geo-bencana dalam perancangan guna tanah

ii Geo-Bencana dalam Perancangan Guna Tanah

MonoGRaFPerancangan Bandar dan Desa

Geo-Bencana dalam Perancangan Guna Tanah i


1.0 PenDaHULUan 11.1 Definisi Geo-Bencana 11.2 Definisi Banjir 11.3 Definisi Tanah Runtuh 11.4 Definisi Kebakaran Hutan 1

2.0 PeRUnTUKan aKTa Dan GaRIS PanDUan 2 PeMBanGUnan

3.0 PUnca BanJIR, TanaH RUnTUH Dan 2 KeBaKaRan HUTan

3.1 Punca Banjir 23.2 Punca Tanah Runtuh 43.3 Punca Kebakaran Hutan 5

4.0 DaSaR PeMBanGUnan DI KaWaSan 6 BeRISIKo Bencana

4.1 Dasar Umum di Kawasan Berisiko Bencana 74.2 Dasar Pembangunan di Kawasan Berisiko Banjir 84.3 Dasar Pembangunan di Kawasan Berisiko Tanah Runtuh 10

5.0 KaJIan Geo-Bencana DaLaM RancanGan 12 PeMaJUan

5.1 Kawalan Geo-Bencana di Peringkat Rancangan 14 Fizikal Negara (RFN)

5.2 Penyediaan Pelan Umum Risiko Geo-Bencana 14 di Peringkat Rancangan Struktur Negeri (RSN) 5.2.1 Kaedah Penentuan Kawasan Berisiko Berlaku 16 Geo-Bencana di Peringkat Rancangan Struktur Negeri (RSN)

5.3 Penyediaan Pelan Strategik Risiko Geo-Bencana 17 di Peringkat Rancangan Tempatan (RT) 5.3.1 Penentuan Tahap Risiko Geo-Bencana 17 di Peringkat Rancangan Tempatan (RT)

5.4 Penilaian Risiko Geo-Bencana di Peringkat Laporan 33 Cadangan Pemajuan (LCP)

6.0 SKoP PenILaIan RISIKo Geo-Bencana 376.1 Banjir 376.2 Tanah Runtuh 436.3 Kebakaran Hutan 496.4 Pihak Berkelayakan 54

ISI KANDUNGAN MUKA SURAT

ii Geo-Bencana dalam Perancangan Guna Tanah


7.0 caDanGan PeLaKSanaan ReKa BenTUK 54 ‘LoW IMPacT DeVeLoPMenT (LID)’

7.1 Konsep dan Matlamat ‘Low Impact Development’ (LID) 547.2 Teknik dan Amalan Pelaksanaan ’Low Impact Development’ 55

(LID) Dalam Rekabentuk Tapak 7.2.1 Teknik Bioretention 55 7.2.2 Teknik Permeable Pavers 61 7.2.3 Teknik Green Roofs 66 7.2.4 Teknik Tree Box Filters 69 7.2.5 Teknik Rain Barrels and Cisterns 70

7.3 Penerapan Teknik dan Amalan ’Low Impact Development’ 76 (LID) Dalam Permohonan Cadangan Pemajuan

8.0 caDanGan PenaMBaHBaIKan ManUaL RancanGan 79 PeMaJUan SeDIa aDa

9.0 KeSIMPULan 89

LaMPIRan 90

GLoSaRI 91

SUMBeR RUJUKan 96

ISI KANDUNGAN MUKA SURAT

Geo-Bencana dalam Perancangan Guna Tanah iii


5.1 Perincian Peruntukan Aspek Geo-Bencana Mengikut 13Peringkat Rancangan Pemajuan.

5.2 Kajian Geo-Bencana Di Peringkat Rancangan 14Fizikal Negara.

5.3 Kandungan Pelan Umum Risiko Geo-Bencana Dalam Rancangan 14Struktur Negeri (RSN) (Di Bawah Rajah Subjek KSAS).

5.4 Ciri-Ciri Penentuan Tahap Risiko Berlaku Banjir. 19 5.5 Klasifikasi Keterdedahan Dan Vulnerability Risiko Banjir Vulnerability Risiko Banjir Vulnerability 21

Kepada Komuniti / Manusia. 5.6 Syarat-Syarat Umum Kebenaran Pembangunan 22

Di Dataran Banjir Dan Kawasan Sekitar Dataran Banjir. 5.7 Langkah-Langkah Untuk Mengurangkan Risiko Banjir 23

Di Kawasan Yang Telah Dibangunkan. 5.8 Contoh Amalan Tambakan Tanah Yang Diguna Pakai 25

Di Daerah Koo Wee Rup, Melbourne. 5.9 Ciri-Ciri Penentuan Tahap Risiko Berlaku Tanah Runtuh. 27 5.10 Amalan Pembangunan Yang Baik Di Kawasan Berbukit. 31 5.11 Ciri-Ciri Penentuan Tahap Risiko Kebakaran Hutan. 32 5.12 Penambahbaikan Manual LCP Sedia Ada. 33 5.13 Agensi Yang Terlibat Dalam Penilaian Risiko Geo-Bencana. 36 6.1 Contoh Skop Penilaian Banjir Dan Hasil Penilaian. 41 6.2 Contoh Kriteria Kadaran (Rating) Bencana Kebakaran Hutan. 49 6.3 Penilaian Oleh Jabatan Teknikal. 54 7.1 Amalan Reka Bentuk Pelaksanaan Teknik Bioretention 58

Di Kawasan Pembangunan. 7.2 Amalan Reka Bentuk Pelaksanaan Teknik ‘Permeable Pavers’ 63

(Permukaan Turapan Telap Air) Di Kawasan Pembangunan. 7.3 Amalan Reka Bentuk Pelaksanaan Teknik Green Roofs 68

Di Kawasan Pembangunan. 7.4 Amalan Reka Bentuk Pelaksanaan Teknik Rain Barrels 72

and Cisterns Di Kawasan Pembangunan.

SENARAI JADUAL

TAJUK JADUALNO MUKA SURAT

iv Geo-Bencana dalam Perancangan Guna Tanah


7.5 Ringkasan Amalan Reka Bentuk LID Dan Faedahnya Dalam 75Pengurusan Air Hujan (Stormwater Management).

7.6 Penerapan Teknik Dan Amalan LID Mengikut Kesesuaian 76Jenis Permohonan Cadangan Pemajuan.

8.1 Cadangan Penambahbaikan Kandungan RSN Yang Berkaitan 80Kajian Geo-Bencana.

8.2 Cadangan Penambahbaikan Kandungan RT Yang Berkaitan 83Kajian Geo-Bencana.

8.3 Cadangan Penambahbaikan Kandungan LCP Ubah Jenis 84Kegunaan Tanah (LCP 1) Berkaitan Kajian Geo-Bencana.

8.4 Cadangan Penambahbaikan Kandungan Laporan Cadangan 86Pemajuan Pelan Susunatur (LCP 2) Yang Berkaitan Kajian Geo-Bencana.

TAJUK JADUALNO MUKA SURAT

TAJUK FOTONO MUKA SURAT

1 Bencana Banjir Mengakibatkan Kerosakan Harta Benda 2Dan Nyawa.

2 Pembangunan Di Kawasan Dataran Banjir, Kota Bharu, 3Kelantan.

3 Bioretention Di Kawasan Berdensiti Tinggi. 56 4 Bioretention Di Kawasan Berdensiti Rendah. 57 5 Sistem Saliran Bioretention. 57 6 Senario Semasa Air Hujan Bertakung Di Tempat Letak Kereta. 62 7 Contoh Green Roof.Green Roof.Green Roof 67 8 Contoh Tong Simpanan Air Hujan Yang Disediakan Pada 70

Setiap Unit Rumah. 9 Contoh Tangki Simpanan Air Atas Tanah. 71

10 Tangki Simpanan Air Hujan Digunakan Untuk Menyirami 71Tumbuh-Tumbuhan.

SENARAI FOTO

Geo-Bencana dalam Perancangan Guna Tanah v


TAJUK RAJAHNO MUKA SURAT

3.1 Kesan Proses Perbandaran dan Peningkatan Permukaan 3Tidak Telap Air Ke Atas Aliran Puncak

5.1 Cadangan pengurusan geo-bencana mengikut peringkat 12perancangan.

5.2 Dataran banjir 100 tahun 16 5.3 Keratan Rentas Fill Pad. 24 5.4 Penilaian Risiko Geo-Bencana Dalam Proses Kebenaran 35

Merancang 7.1 Konsep Bioretention (Sebagai Penapis Dan Penyerap 56

Air Larian Permukaan). 7.2 Peratus Kadar Air Hujan Berbanding Kadar Air Larian 61

Permukaan. 7.3 Contoh Ilustrasi Reka Bentuk Kawasan Tempat Letak 62

Kenderaan Yang Menggunakan Bahan Telap Air Dan Gabungan Teknik LID Yang Lain.

7.4 Keratan Rentas Green Roof.Green Roof.Green Roof 67 7.5 Penggunaan Tree Box Filters Untuk Mengurus Air Hujan 69 7.6 Contoh Pelaksanaan Reka Bentuk LID Di Kawasan Perbandaran. 73 7.7 Contoh Pelaksanaan Reka Bentuk LID Di Kawasan 74

Perumahan Berdensiti Tinggi. 7.8 Contoh Teknik LID Di Sekitar Jalan Raya Dan TLK 78

(Boleh Diterapkan Pada Pelan Jalan Dan Parit)

SENARAI RAJAH

Geo-Bencana dalam Perancangan Guna Tanah 1


1.0 PenDaHULUanDalam konteks perancangan guna tanah di Malaysia, instrumen pengurusan ke atas alam semula jadi yang berkesan adalah melalui Rancangan Fizikal Negara (RFN), Rancangan Struktur Negeri (RSN), Rancangan Tempatan (RT), Rancangan Kawasan Khas (RKK) dan Laporan Cadangan Pemajuan (LCP). Walau bagaimana pun apabila berdepan dengan masalah geo-bencana, kajian ini mendapati bahawa kaedah-kaedah sedia ada dalam perancangan RFN, RSN, RT, RKK serta kelulusan LCP perlu dikemaskini. Justeru, kajian ini menumpukan 3 jenis geo-bencana iaitu banjir, tanah runtuh dan kebakaran hutan yang perlu diambilkira dalam perancangan guna tanah.

1.1 Definisi Geo-Bencana Secara umumnya, ‘Geo-bencana’ adalah malapetaka jenis geologi atau hidrologi yang

boleh mengakibatkan kerugian dan kerosakan harta benda. Mengikut United Nation International Strategy for Disaster Reduction (UNISDR), ‘Geo-bencana’ ditakrifkan sebagai-

“ Proses semula jadi bumi/fenomena yang boleh menyebabkan pengorbanan nyawa, kerosakan harta benda, gangguan sosial dan ekonomi ataupun kemerosotan alam sekitar. Bencana geologi atau pun dikenali sebagai geo-bencana merangkumi proses dalaman bumi, seperti gempa bumi, aktiviti kegagalan geologi (geological fault activity), tsunami, aktiviti gunung berapi. Proses luaran seperti tanah runtuh, rockslides, rock falls or avalanches, surfaces collapses, expansive soils and debris or mud flows. Bencana jenis geologikal boleh merupakan kejadian tunggal atau berterusan”

(UNISDR http://www.unisdr.org/eng/library/lib-terminology-eng% 20home.htm, dilayari pada 31 Mac 2004).

1.2 Definisi Banjir Aliran air yang banyak yang melimpah keluar daripada tebing (sama ada saliran semula

jadi atau pun saliran buatan manusia) dalam mana-mana bahagian anak sungai, sungai, kuala, kolam atau empangan dan air larian permukaan sebelum memasuki saliran (Guidelines and Procedure for the Assessment of Flood Damages in Malaysia, Jabatan Pengairan dan Saliran (JPS) Malaysia, 2003).

1.3 Definisi Tanah Runtuh Gelinciran tanah yang menyebabkan bahan-bahan pembentuk cerun (batuan,

tanah, bahan tambakan atau gabungan bahan-bahan tersebut) bergerak menuruni atau keluar dari cerun. Bahan-bahan pembentuk cerun ini bergerak secara jatuhan, terbalikan, gelinciran, rebakan, rayapan atau aliran.

1.4 Definisi Kebakaran Hutan Berdasarkan rujukan di laman web http://www.state.sd.us/DOA/fire/glossary.htm

yang dilayari pada 1 Feb. 2008, kebakaran hutan didefinisikan sebagai kebakaran yang tidak terkawal di kawasan hutan.

2 Geo-Bencana dalam Perancangan Guna Tanah


2.0 PeRUnTUKan aKTa Dan GaRIS PanDUan PeMBanGUnanBeberapa peruntukan akta, dasar dan garis panduan berkaitan dengan kajian ini telah dirujuk untuk memahami kehendak dan inspirasinya bagi membolehkan cadangan yang dikemukakan selari dan sesuai dengan keperluan semasa serta pada masa hadapan.

Peruntukan akta dan garis panduan pembangunan berkaitan geo-bencana ialah-i. Akta Perancangan Bandar dan Desa 1976 (Akta 172);ii. Akta Jalan, Parit dan Bangunan 1974 (Akta 133);iii. Garis Panduan Perancangan dan Pembangunan Sejagat;iv. Garis Panduan Pemuliharaan dan Pembangunan Kawasan Sensitif Alam Sekitar (KSAS)

Serta Kawasan Sekitarnya;v. Garis Panduan Perancangan Kawasan Rizab Sungai Sebagai Sebahagian Tanah Lapang

Awam;vi. Garis Panduan Kawasan Kolam Takungan Sebagai Sebahagian Tanah Lapang;vii. Garis Panduan Perancangan Pembangunan Di Kawasan Bukit dan Tanah Tinggi; danviii. Manual Saliran Mesra Alam (MSMA).

3.0 PUnca BanJIR, TanaH RUnTUH Dan KeBaKaRan HUTan

3.1 Punca Banjir Didapati bahawa jenis banjir yang berlaku di Malaysia adalah banjir monsun dan

banjir kilat. Punca-punca berlakunya banjir telah dikenalpasti seperti berikut:

i. Hujan lebat yang berterusan Banjir monsun dan banjir kilat berlaku apabila hujan lebat turun secara berterusan.

Pada tahun 2004, negeri Pahang Timur mengalami banjir yang serius ekoran daripada hujan lebat di mana kebanyakan stesen hujan mencatat jumlah hujan melebihi 400 mm dalam tempoh lima hari.

Foto 1: Bencana Banjir Mengakibatkan Kerosakan Harta Benda dan Nyawa



ii. Pembangunan di kawasan dataran banjir Pilihan penduduk untuk mendiami dan membangunkan kawasan dataran banjir

khasnya di bandar-bandar besar merupakan antara punca utama meningkatnya kes kejadian banjir. Foto 2 menunjukkan pembangunan komersial di lembangan sungai yang merupakan kawasan dataran banjir. Tindakan ini menyebabkan peningkatan paras banjir sekaligus mengakibatkan keluasan dataran banjir menjadi lebih besar.

Foto 2: Pembangunan di Kawasan Dataran Banjir, Kota Bharu, Kelantan

Rajah 3.1: Kesan Proses Perbandaran dan Peningkatan Permukaan Tidak Telap Air Ke Atas Aliran Puncak

iii. Peratusan muka bumi tidak telap air yang tinggi Kepadatan penduduk serta jumlah permukaan tidak telap air berkait rapat dengan

kejadian banjir kilat yang serius di sekitar bandar besar seperti Kuala Lumpur, Georgetown dan lain-lain. Rajah 3.1 menunjukkan kesan proses perbandaran dan permukaan tidak telap air apabila berlakunya hujan lebat di kawasan bandar.



Kajian menunjukkan bahawa pembangunan guna tanah yang pesat telah mengubah kitaran hidrologi semulajadi. Sebelum sesuatu kawasan tadahan dibangunkan, kebanyakan air hujan (stormwater) akan meresap ke dalam tanah stormwater) akan meresap ke dalam tanah stormwaterdan hanya sejumlah kecil yang akan wujud sebagai air larian permukaan. Apabila sesuatu kawasan dibangunkan, sebahagian besar daripada permukaan diturap dan membentuk lapisan tidak telap air seperti jalan, bumbung rumah, tempat letak kereta dan seumpamanya menyebabkan sebahagian daripada air hujan akan terus menjadi air larian permukaan. Situasi ini menyebabkan aliran puncak di saliran akan meningkat dalam masa yang lebih singkat.

iv. Masalah penyelenggaraan sistem perparitan Sistem perparitan yang tidak sistematik dikesan menjadi punca berlakunya

banjir disebabkan aliran air yang tidak dapat mengalir dengan sempurna. Sistem pengaliran air sungai yang bermula melalui parit-parit dan longkang-longkang di kawasan perumahan perlu dibina dengan betul dan bersistematik agar saliran air pada waktu hujan bergerak dengan lancar dan tidak menyebabkan berlaku takungan.

3.2 Punca Tanah Runtuh Kebanyakan kes tanah runtuh di Malaysia dicetuskan oleh hujan lebat yang

berpanjangan dan majoritinya kegagalan cerun berlaku pada musim hujan. Faktor-faktor semulajadi yang dikenalpasti adalah-

i. Geologi Faktor geologi seperti jenis batuan, kandungan mineral, tekstur dan saiz

butiran, kesemuanya mempunyai pengaruh terhadap sifat dan kelakuan bahan bumi (batuan dan tanah). Sebagai contoh sesetengah mineral tertentu (seperti montmorillonite, smektit) boleh menyebabkan bahan pembentuk cerun mengembang dan mengalir menuruni cerun apabila basah dan tepu; sebaliknya mengeras hingga merekah apabila kering.

ii. Geomorfologi Kedudukan cerun pada morfologi kawasan bukit atau gunung amat

mempengaruhi proses geomorfologi (permukaan) yang bertindak ke atas cerun lalu mempengaruhi kestabilan dan jenis potensi kegagalan cerun. Proses geomorfologi yang dominan adalah proses susutan darat (mass-wasting) seperti hakisan, tanah runtuh dan sebagainya. Pengetahuan mengenai geomorfologi dan proses geomorfologi amat penting dalam pemilihan lokasi, reka bentuk dan orientasi pemotongan sesuatu cerun.



iii. Perluluhawaan Proses pereputan batuan atau perubahan fizikal dan kimia menyebabkan

batuan terurai dan mereput hingga akhirnya menjadi tanah. Dalam keadaan iklim tropika lembab seperti di Malaysia, faktor luluhawa kimia menyebabkan cerun-cerun potongan batuan terluluhawa (terutamanya batuan metamorf dan batuan sedimen) terurai dan semakin lemah hanya beberapa tahun selepas ia terdedah ke atmosfera. Apabila jasad batuan terluluhawa, struktur-struktur ketakselanjaran tetap terpelihara di dalam jasad tanah dan ia kenali sebagai ketakselanjaran relikta.

iv. Struktur geologi dan ketidakselanjaran Kelakuan geomekanik jasad batuan pembentuk cerun sangat dipengaruhi oleh

keadaan struktur geologi, khususnya struktur ketakselanjaran. Struktur-struktur ketakselanjaran yang biasa ditemui ialah satah perlapisan, folisasi, retakan, kekar dan zon-zon ricihan. Kebolehakisan air larian permukaan (surface run-off) pula surface run-off) pula surface run-offbergantung kepada keterdedahan dan kecuraman cerun. Semakin curam dan botak sesebuah cerun, semakin laju dan semakin tinggi kebolehakisannya.

v. Curahan hujan/air larian permukaan/air bawah tanah Ketiga-ketiga faktor ini (hujan, air larian dan air bawah tanah) amat berkait rapat

antara satu sama lain. Air dikenalpasti sebagai faktor pencetus pada kebanyakan kes tanah runtuh dan kegagalan cerun.

vi. Aktiviti seismos Walaupun Semenanjung Malaysia bebas daripada ancaman langsung gempa

bumi, namun kedudukannya yang berjiran dengan negara-negara yang dibatasi oleh Lingkaran Api Pasifik (Pacific Ring of Fire) telah memusatkan semua aktiviti gempa bumi di rantau ini dan terdedah kepada ancaman gegaran gempa bumi.

3.3 Punca Kebakaran Hutan Secara amnya, terdapat 3 faktor utama yang mempengaruhi api merebak kebakaran

iaitu bahan bakar, cuaca dan topografi.

i. Bahan Bakar Kebakaran hutan terjadi kerana wujudnya bahan bakar yang terdiri daripada

bahan organik sama ada yang hidup atau mati di atas permukaan tanah, dalam tanah dan udara yang boleh terbakar. Tanah gambut antara salah satu bahan yang mudah terbakar kerana kandungan karbonnya yang tinggi. Bahan bakar



ditentukan oleh ciri-ciri bahan tersebut dan gabungannya dengan bahan lain iaitu:

• Isipadu bahan bakar; • Kelembapan bahan bakar; • Kesinambungan bahan bakar; dan • Kepadatan bahan bakar.

ii. Cuaca Cuaca adalah fenomena alam yang tidak boleh dikawal dan diselenggara oleh

manusia tetapi perlu difahami sebaik mungkin. Cuaca yang panas di Malaysia iaitu sekitar 28°C hingga 32°C terutamanya ketika monsun barat daya, memudahkan lagi berlakunya kebakaran kerana keadaan persekitaran menjadi kering. Fenomena ini sangat mempengaruhi kawasan hutan terutamanya hutan gambut kerana keadaannya yang sensitif dengan perubahan cuaca panas menyebabkan tanah, tumbuhan dan sisa-sisa tanaman menjadi kering dan mudah terbakar. Elemen cuaca lain yang mempengaruhi penyerebakan kebakaran ialah:

a. Angin : Tiupan angin membantu kebakaran dengan menambah dan menggantikan bekalan oksigen sekaligus menyebabkan lapisan tanah terbakar. Arah tiupan juga akan menentukan arah pemerebakan api ke kawasan yang berhampiran.

b. Suhu : Kebakaran hutan yang terjadi pada musim kering berlaku pada suhu yang tinggi sekitar jam 10 pagi sehingga 6 petang berbanding waktu malam.

c. Kelembapan : Apabila kelembapan menurun kepada 30%, keadaan Bandingan adalah sesuai untuk berlaku sesuatu kebakaran, dan

sekiranya kelembapan bandingan menurun kepada 10%, bahaya kebakaran menjadi lebih kritikal.

iii. Topografi Topografi merujuk kepada keadaan muka bumi dari segi kecuraman atau

kecerunan kawasan hutan. Kecerunan tanah mempengaruhi kadar dan arah pemerebakan api. Kebakaran lebih mudah dan cepat merebak dari bawah ke atas di tempat yang berkecerunan tinggi dan perlahan di tempat yang mendatar.

