08. tajuk 8 model j-qaf

PIM 3101 PENGENALAN KURIKULUM PENDIDIKAN ISLAM (SR)

TAJUK 8 MODEL-MODEL DALAM PROGRAM J-QAF DAN PELAKSANAANNYA

8.0 Sinopsis

Selamat datang dan berinteraksi dengan tajuk 8. Secara umumnya, tajuk ini merupa-

kan kesinambungan tajuk sebelumnya cuma fokus perbincangan dalam tajuk ini

menyentuh secara terperinci berkaitan model-model program j-QAF yang telah

dilaksanakan di sekolah -sekolah seluruh Malaysia. Terdapat 5 model yang

diperkenalkan iaitu;

i. Model Kelas Pemulihan Jawi

ii. Model 6 bulan Khatam al-Quran

iii. Model Tasmik Khatam al-Quran

iv. Model Perluasan Bahasa Arab Komunikasi, dan

v. Model Kem Bestari Solat

Dalam tajuk ini, hanya tiga model sahaja yang akan dihuraikan iaitu Model Kelas

Pemulihan Jawi, Model 6 bulan Khatam al-Quran dan Model Tasmik Khatam al-Quran.

Manakala yang dua model selebihnya akan dibincangkan dalam tajuk berikutnya.

8.2 Hasil pembelajaran

Pada akhir tajuk ini, pelajar-pelajar diharapkan dapat memahami dan menghuraikan

konsep-konsep berikut;




iv. Model Perluasan Bahasa Arab


104


8.3 Kerangka Tajuk

8.4 PENGENALAN MODEL-MODEL J-QAF

Program j-QAF adalah suatu projek memperkasakan Pendidikan Islam melalui

penekanan khusus dalam pengajaran jawi, al-Quran, Bahasa Arab dan Fardhu Ain.

Projek ini dilaksanakan di peringkat sekolah rendah. Perlaksanaan program ini

menggunakan kurikulum dengan mewujudkan model-model tersendiri yang terdiri

daripada ;




iv. Model Peluasan Bahasa Arab Komunikasi dan


Adalah diharapkan melalui model-model yang diperkenalkan, para pelajar akan dapat;

i. Menguasai kemahiran jawi dengan baik

ii. Mengkhatam al-Quran sebelum ke sekolah menengah

iii. Menguasai kemahiran berkomunikasi dan asas-asas Bahasa Arab

iv. Menguasai amalan Fardhu Ain khususnya tata cara berwudhuk dan solat lima waktu.

PENGENALAN MODEL-MODEL

PROGRAM j-QAF

Model Kelas Pemulihan Jawi

Model 6 bulan Khatam al-Quran

Model Tasmik al-Quran

Model Perluasan Bahasa Arab

Model Kem Bestari Solat

105


Bagi membantu para guru dalam melaksanakan model-model berkenaan, pihak

Kementerian Pelajaran juga menyediakan beberapa buah buku panduan seperti

berikut:

i. Buku Panduan Pelaksanaan Model Kelas Pemulihan Jawi dan Buku Modul

Pengajaran dan Pembelajaran Jawi

ii. Buku Panduan Pelaksanaan Model Khatam al-Quran Model 6 bulan dan Buku Panduan Khatam al-Quran Model Tasmik

iii. Buku Panduan Pelaksanaan Bahasa Arab dan Modul Pengajaran Bahasa dan Pembelajaran Bahasa Arab.

iv. Buku Panduan Pelaksanaan Model Bestari Solat.

8.4.1 MODEL KELAS PEMULIHAN JAWI

Takrif

Kelas Pemulihan Jawi ialah pengajaran yang dilaksanakan oleh guru pemulihan untuk

memulihkan murid yang keciciran dalam jawi. Kelas ini dijalankan serentak dengan

jadual waktu persekolahan sedia ada.

Objektif

Murid yang keciciran dalam jawi akan dipulihkan dengan sekurang-kurangnya dapat

mengenal, menyebut, dan menulis huruf-huruf tunggal, suku kata terbuka, suku kata

tertutup dan perkataan-perkatan mudah yang dibina daripada suku kata terbuka dan

suku kata tertutup.

Kumpulan Sasar

Kumpulan sasar kelas ini ialah murid-murid yang tidak dapat melepasi ujian khas iaitu

tidak mengenal huruf tunggal atau suku kata terbuka.

Strategi Pelaksanaan

106


i. Laksana Kelas Pemulihan Jawi ikut agihan kemahiran dan kaedah P & Pyang telah ditentukan.

ii. P & P guna kaedah permainan dan nyanyian yang menyeronokkan.

iii. Buat penilaian dan rekod pencapaian murid setiap kali kelas dilaksanakan.

Agihan Tugas

Pihak sekolah bertanggungjawab menubuhkan Jawatankuasa Pelaksana peringkat

sekolah yang dipengerusikan oleh Guru Besar.

Guru Besar

Tubuh Jawatankuasa Pelaksana

Adakan mesyuarat penyelarasan

Pastikan Kelas Pemulihan Jawi ini dapat dilaksanakan dengan sempurna.

Pantau perlaksanaan Kelas Pemulihan Jawi.

