report lumut kump a (r

laporan teknikal kajian pusat bandar lumut,perak darul ridzuan

1.0 PENDAHULUAN.

Laporan teknikal ini disediakan bertujuan untuk menerangkan dengan lebih jelas

tentang maklumat yang dikumpul ditapak bagi dianalisis untuk mengenalpasti

potensi pembangunan bagi tapak kajian. Laporan ini akan menumpukan aspek

kajian daripada beberapa sektor yang utama iaitu, sektor gunatanah, sektor

lalulintas dan pengangkutan awam, sektor lanskap dan rekreasi, sektor

kemudahan dan utiliti, sektor reka bentuk bandar, sektor pelancongan, sektor

perniagaan dan sektor ciri-ciri fizikal dan alam sekitar. Bagi peningkatan imej

sesuatu bandar pengindahan semula bandar Perlulah diambil kira semula

berdasarkan tema pembangunan sedia ada yang telah ditetapkan didalam

Rancangan Tempatan Daerah lumut –Serai manjung.Bagi peningkatan imej bandar

elemen –elemen warisan hendaklah dikekalkan supaya suasana baru yang akan

dibentuk pada masa akan datang tidak menghilangkan identiti dan keunikan bagi

bandar Lumut khususnya.

1.1 Matlamat

1.1.1 Matlamat Kajian Keseluruhan.

Mengekalkan dan meningkatkan karektor imej bandar Lumut sebagai

Bandar Pelancongan dan Maritim.

1.1.2 Matlamat Analisis

Mengenal pasti isu dan masalah serta potensi dan halangan yang

terdapat di dalam bandar Lumut bagi mengekalkan fungsi dan imej

sebagi Bandar Maritim.

1.2 Objektif

1.2.1 Objektif Keseluruhan Projek

i. Mengenal pasti elemen pusat bandar yang terdapat di dalam Bandar

Lumut.

ii. Mengemukakan pelan cadangan pembangunan bagi peningkatan

imej bandar lumut sebagai bandar lumut.

iii. Mengenalpasti pasti kawasan-kawasan dibandar lumut yang

berpotensi dalam peningkatan imej dan fungsi bandar Lumut.

iv. Mengenalpasti isu dan masalah mengenai senario dan

keadaan semasa bandar yang menjejaskan imej bandar lumut.

1.2.2 Objektif Analisis

i. Menyusun dan menganalisis maklumat dengan teperinci.

ii. Merekabentuk pelan potensi dan halangan

iii. Mengenal pasti kawasan baru yang berpotensi untuk dibangunkan

dengan

iv. Bercirikan konsep Bandar Maritim.

v. Membuat unjuran keperluan gunatanah untuk pembangunan masa

hadapan.

vi. Mengenal pasti elemen -elemen pembangunan yang terdapat

dikawasan tapak dan sekitarnya

1.3 Skop Kajian JABATAN PERANCANGAN BANDAR DAN WILAYAH, UITM PERAK

KAMPUS SERI ISKANDAR,PERAK DARUL RIDZUAN.1


1.3.1 Skop Kajian Keseluruhan

i. Merangkumi proses mengumpul maklumat mengikut sektor-

sektor yang telah ditetapkan

ii. Menganalisis maklumat yang telah di kumpul .

iii. Mengenal pasti potensi dan halangan di tapak bagi tujuan analisis

dijalankan.

iv. Membentuk cadangan peningkatan imej bandar lumut.

1.3.2 Skop kajian Analisis.

i. Menghasilkan pelan Potensi Pembangunan.Menyusun dan

menganalis maklumat mengikut sektor.

ii. Mengenalpasti isu dan masalah yang timbul di tapak kajian

iii. Menentukan elemen Rekabentuk bandar.

iv. Menentukan imej sedia ada dengan tema pembangunan

berdasarkan Rancangan tempatan.

1.4 METODOLOGI KAJIAN PUSAT BANDAR LUMUT

Metodologi kajian dibentuk berdasarkan aliran projek Reka bentut

bandar.iannya merangkumi tiga peringkat.iaitu peringkat pertama ialah

pembentukan matlamat dan objektif serta melakukan kajian

ilmiah.Peringkat yang kedua pula ialah peringkat analisis dan yang ketiga

ialah peringkat cadangan.

Rajah 1.0 :Carta alir kerja

a) PEMBENTUKAN MATLAMAT DAN OBJEKTIF.

JABATAN PERANCANGAN BANDAR DAN WILAYAH, UITM PERAKKAMPUS SERI ISKANDAR,PERAK DARUL RIDZUAN.

2


Kajian pusat bandar Lumut dimulakan dengan pembentukan matlamat dan

objektif kajain.pembentukan matlamat dan objektif adalah peringkat yang amat

bagi memastikan segala aliran kerja berjalan dengan lancar sekali.

b) KAJIAN ILMIAH DAN KAJIAN AWALAN.

Peringkat yang kedua ialah peringkat bagi memastikan setiap ahli yang terlibat

dengan kajian awalan mengenal tapak dan tren pembangunan semasa bandar-

bandar di Malaysi dan luar Negara.

c) PENGUMPULAN DATA MENGIKUT SEKTOR.

Didalam peringkat ini,setiap ahli dibahagikan kepada beberapa kumpulan sektor

tertentu bagi memastikan setiap data yang ingin dikumpul dapat diambil dengan

sistematik serta dapat memudahkan tugasan semasa analisis dijalankan.Antara

sektor –sektor yang terlibat ialah sektor guna tanah,sektor Perniagaan,sektor

lalulintas dan pengangkutan awam.sektor alam sekitar.sektor landskap dan

rekriasi,sektor perlancongan dan rekabentuk bandar.

i. Data Primer

Merupakan data yang diperolehi melalui sesi temubual dan borang soalselidik

kepada responden atau kumpulan sasaran yang telah ditetapkan atau individu

yang terlibat dalam kajian yang dijalankan. Kaedah soal selidik yang digunakan

adalah mengambil data secara rawak dan sampel diambil bagi mewakili

sesuatu kumpulan.

ii. Data Sekunder

Data yang didapati daripada bahan-bahan bacaan atau data yang telah diolah

sama ada bahan bercetak atau elektronik daripada jabatan-jabatan teknikal

dan Pihak berkuasa tempatan. Sumber-sumber ini diperolehi daripada

perpustakaan, web atau dalam bentuk audio visual. Maklumat-maklumat yang

berkaitan dengan kajian diekstrak dan disusun bagi menghasilkan kajian yang

lengkap serta menyeluruh.

d) PERINGKAT ANALISIS

Peringkat analisis adalah peringkat dimana setiap data yang telah dikumpul

disusun dan dianalisis untuk mengenal pasti isu masalah serta potensi yang

terdapat ditapak kajian bagi menentukan tindakan yang dapat

dikenalpasti.didalam peringkat ini data dianalisis dalam bentuk diagram

gambarajah tentang penemuan –penemuan yang diperolehi.Penyediaan Teknikal

juga bertujuan untuk menerangkan analissi dan gambaran sebenar tapak kajian.

Rajah1.1:Rajah carta alir Kerja Peringkat analisis


3


e) PERINGKAT CADANGAN.

Di dalam peringkat cadangan penyediaan pelan konsep dan pelan cadangan

pembangunan hendaklah dihasilkan berdasarkan hasil daripada penemuan

peringkat analisis.dlam Setelah data diperoses dan analisis, peringkat seterusnya

adalah mengemukakan cadangan yang bersesuaianbagi mengatasi masalah yang

wujud dan memberikan justifikasi yang berpadanan serta menyeluruh.

2.0 SEJARAH DAN LATAR BELAKANG LUMUT

2.1 Pengenalan Bandar Lumut

Pusat bandar lumut merupakan sebuah bandar yang bekonsepkan bandar

pelancongan dan maritim ini adalah kerana Lumut merupakan sebuah

lokasi yang strategik darisegi maritim.Bertepatan dengan konsep

pembangunan sebagai bandar pelancongan dan maritim ciri -ciri dan

komponen pembangunan bandar lumut ini adalah menjurus kepada

penarikan pelancong untuk kebandar ini.Kekuatan bagi sesebuah bandar

bukan sahajabergantung kepada sektor ekonomi semata -mata namun ciri -

ciri dan karektor utama sesuatu bandar harus diambil kira bagi mewujudkan

keistimewaan dan keunikan yang tersendiri

Foto 2.0 :Pandangan Udara tapak kajian (bird eyes View)

Foto 2.1 :Titik ketibaan (Sense of place)

2.2 Sejarah dan Perkembangan Bandar Lumut

a) SEJARAH PEMBUKAAN

Lumut adalah merupakan sebuah bandar kecil yang dahulunya dikenali

sebagai ‘Tanah Merah’“Tanah Merah ”dahulunya telah dibuka oleh seorang

anak Raja Selangor yang benama Raja Engku Busu pada abad ke-17.Setelah

beberapa tahun membuka Tanah Merah ,baginda serta pengikutnya telah

diserang oleh lanun yang datang ke kawasan tersebut.dengan

demikian ,Tanah merah hanya tinggal nama dan tidak berpenghuni. Namun

begitu makam bagida tidak dapat diketahui akan lokasinya,oleh kerana bagi

mengingati jasa baginda Bukit yang terletak dibelakang bandar lumut diberi

nama bukit Engku Busu.


4


b) ISTIADAT PENYERAHAN DAERAH DINDING

Pada 16 februari 1935,di bandar Tanah Merah telah berlaku istiadat

menandatangani penyerahan daerah dinding kepada kerajaan negeri Perak

dan bersempena dengan peristiwa itu Tanah Merah digantikan nama

sebaggai bandar Lumut.Bagi memperingati peristiwa tersebut ,masjid Al-

Adly telah dibina di bandar Lumut sebagai melambangkan tanda

kesyukuran diatas penyerahan jajahan Dinding kepada kerajaanv negeri

Perak.

Foto 2.2 :masjid Al-Adly

c) PERKEMBANGAN

Pembangunan perlancongan bagi Bandar Lumut bergiat aktif sekitar akhir tahun

1990-an dengan tema pembangunan adalah berkonsepkan `Bandar Maritim’.Oleh

kerana kawasan ini bertemakan pembangunan bandar Maritim maka kebanyakan

aktiviti yang pembangunan dikawasan ini adalah berkaitan dengan perlancongan

dan maritim.Terdapat banyak kawasan yang menarik terletak dikawasan Bandar

lumut antaranya ialah Pangkalan Tentera Laut Diraja Malaysia (TLDM),Pantai

Teluk Batik, Esplaned,Teluk Rubiah,Teluk Muroh dan Marina Island Pangkor.

Foto 2.3:udara 1970-an Foto

2.3 Lumut Dalam Konteks Rancangan Tempatan

Di dalam Rancangan Tempatan Lumut -Seri Manjung pekanLumut adalah terletak didalam kawasan Blok Perancangan 1.(BP1 Lumut) .keluasan BP1 Lumut adalah 1620.41 Hieraki Pusat bandar Lumut adalah pusat Pusat Bandar Kejiranan dengan jumlah penduduk seramai 700 orang pada tahun 2001.(sumber Jabatan Perangkaan)

Blok Perancangan Luas Peratus %BP 1 1620.41 19.28BP2 2961.91 35.23BP 3 2038.99 24.25BP 4 1785.66 21.24

Jumlah 8,406.97 100.00

Jadual 1.1 :Keluasan dan Peratusan Mengikut Blok Perancangan


5


Rajah 1.2 :Blok Perancangan Rancangan Tempatan Lumut –Seri Manjung.

Rajah 1.3 :blok perancangan Kecil Rancangan Tempatan Lumut –Seri Manjung.

2.3.1 VISI RANCANGAN TEMPATAN LUMUT-SERI MANJUNG

Membangunkan kawasan Rt sebagai pusat perlancongan dan perindustrian

Maritim yang utama serta pengukuran fungsi bandar Lumut dan Bandar Seri

manjung sebagai bandar maritim dan pusat pentadbiran Daerah

2.3.2 STRATEGI PEMBANGUNAN NEGERI PERAK

Strategi pembangunan negeri Bermatlamat untuk meningkatkan taraf hidup

rakyat,pengunaan tenaga kerja sepenuhnya ,meningkatkan penglibatan sektor

swasta dalam pembangunan,mengalakkan program penswastaan dan

pensyarikatan dalam perlaksanaan projek pembangunan serta memastikan

penglibatan aktif kaum bumiputera dalam sektor perladangan dan perindustrian.

2.3.3 IMEJ DAN IDENTITI BANDAR LUMUT

Bandar Lumut berimejkan bandar pelancongan dan maritime Bandar yang

dicadangkan harus menonjolkan ciri-ciri setempat disamping menjurus kepada

imej bandar maritim. Binaan mercutanda-mercutanda yang bermotifkan elemen

laut dan layar sebagai contoh, akan membantu mencorakkan imej bandar marina

dengan lebih berkesan.Pembinaan jeti serta pembangunan promenade di

pesisiran muara sungai akan turut menyumbang kepada visual persekitaran

marina disamping menggalakkan aktiviti-aktiviti yang menghidupkan lagi suasana

marina.


6


a) Diantara komponen pembangunan adalah seperti:

1. Hotel dan resort2. Gerai Cenderamata3. Pejabat penerangan pelancongan4. Pusat Makanan Laut5. Restoren Makanan Laut6. terminal jeti7. Mercu tanda.8. Stesen bas

b) Keistimewaan Tapak kajian:-

i. Merupakan laluan Utama Ke Pulau Pangkor.

ii. Memiliki kawasan kawasan yang menarik seperti ,Marina wing,Esplanade

iii. Mempunyai kawasan -kawasan yang menarik di dalam dan sekitarnya.seperti

Pangkalan Tentera Laut Diraja Malaysia (TLDM),Pantai Teluk Batik,Teluk

Rubiah,Teluk Muroh , Marina Island Pangkor

3.0 LATAR BELAKANG TAPAK

Lumut merupakan bandar tepi laut yang menghadap Selat Dinding dan Selat

Melaka di negeri Perak. Lokasi bandar ini bersetentangan dengan Pulau Pangkor

dan dikenali ramai sebagai pintu masuk ke pulau tersebut. Sebuah pelabuhan atau

pangkalan dibina di Lumut bagi kemudahan sesiapa yang ingin berkunjung ke

Pulau Pangkor. Lumut berada di bawah pentadbiran daerah Manjong yang

merupakan nama baru bagi daerah Dinding. Bandar ini terletak kira-kira 84 km ke

selatan bandaraya Ipoh,

ibu negeri Perak

3.1 Perihal Tapak

Lokasi : Pusat bandarLumut

Keluasan : 177.62 ekar

Mukim : Lumut

Daerah : Manjung

Kawasan : Majlis Perbandaran Manjung

Pentadbiran

Jarak Tapak Kajian Ke : Lumut - Ipoh : 84km

Bandar Utama

Gunatanah : Perdagangan,Perkhidmatan,

pengangkutan, rekreasi dan lain-lain

3.1.1 PELAN KUNCI

Pelan Kunci menunjukkan Laluan jalanraya utama ke kawasan bandar

lumut sengan melalui Lebuh raya Ipoh Lumut. Lebuh raya Ipoh Lumut dibina

dari Ipoh ke Lumut bagi memendekkan perjalanan dari ibu negeri perak ke

bandar Lumut.Jarak perjalan antara Bandar Ipoh dengan Bandar lumut

adalah sejauh 85 km. Bandar yang terdekat dengan Lumut ialah Manjong,

Sitiawan, Pantai Segari, Pantai Remis dan Bota Kanan serta Seri Iskandar


7

http://ms.pandapedia.com/wiki/Seri_Iskandar

http://ms.pandapedia.com/wiki/Bota

http://ms.pandapedia.com/wiki/Pantai_Remis

http://ms.pandapedia.com/w/index.php?title=Segari&action=edit&redlink=1

http://ms.pandapedia.com/wiki/Sitiawan

http://ms.pandapedia.com/wiki/Manjong

http://ms.pandapedia.com/wiki/Ipoh

http://ms.pandapedia.com/w/index.php?title=Lebuh_raya_Ipoh_Lumut&action=edit&redlink=1


Rajah 1.4 :Pelan Kunci

3.1.2 PELAN LOKASI

Berpandukan Pelan lokasi ,Bandar lumut terletak didalam daerah Manjung

iaitu salah satu daerah yang terdapat didalam negeri Perak.Lokasi bagi

Bandar lumut ini ialah berhadapan dengan Sungai Dinding.Laluan utama

kekawasan Bandar lumut ialah dengan melalui Jalan Iskandar shah iaitu

melalui Jalan Ipoh Lumut.