4.0 DaSaR PeMBanGUnan DI KaWaSan BeRISIKo BencanaKajian ini melihat kepada amalan dan instrumen perancangan sedia ada untuk mencadangkan aspek berkaitan geo-bencana atau menambahbaik pada mana-mana bahagian yang sesuai.



4.1 Dasar Umum di Kawasan Berisiko BencanaDasar pembangunan di kawasan berisiko bencana adalah bermatlamat untuk mengawal dan mencegah bencana daripada berlaku dengan lebih kerap dan lebih serius terutamanya di kawasan yang telah dimajukan. Ia terdiri daripada dasar umum (merangkumi semua jenis bencana yang dikaji), dasar banjir, dasar tanah runtuh dan dasar kebakaran hutan. Setiap dasar mempunyai beberapa strategi untuk memandu arah perlaksanaan dasar tersebut seperti berikut:

DaSaR UMUM (DU) STRaTeGI DaSaR UMUM (SDU) aGenSI PeLaKSana

DU :Kawasan Berisiko bencana perlu dipelihara, dilindungi, dipulihara dan sebarang jenis pembangunan harus dikawal mengikut kesesuaian jenis kawasan risiko.

SDU 1 :Pembangunan di kawasan bencana berisiko tinggi tidak dibenarkan sama sekali kecuali aktiviti penyelidikan dan pelancongan (low impact nature tourism).

SDU 2 :Pembangunan di kawasan bencana berisiko sederhana perlu permohonan kebenaran merancang yang disertakan dengan kajian penilaian risiko bencana.

SDU 3 :Langkah-langkah pemeliharaan, perlindungan, pemuliharaan dan pembangunan di kawasan berisiko bencana hendaklah diperincikan mengikut kesesuaian jenis rancangan pemajuan iaitu di peringkat RSN, RT dan RKK.

• JAS• JPS• JMG• JKR• JPBD• PBT• Jab. Perhutanan• Jab. Pertanian

Penentuan kawasan risiko merujuk kepada tahap kemungkinan berlakunya bencana contohnya kawasan berisiko tinggi bermaksud kemungkinan berlaku bencana adalah tinggi dan begitulah sebaliknya.

KaWaSan RISIKo PeneKanan

Kawasan risiko tinggi Pemeliharaan, perlindungan, pemuliharaan

Kawasan risiko sederhana Pembangunan terkawal berserta dengan penilaian risiko bencana

Kawasan risiko rendah Pembangunan terkawal



4.2 Dasar Pembangunan Di Kawasan Berisiko Banjir

DaSaR BanJIR (DB) STRaTeGI (S) aGenSI PeLaKSana

DB 1 :Langkah-langkah mestilah diambil untuk mengelak dan mengurangkan risiko berlakunya banjir di kawasan pembangunan.

DB 1 S1;Semua jenis pembangunan atau aktiviti yang mengganggu aliran semula jadi banjir tidak dibenarkan.

DB 1 S2:Memastikan pembangunan dijalankan secara teratur dan mengambil langkah-langkah untuk menghalang aliran air berlebihan yang boleh mengakibatkan banjir.

DB1 S3:Sebarang pembangunan tidak dibenarkan di tanah rizab saliran yang dicadangkan oleh JPS bagi memudahkan kerja-kerja penyelenggaraan.

• PBT• JPS• JPBD• PTD

DB2:Pengurusan air larian permukaan mestilah mengamalkan prinsip pembangunan mampan.

DB2 S1:Menggunapakai sepenuhnya konsep MSMA yang mempraktikkan kawalan di punca (control at source) seperti penyediaan kawasan takungan air dan penggunaan bahan telap air ke atas pembangunan baru sebagai syarat kelulusan kebenaran merancang.

DB2 S2:Mengamalkan prinsip-prinsip Low Impact Development (LID) dalam pembangunan baru untuk tujuan pengawalan dan pengurangan air larian.

• PBT• JPS• JPBD• JAS



sambungan


DB3:Memastikan perancangan guna tanah masa hadapan yang mampan.

DB3 S1:Kawasan pembangunan perlu menyediakan sistem saliran dan infrastruktur yang berkesan dalam mengawal air larian permukaan.

DB3 S2:Menyedia dan melaksanakan pelan induk sistem saliran bagi program jangka panjang kawasan banjir dengan mengambil kira perancangan guna tanah masa hadapan.

DB3 S3:Memastikan zon penampan disediakan atau dikekalkan dalam perancangan guna tanah di kawasan muara sungai atau pesisiran pantai.

DB3 S4:Mengamalkan prinsip dan teknik LIDdengan lebih optimum di kawasan pembangunan tanah gambut.

• PBT• JPBD• JPS• JKR• Jab. Perhutanan

DB4:Penambahbaikan sistem pengurusan banjir di kawasan pembangunan sedia ada.

DB4 S1:Menyediakan sistem ramalan dan amaran banjir di kawasan pembangunan sedia ada.

DB4 S2:Menjalankan kerja-kerja retrofit ke atas sistem saliran yang bersesuaian.

DB4 S3:Penanaman pokok dan rumput di kawasan lapang sedia ada seperti di pembahagi jalan.

DB4 S4:Menggalakkan penyediaan rain barrel di kawasan perumahan, institusi dan komersial.

• PBT• JPBD• JPS



sambungan


DB4 S5:Tambakan tanah (fill pad) dilaksanakan untuk menaikkan paras bangunan di kawasan berisiko banjir.

DB4 S6:Pemulihan kawasan dataran banjir kepada kawasan tanpa pembangunan melalui pengambilan tanah di mana yang bersesuaian.

DB5:Menggunakan Decision Support System (DSS) dalam pengurusan banjir.

DB5 S1:Menggubal Decision Support System (DSS) dalam melaksanakan pengurusan banjir yang lebih berkesan di peringkat persekutuan dan negeri.

PBN•NRE•JPS•JPBD•Agensi Remote •Sensing Malaysia

4.3 Dasar Pembangunan Di Kawasan Berisiko Tanah Runtuh

DaSaR TanaH RUnTUH (DTR)

STRaTeGI (S) aGenSI PeLaKSana

DTR1:Aktiviti pembangunan dan pemotongan cerun tanah dan batuan di kawasan berbukit mestilah mengikut Garis Panduan Perancangan Pembangunan Di Kawasan Bukit dan Tanah Tinggi.

DTR1 S1:Mengekalkan kawasan yang berada di aras 300 meter (984 kaki) dan ke atas sebagai kawasan berbukit/kawasan alam semula jadi, termasuk tanah-tanah yang diwartakan di dalam Akta Pemeliharaan Tanah 1960 (Warta Tanah Bukit).

DTR1 S2:Sebarang pembangunan pembandaran yang meliputi perumahan, perhotelan, resort, perdagangan dan perindustrian; serta aktiviti pertanian tidak dibenarkan bagi:• Kawasan tanah tinggi yang

diwartakan di bawah Akta Pemeliharaan Tanah 1960,

• Sebarang tapak yang berada padaaras melebihi 300 m (984 kaki).

• JMG• Cawangan Cerun

JKR • PBT• PTG• JPBD



sambungan

DaSaR TanaH RUnTUH (TR)

STRaTeGI (S) aGenSI PeLaKSana

Kecuali di kawasan pengurusan khas (SMA) yang dinyatakan dalam RFN (IP 11), yang meliputi kawasan:• Cameron Highlands-Kinta-Lojing;• Genting Highlands-Bukit Tinggi-Janda

Baik; dan• Bukit Fraser.

DTR1 S3:Meningkatkan usaha penguatkuasaan bagi mencegah dan menghentikan aktiviti pertanian dan pembangunan tanpa permit (kebenaran) di kawasan berbukit dan menghadkan pertanian di kawasan tanah tinggi yang melebihi ketinggian 150 meter (492 kaki) kepada tanaman kekal sahaja selaras dengan peruntukan Akta Pemeliharaan Tanah 1960.

DTR1 S4:Memastikan kawasan berkecerunan antara 15o hingga 35o dengan ketiadaan tanda-tanda hakisan dan ketidakstabilan cerun dibangunkan hanya untuk pembangunan berkepadatan sederhana dan memenuhi syarat-syarat yang telah ditetapkan. Bagi kawasan berkecerunan melebihi 35o semua jenis pembangunan tidak boleh dibenarkan kecuali sistem perhubungan infrastruktur dan utiliti yang tidak boleh dielakkan.

DTR1 S5:Mewartakan semua kawasan bukit yang sensitif dari segi ekologi dan alam sekitar sebagai tanah bukit/kawasan alam semula jadi dan tidak dibenarkan untuk sebarang pembangunan.

DTR1 S6:Meningkatkan kawal selia dan pemantauan terhadap tahap keselamatan pembangunan di kawasan lereng bukit sedia ada.

Nota : Cadangan garis panduan ini hendaklah dibaca bersama dengan akta/undang-undang Persekutuan dan Negeri, serta garis panduan yang berkaitan.



5.0 KaJIan Geo-Bencana DaLaM RancanGan PeMaJUanRajah 5.1 menunjukkan peruntukan aspek geo-bencana dalam setiap proses perancangan dan pihak yang bertanggungjawab melaksanakannya. Peruntukan mengenai kajian geo-bencana dalam sistem perancangan yang dicadangkan ini dipetik dan diubahsuai daripada Planning Policy Statement 25 (PPS25) iaitu pendekatan proses penilaian risiko banjir yang digunapakai di London. Dalam proses ini, Kerajaan Persekutuan, Pihak Berkuasa Negeri (PBN), Pihak Berkuasa Tempatan (PBT) serta agensi-agensi yang berkaitan turut terlibat. Kerjasama di antara pihak-pihak tersebut adalah amat penting bagi memastikan kajian dan pengurusan geo-bencana dilaksanakan dengan lancar dan berkesan. Usaha ini bertujuan untuk memastikan kajian dan pengurusan risiko geo-bencana dapat dilaksanakan secara lebih sistematik malah isu percanggahan tugas dan ketidaklengkapan pengumpulan data juga dapat dikurangkan.

Sumber : Diubahsuai daripada Development and Flood Risk – A Practice Guide Companion to Planning Policy Statement 25 (PP25) (2005), laman web: http://www.communities.gov.uk/http://www.communities.gov.uk/http://www.communities.gov.uk , dilayari pada 28 Mac 2007./, dilayari pada 28 Mac 2007./

Rajah 5.1: Cadangan Pengurusan Geo-Bencana Mengikut Peringkat Perancangan.

Petunjuk:

KerajaanPersekutuan

Rancangan FizikalNegara

Senarai Lokasi &Peristiwa Geo-Bencana

PengenalpastianLembangan Sungai

Utama yangPerlukan KajianTebatan Banjir

Peta PengezonanKawasan Risiko

Geo-Bencana

Peta Pengezonanmengikut Tahap

Risiko Geo-Bencana

Pelan Umum RisikoGeo-Bencana

Pelan Strategik RisikoGeo-Bencana

Penilaian RisikoGeo-Bencana

RancanganTempatan

Kebenaran Merancang(Laporan Cadangan

Pemaju)

Rancangan StrukturNegeri

RancanganKawasan Khas

KerajaanNegeri

Pihak BerkuasaTempatan

JabatanTeknikal

Pemaju

Amalan proses perancangan semasa

Cadangan memasukkan aspek berkaitan risiko bencana

Agensi PelaksanaAgensi Pelaksana



Penyediaan pelan kawasan risiko geo-bencana seperti yang dicadangkan dalam Rajah 5.1 adalah langkah untuk menangani ketidakseragaman dan kekurangan kajian yang disebut sebelum ini. Kandungan dan perincian pelan-pelan risiko geo-bencana ditunjukkan dalam Jadual 5.1.

Jadual 5.1: Perincian Peruntukan Aspek Geo-Bencana Mengikut Peringkat Rancangan Pemajuan

PeRInGKaT PeRancanGan

PenILaIan RISIKo Geo-Bencana

Rancangan Fizikal Negara (RFN)

• Menyenaraikan peristiwa dan lokasi geo-bencana yang pernahberlaku.

• Menentukan kawasan kajian lembangan sungai utama (khususuntuk kajian banjir) di bawah dasar RFN 34: ‘Tanah bagi kegunaan perparitan utama, sungai dan anak sungai perlu dijadikan rizab parit atau sungai.’

Rancangan Struktur Negeri (RSN)

Pelan Umum Risiko Geo-Bencana)

• Mencatatkan peristiwa-peristiwa geo-bencana yang pernahberlaku di Semenanjung Malaysia.

• Mengenal pasti geo-bencana yang pernah berlaku dalam negeri.• Menentukan kawasan berisiko geo-bencana secara umum

berdasarkan maklumat daripada agensi dan jabatan teknikal yang berkaitan dengan geo-bencana berkenaan.

• Menentukan kawasan khas berisiko geo-bencana, di manakajian terperinci (rancangan kawasan khas) perlu dilaksanakan.

Rancangan Tempatan (RT)

(Pelan Strategik Risiko Geo-Bencana)

• Menentukan kawasan berisiko geo-bencana mengikut tahap-tahap risiko tertentu.

• Menentukan jenis pembangunan yang bersesuaian dengankawasan risiko geo-bencana.

• Mengenal pasti kawasan berisiko geo-bencana yang tidak sesuaiuntuk dibangunkan.

Rancangan Kawasan Khas (RKK)

(Pelan Strategik Risiko Geo-Bencana)

• Penilaian risiko geo-bencana secara spesifik.• Mengenal pasti kaedah-kaedah khusus untuk meminimumkan

risiko geo-bencana tersebut dari berlaku.• Mengenal pasti aktiviti-aktiviti yang sesuai dijalankan di kawasan

khas dan syarat-syarat pemeliharaan yang harus dipatuhi.

Laporan Cadangan Pemajuan (LCP)

(Penilaian Risiko Geo-Bencana)

• Keperluan penyediaan LCP di mana pemohon dikehendakimerujuk kepada rancangan pemajuan di kawasan tersebut sama ada RSN, RT atau RKK (jika ada) apabila permohonan kebenaran merancang dijalankan.

• Laporan penilaian risiko geo-bencana perlu disediakan sebelumpermohonan kebenaran merancang dikemukakan jika kawasan permohonan berada di dalam kawasan berisiko geo-bencana.




5.1 Kawalan Geo-Bencana Di Peringkat Rancangan Fizikal Negara (RFN) Kawalan geo-bencana di peringkat Rancangan Fizikal Negara (RFN) adalah melalui

pengkelasan tanah mengikut keutamaan dan kepentingan sektor-sektor berkaitan dalam perancangan pembangunan termasuklah tanah yang boleh menyebabkan sensitiviti alam sekitar. Senarai peristiwa dan lokasi geo-bencana harus dimasukkan ke dalam RFN sebagai rekod dan rujukan.

Jadual 5.2: Kajian Geo-Bencana Di Peringkat Rancangan Fizikal Negara

KaJIan PeneRanGan

Kajian Lembangan Sungai Utama

• Penentuan lembangan sungai utama di peringkat RFN.• Kajian lembangan sungai utama secara bersepadu (di antara negeri-

negeri) menggariskan peraturan dan langkah untuk pemeliharaan dan pemuliharaan keseluruhan kawasan lembangan sungai.

• Berfungsi sebagai kawasan takungan air semulajadi untuk simpananair, mengurangkan banjir akibat limpahan air sungai dari muara sungai, memelihara dan memulihara kawasan tadahan air serta habitat hidupan flora dan fauna.

• Kajian lembangan sungai utama perlulah dijalankan bersama-samadengan JPS dan JAS.

5.2 Penyediaan Pelan Umum Risiko Geo-Bencana Di Peringkat Rancangan Struktur Negeri (RSN)

Kajian Risiko Geo-Bencana dimasukkan di bawah Sektor Alam Sekitar dan Pengurusan Sumber Semula jadi (KSAS). Pelan Umum Risiko Geo-Bencana perlu disediakan sebagai Rajah Subjek KSAS merangkumi geo-bencana banjir, tanah runtuh dan kebakaran hutan. Kandungan pelan tersebut merangkumi kawasan yang berisiko berlaku geo-bencana dan kawasan khas hendaklah ditentukan sebagai kawasan RKK yang perlu disediakan di peringkat tempatan. Kandungan Pelan Umum Risiko Geo-Bencana di bawah Sub Sektor Kajian Risiko Geo-Bencana ditunjukkan dalam Jadual 5.3.

Jadual 5.3: Kandungan Pelan Umum Risiko Geo-Bencana Dalam RSN (di bawah Rajah Subjek KSAS)

KanDUnGan PeneRanGanMaKLUMaT YanG

DIKeHenDaKI

Kawasan 1

(Kawasan yang pernah mengalami geo-bencana)

• Kawasan yang pernah mengalamigeo-bencana (termasuk banjir, tanah runtuh dan kebakaran hutan).

• Rumusan kekerapan berlaku geo-bencana, saiz, punca kejadian dan tahap kemusnahan turut dinyatakan dalam pernyataan bertulis RSN.

Maklumat kejadian geo-bencana termasuk lokasi, tahap keseriusan bencana, kemusnahan yang dialami dan punca-punca berlaku geo-bencana.



sambungan

KanDUnGan PeneRanGanMaKLUMaT YanG

DIKeHenDaKI

Kawasan 2

(Kawasan berisiko berlaku geo-bencana)

Kawasan berisiko geo-bencana yang dikenal pasti berasaskan maklumat daripada agensi-agensi dan jabatan teknikal.

Maklumat mengenai ciri-ciri geo-bencana seperti:

a) Banjir Banjir Data-data yang diperlukan untuk menentukan kawasan dataran banjir 100 tahun seperti ketinggian permukaan bumi, jarak dari sungai, pembangunan guna tanah (nisbah ketidaktelapan permukaan), kecerunan, jumlah curahan air hujan, saiz perparitan dan saliran semulajadi.

b) Tanah RuntuhKecuraman cerun, geologi (jenis tanah tanih dan batuan), maklumat paras air bumi, tahap pemendapan tanah, tahap gangguan atas permukaan semula jadi.

c) Kebakaran HutanKecerunan, jenis lapisan tumbuh-tumbuhan, jenis bahan bakar (fuels), jenis bahan binaan bangunan, zon penampan dan kepadatan pembangunan dalam kawasan hutan.

Kawasan 3

(Kawasan khas mitigasi geo-bencana)

• Kawasan yang dikenal pastisebagai kawasan di mana rawatan khusus dan pemeliharaan yang rapi diperlukan.

• RKK perlu disediakan.• Ia boleh bertindih dengan

Kawasan 1.

Maklumat daripada agensi pelaksana mengenai kawasan risiko geo-bencana di mana pengawalan dan mitigasi khusus diperlukan.

Sumber : Diubahsuai daripada Development and Flood Risk – A Practice Guide Companion to Planning Policy Statement 25 (PP25) (2005), laman web: http://www.communities.gov.uk/http://www.communities.gov.uk/http://www.communities.gov.uk , dilayari pada 28 Mac /, dilayari pada 28 Mac /2007.



5.2.1 Kaedah Penentuan Kawasan Berisiko Berlaku Geo-Bencana Di Peringkat RSN

Terdapat dua kawasan dalam Pelan Umum Risiko Geo-bencana. Kawasan 1 adalah kawasan berisiko geo-bencana atau pun kawasan berkemungkinan berlakunya geo-bencana, manakala Kawasan 2 akan dikenal pasti oleh jabatan-jabatan teknikal untuk menentukan kawasan khas yang memerlukan rancangan mitigasi geo-bencana secara mendalam. Ciri-ciri kawasan berisiko banjir hendaklah dikenal pasti bagi menentukan kawasan berisiko berlaku geo-bencana dalam negeri. Walau bagaimanapun, ciri-ciri umum sahaja dapat dikemukakan dalam cadangan ini. Ciri-ciri khusus dan kaedah-kaedah khusus untuk penentuan kawasan berisiko gen-bencana adalah bergantung kepada jabatan-jabatan teknikal yang berkenaan.

Ciri-ciri kawasan berisiko banjir, tanah runtuh dan kebakaran hutan yang telah dikenal pasti ialah:

i. Banjir Kawasan berisiko geo-bencana ditentukan secara umum melalui penentuan

kawasan dataran banjir 100 tahun atau kawasan yang mempunyai 1% kemungkinan banjir dalam tempoh masa setahun. Secara umum, 1% kemungkinan berlaku banjir (dataran banjir 100 tahun) adalah ukuran yang selalu digunakan untuk menentukan kawasan banjir (Defined Flood Area - DFA) di kebanyakan negara (Rajah 5.2).

Rajah 5.2: Dataran Banjir 100 Tahun

Sumber : Subdivision Design in Flood Hazard Areas, Marya Morris,American Planning Association, 1997.