Jawatankuasa Pelaksana;

i. Kenalpasti murid-murid yang keciciran melalui ujian khas atau maklumatdaripada guru yang mengajar. Jumlah murid bagi satu kelas pemulihanhendaklah di antara 6 hingga 10 orang.

ii. Sedia tempat bagi pelaksanaan kelas pemulihan.

iii. Sedia bahan bantu mengajar.

Ketua Panitia Pendidikan Islam

Setiausaha jawatankuasa pelaksana peringkat sekolah.

Bekerjasama dengan guru pemulihan dan guru-guru Pendidikan Islam menyediakan keperluan pelaksanaan Kelas Pemulihan Jawi.

Semak laporan yang dibuat oleh guru mata pelajaran dan guru pemulihan.

Guru Mata Pelajaran

107


Buat ujian khas untuk memilih pelajar yang akan mengikuti Kelas Pemulihan

Jawi.

Teruskan pengajaran mengikut jadual persekolahan biasa.

Guru Pemulihan Jawi

Laksana Kelas Pemulihan Jawi mengikut agihan kemahiran dan kaedah pengajaran dan pembelajaran yang telah ditetapkan.

Rekod hasil penilaian yang dilakukan selepas proses pengajaran dan pembelajaran.

Laporkan perjalanan kelas dan hasil penilaian kepada Ketua Panitia dan Guru Besar.

8.4.1.1 AGIHAN DAN FOKUS KEMAHIRAN

Waktu Kemahiran

Waktu 1 Memperkenalkan huruf tunggal ا، ب، ت، ث، ج، ح

Waktu 2 Memperkenalkan huruf tunggal د ، ذ ، ر ، ز خ ،

Waktu 3 Memperkenalkan huruf tunggal س، ش، ص، ض، ط

Waktu 4 Memperkenalkan huruf tunggal ،قف، غظ، ع، غ ،

Waktu 5 Memperkenalkan huruf tunggal ك، ل، م، ن، و،هـ

Waktu 6 Memperkenalkan huruf tunggal ال ، ء ، يؤ ،

Waktu 7 Membaca dan menulis suku kata terbuka daripada huruf-huruf ،ا، ب،ت

Waktu 8 Membaca dan menulis suku kata terbuka daripada huruf-huruf دخ، ج ،

Waktu 9 Membaca dan menulis suku kata terbuka daripada huruf-huruf س ،و ، غ

108


Waktu 10 Membaca dan menulis suku kata terbuka daripada huruf-huruf ك ف ،

،ضWaktu 11 Membaca dan menulis suku kata terbuka daripada huruf-huruf ،ل، م

،نWaktu 12 Membaca dan menulis suku kata terbuka daripada huruf-huruf ،ثهـ

Kaedah Pengajaran dan Pembelajaran

Untuk memantapkan pelaksanaan program pemulihan jawi beberapa kaedah yang

menggunakan pelbagai strategi pengajaran dan pembelajaran turut dicadangkan

seperti kaedah permainan dan nyanyian. Antara permainan dan nyanyian yang

dicadangkan seperti;

Permainan bagi kemahiran huruf tunggal:

Bowling

Tenteng

Main kad

Keretapi

Bowling Tenteng

109


Keretapi

Permainan bagi kemahiran suku kata :

Sahibba

Pancing Ikan

Nyanyian:

Rasa Sayang Jawi

Eja dan Baca

Vokal dan Suku kata.

Kad Huruf

Sahiba Pancing Ikan

110


Penilaian

Guru hendaklah melaksanakan penilaian setiap kali kelas dijalankan. Penilaian

hendaklah menguji kemahiran membaca dan menulis huruf-huruf dan suku katasuku

kata yang dipelajari. Hasil penilaian hendaklah direkod ke dalam Borang Penilaian

Kelas Pemulihan Jawi.

Kerja Rumah

Guru hendaklah menyediakan lembaran kerja berkaitan huruf yang telah dipelajari..

Antara bentuk kerja rumah yang boleh disediakan seperti menulis semula huruf-huruf,

mewarna dan sebaginya. Ibu bapa juga dikehendaki menanda tangani di ruang yang

disediakan apabila pelajar telah menyempurnakan tugasan tersebut. Guru perlu

menyemak tugasan tersebut pada keesokan hari.

8.4.2 MODEL 6 BULAN KHATAM AL-QURAN

Objektif Khatam Quran j-QAF

Setelah projek j-QAF dapat dilaksanakan dengan baik dan berkesan diharapkan semua

murid yang menganut agama Islam, semasa berada di sekolah rendah akan dapat:

i. Membaca al-Quran dengan lancar dan bertajwid, dan

ii. Murid dapat mengkhatamkan al-Quran 30 juzuk.

Kepentingan Khatam Al-Quran j-QAF

Khatam al-Quran j-QAF melalui proses talaqqi musyafahah adalah penting demi

memastikan setiap murid diberi peluang sama rata untuk menguasai tilawah al-Quran

dengan lancar dan bertajwid. Setiap murid diharap dapat menghatamkan bacaan al-

Quran sebanyak 30 juzuk dalam jangka masa 6 tahun berada di sekolah rendah

mengikut tahap penguasaan individu. Namun bagi murid yang tidak menguasai bacaan

al-Quran berpeluang meneruskan pembelajaran menggunakan kaedah Iqra` dengan

pemantauan dari guru dari masa ke semasa.