Rajah 1.5:Pelan lokasi


8


3.1.3 PELAN TAPAK.

Keluasan tapak kajian adalah seluas 102.8 ekar.Bagi gunatanah yang

terdapat dalam pusat bandar lumut ialah,Perumahan ,perniagaan,m

Rajah 1.6 Pelan Tapak kawasan Kajian

4.0 ANALISIS GUNATANAH

4.1 Matlamat Analisis Gunatanah.

Matlamat utama analisis gunatanah ialah untuk mendapatkan keadaan

corak gunatanah semasa.Bagi mengenalpasti kawasan – kawasan yang tiada

sebarang pembangunan untuk di jadikan pembangunan pada masa

hadapan.Serta Mengenal pasti potensi – potensi pada pusat bandar Lumut

agar imej bandar Lumut sebagai Bandar Lumut.

4.2 Objektif Analisis Gunatanah.

i. Mengenalpasti ciri-ciri fizikal dan rekabentuk Bandar Lumut.

ii. Menganalisis corak pembangunan semasa pusat bandar.

iii. Mengenalpasti potensi bagi Pusat Bandar Lumut

iv.

4.3 Gunatanah.

Gunatanah secara umumnya adalah sebarang pembangunan yang di

bangunkan pada muka bumi.Gunatanah dipecahkan kepada 2 bahagian

iaitu gunatanah tepubina dan gunatanah bukan tepubina.

4.3.1 Gunatanah TepuBina.

Gunatanah tepubina merupakan tanah yang telah dibagunkan oleh individu

atau badan – badan tertentu sebagai penggerak kepada aktiviti – aktiviti

harian dan sebagianya.

Bagi pusat bandar Lumut gunatanah tepubina atau pembangunan yang

terdapat ialah kawasan perniagaan,kediaman,kemudahan

masyarakat,institusi dan kawasan lapang. Serta lalulintas merupakan


9


gunatanah tepubina lain yang terapat di bandar Lumut.Keluasan

keseluruhan kawasan bandar Lumut ialah :-

Jadual 1.2 : Gunatanah Tepubina

4.3.2 Gunatanah Bukan TepuBina

Gunatanah bukan tepubina adalah tanah yang tidak di lakukan sabarang

pembangunan pada tanah tersebut.Pada kawasan bandar Lumut

gunatananang ynag bukan tepubina ialah kawasan tanah lapang dan

rekreasi dan tanah kosong yang tiada sebarang pembangunan

4.4 Kategori Gunatanah Tepubina

4.4.1 Kawasan Kediaman.

Kawasan kediaman merupakan gabungan sekumpulan rumah didalam sebuah

kawasan kediaman.Terdapat 2 kategori perumahan iaitu perumah terancang

dan perumahan yang tidak terancang

Berdasarkan permerhatian yang di jalankan,kawasan tapak mempunyai

perumahan yang tidak terancang terdiri daripada rumah – rumah kampung

serta kuartes kerajaan.Perumah ini terletak belakang rumah kedai yang tidak

tersusun.keseluran kawasan kediaman ini meliputi sebenyak 3.22 ekar iaitu

3.13 % dari keseluruhan kawasan tapak.

4.4.2 Perniagaan.

Kawasan perniagaan merupakan kawasan yang paling utama pada tapak

kerana ia merupakan aktivti yang membekalkan keperluan harian kepada

penduduk serta meruapak sektor yang membantu dalam menjana kemajuan

bandar tersebut.Kawasan perniagaan meliputi kawasan yang paling luas iaitu

33.08 ekar ( 32.17 % ) dari keseluran kawasan tapak.Dari pemerhatian yang

dilakukan kawasan perniagaan luas adalah kerana Bandar Lumut merupakan

Bandar Maritim iaitu bandar yang berasakan laut serta mempunyai terminal

pelancongan iaitu jeti bagi pelancong pergi ke Pulau


10

GUNATANAH

TEPUBINA

LUAS

( EKAR)

PERATUS

( % )

1.Kawasan Kediaman. 3.22 3.13

2.Kawasan lapang 30.39 29.56

3.Kemudahan 10.95 10.65

4Perniagaan 33.08 32.17

5.Institusi. 5.49 5.34

JUMLAH belum


Pangkor.Di sebabkan itu kawasan bandar Lumut ini lebih banyak

menyediakan kemudahan untuk pelancong mendapatkan bekalan

serta kemudahan tempat tinggal.Secara Fizikal pada tapak Kawasn

perniagaan ini terletak berhampiran dengan terminal pelancongan

dan kawasan rekreasi serta berada di tengah pusat bandar bagi

kemudahsampaian kepada orang ramai.Antara jenis perniagaan yang

dijalankan pada tapak ialah rumah kedai, penjaja statik,kedai

makanan serta pasaraya

4.4.3 Kemudahan Awam dan institusi.

Kemudahan awam memberikan perkhidmatan kepada orang ramai

serta ianya juga mempunyai kepentingannya yang tersendiri.Selain

itu juga kawasan bandar Lumut ini juga menempatkan bangunan –

banguanan kerajaan seperti Balai Polis dan Kastam.Berdasarkan

pemerhatian yang dibuat Kemudahan awam yang terdapat pada

tapak terletak di sekitar kawasan tapak bagi memastikan penduduk

mendapat keselesaan serta bagi memenuhi keperluan.antara

kemudahan yang terdapat pada tapak ialah Sekolah Kebangsaan

Methodist yang terletak di Jalan Sultan Yusuff Izzudin.

( ACS ) serta Sekolah Jenis Kebangsaan China Eng. Lumut,yang

terletak di jalan Titi Panjang bersebelahan dengan tokong.

Selain Kemudahan pendidikan terdapat juga kemudahan untuk

keagamaan pada kawasan iaitu Masjid dan tokong.Pada kawasan juga

terdapat tempat meletak kenderaan berpusat serta tempat meletak

kenderaan secara terbuka.Keluasan keseluruhan kemudahan awam

ialah 10.95 ekar (10.65 % )manakala institusi ialah 5.49ekar ( 5.34 % ).

4.4.4 Pengangkutan Awam dan Sistem Lalulintas

Pengankutan awam penting dalam kawasan bandar Lumut ini adalah kerana ia

menyediakan kemudahsampaian kepada penduduk kawasan begitu juga

penduduk di luar kawasan ,terutama bagi Pelancong yang ingin datang

berkunjung kebandar Lumut. Bagi sistem Sirkulasi atau lalulintas merupaka

akses keluar masuk kenderaan,selain itu juga laluan didalam pusat bnadar

turut di sediakan memudahkan pergerakan orang ramai untuk melawati

Bandar Lumut.

4.5 Gunatanah Bukan Tepubina.

4.5.1 Kawasan Lapang.

Tapak Kajian ini merupakan Lumut yang berfungsi sebagai bandar

Maritim,disebabkan itu kawasan Bandar Lumut ini banyak elemen –elemen

landskap diserapkan serta terdapat kawasan lapang rekreasi di bina

disepanjang gigi air Sungai Dinding.Ini adalah bertujuan untuk menarik

perhatian penduduk yang datang untuk beriadah selaras dengan imejnya

sebagai Bandar Maritim dan Jeti yang merupakan terminal Pelancong untuk

pergi ke Pulau Pangkor.

Pada tapak ini juga terdapat kawasan lapang yang dijadikan sebagai tempat

meletak kenderaan bagi pengunjung secara terbuka bagi penyokong tempat

letak kenderaan berpusat. Pada tapak ini juga dapat dikenalpasti kawasan

lapang yang kosong dan tidak lakukan sebarang pembangunan yang terletak di

bersebelahan dengan Orient Star Hotel serta kawasan yang bersebelahan

dengan Sekolah Kebangsaan Methodist( ACS ).Keselurahan kawasan lapang

meliputi tapak ini adalah 30.39 ekar ( 29.56 % )merupakan kawasan kedua

yang luas selepas gunatanh perniagaan iaitu 33.08 ekar ( 32.17 % ).


11


4.5.2 Badan Air

Badan air adalah kawasan ynag berasaskan sumber air yang di

kategorikan kepada 2 iaitu air semulajadi dan air buatan manusia

seperti tasik rekreasi,kolam buatan dan sebagainaya.Didalam tapak

ini dikenalpasti hanya terdapat badan air semulajadi iaitu sungai

Dinding

4.6 Analisisi Gunatanah Sekitar

4.6.1 Pengenalan

Analisis gunatanah sekitar adalah penting bagi mendapatkan corak

gunatanah sekitar kawasan kajian serta kesesuaian penggunaann

dengan kawasan kajian. Sepanjang 1 kilometer adalah jejari linkungan

gunatanah yang perlu dikaji.

Didalam analisis gunatanah sekitar,kajian yang dilakukan dibuat

berdasarkan kepada empat arah mata angain iaitu

utara.selatan,barat dan timur. Kajian gunatanah sekitar ini penting

bagi memastikan gunatanah sekitar ini dapat atau tidak menampung

kepadatan gunatanah di kawasan bandar berdasarkan potensi dan

halangan yang dibuat melalui analisis yang jalankan.

Sekirannya kawasan kajian mempunyai masalah didalam bandar

seperti terdapat kawasan yang menyebabkan permasalahan kepada

kawasan kajian,dengan adanya analisi gunatanah sekitar ini dapat

membantu dengan mengalihkannya ke kawasan sekitar setelah lokasi

yang bersesuai dikenalpasti.Analisis gunatanah ssekitar ini juga dapat

membantu dalam perkembangan bandar,ini adalah kerana jika

analisis dilakukan dengan baik,perancangan perkembangan bandar

pada masan hadapan juga dapat berkembang dengan baik dan

teratur.

Secara kesimpulannya,analisis ini adalah penting agar kajian yang

dilakukan pada kawasan kajian lengkap dan dapat memcapai segala

matlamat dan objektif.

4.6.2 Analsis Gunatanah Sekitar Bahagian Utara dan timur

Foto 2.5 : Gunatanah Sekitar Bahagian Utara

Berdasarkan pemerhatian yang dijalankan,pada bahagian utara pada

kawasan kajian. Gunatanah sekitarnya adalah bukan tepubina iaitu terdiri

daripada air Sungai Dinding sekitarnya.Sungai ini menjadi laluan Kapal –

kapal laut penumpang yang menghubungkan bandar Lumut Pulau Pangkor

serta laluan kapal lain.


12


4.6.3 Analisis Gunatanah Sekitar Bahagian Selatan

Foto 2.6 :

Gunatanah sekitar di bahagian selatan tapak.

Pada bahagian selatan sekitar bandar Lumut adalah kawasan hijau hutan

simpan yang dipelihara dari sebarang pembangunan.Kawasan hutan simpan

ini dipilihara oleh pihak keraajan dari sebarang penerokaan untuk apa

sahaja pembangunan.Merujuk kepada Rancangan Struktur Tempatan

Lumut – Manjung kawasan hutan simpan ini dicadangkan sebagai kawasan

pelancongan sebagai tarikan kepada Bandar Lumut.

4.6.4 Analisis gunatanah sekitar bahagian Barat.

Foto 2.7 : Gunatanah sekitar bahagian barat.

Sekitar kawasan ini terdapat kawasan kediaman perumahan jenis pangsapuri,

serta terdapat bangunan mahkamah sekitar kawasan tesebut.kawasan ini

berhampiran dengan balai polis pada kawasan kajian pusat Bandar Lumut.

4.7 Kompenan Gunatanah.

4.7.1 Penemuan

Analisis gunatanah yang dijalankan adalah untuk mendapatkan keadaan

gunatanah semasa dan gunatanah sekitar.Berdasarkan keadaan gunatanah

tersebut terdapat penemuan yang diperolehi iaitu serta potensi dan

halangan yang terdapat pada pusat bandar Lumut.Analisis gunatanah ini

jaga dapat memastikan perletakan bangunan bersesuaian dan tidak akan

memberi sebarang permasalahan kepada sistem sirkulasi dan orang

ramai.dengan adanya potensi dan halangan pada pusat bandar Lumut,ia

dapat menentukan sebarang pembangunan atau pembaikpulih yang dapt

meningkatkan imej bandar Maritim sebagai bandar Maritim.Sekaligus dapat

menjadikan Bandar Lumut ini destinasi pelancongan menarik pada masa

akan datang.


13


4.7.2 Pelan Potensi pusat Bandar Lumut.

Berdasarkan analisis yang dijalankan di Bandar Lumut tiada sebarang

halangan yang terdapat pada pusat Bandar,kerana secara keseluruhan

kawasan Bandar Lumut yang dikaji adalah kawasan yang boleh

dibangunkan.Pelan potensi yang dibuat adalah untuk mengenalpasti

kawasan – kawasan lapang yang tiada sebarang pembangunan untuk

dijadikan kawasan pembangunan masa akan datang,kawasan lapang

yang mempunyai pembangunan masa hadapan dan kawasan lapang

yang sudah mempunyai pembangunan.Bagi kawasan lapang yang sudah

mempunyai pembangunan,pemerhatian dilakukan adalah untuk

menkaji potensi pada kawasan tersebut untuk meningkatkan lagi

keadaan kawasan terbabit.

.

Rajah 1.7: Menjukkan kawasan lapang yang terdapat pada pusat bandar Lumut

Kawasan lapang yang terdapat pada kawasan lapang ini adalah kawasan –kawasan

yang berpotensi untuk pembaikpulihkan.terdapat tiga jenis warna yang berbeza

pada kawasan lapang adalah untuk memebezakan fungsinya,Terdapat 3 jenis

kawasan lapang yang terdapat pada pusat Bandar Lumut iaitu kawasan lapang

rekreasi,kawasan lapang untuk meletak kenderaan serta kawasan lapang kosong

yang tiada sebarang pembangunan.

Bil

.

Potensi

Kawasan lapang Rekreasi

1. - Merupakan kawasan hijau yang menjadi

pusat tumpuan utama pengunjung.

- Penambahbaikan dari segi elemen – elemen

seperti replika dan arca yang beridentitikan

Bandar maritim

- Penyediaan kemudahan tambahan pada


14


kawasan.

2. -Kawasan rekreasi yang aktif .

-Menyediakan kompleks sukan memancing

serta penyewaan bot.Bersesuaian kerana

terletak jalan masuk utama.