Kawasan Banjir (DFA) adalah kawasan yang bersebelahan dengan sistem saliran semula jadi seperti sungai dan kolam. Ia terdiri daripada laluan banjir (floodway) floodway) floodwaydan pinggiran banjir (flood fringe). Laluan banjir mempunyai aliran air yang paling laju, paling dalam dan paling memusnahkan pada waktu berlakunya banjir. Pinggiran banjir pula sekadar menerima tempias daripada fenomena banjir ini. Kadar aliran dan kedalaman air di kawasan pinggiran banjir kurang berpotensi untuk menyebabkan kemusnahan yang tinggi.

ii. Tanah Runtuh Penentuan kawasan berisiko berlaku tanah runtuh adalah bergantung kepada

hujan, kecerunan, ketinggian dan jenis geologi. Ciri-ciri penentuan kawasan berisiko berlaku tanah runtuh adalah seperti berikut:

• kawasan bercerun ≥15o; • kawasan perbukitan dan tanah tinggi, yang lazimnya berketinggian

topografi >150m; • geologi yang tidak stabil; • proses geomorfologi yang aktif; • paras air bumi; dan • sifat-sifat kejuruteraan.

iii. Kebakaran Hutan Di Malaysia, kebakaran hutan tanah gambut yang telah dikeringkan dan hutan

ladang acacia mangium mempunyai risiko tinggi mengalami kebakaran. Ia adalah bergantung kepada bahan bakar dan keadaan cuaca. Keadaan cuaca adalah sukar untuk diterjemahkan dalam pelan, maka penentuan kawasan berisiko berlaku kebakaran hutan adalah bergantung kepada bahan bakar (fuels). Oleh yang demikian, kawasan yang berisiko berlaku kebakaran hutan ditentukan melalui ciri-ciri berikut:

• hutan gambut kering; • hutan ladang acacia mangium; dan • lain-lain kawasan hutan yang terdapat bahan mudah terbakar (fuels).

5.3 Penyediaan Pelan Strategik Risiko Geo-Bencana Di Peringkat RT Pelan Strategik Risiko Geo-bencana di peringkat RT merupakan perincian Pelan Umum

Risiko Geo-Bencana yang disesuaikan dengan keperluan tempatan.

5.3.1 Penentuan Tahap Risiko Geo-Bencana Di Peringkat RT Oleh kerana kawasan yang dikenal pasti sebagai kawasan berisiko geo-bencana

dalam Pelan Umum Risiko Geo-bencana di peringkat RSN adalah bersifat umum, maka ia akan dikaji dengan terperinci di peringkat RT.



i. Banjir Tahap risiko banjir ditentukan berdasarkan kepada maklumat dataran banjir,

laluan banjir (floodway) dan pingiran banjir (flood fringe). Jenis pembangunan yang sesuai dengan setiap tahap risiko yang dinyatakan dalam Jadual 5.4 dan Jadual 5.5. Selain itu, pembangunan di kawasan berisiko berlaku banjir juga boleh dipertimbangkan melalui tahap keterdedahan pembangunan kepada bencana. Hanya guna tanah yang bersifat water compatible sahaja yang dibenarkan dibangunkan di kawasan tahap risiko tinggi seperti infrastruktur kawalan banjir, pelabuhan dan sebagainya. Manakala guna tanah yang sesuai dibangunkan di kawasan tahap risiko sederhana hanya bersesuaian dengan guna tanah keterdedahan kepada bencana yang rendah dan sederhana sahaja.

Jadual 5.6 menunjukkan syarat-syarat umum kebenaran pembangunan di dataran banjir dan kawasan sekitar dataran banjir.

Jadual 5.7 menunjukkan langkah-langkah yang boleh dilaksanakan untuk mengurangkan risiko banjir di kawasan yang telah dibangunkan.



Jad

ual

5.4

: Ciri

-Ciri

Pen

entu

an T

ahap

Ris

iko

Berla

ku B

anjir

TaH

aP

RIS

IKo

B

an

JIR

cIR

I-c

IRI

Jen

IS/

aK

TIV

ITI P

eMB

an

GU

na

n Y

an

G D

IBen

aR

Ka

n D

enG

an

SYa

Ra

T

Jen

IS/

aK

TIV

ITI

SYa

Ra

T Pe

MB

an

GU

na

nR

UJU

Ka

n

BeR

SaM

a

Kaw

asan

1:

(Tah

ap r

isik

o

ren

dah

)

Kaw

asan

•

flood

-fre

e/ lu

ar

data

ran

banj

ir.

Kaw

asan

•

data

ran

banj

ir 10

0 ta

hun

dan

ke a

tas.

Seba

rang

•

pem

bang

unan

ya

ng d

ilaks

anak

an

sepe

rti p

erum

ahan

, ko

mer

sial

dan

rek

reas

i pe

rlu s

esua

i den

gan

kead

aan

fizik

al d

an

pers

ekita

ran.

Mem

aksi

mum

kan

pera

tusa

n ka

was

an h

ijau

•da

n re

krea

si d

alam

kaw

asan

pem

bang

unan

(t

erut

aman

ya d

i kaw

asan

ren

dah)

.

Men

gura

ngka

n p

erat

usan

per

muk

aan

tidak

•

tela

p ai

r da

lam

kaw

asan

pem

bang

unan

.

Perlu

men

erap

kan

kons

ep

•LI

D d

alam

pe

mba

ngun

an s

eper

ti pe

nyed

iaan

kem

udah

an

men

gum

pul a

ir hu

jan.

Perlu

mem

atuh

i kep

erlu

an (M

SMA

dan

•

mem

astik

an t

iada

per

ubah

an a

liran

pun

cak

sam

a ad

a se

belu

m a

tau

sele

pas

pem

bang

unan

.

Tert

aklu

k ke

pada

sya

rat-

syar

at u

mum

keb

enar

an

•pe

mba

ngun

an d

i kaw

asan

sek

itar

data

ran

banj

ir.

Ruju

k •

kepe

rluan

dan

ga

ris p

andu

an

JPS.

Tert

aklu

k •

kepa

da

unda

ng-

unda

ng d

an

pera

tura

n-pe

ratu

ran

sedi

a ad

a.

Kaw

asan

2:

(Tah

ap r

isik

o

sed

erh

ana)

Kaw

asan

•

ping

gira

n ba

njir

(floo

d fr

inge

).

Kaw

asan

•

data

ran

banj

ir 50

hin

gga

100

tahu

n.

Rekr

easi

.•

Kaw

asan

lapa

ng d

an

•la

ndsk

ap.

Zon

pena

mpa

n.•

Pela

ncon

gan.

•

berk

epad

atan

ren

dah.

Pert

ania

n ya

ng s

esua

i.•

Jeni

s ke

guna

an y

ang

tidak

men

yeba

bkan

•

penc

emar

an s

umbe

r ai

r.

Reka

ben

tuk

bang

unan

per

lu m

enga

mbi

l kira

•

risik

o ba

njir

dan

flood

pro

of.

Pem

bang

unan

ber

dens

iti r

enda

h sa

haja

•

dibe

nark

an.

Mem

astik

an s

ebar

ang

stru

ktur

yan

g di

bina

tid

ak

•m

engh

alan

g la

luan

air

(cha

nnel

).

Ruju

k •

kepe

rluan

dan

ga

ris p

andu

an

JPS.



sam

bung

an

TaH

aP

RIS

IKo

B

an

JIR

cIR

I-c

IRI

Jen

IS/

aK

TIV

ITI P

eMB

an

GU

na

n Y

an

G D

IBen

aR

Ka

n D

enG

an

SYa

Ra

T

Jen

IS/

aK

TIV

ITI

SYa

Ra

T Pe

MB

an

GU

na

nR

UJU

Ka

n

BeR

SaM

a

Pem

bang

unan

•

terh

ad d

an t

erka

wal

, te

rtak

luk

kepa

da

peni

laia

n ris

iko

banj

ir ya

ng d

isok

ong

oleh

JP

S.

Peny

edia

an in

fras

truk

tur

salir

an y

ang

berk

esan

.•

Lang

kah

kaw

alan

teb

atan

ban

jir y

ang

keta

t pe

rlu

•di

laks

anak

an d

i kaw

asan

ini.

Pem

bang

unan

di

ka

was

an

rizab

su

ngai

tid

ak

•di

bena

rkan

dan

per

lu m

engi

kut

garis

pan

duan

M

SMA

JP

S da

n K

ajia

n Le

mba

ngan

Su

ngai

Be

rsep

adu

JPS.

Tert

aklu

k •

kepa

da

unda

ng-

unda

ng d

an

pera

tura

n-pe

ratu

ran

sedi

a ad

a.

Kaw

asan

3:

(Tah

ap r

isik

o

tin

gg

i)

Kaw

asan

•

lalu

an b

anjir

(fl

oodw

ay).

Kaw

asan

•

data

ran

banj

ir 50

tah

un.

Rekr

easi

.•

Kaw

asan

lapa

ng d

an

•la

ndsk

ap.

Kaw

asan

ter

buka

.•

Pert

ania

n ya

ng s

esua

i.•

Pem

ulih

araa

n.•

Baha

n pe

mba

ngun

an h

enda

klah

jeni

s •

flood

pro

ofun

tuk

men

gura

ngka

n ta

hap

kem

usna

han

pada

w

aktu

ban

jir.

Men

gada

kan

pem

bina

an

stru

ktur

•

(str

uctu

ral

wor

ks)

sepe

rti fl

ood

miti

gatio

n da

ms,

tet

amba

k,

linta

san

banj

ir (b

y-pa

ss

flood

), m

empe

rbai

ki

salu

ran

air

kelu

ar d

an m

embe

ntuk

tak

unga

n ai

r se

baga

i pili

han

kedu

a se

kira

nya

lang

kah-

lang

kah

buka

n be

rstr

uktu

r ku

rang

ber

kesa

n.

Seba

rang

str

uktu

r ke

kal t

idak

dib

enar

kan.

•

Stru

ktur

tid

ak k

ekal

yan

g di

bina

mes

tilah

tid

ak

•m

engh

alan

g la

luan

air

(cha

nnel

).

Pem

bang

unan

di

ka

was

an

rizab

su

ngai

tid

ak

•di

bena

rkan

da

n pe

rlu

men

giku

t M

SMA

da

n K

ajia

n Le

mba

ngan

Sun

gai B

erse

padu

ole

h JP

S.

Tert

aklu

k ke

pada

sya

rat-

syar

at u

mum

keb

enar

an

•pe

mba

ngun

an d

i dat

aran

ban

jir.

Ruju

k •

kepe

rluan

dan

ga

ris p

andu

an

JPS.

Tert

aklu

k •

kepa

da

unda

ng-

unda

ng d

an

pera

tura

n-pe

ratu

ran

sedi

a ad

a.

Sum

ber

: Diu

bahs

uai d

arip

ada

Floo

dpla

in M

anag

emen

t In

Aus

tral

ia, B

est

Prac

tice

Prin

cipl

es a

nd G

uide

lines

, Col

lingw

ood,

Aus

tral

ia, 2

000,

la

man

web

: htt

p://w

ww

.pub

lish.

csiro

.au

dan

http

://w

ww

.riv

erne

twor

k.or

g/~

river

net,

dila

yari

pada

4 M

ei 2

008.

t, d

ilaya

ri pa

da 4

Mei

200

8.t



Jad

ual

5.5

: Kla

sifik

asi K

eter

deda

han

Dan

Vul

nera

bilit

y Ri

siko

Ban

jir K

epad

a K

omun

iti /

Man

usia

Vul

nera

bilit

y Ri

siko

Ban

jir K

epad

a K

omun

iti /

Man

usia

Vul

nera

bilit

y

TaH

aP

RIS

IKo

B

an

JIR

TaH

aP

KeR

aPU

Ha

n*

Jen

IS P

eMB

an

GU

na

n a

TaU

GU

na

Ta

na

H

Kaw

asan

I:

(Tah

ap R

isik

o

ren

dah

)

Infr

astr

uktu

r Pe

ntin

gK

emud

ahan

pen

gang

kuta

n (t

erm

asuk

lalu

an p

erpi

ndah

an k

ecem

asan

) yan

g pe

rlu m

elal

ui

•ka

was

an b

eris

iko,

kem

udah

an u

tiliti

yan

g st

rate

gik,

ter

mas

uk s

tese

n ja

na k

uasa

ele

ktrik

, grid

da

n pe

ncaw

ang

elek

trik

.

Ker

apuh

an T

ingg

iBa

lai p

olis

, bal

ai b

omba

dan

hos

pita

l.•

Emer

genc

y di

sper

sal p

oint

•

sepe

rti s

ekol

ah, d

ewan

dan

seb

agai

nya.

Peru

mah

an b

erar

as t

ingk

at b

awah

tan

ah.

•

Kaw

asan

II:

(Tah

ap r

isik

o

sed

erh

ana)

Ker

apuh

an S

eder

hana

Inst

itusi

per

khid

mat

an p

endu

duk

sepe

rti p

usat

pen

dudu

k, p

usat

pen

jaga

an k

anak

-kan

ak,

•pe

njar

a, a

sram

a.Ba

ngun

an u

ntuk

ked

iam

an, d

ewan

, res

tora

n, h

otel

.•

Bang

unan

unt

uk k

egun

aan

perk

hidm

atan

kes

ihat

an, s

ekol

ah, t

adik

a.•

Tapa

k pe

lupu

san

sisa

pep

ejal

.•

Kaw

asan

unt

uk r

ekre

asi s

eper

ti ta

pak

perk

hem

ahan

(ter

takl

uk k

epad

a ra

ncan

gan

•pe

rpin

daha

n te

rten

tu).

Ker

apuh

an R

enda

hBa

ngun

an u

ntuk

keg

unaa

n se

pert

i ked

ai, p

erkh

idm

atan

pak

ar d

an s

eum

pam

anya

, ked

ai

•m

akan

, pej

abat

, ind

ustr

i um

um, s

tor

peny

impa

nan

dan

peng

agih

an, t

empa

t pe

rhim

puna

n,

inst

itusi

buk

an k

edia

man

yan

g tid

ak d

isen

arai

kan

dala

m k

ateg

ori ‘

vuln

erab

ility

tin

ggi’.

vuln

erab

ility

tin

ggi’.

vuln

erab

ility

Kaw

asan

III:

(Tah

ap r

isik

o

tin

gg

i)

Pem

bang

unan

yan

g W

ater

-Com

patib

leIn

fras

truk

tur

kaw

alan

ban

jir.

•St

esen

pen

gepa

m, k

emud

ahan

pen

yalu

ran

air

dan

kem

udah

an p

embe

tung

an.

•Pe

labu

han,

tan

jung

, jet

i.•

Tem

pat

mem

baik

i kap

al, m

empr

oses

ikan

ser

ta la

in-la

in b

angu

nan

di t

epi l

aut.

•St

esen

pen

yela

mat

tep

i pan

tai.

•K

awas

an r

ekre

asi,

huta

n re

krea

si, k

emud

ahan

suk

an lu

aran

, tan

das.

•K

emud

ahan

unt

uk m

enam

pung

kep

erlu

an s

taf

sepe

rti b

ilik

reha

t (t

erta

kluk

kep

ada

•ra

ncan

gan

perp

inda

han

tert

entu

).

*: V

ulne

rabi

lity

(ker

apuh

an)

berm

aksu

d: k

eada

an y

ang

dite

ntuk

an o

leh

fizik

al,

sosi

al,

ekon

omi d

an f

akto

r al

am s

ekita

r ya

ng m

ana

akan

men

ingk

atka

n ke

terd

edah

an

sesu

atu

kom

uniti

ter

hada

p im

pak

benc

ana:

Sum

ber:

UN

ISD

R (h

ttp:

//ww

w. u

nisd

r.org

/eng

/libr

ary/

lib-t

erm

inol

ogy-

eng%

20ho

me.

htm

)

Sum

ber

: Diu

bahs

uai d

arip

ada

PPS2

5, D

evel

opm

ent

and

Floo

d Ri

sk (D

isem

ber

2006

), U

K, l

aman

web

: htt

p://w

ww

.com

mun

ities

.gov

.uk/

http

://w

ww

.com

mun

ities

.gov

.uk/

http

://w

ww

.com

mun

ities

.gov

.uk

, dila

yari

pada

28

Mac

200

7./,

dila

yari

pada

28

Mac

200

7./



Jadual 5.6: Syarat-Syarat Umum Kebenaran Pembangunan Di Dataran Banjir Dan Kawasan Sekitar Dataran Banjir

PeMBanGUnan DI DaTaRan BanJIRPeMBanGUnan BeRDeKaTan

DenGan DaTaRan BanJIR

Pembangunan tidak dibenarkan kecuali pembangunan tersebut mempunyai kepentingan tinggi atau memenuhi syarat berikut:

Pembangunan di atas tanah yang telah •dibangunkan serta dilindungi oleh flood defence ataupun terdapat flood defence dalam pembinaan. Walau bagaimanapun, kegunaan yang mudah terdedah kepada banjir tidak dibenarkan.

Perubahan guna tanah di kawasan luar •bandar yang tidak mendatangkan impak risiko banjir.

Pembangunan yang penting seperti utiliti •dan kemudahan infrastruktur yang perlu dibina di kawasan tersebut.

Guna tanah seperti sukan dan •rekreasi, kawasan lapang serta aktiviti pemeliharaan kawasan semula jadi yang tidak akan mendatangkan impak risiko banjir.

Aktiviti perlombongan serta kemudahan •lain yang diperlukan dalam kegiatan perlombongan tersebut dan tidak meningkatkan risiko banjir.

Kegunaan untuk tujuan sementara •seperti caravan ataupun tapak perkhemahan yang tidak meningkatkan risiko banjir.

Kebenaran pembangunan boleh dipertimbangkan apabila permohonan tersebut disertai dengan cadangan pendekatan untuk mengurang dan mencegah banjir seperti berikut:

Tidak meningkatkan risiko banjir di •kawasan sekitar.

Tidak mendatangkan kesan yang •kurang baik terhadap pemandangan ataupun ciri-ciri lanskap tempatan.

Tidak mendatangkan kesan yang •kurang baik terhadap kepentingan alam semula jadi.

Penilaian sistem perparitan diperlukan •semasa memohon kebenaran merancang.




Jadual 5.7: Langkah-Langkah Untuk Mengurangkan Risiko Banjir Di Kawasan Yang Telah Dibangunkan

LanGKaH TInDaKan

1Menukar permukaan tidak telap air kepada permukaan telap air seperti lorong belakang, tempat letak kereta dan tapak permainan kanak-kanak.

2 Menanam pokok dan rumput di kawasan lapang sedia ada.

3 Menukar sistem perparitan konkrit kepada swale.

4Menyediakan bio-retention di kawasan yang sesuai sebagai kawasan simpanan air hujan.

5Menggalakkan penduduk mengamalkan penggunaan rain barrels untuk mengurangkan air larian.

6Menggalakkan infiltasi air larian melalui penggunaan rain gardens di halaman rumah atau infiltration trench di kawasan lapang berturap seperti tempat letak kereta.

7Panambakan tanah (fill pad) untuk menaikkan paras bangunan (perlu fill pad) untuk menaikkan paras bangunan (perlu fill paddijalankan bersama dengan konsep penyediaan kolam takungan) untuk mengurangkan kesan berlakunya banjir terhadap kawasan sekitar.

8Pemulihan kawasan dataran banjir atau kawasan rendah melalui proses pengambilan tanah.

Langkah 1 hingga 6 Langkah 1 hingga 6 • : Konsep LID yang diamalkan dikebanyakan negara maju seperti Amerika dan Australia bertujuan untuk mengurangkan kuantiti air larian permukaan pada waktu hujan. Oleh itu, kejadian banjir kilat terutamanya di kawasan bandar dapat dikurangkan dengan berkesan.

Langkah 7Langkah 7• : Tambakan tanah (fill pad) adalah langkah mencegah kemusnahan akibat banjir yang sesuai untuk diamalkan di kawasan bandar yang rendah atau berada di dalam kawasan paya. Langkah ini telah digunapakai di Daerah Koo Wee Rup, Melbourne. Hampir semua kawasan Daerah Koo Wee Rup adalah terletak di dalam dataran banjir. Oleh kerana fenomena banjir berkemungkinan besar berlaku di kawasan sedemikian, maka paras tanah ditinggikan melalui tambakan tanah. Jadual 5.8 menunjukkan contoh syarat-syarat tambakan tanah dan jenis bahan bangunan yang dibenarkan di Daerah Koo Wee Rup. Ketinggian tambakan adalah bergantung kepada kedalaman banjir dan ketinggian permukaan bumi. Syarat-syarat fill pad seperti ketinggian tambakan dan fill pad seperti ketinggian tambakan dan fill padanjakan bangunan perlu disesuaikan dengan keadaan kawasan tertentu secara spesifik oleh pihak berkuasa berkenaan.



Langkah 8 Langkah 8 • : Melibatkan pengambilan tanah bagi kawasan yang dikenal pasti berisiko berlaku banjir atau di dataran banjir. Tindakan ini bertujuan untuk mengelakkan kerugian akibat banjir. Pampasan perlu dibayar kepada penduduk di kawasan tersebut dan tiada pembangunan yang dibenarkan di atas tanah yang diambil balik. Namun begitu, langkah ini dilihat sebagai alternatif yang terakhir selepas semua cara penyelesaian yang lain tidak memberi kesan.

Rajah 5.3: Keratan Rentas Fill Pad

Sumber: Guidelines For Development Within The Koo Wee Rup Flood Protection District (2003).



Jad

ual

5.8

: Con

toh

Am

alan

Tam

baka

n Ta

nah

Yang

Dig

una

Paka

i Di D

aera

h K

oo W

ee R

up, M

elbo

urne

Zon

Pec

aH

SeM

PaD

an

KeB

ena

Ra

n B

an

GU

na

n (

BU

ILD

ING

PER

MIT

S)

LoT

< 8

00M

2 U

nTU

K

Ka

Wa

San

TeP

U B

Ina

LoT

< 1

Ha

LoT

> 1

Ha

KeD

IaM

an

OU

TBU

ILD

ING

S

1Ta

mba

kan

dipe

rluka

n.

Kes

an b

anjir

per

lu

diam

bilk

ira.

Fill

pad

(Ruj

uk

Fill

pad

(Ruj

uk

Fill

pad

Raj

ah 4

.7)

yang

men

utup

i ba

ngun

an

seba

nyak

45

0mm

ata

s ar

as t

anah

.