111


Pelaksanaan dan Penilaian Khatam Quran j-QAF

Pelaksanaan khatam al-Quran j-QAF terbahagi kepada dua iaitu program khatam al-

Quran Model 6 bulan dan program khatam al-Quran Model Tasmik. Walaupun objektif

kedua-dua model ini sama, namun kaedah pelaksanaannya berbeza di antara satu

sama lain.

Program Khatam Quran Model 6 Bulan

Program Khatam al-Quran Model 6 Bulan ialah proram yang menumpukan kepada

penguasaan kemahiran membaca al-quran pada 6 bulan pertama tahun satu dan aspek

khatam al-Quran pada 6 bulan pertama tahun 2 hinggaa tahun 6.

Objektif

a. Murid dapat membaca al-Quran dengan lancar dan bertajwid

b. Murid dapat menghabiskan bacaan al-Quran sebanyak 30 juzuk.

Kumpulan Sasaran

Semua murid yang beragama Iskam tahun 2 hingga tahun 6

Strategi Pelaksanaan

Tempoh Pelaksanaan

Murid tahun 2 hingga tahun 6 akan mengikuti Model 6 Bulan Khatam Al-

Quran selam 6 bulan pertama setiap tahun. Bagi bulan berikut dan

sseterusnya mereka akan mengikuuti kurikulum Pendidikan Islam

berdasarkan sukatan pelajaran sedia ada.

Peruntukan Waktu

Pengajaran dan pembelajaran berfokus kepada Tilawah al-Quran selama

6 bulanmulai Januari hingga Jun drngan peruntukan masa 4 kali

seminggu. Dua waktu selebihnya digunakan untuk program Asas Ulum

Syariah danJawi.

Proses Pengajaran dan Pembelajaran

i. Semua murid membaca al-Quran menggunakan mushaf Rasm

Uthmani

112


ii. Setiap murid membaca al-Quran mengikut kedah talaqqi dan

musyafahah.

Iii. Proses talaqqi dan musyafahah di dalam kelas dikendalikan oleh guru

Pendidikan Islam (GPI) yang mengajar dengan dibantu oleh

sekkurang-kurangnya seorang guru pembimbing yang boleh terdiri

daripada guru GPI lain, guru akademik biasa, pentadbir sekolah, kaki

tangan sekolah dan murid turus.

Iv. Merekod bacaan setiap murid di dalam Buku Rekod Bacaan al- Quran

masing-masing.

v. Panduan proses P&P boleh dirujuk dari contoh Model Pengajaran

dan Pembelajaran Model 6 Bulan .

vi. Murid yang tidak menguasai bacaan al-Quran hendaklah meneruskan

pembelajaran dengan menggunakan kaedah Iqra`.

vii. Aktiviti-aktiviti pemulihan seperti kelas pemulihan atau kem al-Quran

perlu diadakan kepada murid yang tidakdapat membaca (ummi) al-

Quran.

viii Agihan bacaan mengikut jadual dan hendaklah dirujuk dalam Model

Pengajaran dan Pembelajaran Model 6 Bulan.

Agihan Tugas

Ketua Sektor Pengurusan Pendidikan Islam dan Moral , Penolong

Pengarah Kurikulum, Penyelia Pendidikan Islam Negeri dan Daerah

bertanggungjawab:

a. Memberi taklimat pelaksanaan projek

b. Memantau pelaksanaan projek

c. Menyediakan laporan projek

Guru Besar bertanggungjawab;

a. Menubuhkan Jawatankuasa Pelaksana peringkat sekolah.

b. Mengadakan mesyuarat penyelarasan pelaksanaan projek

dilaksanakan dengan sempurna.

113


c. Memberi taklimat kepada guru dan pembimbing guru yang terlibat.

d. Memastikan projek ini dapat dilaksanakan dengan sempurna.

e. Memantau pelaksanaan projek

f. Mengesahkan laporan yang dibuat oleh guru dan dihantarke JPN

selepas tamat pelaksanaan projek.

Ketua Panitia Pendidikan Islam bertanggungjawab;

a. Bertindak sebagai setiausaha jawatankuasa pelaksana peringkat

sekolah.

b. Mengadakan mesyuarat dan perbincangan bagi mencari guru

pembimbing.

c. Bekerjasama dengan guru Pendidikan Islam menyediakan

keperluan pelaksanaan projek.

d. Menyemak laporan.

Guru Pendidikan Islam Bertanggungjawab;

a. Mengenalpasti guru pembimbing yang boleh dilibatkan dengan

projek.

b. Memastikan setiap murid memiliki Buku Rekod Bacaan Al-Quran.

c. Membuat pengesahan bacaan setiapmurid seminggu sekali dalam

Buku Rekod Bacaan Al-Quran.

d. Memaklumkan sebarang masalah murid dan guru pembimbing

kepada jawatankuasa pelaksana peringkat sekolah.

e. Melaporkan pencapaian projejke Sektor Pengurusan Pendidikan

Islam,Jabatan pendidikan Negeri dengan mengisi Borang Laporan

Penilaian Projek Khatam Al-Quran Model 6 Bulan.

Guru Pembimbing

a. Membantu dan membimbing murid sehingga khatam al-Quran

b. Mencatat bacaan murid dalam Buku Rekod Bacaan.

c. Mengenalpasti kelemahan murid dan membuat catatan dalam Buku

Rekod Bacaan.

d. Sentiasa berbincang dengan guru yang mengajar untuk

menyelesaikan sebarang masalah.