3. - Kawasan yang berhampiran dengan

jeti.Kawasan ini berpotensi untuk dijadikan

tarikan utama dengan menyediakan sukan

memancing kepada pengunjung.

Kawasan Lapang Tempat Letak Kenderaan.

5,6,

7

Merupakan kawasan tempat letak kenderaan.

Penambahbaikan dari segi cirri – cirri

keselamatan.

Kawasan Lapang yang tiada sebarang

pembangunan.

8. Kawasan lapang ini sesuai untuk dijadikan

sebagai kawasan rekreasi pasif.

9. Merupakan kawasan komited yang tidak

bercanggah apabila pembinaan baru di

jalankan.

10. Kawasan latihan golf,berpotensi untuk

menambahbaikan kemudahan golf

Rajah 1.8 : Pelan Gunatanah Semasa Bandar Lumut.


15


Rajah 1.9 : Pelan Hak Milik Tanah.


16


Rajah 2.0 : Pelan Kawasan Lapang.


17


5.0 ANALISIS REKABENTUK BANDAR.

5.1 Pengenalan

Rekabentuk bandar adalah bidang pelbagai disiplin yang meliputi seni bina,

perancangan bandar, seni bina landskap, kejuruteraan awam dan

pengangkutan, psikologi, pembangunan hartanah, undang-undang yang

lain-lain kepakaran (Shirvani, 1985).

Kajian reka bentuk bandar merupakan antara perkara yang penting untuk

dikaji di sesebuah bandar. Ini kerana kajian ini melihatkan kepada seni

visual yang mampu menarik perhatian orang ramai untuk ke bandar

tersebut. Bandar dibentuk dengan pelbagai elemen rekabentuk dari pejalan

kaki, lanskap sehinggalah kepada bangunan dan mercu tanda. Salah satu

aspek yang dapat memberi gambaran kepada pemerhati adalah berkaitan

pengamatan visual bandar berkenaan terhadap sesuatu elemen. Pengaruh-

pengaruh terhadap sesuatu kawasan seperti pengaruh sejarah, bangunan

warisan, karektor fizikal, aktiviti dan gelagat serta makna bagi sesuatu

kawasan perlu diketahui dalam elemen rekabentuk bandar Banting agar

pembentukkan imej bagi rekabentuk bandar Banting tidak bercanggah

dengan pengaruh-pengaruh tersebut.

Kajian keadaan bangunan pula perlu melihat sejauh mana struktur

keadaaan bangunan yang terdapat di tapak kajian. Antara kepentingan

kajian adalah untuk melihat latar langit bangunan disamping elemen-

elemen yang unik dan dapat diketengahkan. Disamping itu, fasad yang

menarik turut menjadi perhatian. Elemen ini perlu dilihat bagi memastikan

sama ada bangunan di Pusat Bandar Lumut berada dalam keadaan baik

ataupun sebaliknya.

Elemen-elemen ini secara keseluruhannya, membentuk imej dan karektor bandar

Lumut Dalam usaha untuk mewujudkan ’sence of place’ atau suasana tempat,

kesepatuan gabungan elemen-elemen ini perlu bergerak diatas landasan yang

baik.

5.2 Matlamat Kajian

Menganalisis dan mengenalpasti keunikan yang terdapat di Pusat Bandar

Lumut yang membentuk imej visual bandar tersebut agar dapat dijadikan

kekuatan yang mampu menarik perhatian orang ramai.

5.3 Objektif KajianJABATAN PERANCANGAN BANDAR DAN WILAYAH, UITM PERAK


Pengumpulan Data

Penemuan Isu ,Masalah

Dan potensi


Membuat kajian ilmiah tentang kajian yang perlu dibuat secara terperinci

apabila di tapak kajian iaitu Pusat Bandar Lumut.

Mengenalpasti perkara yang perlu dianalisis berdasarkan pengkelasan skop

yang lebih terperinci.

Membuat analisis di tapak melalui teknik mengambil gambar, menandakan

diatas pelan dan teknik pemerhatian.

5.4 Skop Kajian

Kajian tertumpu kepada 2 skop utama :

Kajian Reka Bentuk Bandar –

Kajian tertumpu kepada elemen fizikal bandar yang membentuk imej

bandar tersebut. Antara penumpuan kajian adalah seperti Jalan Protokol,

Pusat Tumpuan, Pembahagian daerah, Mercu tanda dan sebagainya.

Kajian Keadaan Bangunan.

Bagi kajian ini pula, kajian tertumpu untuk melihat keadaan bangunan sama

ada berada dalam keadaan baik ataupun sebagainya. Disamping itu, elemen

lain, seperti fasad bangunan, latar langit, ketinggian, keseragaman warna

juga perlu dilihat.

5.5 Carta Alir

Data Primer Data Sekunder

Analisis Data


19

Cadangan


Rajah 2.1 : Carta Alir Analisis

1.ANALISIS BAHAN BINAAN BAGI FASAD BANGUNAN

Analisis bahan binaan merupakan salah satu analisis penting perlu dilakukan di Pusat

Bandar Lumut. Ia adalah untuk mengetahui jenis bahan binaan sama ada ia

dikategorikan sebagai bangunan kekal, separa kekal atau sementara. Tujuannya adalah

untuk mengenalpasti bangunan yang mempunyai bahan binaan yang sesuai untuk

mewujudkan satu imej baru di Pusat Bandar Lumut. Terdapat sebanyak 124 buah unit

lot kedai yang telah dikenalpasti untuk menjalankan analisis bahan binaan.

1. Bahan Binaan Kekal

Sebanyak 71 unit lot kedai yang diklasifikasikan sebagai bangunan kekal kerana

bangunan-bangunan ini diperbuat daripada konkrit batu dan pasir serta tidak

menggunakan kayu sebagai bahan binaan . Jumlah ini merangkumi 57.25% daripada

jumlah keseluruhan. Lot-lot kedai ini terletak di sepanjang Jalan Sultan Idris Shah dan

Jalan Iskandar Shah .

Foto 2.8 : Menunjukkan binaan bangunan kekal

Foto 2.9 : Menunjukkan binaan bangunan kekal di Jalan Iskandar Shah

2. Bahan Binaan Separa Kekal

Sementara itu, bangunan yang diklasifikasikan sebagai bangunan separa kekal ialah

bangunan yang dibina menggunakan separa papan dan separa konkrit. Contohnya

dinding bagi rumah kedai di kawasan Lumut separuh kayu separuh konkrit. Terdapat 30

unit lot kedai yang dikenalpasti sebagai bangunan separa kekal yang merangkumi

24.19% daripada jumlah keseluruhan bangunan. Unit-unit lot kedai ini terletak di Jalan

Sultan Idris Shah .


20


Foto 3.0 : Menunjukkan bangunan binaan separa kekal .

3. Bahan Binaan Sementara

Di samping itu, terdapat juga kategori bahan binaan bangunan yang sementara. Ia

diklasifikasikan sebagai sementara kerana bangunan ini dibina menggunakan papan

sepenuhnya. Terdiri daripada dinding , tingkap dan pintu diperbuat daripada kayu atau

papan. Hanya terdapat 23 unit bangunan sahaja yang dikenalpasti sebagai bangunan

sementara. Iaitu di Jalan Raja Muda Musa dan Jalan Titi Panjang. Jumlah peratusnya

meliputi 18. 75 % daripada jumlah keseluruhan lot bangunan.

Foto 3.1 : Menunjukkan binaan sementara yang

berada di jalan Raja Muda Musa

5.6 Pendahuluan Analisis Fasad Bangunan

Analisis fasad bangunan meruapakan antara analisis utama yang perlu

dilakukan dengan tujuan untuk melihat keunikan yang terdapat pada

sesebuah bangunan. Ia juga merupakan analisis contoh bangunan bagi

mewujudkan imej di Pusat Bandar lumut. Fasad ialah rupa bentuk sesuatu

bangunan yang berbeza dan ia dapat dilihat dengn jelas dan nyata. Ia boleh

dilihat dari segi ketinggian bangunan, rupa bentuk bangunan dan lain-lain

lagi keadaan fizikal bangunan.

Terdapat beberapa jenis bangunan yang telah dikenalpasti mempunyai nilai

warisan seperti early shophouse, 1st transition shophouse, 2nd transition

shophouse dan art-deco shoph Analisis fasad bangunan mengikut jalan

1. Jalan Sultan Idris Shah

terdapat 2 jenis fasad iaitu fasad modern dan fasad warisan atau lama .

.

Foto 3.2 : Menunjukkan plan yang mempunyai fasad.

Dijalan sultan Idris Shah didalam fasad warisan dan lame juga terbahagi kepada

beberapa jenis fasad lama.

1. EARLY SHOPHOUSE

1. Early shophouse merupakan gaya seni bina awal. Rumah kedai ini di bina pada tahun

1840-1900. Gaya seni bina bangunan ini banyak persamaan dari bentuk tingkap, pintu

dan bumbung. Dari bentuk tingkap, persamaan yang dapat dilihat adalah dari bahan

binaannya iaitu daripada kayu dan dibina memanjang ke bawah. Tiang rumah kedai ini

pula adalah ringkas dan menggunakan tiang konkrit yang besar. Selain itu, bumbungnya


21


yang mempunyai rekabentuk yang ringkas dan menggunakan atap genting. Di lumut

mempunyai satu buah sahaja rekebentuk jenis earlyshop houses.

Foto 3.3 : Menunjukkan fasad bangunan bagi Early Shophouse yang berada

Dijalan Sultan Idris Shah

2. 1ST TRANSITION SHOPHOUSE

2. 1st transition shophouse merupakan gaya senibina peralihan yang pertama. Terdapat

sebuah sahaja kedai yang dikenalpasti mempunyai ciri-ciri seni bina ini iaitu di Jalan

Sultan Abdul Samad. Keunikan bangunan ini dapat dilihat pada seni bina tingkap

bangunan ini yang masih mengekalkan ciri-ciri gaya seni bina awal. Selain itu, keunikan

pada bumbung bangunan ini adalah mempunyai sistem pengaliran udara. Pada masa

tersebut, penduduk gemar membina tingkap seperti ini untuk menyejukkan ruang dalam

dan tengah kedai tersebut. Perbezaan gaya senibina antara senibina awal dan peralihan

pertama adalah terdapat ukiran tulisan pada dinding di hadapan kedai.

Foto

3.4 : Menunjukkan fasad bangunan bagi 1st transition shophouse yang berada di jalan Sultan Idris Shah.

3. 2ND TRANSITION SHOPHOUSE


22


2nd transition shophouses pula merupakan gaya senibina peralihan yang kedua yang

berada di kawasan Lumut . Keunikan senibina bangunan ini dapat dilihat dari binaan

tingkapnya yang berbeza dengan senibina peralihan pertama. Senibina tiang bangunan

ini turut berbeza dengan senibina bangunan lain.

Foto 3.5 : Fasad bangunan 2nd transition shophouse yang ada di kawasan Lumut.

4. ART DECO SHOPHOUSE

4.Art-deco shophouse pula merupakan gaya senibina yang mementingkan nilai-nilai

kesenian pada sesuatu bangunan yang di bina pada tahun 1930-1960. Nilai kesenian ini

termasuk tiang, bumbung dan tingkap di lumut fasad bangunan jenis merupakan paling

banyak sebanyak 10 buah .ada yang diantara telah dibaikpulih dan diubahsuai. Selain itu

keunikan tiangnya yang menggunakan konkrit telah melambangkan senibina Art Deco.

Foto 3.6 : Menunjukkan jenis fasad Art Deco yang berada dikawasan

Bandar Lumut .

5. STRAITS ELECTIC

5. Straits Eclectic bermula di Malaysia pada abad ke 15 hingga awal abad ke 20 .

Struktur bangunannya merangkumi pelbagai stail seni bina dan fasad yang

menggabungkan beberapa stail berdasarkan sejarah . Di Malaysia iaia mula dikenali


23


apabila pedagang –pedagang Cina berhijrah ke Melaka yang mereka bentuk mengikut

kesesuaian keadaan dan iklim tempatan . Senibina dan fasad bangunan ini juga

dipengaruhi oleh senibina Melayu dan Eropah iaitu Portugis, Belanda dan Inggeris.

Dipertengahan abad ke 18 dan sebelumnya Straits Eclectic di reka bentuk dengan

ringkas . Namun selepas pertengahan abad ke 18 , ia dihiasi dengan bentuk –bentuk

berplaster dengan hujung tebar layar berbentuk Jack Roof yang diperkenalkan oleh

pihak British dari India . Di kawasan lumut Straits Eclectic juga terkenal kerana Lumut

juga merupakan pelabuhan maju dari abad terdahulu sehingga sekarang . Ia berada di

Jalan Sultan Idris Shah .

Foto 3.7 :

6. REKEBENTUK FASAD MINNAN

6. Stail dan rekebentuk fasad Minnan juga terdapat dikawasan Lumut. ia merupakan

rumah keagamaan kaum cina . Dikenali juga sebagai tokong . rekebentuk ini merupakan

rekebentuk yang datang dari tanah besar cina .ia disebabkan masyarakat cina yang

datang ke Melaka untuk berdagang dan membina tokong tersebut. di bumbung dan

dinding terdapat ukiran lama seekor naga.ini kerana mereka mempercayai bahawa

haiwan tersebut merupakan haiwan paling ganas dan

kuat.

Foto 3.8 : Menunjukkan rekanbentuk fasad Minnan di kawasan Lumut.

7. STAIL DAN REKEBENTUK FASAD SARACENIC

Stail dan rekebentuk fasad Saracenic merupakan stail fasad bangunan rumah ibadat

orang islam atau dikenali sebagai masjid . kedatangan islam di Malaysia bermula di

Melaka apabila pedagang pedagang islam dating berdagang ke Melaka pada kurun ke 14

semasa pemerintahan Parameswara lagi lalu mengembangkan agama islam ke seluruh

Malaysia . Ia merupakan senibina yang dating dari Negara Arab . Senibina ini juga

terdapat di kwasan Lumut kerana Lumut merupakan Bandar islam . Keunikan kubah


24


yang dibina adalah melambangkan senibina islam dan bercampur senibina melayu

dahulu.

Foto 3.9 : Menunjukkan fasad bangunan Saracenic yang terdapat di Lumut.

8.STAIL DAN REKABENTUK FASAD MODERN

7. Stail dan rekebentuk modern .Ia diilhamkan oleh stail antarabangsa dan selepas

perang dunia ke-2 .Ia berasaskan teknologi yang menekankan aspek efisien, fungsi dan

ekonomi yang menghala kepada kepada stail utilitarian tetapi ala antarabangsa . Tradisi

hiasan pada bangunan -bangunan lama tidak lagi penting dalam stail modern ini tetapi di

Malaysia bangunan –bangunan modern ini masih lagi menggunakkan motif – motif

tradisional memandangkan kepada penekanan identiti Malaysia . Ia diperkenalkan pada

tahun 1950 -1980 dan terdapat banyak bangunan yang mempunyai fasad modern di

kawasan Pusat Bandar Lumut.

Foto 4.0 : Menunjukkan jenis fasad modern yang terdapat di kawasan Lumut.

Foto 4.1 : Menunjukkan jenis fasad bangunan sederet rumah kedai jenis modern di kawasan modern.