Fill

pad

seku

rang

-ku

rang

nya

1000

m2 da

n m

inim

um

450m

m a

tas

aras

tan

ah.

Lant

ai b

angu

nan

perlu

dib

ina

•se

kura

ng-k

uran

gnya

600

mm

di

ata

s ar

as b

anjir

.

Bang

unan

per

lu d

ibin

a di

•

atas

fill

pad

yang

men

ganj

ak

fill p

ad y

ang

men

ganj

ak

fill p

ad5m

dar

ipad

a ba

ngun

an d

an

terle

tak

seku

rang

-kur

angn

ya

150m

m d

i ata

s ar

as b

anjir

.

Out

build

ing

• p

erlu

dib

ina

deng

an a

ras

tana

h ya

ng

seku

rang

-kur

angn

ya 3

00m

m

di a

tas

aras

ban

jir u

ntuk

lant

ai

konk

rit d

an 1

50m

m d

i ata

s ar

as t

anah

unt

uk la

ntai

tan

ah.

2Ta

mba

kan

dipe

rluka

n.

Kes

an b

anjir

per

lu

diam

bilk

ira.

Fill

pad

yang

Fi

ll pa

d ya

ng

Fill

pad

men

utup

i ba

ngun

an

seba

nyak

45

0mm

ata

s ar

as t

anah

.

Fill

pad

seku

rang

-ku

rang

nya

1000

m2 da

n m

inim

um

450m

m a

tas

aras

tan

ah.

Lant

ai b

angu

nan

perlu

dib

ina

•se

kura

ng-k

uran

gnya

600

mm

di

ata

s ar

as b

anjir

.

Bang

unan

per

lu d

ibin

a di

•

atas

fill

pad

yang

men

ganj

ak

fill p

ad y

ang

men

ganj

ak

fill p

ad5m

dar

ipad

a ba

ngun

an d

an

terle

tak

seku

rang

-kur

angn

ya

150m

m d

i ata

s ar

as b

anjir

.

Out

build

ing

• p

erlu

dib

ina

deng

an a

ras

tana

h ya

ng

seku

rang

-kur

angn

ya 3

00m

m

di a

tas

aras

ban

jir u

ntuk

lant

ai

konk

rit d

an 1

50m

m d

i ata

s ar

as t

anah

unt

uk la

ntai

tan

ah.

3Ta

mba

kan

dipe

rluka

n.

Kes

an b

anjir

per

lu

diam

bilk

ira.

Fill

Pad

tid

ak

dipe

rluka

n.Fi

ll Pa

d t

idak

di

perlu

kan.

Lant

ai b

angu

nan

perlu

ber

ada

•di

ata

s ar

as b

anjir

seb

anya

k 30

0mm

.

Out

build

ing

• p

erlu

dib

ina

deng

an a

ras

tana

h ya

ng

seku

rang

-kur

angn

ya 3

00m

m

di a

tas

aras

ban

jir u

ntuk

lant

ai

konk

rit d

an 1

50m

m d

i ata

s ar

as t

anah

unt

uk la

ntai

tan

ah.



sam

bung

an

Zon

Pec

aH

SeM

PaD

an

KeB

ena

Ra

n B

an

GU

na

n (

BU

ILD

ING

PER

MIT

S)

LoT

< 8

00M

2 U

nTU

K

Ka

Wa

San

TeP

U B

Ina

LoT

< 1

Ha

LoT

> 1

Ha

KeD

IaM

an

OU

TBU

ILD

ING

S

4Ta

mba

kan

dipe

rluka

n.

Kes

an b

anjir

per

lu

diam

bilk

ira.

Fill

pad

yang

Fi

ll pa

d ya

ng

Fill

pad

men

utup

i ba

ngun

an

seba

nyak

45

0mm

ata

s ar

as t

anah

.

Fill

pad

seku

rang

-ku

rang

nya

1000

m2 da

n m

inim

um

450m

m a

tas

aras

tan

ah.

Lant

ai b

angu

nan

perlu

dib

ina

•se

kura

ng-k

uran

gnya

300

mm

di

ata

s ar

as b

anjir

.

Bang

unan

per

lu d

ibin

a di

•

atas

fill

pad

yang

men

ganj

ak

fill p

ad y

ang

men

ganj

ak

fill p

ad5m

dar

ipad

a ba

ngun

an d

an

terle

tak

seku

rang

-kur

angn

ya

150m

m d

i ata

s ar

as b

anjir

un

tuk

lot

>80

0m2 .

Out

build

ing

• p

erlu

dib

ina

deng

an a

ras

tana

h ya

ng

seku

rang

-kur

angn

ya 3

00m

m

di a

tas

aras

ban

jir u

ntuk

lant

ai

konk

rit d

an 1

50m

m d

i ata

s ar

as t

anah

unt

uk la

ntai

tan

ah.

5Ta

mba

kan

dipe

rluka

n.

Kes

an b

anjir

per

lu

diam

bilk

ira.

Fill

Pad

tid

ak

dipe

rluka

n.Fi

ll Pa

d t

idak

di

perlu

kan.

Lant

ai b

angu

nan

perlu

ber

ada

•di

ata

s ar

as b

anjir

seb

anya

k 30

0mm

.

Out

build

ing

• p

erlu

dib

ina

deng

an a

ras

tana

h ya

ng

seku

rang

-kur

angn

ya 3

00m

m

di a

tas

aras

ban

jir u

ntuk

lant

ai

konk

rit d

an 1

50m

m d

i ata

s ar

as t

anah

unt

uk la

ntai

tan

ah.

*Out

build

ing

berm

aksu

d ba

ngun

an y

ang

bera

sing

an/ b

erpi

sah

deng

an b

angu

nan

utam

a se

pert

i sto

r, ga

raj,

reba

n ay

am d

an la

in-la

in t

erna

kan.

Sum

ber

: Gui

delin

es f

or D

evel

opm

ent

with

in t

he K

oo W

ee R

up F

lood

Pro

tect

ion

Dis

tric

t (2

003)

.

Geo

-Ben

ca

na

dal

am P

eran

cang

an G

una

Tana

h



KetinggianKelas

Tanah Rendah (bawah 150m)

Tanah Bukit (150m-300m)

Tanah Tinggi (300m - 1,000m)

Gunung (atas 1,000m)

* Syarat-Syarat

Kelas I

Pembatasangeoteknikal yangrendah sepertiberikut:

■ Terain in-situdengankecerunan<15°; dan

■ cerun yangdipotongdengankecerunan < 15°,

Pembatasangeoteknikal dan penyelarasan keperluan teknikal seperti geomorfologi, saliran dan pengairan dan lain lain.

Boleh dipertimbangkanuntuk semuajenispembangunantertakluk kepadarancangantempatan /rancanganpemajuan.

Bolehdipertimbangkanuntuk semuajenispembangunantertakluk kepadarancangantempatan /rancanganpemajuan.

Boleh dipertimbangkan untuk pembangunan eko-pelancongan berimpak rendah dan rekreasi

- Pelancongan

Chalets (Single)- Plinth- Nisbah Plot

25%1:0.5

TapakPerkhemahan

ImpakRendah

- Kemudahan Masyarakatberimpak rendah bolehdipertimbangkan mengikut keupayaan tampungan kawasan.

Tidak dibenarkansebarangpembangunankecualipembinaaninfrastrukturseperti jalan,terowong,jambatan,telekomunikasi,elektrikberkepentingannasional yangberintensitirendah.

Dokumen yang perlu dirujuk:(a) Akta 172, kaedah-kaedah, RFN, RS, RT, RKK,

garis panduan dan piawaian perancangan, kawalan perancangan;

(b) Undang-Undang Kecil Bangunan Seragam, 1984;

(c) Garis Panduan Kawalan Hakisan dan Kelodakan, 1996 (JAS);

(d) Panduan Pembangunan Pertanian di Tanah Bercerun, 2000 (Jabatan Pertanian Malaysia);

(e) Bab 47 dalam Manual Saliran Mesra Alam Malaysia 2000 (JPS);

(f) Garis Panduan Zon Bahaya bagi Bukit Batu Kapur, 2003 (JMG);

(g) Garis Panduan Pembangunan di Kawasan Tanah Tinggi 2005 (KSAS), (JPBD);

(h) Guideline on Slope Maintenance In Malaysia, JKR August 2006.

(i) Manual Pemetaan Geologi Terain, 2006 (JMG); dan

(j) Slope Design Guideline, 2009 (JKR).

Laporan-laporan teknikal yang perlu disertakan:(i) Laporan Penyiasatan Geoteknikal dan Analisis

Kestabilan Cerun disediakan oleh jurutera geoteknik (soil structure);

(ii) Laporan Pemetaan Geologi dan Geomorfologi disediakan oleh ahli Geologi yang berdaftar dengan Lembaga Ahli Geologi;

(iii) Laporan Saliran dan Pengairan mengikut Manual Saliran Mesra Alam (MSMA) yang disediakan oleh jurutera hidrologi yang berdaftar dengan Jabatan Pengairan dan Saliran (Hidrologi); dan

(iv) Laporan EIA disediakan oleh perunding EIA yang berdaftar dengan Jabatan Alam Sekitar bagi pembangunan melebihi 50 hektar.

(v) Pelan Kerja Tanah disediakan oleh Jurutera yang berdaftar dengan Lembaga Jurutera Malaysia.

Bagi Kelas I dan Kelas II, hanya projek pembangunan yang tertakluk di bawah Seksyen 34A, Akta Kualiti Alam Sekeliling 1974 perlu disediakan Laporan EIA. Bagi Kelas III, Laporan EIA perlu disediakan untuk semua projek pembangunan. Manakala Kelas IV, Laporan EIA terperinci perlu disediakan untuk semua projek pembangunan.

ii. Tanah RuntuhBerdasarkan Garis Panduan Perancangan Pembangunan di Kawasan Bukit dan Tanah Tinggi 2010, tanah tinggi dibahagikan kepada 4 kelas iaitu Kelas I, II, III, dan IV. Justeru, klasifikasi ini boleh dijadikan panduan untuk menentukan tahap risiko tanah runtuh (Jadual 5.9).

Jadual 5.9: Ciri-Ciri Penentuan Tahap Risiko Berlaku Tanah Runtuh.

* Nota : Syarat-syarat tambahan rujuk muka surat 30.



KetinggianKelas





* Syarat-Syarat

Kelas II

Pembatasangeoteknikal yangsederhanaseperti berikut:

■ Terain in-situdengankecerunan > 15° hingga < 25° denganketiadaantanda-tandahakisan danketidakstabilancerun;

■ Terain in-situdengankecerunan < 15° dengantanda-tandawujudnyahakisan danketidakstabilancerun;

■ Puncak Bukitatau rabung(ridges)

■ Terain in-situdengankecerunan < 15° yangterdiri darikoluvium atau bahan geologi yang sensitif; dan

■ Kawasanancamanbanjir.

Pembatasangeoteknikal danpenyelarasankeperluanteknikal sepertigeomorfologi,saliran danpengairan danlain lain.

Pembangunan yangdipertimbangkan:

• Perumahankepadatan tinggi

Kepadatan 40-80Kepadatan 40-80unit/ekar

• Perniagaan Deret

Plinth 100%

Nisbah Plot 1:2Nisbah Plot 1:2

Bergantung kepadakeperluan dan tadahanpenduduk

• Pejabat (Free Standing)

Plinth 25%- 50%



• Pelancongan

Hotel- Plinth

- Nisbah Plot

25%- 50%1:5


25%1:0.5

• Institusi Latihan

Plinth 25%- 50%

Nisbah Plot 1:0.5Nisbah Plot 1:0.5

- Kemudahan Masyarakatbergantung kepadakeperluan dan tadahan penduduk.


• Perumahankepadatan tinggi



Plinth 100%




Plinth 25%- 50%



• Pelancongan

Hotel- Plinth

- Nisbah Plot

25%- 50%1:5


25%1:0.5


Plinth 25%- 50%



Boleh dipertimbangkan untuk pembangunan eko-pelancongan berimpak rendah dan rekreasi

- Pelancongan


25%1:0.5

TapakPerkhemahan

ImpakRendah

- Kemudahan Masyarakat berimpak rendah bolehdipertimbangkan mengikut keupayaan tampungan kawasan.

Tidak dibenarkansebarangpembangunankecualipembinaaninfrastrukturseperti jalan,terowong,jambatan,telekomunikasi,elektrikberkepentingannasional yangberintensiti rendah.

Dokumen yang perlu dirujuk:(a) Akta 172, kaedah-kaedah, RFN,

RS, RT, RKK, garis panduan dan piawaian perancangan, kawalan perancangan;







(h) Guideline on Slope Maintenance In Malaysia, JKR August 2006;



Laporan-laporan teknikal yang perlu disertakan:(i) Laporan Penyiasatan Geoteknikal

dan Analisis Kestabilan Cerun disediakan oleh jurutera geoteknik (soil structure);


(iii) Laporan Saliran dan Pengairan mengikut Manual Saliran Mesra Alam (MSMA) yang disediakan oleh jurutera hidrologi yang berdaftar dengan Jabatan Pengairan dan Saliran (Hidrologi);

(iv) Laporan EIA disediakan oleh perunding EIA yang berdaftar dengan Jabatan Alam Sekitar bagi pembangunan melebihi 50 hektar; dan



sambungan




KetinggianKelas





* Syarat-Syarat

Kelas III

Pembatasangeoteknikal yangtinggi seperti berikut:■ Terain in-situ

dengankecerunan > 25° hingga < 35° denganketiadaantanda-tandahakisan danketidakstabilancerun;

■ Terain in-situdengankecerunan > 15° hingga < 25° dengantanda-tandawujudnyahakisan sederhana hingga teruk danketidakstabilancerun;

■ Terain in-situdengankecerunan > 15° hingga < 25° yang terdiri dari koluvium atau bahan geologi yang sensitif;

■ Terain in-situdengankecerunan < 15° yangterdiri darikoluvium atau bahan geologi yang sensitif dengan mempunyai tanda-tanda ketidakstabilan cerun;

■ Kawasan yang terdiri dari batu kapur, paya, tanah gambut dan bekas lombong; dan

■ Kawasanancamanbanjir lumpur


• Perumahankepadatan sederhana



Plinth 100%




Plinth 25%



• Pelancongan

Hotel- Plinth- Nisbah Plot

25%1:2


25%1:0.5


Plinth 25%




• Perumahankepadatan sederhana



Plinth 100%




Plinth 25%



• Pelancongan

Hotel- Plinth- Nisbah Plot

25%1:2


25%1:0.5


Plinth 25%



Boleh dipertimbangkan untuk rekreasi berimpak rendah yang tidak melibatkan mendiri struktur pembinaan. Contohnya boleh dipertimbangkan bagi tapak perkhemahan dan lain-lain aktiviti pemeliharaan.

Tidak dibenarkansebarangpembangunankecualipembinaaninfrastrukturseperti jalan,terowong,jambatan,telekomunikasi,elektrikberkepentingannasional yangberintensiti rendah.

Dokumen yang perlu dirujuk:(a) Akta 172, kaedah-kaedah, RFN,

RS, RT, RKK, garis panduan dan piawaian perancangan, kawalan perancangan;










Laporan-laporan teknikal yang perludisertakan:(i) Laporan Penyiasatan Geoteknikal

dan Analisis Kestabilan Cerun disediakan oleh jurutera geoteknik (soil structure);



(iv) Laporan EIA disediakan oleh perunding EIA yang berdaftar dengan Jabatan Alam Sekitar; dan



sambungan




KetinggianKelas





* Syarat-Syarat

Kelas IV

Pembatasangeoteknikal yangekstrem sepertiberikut :■ Terain in-situ

dengan kecerunan> 35° dengan ketiadaan tanda-tanda hakisan danketidakstabilancerun;

■ Terain in-situ dengan kecerunan> 25° hingga < 35° dengan tanda-tanda wujudnyahakisan danketidakstabilancerun;

■ Terain in-situdengan kecerunan> 15° hingga < 25° yang terdiri dari koluvium atau bahan geologi yang sensitif;

■ Terain in-situdengan kecerunan > 15° hingga < 25° yang terdiri darikoluvium atau bahan geologi yang sensitif dengan mempunyai tanda-tanda ketidakstabilan cerun; dan

■ Kawasan ancamanbanjir puing(debris flow).

Tidak dibenarkan sebarang pembangunankecualipembinaaninfrastrukturseperti jalan, terowong,jambatan, telekomunikasi,elektrik berkepentingannasional yang berintensiti rendah.

Tidak dibenarkan sebarang pembangunankecualipembinaan infrastrukturseperti jalan, terowong,jambatan, telekomunikasi, elektrikberkepentingan nasional yang berintensiti rendah.

Tidak dibenarkan sebarang pembangunankecuali pembinaan infrastruktur seperti jalan, terowong,jambatan, telekomunikasi, elektrikberkepentingan nasional yang berintensiti rendah.

Tidak dibenarkansebarangpembangunankecualipembinaaninfrastrukturseperti jalan,terowong,jambatan,telekomunikasi,elektrikberkepentingannasional yangberintensitirendah.

Dokumen yang perlu dirujuk:(a) Akta 172, kaedah-kaedah, RFN, RS, RT, RKK, garis

panduan dan piawaian perancangan, kawalan perancangan;










Laporan-laporan teknikal yang perlu disertakan:(i) Laporan Penyiasatan Geoteknikal dan Analisis

Kestabilan Cerun disediakan oleh jurutera geoteknik (soil structure);



(iv) Laporan EIA disediakan oleh perunding EIA yang berdaftar dengan Jabatan Alam Sekitar; dan


Laporan EIA terperinci di kawasan > 1,000m dan Kelas IV untuk pembangunan infrastruktur berkaitan disediakan oleh perunding EIA dengan kelulusan Jabatan Alam Sekitar.Semua laporan teknikal perlulah disemak oleh Jabatan Teknikal yang berkenaan.

sambungan

* Syarat-Syarat Tambahan :i. Pembangunan-pembangunan lain selain yang diperuntukkan di bawah subseksyen 22(2A) Akta 172, boleh dipertimbangkan oleh Pihak Berkuasa Negeri

dan perlu diangkat ke MPFN untuk mendapat nasihat;ii. Hendaklah menjalankan perancangan kejuruteraan dan kajian seni bina yang menyeluruh;iii. Hendaklah menggunakan teknologi terkini yang mesra alam sekitar;iv. Pembangunan yang hendak dilaksanakan perlu mengambil kira aspek penyelenggaraan, penyeliaan, pemantauan dan penguatkuasaan;v. Pemaju hendaklah mengambil insurans atau bon supaya bertanggungjawab terhadap pembangunan yang dijalankan;vi. Pemaju hendaklah bertanggungjawab ke atas cerun-cerun yang dibina dan syarat ini hendaklah dimasukkan sebagai salah satu syarat semasa permohonan

kebenaran merancang dipertimbangkan;vii. Perunding yang menjalankan kajian di atas hendaklah mempunyai kepakaran, berwibawa dan mempunyai pengalaman serta kelayakan yang sesuai;viii. Pertimbangan perlu diberikan terhadap loading factor pembangunan di kawasan berbukit ; danloading factor pembangunan di kawasan berbukit ; danloading factorix. Syarat-syarat kejuruteraan hendaklah diperketatkan ke atas pembangunan di kawasan tanah tinggi, manakala cerun hendaklah dibuat pemeriksaan

setiap 5 tahun.

Sumber : Kelas Pembangunan adalah berdasarkan kepada Garis Panduan Pembangunan di Kawasan Tanah Tinggi, Kementerian Alam Sekitar dan Sumber Asli, 2005 manakala Ketinggian Tanah mengikut World Wild Fund for Nature (WWF) dan Unit Perancang Ekonomi, 2002.



Amalan pembangunan yang baik sangat diperlukan apabila mendirikan bangunan di kawasan berbukit, terutamanya jika cerun bukit tersebut mempunyai risiko ketidakstabilan. Contoh amalan pembangunan di kawasan berbukit oleh Australian Geomechanics Society, 2007 untuk mengurangkan Australian Geomechanics Society, 2007 untuk mengurangkan Australian Geomechanics Society, 2007risiko kegagalan cerun akibat ketidakstabilan cerun boleh dijadikan sebagai syarat-syarat yang perlu dipatuhi apabila melibatkan pembangunan di kawasan berisiko berlaku tanah runtuh.

Jadual 5.10 : Amalan Pembangunan Yang Baik Di Kawasan Berbukit

ReKa BenTUK aMaLan BaIK

Jalanraya & kawasan TLK

Diturap dan dilengkapi dengan pembahagi jalan (kerbs) yang menghalang air dari mengalir terus ke kawasan cerun.

Potongan cerun Disokong dan distabilkan dengan dinding penahan.

Dinding penahan (retaining walls)

Direka bentuk untuk menampung beban lateral dan surcaj yang dijangkakan dan dilengkapi dengan longkang dan sistem saliran untuk menghalang pembentukan tekanan air tanah di bahagian tambakan.

Sistem kumbahan (sewage)

Sama ada kumbahan yang dirawat atau tidak, disalurkan melalui paip atau dibendung dengan baik di dalam tangki yang kukuh supaya tidak meresap ke dalam tanah.

Air permukaan (surface water)

Sama ada dari bumbung / atap dan permukaan-permukaan lain, disalurkan ke titik keluar yang sesuai dan tidak dibiarkan meresap ke dalam tanah. Sebaiknya titik keluar air tersebut ditempatkan di alur semula jadi di tempat air bawah tanah keluar bukannya masuk ke dalam tanah. Longkang cetek yang dilapik di permukaan tanah boleh digunakan untuk tujuan tersebut.

Beban di permukaan

Beban permukaan perlu diminimumkan dan tiada bahan tambakan dibina. Bangunan pula terdiri daripada struktur yang ringan (lightweight). Beban pendasarannya (foundation load) ditarik ke bawah paras di mana kemungkinan berlakunya tanah runtuh, sebaik-baiknya ke dalam batuan. Kaedah pembinaan seperti ini mungkin tidak dapat dilakukan pada cerun tanah.