114


Kaedah Pengajaran dan Pembelajaran

Model 6 Bulan Khatam Al-Quran menekankan penggunaan kaedah

talaqqi dan musyafahah. Kaedah ini dilaksanakan melalui proses berikut:

1. Murid mendengar bacaan contoh dari guru

2. Murid membaca dengan bimbingan guru, pembimbing/ murid turus.

3. Guru, pembimbing/ murid turus membetulkan bacaan murid.

4. Guru, pembimbing/ murid turus mengesahkan bacaan murid dengan

memberikan pujian atau mengiyakan.

Penilaian

Penilaian ringkas perlu dilakukan secara mingguan bagi mengesahkan murid tersebut

benar-benar menguasai bacaan yang direkodkan oleh guru pembimbing. Penilaian

secara menyeluruh hendaklah dilakukan di akhir tahun bagi menentukan tahap

pencapaian bacaan al-Quran setiap individu. Guru boleh memilih mana-mana ayat

untuk menilai murid berkenaan. Penilaian ini hendaklah berdasarkan panduan berikut;

Agihan Markah

1. Jumlah ayat : 60 markah

2. Kualiti bacaan : 40 markah

Markah jumlah ayat dikira berdasarkan jumlah ayat tertinggi yang dibaca oleh murid

iaitu: Ayat tertinggi X60

______________

Jumlah ayat keseluruhan

Kualiti bacaan seseorang murid hendaklah dinilai berdasarkan aspek-aspek berikut:

i. Tidak berulang-ulang menyebut kalimah yang sama

ii. Menyalahi makhraj dan sifat huruf.

iii. Bertukar-tukar kalimah.

iv. Wajibul Ghunnah

v. Makhraj dan Sifat Huruf

115


vi. Hukum Mim dan Nun Sakinah

vii. Mad dan Qalqalah.

8.4.3 MODEL TASMIK KHATAM AL-QURAN

Model tasmik telah dicadang dan mendapat respon yang baik daripada pelbagai

peringkat pengurusan Kementerian Pelajaran dan daripada pelbagai pihak lain.

Panduan ini bertujuan menjelaskan mengenai Model Tasmik Khatam Al-Quran dan cara

pelaksanaannya. Penjelasan dalam panduan ini menyentuh tentang takrif, objektif,

kumpulan sasar, strategi pelaksanaan, agihan, kaedah pengajaran dan pembelajaran

serta penilaian. Model Tasmik Khatam al-Quran ditakrifkan sebagai satu program

membimbing dan merekod perkembangan Iqra’ dan bacaan al-Quran murid secara

individu berdasarkan program yang diatur bagi membolehkan murid khatam al-Quran

semasa berada di Sekolah Kebangsaan dan dilaksanakan di luar jadual waktu.

Objektif

3.1 Murid dapat membaca al Quran dengan bertajwid.

3.2 Murid dapat mengkhatamkan bacaan al-Quran 30 juzuk.

Kumpulan Sasar

Semua murid beragama Islam Tahun Satu sekolah rendah.

Strategi Pelaksnaan

i. Semua murid hendaklah menggunakan buku Iqra’ yang dibekalkan oleh Kementerian dan al-Quran Rasm Uthmani.

ii. Setiap murid perlu mempunyai guru tasmik yang dilantik oleh pihak sekolah.iii. Guru tasmik terdiri daripada guru j-QAF. Pihak sekolah boleh melantik guru

Pendidikan Islam dan guru akademik yang berkebolehan al-Quran untuk terlibat dalam program ini. Murid yang telah khatam al-Quran boleh menjadi pembantu kepada guru tasmik.

iv. Guru tasmik hendaklah membimbing bacaan dan merekod bacaan murid dalam Buku Rekod Bacaan setiap kali ditasmik.

v. Murid yang masih tidak dapat menguasai Iqra’ dan bacaan al-Quran perlu

116


dibimbing secara berterusan menggunakan kaedah dan aktiviti yang sesuai seperti Kem Literasi al-Quran, kelas tambahan dan sebagainya oleh guru j-QAF dan Guru Pendidikan Islam

v. Setiap murid mesti memiliki Buku Rekod Bacaan al-Quran yang disediakan oleh pihak Kementerian Pelajaran Malaysia.

vi. Guru j-QAF hendaklah menilai dan mengesahkan pencapaian murid sekurang-kurangnya sekali seminggu dalam Buku Rekod Bacaan.

vii. Guru j-QAF hendaklah memastikan murid-murid mendapat bimbingan dari guru tasmik sebelum penilaian dilaksanakan.

viii.Murid dikehendaki membaca Al-Quran berdasarkan agihan muka surat yang dicadangkan dalam agihan rancangan tahunan bacaan individu di Lampiran A.

ix. Murid-murid yang cemerlang boleh meneruskan bacaan tanpa terikat dengan agihan juzuk yang dicadangkan.

x. Bagi melaksanakan agihan yang dicadangkan, murid digalakkan membaca al-Quran setiap hari supaya mereka dapat member tumpuan kepada kualiti bacaan. Ini penting terutama bagi murid yang belum menguasai bacaan.

xi. Murid boleh membaca dan mentasmik bacaan al-Quran pada masa yang sesuai (luar jadual waktu) seperti:

a. Waktu petang bagi sesi pagi

b. Waktu pagi bagi sesi petang

c. Waktu Kokurikulum

xii. Pihak sekolah hendaklah membuat penilaian dan menyediakan laporan kepada Jabatan Pelajaran Negeri.