5.7 Analisis Fasad Bangunan

Analisis fasad bangunan meruapakan antara analisis utama yang perlu dilakukan dengan

tujuan untuk melihat keunikan yang terdapat pada sesebuah bangunan. Ia juga

merupakan analisis contoh bangunan bagi mewujudkan imej di Pusat Bandar Lumut.

Fasad ialah rupa bentuk sesuatu bangunan yang berbeza dan ia dapat dilihat dengn jelas


25


dan nyata. Ia boleh dilihat dari segi ketinggian bangunan, rupa bentuk bangunan dan

lain-lain lagi keadaan fizikal bangunan.Ia boleh diklafikasikan kepada bahagian iaitu baik

sederhana dan buruk dan tindakan yang perlu diambil seperti dikekalkan , dibaikpulih,

dirobohkan , dibina semula dan sebagainya.

LOKASI KEADAAN BANGUNAN TINDAKAN

1.Rumah kedai dijalan

Sultan Idris Shah

Kebanyakan bangunan baik

dan masih boleh

digunakan . Ia diketegorikan

dalam keadaan baik .

Rumah kedai disitu perlu

diselenggara dan

dibaikpulih ini untuk

menonjolkan imej Bandar

Lumut seperti di cat semula

dan sebagainya.

2.Hotel Oriental Star Berada dalam keadaan baik Tidak perlu dilakukan apa

dan perlu dijaga dan

diselenggara sahaja .

3.Balai polis Bandar Lumut Berada dalam keadaan

sederhana

Perlu dibaikpulih .

Bangunan ini merupakan

bangunan kerajaan . Ia

perlu dicat semula kerana

kerana warnanya telah

pudar . Dan ia boleh

dijadikan sebagai

mercutanda.

4.Masjid Bandar Lumut di

jalan Raja Muda Musa.

Berada dalam keadaan

sederhana

Perlu dibaikpulih dan

diselenggara contohnya

seperti di cat semula

dinding masjid tersebut dan

masjid merupakan

bangunan mula-mula

dijumpai oleh pengunjung

sebelum memasuki bandar

Lumut.

5. Kuaters dan pejabat

kastam serta Jabatan Laut.

Di jalan Titi Panjang.

Berda dalam keadaan buruk

dan Usang

Bagi kuaters kastam dan

jabatan laut , ia perlu

dirobohkan dan dibina

bangunan lain . Ini kerana

kuaters tersebut terlalu

buruk di Bandar Lumut. Bagi

pejabat kastam ia perlu

diselenggara dan

dibaikpulih .

6. Rumah kedai papan

dijalan Raja Muda Musa.

Berada dalam keadaan

buruk

Ia perlu dirobohkan dan

dibina dengan bangunan

baru kerana kawasan kedai

papan tersebut merupakan

titik ketibaan bagi Bandar

Lumut selain Masjid.

7.Pasar awam di Jalan Titi Berada dalam keadaan Ia perlu dirobohkan dan


26


Panjang buruk dan usang dibina semula kerana pasar

merupakan pusat tumpuan

bagi penduduk . Ia akan

menyusahkan penduduk

kjika keadaan pasar

tersebut dalam keadaan

begitu dan mencemarkan

imej bandar Lumut.

Jadual 1.3 : Jadual Analisis Fasad Bangunan

5.7 PENEMUAN

ANALISIS ISU DAN MASALAH BAGI FASAD BANGUNAN

1. Isu yang pertama yang boleh dikemukan di kawasan Lumut ialah dari segi

ketinggian fasad bangunan yang berbeza -beza di kawasan Lumut .Ini akan

mencemarkan vista permandangan menarik bagi kawasan Lumut .

Foto 4.2 : Menunjukkan ketinggian fasad bangunan yang berbeza di kawasan Lumut.

2.Isu yang kedua yang boleh dibangkitkan di kawasan Lumut ialah Jenis fasad dan

rekebentuk bangunan yang berbeza dan tidak diselenggara serta dijaga dengan baik .

contohnya bagi unit lot – lot kedai peniaga atau pemilik kedai tersebut tidak

mengambik kisah tentang kedai mereka. Mereka lebih mementingkan wang ringgit

semata –mata daripada penyelenggaraan bangunan .

Foto 4.3 : Menunjukkan isu fasad bangunan yang tidak dijaga .

Foto 4.4 : Menujukkan isu fasad yang berbeza.


27


3. Isu yang ketiga ialah keadaan bangunan yang buruk dan tidak dijaga serta ada

diantara bangunan yang terbengkalai. Ini akan memburukkan imej Bandar Lumut .

Foto 4.5 : menunjukkan keadaan bangunan yang

buruk serta tidak dijaga

Di kawasan Lumut.

4. Isu yang keempat yang boleh ditimbulkan ialah dari segi bahan binaan bangunan

tidak diselenggara dengan baik walaupun kebanyakkan bahan binaan bangunan terdiri

daripada bahan binaan kekal seperti simen dan pasir. Ia dibiarkan berlumut dan buruk.

5. Isu yang kelima yang boleh diutarakan ialah dari segi keadaan bumbung bangunan

dan pintu bangunan tidak dijaga dan dibiarkan dalam keadaan buruk serta usang.

bumbung adalah elmen penting untuk unit lot rumah kedai jika ia tidak diselenggara

akan membahayakan pengguna atau pembeli . dari segi pintu pula ia merupakan salah

satu elemen penting bagi sesuatu rumah kedai ini kerana pintu merupakan elemen

pertama yang dilihat oleh pengunjung untuk memasuki sesuatu rumah kedai.

6. Isu yang keenam Dari segi keadaan tingkap dan dinding bangunan tidak diselenggara

dengan baik serta dibiarkan buruk . Tingkap

adalah penting kerana ia member pengudaraan dan memberi pencahayaan bagi sesuatu

rumah kedai.

5.8 Analisis Potensi

1. Potensi yang pertama ialah kawasan kuaters kastam berdekatan tidak

lagi sesuai dengan dijadikan kawasan kuaters kerana Lumut merupakan

Pusat bandar dan kawasan perniagaan. disamping itu kawasan itu

merupakan kawasan yang strategik kerana berdekatan dengan jalan

utama dan taman rekreasi. Cadangan yang boleh menggantikan

kawasan kuaters itu ialah membuat medan selera bertingkat dan

bercirikan bandar Lumut sebagai bandar Maritim .

Foto 4.6 : Menunjukkan

kawasan kuaters kastam di Jalan Titi Panjang.


28


2. Potensi yang kedua ialah kawasan kedai papan yang berdekatan dengan masjid di

Jalan Raja Muda Musa . Lokasi kawasan kedai tersebut merupakan kawasan yang

strategik kerana merupakan kawasan mercutanda ke pusat bandar. Disamping itu

kawasab kedai papan tersebut telah usang dan buruk ini akan memburukkan imej Pusat

Bandar Lumut. Cadangan untuk menggantikan kawasan kedai tersebut ialah kawasan

perniagaan seperti pembinaan medan selera yang berkonsepkan secara terbuka.

Disamping itu pembangunan secara bercampur juga sesuai dilakukan dikawasan ini.

Foto 4.7 : Menunjukkan kedai Papan di Jalan Raja Muda Musa.

3.Potensi ketiga ialah kawasan gerai sedia ada dan kawasan stesen bas dan tempat letak

kereta yang berhadapan tokong .Ini kerana gerai sedia itu terlalu burk dan usang ,ini

akan mencemarkan imej bandar lumut . Disamping itu tapak stesen basjuga perlu

dinaiktaraf kerana ia terlalu usang . Dicadangkan menyediakan ruang lantai yang

sistematikbagi kawasan perkedaian dan perniagaan . bagi tapak stesen bas dicadangkan

stesen bas bertingkat . ini akan memberi gambaran pembangunan perdagangan yang

komprehensif dan menarik dan boleh dijadikan mercutanda bagi Bandar Lumut.

Foto 4.8 : Menunjukkan kawasan gerai sedia ada , kawasan stesen bas dan tempat

letak kereta di jalan Raja Muda Musa.

4. Potensi yang keempat ialah kawasan hotel Damai Laut di jalan Titi Panjang . lokasi

hotel ini strategik tetapi tidak digunakan lagi sebagai hotel . Dicadangkan kawasan hotel

ini dijadikan bangunan pentadbiran atau bangunan kerajaan bagi pusat bandar Lumut.

ini akan menghidupkan kawasan titi panjang dan menggunakan bangunan tersebut

daripada terbiar.


29


Foto 4.9 : menunjukkan hotel damai laut di jalan Titi Panjang.

5.9 Pengenalan Perabot Jalan.

Perabot jalan merupakan salah satu elemen yang boleh mewujudkan

suasana dan visual ke atas sesuatu bandar menjadi lebih menarik. Papan

tanda yang banyak menonjolkan keistimewaan bandar tersebut akan

menghidupkan lagi suasana bandar tersebut terutama pada waktu

malam.Perletakan perabot jalan di dalam bandar dapat memberikan suatu

imej ke atas bandar disamping dapat menarik tumpuan pengunjung. Selain

itu perabot jalan juga digunakan untuk panduan untuk tujuan

keselamatan,tunjuk arah, tanda arahan dan amaran.

5.10 Tujuan Analisis Perabot Jalan.

1) Menganalisis perabot jalan mengikut jenis -jenis.

2) Mengenalpasti potensi perabot jalan untuk tujuan penambahbaikan

imej selaras dengan konsep pembangunan Bandar Lumut

3) Menentukan ciri-ciri istimewa perabot jalan di bandar lumut.

4) Menentukan taburan perabot jalan di tapak kajian

5.11 Imej dan Karektor Imej Bandar

Sesuai dengan konsep pembangunan bandar lumut sebagai bandar

pelancongan dan maritim.ciri-ciri perabot jalan yang berkonsepkan

maritime perlulah dititik beratkan bagi mewujudkan suasana yang menarik

dan lain daripada bandar-bandar lain. Penyediaan perabut jalan hendaklah

yang menarik dan sesuai dengan imej bandar marina yang

inginditonjolkan.Perabot-perabot jalan seperti lampu jalan, pondok telefon,

pasu bunga, tempat duduk, serta tong-tong sampah hendaklah

memaparkan ciri-ciri yang boleh membantu mengukuhkan lagi imej marina.

Ini boleh dilakukan dengan menggunakan elemen-elemen seperti bumbung

layar, tali kapal, sauh, replika binatang laut seperti kerang dan siput serta

perahu. Di antara contoh-contoh perabot jalan adalah seperti berikut


30


Jadual 1.4 : Rekabentuk perabot jalan bandar lumut

5.12 Analisis Perabot Jalan

Bagi analisis perabot jalan ,taburan perabot jalan dibahagikan kepada 5 kategori

jalan .kategori jalan ini dibahagikan mengikut taburan jenis perabot jalan yang

seragam bagi setiap kumpulan.

JALAN KUMPULAN A.

LOKASI 1.Jalan Titi Panjang

CIRI-CIRI ISTIMEWA

i.Terletak di jalan utama.ii. Menjadi Laluan pengunjung ke kawasan rekreasi dan pusat


31

FOTO PERABOT JALAN

CIRI -CIRI REKABENTUK

FOTO PERABOT JALAN

CIRI -CIRI REKABENTUK

LAMPU JENIS 1

*struktur reka bentuk yang berkonsepkan bunga raya (bunga kebangsaan)dengan satu lampu

LAMPU JENIS 2

*Struktur rekabentuk yang berkonsepkan kapal layar.

LAMPU JENIS 3

*Struktur Rekabentuk yang elegen dengan batang tiang yang bengkok.

LAMPU JENIS 4

*Struktur Rekabentuk yang sama dengan perabut jalan dikawasan lain

LAMPU JENIS 5

*struktur reka bentuk yang berkonsepkan bunga raya (bunga kebangsaan)dengan satu lampu

PASU BUNGA

*Rekabentuk yang tiada ciri-ciri bandar maritim

*Tiada keunikan yang ditonjolkan.

PAPAN TANDA *Membantu pengguna jalan raya untuk menuju ke destinasi tertentu.

BANGKU

*Rekabentuk berkonsep-kan ‘U’.*memberikan ciri kesatuan.


penginapan

ASPEK PENILAIAN

i. Ketepatan Konsep rekabentuk dengan tema pembangunan

ii. Perletakan lokasi Perabot jalan.

iii.Fungsi dan Kesan kepada pengunjung

PERABOT JALANBaik Baik sederhanaLAMPU JALAN

PAPAN TANDA Sederhana Kurang baik Kurang baikTEMPAT DUDUK

Kurang baik Baik Baik

PASU Kurang baik Baik Kurang baik

Jadual 1.5 : analisis jalan Titi Panjang

JALAN KUMPULAN B.

LOKASI 1.Jalan Iskandar Shah

CIRI-CIRI ISTIMEWA

i.Kawasan yang berhampiran Pusat Tumpuan ii. Mempunyai sistem sirkulasi jalan yang baik

ASPEK PENILAIAN




PERABOT JALANBaik Baik BaikLAMPU JALAN

PAPAN TANDA sederhana sederhana Kurang baikTEMPAT DUDUK Baik Baik BaikPASU Kurang baik Baik sederhana

JALAN KUMPULAN C.

LOKASI 1.Jalan Sultan Idris Shah2. Jalan Sultan yusoff Izzudin

CIRI-CIRI . Menjadi laluan masuk utama ke pengkalan TLDM Lumut.

ISTIMEWA ii. Merupakan laluan istimewa bagi bandar lumut.

ASPEK PENILAIAN





PAPAN TANDA sederhana baik sederhana

Jadual 1.6 : analisis Jalan Sultan Idris Shah dan Jalan Sultan yusoff Izzudin

JALAN KUMPULAN D.

LOKASI 1.Jalan Sultan Idris Shah(Hadapan Balai Polis)

CIRI-CIRI ISTIMEWA

i.Laluan utama ke pengkalan TLDM Lumut.ii. Kedapatan tanah yang luas untuk tujuan Peningkatan imej Perabot jalan.

ASPEK PENILAIAN




PERABOT JALAN Kurang Baik Baik sederhanaLAMPU JALAN

Jadual 1.7 : Jalan Sultan Idris Shah (hadapan Balai polis)

JALAN KUMPULAN E.

LOKASI 1.Jalan Raja Muda Musa2. Jalan Pegawai.

CIRI-CIRI ISTIMEWA

i. Menjadi laluan masuk utama ke Pusat Bandar Lumut. ii. laluan masuk utama baske stesyen bas.


32


ASPEK PENILAIAN





PAPAN TANDA sederhana baik sederhana

Jadual 1.8 : Jalan Raja Muda musa dan Jalan pegawai.

5.13 ISU ,MASALAH DAN POTENSI

Setelah menjalankan analisis perabot jalan terdapat beberapa isu dan masalah

dapat digariskan mengikut kumpulan jalan yang telah dibahagikan.disamping itu

juga terdapat beberapa kawasan yang berpotensi untuk dibangunkan mengikut

jalan – jalan yang telah ditetapkan.

1.JALAN KUMPULAN A (Jalan Titi Panjang)

Isu dan Masalah i. Pasu bunga disepanjang tidak mempunyai ciri-ciri maritim.

ii. Papan tanda yang terlindung oleh pokok-pokok besar.iii. Ciri-ciri rekabentuk tempat duduk tidak ditonjolkan dengan baik.

Potensi

i. Papan tanda diletakkan dikawasan yang tidak menghalang penglihatan kepada Pengunjung.

ii. Menyediakan pasu yang lebih kepada corak marin disepanjang jalan titi panjang.

