keempat

Perlembagaan Persekutuan

http://www.islam.gov.my/wacana-perancangan-strategik-jakim-2015-2019

INTERNATIONAL CONFERENCE ON AQIDAH, DAKWAH AND SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016) SEMINAR ANTARABANGSA AKIDAH, DAKWAH DAN SYARIAH 2016 (IRSYAD 2016)

122

http://www.sinarharian.com.my/mobile/karya/pendapat/membangun-undang-undang-syariah-

1.481836 dicapai pada 31/3/2016

http://www.themalaymailonline.com/projekmmo/berita/article/jawi-serbu-acara-ratu-cantik-mak-

nyah-penganjur-ditahan