Agihan Tugas

Ketua Sektor Pengurusan Pendidikan Islam dan Moral, Penolong Pengarah Kurikulum,

Penyelia Pendidikan Islam Negeri, Pegawai j-QAF dan Penyelia Pelajaran daerah

bertanggungjawab memastikan program j-QAF berjalan seperti yang dijadualkan.

Guru Besar bertanggungjawab

a. menubuhkan Jawatankuasa Pelaksana peringkat sekolah;

b. mengadakan mesyuarat penyelarasan pelaksanaan program j-QAF;

c. mengeluarkan surat pelantikan kepada guru pembimbing;

d. memberi taklimat kepada guru pembimbing murid yang terlibat;

e. memastikan program j-QAF ini dapat dilaksanakan dengan sempurna;

f. memantau perlaksanaan Model Tasmik; dan

g. mengesahkan laporan yang dibuat oleh guru dan dihantar ke JPN. Laporan pencapaian murid dibuat menggunakan boring Analisa Pencapaian Murid

yang disedikan oleh JAPIM.

117


Ketua Panitia Pendidikan Islam bertanggungjawab

a. bertindak sebagai setiausaha jawatankuasa pelaksana peringkat sekolah;

b. mengadakan mesyuarat dan perbincangan bagi mencari Guru tasmik;

c. bekerjasama dengan Guru Pendidikan Islam menyediakan keperluan pelaksanaan program j-QAF; dand. menyemak laporan yang dibuat oleh guru mata pelajaran.

Guru j-QAF bertanggungjawab

a. mengumpul data guru tasmik al-Quran;

b. menentukan guru tasmik untuk semua murid yang terlibat dengan projek ini;

c. menjadi penilai serta membuat pengesahan dalam rekod bacaan murid

seminggu sekali;

d. menentukan pencapaian murid dan dicatatkan dalam Buku Rekod Bacaan;

e. memaklumkan sebarang masalah murid dan guru tasmik kepada

jawatankuasa pelaksana peringkat sekolah;

f. membuat laporan dengan mengisi borang pencapaian al-Quran.

g. memantau pelaksanaan tasmik dijalankan.

Guru Tasmik bertanggungjawab;

a. membimbing murid sehingga khatam al-Quran;

b. mencatat setiap kali bacaan murid dalam Buku Rekod Bacaan;

c. mengenalpasti kelemahan dan membuat pemulihan; dan

d. mengambil langkah-langkah menyelesaikan masalah yang timbul.

PENILAIAN

Seperti yang dinyatakan dalam model 6 bulan Khatam al-Quran, penilaian menyeluruh

pencapaian murid hendaklah dibuat dengan menggunakan borang menggunakan

borang yang disediakan. Laporan yang dinyatakan dalam borang-borang berkenaan

mengandungi pencapaian murid yang merangkumi kedua-dua model. Ini kerana

pencapaian murid untuk kedua-dua model ini direkodkan dalam Buku Rekod Bacaan

al-Quran dan borang tersebut menggunakan maklumat dari buku ini.

118


8.4.4 MODEL PERLUASAN BAHASA ARAB KOMUNIKASI

Bahagian ini bertujuan memberi penjelasan berkenaan dengan Model Perluasan

Bahasa Arab di sekolah-sekolah yang melaksanakan Program j-QAF. Panduan ini

menerangkan tentang takrif, matlamat, objektif, strategi pelaksanaan, kaedah

pengajaran dan pembelajaran serta penilaian yang akan digunakan dalam pelaksanaan

model ini.

8.4.4.1 Takrif

Model Perluasan Pelaksanaan Bahasa Arab bermaksud pelaksanaan mata pelajaran

Bahasa Arab diperluaskan kepada semua murid di sekolah-sekolah yang

melaksanakan Program j-QAF. Merujuk kepada Surat Pekeliling Ikhtisas Bil. 13/2004:

Pelaksanaan Program j-QAF di Sekolah Rendah (KP(85)8591/Jld.XVII(13) bertarikh 30

Disember 2004), “status mata pelajaran ini adalah sebagai mata pelajaran pilihan.

Walau bagaimanapun murid (Islam) hendaklah memilih Bahasa Arab Komunikasi

sekiranya tidak mengambil mata pelajaran Bahasa Cina Komunikasi atau Bahasa Tamil

Komunikasi”. Murid bukan Islam diberi pilihan sama ada ingin mengambil Bahasa Arab

atau pun tidak.

8.4.4.2 Matlamat

Pengajaran dan pembelajaran bahasa di peringkat rendah bermatlamat menanam

minat mempelajari Bahasa Arab bagi menguasai kemahiran berbahasa di samping

membolehkan murid berkomunikasi dengan mudah.

8.4.4.3 Objektif

Di akhir pengajaran dan pembelajaran sekolah rendah murid dapat:

i. mendengar bunyi huruf-huruf, perkataan dan ayat bahasa Arab dan memahaminya.

ii. menyebut dengan betul huruf-huruf, perkataan dan ayat bahasa Arab.iii. bertutur dalam bahasa Arab berdasarkan situasi tertentu dan memahaminya.iv. membaca dengan betul dan memahami perkataan dan ayat bahasa Arab.v. menulis dengan betul huruf-huruf, perkataan dan ayat bahasa Arab dan

memahaminya.