2. JALAN KUMPULAN B DAN C ( Jalan Iskandar Shah ,Jalan Sultan Idris Shah Jalan Sultan yusoff Izzudin)

Isu dan Masalah

i. Pasu bunga disepanjang jalan tidak mempunyai ciri-ciri maritim.ii. Kurangnya papan tanda yang bersifat informasi.

Potensi

i. Papan tanda yang bersifat informasi kepada pengunjung di sepanjang laluan pejalan kaki.ii. Menyediakan pasu yang lebih kepada corak marin disesetengah kawasan.iii. Papan tanda yang bersifat informasi kepada pengunjung di sepanjang laluan pejalan kaki.iv. Menyediakan pasu yang lebih kepada corak marin disesetengah kawasan.

3.JALAN KUMPULAN D (Jalan Sultan Idris Shah (Hadapan Balai Polis)

Isu dan Masalah

i. Kurang Perabot jalan yang menarik disediakan,kerana struktur rekabentuk sama dengan bandar–bandar yang lain

Potensi.

i. Menukar lampu jalan sediada kepada lampu yang bercirikan maritim.

4. JALAN KUMPULAN E.(Jalan Raja Muda Musa, Jalan Pegawai).

Isu dan Masalah.

i. perabot jalan tidak menonjol dengan baik untuk menonjolkan Suasana (sense of welcome) ke bandar Lumut.

Potensi.

i. Mencadangkan menaik taraf deretan lampu jalan di Jalan raja Muda sepaya menjadi lebih menarik dan sesuai dengan pembangunan bandar Maritim.

ii. Mencadangkan perletakan pasu yang lebih menarik dan bercorak Maritim.


33


RAJAH 2.2 : Pelan Perabot Jalan

6.0 ANALISIS PERNIAGAAN

6.1 Pengenalan

Perniagaan bermaksud apa-apa aktiviti perniagaan, pekerjaan atau

lapangan termasuk penawaran barangan atau perkhidmatan penyimpanan

atau pertukaran apa jua jenis barangan untuk tujuan perniagaan. Terdapat

pelbagai jenis bahagian perniagaan dan ianya mempunyai fungsi tertentu

pada sesuatu kawasan dan diadakan mengikut keperluan penduduk sesuatu

kawasan. Terdapat perbezaan kategori perniagaan bagi kawasan pusat

bandar dan pusat perniagaan di Lumut iaitu rumah kedai, gerai, pasar,

bangunan free standing, kiosk dan bazaar.

6.2 Matlamat

Mengkaji dan membaik pulih sektor perniagaan di bandar Lumut bagi

meninjau keberkesanan ekonomi di pusat bandar bersesuaian dengan

konsep bandar Maritim

6.3 Objektif

i. Mengkategorikan bangunan perniagaan di bandar Lumut

ii. Mengkelompokkan jenis perniagaan kepada kelompok perkhidmatan,

runcit dan borong.

iii. Mengenal pasti kawasan bangunan istimewa di bandar.

iv. Mengetahui kegunaan setiap ruang lantai bagi setiap bangunan

perniagaan.


34


6.4 Jenis Bangunan Perniagaan1. Rumah Kedai

Rumah Kedai di bandar Lumut terbahagi kepada dua rekabentuk iaitu

rekabentuk lama dan baru. Lokasi bagi kawasan rumah kedai utama

ialah di Jalan Sultan Idris Shah. Anggaran bagi saiz lot rumah kedai ialah

20 ’ x 65 ’, 20 ‘ x 70’ , dan 20 ‘ x 80’.

Foto 5.0 : Deretan rumah kedai

2. Bazaar

Sebanyak dua buah bazaar dibina di bandar Lumut iaitu Bazaar D’ Mara

dan Waterfront Promenade. Bazaar ini terletak berdekatan antara satu

sama lain.Walaubagaimanapun, bazaar ini menjual produk yang berbeza

di mana D’ Mara menjual pakaian dan kraftangan manakala Waterfront

Promenade menjual barangan hasil laut seperti makanan yang telah

diawet sepenuhnya.

Foto 5.1 : Bangunan bazaar D’ Mara

3. Kiosk

Kaunter tiket di stesen bas dan bistro merupakan bangunan perniagaan

berbentuk kiosk di bandar Lumut. Lokasi bagi stesen bas ialah di Jalan Raja

Muda Musa manakala bistro terletak di Lumut Esplanade. Anggaran bagi saiz

lot kiosk ialah 20 ‘ x 32’.

Foto 5.2 : Kiosk bistro di Esplanade

4. Gerai

Gerai terletak di Jalan Raja Muda Musa iaitu bersebelahan stesen bas

utama.Bilangan gerai ialah sebanyak 12 buah dan menjual makanan dan

minuman kesemuanya. Anggaran bagi saiz lot gerai ialah 20 ‘ x 30 ‘.

Foto 5.3 : Gerai makan berdekatan stesen bas


35


5. Pasar

Pasar awam di bandar Lumut terletak di Jalan Titi Gantung dan

berketinggian 1 tingkat. Anggaran bagi saiz lot pasar ialah 30 ‘ x 80 ’.

Foto 5.4 : Pandangan hadapan pasar

6. Bangunan Free Standing

Bangunan free standing kebanyakannya terletak di Taman Awam Lumut

(Lumut Marina Wing) dan berfungsi sebagai restoran. Bangunan ini

mempunyai reka bentuk yang menarik bersesuaian dengan konsep

bandar Lumut sebagai bandar maritime. Walaubagaimanapun terdapat

juga bangunan ini yang berfungsi sebagai hotel terletak di hadapan

esplanade.

Foto 5.5 : Restoran di taman awam.

6.5 Ketinggian bangunan

1. Bangunan satu tingkat.

Bangunan perniagaan yang berketinggian setinggi satu tingkat di Lumut

ialah beberapa buah rumah kedai, gerai, pasar dan bangunan free standing .

Bangunan – bangunan ini menggunakan ruang lantai semaksimumnya

untuk aktiviti perniagaan dan stor untuk menyimpan stok barang – barang

jualan.

2. Bangunan dua tingkat

Bangunan perniagaan yang berketinggian dua tingkat ialah rumah kedai,

kiosk, bazaar, dan bangunan free standing. Bagi rumah kedai, lantai

pertama digunakan untuk aktiviti perniagaan perkhidmatan, runcit, dan

borong manakala lantai kedua pula digunakan sebagai stor, kediaman

pekerja yang disewa oleh pemilik bangunan tetapi ada juga yang

menggunakannya untuk aktiviti perniagaan. Kiosk bistro di Esplanade pula

menggunakan kedua-dua lantainya untuk aktiviti perniagaan tetapi ada juga

yang menggunakan lantai kedua untuk stor menyimpan barang – barang

pemilik. Kegunaan lantai pertama dan kedua bazaar dan bangunan free

standing juga serupa dengan kiosk di mana lantai pertama dijadikan tempat

aktiviti perrniagaan berlansung manakala lantai kedua mempunyai fungsi

lain sebagai stor.


36


Foto 5.6 : Rumah kedai berketinggian satu dan dua tingkat

3. Bangunan 3 tingkat atau lebih

Bangunan perniagaan yang berketinggian tiga tingkat di Lumut ialah

rumah kedai yang telah diubah suai bagi menambah ketinggian oleh

pemilik, bangunan free standing seperti hotel dan restoran di Taman

Awam Lumut. Kegunaan setiap lantai adalah sebagai tempat berjalannya

aktiviti perniagaan tetapi ada juga yang menggunakan lantai kedua atau

ketiga dengan fungsi lain seperti stor.

Foto 5.7 : Hotel setinggi 3 tingkat di Jalan Sultan Yusoff Izzudin

6.6 Kelompok Perniagaan

1. Kelompok Perkhidmatan

Kelompok perniagaan perkhidmatan meliputi bangunan sekitar Jalan Sultan

Idris Shah seperti hotel, pusat cucian dobi, bank, dan salon rambut. Jumlah

unit bangunan yang menawarkan perkhidmatan ialah 137 unit daripada 223

unit bangunan. Oleh itu, peratus bagi kelompok perkhidmatan ialah 61.4 %

daripada jumlah keseluruhan.

2. Kelompok Runcit

Kelompok perniagaan runcit meliputi bangunan di Jalan Sultan Yusoff

Izzudin. Produk yang dijual adalah pakaian, kraftangan, barang-barang

basah dan kering, cenderahati dan cenderamata. Jumlah unit bangunan

yang menjual barangan runcit ialah 43 unit daripada 223 unit bangunan.

Oleh itu, Peratus bagi kelompok runcit ialah 19.3 % daripada jumlah

keseluruhan.

3. Kelompok Borong

Kelompok perniagaan borong meliputi bangunan di Jalan Titi Panjang,

Produk yang diborong ialah makanan hasil laut yang telah diawet, pakaian

dan cenderamata. Oleh itu, Jumlah unit bangunan yang menjalankan

perniagaan secara borong ialah 43 unit daripada 223 unit bangunan. Oleh

itu, peratus bagi kelompok borong ialah 19.3 % daripada jumlah

keseluruhan


37


6.7 Bangunan Istimewa

Bangunan istimewa ialah bangunan yang mempunyai reka bentuk yang

unik, klasik dan bersejarah. Bangunan ini mempunyai identitinya sendiri

berdasarkan tingkap, pintu, atap bentuk bangunannya. Antara reka bentuk

bangunan yang telah digunakan di bandar Lumut ialah ‘early shop houses’ ,

‘ 1st transition shop houses’ , ‘ 2nd transition shop houses’ , ‘ art deco shop

houses ’ , dan ‘ straits electric ‘. Bangunan istimewa ini terletak di sepanjang

Jalan Sultan Idris Shah dan sebanyak 43 buah rumah kedai.

Foto 5.8 : Pandangan sisi dan hadapan bangunan istimewa

6.7.1 Tindakan

Bangunan istimewa ini perlulah diselenggara dengan berkala

serta dijaga dan dibaik pulih bagi memastikan ia terus teguh

berdiri. Hal ini disebabkan bangunan ini membawa memori

selain memberi identiti kepada bandar Lumut. Pengekalan

bangunan istimewa ini juga bagi memastikan generasi akan

datang masih dapat melihat dan menghayati reka bentuk

bangunan klasik.

6.8 Isu dan Masalah

1. Pasar di Jalan Titi Panjang tidak beroperasi sepenuhnya walaupun bangunannya masih dalam keadaan baik. Hal ini menyebabkan berlakunya pembaziran pada fungsi bangunan dan tanah.

Foto 5.9 : Bangunan pasar yang tidak beroperasi

2. Hotel Damai Laut di Jalan Titi Panjang menimbulkan konflik kepada pengunjung bandar Lumut kerana walaupun luaran bangunannya dalam keadaan baik tetapi ia tidak menjalankan aktiviti perniagaan sepenuhnya.

Foto 6.0 : Hotel Damai Laut yang tidak beroperasi walaupun bangunannya dalam keadaan baik.


38


3. Deretan kedai usang di Jalan Raja Muda Musa mencacatkan

pandangan pandangan di bandar Lumut. Bangunan ini memberi

persepsi negatif pada bandar Lumut daripada pancaindera

pengunjung.

Foto 7.0 : Deretan kedai usang yang tidak dipelihara

4. Restoran ( bangunan free standing ) di Taman Awam Lumut (Lumut Marina Wing ) tidak menjalankan aktiviti perniagaan walaupun mampu menarik pengunjung disebabkan reka bentuknya yang menarik. Tuntasnya, ruang hadapan bangunan dipenuhi sampah sarap

Foto 7.1 : Restoran yang tidak beroperasi walaupun berada di lokasi yang strategi.

ANALISIS SISTEM LALULINTAS DAN PENGANGKUTAN AWAM

7.0 ANALISIS JALANRAYA DAN LALULINTAS

7.1 PENGENALAN

Lalulintas merupakan satu sistem utama dalam menghubungkan satu

kawasan ke kawasan yang lain. Aliran lalulintas disesuatu kawasan

seharusnya berfungsi dengan baik bagi menjamin kelancaran dalam

pergerakan. Sistem lalulintas yang tidak teratur sememangnya

mendatangkan masalah kepada pengguna seperti kesesakan

lalulintas dan kemalangan jalan raya. Selain itu hirarki jalan juga

adalah faktor melancarkan sesuatu pergerakan. Di kawasan bandar

misalnya, hirarki jalan dalam bandar tersebut mestilah teratur dan

seragam agar dapat memberi kemudahsampaian yang tinggi kepada

pengunjung untuk tiba di bandar tersebut.

Secara amnya laporan ini disediakan untuk menerangkan keadaan

sistem lalulintas, hierarki jalan, rekabentuk jalanraya, arah aliran

trafik, isipadu lalulintas, laluan pejalan kaki dan juga pengangkutan

awam. Isu dan masalah yang timbul di tapak kajian akan dinilai dan

diambilkira bagi mewujudkan satu rasional cadangan pembangunan

yang efektif dan sistematik. Oleh yang demikian, kajian sektor

lalulintas ini sekaligus memberi kesan positif kepada penduduk dan

pengguna jalanraya dalam meningkatkan kualiti keselesaan mereka.


39


7.2 Matlamat

Meningkatkan tahap aksesbiliti dan mengemukakan cadangan bagi

mengatasi sistem laluan pejalan kaki menerusi sistem penyeragaman

semula laluan pejalan kaki secara berkesan.

7.3 Objektif

i. Mengkaji sistem rangkaian jalanraya dan sistem pengangkutan awam

yang beroperasi.

di kawasan kajian.

ii. Membuat kajian isipadu lalulintas untuk mengetahui kadar kesesakan

kawasan kajian.

iii. Mengkaji kemudahan sistem pengangkutan awam yang terdapat di

kawasan kajian.

iv. Mengenalpasi isu dan masalah trafik lalulintas dan laluan pejalan

kaki.

7.4 ANALISIS LALULINTAS DAN PENGANGKUTAN AWAM

7.4.1 Hirarki Jalan

Terdapat beberapa hierarki jalan yang dikenalpasti di Bandar Lumut ini

antaranya Jalan Utama berukuran 66’, Jalan Sekunder berukuran 50’, dan

Jalan lorong belakang berukuran 30’.

Hierarki ini penting bagi menentukan sistem aliran lalulintas supaya lancar

berdasarkan kemampuan isipadu kenderaan yang melalui jalan tersebut.

Beberapa nama jalan di Bandar Lumut ini telah diklasifikasikan mengikut

hierarki jalan yang telah ditetapkan. Diantaranya ialah;

7.4.2 Jalan Protokol (66’)

Jalan protokol yang terdapat di Bandar Lumut ini adalah Jalan Titi Panjang, Jalan

Raja Muda Musa dan Jalan Sultan Idris Shah. Jalan ini merupakan jalan masuk

utama penduduk dan pengunjung untuk memasuki Bandar Lumut.

Jalan Titi Panjang Jalan Sultan Idris Shah

Jalan Raja Muda Musa

Foto 7.2 : Jalan Protokol


40


7.4.3 Jalan Sekunder (50’)

Jalan sekunder yang terdapat di Bandar Lumut ini adalah Jalan Sultan Izzudin Shah

dan Jalan Pegawai. Jalan ini merupakan jalan kedua terpenting selepas Jalan

Protokol. Jalan sekunder ini juga membantu mengurangkan kesesakan lalulintas di

tapak kaiian.