Struktur yang fleksibel

Struktur yang fleksibel digunakan kerana ia boleh bertolak-ansur dengan sejumlah pergerakan yang tertentu dengan tanda-tanda ketidakstabilan yang minimum dan mengekalkan fungsinya.



sambungan

ReKa BenTUK aMaLan BaIK

Pembersihan tumbuh-tumbuhan

Pembersihan tumbuh-tumbuhan di atas cerun tanah perlu dibuat seminimum yang mungkin. Ini kerana pokok dan tumbuhan renek, menyerap sejumlah air yang banyak daripada tanah setiap hari dan membantu merendahkan paras muka air tanah sekaligus dapat mengekalkan kestabilan cerun. Penebangan hutan/ pokok secara besar-besaran boleh menyebabkan peningkatan muka air tanah dan meningkatkan kemungkinan berlakunya tanah runtuh. Pengecualian mungkin perlu dilakukan pada cerun batuan yang curam, di mana pokok-pokok mempunyai kesan yang sedikit sahaja kepada paras muka air tanah, sebaliknya akar-akar pokok tersebut boleh mendorong berlakunya tanah runtuh (atau jatuhan batuan) apabila memasuki satah rekahan pada jasad batuan.

Sumber : Australian Geomechanics Journal and News of the Australian Geomechanics Society, Volume 42 No 1, March 2007.

iii. Kebakaran Hutan Hutan gambut kering dan hutan ladang acacia mangium adalah kawasan

paling berisiko berlaku kebakaran. Justeru, tahap risiko berlaku kebakaran hutan ditentukan mengikut kriteria-kriteria yang dinyatakan dalam Jadual 5.11.

Jadual 5.11: Ciri-Ciri Penentuan Tahap Risiko Kebakaran Hutan

TaHaP RISIKo

cIRI-cIRI PenenTUan

SYaRaTPeMBanGUnan

Kawasan I: (Tahap risiko

rendah)

Di luar kawasan •2 dan 3.

Melaksanakan pembangunan yang •bersesuaian dengan keadaan fizikal dan persekitaran.

Kawasan II: (Tahap risiko sederhana)

Kawasan •100 meter dari sempadan Kawasan 3.

Densiti sederhana.•Menyediakan zon penampan di antara •kawasan pembangunan dengan Kawasan 3.Pembangunan yang tidak menggalakkan •kebakaran/ letupan, no draining-off,tidak mengganggu tahap kelembapan tanah dan tidak melibatkan bangunan kekal.



sambungan

TaHaP RISIKo

cIRI-cIRI PenenTUan

SYaRaTPeMBanGUnan

Kawasan III: (Tahap risiko

tinggi)

Hutan gambut. •Hutan ladang •acacia mangium.

Densiti rendah.•Menyediakan zon • defensible di antara bangunan dengan tumbuh-tumbuhan.Menggunakan bahan binaan bangunan •yang tidak mudah terbakar/ meletup.Menyediakan laluan kecemasan dan •laluan bomba.Mengekalkan tahap air bawah tanah •supaya tidak mudah kering (untuk kawasan hutan gambut).

5.4 Penilaian Risiko Geo-Bencana Di Peringkat LCP Peringkat permohonan kebenaran merancang merupakan proses yang berhubung

secara langsung dengan perancangan dan pelaksanaan pembangunan baru. Pemohon dikehendaki menyediakan LCP dalam permohonan kebenaran merancang dan ubah syarat tanah (LCP 1) dan pelan susunatur (LCP 2). Terdapat bahagian-bahagian yang perlu ditambahbaik dalam LCP iaitu (Jadual 5.12).

Jadual 5.12: Penambahbaikan Manual LCP Sedia Ada

JenIS PeRMoHonan

PenaMBaHBaIKan ISI KanDUnGan LaPoRan caDanGan PeMaJUan

aGenSI PeLaKSana

Kebenaran Merancang Ubahsyarat Tanah(LCP1)

Bahagian 4.0, Para 4.1: Keadaan Tapak dan SekitarMaklumat asas mengenai guna tanah sekitar dalam lingkungan 100 meter daripada sempadan perimeter tapak.

Penyediaan Laporan Penilaian Risiko Bencana: Jika terdapat kawasan berisiko geo-bencana seperti tanah bercerun, tanah air bertakung, kawasan hutan dalam dan sekitar (dalam lingkungan 100 meter) tapak cadangan, maka langkah-langkah pemeliharaan tapak daripada memberi kesan negatif kepadanya perlu disenaraikan.

Bahagian Perancangan Bandar dan Desa (PBT)

Jabatan Teknikal: JPS, JMG, JKR, JMM



sambungan

JenIS PeRMoHonan

PenaMBaHBaIKan ISI KanDUnGan LaPoRan caDanGan PeMaJUan

aGenSI PeLaKSana

Kebenaran Merancang Pelan Susunatur(LCP2)

Bahagian A, Bab 4.0, Para 4.1: Keadaan Tapak dan SekitarMaklumat asas mengenai guna tanah sekitar dalam lingkungan 100 meter daripada sempadan perimeter tapak.

Bahagian A, Bab 7.0, Para 7.2: Konsep PembangunanMenerapkan konsep pencegahan geo-bencana dalam penyediaan konsep pembangunan (termasuk susunatur dan guna tanah) dan langkah-langkah mengawal dan melindungi kawasan pembangunan daripada berlakunya geo-bencana.

Bahagian B, Bab 3.0: Alam SekitarPeta rupa bumi yang disediakan oleh JMG atau peta yang disediakan dengan menggunakan teknik yang sama dengan JMG disertakan dalam bahagian ini. Kawasan cerun yang perlu diberi pengawalan harus ditunjukkan dalam peta tersebut dan disertakan dengan penerangan langkah-langkah pencegahan bencana.

Penyediaan Laporan Penilaian Risiko Bencana: Jika terdapat kawasan berisiko geo-bencana seperti tanah bercerun, tanah air bertakung, kawasan hutan dalam dan sekitar (dalam lingkungan 100 meter) tapak cadangan, maka langkah-langkah pemeliharaan tapak daripada memberi kesan negatif kepadanya perlu disenaraikan.

Bahagian Perancangan Bandar dan Desa (PBT)

PBT dan Jabatan Teknikal



Nota : Jadual 4.13 perlu dilihat bersama dengan Manual Laporan Cadangan Pemajuan untuk mengetahui keseluruhan kandungannya.Sumber : Manual Laporan Cadangan Pemajuan, Jabatan Perancangan Bandar dan Desa serta Pertubuhan Perancang Malaysia, April 2001.

Rajah 5.4 menunjukkan proses permohonan Kebenaran Merancang yang telah diintegrasikan dengan aspek penilaian bencana dan risiko bencana. Penilaian risiko geo-bencana yang dicadangkan ini diubahsuai daripada Pendekatan “Pengurusan Bencana dan Risiko” yang telah dilaksanakan di beberapa negara maju, contohnya di Australia (Australian Geomechanics Society, 2007di Australia (Australian Geomechanics Society, 2007di Australia ( ).



Rajah 5.4: Penilaian Risiko Geo-Bencana Dalam Proses Kebenaran Merancang.



Pendekatan Penilaian Bencana dan Risiko bencana ini secara amnya boleh diringkaskan kepada lima (5) peringkat utama iaitu-

i. Peringkat 1 : Pengenalpastian Bencana; ii. Peringkat 2 : Analisis Bencana; iii. Peringkat 3 : Analisis Risiko; iv. Peringkat 4 : Penilaian Risiko; dan v. Peringkat 5 : Mitigasi dan Pemantauan.

Bagaimanapun, beberapa penambahbaikan perlu dilakukan untuk memperhalusi prosedur “Penilaian Bencana dan Risiko” agar ia dapat disesuaikan dengan situasi di Malaysia. Penambahbaikan prosedur yang dicadangkan ini perlu dilakukan dengan mengambilkira kewujudan dan peranan agensi-agensi kerajaan sedia ada (contohnya JPS, JMG, JKR, JPBD, JAS, JPBD, Jabatan Perhutanan, Pihak Berkuasa Tempatan dan sebagainya) seperti yang ditunjukkan dalam Jadual 5.13 supaya tidak berlaku pertindihan skop dan bidang kuasa, serta mengoptimumkan sumber manusia dan kepakaran. Usaha juga perlu dilakukan untuk memuatkan prosedur-prosedur “Penilaian Bencana dan Risiko” ke dalam instrumen kawalan pembangunan yang sedia ada.

Jadual 5.13: Agensi Yang Terlibat Dalam Penilaian Risiko Geo-Bencana

PeRanan/ TanGGUnG JaWaB aGenSI YanG TeRLIBaT

Menjalankan kajian. Pemaju dan perunding

Membekalkan informasi dan data yang diperlukan untuk menjalankan kajian.

PBT, JPS, JAS, JMG, JMM, JKR, Jabatan Perhutanan

Memberi nasihat (sama ada kepada mereka yang menjalankan kajian, menyemak proses atau mengambil keputusan) berkenaan dengan risiko geo-bencana dan bagaimana untuk menjalankan kajian.


Menyemak ke atas proses yang telah dijalankan dan memastikan kaedah dan hasil kajian adalah betul dan tepat.


Bertanggungjawab untuk memberi pertimbangan kepada aspek risiko bencana banjir dan pembangunan serta faktor-faktor lain semasa mempertimbangkan kelulusan permohonan.

PBT

Jawatankuasa Pusat Setempat (OSC)

Sebelum mengemukakan permohonan untuk pembangunan baru, pemohon perlu merujuk kepada Pelan Strategik Risiko Geo-bencana yang disediakan di peringkat RTD. Jika kawasan pembangunan yang dicadangkan terletak dalam kawasan berisiko



geo-bencana, maka penilaian risiko geo-bencana perlu dijalankan dan diserahkan kepada pihak berkuasa tempatan sebagai Laporan Sokongan kepada penyediaan LCP. Sekiranya tapak cadangan tidak tertakluk di bawah kawasan berisiko geo-bencana, permohonan tersebut perlu merujuk kepada jabatan-jabatan teknikal sama ada berada di dalam kawasan berisiko geo-bencana. Dalam keadaan sebegini, keperluan menyediakan laporan penilaian risiko geo-bencana adalah bergantung kepada jabatan teknikal berkaitan.

Laporan penilaian risiko geo-bencana yang disediakan oleh profesional berkelayakan perlu disokong oleh jabatan teknikal berkaitan sebelum cadangan pemajuan dihantar dan dibawa ke mesyuarat Jawatankuasa OSC untuk kelulusan kebenaran merancang. Jika tiada halangan, pemaju dikehendaki menghantar pelan susunatur muktamad kepada pihak berkuasa tempatan. Pihak berkuasa tempatan akan mengemukakan perakuan kepada pemohon berserta dengan syarat-syaratnya.

6.0 SKoP PenILaIan RISIKo Geo-Bencana

6.1 Banjir Skop penilaian risiko banjir merujuk kepada kajian yang dijalankan untuk mengukur

kemungkinan banjir berlaku, kemusnahan yang boleh terjadi akibat banjir dan kesan daripada banjir. Selain itu, langkah-langkah pencegahan risiko banjir juga perlu disertakan dalam laporan ini. Konsep asas bagi penilaian risiko banjir adalah seperti berikut:

Risiko Banjir = Bencana banjir X Tahap vulnerability kawasan*

X Tahap vulnerability manusia**X kawasan yang menerima kesan banjir

* : Tahap vulnerability kawasan ialah keterdedahan berlakunya kemusnahan akibat banjir kepada kawasan berkenaan.

** : Tahap vulnerability manusia ialah keterdedahan berlakunya kemusnahan terhadap komuniti akibat banjir.

Jadual 6.1 menunjukkan senarai contoh maklumat yang diperlukan untuk penilaian risiko banjir. Penilaian faktor risiko di tapak cadangan terbahagi kepada tiga peringkat iaitu penilaian keadaan semasa, pra pembangunan (kerja tanah) dan pengurusan. Ini bertujuan untuk menilai tahap risiko banjir semasa dan kebolehan risiko banjir dikurangkan kepada tahap yang boleh diterima selepas langkah-langkah pencegahan atau pengurusan banjir dijalankan.



Langkah-langkah pencegahan atau pengurusan banjir yang dikemukakan oleh pihak perunding haruslah dinilai oleh JPS berdasarkan kepada skop yang disebutkan. Tambahan lagi, perunding/pemaju digalakkan menggunakan konsep LID dan MSMA dalam pembangunan baru untuk mencegah dan mengurus banjir seperti amalan sistem perparitan mesra alam, penyediaan kolam takungan yang bersepadu, menyediakan rain barrel pada bangunan-bangunan baru dan sebagainya.rain barrel pada bangunan-bangunan baru dan sebagainya.rain barrel

Komponen-komponen utama dalam aspek pengurusan bencana dan risiko banjir terbahagi kepada 6 peringkat utama seperti berikut:

PeRInGKaT 1: PenGenaLPaSTIan Bencana

Tujuan/ kaedah: Ia melibatkan kajian atas meja • (desk studies), pengumpulan maklumat daripada literatur dan kajian lapangan. Tenaga profesional tempatan amat diperlukan kerana •pengalaman tempatan amat penting dalam menghasilkan penilaian yang lebih tepat. Data-data yang dihasilkan mestilah bersifat • site specific, tidak hanya bergantung kepada kes-kes daripada sumber sekunder.

Perkara yang perlu dilaksanakan :

Pengenalpastian bencana banjir melibatkan:Maklumat peristiwa-peristiwa banjir yang pernah berlaku di i.kawasan kajian dan sekitar serta tahap keseriusannya (kesan kepada manusia dan alam persekitaran).Pemahaman terhadap ciri-ciri yang mempengaruhi bencana ii.banjir seperti data hujan, ketinggian permukaan bumi, sistem saliran semula jadi dan perparitan, perubahan guna tanah dan sebagainya. Aspek-aspek yang menyebabkan banjir seperti tahap iii.ketidaktelapan permukaan kawasan, saiz dan kedalaman sungai / parit, guna tanah kawasan kajian dan sekitar, dsb. Reka bentuk awal pembangunan yang dirancang perlu iv.disediakan supaya proses penilaian bencana dapat dilaksanakan dengan lebih menyeluruh dan tepat.

Pihak berkaitan: Prosedur pengenalpastian geo-bencana banjir ini seharusnya dilakukan oleh ahli profesional yang berpengalaman dan terlatih dalam bidang sistem saliran dan mitigasi banjir.

PeRInGKaT 2 : anaLISIS Bencana

Tujuan/ kaedah: Unjuran risiko bencana melibatkan pelbagai analisis berdasarkan data yang dikumpul daripada proses pengenalpastian bencana termasuk analisis ketelapan permukaan, analisis intensiti hujan, analisis aliran puncak, analisis kelajuan aliran permukaan dan analisis kekerapan banjir.



sambungan

Perkara yang perlu dilaksanakan:

Analisis Ketelapan Permukaan : Ini merujuk kepada peratus permukaan tidak telap air selepas pembangunan dilaksanakan.

Secara amnya, permukaan telap air berkurangan akibat i.pembangunan baru, ini akan mengubah jangka masa serapan air hujan di kawasan kajian dan mempercepatkann tempoh masa mencapai aliran puncak jika langkah-langkah spesifik tidak dijalankan. Aspek-aspek yang perlu dianalisis termasuk nisbah kawasan telap ii.air dan tidak telap air sebelum dan selepas pembangunan dan penggunaan bahan binaan sistem saliran, jangkaan aliran puncak selepas pembangunan dan lain-lain.Analisis ini memerlukan maklumat mengenai reka bentuk iii.pembangunan untuk mengurangkan ralat analisis.

Analisis Kekerapan Banjir : Kekerapan banjir boleh dinyatakan dalam bentuk berikut:

Bilangan kejadian banjir dengan ciri-ciri banjir di dalam kawasan i.kajian per tahun;Tahap keseriusan banjir termasuk kedalaman banjir dan ii.keluasan kawasan yang terlibat; danIni perlu dilakukan untuk setiap jenis banjir (banjir kilat / banjir iii.monsun) yang telah dikenalpasti.

Pihak berkaitan: Jurutera profesional yang berpengalaman dan terlatih dalam bidang sistem saliran dan tebatan banjir.

PeRInGKaT 3 : anaLISIS RISIKo

Tujuan/ kaedah: Menganggarkan risiko akibat bencana terhadap individu atau masyarakat, harta benda atau alam sekitar, dengan menggunakan maklumat-maklumat sedia ada. Analisis risiko banjir melibatkan langkah-langkah berikut:

Pengenalpastian bahaya (ancaman);i.Penganggaran kebarangkalian kejadian banjir;ii.Penilaian ketahanan unsur-unsur yang berisiko; daniii.Pengenalpastian akibat-akibat banjir dan Penganggaran risiko iv.(risk estimation).


Penilaian yang dijalankan perlu bersesuaian dengan risiko yang •mungkin dihadapi dari segi skala, ciri-ciri fizikal (topografi, hidrologi, geologi) dan lokasi pembangunan. Mempertimbangkan risiko banjir yang akan berlaku terhadap •pembangunan baru dan pembangunan sedia ada (di kawasan kajian dan sekitar).Memberi pertimbangan ke atas infrastruktur pengurusan risiko •banjir termasuk penyediaan saluran, benteng, flood storage area dan lain-lain struktur buatan manusia dan penilaian risiko ke atas situasi di mana infrastruktur tersebut gagal untuk berfungsi.



sambungan

Selain itu, langkah-langkah pengurusan air hujan boleh •dicadangkan seperti aplikasi MSMA yang melibatkan kaedah berorientasikan takungan, pemuliharaan dan pemeliharaan tanaman dan akuatik, dan sebagainya.

Tujuan/ kaedah: Penilaian risiko menentukan sama ada risiko-risiko banjir •yang dikenalpasti di Peringkat 3 boleh ditoleransi atau sebaliknya. Lazimnya, risiko banjir yang boleh ditoleransi perlu diintegrasikan dengan langkah-langkah mitigasi banjir.

PeRInGKaT 4 : PenILaIan RISIKo (RISK ASSESSMENT/ RISK EVALUATION)


Manusia atau masyarakat adalah golongan sasaran dalam •penilaian risiko. Penilaian risiko haruslah dibuat dengan mengambil kira •perkara-perkara yang berikut (rujuk Lampiran I: contoh Pengiraan Risiko Banjir):

Melibatkan kerugian harta benda dan kewangan; dan i.Melibatkan kehilangan nyawa. ii.

Masyarakat perlu tahu tahap risiko bagaimana yang •boleh diterima dalam persekitaran kehidupan, pastinya mereka mahu risiko lebih rendah terhadap harta benda dan keselamatan.

PeRInGKaT 5: PeRaWaTan/ MITIGaSI RISIKo

Tujuan/ kaedah: Perawatan atau mitigasi risiko bencana ditakrifkan sebagai •pengunaan kaedah-kaedah yang sesuai dan prinsip-prinsip pengurusan untuk mengurangkan risiko dan mengelakkan kehilangan nyawa serta kewangan.


Pilihan rawatan adalah seperti berikut:Mengurangkan kemungkinani. : Lazimnya memerlukan langkah untuk mengawal punca kejadian banjir, seperti mengurangkan permukaan tidak telap air dan mengekalkan keadaan semulajadi di koridor sungai.Mengurangkan kesanii. : Melibatkan langkah-langkah perlindungan atau penempatan semula pembangunan ke lokasi yang lebih sesuai untuk mencapai keadaan risiko yang boleh diterima atau bertoleransi.Sistem amaran awaliii. : Dalam keadaan tertentu pemasangan sistem amaran awal boleh digunakan untuk mengurus risiko secara sementara atau kekal.

Kaedah mitigasi banjir secara umum terbahagi kepada 2 bahagian utama iaitu:

Kaedah struktur i. : Kaedah perawatan bencana yang paling lazim digunapakai. Kaedah-kaedah tersebut boleh dirujuk daripada sumber sekunder berkenaan tebatan banjir seperti penyediaan kolam takungan, melebarkan sungai, dan tambakan tanah.



sambungan

Kaedah bukan struktur : ii. Menggunakan pendekatan berbentuk peraturan, undang-undang, akta, garis panduan pembangunan, seperti penggunaan prinsip LID, pendidikan dan kesedaran awam.

PeRInGKaT 6: PeManTaUan Dan PenILaIan SeMULa (REVIEW)

Tujuan/ kaedah: Pemantauan pelan rawatan dan risiko amat diperlukan untuk •memastikan pelan tersebut berkesan dan sebarang perubahan keadaan tidak akan mengubah risiko.Faktor yang mempengaruhi kemungkinan risiko banjir boleh •berubah mengikut masa, contohnya peratus permukaan telap air akan berkurangan akibat pembangunan dari semasa ke semasa. Oleh itu, penilaian semula yang berterusan adalah penting dalam proses pengurusan risiko banjir.


Setiap tahap analisis dan penilaian serta keutamaan perlu •dipertimbangkan semula semasa pelaksanaannya. Kerja-kerja pemantauan dan penilaian semula perlu •dipertanggungjawabkan kepada pihak berkuasa dan juga agensi-agensi berkenaan.

Sumber : Diubahsuai daripada Australian Geomechanics Society, 2007. www.water.gov.my/division/river/stormwater/chapter_3.htmwww.water.gov.my/division/river/stormwater/chapter_3.htmwww.water.gov.my/division/river/stormwater/chapter_3.ht ‘ Development and Flood Risk – A Practice Guide Companion toPPS25’ (2007).