119


vi. menulis petikan berdasarkan situasi tertentu menggunakan ayat-ayat mudah dan memahaminya.

8.4.4.4 Strategi Pelaksanaan

1. Model Perluasan Pelaksanaan Bahasa Arab dilaksanakan dengan

menggunakan peruntukan masa sedia ada bahasa Arab di sekolah

kebangsaan iaitu 60 minit seminggu (30 minit x 2 waktu) seperti yang

dinyatakan dalam Surat Pekeliling Ikhtisas Bil. 8 Tahun 2002 KP (BS) 8591

Jilid XVII (8) bertarikh 1 Oktober 2002 : Penawaran Mata Pelajaran Bahasa

Arab Tambahan di Sekolah Kebangsaan (SK).

2. Peruntukan masa ini mestilah berada di dalam jadual waktu rasmi

persekolahan.

3. Model ini dilaksanakan berpandukan kepada sepuluh unit atau topik yang

terkandung dalam Pakej Buku Teks Bahasa Arab Komunikasi Tahun1,2 dan

3 edisi 2004. Penerbitan pakej buku ini terdiri daripada Buku Teks, Buku

Latihan dan aktiviti murid serta Buku panduam Guru yang dibina berdasarkan

Sukatan pelajaran Bahasa Arab Komunikasi dan Huraian Sukatan Pelajaran

Bahasa Arab Komunikasi Tahun 1, 2 dan 3.

4. Guru Bahasa Arab hendaklah melaksanakan pengajaran dan pembelajaran

berpandukan agihan aktiviti/ hasil pembelajaran اج التعلم) (نت yang dicadangkan seperti di dalam jadual Penilaian Kendalian Sekolah Rendah (PKSR).

5. Bagi membantu keberkesanan proses pengajaran dan pembelajaran, guru-

guru disarankan menggunakan bahan bantu yang dibekalkan ke sekolah-

sekolah.

8.4.4.5 Agihan Tugas

1. Penolong Pengarah j-QAF Negeri, Penolong Pegawai Pelajaran Daerah

Unit Pendidikan Islam / Penyelia Kanan Pendidikan Islam Daerah

bertanggungjawab :

a. memberi taklimat pelaksanaan model dan

b. memantau pelaksanaan model.

120


2. Guru Besar bertanggungjawab :

a. memastikan program dapat dilaksanakan dengan sempurna.

b. meneliti dan mengemukakan laporan pelaksanaan model kepada Unit

Pendidikan Islam, Pejabat Pelajaran Daerah dan Sektor Pendidikan Islam,

Jabatan Pelajaran Negeri.

3. Ketua Panitia Pendidikan Islam bertanggungjawab :

a. mengadakan mesyuarat penyelarasan pelaksanaan model.

b. bekerjasama dengan semua pihak di sekolah bagi menjayakan pelaksanaan

model.

c. menyediakan dan menyerahkan laporan pelaksanaan model kepada guru

besar.

4. Guru Bahasa Arab bertanggungjawab :

a. menggunakan Buku Teks, Buku Panduan Guru Bahasa Arab dan bahan bantu

mengajar yang disediakan untuk pengajaran dan pembelajaran dalam kelas.

b. merancang aktiviti-aktiviti pengajaran dan pembelajaran yang menarik dan

bermakna.

c. mempelbagaikan aktiviti komunikatif untuk menarik minat murid.

d. memastikan aktiviti pengajaran dan pembelajaran berpusatkan murid.

e. membuat penilaian dengan menggunakan instrumen yang disediakan.

f. merekodkan hasil penilaian yang dilakukan selepas proses pengajaran dan

pembelajaran.

g. melaporkan perjalanan kelas dan hasil penilaian kepada Ketua Panitia.

8.4.4.6 Kaedah Pengajaran Dan Pembelajaran

1. Berdasarkan teori-teori pemerolehan dan pembelajaran bahasa, terdapat pelbagai

pendekatan pengajaran dan pembelajaran bahasa Arab boleh dilaksanakan di sekolah.

Namun begitu, pendekatan komunikatif dicadangkan untuk dilaksanakan di sekolah

kerana sifat dan tujuan bahasa Arab itu sendiri ialah untuk berkomunikasi.

121


2. Pengajaran dan pembelajaran bahasa Arab dijalankan menggunakan

kaedah-kaedah berikut iaitu :

a. Kaedah Tematik (الطريقة الموضوعية) b. Kaedah Ajuk-Hafaz ( الطريقة الترديد

(والمحاكة

c. Kaedah Semula Jadi / Kaedah Terus ). )الطريقة المباشرةd. Kaedah Latih Tubi ( الطريقة التدريبات

)المكثفةe. Kaedah Eklektik (الطريقة اإلنتقائية)

8.4.4.7 Penilaian

1. Penilaian ialah sebahagian daripada proses pengajaran dan pembelajaran. Penilaian

merupakan aktiviti untuk mendapatkanmaklumat yang berguna bagi menentukan

pencapaian sesuatu hasil pembelajaran dan objektif pengajaran dan pembelajaran.