Jalan Pegawai Jalan Sultan Izzudin Shah

Foto 7.3: Jalan Sekunder

7.4.4 Jalan Istimewa

Jalan istimewa di Bandar Lumut ini merujuk kepada Jalan Sultan Yusuf Izzudin.

Jalan ini menjadi istimewa kerana mempunyai kemudahsampaian yang tinggi bagi

pengunjung untuk tiba ke Jeti Lumut. Selain itu, ia mempunyai panorama tebing

sungai yang indah dan satu satunya jalan sehala dan berbata terdapat di tapak

kajian.

Foto 7.4 : Jalan Istimewa

7.5 Arah Alran Trafik

Bandar Lumut mempunyai arah aliran trafik yang baik kerana terdapat jalan

sehala dan dua hala. Walaubagaimanapun, arah aliran sehala di tapak kajian

sedikit sebanyak telah menimbulkan kesesakan lalulintas di tapak kajian.

7.5.1 Jalan Sehala

Melalui analisis yang di jalankan di tapak kajian ini, Jalan Sultan Yusuf Izzudin

(jalan istimewa) telah dikenalpasti sebagai jalan sehala. Konflik lalulintas timbul di

jalan sehala ini kerana pertembungan mendadak diantara jalan sehala dan dua

hala secara tiba-tiba.

Foto 7.5 : Jalan Sehala


41


7.5.2 Jalan Dua Hala

Jalan dua hala yang terdapat di tapak kajian ini adalah Jalan Raja Muda Musa,

Jalan Titi Panjang, Jalan Sultan Idris Shah, Jalan Pegawai, dan Jalan Sultan Izzudin

Shah. Sistem jalan dua hala ini mengurangkan kesesakan lalulintas Bandar Lumut.

Foto 7.5 : Jalan Dua Hala

7.6 Persimpangan

Persimpangan adalah pertemuan di antara dua jalan yang berbeza. Terdapat 4

jenis simpang yang dikenalpasti melalui analisis yang dijalankan ini, antaranya

ialah Simpang Empat, Simpang Tiga,Simpang Bertangga (Staggert) dan simpang Y.

7.6.1 Simpang Empat

Hanya terdapat satu simpang empat di tapak kajian iaitu pertembungan diantara

Jalan Sultan Idris Shah dan Jalan Sultan Yusuf Izzudin Shah. Konflik lalu lintas

sering berlaku di simpang ini kerana tidak mempunyai lampu isyarat

Foto 7.6 : Simpang Empat

7.6.2 Simpang Tiga

Terdapat lima simpang tiga di kenalpasti di tapak kajian. Kebanyakan

pertembungan jalan di simpang tiga ini adalah melalui jalan dua hala. Secara tidak

langsung konflik lalulintas jarang berlaku di simpang tiga ini.

Foto 7.7 : Simpang Tiga


42


7.6.3 Simpang Bertangga (Staggert)

Terdapat satu-satunya simpang bertangga atau staggert di tapak kajian. Simpang

jenis ini amat berbahaya kepada pengguna jalanraya kerana mempunyai risiko

tinggi untuk berlaku kemalangan.

Foto 7.8 : Simpang Bertangga

7.6.4 Simpang Y

Simpang Y yang ada di tapak kajian ini juga berbahaya kepada pengguna jalan raya

kerana mempunyai risiko yang sama dengan simpang bertangga untuk berlaku

kemalanga jalaraya.

Foto 7.9 : Simpang Y

7.7 Isipadu Lalulintas

Kajian isipadu lalulintas ini dibuat di tiga stesen utama. Tujuan kajian ini di

jalankan adalah untuk mengetahui kadar kenderaan yang datang di Bandar Lumut

dan memperolehi maklumat berkaitan tahap kesesakan tapak kajian.Stesen 1

mewakili Jalan Titi Panjang, Stesen 2 mewakili jalan Raja Muda Musa, manakala

Stesen 3 mewakili Jalan Sultan idris Shah.

Masa kajian ini dibuat adalah pada waktu pagi, tengahari, dan petang. Waktu pagi

bermula pada pukul 8 pagi hingga 10 pagi. Waktu tengahari bermula pada 1.00

tengahari hingga 3 petang. Manakala waktu petang bermula dari pukul 4.30

petang hingga 6 petang. Berikut adalah hasil kajian isipadu yang di jalankan :-

7.7.1 Stesen 1


43


7.7.2 Stesen 2

7.7.3 : Stesen 3


44


Rajah 2.3 : Graf Isipadu Lalulintas

7.8 Kemudahan Jalan

Penyediaan kemudahan jalan juga penting di dalam penyediaan jalanraya dan

memenuhi elemen lalulintas. Terdapat dua jenis kemudahan jalan yang disediakan

dalam tapak iaitu Laluan Pejalan Kaki dan Kemudahan Tempat Letak Kenderaan

7.8.1 Laluan Pejalan Kaki

Laluan pejalan kaki berukuran 5’ disediakan di tapak kajian. Ia penting

kerana dapat mengurangkan kesesakan lalulinta diantara pemandu

kenderaan dan pejalan kaki. Selain itu, laluan pejalan kaki ini dapat

menjamin keselamatan pengguna.

Foto 8.0: Laluan Pejalan Kaki

7.8.2 Tempat Letak Kenderaan (TLK)

TLK merupakan satu keperluan penting pada pengunjung untuk meletakkan

kenderaan mereka. Setelah dianalisis, sebanyak 3 jenis TLK telah diketahui, iaitu

TLK On Street, TLK Off Street dan TLK Bertingkat.


45


Foto 8.1 : TLK On Street

7.8.3 Stesen Bas

Terdapat sebuah stesen bas di tapak kajian yang memudahkan pengunjung dari

luar negeri tiba di Bandar Lumut. Stesen bas ini berjalan mengikut jadual.

Foto 8.2 : Stesen Bas

8.0 KEMUDAHAN AWAM DAN MASYARAKAT

8.1 Matlamat


46


Matlamat kajian ini ialah menganalisis kemudahan awam dan masyarakat

sedia ada yang terdapat di Bandar Lumut bagi mengenalpasti potensi dan

halangan untuk membangunkan dan menaik taraf semula bandar

berdasarkan konsep Bandar Lumut sebagai bandar maritim.

8.2 Objektif

Bagi mencapai matlamat kajian, beberapa objektif telah digariskan iaitu :

a. Mengenalpasti strategi pembangunan Pihak Berkuasa Tempatan ( PBT )

terhadap Bandar Lumut.

b. Mengenalpasti tahap keperluan, unjuran kemudahan dan

potensi untuk tujuan penambahbaikan kemudahan selaras

dengan konsep pembangunan Bandar Lumut.

c. Mengenalpasti kemudahan awam dan masyarakat yang

sedia ada terdapat di Bandar Lumut berdasarkan konsep

bandar maritim

d. Mengenalpasti isu dan masalah berkaitan dengan kemudahan awam dan

masyarakat.

8.3 KEMUDAHAN SEDIA ADA

Di Bandar Lumut terdapat beberapa jenis kemudahan yang disediakan di

kawasan pusat tumpuan, perniagaan dan juga kawasan perumahan.

Kemudahan-kemudahan yang disediakan boleh dikelaskan kepada

beberapa jenis seperti kemudahan pendidikan,keagamaan,perkhidmatan,

keselamatan dan kerajaan. Kemudahan yang disediakan ini berdasarkan

piawaian dan mengambil kira aspek dan peranan berdasarkan konsep

Bandar Lumut sebagai bandar maritim.

8.3.1 Kemudahan Pendidikan

Institusi pendidikan yang terdapat dalam kawasan kajian adalah sekolah

rendah kebangsaan, sekolah jenis cina kebangsaan (S.R.J.K) dan sekolah

agama kebangsaan.Secara keseluruhannya, kawasan tapak kajian memiliki 3

buah sekolah di mana dua daripadanya merupakan sekolah rendah. Dua

daripada kemudahan ini terdapat berhampiran kawasn perniagaan dan

satu lagi bersebelahan dengan masjid. Bagi sekolah rendah kebangsaan

(Sek.Keb. Methodist) bangunan sekolah ini berdekatan dengan jalan utama

iaitu Jalan Sultan Yusoff Izzudin dan bangunan sekolah ini mempunyai satu

blok sahaja. Sekolah rendah jenis kebgsaan (SRJK) pula berada

bersebelahan tokong dan berhampiran dengan kawasan Lumut Waterfront.

Manakala sekolah agama kebangsaan ( Sek. Agama Rakyat ) berada

bersebelahan dengan masjid. Sekolah ini juga mempunyai satu blok

bangunan sahaja.


47


Foto 8.3 : Sek.Keb. Methodist

Foto 8.4 : Sek.Agama Kebangsaan

8.3.2 KEMUDAHAN PERKHIDMATAN DAN KESELAMATAN

Di dalam tempat kajian tapak terdapat kemudahan keselamatan dan

perkhidmatan yang disediakan seperti sebuah sebuah balai polis dan sebuah

pejabat pos.Balai polis terletak bersebelahan dengan Jalan Protokol iaitu

Jalan Sultan Idris Shah. Balai polis ini terletak di kawasan berhampiran pusat

bandar dan bersebelahan dengan kawasan perniagaan. Manakala pejabat

pos pula terletak di tengah pusat bandar berhadapan dengan jalan utama

iaitu Jalan Sultan Idris Shah dan bersebelahan dengan deretan kawasan

perniagaan. Pejabat pos ini berada pada kedudukan yang agak strategik

kerana berada di pusat bandar dan berdekatan kawasan tumpuan orang

ramai iaitu jeti. Ini memudahkan pejabat pos ini mudah dikenalpasti

lokasinya dan ia merupakan bangunan sesebuah.

Foto 8.4 : Pejabat Pos Foto 8.5 : Balai Polis


48


8.3.3 KEMUDAHAN KEAGAMAAN

Di kawasan kajian terdapat beberapa kemudahan keagamaan yang

disediakan untuk kegunaan penduduk yang terdiri daripada pelbagai kaum

dan agama. Bagi umat Islam, sebuah masjid disediakan di jalan masuk

utama ke bandar Lumut iaitu Jalan Raja Musa. Perletakan kawasan masjid

ini amat sesuai kerana berada berhampiran dengan tempat letak kenderaan

bertingkat dan dapat mengelakkan kesesakan apabila pada waktu tertentu

seperti sembahyang jumaat dan pelbagai aktiviti yang dilakukan oleh pihak

masjid. Luas masjid ini boleh menampung penduduk di beberapa kawasan

perumahan yang berdekatan. Selain itu, tokong juga terletak berhampiran

dengan Jalan Raja Musa dan berhampiran dengan persimpangan jalan

antara Jalan Raja Musa dan Jalan Iskandar Shah. Keadaan persekitaran

kawasan ini berada dalam keadaan yag memuasakan kerana dijaga rapi

oleh orang-orang yang tertentu yang ditugaskan di kawasan tersebut.

Kedua-dua bangunan keagamaan ini melambangkan ciri-ciri keagamaan

masing-masing.

Foto 8.5 : Tokong Foto 8.6 : Masjid

8.3.4 KEMUDAHAN INSTITUSI KERAJAAN

Kemudahan institusi kerajaan yang disediakan di tapak kerajaan adalah

Pangkor Island Beach resort. Kemudahan ini disediakan disebabkan Bandar

Lumut merupakan bandar pelancongan. Kedudukan kawasn ini mudah

dikenalpasti kerana berada di jalan masuk utama ke Bandar Lumut.

Kemudahan ini disediakan bagi memudahkan pelancong mendapatkan

perkhidmatan yang disediakan oleh kemudahan ini. Bagi segi fizikal bangunan

ini keadaanya adalah tidak memuaskan. Bangunan ini berderetan dengan

bangunan kedai yang hampir roboh bangunannya. Ini memberi pemandangan

yang kurang menarik kepada bangunan ini.

Foto 8.7 : Pangkor Island Beach Resort


49


8.3.5 KEMUDAHAN MASYARAKAT

Antara kemudahan masyarakat yang terdapat di kawasan kajian adalah seperti

tandas awam, jeti dan pusat informasi pelancongan. Bagi tandas awam yang dikaji

di tapak kajian berada dalam keadaan yang bersih dan dijaga dengan sempurna.

Kemudahan yang baik dapat memberikan keselesaan kepada pengunjung di

kawasan terbabit. Kemudahan jeti yang disediakan pula berada dalam keadaan

yang memuaskan. Ini kerana kemudahan ini menjadi pusat tumpuan ramai untuk

pergi ke pulau Pangkor. Dari aspek fizikalnya pula bangunan ini mempunyai design

yang menarik dan dapat menarik perhatian orang ramai untuk datang ke kudahan

ini. Selain itu, pusat informasi pelancongan pula merupakan kemudahan yang

penting bagi pelancong mendapatkan perkhidmatan di bangunan ini. Lumut

merupakan bandar pelancongan dan kemudahan ini semestinya penting kepada

para pelancong. Bagi keadan fizikal bangunan ini pula berada dalam keadaan yang

sangat memuaskan kerana dijaga rapi oleh pihak yang berkenaan.

Foto 8.8 : Terminal jeti Foto 8.9 : Tandas awam

8.4 ISU DAN MASALAH

Hasil daripada pemerhatian di tapak, beberapa masalah yang terdapat di

tapak kajian telah dikenalpasti di mana ia merangkumi masalah keadaan

fizikal dan permandangan persekitaran kemudahan.

8.4.1 Sekolah Rendah Kebangsaan (Sek.Keb. Methodist)

Masalah yang terdapat di kemudahan ini adalah dari segi aspek fizikalnya.

Dari aspek fizikal sekolah ini, mengandungi hanya satu blok bangunan

sahaja. Ini akan menyebabkan masalh kesempitan menampung jumlah

pelajar yang meningkat pada masa sekarang. Selain itu, bangunan ini tidak

dicat kerana keadaan warna bangunan ini telah luntur.

Foto 9.0 : Sekolah Rendah Kebangsaan


50


8.4.2 Pangkor Island Beach Resort

Masalah yang terdapat pada kemudahan ini pula adalah dari segi fizikalnya.

Kemudahan ini diletakkan dengan deretan rumah kedai lama yang hampir

roboh. Ini mencacatkan pemandangan kemudahan ini kerana hanya

kemudahan ini yang berada dalam keadaan yang baik.

Foto 9.1 : Pangkor Island Beach Resort

8.4.3 Balai Polis

Masalah yang terdapat pada kemudahan ini adalah dari segi permandangan

terhadap aspek fizikalnya. Dari segi rekabentuk bangunan ini adalah rekaan lama.

Selain itu, cat bangunan kemudahan ini telah luntur dan tidak di cat baru. Ini

memberikan pemandangan yang kurang menarik terhadap bangunan ini.

Foto 9.2 : Balai Polis Kawasan Kajian.

8.5 POTENSI

Kawasan-kawasan yang berpotensi juga telah dikenalpasti di mana kami

mendapati Bandar Lumut boleh berkembang maju sekiranya sistem

pengurusan kemudahan di uruskan dengan sebaiknya.

8.5.1 Terminal jeti

Terminal jeti yang terdapat di tapak kajian terletak di kawasan yang agak

strategik di mana ia terletak betul-betul di kawasan pusat tumpuan iaitu

kawasan pinggir Sungai Dinding. Kawasan kemudahan ini merupakan

tempat tumpuan orang ramai yang hendak pergi ke pulau peranginan iaitu

Pulau Pangkor. Orang ramai boleh bergerak dengan mudah ke kawasan

tumpuan ini sekiranya sistem pengurusan di sini menyediakan khidmat yang

efisyen serta berkualiti dan sekali gus mampu memesatkan lagi

perkembangan ekonomi kawasan ini.