Jadual 6.1: Contoh Skop Penilaian Banjir Dan Hasil Penilaian

aSPeK PenILaIan

eLeMen YanG DInILaI HaSIL PenILaIan

Ciri-ciri kejadian banjir

Kedalaman (D)•Velocity (v)•Debris Factor• (DF)Debris Factor (DF)Debris Factor

Rating Bencana Banjir (RB) = [ (v + 0.5) X D ] + DF

Tahap Vulnerabilitykawasan

Sifat kawasan (jenis pembangunan)•Skor amaran banjir•(3 - [ P1 X (P2 + P3) ], Di mana:P1 = % Amaran banjir adalah tepatP2 = % Masa amaran dan sasaran adalah tepatP3 = % Tindakan kecemasan adalah tepat)Skor kelajuan semasa tercetus•

Tahap Kawasan (VK) = Sifat Vulnerabilitykawasan + Skor amaran banjir + Skor kelajuan semasa tercetus



sambungan

aSPeK PenILaIan

eLeMen YanG DInILaI HaSIL PenILaIan

Manusia yang terdedah kepada risiko

Populasi (N)•Peratus manusia yang •terdedah kepada risiko

Manusia yang terdedah kepada risiko = n X (RB X VK) ÷100, Di Mana: N = Populasi dalam kawasan

yang dipertimbangRB = Rating bencana banjirVK = Tahap Vulnerability Kawasan

Tahap Vulnerability Vulnerability Vulnerabilitymanusia

Umur > 75 (%)•Orang kurang upaya / •penyakit (%)

Tahap Vulnerability Manusia (VM) Vulnerability Manusia (VM) Vulnerability= % orang kurang upaya/penyakit + % Penduduk berumur >75

Cedera dan mati

No. Orang cedera (Ninj) •(2X N X RB (VK/100) X VM, Di mana:N = Populasi dalam kawasan

yang dipertimbangRB = Rating bencana banjirVK = Tahap Vulnerability Vulnerability Vulnerability

KawasanVM = Tahap Vulnerability

Manusia)Kadar kematian•No. Orang mati•

No. orang mati (Nd) = 2 X ninj X (RB/100),Di mana: Ninj = No. orang cederaRB = Rating bencana banjir

Faktor Risiko Faktor Risiko = RB X VK X n/ az [ Y ( Z + W )]Di mana: RB = Rating bencana banjirVK = Tahap Vulnerability KawasanVulnerability KawasanVulnerabilityN = Populasi dalam kawasan

yang dipertimbangAz = Kawasan yang dipertimbangY = Peratusan manusia yang

terdedah kepada risikoZ = Peratusan manusia yang matiW = Peratusan manusia yang

cedera

Sumber: i. Planning Policy Guidance Note 25: Development and Flood Risk, 2005, laman web: http://www.

communities.gov.uk/communities.gov.uk/communities.gov.uk , dilayari pada 8 Januari 2007./, dilayari pada 8 Januari 2007./ii. Flood Risk Assessment Guidance for New Development, laman web: http://www.hrwallingford.co.uk/http://www.hrwallingford.co.uk/http://www.hrwallingford.co.uk , /, /

dilayari pada 19 Mac 2007.iii. Making Space for Water: Taking forward a new Government strategy for flood & coastal erosion risk

management, laman web: http://www.defra.gov.uk/http://www.defra.gov.uk/http://www.defra.gov.uk , dilayari pada 19 Mac 2007./, dilayari pada 19 Mac 2007./ http://www.planning-applications.co.uk/applications.co.uk/applications.co.uk , dilayari pada 20 Mac 2007./, dilayari pada 20 Mac 2007./



6.2 Tanah Runtuh Komponen-komponen utama dalam aspek pengurusan bencana dan risiko tanah

runtuh terbahagi kepada 6 peringkat utama seperti berikut:

PeRInGKaT 1: PenGenaLPaSTIan Bencana

Tujuan/kaedah : Pengenalpastian bencana tanah runtuh pada amnya hampir •menyamai konsep Penyiasatan Tapak (Site Investigation) yang biasa dipraktikkan dalam kebanyakan projek kejuruteraan awam dan geoteknik.Ia melibatkan kajian meja • (desk studies), pengumpulan maklumat daripada literatur dan kajian lapangan. Tenaga profesional tempatan perlu diutamakan kerana •pengalaman tempatan amat penting dalam menghasilkan penilaian yang tepat. Data-data yang dihasilkan mestilah bersifat • site specific, tidak hanya bergantung kepada kes-kes kajian atau peta-peta geologi/ topografi/ hidrogeologi.


Pengenalpastian bencana tanah runtuh:Melaporkan atau menghasilkan pemetaan taburan, saiz, jenis i.(pengkelasan), geometri, lokasi dan lain-lain ciri fizikal dan geologi tanah runtuh sedia ada dan sejarah.Pemahaman terhadap proses-proses yang bertindak pada ii.cerun dan perkaitannya dengan geomorfologi, geologi, hidrogeologi, dan mekanisme kegagalan, cuaca dan tumbuh-tumbuhan. Geo-bencana tanah runtuh boleh dikelaskan mengikut sistem pengkelasan oleh Varnes (1984) yang diubahsuai oleh Cruden & Varnes (1996). Sistem pengkelasan ini diterima pakai secara meluas di seluruh dunia dan Malaysia. Sesebuah cerun boleh dipengaruhi lebih daripada satu jenis tanah runtuh; contohnya gelinciran tanah yang perlahan berubah menjadi suatu bahagian dan jatuhan batuan dan aliran debris yang pantas di bahagian bawahnya. Justeru, penilaian unjuran fizikal bagi setiap potensi tanah runtuh termasuk lokasi, unjuran kawasan dan isipadu.Untuk memahami kelakuan tanah runtuh sebelum dan selepas iii.kegagalan, aspek-aspek yang menyebabkan tanah runtuh iaitu ciri-ciri fizikal bahan yang terlibat (seperti jenis batuan/ tanah), kekuatan ricih, tekanan liang, dan mekanisme gelinciran perlu dikenalpasti.



sambungan

Kenalpasti tanda-tanda ketidakstabilan yang mungkin boleh iv.dipantau. Senaraikan kemungkinan bahaya-bahaya tanah runtuh. Pertimbangkan juga bencana-bencana yang terletak di luar dan di dalam kawasan tapak projek kerana tanah runtuh di bahagian atas dan bawah cerun boleh memberi kesan kepada unsur-unsur yang berisiko (seperti bangunan dan penduduk). Kesemua jenis bencana, (daripada tanah runtuh yang kecil tetapi berkekerapan tinggi, hinggalah kepada yang besar tetapi berkekerapan rendah) perlu diambilkira selanjutnya dalam analisis risiko.Pengaruh pembangunan yang dicadangkan di sesebuah v.kawasan juga dipertimbangkan kerana aktiviti pembangunan boleh mengubahsuai keadaan dan kekerapan potensi berlakunya tanah runtuh. Oleh itu, reka bentuk awal pembangunan yang dirancang perlu disediakan dahulu supaya ia dapat diambilkira dalam proses penilaian.

Pihak berkaitan : Prosedur pengenalpastian bencana tanah runtuh ini seharusnya •dilakukan oleh ahli geologi kejuruteraan atau jurutera geoteknik profesional yang berpengalaman dan terlatih dalam bidang tanah runtuh dan proses-proses cerun. Mereka juga perlu terlibat sama dalam peringkat analisis •kerana sebarang pengabaian atau terkurang / terlebih anggaran terhadap kesan-kesan tanah runtuh boleh mengubah keputusan analisis.


Tujuan/ kaedah : Analisis bencana merupakan lanjutan daripada proses •pengenalpastian bencana tanah runtuh. Ia melibatkan pelbagai analisis antaranya:•

analisis kestabilan cerun;i.menganggarkan impak bencana dan unjurannya;ii.analisis kekerapan kejadian (kebarangkalian tahunan); dan iii.Rumusan faktor-faktor penyebab dan tafsiran mekanisme iv.kegagalan cerun/tanah runtuh.


Sebahagian besar analisis berkaitan tanah runtuh adalah •prosedur rutin dalam amalan geologi kejuruteraan/kejuruteraan geoteknik cerun. Bagaimanapun, satu lagi analisis penting yang perlu diambilkira dalam analisis bencana ialah analisis kekerapan seperti berikut berdasarkan AGS (2000, 2007).Analisis Kekerapan• (IUGS, 1997):

Bilangan dan ciri-ciri tanah runtuh yang mungkin wujud di i.dalam kawasan kajian per tahun;Kebarangkalian suatu cerun mengalami tanah runtuh ii.dalam suatu tempoh yang diberi; e.g. setahun;



sambungan

Kebarangkalian daya-daya pemacu melebihi daya-daya iii.rintangan dan kekerapan kejadian yang ditentukan dengan mengambilkira kebarangkalian tahunan tekanan air liang kritikal yang berlebihan di dalam analisis; danIni perlu dilakukan untuk setiap jenis tanah runtuh yang iv.telah dikenalpasti.

Terdapat beberapa cara untuk mengira kekerapan bencana •tanah runtuh, USGS (1997). Antaranya ialah-

Data-data mengenai sejarah kejadian tanah runtuh atau i.kawasan yang mempunyai ciri-ciri yang sama dari segi geologi, hidrogeologi dan geomorfologi;Kaedah empirikal berdasarkan kepada korelasi dengan ii.sistem pentarafan ketakstabilan cerun;Menggunakan bukti-bukti geomorfologi (yang iii.diintegrasikan dengan data-data sejarah), atau berdasarkan kepada pertimbangan pakar (expert judgement);expert judgement);expert judgementPerkaitan kejadian tanah runtuh dengan kekerapan dan iv.keamatan penyebab, seperti hujan, gempa bumi;Penggunaan kaedah kebarangkalian, dengan v.mengambilkira ketidaktentuan pada geometri cerun, kekuatan ricih, mekanisme kegagalan, dan tekanan piezometrik. Ini boleh dilakukan samada dengan kerangka kerja yang boleh dipercayai, atau mengambilkira kekerapan kegagalan (sebagai contoh tekanan berdasarkan kekerapan);Gabungan kaedah-kaedah yang tersebut di atas;vi.Dalam kebanyakan analisis bencana, penentuan kekerapan vii.berdasarkan kepada data-data sejarah, bukti-bukti geomorfologi, perkaitan kejadian tanah runtuh dengan kekerapan faktor penyebab dan sebagainya, adalah lebih bermakna berbanding dengan analisis-analisis kebarangkalian terperinci kerana melibatkan terlalu banyak limitasi data; danSesetengah faktor penyebab ketidakstabilan cerun viii.juga mungkin tidak dapat dimasukkan dalam analisis konvensional seperti pengaruh topografi terhadap aliran air-permukaan. Kenyataan ini khususnya untuk cerun-cerun yang kecil dan tanah runtuh yang melibatkan cerun semulajadi. Ini kerana amat sukar untuk menentukan tekanan air liang dan apabila terdapatnya kepelbagaian pada kekuatan bahan, geometri cerun dan berbagai anomali geologi yang boleh mempengaruhi hasil analisis.

Biasanya agak sukar untuk mendapatkan data yang secukupnya •untuk memodelkan faktor-faktor seperti auto-korelasi antara satu parameter dengan parameter yang lain. Kecenderungan sesetengah pihak untuk menggunakan maklumat-maklumat umum juga boleh menyebabkan model yang dihasilkan tidak mewakili keadaan sebenar di lapangan.



sambungan

Pihak berkaitan : Ahli geologi kejuruteraan atau jurutera geoteknik profesional yang berpengalaman dan terlatih dalam bidang tanah runtuh dan proses-proses cerun.


Tujuan/ kaedah : Menganggarkan risiko akibat bencana terhadap individu atau masyarakat, harta benda atau alam sekitar, dengan menggunakan maklumat-maklumat sedia ada. Analisis risiko selalunya mengandungi beberapa tahap seperti berikut:

Takrifan skop;i.Pengenalpastian bahaya (ancaman);ii.Penganggaran kebarangkalian kejadian untuk menganggarkan iii.bencana;Penilaian kerentanan unsur-unsur yang berisiko;iv.Pengenalpastian akibat (v. consequences); danPenganggaran risiko (vi. risk estimation).


Analisis risiko boleh dibahagikan kepada dua jenis utama, iaitu:i. analisis Risiko Kualitatif (Qualitative Risk Analysis):

Analisis yang berupa penjelasan atau skala pengkadaran nombor untuk menjelaskan magnitud potensi akibat dan kemungkinan berlakunya akibat-akibat tersebut.

ii. analisis Risiko Kuantitatif (Quantitative Risk Analysis):Analisis yang berasaskan nilai-nilai angka mengenai kebarangkalian dan akibat.

PeRInGKaT 4 : PenILaIan RISIKo (RISK ASSESSMENT/RISK EVALUATION)

Tujuan/ kaedah : Penilaian risiko mempertimbangkan nilai-nilai dan ciri-ciri •toleransi risiko untuk menentukan samada risiko-risiko tersebut cukup rendah untuk dikategorikan sebagai bertoleransi ataupun sebaliknya, terlalu tinggi untuk ditangani.Objektif utama adalah untuk menentukan samada untuk •menerima atau merawat risiko-risiko yang telah dikenalpasti, dan menetapkan tindakan yang akan diambil. Hasil daripada Penilaian Risiko ialah samada:•

Risiko tersebut adalah bertoleransi (a) tolerable), ataupun boleh diterima (acceptable) dan tidak memerlukan sebarang pilihan mitigasi; atauRisiko tersebut tidak boleh diterima (b) untolerable), dan memerlukan beberapa alternatif mitigasi.


Terdapat beberapa faktor yang perlu diambil kira dalam proses •membuat keputusan, antaranya faktor-faktor politik, sosio-ekonomi, perniagaan atau pendapat awam, alam sekitar dan perundangan.



sambungan

Lazimnya pemilik dan pihak berkuasa yang bertanggungjawab •untuk membuat keputusan. Keputusan seharusnya dibuat melalui perundingan dengan orang awam dan pihak-pihak berkepentingan.Penilaian risiko lazimnya dibuat dengan mengambil kira •perkara-perkara berikut:

Yang melibatkan kerugian hartabenda dan kewangan; dan i.Yang melibatkan kehilangan nyawa. ii.

Risiko yang boleh diterima • (acceptable risks): Masyarakat perlu mengetahui tahap risiko yang boleh diterima dalam persekitaran kehidupan mereka.

Pihak berkaitan : Pemilik atau pihak berkuasa perlu melantik perunding yang •profesional untuk memberi khidmat nasihat atau menjalankan kajian / analisis.Pihak yang melaksanakan analisis mestilah terlibat sama dalam •proses membuat keputusan.

PeRInGKaT 5 : PeRaWaTan/MITIGaSI RISIKo

Tujuan/ kaedah : Perawatan atau mitigasi risiko bencana ditakrifkan sebagai •pengunaan kaedah-kaedah yang sesuai dan prinsip-prinsip pengurusan untuk mengurangkan kemungkinan berlakunya kejadian atau kesan-kesan yang buruk kepada manusia, aktiviti, harta benda dan alam sekitar fizikal.Mitigasi risiko adalah berkenaan kaedah pengawalan risiko. Di •akhir prosedur penilaian, keputusan sama ada menerima risiko atau tidak atau memerlukan kajian lanjutan adalah terserah kepada pihak berkuasa untuk menentukannya.


Pilihan Rawatan • adalah seperti berikut:i. Menerima risiko: Kebiasaannya untuk risiko yang berada

dalam lingkungan boleh diterima dan bertoleransi.ii. Mengelak risiko: Melibatkan pembatalan atau

pengabaian pembangunan dan mencari kawasan alternatif, atau mengubah bentuk pembangunan hingga risiko tersebut menjadi boleh diterima atau bertoleransi.

iii. Mengurangkan kemungkinan: Lazimnya memerlukan langkah-langkah penstabilan untuk mengawal punca kejadian tanah runtuh, seperti pengubahsuaian geometri permukaan cerun, sistem saliran air bawah tanah, struktur-struktur pengukuhan cerun seperti anchors, soil nails, dan lain-lain struktur perlindungan cerun.

iv. Mengurangkan kesan: Melibatkan peruntukan langkah-langkah perlindungan, mengubah sifat bencana atau penempatan semula pembangunan ke lokasi yang lebih sesuai untuk mengurangkan risiko kepada tahap yang boleh diterima.



sambungan

v. Sistem pemantauan dan amaran awal: Dalam keadaan tertentu pemantauan (seperti lawatan tapak yang kerap, atau dengan kajian), dan pemasangan sistem amaran awal boleh digunakan untuk mengurus risiko secara sementara atau kekal.

vi. Memindahkan risiko: Meminta suatu pihak lain untuk menerima risiko atau untuk menanggung risiko, contohnya insurans.

vii. Menangguhkan keputusan: keputusan tidak sepatutnya dibuat jika terdapat ketidakpastian terhadap risiko berlakunya tanah runtuh. Keputusan boleh ditangguh sehingga penyiasatan lebih lanjut dilakukan dan gambaran tentang risiko diperolehi dengan jelas dan langkah-langkah mitigasi yang sesuai diperolehi.

Kaedah mitigasi bencana tanah runtuh secara umum terbahagi •kepada 2 bahagian utama iaitu:i. Kejuruteraan Keras (Hard Engineering): Kaedah

perawatan bencana yang paling lazim digunapakai. Kaedah-kaedah tersebut boleh dirujuk daripada kebanyakan rujukan berkenaan kejuruteraan cerun seperti Geotechnical Engineering Office Hong Kong (GEO, 1984, etc), Hoek & Bray (1981), Walker et al. (1985) dan lain-lain.

ii. Kejuruteraan Lembut (Soft Engineering):Menggunakan pendekatan berbentuk peraturan, undang-undang, akta, garis panduan pembangunan, pendidikan dan kesedaran awam serta sistem amaran awal.

PeRInGKaT 6 : PeManTaUan Dan PenILaIan SeMULa (ReVIeW)

Tujuan/ kaedah : Pemantauan pelan-pelan rawatan dan risiko amat diperlukan •untuk memastikan pelan tersebut berkesan dan sebarang perubahan keadaan tidak akan mengubah risiko.Faktor-faktor yang mempengaruhi kemungkinan, akibat dan •risiko bencana boleh berubah mengikut masa, contohnya cerun yang pada awalnya stabil mungkin semakin tidak stabil akibat luluhawa dan hakisan. Oleh itu, penilaian semula yang berterusan tentang perawatan cerun yang digunapakai sangat penting dalam proses pengurusan risiko bencana tanah runtuh.


Model-model bawah tanah yang telah ditentukan kemungkinan •tidak sesuai setelah data-data tambahan diperolehi apabila langkah-langkah penstabilan dilaksanakan. Oleh itu reka bentuk cerun dan pembangunan yang telah dirancang perlu diubahsuai dan risiko-risikonya perlu dinilai semula.Setiap peringkat analisis perlu dipertimbangkan semula semasa •pelaksanaannya. Hasil pemantauan dan penilaian semula boleh memberi maklumbalas kepada penilaian semula risiko.

Sumber: Diubahsuai daripada Australian Geomechanics Society, 2007.



6.3 Kebakaran Hutan Jadual 6.2 menunjukkan contoh kriteria kadaran (rating) bencana yang digunakan

di Colorado dan dikebanyakan kawasan lain di luar negara untuk mengawal dan mengurangkan risiko kebakaran hutan. Kriteria ini telah dipilih mengikut kesesuaian keadaan di Malaysia.

Jadual 6.2: Contoh Kriteria Kadaran (Rating) Bencana Kebakaran Hutan

a. SUBDIVISION DESIGNKaDaR

(RATING)

1. Jalan keluar/ masuk

Dua atau lebih jalan laluan utama 1

Satu jalan, jalan utama, laluan alternatif 3

Satu jalan keluar/ masuk 5

2. Lebar jalan utama

Minimum 20 kaki 1

Kurang dari 20 kaki 3

3. aksessibiliti

Jalan rata, cerun < 5% 1

Jalan tidak rata, cerun > 5% 3

4. Jalan Secondary

Loop/ culdesac dengan pusingan jejari >45 kakiLoop/ culdesac dengan pusingan jejari >45 kakiLoop/ culdesac 1

Pusingan balik di culdesac < 45 kaki 2

Panjang jalan mati < 90 meter 3

Panjang jalan mati > 90 meter 5

5. Densiti

0.5 unit/ ekar 1

1 unit/ ekar 3

2 unit/ ekar 5

6. Tanda jalan

Ada tanda jalan 1

Tiada tanda jalan 5



sambungan

B. TUMBUH-TUMBUHanKaDaR

(RATING)

1. Jenis bahan mudah bakar (fuels)

Rumput 1

Sampah 3

Ranting kering 5

Sampah pembalakan 10

2. Defensible Spaces

Lebih daripada 70% daripada tapak 1

Antara 30% hingga 70% daripada tapak 5

Kurang daripada 30% daripada tapak 10

c. ToPoGRaFIKaDaR

(RATING)

1. cerun

0 hingga 10% 1

11% hingga 30% 5

Lebih besar daripada 30% 10

D. PeRLInDUnGan KeBaKaRan/ PenceGaHan KeBaKaRanKaDaR

(RATING)

1. Masa tindakan (response)

Dalam masa 15 minit 1

Dalam masa 16-30 minit 5

Lebih daripada 31 minit 10

2. Kesediaan Sumber air (luar lot)

Sumber dalam masa 20 minit (pergi-balik) 1

Sumber dalam masa 21-45 minit (pergi-balik) 5

Sumber dalam masa lebih 45 minit 10

3. Kesediaan Sumber air (dalam lot)

300 gpm paip kecemasan (hydrant) pada jarak 300 meter 1

Paip kecemasan tapak untuk diambil oleh helikopter atau sumber/ punca air mengalir

5

Tiada paip kecemasan/ tiada sumber 10



sambungan

e. STRUKTURKaDaR

(RATING)

1. Bahan binaan

Atap dan bahan dinding bukan daripada kayu 1

Dinding kayu 5

Atap daripada kayu 10

F. UTILITI (GaS/ eLeKTRIK)KaDaR

(RATING)

1. Peletakan/ kedudukan

Semua paras underground 1

Setiap satu di atas dan di bawah permukaan 3

Semua di atas permukaan 10

Sumber: David A. Farmer, Larimer County Wildfire Mitigation Plan, Colorado State Forest Service Fort Collins District, April 1998, laman web: www.co.larimer.co.us/ wildfire/wildfire_mitigation_plan.pdf, dilayari pada f, dilayari pada f2 September 2007.