Oleh itu,penilaian perlu dijalankan secara berterusan bermula dari tahun 1 (silarujuk

Panduan Pelaksanaan PKSR Bahasa Arab seperti yang terdapat di dalam buku

Panduan Pelaksanaan Model-model Pengajaran dan Pembelajaran dan Kokurikulum j-

QAF Tahun 6).

2. Guru perlu menjalankan 3 penilaian iaitu penilaian sikap, penilaian lisan dan

penilaian tulisan secara formatif berdasarkan topik pembelajaran. Walau bagaimanapun

penilaian yang perlu dilaporkan kepada Bahagian Perkembangan Kurikulum (BPK)

untuk tahap dua (Tahun 4 hingga Tahun 6) ialah penilaian sumatif yang akan dibekal

ke sekolah-sekolah pada bulan Mei dan Oktober sahaja.

3. Penilaian Bahasa Arab di peringkat sekolah dilaksanakan mengikut format Penilaian

Kendalian Sekolah Rendah (PKSR). Penilaian Kendalian Sekolah Rendah mempunyai

prinsip-prinsip berikut :

a. bersifat formatif.

122


b. mengesan perkembangan individu secara menyeluruh (intelek, emosi,

rohani dan jasmani).

c. sistematik dan berterusan.

d. menggunakan pelbagai kaedah (pemerhatian, lisan dan penulisan).

e. berasaskan kriteria.

f. dikendalikan oleh guru.

g. membolehkan tindakan susulan.

8.9 KONSEP PROGRAM BESTARI SOLAT

Pelajar sekelian,

Seminar Jawi, Al-Quran, Bahasa Arab dan Fardu Ain ( j-QAF ) Peringkat Kebangsaan

anjuran Kementerian Pelajaran Malaysia yang telah berlangsung pada 3 hingga 5 Mac

2004 telah memutuskan supaya Model Bestari Solat dilaksanakan secara rintis

bersama model-model projek j-QAF yang lain bagi menguji sejauhmana kelemahan dan

kekuatannya. Program Kem Bestari Solat perlu dilaksanakan oleh pihak sekolah bagi

memastikan kejayaan program j-QAF. Kerjasama dan hubungan yang erat antara

pihak sekolah dan ibu bapa amat penting bagi mempastikan hasrat murni dapat

direalisasikan.

8.9.1 Konsep

Kem Bestari Solat ialah aktiviti perkhemahan yang dilaksanakan untuk memastikan

murid boleh menunaikan solat dengan sempurna dari segi bacaan dan perbuatan.

Aktiviti ini dilaksanakan secara intensif di satu tempat khas mengikut kesesuaian

sesebuah sekolah.

8.9.2 Objektif

Kem Bestari Solat diadakan bertujuan untuk memastikan murid dapat:

mengetahui kepentingan solat

berwuduk dengan sempurna

mengetahui bilangan rakaat solat-solat fardu

melaksanakan semua perbuatan dalam solat dengan betul

123


menguasai bacaan dan mengaplikasikannya dalam solat dengan betul dan

lancar

8.9.3 Langkah-langkah pelaksanaan

Bagi memastikan Kem Bestari Solat berjalan dengan lancar , beberapa langkah perlu

diambil:

i. Panitia Pendidikan Islam hendaklah menyediakan kertas kerja dan

dibentangkan dalam mesyuarat bagi memutuskan perkara-perkara berikut:

1. Membentuk Jawatankuasa Pelaksana peringkat sekolah

2. Menetapkan tempat dan masa untuk mengadakan Kem Bestari Solat

3. Menentukan guru yang layak untuk menjadi fasilitator

4. Menyediakan jadual pelaksanaan aktiviti Kem Bestari Solat

5. Mengagihkan murid-murid yang akan mengikuti Kem Bestari Solat

mengikut kumpulan yang ditentukan.

6. Memberi taklimat kepada fasilitator untuk panduan tenaga sebagai

pengajar dalam Kem Bestari Solat.

ii. Program ini dilaksanakan dua kali dalam tempoh setahun. iii. Aktiviti ini dilaksanakan dalam bentuk kursus intensif di luar waktu P & P

sama ada di dalam atau di luar kawasan sekolah.iv. Setiap kem peringkat sekolah tidak melebihi 60 orang murid dan setiap

kumpulan tidak melebihi 10 orang.v. Antara pengisian aktiviti Kem Bestari Solat ini ialah latihan amali wuduk,

amali solat, solat berjemaah, ujian penilaian pra dan pasca program, riadah, pertandingan bacaan dan amali solat.

vi. Instrumen penilaian perlu disediakan bagi menentukan tahap kebolehan murid dalam mendirikan solat .

vii. Menyusun pengisian aktiviti kem .viii. Mengumpul maklumat murid yang tidak tahu solat selepas tamat Kem Bestari

Solatix. Membuat penilaian dan merekodkan pencapaian murid setiap kali aktiviti

dilaksanakan. x. Melaporkan rekod pencapaian murid kepada guru yang mengajar, ibu bapa,

penjaga, ketua panitia dan guru besar.xi. Borang Catatan Pelaksanaan Solat. Borang Catatan Pelaksanaan Solat

diedarkan kepada ibu bapa dan penjaga. Tanggungjawab ibu bapa dan penjaga ialah :

.