Foto 9.3 : Terminal jeti yang menjadi tumpuan pengunjung.


51


9.0 ANALISIS PELANCONGAN

9.1 PENGENALAN

Pelancongan merupakan satu aktiviti ekonomi di mana ia mampu

membawa rezeki dan kebaikan kepada masyarakat setempat.Peranan

Keindahan alam semulajadi terutamanya di kawasan pantai dan pulau-

pulau dapat menarik kedatangan ramai pelancong dari dalam dan luar

negeri. Pelancongan merupakan salah satu daripada sektor yang perlu

diambil kira dalam pembangunan pusat bandar yang juga merupakan sektor

utama dalam sesuatu pembangunan yang terancang. Sektor pelancongan

juga menerangkan berkenaan produk pelancongan semasa yang

merangkumi penganalisian terhadap sumber tarikan pelancongan serta

dasar-dasar Rancangan Struktur bagi setiap pembangunan yang dijalankan.

Dengan secara tidak langsung sektor pelancongan dapat ditingkatkan

dengan lebih intensif dan produktif. Sektor ini perlu diberi penekanan agar

pemeliharaan sumber-sumber alam semulajadi, identiti dan konsep bandar

tersebut dapat dikekalkan dalam menghasilkan suatu pusat bandar yang

menarik dan menjadi tarikan pengunjung dari seluruh pelusuk dunia selaras

dengan tema pembangunan Daerah Lumut.

9.2 Matlamat.

Mengenal pasti kawasan-kawasan yang berpotensi untuk dibangunkan

sebagai kawasan penarikan pelancongan bagi bandar lumut.

9.3 Objektif

I. Menganalisis keperluan pembangunan aktiviti pelancongan

II. Menganalisis corak pembangunan semasa

III. Menganalisis potensi pembangunan di kawasan kajian

9.4 Skop Kajian

i. Mengenalpasti tempat-tempat pelancongan sedia ada di kawasan kajian dan

kawasan sekitar.

ii. Mengenalpasti kawasan-kawasan di pusat bandar yang menjadi tarikan utama

pelancong.

iii. Mengenalpasti produk-produk pelancongan semasa.

iv. Mengkaji serta menilai sumber pelancongan sedia ada samada semulajadi

ataupun buatan.

v. Mengkaji aktiviti yang dijalankan serta produk pelancongan di kawasan pusat

bandar.

vi. Mengkaji kesesuaian kemudahan yang terdapat di pusat bandar.

vii. Mengenalpasti isu dan masalah kawasan pelancongan di dalam dan luar pusat

bandar.


52


9.5 Analisis Mengikut Aspek Kajian

Analisis profil pelancongan domestik dan pelancong asing :-

DESTINASI TAHUN DOMESTIK ASING

PULAU PANGKOR 2006 378,006 314,544

2007 454,493 334,009

LUMUT 2006 203,054 230,890

2007 230,890 121,522Jadual 1.9 : Analisis Profil Pelancong

9.6 Kawasan-kawasan Yang Menarik Dikunjungi.

1. Terminal Jeti Lumut.

Terminal Jeti Lumut meliputi kawasan Seluas 3.8 ekar yang merangkumi plaza jeti

yang dilengkapi dengan pelbagai kemudahan seperti restoran ,gerai kraftangan

dan hasil laut,kauter tiket tandas awam dan pejabat operasi.selain itu juga ia

dilengkapi dengan Plaza Promenade yang mengandungi 2 unit restoran makan

segera ,10 unit gerai hasil laut dan 3 unit kiosk yang dikenali sebagai Medan

Dato’Ishak.Dataran Terminal ini mempunyai ruang landskap yang berkonsepkan

maritim dan amat sesuai untuk aktiviti santai.

Foto 9.4 :Terminal Jeti.

2. Taman esplanade.

Taman Esplanade dibuka kepada umum bertujuan untuk menarik tumpuan

pelancong yang berkunjung ke bandar Lumut,Selain kedudukan yang terletak

berhampiran dengan jeti serta faktor landskap yang cantik juga menarik perhatian

pengunjung.Pelbagai kemudahan disediakan oleh Majlis Perbandaran manjungdi

taman ini iaitu Pusat kraftangan ,Gerai-gerai menajamu selera dan sebagainya

Foto 9.5 :Taman Esplanade

3.Marina Wing.

Kawasan yang terletak di sebelah timur tapak kajain.Merupakan kawasan yang

menarik dari segi vista.mempunyai kemudahan dan elemen-elemen kemudahan

seperti taman permainan,restoran dan sebagainya.


53


Foto 9.6 : Marina Wing

9.7 Kemudahan Pelancongan

Terdapat kemudahan dari segi mendapatkan informasi dan maklumat

tentang maklumat pelancongan di bandar Lumut dengan adanya Pusat

informasi pelancongan.kemudahan perhubungan juga perlu diambil kira

bagi memastikan

Foto 9.7 : Pusat informasi Perlancongan

9.7.1 Jenis Produk Pelancongan

i. Agro pelancongan-hasil-hasi Pertania

ii. Ekopelancongan

- ekosistem & ekologi

- Taman Bandar

iii. Pelancongan Budaya

- kebudayaan penduduk setempat

- hasil-hasil seni penduduk

iv. Taman Rekreasi & hiburan dan sukan air sukan air

9.8 ISU DAN MASALAH.

1. Kawasan yang kurang menarik merencatkan dari segi pemandangan dan

persepsi pelancongan ke bandar lumut terutama dideretan rumah

kastam.

Foto 9.8 :Deretan rumah kastam yang usang


54

Taman rekreasi

Tempat Letak Kenderaan

Kedai

Sistem Pengangkutan

Surau

lain-lain

Penambahbaikan aspek lain


2. Kurangnya kemudahan –kemudahan disediakan dikawasan rekriasi.Ini dapat

dibuktikan dengan soal selidik yang telah dilakukan terhadap penggunjung yang

datang ke kawasan Lumut.

Rajah 2.4 :Carta Pai Penambah baikan elemen kemudahan.

9.9 POTENSI

1. Menaik taraf Perkhidmatan kemudahan kepada pengunjung .ini adalah

bertujuan untuk memberi perkhidmatan yang baik terhadap pengunjung

datang ke bandar ini.Kemudahan yang baik adalalah dapat membantu

memudahkan dan memberi keselesaan kepada pengunjung.

2. Menaik taraf kawasan yang berpotensi untuk dibangunkan sebagai

produk perlancongan.

10.0 ANALISIS SEKTOR CIRI-CIRI FIZIKAL DAN ALAM SEKITAR.

10.1 Pengenalan

Secara amnya, analisis tapak adalah suatu kaji selidik yang di buat secara

fizikal di atas tapak yang ingin di kaji. Analisis ini dilakukan untuk

menghasilkan satu pelan keindahan Bandar di Bandar Lumut sebagai

Bandar Maritim.

Aspek fizikal dan alam sekitar juga

dilihat begitu penting dalam

menyediakan suasana yang ceria dan

harmoni di dalam sesuatu bandar itu

sendiri terutama sebuah bandar yang

telah mempunyai ciri –ciri serta berkonsepkan sebuah Bandar Maritim.Di

dalam merancang sesuatu pembangunan yang sistematik, aspek ini perlu

ditekankan kerana dalam usaha dunia untuk mengatasi pemanasan dunia

yang semakin serius.Pembangunan yang cemerlang adalah pembangunan

yang seimbang di antara pembangunan fizikal dan alam sekitar.

Pada keseluruhannya, laporan teknikal ini bertujuan untuk menerangkan

tentang ciri-ciri fizikal yang terdapat ditapak dan keadaan alam sekitar.

Penilaian terhadap isu dan masalah yang wujud di tapak kajian juga

diambilkira sebagai langkah untuk mewujudkan suatu kawasan yang

berpotensi dikekalkan. Seterusnya, kajian ini dapat meningkatkan kualiti

dan imej bandar serta keselesaan bagi pengunju


55

Elemen cadangan bilangan peratusTaman rekreasi 13 13.0

Tempat Letak Kenderaan

20 20.0

Kedai 9 9.0

Sistem Pengangkutan

13 13.0

Surau

30 30.0

lain-lain 15 15.0

Total 100 100.0


10.2 MATLAMAT

Mengenalpasti dan mewujudkan kualiti fizikal serta alam sekitar di

kawasan kajian bersesuaiandengan konsep Bandar Maritim.

10.3 OBJEKTIF

Antara objektif yang dapat dikenalpasti bagi mencapai matlamat yang

telah dibentuk ialah :-

i. Mengenalpasti ciri-ciri fizikal yang terdapat dikawasan kajian.

ii. Mengenalpasti masalah visual alam sekitar kawasan kajian.

iii. Mengenalpasti kawasan yang berpotensi dikekalkan di

kawasan kajian.

iv. Memahami konsep Bandar Maritim untuk membuat

kesinambungan dengan ciri-ciri fizikal kawasan kajian.

10.4 Ciri-Ciri Fizikal Kawasan Kajian.

Aspek ciri-ciri fizikal yang terdapat di kawasan kajian adalah seperti

sungai,benteng dan juga arah tiupan angin.

Sungai yang terdapat di kawasan kajian merupakan sungai Dinding yang

memberikan kesan / impak menarik kepada pengunjung. Selain itu juga

pada dasarnya sungai Dinding ini berada pada tahap yang sederhana dari

segi pencemarannya.

Benteng yang terdapat dikawasan kajian merupakan jenis batuan yang

berkonkrit. Oleh yang demikian, pada dasarnya kelihatan baik dari segi

peningkatan paras air pasang dan surut.

Seterusnya, arah tiupan angin. Daripada hasil kajian, arah tiupan angin

tenggara dan barat daya.

10.5 Permandangan yang Menarik

Permandangan menarik yang terdapat di kawasan kajian adalah

berhadapan dengan Sungai Dinding kerana terdapatnya lanskap kejur dan

lembut.


56


Foto 9.9 : Permandangan yang menarik dari Esplanet.

Selain itu, pemandangan yang menarik juga terdapat di kawasan rekreasi

Esplanet. Oleh yang demikian, peningkatan kawasan rekreasi diwujudkan

agar selari dengan konsep Bandar Maritim.

Foto 10.0 : Permandangan yang member kesan yang menarik kepada pengunjung.

Seterusnya, permandangan yang menarik dari Marina Wing. Oleh yang demikian,

pengekalan dan penambahbaikan kawasan ini sebagai Bandar Maritim.

Foto 10.1 : Pemandangan yang menarik dari Marina Wing.

10.4 Penemuan Komponen Isu Alam Sekitar

PERSINT 1

10.4.1 Isu Permandangan yang Tidak Menarik.

Isu permandangan yang tidak menarik di barat daya kawasan kajian adalah keadaan system pejalan kaki yang telah rosak. Ini akan mencacatkan pemandangan imej bandar.(Lihat foto 8.5)


57


Foto 10.2 : Menunjukkan kesan kerosakkan pada pejalan kaki.

10.4.2 Potensi kawasan kajian

Berdasarkan potensi yang diperolehi jalan pejalan kaki harus penambahbaikan jalan tersebut di tingkatkan.

Foto 10.3 : Gambaran ilustarsi mengindahkan kawasan bandar.

10.4.3 Isu Permandangan Yang Tidak Menarik

Isu permandangan yang tidak menarik di kawasan kajian adalah jalan raya utama ke tempat menarik retak dan berlopak.Ini akan membahayakan keselamatan pengguna.

Foto 8.7 : Menunjukkan jalan raya rosak.


Oleh yang demikian, penambahbaikan jalan raya lebih berturap adalah

potensi yang dapat di hasilkan berdasarkan kajian yang dibuat.

Foto 8.8 : Keadaan jalan yang dicadangkan serta menarik.

PERSINT 2

10.4.5 Isu Pemandangan yang Tidak Menarik

Permandangan yang tidak menarik di persint 2 adalah keadaan tembok yang

pecah akaibat kesan vandalism yang memburukkan keadaan imej kawasan yang

yang menjadi kawasan rekriasi kepada pengunjung.


58


Foto 8.9 : Kerosakkan yang memburukkan pandangan

10.4.6 Potensi Kawasan Kajian

Oleh yang demikian,penambahan ruang rehat serta penggunaan menarik supaya

karektor sebuah bandar Maritim lebih menyerlah.

10.4.6 Isu Permandangan yang Tidak Menarik

Permandangan yang tidak menarik adalah keadaan sampah dan daun-daun

kering yang tidak dijaga rapi serta tiada proses penyelengaraan yang

sepatutnya.

Foto 9.0 : Foto yang menunjukkan keadaan tiada menyelengaraan dibuat.


Berdasarkan kajian yang dibuat kedaan tersebut perlu ditingkatkan proses

pungutan dan prasarana yang perlu di kawasan rekreasi.

Foto 9.1 : kawasan yang menarik daripada ilustrasi yang dicadangkan.

PERSINT 3

10.4.8 Isu Permandangan yang tidak Menarik

Isu pemandangan yang tidak menarik di persint 3 ini kerana terdapatnya

kawasan slum ataupun kawasan setinggan yang mencacatkan pandangan.


59


Foto 9.2 : menunjukkan kawasan slum

10.4.9 Potensi Kawasan Kajian

Berdasarkan hasilan yang terdapat di kawasan kajian,penanaman pokok

yang berfungsi sebagai penghalang untuk melindungi imej bandar maritime.

10.4.10 Kawasan Yang Berpotensi Untuk Dikekalkan

Berdasarkan kajian yang di buat kawasan yang berpotensi dikekalkan adalah

seperti di persint 2 iaitu di kawasan tapak meletak kederaan bertingkat. Ia

memudahkan pengunjung disamping menjadikan kawasan pusat bandar

yang sistematik.

Foto 9.3 : Tempat letak kenderaan bertingkat.

Selain itu, kawasan yang patut dikekalkan adalah Bistro kerana ia manjadi

tarikan kepada pengunjung terutama pada waktu sebelah malam iaitu

terdapatnya aktiviti karaoke terbuka dan patut dikekalkan.

Foto 9.4 Bistro patut dikekalkan.


60


Seterusnya, kawasan rekreasi Esplanet menjadi tempat aktiviti pasif

dan riadah kepada pengunjung dan patut dikekalkan.

Foto 9.5 Kawasan Esplanet yang menarik.


61


Rajah 2.5 : Pelan Natural, Isu dan Potensi Tapak

11.0 ANALISIS LANDSKAP DAN REKREASI

11.1 PENGENALAN

Landskap secara umum bermaksud suatu pemandangan luaran atau

permukaan bumi yang dihasilkan dari keadaan semulajadi atau

binaan Landskap didefinisikan suatu pemandangan luaran atau

permukaan bumi di atas daratan yang dihasilkan dari keadaan

semulajadi atau binaan.Perlandskapan usaha-usaha manusia untuk

memelihara persekitarannya supaya dapat hidup dengan selesa, puas

dan harmoni.Usaha-usaha ini termasuk merancang, membangun dan


62


menyelenggara.Proses yang melibatkan perancangan merekabentuk

melaksanakan dan mengurus landskap.Rekabentuk landskap memilih

dan menyusun atur elemen landskap untuk mewujudkan ruang di

kawasan luaran.Pelan Senitaman landskap yang menunjukkan susun

atur landskap lembut dan landskap kejur yang mengikut spesifikasi

dan piawaian yang telah ditetapkan oleh Majlis Perbandaran di suatu

kawasan perumahan, kawasan perdagangan, kawasan perindustrian

dan kawasan perniagaan.Landskap kejur meliputi unsur-unsur binaan

seperti siar kaki, tempat duduk, tong sampah, papan tanda, lampu

taman, arca dan elemen fokal yang lain. Landskap lembut merujuk

kepada unsur-unsur tanaman sama ada pokok utama, renek,

memanjat, herba atau penutup bumi.