Komponen-komponen utama dalam aspek pengurusan bencana dan risiko kebakaran hutan terbahagi kepada 6 peringkat utama seperti berikut:

PeRInGKaT 1 : PenGenaLPaSTIan Bencana

Tujuan/ kaedah: Ia melibatkan kajian meja • (desk studies), pengumpulan maklumat daripada literatur dan kajian lapangan. Tenaga profesional tempatan perlu diutamakan kerana •pengalaman tempatan amat penting dalam menghasilkan penilaian yang bermakna. Data-data yang dihasilkan mestilah bersifat • site specific, tidak hanya bergantung kepada kes-kes unggul yang diperolehi daripada sumber sekunder.

Perkara yang perlu dilaksanakan:

Pengenalpastian bencana kebakaran hutan akan:Pemahaman terhadap ciri-ciri yang mempengaruhi bencana i.kebakaran hutan seperti jenis tanah, jenis hutan, dan jenis pembangunan dalam kawasan hutan.Aspek-aspek yang menyebabkan kebakaran hutan seperti ii.cuaca, bahan bakar (fuel) dan topografi.

Pihak berkaitan: Prosedur pengenalpastian geo-bencana kebakaran hutan ini seharusnya dilakukan oleh ahli profesional yang berpengalaman dan terlatih dalam bidang kebakaran hutan.



sambungan


Tujuan/kaedah : Analisis yang terlibat dalam peringkat ini adalah analisis keterdedahan.


Analisis Keterdedahan: keterdedahan kawasan tertentu kepada risiko kebakaran hutan berpandukan kepada beberapa ciri:• Keadaan semulajadi: jenis tumbuh-tumbuhan sama ada ringan,

medium atau berat, topografi, kecerunan, bahan bakar dan sejarah berlaku kebakaran.

• Akses / jalan raya: bilangan jalan masuk keluar, lebar jalan dankeadaan jalan.

• Keselamatan: akses perkhidmatan kebakaran, bahan binaanstruktur dan bangunan, anjakan bangunan dari cerun.

• Kemudahan infrastruktur: penyediaan sumber air, penyediaanperlindungan api seperti pili kecemasan dan kewujudan utiliti bawah tanah yang mudah terbakar.

Pihak berkaitan : Jurutera profesional yang berpengalaman dan terlatih dalam bidang kebakaran hutan.


Tujuan/kaedah : Menganggarkan risiko akibat bencana terhadap individu atau masyarakat, harta benda atau alam sekitar, dengan menggunakan maklumat-maklumat sedia ada.


Analisis pengkadaran nombor digunakan dalam analisis ini di mana kadar (points) akan diberi kepada semua ciri-ciri yang dinyatakan dalam Peringkat 2 mengikut tahap risiko bagi mengenalpasti risiko berlakunya kebakaran hutan.

PeRInGKaT 4 : PenILaIan RISIKo (RISK aSSeSSMenT/RISK eVaLUaTIon)

Tujuan/kaedah : Penilaian risiko melibatkan pertimbangan tentang •kebolehterimaan risiko yang dianggarkan.Hasil daripada Penilaian Risiko ialah samada:•

Risiko tersebut adalah bertoleransi (a) tolerable), ataupun boleh diterima (acceptable) dan tidak memerlukan sebarang pilihan mitigasi; atauRisiko tersebut tidak bertoleransi (b) untolerable), dan memerlukan beberapa pilihan mitigasi.


Penilaian risiko akibat kebakaran hutan terhadap risiko •kehilangan nyawa dan harta benda.Terdapat beberapa aspek yang mempengaruhi risiko berlakunya •kebakaran hutan yang perlu dinilai dalam peringkat ini iaitu:

Intensiti kebakaran;i.Bahan binaan dan struktur bangunan;ii.Lokasi bangunan dan jaraknya daripada kawasan risiko iii.berlaku kebakaran; danPembersihan bahan bakar.iv.



sambungan

PeRInGKaT 5 : PeRaWaTan/MITIGaSI RISIKo

Tujuan/ kaedah : Langkah-langkah untuk mengurangkan risiko kebakaran hutan dititikberatkan dalam peringkat ini bagi meminimumkan kesan negatif pembangunan baru.


Pilihan Rawatan: • Beberapa contoh pilihan rawatan yang biasa adalah seperti berikut:

Mengurangkan kemungkinan:a) melibatkan langkah-langkah untuk mengawal punca risiko seperti mewujudkan satu jaluran tanpa bahan bakar (pokok, pokok renek dan sebagainya) untuk menyekat daripada merebaknya kebakaran; Mengurangkan kesan:b) Melibatkan peruntukan langkah-langkah perlindungan, mengubah perlakuan bencana atau penempatan semula pembangunan ke lokasi yang lebih sesuai untuk mencapai keadaan risiko yang boleh diterima atau bertoleransi;Sistem pemantauan:c) Dalam keadaan tertentu pemantauan (seperti lawatan tapak yang kerap) perlu dilaksanakan untuk memastikan bahan bakar selalu dibersihkan;Menangguhkan keputusan:d) Kebenaran merancang sepatutnya tidak diberi jika toleransi risiko kebakaran hutan tidak dapat dikenalpasti. Hutan adalah kawasan yang amat sensitif dan mudah terganggu akibat tindakan manusia.

Kaedah mitigasi bencana kebakaran hutan secara umum •terbahagi kepada 2 bahagian utama iaitu:

Kaedah struktura) : Kaedah perawatan bencana seperti penyediaan fire break dan pembuangan bahan bakar fire break dan pembuangan bahan bakar fire breakdan pelbagai teknik telah dibangunkan untuk tebatan kebakaran hutan. Kaedah-kaedah tersebut boleh dirujuk daripada kebanyakan rujukan berkenaan kebakaran hutan seperti dari Jabatan Bomba dan Penyelamat Semenanjung Malaysia, 1998.Kaedah bukan struktur:b) Salah satu garis panduan yang dicadangkan adalah penggunaan konsep defensible spacedalam pembangunan di kawasan hutan atau kawasan berdekatan dengan hutan.

PeRInGKaT 6 : PeManTaUan Dan PenILaIan SeMULa (ReVIeW)

Tujuan/ kaedah : Pemantauan pelan-pelan rawatan dan risiko amat diperlukan untuk memastikan pelan tersebut berkesan dan sebarang perubahan keadaan tidak akan mengubah risiko. Contohnya pembersihan bahan bakar perlu dilaksanakan dari semasa ke semasa untuk meminimumkan risiko kebakaran hutan.


Setiap tahap analisis dan penilaian dan keutamaan perlu dipertimbangkan semula semasa implementasinya. Hasil pemantauan dan penilaian semula boleh memberikan maklumbalas kepada penilaian semula risiko.

Sumber : 1) Diubahsuai daripada Australian Geomechanics Society, 2007. 2) Jabatan Bomba dan Penyelamat Semenanjung Malaysia,1998. 3) David A. Farmer, Larimer County Wildfire Mitigation Plan, Colorado State Forest Service Fort Collins District, April 1998.



6.4 Pihak Berkelayakan Penilaian kawasan berisiko berlaku bencana perlu dijalankan oleh individu yang

berkelayakan. Dalam konteks ini, laporan penilaian risiko disediakan oleh perunding bertauliah yang dipilih oleh pemaju. Perunding yang terpilih mestilah terdiri daripada ahli profesional yang berdaftar dengan pertubuhan profesional yang berkenaan.

Laporan yang dihasilkan oleh perunding bertauliah ini akan dinilai secara terperinci oleh jabatan-jabatan teknikal yang berkaitan dengan kejadian bencana adalah seperti di Jadual 6.3 di bawah.

Jadual 6.3: Penilaian Oleh Jabatan Teknikal

KaWaSan BeRISIKo JaBaTan TeKnIKaL

Banjir Jabatan Pengairan dan Saliran•

Tanah RuntuhJabatan Meteorologi Malaysia•Jabatan Mineral dan Geosains•Jabatan Kerja Raya•

Kebakaran HutanJabatan Perhutanan•Jabatan Alam Sekitar•Jabatan Bomba dan Penyelamat•

7.0 caDanGan PeLaKSanaan ReKa BenTUK LOW IMPACT DEVELOPMENT (LID)

7.1 Konsep Dan Matlamat LID Konsep asas LID adalah melalui pengekalan

keadaan alam semulajadi, hidrologi dan ekologi sedia ada. Pelaksanaannya lebih fleksibel, kos efektif melalui penggunaan tekn ik yang mudah d iap l ikas i bag i mewujudkan pembangunan mampan yang komprehensif.

Pelaksanaan LID bertujuan untuk merawat dan mengurus aliran air yang deras dan banyak melalui reka bentuk pada tapak kawasan pembangunan seperti di kawasan lapang, sistem pengangkutan, jalan dan landskap. LID sesuai diadaptasi dalam pembangunan baru, ‘urban retrofits’’ pembangunan semula atau ‘urban retrofits’’ pembangunan semula atau ‘urban retrofits’’projek ‘revitalization’.



7.2 Teknik Dan Amalan Pelaksanaan LID Dalam Reka Bentuk Tapak Pelaksanaan LID memberi banyak kebaikan berbanding pendekatan pengurusan

stormwater secara konvensional. Ini kerana, teknologi yang digunakan adalah mesra alam dan lebih ekonomik untuk mengawal impak negatif pembangunan pembandaran.

LID berasaskan konsep peniruan penyerapan hidrologi menggunakan teknik reka bentuk yang menyusup, menuras, menyimpan, menyejat dan menahan curahan menuju ke punca saliran.

Untuk mencapai matlamat mengurangkan risiko banjir di sebuah kawasan pembangunan, pelaksanaan teknik dan amalan reka bentuk LID perlu dilakukan secara integrasi atau digabungkan mengikut kesesuaian dalam sesuatu reka bentuk tapak pembangunan kerana ianya saling berkaitan antara satu sama lain.

7.2.1 Teknik Bioretention Bioretention atau dikenali sebagai rain gardens sangat efisien dan efektif

dilaksanakan di sekitar kawasan pembangunan untuk mewujudkan kawasan yang mesra alam. Sistem bioretention direka bentuk berdasarkan jenis batuan, keadaan tapak dan guna tanah. Kawasan bioretention mengandungi komponen campuran yang pelbagai fungsi untuk memindahkan bahan pencemar, mengurangkan air larian permukaan dan meningkatkan kadar penyerapan air.

Terdapat enam jenis komponen tipikal dalam sel bioretention yang memainkan fungsi berbeza bagi mengurangkan risiko banjir iaitu:i. Grass buffer strips : Mengurangkan kelajuan air larian permukaan dan

menuras jisim zarah air. ii. Menutup bahagian dasar menggunakan pasir : Menyediakan ruang

pengudaraan dan menanam pelbagai tumbuh-tumbuhan bagi mengepam serta menapis bahan pencemar melalui bahan batuan.

iii. Kawasan ‘ponding’ : Menyimpan lebihan air larian permukaan untuk menggalakkan proses penyejatan air yang berlebihan.

iv. Lapisan organik : Membantu proses penguraian bahan organik dan menyediakan medium pertumbuhan biologi (seperti mikroorganisma) untuk mendegradasi petroleum berasaskan bahan pencemar. Ia juga dapat menapis bahan pencemar dan mencegah hakisan tanah.

v. Kawasan ruang tanah untuk tanaman : Tanah mengandungi beberapa tanah liat yang hidrokarbon, heavy metal dan nutrien yang berfungsi heavy metal dan nutrien yang berfungsi heavy metaluntuk menyerap dan menyimpan air hujan.



vi. Tumbuh-tumbuhan : Berfungsi dalam pemindahan air dan bahan pencemar melalui kitaran nutrien.

Rajah 7.1: Konsep Bioretention (Sebagai Penapis Dan Penyerap Air Larian Permukaan)

Foto 3 : Bioretention di kawasan berdensiti tinggi



Foto 4 : Bioretention di kawasan berdensiti rendah

Foto 5 : Sistem saliran bioretention



Jad

ual

7.1

:Am

alan

Rek

a Be

ntuk

Pel

aksa

naan

Tek

nik

Bior

eten

tion

Di K

awas

an P

emba

ngun

an

aPL

IKa

SI D

I Ka

Wa

San

PeM

Ba

nG

Un

an

(PeR

UM

aH

an

/ P

eRD

aG

an

Ga

n /

Pe

RIn

DU

STR

Ian

/ In

STIT

USI

)G

aM

Ba

R /

ILU

STR

aSI

/ R

aJa

H /

PeL

an

Peng

guna

an

•bi

oret

entio

n m

erup

akan

pe

nyel

esai

an k

epad

a pe

ngur

usan

sto

rmw

ater

se

cara

sem

ulaj

adi k

eran

a la

pisa

n as

as

kaw

asan

tan

aman

ter

diri

darip

ada

cam

pura

n ta

nah,

pas

ir da

n m

ulch

org

anic

.La

pisa

n-la

pisa

n in

i sec

ara

sem

ulaj

adi a

kan

•m

enap

is d

an m

enye

rap

air

laria

n pe

rmuk

aan

seka

ligus

dap

at m

engu

rang

kan

baha

n pe

ncem

aran

dan

mel

indu

ngi l

alua

n ai

r.A

mal

an•

bio

rete

ntio

n sa

ngat

ber

kesa

n di

reka

be

ntuk

ber

sam

a gr

ass

swal

e.A

mal

an

•bi

oret

entio

n ke

bias

aann

ya

dila

ksan

akan

di:

Hal

aman

rum

ah,

-K

awas

an la

pang

di s

ekita

r ka

was

an

-pe

mba

ngun

an, d

anA

dapt

asi m

elal

ui k

onse

p -

gree

nbel

t.

Ker

atan

Ren

tas

Bior

eten

tion



sam

bung

an

aPL

IKa

SI D

I Ka

Wa

San

PeM

Ba

nG

Un

an

(PeR

UM

aH

an

/ P

eRD

aG

an

Ga

n /

PeR

InD

UST

RIa

n /

InST

ITU

SI)

Ga

MB

aR

/ IL

UST

Ra

SI /

Ra

JaH

/ P

eLa

n

Kom

pone

n re

ka b

entu

k •

bior

eten

tion:

Kaw

asan

per

awat

an

(pre

trea

tmen

t ar

ea)

Kep

erlu

an la

pisa

n pu

ing

atau

bat

uan.

•

Lapi

san

rum

put

atau

veg

etat

ed s

wal

eke

bias

aann

ya d

igun

akan

seb

agai

ala

t pe

raw

atan

.

Pond

ing

area

Keb

iasa

anya

ter

had

pada

ked

alam

an

•0.

15 m

eter

.

Gro

undc

over

are

aM

atur

e m

ulch

Gro

undc

over

are

aM

atur

e m

ulch

Gro

undc

over

are

aM

atur

e m

ulch

•G

roun

dcov

er a

rea

Mat

ure

mul

ch d

icad

angk

an 0

.08

met

er.

Tana

h un

tuk

tuju

an

pena

nam

anK

edal

aman

: 1.2

2 m

eter

.•

Tana

h te

rdiri

dar

ipad

a ca

mpu

ran

pasi

r,•

loam

y sa

nd a

nd s

andy

loam

.C

lay

cont

ent

•≤

10%

.

In-s

itu s

oil

Kad

ar p

enye

rapa

n •

≥ 1.

27cm

/jam

bu

kan

salir

an b

awah

tan

ah.

Kad

ar p

enye

rapa

n •

≤ 1.

27cm

/jam

de

ngan

sal

iran

baw

ah t

anah

.

Mat

eria

l tum

buha

nM

inim

a 3

spes

is t

umbu

han

sem

ulaj

adi.

Mat

eria

l tum

buha

nM

inim

a 3

spes

is t

umbu

han

sem

ulaj

adi.

Mat

eria

l tum

buha

nM

inim

a 3

spes

is t

umbu

han

sem

ulaj

adi.

•M

ater

ial t

umbu

han

Min

ima

3 sp

esis

tum

buha

n se

mul

ajad

i.

Kaw

alan

sal

uran

ke

luar

-mas

ukN

on e

rosi

ve fl

ow v

eloc

ities

•

(0.5

ft/

sec)

Peny

elen

ggar

aan

Sepe

rti p

enye

leng

gara

an y

ang

rutin

/ Pe

nyel

engg

araa

nSe

pert

i pen

yele

ngga

raan

yan

g ru

tin/

Peny

elen

ggar

aan

Sepe

rti p

enye

leng

gara

an y

ang

rutin

/ •

Peny

elen

ggar

aan

Sepe

rti p

enye

leng

gara

an y

ang

rutin

/ bi

asa.

Reka

ben

tuk

hidr

olog

iD

itent

ukan

ole

h pi

hak

nege

ri/

Reka

ben

tuk

hidr

olog

iD

itent

ukan

ole

h pi

hak

nege

ri/

Reka

ben

tuk

hidr

olog

iD

itent

ukan

ole

h pi

hak

nege

ri/

•Re

ka b

entu

k hi

drol

ogi

Dite

ntuk

an o

leh

piha

k ne

geri/

te

mpa

tan

berk

aita

n.

Ker

atan

Ren

tas

Bior

eten

tion



sam

bung

an aPL

IKa

SI P

aD

a S

ISTe

M P

enG

an

GK

UTa

nG

aM

Ba

R /

ILU

STR

aSI

/ R

aJa

H /

PeL

an

Apl

ikas

i tek

nik

bior

eten

tion

pada

sis

tem

pen

gang

kuta

n da

n pe

ngur

usan

lalu

linta

s ad

alah

:Ja

lan

(m

edia

n d

an s

isi j

alan

)i.

: Men

ggun

akan

re

ka b

entu

k lin

ear

rain

gar

den

mel

alui

pen

yedi

aan

tana

man

land

skap

dan

sw

ale.

Lalu

an p

ejal

an k

aki

ii.: P

enye

diaa

n pe

rmuk

aan

tela

p ai

r di

kaw

asan

lalu

an p

ejal

an k

aki m

elal

ui

peng

guna

an k

epel

baga

ian

land

skap

lem

but.

Kaw

asan

tem

pat

leta

k ke

nd

eraa

niii

.: P

enan

aman

tu

mbu

h-tu

mbu

han

dan

swal

e di

kaw

asan

TLK

.Ja

lan

mat

i: iv

.K

awas

an c

ircle

isla

nds

pada

lalu

an ja

lan

mat

i.Lo

ron

g b

elak

ang

ru

mah

: v.

Loro

ng b

elak

ang

rum

ah

dire

ka b

entu

k de

ngan

men

ggun

akan

land

skap

tu

mbu

h-tu

mbu

han

berb

andi

ng t

urap

an b

erta

r.Re

ka b

entu

k •

bior

eten

tion/

rai

n ga

rden

s di

sek

itar

kaw

asan

pem

bang

unan

dap

at:

Mew

ujud

kan

suas

ana

yang

est

etik

dan

uni

k m

elal

ui

-pe

nana

man

tum

buha

n da

n la

ndsk

ap le

mbu

tM

enin

gkat

kan

kual

iti p

erse

kita

ran

kaw

asan

-

peru

mah

an m

elal

ui f

aeda

h pe

nyed

iaan

kaw

asan

al

am s

emul

ajad

i (se

pert

i pen

anam

an k

epel

baga

ian

tum

buha

n, m

enja

di h

abita

t ha

iwan

, kua

liti u

dara

ya

ng b

aik

dan

men

gura

ngka

n pe

man

asan

hab

a)M

enin

gkat

kan

nila

i har

tana

h m

elal

ui p

engg

unaa

n -

land

skap

yan

g un

ik d

an m

enar

ik.

Bior

eten

tion

di k

awas

an t

empa

t le

tak

kend

eraa

n (T

LK)

Bior

eten

tion

di s

epan

jang

sis

i jal

an

Bior

eten

tion

di r

uang

kaw

asan

lapa

ng



7.2.2 Teknik ‘Permeable Pavers’ Penggunaan bahan tidak telap air di kebanyakan kawasan bandar terutamanya

pada sistem pengangkutan seperti binaan permukaan turapan jalan, tempat letak kenderaan dan pejalan kaki telah meningkatkan lagi kadar aliran air larian permukaan dan penyerapan air memakan masa yang sangat lambat.

Oleh itu, teknik penggunaan bahan binaan yang telap air dalam reka bentuk LID sangat berkesan untuk mengurangkan peningkatan puncak dischargemelalui pertambahan kadar dan masa penyerapan air. Keberkesanan amalan penggunaan turapan telap air sangat tinggi jika digunakan bersama grass swale (rujuk Rajah 7.2). Contoh bahan telap air yang boleh digunakan pada permukaan turapan ialah gravel-filled interlocking concrete blocks, soil and grass-filled interlocking concrete blocks, gravel-filled plastic cell networks, soil dan grass-filled plastic cell networks.

Rajah 7.2: Peratus Kadar Air Hujan Berbanding Kadar Air Larian Permukaan



Foto 6: Senario Semasa Air Hujan Bertakung di Tempat Letak Kereta

Rajah 7.3: Contoh Ilustrasi Reka Bentuk Kawasan Tempat Letak Kenderaan Yang Menggunakan Bahan Telap Air Dan Gabungan Teknik LID Yang Lain

Sumber : Low Impact Development, A Literature Review, Environmental Protection Agency, Washington DC, U.S, October 2000.