124


Ibu bapa / penjaga hendaklah mencatat pelaksanaan amalan solat murid di rumah selama dua bulan

Borang yang telah lengkap hendaklah dikembalikan kepada pihak sekolah untuk dianalisa.

Pihak sekolah akan menyediakan laporan untuk pelaksanaan kem kedua. Kem Bestari Solat Kedua dilaksanakan setelah mengenalpasti kekuatan dan kelemahan Kem Bestari Solat Pertama.

8.9.4 Jawatankuasa Pelaksana

Sebelum melaksanakan Kem Bestari Solat, sebuah jawatankuasa pelaksana perlulah

ditubuhkan. Jawatankuasa Pelaksana terdiri daripada :

a. Penaung

b. Penasihat

c. Pengerusi

d. Setiausaha

e. Bendahari

f. Ahli Jawatankuasa :

1. Urusetia

2. Pendaftaran dan Penginapan

3. Makanan dan Minuman

4. Keselamatan / Kebajikan / Disiplin

5. Dokumentasi / Penilaian

6. Riadhah

7. Kem Komandan

8. Siaraya

9. Warden

10.Teknik & Peralatan

11.Sijil dan Hadiah.

8.9.5 Peruntukan Kewangan

a. Kewangan

i. Peruntukan kewangan khusus

ii. Sumbangan PIBG

iii. Sumbangan swasta dan lain-lain

125


b. Perbelanjaan

i. Penyediaan bahan ( Kertas Kerja, kertas edaran, fail )

ii. Perbelanjan runcit

iii. Perbelanjaan makan dan minum

iv. Hadiah galakan

8.9.6 Lantikan Fasilitator

Fasilitator terdiri daripada:

i. Guru Pendidikan Islam ( Dalaman / Luaran )

ii. Guru-guru akademik yang berkebolehan

iii. Ibu bapa / penjaga yang berkebolehan

iv. Guru-Guru KAFA

v. Pihak lain yang berkelayakan dan dipersetujui oleh pihak pengurusan

sekolah.

8.9.7 Cadangan Jadual Aktiviti

i. Pembahagian kumpulan berdasarkan ujian pra-kem .

ii. Memberi taklimat kem berhubung pelaksanaan jadual, senarai aktiviti, etika dan peraturan kem, keselamatan dan sebagainya.

iii. Cadangan tajuk Kuliah Maghrib/Subuh : Memilih tajuk-tajuk yang ringan, mudah dan asas berhubung kepentingan solat dan bersuci, seperti “Solat tiang agama”, “Kedudukan solat dalam hidup mukmin”, “Mengapa wajib bersolat”, “Hubungan bersuci dengan solat”, “Mengapa perlu bersuci”, “Jika anda muslim anda mesti solat” dan tajuk-tajuk lain yang difikirkan sesuai dengan tahap pemikiran murid bagi sekurang-kurangnya dapat menyelesaikan soalan apa, mengapa, kenapa, bagaimana dan di mana.

iv. LDK (latihan dalam kumpulan) 1 – 6 mengikut tajuk yang disediakan. Fokus

kepada latih tubi bacaan dan tunjuk cara solat.

8.10 PENUTUP

Model Perluasan Bahasa Arab merupakan suatu usaha yang murni ke arah mena-

namkan minat dan kemahiran berbahasa Arab yang merupakan Bahasa Al-Quran yang

ditanamkan sejak peringkat sekolah rendah lagi. Manakala Program Kem Bestari Solat

126

LATIHAN & TUGASAN


perlu dilaksanakan oleh pihak sekolah bagi memastikan kejayaan kesinambungan

terhadap amalan fardhu ain di kalangan murid-murid sekolah rendah. Kedua-dua

program ini merupakan program j-QAF yang perlu dilaksanakan oleh para guru yang

berkenaan walaupun pada peringkat awal pelaksanaan beberapa cabaran, yang diduga

atau yang tidak diduga, telah dihadapi oleh pihak sekolah. Namun semua guru j-QAF

dan guru Pendiidkanj Islam perlu bertangungjawab melaksanakan dan mengatasi

segala kerumitan bagi menjamin kejayaan inisiatif besar pihak Kementerian Pelajaran

Malaysia. Jesteru bagi mencapai hasrat murni ini, kerjasama dan hubungan erat pihak

sekolah dan ibu bapa amat penting. Mudah-mudahan dengan program ini dapat ia

menambah rasa tanggungjawab dan minat murid terhadap perintah Allah s.w.t.

Tahniah, kerana anda telah berjaya menamatkan pembelajaran unit ini dengan jayanya! .

i. Dengan menggunakan grafik peta minda yang bersesuaian, rumuskan kembali

matlamat, objektif, kepentingan program j-QAF yang diperkenalkan.

ii. Setelah anda membaca modul ini, buat satu analisa perbandingan mengenai

persamaan dan perbezaan yang anda perolehi di antara kandungan kurikulum

Pendidikan Islam KBSR dengan kurikulum j-QAF.

iii. Bina satu borang penilaian prestasi pemulihan jawi yang bersesuaian.sebagai

mekanisma penyaluran maklumat kepada kepada ibu bapa mengenai tahap

pencapaian pelajar.

iv. Sediakan borang penilaian akhir bagi program khatam al-Quran dengan

memasukkan aspek-aspek yang perlu dinilai semasa akhir program berkenaan.

127

08. tajuk 8 model j-qaf

Documents