Landskap merupakan aspek penting dalam pembangunan sesebuah

bandar. Hal ini adalah kerana lanskap ini berfungsi sebagai

membentuk sesuatu imej sesebuah bandar justeru menonjolkan

identiti sesebuah bandar tersebut. Sektor lanskap tidak tertumpu

hanya semata-mata pokok tetapi ia juga meliputi 2 bahagian iaitu

lanskap kejur dan lanskap lembut. Bagi lanskap kejur ia meliputi arca,

monumen atau pun sesuatu binaan manakala bagi lanskap kejur ia

meliputi kepada tumbuh-tumbuhan seperti pokok palma, pokok

bunga kekwa dan sebagainya.

Dalam melakukan kerja-kerja lanskap pelbagai aspek perlu diambil

kira seperti Iklim setempat juga mempengaruhi rekabentuk landskap.

Jenis-jenis pokok yang digunakan adalah bersesuaian dengan iklim.

Pengaruh cuaca juga memainkan peranan. Kolam dan punca-punca

air digunakan dengan meluas di kawasan yang panas seperti di

kawasan gurun bagi menyejukkan kawasan dan taman selain

memberikan ‘view’ atau pandangan yang menarik kepada sesuatu

bangunan.

Keperluan landskap dan rekabentuknya adalah bergantung kepada

cara hidup sesuatu masyarakat, keagamaan, sosio ekonomi dan

keadaan atau iklim. Adalah dipercayai dalam Tamadun Greek didapati

bahawa mereka lebih menumpukan landskap di kawasan perkuburan.

Tamadun di Babylon pula dibina khas untuk kepentingan keagamaan.

Ini jelas terbukti dengan adanya Taman Tergantung yang merupakan

taman pertama yang dapat dikesan sehingga kini. Kita dapati pula di

Jepun mereka lebih menumpukan rekabentuk landskapnya diatas

kepercayaan ’Shinto’ mereka. Rekabentuk landskap di Malaysia pula

lebih menumpukan kepada elemen-elemen persekitaran dan

mengambil kira fungsi sesuatu landskap itu dibina. Elemen air, batu,

tumbuhan dan arca selain memberikan pandangan menarik, ia juga

menjadi titik tumpuan kepada keseluruhan landskap yang terdapat di

sesuatu bangunan. Bagi mewujudkan sesebuah bandar itu sempurna

perancangan landskap amat penting dalam perancangan bandar bagi

mewujudkan satu kawasan pembangunan yang seimbang, harmoni

dan ceria antara aspek pembangunan dan landskap

11.1 MATLAMAT

Matlamat kajian ini ialah memberi panduan, arah tuju serta pelan

tindakan yang jelas bagi pembangunan landskap dan rekreasi untuk

Bandar Lumut.

11.2 OBJEKTIF KAJIANJABATAN PERANCANGAN BANDAR DAN WILAYAH, UITM PERAK



Bagi mencapai matlamat dalam projek ini beberapa objektif

ditentukan iaitu :-

a) Mengenal pasti kawasan yang berpotensi untuk memenuhi keperluan

rekreasi bagi penduduk tempatan dan pelancong

b) Mengkaji rekabentuk lanskap yang terdapat di kawasan tapak iaitu

Bandar Lumut.

c) Mengenalpasti isu dan masalah utama pembangunan landskap yang

terdapat di kawasan kajian serta jalanpenyelesaiannya.

d) Menganalisis ciri-ciri landskap semasa seperti landskap lembut dan

kejur,kawasan lapang dan taman rekreasi.

e) Mengenalpasti keserasian lanskap dengan kawasan persekitaran

f) Melakukan pemerhatian dan mengamatan terhadap perletakan

lanskap di tapak

11.3 LANDSKAP

Dalam lanskap terdapat dua jenis kategori iaitu lanskap lembut dan lanskap

kejur. Lanskap lembut menerangkan elemen-elemen tanaman utama

seperti jenis renek, menjalar, teduh memanjat dan tadahan bumi. Manakala

lanskap kejur meliputi elemen binaan seperti arca, monumen, tempat

duduk, tong sampah, siar kaki dan lain-lain lagi.

11.3.1 KEADAAN SEMASA

a) LANDSKAP LEMBUT


64


Rajah 2.6 : Pokok utama di kawasan kajian

Kawasan kajian telah dipecahkan kepada tiga zon untuk mengenalpasti karektar

Landskap yang terdapat di Bandar Lumut untuk menentukan kesesuaian sama ada

karektar yang ditonjolkan sesuai dengan fungsi sesuatu zon itu.


65


Zon A adalah zon yang merangkumi pusat Bandar Lumut,Esplanade,Terminal jeti Bandar

Lumut.Karektor yang ditinjolkan zon ini adalah lebih kepada landskap yang cuba mengelak konflik

dengan isu traffic.Di hadapan kedai menunjukkan penggunaan pokok tinggi yang tidak mengunakan

banyak ruang.Supaya ruang meletak kenderaan dihadapan kedai tidak terjejas berbanding penggunaan

pokok yang besar saiz lilitan.

Zon B adalah zon yang merangkumitaman rekreasi

serta kawasan perniagaan dan kawasan

perumahan.antara karektor penanaman landskap

lembut dikawasan ini adalah wujudnya penanaman


66


pokok bersaiz lilitan yang besar.pokok-pokok saiz

ini dapat dipraktikkan penanaman di kawasan ini

kerana ia tidak menimbulkan konflik dengan

traffik.Suasana di sepanjang jalan Titi Gantung

seolah-olah mewujudkan perasaan kerana

mewujudkkan pemandan yang berterusan.ini

terjadi kerana pokok besar mahogani ditanam

sepangjang jalan menuju kepusat Bandar

Lumut.Dipinggiran Sungai Dinding pula didapati

pokok ru sumatera ditanam di sepanjang Sungai.Ia

dapat menonjolkan imej Bandar lumut sebagai

Bandar Maritim kerana Pokok Ru adalah pokok

yang biasa tumbuh secara semulajadi di tepi pantai

atau dimana-mana kawasan yang berdekatan air

masin.Pokok Ru Sumatera ini dapat haruslah

dikekalkan supaya perasaan “sense of place”dapat

diwujudkan kepada pegunjung.

Zon c adalah merangkumi Taman Marina Wing serta Jalan Titi Gantung.Pokok TPO

diperhatikan paling banyak terdapat disini.Ia memberi suasana redup serta mewujudkan

pemandangan yang berterusan.Dari segi usia Pokok TPO ini,ia pasti telah lama wujud dan akan

mewujudkan “sense of place” kepada pengunjung yang pernah datang kesini.Pokok TPO

haruslah dikekalkan kerana ia seakan menjadi identiti kepada Bandar Lumut walaupun sedikit

tidak bebrsesuai dengan tema maritime.Namun begitu terdapat dua Pokok TPO yang

disarankan dibuang kerana bercabang kerana ia boleh mewujudkan masalah.

Jenis pokok –palma

Lokasi-depan balai polis Lumut

Visual kepada Bandar-tidak menarik

Peyelengggaran - diselenggara

Jenis pokok –palma

Lokasi-depan balai polis Lumut


Peyelengggaran – diselenggara


67


Asam jawa

Jenis pokok –pokok besar

Lokasi-terminal jeti Lumut

Visual kepada Bandar-menarik


Serdang daun bulat

Jenis pokok –pokok palma

Lokasi-terminal jeti Lumut

Visual kepada Bandar


Pudding(codiaeum varigatum)

Jenis pokok –pokok sederhana besar

Lokasi-kawasan perniagaan


Peyelengggaran – diselenggara

Kelapa sawit(elaeis guineensis)

Jenis pokok –pokok palma

Lokasi-lot permaiann esplanade




68


Payung Indonesia(hura crepitan)

Jenis pokok –pokok sederhana besar

Lokasi-lot permainan esplanade



Cempaka putih(michelia alba)

Jenis pokok –pokok renek

Lokasi-kawsan perniagaan


Peyelengggaran - Tidak diselenggara

b. LANDSKAP KEJUR

i. Kerusi taman

Foto 9.6 : Lanskap kejur di Kawasan Kajian

ii. arca/mercutanda


69


Foto 9.7 : Arca yang menarik di kawasan kajian


70


Foto 9.8 : struktut binaan –konkrit dan besipenyelenggaraan-diselenggara visual kepada Bandar-menarik

11.4 ISU DAN MASALAH

Jika dilihat dari sudut perancangan,Bandar Lumut ini masih mempunyai

kelemahannya dari segi penyediaan landskap.Berikut merupakan isu dan

masalah yang terdapat di dalam kawasan kajian ini;

RAJAH 2.7 : kawasan yang mempunyai isu di kawasan kajian


71


1.Pintu Masuk

(a) Isu/Masalah - persempadanan bandar lumut sukar dikenalpasti kerana papan

tanda kurang menonjol dan papan iklan berhampiran pintu masuk lebih menonjol

dan menganggu visual ke tanda papan masuk.

Potensi - beberapa jalanraya ke Bandar Lumut dimanfaatkan untuk penyediaan

landskap pintu masuk yang dapat menonjolkan persempadanan Lumut

Foto 9.9 : Gambaran kepada pintu masuk ke tapak


72


2.Pinggir Jalan

(a) Isu/Masalah - kebenyakkan ruang tepi jalan yang diperuntukkan tidak cukup

untuk penyediaan landskap yang sewajarnya.

Potensi - landskap pinggir jalan utama dapat mewujudkan koridor visual yang

menarik serta mengukuhkan imej bandar Lumut.

(b) Isu/Masalah - di laluan pejalan kaki tiada wujudnya pengadang dengan jalan

untuk menambahkan ciri keselamatan

Potensi - diwujudkan pengadang antara jalan dan pelajan kaki bagi mengurangkan

risiko ragut serta mengelak pejalan kaki melintas sesuka hati

Foto 10.0 : Pinggir jalan yang berpotensi untuk keunikkan

3.Institusi/Kemudahan Masyarakat

Isu/Masalah - kawasan sekolah berhampiran jalan tanpa penyediaan tanaman

adangan yang wajar akan menjejaskan kualiti suasana pembelajaran di sekolah

kerana bunyi bising kenderaan.

Potensi - landskap yang wajar serta menarik perlu disediakan untuk keselesaan

masyarakat

Foto 10.1 : Kemudahan masyarakat yang perlu terdapat ditapak kajian


73


4.Pusat bandar

Isu/Masalah - ruang lapang sedia ada tidak ditanam pokok teduhan

untuk suasana redup dan selesa.

Potensi - ruang lapang perlu disediakan elemen landskap kejur serta

pokok teduhan untuk keselesaaan.

Foto 10.2 : Keadaan pusat bandar yang dicadangakan

5. Hortikultur

(a) Isu/masalah - rekabentuk penanaman kurang menonjolkan karektor yang

jelas dan menarik,pemilihan dan rekabentuk pokok yang tidak konsisten di

hampir setiap jalan.

Potensi - mengukuhkan dan menonjolkan karektor kawasan dan laluan utama

menurut konsep landskap dan penanaman yang konsisten.

(b) Isu/Masalah - pemilihan pokok yang tidak sesuai seperti pokok yang mempunyai

buah dan berduri di laluan awam kerana membahayakan pejalan kaki.

Potensi - memelih pokok yang sesuai dari semua sudut seperti kecantikan,

keselamatan.

Foto 10.3 : Keadaan yang menarik pada pusat bandar


74


10.5 ANALSIS SWOT

(a) Kekuatan

-kepesatan ekonomi dan status Bandar Lumut sebagai Bandar Maritim dan

perlancongan haruslah disertai dengan meningkatkan imej dan pembangunan

landskap di Bandar Lumut

(b) Kelemahan

-kepesatan pembangunan yang membentuk landskap Bandar Lumut belum

sepenuhnya dapat menonjolkan identiti yang dikaitkan dengan konsep

maritim.

(c) Peluang

-laluan berkenderaan dengan rizab landskap dapat menyediakan vista

menarik kepada orang ramai.

(d) Ancaman

-pembangunan komited yang tidak melalui penilaian prosedur yang

ditetapkan akan menjejaskan kualiti persekitaran Bandar Lumut.

11.6 Rekreasi

Hierraki riekrasi kawasan ini adalah taman tempatan dengan keluasan kira-

kira 17.97 ekar.Didalam kawsan rekreasi ini wujudnya aktiviti pasif dan

aktif,seperti jogging,memancing, atau pun sekadar berkelah.fungsi utama

taman tempatan ini adalah kawasan rekreasi.

Rajah 2.8 : Pelan kawasan rekreasi kawasan kajian


75


12.0 KESIMPULAN

Melalui penyediaan Laporan Teknikal Pusat Bandar Lumut ini analisis tapak adalah

suatu kaji selidik yang di buat secara fizikal di atas tapak yang ingin di kaji. Analisis

ini dilakukan untuk menghasilkan satu pelan keindahan Bandar di Bandar Lumut

sebagai Bandar Maritim.Cadangan pembangunan yang baik adalah cadangan yang

meningkatkan kualiti dan sosio-ekonomi penduduk setempat. Pembangunan

negara yang semakin pesat dari semasa ke semasa memerlukan bandar yang

mampan, berfungsi dan selamat.

Oleh yang demikian, penyediaan laporan teknikal ini dapat membantu dalam

perancang pusat bandar sebelum mengahasilkan sebuah cadangan pengindahan

bandar yang baik. Perancangan yang baik akan menerapkan sebuah imej bandar

yang membangun dengan pengekalan sebuah konsep yang sediada tanpa

menjejaskan imej sebuah bandar maritim di Lumut.


76


LAMPIRAN 1

CARTA ALIR KERJA BAGI KAJIAN PUSAT BANDAR.


77

EDITOR

MOHD FIRDAUS B. JALALUDDIN


LAMPIRAN 2


78

SETIAUSAHA

NUR SYAZANA BT MOHD ARIFIN

PENOLONG EDITOR

1. NORSHAFIQA HAZWANI BT ABDUL AZIZ2. NOOR ZAWANI BT MOHAMED3. ABDUL QAYUYUM B. ABDUL RAHMAN

BENDAHARI

SITI AMALINA BT MOHD KAMAROL BAHARI

KOORDINATOR

MOHD IRWAN BIN OMAR

PENYELIA PROJEK

DR.SITI NORLIZAIHA BT HARUN

SEKTOR GUNATANAH.

AHLI –AHLI SEKTOR

SEKTOR LALULINTAS DAN JALAN RAYA

AJK PERALATAN

1. MOHAMAD ZUL FEKA B. KAMRI2. NADZIRAH BT DAHLIN



79

SEKTOR GUNATANAH. SEKTOR LALULINTAS DAN JALAN RAYA

report lumut kump a (r

Documents