JIG AND FIXTURELEVEL 3 – MODUL 01

VIS MECHATRONIC

© Hanif Ammran

© Hanif Ammran

PENGENALAN JIG DAN FIXTURE

JENIS-JENIS FIXTURE

JENIS-JENIS JIG

Jig dan fixture ialah alat untuk memegang benda kerja produksi dalam proses penghasilan barang secara pukal.

Direka untuk memegang, menyendal dan memposisikan benda kerja semasa kerja-kerja permesinan dijalankan.

Memastikan benda kerja tidak rosak, ketepatan operasi permesinan yang dilakukan dan menjimatkan masa.

© Hanif Ammran

Walaupun fungsinya hampir sama, jig adalah berbeza dengan fixture.

© Hanif Ammran

Perbezaan antara jig dan fixture :-

JIG FIXTURE

-Biasanya dilengkapi bushing yang mengarahkan mata alat.

-Jig yang kecil (<6.4mm) selalunya tidak di ikat pada meja mesin.

-Lebih ringan dari fixture.

-Set Block atau feeler gauge digunakan untuk mengarahkan mata alat.

-Fixture mesti di pasang tetap pada meja mesin.

-Lebih berat dari jig.

© Hanif Ammran

JIG FIXTURE

DRILL BUSHING

SET BLOCK

Jig terbahagi kepada dua kelas : - 1) Jig bore : Digunakan untuk meluaskan lubang yang digerudi atau ukuran yang tertentu.

© Hanif Ammran

2) Jig gerudi : Digunakan untuk pelbagai operasi permesinan yang umum.

© Hanif Ammran

Jig gerudi boleh dibahagikan kepada dua jenis yang umum iaitu : -

1) Jenis terbuka Untuk operasi sederhana. Benda kerja dimesin pada satu sisi sahaja.

2) Jenis tertutup Jig tertutup atau kotak. Benda kerja dimesin lebih dari satu sisi.

© Hanif Ammran

Jig Template : Murah, ringkas dan mempunyai guide pin

© Hanif Ammran

Jig Plate : Hampir sama bentuk dengan jig template.

Mempunyai clamper untuk mengikat

workpiece.

© Hanif Ammran

Jig Sandwich : Benda kerja diletakkan di antara dua

plat. Ideal untuk workpiece lembut.

© Hanif Ammran

Jig Kotak : Jig Kotak biasanya mengelilingi benda

kerja. Operasi permesinan dilakukan tanpa

memposisikan kembali benda kerja.

© Hanif Ammran

Jig Daun : Mempunyai engsel daun untuk memudahkan pemuatan dan

pelepasan workpiece.

© Hanif Ammran

Jig Multistation : Memegang benda kerja bagi semua

operasi permesinan.

© Hanif Ammran

Fixture dibezakan mengikut bagaimana ianya dibuat.

Perbezaan utama fixture dan jig ialah pada beratnya.

Fixture dibuat lebih berat dan kuat daripada jig kerana operasi permesinan yang dilakukan lebih berat.

Fixture biasanya dipanggil mengikut jenis mesin yang menggunakannya.

© Hanif Ammran

Fixture Plate : Bentuk paling ringkas bagi sesebuah

fixture. Plat mendatar yang mempunyai

variasi clamp dan locator.

© Hanif Ammran

Fixture Plate Sudut : Variasi dari fixture plate. Benda

kerja dimesin secara menegak.

© Hanif Ammran

Fixture Vise-jaw : Digunakan untuk operasi permesinan

komponen kecil. Vise-jaw asal

digantikan dengan jaw yang sesuai

dengan bentuk komponen.

© Hanif Ammran

Fixture Indexing : Digunakan untuk permesinan

benda kerja yang mempunyai

spesifikasi yang tertentu.

© Hanif Ammran

o Antara benda kerja yang menggunakan fixture indexing : -

1) Gear. 2) Keyways 3) Hexagon 4) Square 5) Spline

© Hanif Ammran

Fixture Multistation : Fixture yang digunakan untuk

operasi permesinan yang

berterusan secara berturut.

Contoh : - Fixture Duplex.

© Hanif Ammran

Fixture biasanya dikelaskan mengikut jenis mesin yang menggunakannya.

Contohnya fixture yang digunakan bersama milling machine disebut fixture milling.

Antara operasi permesinan yang menggunakan fixture : -

i) Assembling ii) Boring iii) Milling iv) Shaping

vi) Drilling v) Stamping vi) Tapping

© Hanif Ammran

© Hanif Ammran