Jad

ual

7.2

:A

mal

an R

eka

Bent

uk T

urap

an T

elap

Air

(Per

mea

ble

Pave

rs)

Di K

awas

an P

emba

ngun

an

aPL

IKa

SI D

I Ka

Wa

San

PeM

Ba

nG

Un

an

(P

eRU

Ma

Ha

n /

PeR

Da

Ga

nG

an

/ P

eRIn

DU

STR

Ian

/ In

STIT

USI

)G

aM

Ba

R /

ILU

STR

aSI

/ R

aJa

H /

PeL

an

Di s

ekita

r ka

was

an p

emba

ngun

an, r

eka

bent

uk s

iste

m

•in

fras

truk

tur

dan

utili

ti sa

ngat

ses

uai m

engg

unak

an b

ahan

tel

ap

air

seba

gai s

truk

tur

bina

an p

ada:

Sist

em p

erpa

ritan

;-

Sist

em p

embe

ntun

g ba

wah

tan

ah;

-Pa

ip b

awah

tan

ah; d

an-

Kol

am t

akun

gan.

- Perm

ukaa

n te

lap

air

juga

bol

eh d

ikur

angk

an m

elal

ui r

eka

•be

ntuk

sus

unat

ur k

awas

an p

emba

ngun

an. B

entu

k su

suna

tur

konv

ensi

onal

(grid

iron

) per

lu d

iela

kkan

ker

ana

men

yum

bang

le

bih

bany

ak k

awas

an t

idak

tel

ap a

ir. R

eka

bent

uk y

ang

diga

lakk

an le

bih

kepa

da b

erke

lom

pok

(clu

ster

) sep

erti

hone

y-co

mb

dan

loop

.Tu

rapa

n te

lap

air

atau

tur

apan

por

os m

embo

lehk

an a

ir •

mel

alui

nya

dan

mer

esap

ke

dala

m t

anah

.Ia

ter

diri

darip

ada

kom

pone

n ke

rikil,

•

asph

alt,

pla

stik

dan

bah

an

lain

.Tu

rapa

n gr

id b

erko

nkrit

•

(con

cret

e gr

id p

aver

s) y

ang

men

gand

ungi

pa

sir/

top

soil,

tid

ak b

anya

k be

rfun

gsi s

ebag

ai p

enye

rap

air

laria

n pe

rmuk

aan

teta

pi le

bih

kepa

da m

enap

is d

an m

embu

ang

baha

n pe

ncem

ar.

Tura

pan

tidak

tel

ap a

ir bo

leh

jadi

kur

ang

efek

tif u

ntuk

men

yera

p •

dan

men

apis

air

jika

tidak

dis

elen

ggar

a.Pe

nyel

engg

araa

n be

rkal

a tid

ak b

egitu

rum

it, c

uma

perlu

•

men

yapu

, mem

buan

g sa

mpa

h at

au k

otor

an d

an m

empe

rbai

ki

stru

ktur

yan

g ro

sak.

Con

toh

tura

pan

tela

p ai

r/ t

urap

an p

oros

Cad

anga

n pe

nggu

naan

bah

an t

elap

air,

bio

rete

ntio

n da

n sw

ale

di k

awas

an T

LK



sam

bung

an aPL

IKa

SI P

aD

a S

ISTe

M P

enG

an

GK

UTa

nG

aM

Ba

R/

ILU

STR

aSI

/ R

aJa

H/

PeLa

n

Tura

pan

yang

por

os

•(p

orou

s pa

vem

ents

) san

gat

sesu

ai

diad

apta

si d

i kaw

asan

tra

fik r

enda

h se

pert

i tem

pat

leta

k ke

nder

aan

dan

lalu

an p

ejal

an k

aki.

Perm

ukaa

n te

lap

air

mem

bena

rkan

pen

elap

an a

ir hu

jan

•un

tuk

mer

esap

mas

uk k

e da

sar

tana

h da

n m

eraw

at

penc

emar

an y

ang

diba

wa

air.

K

awas

an la

in y

ang

bole

h m

engg

unak

an b

ahan

tel

ap a

ir •

seba

gai s

truk

tur

baha

n bi

naan

iala

h:La

luan

pej

alan

kak

i;-

Lalu

an a

tau

loro

ng b

elak

ang

rum

ah;

-Sh

ared

driv

eway

s;-

Tem

pat

leta

k ke

nder

aan;

-

Kem

udah

an li

ntas

an p

ejal

an k

aki/

men

yebe

rang

jala

n;-

Bahu

jala

n;-

Loro

ng k

ecem

asan

;-

Sist

em p

engu

rusa

n la

lulin

tas

yang

men

ggun

akan

-

kons

ep t

enan

g tr

afik

sepe

rti p

engg

unaa

n tu

rapa

n be

rbez

a da

ripad

a ta

r un

tuk

men

gura

ngka

n ke

laju

an

kend

eraa

n, b

ulat

an (r

ound

abou

t) d

an k

awas

an

roun

dabo

ut) d

an k

awas

an

roun

dabo

utun

tuk

men

geci

lkan

sai

z ja

lan;

Vehi

cle

cros

sove

rs;

-Ja

lan

deng

an ju

mla

h tr

afik

rend

ah;

-’C

ente

r is

land

s’ d

i lor

ong

jala

n m

ati

-(c

ul-d

e-sa

c);

dan

Reka

ben

tuk

jala

n ya

ng t

radi

sion

al (b

entu

k gr

id)

-di

elak

kan

untu

k m

engu

rang

kan

panj

ang

jala

n,

anja

kan

bela

kang

dan

dep

an r

umah

.

Gab

unga

n pe

ngun

aan

tura

pan

tela

p ai

r da

n bi

oret

entio

n sw

ale

di k

awas

an t

empa

t le

tak

kend

eraa

n (T

LK)

Peng

guna

an t

urap

an t

elap

air

pada

kon

sep

tena

ng t

rafik

(tra

ffic

calm

ing)

Peng

guna

an t

urap

an t

elap

air

di la

luan

pej

alan

kak

i



sam

bung

an

aPL

IKa

SI P

aD

a S

ISTe

M P

enG

an

GK

UTa

nG

aM

Ba

R/

ILU

STR

aSI

/ R

aJa

H/

PeLa

n

Con

tohn

ya :

Jala

n ak

ses

yang

mem

puny

ai

•cu

l-de-

sac,

buk

an s

ahaj

a bo

leh

diba

ngun

kan

men

ggun

akan

tur

apan

inte

rlock

ing

conc

rete

mal

ah k

awas

an b

ulat

an d

i huj

ung

lalu

an c

ul-d

e-sa

cdi

wuj

udka

n ka

was

an b

iore

tent

ion

mel

alui

tan

aman

ke

pelb

agai

an t

umbu

h-tu

mbu

han.

Tu

rapa

n ya

ng b

oleh

dig

unak

an p

ada

lalu

an p

ejal

an

•ka

ki d

an t

empa

t le

tak

kend

eraa

n ia

lah

rum

put,

ba

tuan

dan

soi

l-fille

d pl

astic

cel

ls.

Stra

tegi

lain

unt

uk m

engu

rang

kan

pera

tusa

n •

kaw

asan

tid

ak t

elap

air

di k

awas

an b

anda

r ia

lah:

Mer

eka

bent

uk ja

lan

kaw

asan

ked

iam

an d

enga

n i.

kele

bara

n ya

ng s

emin

ima

mun

gkin

unt

uk

men

ampu

ng t

rafik

ter

utam

anya

di k

awas

an

trafi

k ya

ng r

enda

h; d

anLa

luan

pej

alan

kak

i dan

TLK

seb

aikn

ya

ii.di

sedi

akan

di s

ebel

ah s

isi j

alan

sah

aja

berb

andi

ng d

i ked

ua-d

ua b

elah

jala

n.

Panj

ang

perm

ukaa

n ja

lan

(ber

dasa

rkan

kep

elba

gaia

n je

nis

reka

ben

tuk

susu

natu

r)

Mem

inim

akan

kel

ebar

an s

aiz

jala

n te

ruta

man

ya d

i kaw

asan

tra

fik y

ang

rend

ah

dapa

t m

engu

rang

kan

perm

ukaa

n tu

rapa

n tid

ak t

elap

air

S

umbe

r: D

iada

ptas

i dar

ipad

a U

LI, 1

980.



7.2.3 Teknik Green Roofs Green roofs juga dikenali sebagai Green roofs juga dikenali sebagai Green roofs eco-roofs atau bumbung bersifat semulajadi. eco-roofs atau bumbung bersifat semulajadi. eco-roofs

Permukaan bumbung ditanam tumbuh-tumbuhan untuk mengurangkan kesan negatif perbandaran melalui penapisan, penyerapan dan penahanan curahan hujan. Amalan ini sangat efektif untuk mengurangkan stormwater runoff melalui pengurangan peratusan permukaan tidak telap air khasnya di runoff melalui pengurangan peratusan permukaan tidak telap air khasnya di runoffkawasan bandar.

Green Roofs dibina berasaskan struktur tanah yang ringan, berlapiskan alat penyaliran air (lapisan parit sintetik) dan membran tidak telap yang berkualiti tinggi untuk melindungi struktur bangunan. Tanah yang digunakan ditanam dengan tumbuh-tumbuhan khusus yang boleh hidup dan tahan pada permukaan keras, kering, keadaan suhu tinggi pada bumbung dan dapat menahan seketika curahan air hujan yang lebat sebelum diserap dan menjadi kering.

Penggunaan green roofs untuk mengurus stormwater melalui:i. Penggunaan biologi, fizikal dan proses bahan kimia yang dijumpai pada

tumbuhan dan tanah untuk mencegah pencemar bawaan udara dari memasuki sistem parit air hujan.

ii. Mengurangkan peningkatan isipadu dan puncak kadar discharge melalui penahanan air untuk melambatkan kadar masa aliran air ke dalam sistem parit air hujan.

Proses hidrologi yang mempengaruhi pilihan reka bentuk dan pengurusan stormwater termasuklah:stormwater termasuklah:stormwater- Pintasan air hujan oleh dedaun dan penyejatan;- Pengurangan air larian permukaan;- Peresapan;- Aliran air bawah tanah; dan- Lembapan dalam ruang akar tumbuhan.



Foto 7: Contoh Green Roof

Rajah 7.4: Keratan Rentas Green Roof

Sumber : http://greenbridge.wordpress.com/



Jad

ual

7.3

:Am

alan

Rek

a Be

ntuk

Pel

aksa

naan

Tek

nik

Gre

en R

oofs

Di K

awas

an P

emba

ngun

an

aPL

IKa

SI D

I Ka

Wa

San

PeM

Ba

nG

Un

an

(P

eRU

Ma

Ha

n /

PeR

Da

Ga

nG

an

/

PeR

InD

UST

RIa

n /

InST

ITU

SI)

Ga

MB

aR

/ IL

UST

Ra

SI /

Ra

JaH

/ P

eLa

n

Sela

in b

erfu

ngsi

seb

agai

pen

guru

san

•st

orm

wat

er, t

ekni

k gr

een

roof

s ju

ga d

apat

m

enin

gkat

kan

nila

i est

etik

, mem

perb

aiki

ku

aliti

uda

ra, d

an m

ewuj

udka

n ka

was

an

habi

tat

sem

ulaj

adi t

umbu

h-tu

mbu

han.

H

abita

t ha

iwan

di k

awas

an

•gr

een

roof

ske

bias

aann

ya t

erdi

ri da

ripad

a ra

ma-

ram

a da

n bu

rung

.Tu

mbu

h-tu

mbu

han

yang

dic

adan

gkan

•

di k

awas

an g

reen

roo

fs t

erdi

ri da

ripad

a tu

mbu

han

rene

k, b

unga

dan

pok

ok-p

okok

ke

cil.

Keb

iasa

anny

a, s

ekep

ing

•gr

een

roof

sm

enga

ndun

gi 3

-4 in

ci t

anah

di a

tas

mem

bran

kal

is a

ir. L

apis

an t

anah

men

yera

p pe

men

daka

n da

n m

engu

rang

kan

air

laria

n.K

eteb

alan

tan

ah d

an p

enin

gkat

an c

uaca

•

di a

tas

bum

bung

men

yeru

pai e

kosi

stem

pa

dang

pas

ir. In

i ber

mak

na, g

reen

roo

fsbe

rkes

an u

ntuk

men

gura

ngka

n ai

r la

rian

teta

pi t

erha

d un

tuk

mem

buan

g fo

sfor

us.

Bagi

bum

bung

yan

g le

bih

cura

m, s

ebua

h •

tang

ki u

ntuk

men

gum

pul a

ir hu

jan

bole

h di

sedi

akan

unt

uk m

enga

wal

air

laria

n.

Con

toh

pela

ksan

aan

tekn

ik g

reen

roo

fs



7.2.4 Teknik Tree Box Filters Kotak penapis pokok adalah kawasan mini bioretention atau dikenali sebagai

rain gardens yang sangat efektif untuk mengawal air larian permukaan terutamanya jika disediakan sepanjang kawasan penanaman pokok. Air larian permukaan akan diarah menuju ke dalam kotak penapis pokok, kemudian ditapis dan dirawat atau dibersihkan oleh tumbuh-tumbuhan sebelum diarah masuk ke kawasan tadahan air, lembangan air sungai atau kawasan tanah sekitar. Air larian permukaan yang dikumpul berfungsi untuk menyirami pokok.

Tumbuhan landskap biasa yang digunakan ialah pokok renek, tumbuhan hiasan, pokok dan bunga. Kepelbagaian jenis tumbuhan ini juga dapat meningkatkan nilai estetik, memelihara habitat haiwan, mengurangkan pencemaran air dan udara serta mengawal kesan pemanasan bandar.

Sistem ini mempunyai sebuah kontena (kotak) yang mengandungi:- Campuran tanah;- Lapisan mulch;- Sistem saliran atau parit; dan- Tumbuh-tumbuhan.

Rajah 7.5: Penggunaan Tree Box Filters Untuk Mengurus Air Hujan

Sumber : Virginia DCR Stormwater Management Program.



7.2.5 Teknik Rain Barrels and Cisterns

i. Rain Barrels Teknik rain barrels menggunakan kos yang rendah, berkesan dan kaedah

takungan yang mudah diselenggara. Ia boleh digunakan di kawasan kediaman, komersial dan tapak-tapak perindustrian untuk mengurus curahan air hujan di atas bumbung. Penggunaan tong takungan hujan yang konvensional akan mengalirkan air hujan turun dari bumbung ke dalam tong. Penutup digunakan untuk mengawal pembiakan nyamuk dan serangga lain.Air ini boleh digunakan untuk aktiviti harian lain seperti menyiram tanaman dan membasuh kenderaan. Sistem yang lebih besar dan sesuai diaplikasikan di kawasan perdagangan, perindustrian dan institusi dengan menyediakan pam dan penapisan peranti.

ii. Cisterns Tangki stormwater runoff merupakan pengurusan air bumbung yang

menyediakan penyimpanan isipadu air yang kekal sama ada diletakkan di atas atau bawah tanah. Tangkinya adalah lebih besar berbanding tong simpanan air hujan sehingga berkeupayaan menyimpan 10, 000 gelen air. Penyimpanan air pada sesuatu tapak pembangunan dapat membantu memulihara sumber air dan mengurangkan kos utiliti.

Foto 8: Contoh Tong Simpanan Air Hujan YangDisediakan Pada Setiap Unit Rumah



Foto 9: Contoh Tangki Simpanan Air Atas Tanah

Foto 10: Tangki Simpanan Air Hujan Digunakan Untuk Menyirami Tumbuh-Tumbuhan

Sumber : American Rainwater Catchment Systems Association, dilayari pada 5 Mei 2008.



Jad

ual

7.4

:Am

alan

Rek

a Be

ntuk

Pel

aksa

naan

Tek

nik

Rain

Bar

rels

And

Cis

tern

s D

i Kaw

asan

Pem

bang

unan

aPL

IKa

SI P

aD

a B

an

GU

na

n

(PeR

UM

aH

an

/ P

eRD

aG

an

Ga

n /

Pe

RIn

DU

STR

Ian

/ In

STIT

USI

)G

aM

Ba

R /

ILU

STR

aSI

/ R

aJa

H /

PeL

an

Bum

bung

ses

uatu

kaw

asan

•

pem

bang

unan

ter

diri

darip

ada

baha

n tid

ak t

elap

air,

jadi

mel

alui

pen

yedi

aaan

ra

in b

arre

ls a

tau

cist

erns

bag

i set

iap

unit

bang

unan

dap

at m

enga

wal

ber

laku

nya

air

laria

n pe

rmuk

aan

air

huja

n ya

ng

bole

h m

enye

babk

an b

anjir

. K

eper

luan

pen

yele

ngga

raan

•

rain

bar

rels

dan

cist

erns

san

gat

ekon

omik

iaitu

han

ya

perlu

mel

akuk

an p

emer

iksa

an t

erha

dap

kom

pone

nnya

dua

kal

i set

ahun

.Ba

gi t

angk

i tak

unga

n (

•ci

ster

n) p

ula,

ke

perlu

an p

enye

leng

gara

an s

anga

t re

ndah

iaitu

han

ya p

erlu

men

yedi

akan

ke

perlu

an t

amba

han

untu

k pe

ngai

ran

air.

Tang

ki y

ang

dire

ka b

entu

k un

tuk

•be

kala

n ai

r m

inum

an m

emer

luka

n pe

nyel

engg

araa

n le

bih

tingg

i sep

erti

ujia

n un

tuk

men

gaw

al k

ualit

i air

dan

sist

em p

enap

isan

.

Ker

atan

Ren

tas

Rain

Bar

rels

Ker

atan

Ren

tas

Cis

tern

s



Rajah 7.6: Contoh pelaksanaan reka bentuk LID di kawasan perbandaran

caDanGan:Menggunakan • bioretention sebagai rain gardens di kawasan islands landskap lot tempat letak kenderaan untuk mengurangkan kadar air larian permukaan dan menapis bahan pencemar.Memutuskan • downspouts dari bumbung dengan mengarahkan terus aliran ke kawasan permukaan telap air atau kawasan tanaman tumbuh-tumbuhan semulajadi untuk penapisan dan penyerapan.Menggunakan sistem parit terbuka yang pelbagai fungsi sebagai ganti kepada sistem •curb-and-gutter yang konvensional.Menggunakan • green roofs, untuk mengurangkan air larian permukaan, penjimatan tenaga, memperbaiki kualiti udara dan meningkatkan nilai estetik.Melaksanakan pendekatan • treatment train untuk mewujudkan kepelbagaian faedah rawatan air hujan dan mengurangkan kegagalan sistem. Contohnya pada lakaran D, gabungan amalan grass swale, kawasan permukaan telap air dan komponen landskap bioretention dapat mengawal dan mengurangkan air larian permukaan melalui fungsi penapisan, perawatan dan peresapan.



Rajah 7.7: Contoh Pelaksanaan Reka Bentuk LID Di Kawasan Perumahan Berdensiti Tinggi

caDanGan: Menyediakan kawasan landskap dengan • rain garden untuk mewujudkan fungsi penahan, penapis air hujan dan groundwater recharge.Memutuskan • gutters dan downspouts dari bumbung dan mengarahkan aliran air ke rain garden.Mengekalkan • rooftop runoff pada tong air hujan dan boleh dimanfaatkan untuk kegunaan harian seperti membasuh dan menyiram tanaman.Menggabungkan penggunaan • rain garden dengan grass swale untuk menggantikan sistem curb-and-gutter.Menggunakan turapan telap air sebagai struktur bahan binaan laluan pejalan kaki dan •kawasan letak kenderaan.



Jadual 7.5: Ringkasan Amalan Reka Bentuk LID Dan Faedahnya Dalam Pengurusan Air Hujan (Stormwater Management)Stormwater Management)Stormwater Management

FaeDaH aMaLan ReKa BenTUK PeLaKSanaan LID

Reka bentuk Pemuliharaan(ConservationDesign)

Reka bentuk pembangunan berkelompok • (cluster development)Pengekalan dan pemeliharaan kawasan lapang•Pengurangan kelebaran permukaan turapan tidak telap •air (terutamanya jalan dan laluan pejalan kaki)Shared driveways•Pengurangan anjakan belakang • (setbacks)(memendekkan driveways)Menempatkan • finger printing semasa pembinaan.

Amalan peresapan (InfiltrationPractices)

Menyediakan lembangan dan parit peresapan air•Turapan permukaan yang telap air/ poros•Disconnected downspouts•Rain gardens/ green roofs• dan sistem rawatan berkonsepkan penggunaan alam semulajadi terutamanya bioretention.

Amalan penyimpanan air larian permukaan (Runoff StoragePractices)

Tempat letak kereta•Jalan•Laluan simpanan pejalan kaki•Tangki dan tong takungan hujan•Depressional storage• pada kawasan landskap, tumbuh-tumbuhan, pokok renek dan turf depressionsGreen roofs•

Amalan pemindahan air larian pemukaan (Runoff(Runoff(Conveyance Practices)

Eliminating curbs and gutters•Menggunakan • grass swale dan laluan grass-linedRoughening surfaces•Mewujudkan laluan landskap yang panjang.•Memasang pembentung, paip dan • inlets yang lebih kecilCreating terraces and check dams•

Amalan Penapisan (FiltrationPractices)

Bioretention / rain gardens •Vegetated swales •Turasan atau penapisan melalui dedaun tumbuh-•tumbuhanZon penampan•

Sumber : LID Manual, Low-Impact Development Design Strategies, An Integrated Design Approach, Samuel E. Wynkoop, Jr., Department of Environmental Resources, Programs and Planning Division, Maryland, June 1999.



7.3 Penerapan Teknik Dan Amalan LID Dalam Permohonan Cadangan Pemajuan Bagi memantapkan pelaksanaan reka bentuk LID, dicadangkan teknik-teknik LID

yang bersesuaian dimasukkan dalam proses permohonan cadangan pemajuan yang lain selain kebenaran merancang iaitu:

i. Pelan Bangunan; ii. Pelan Kerja Tanah; iii. Pelan Jalan dan Parit; dan iv. Pelan Landskap.

Jadual 7.6 menunjukkan penerapan teknik LID mengikut kesesuaian jenis permohonan cadangan pemajuan. Kelulusan permohonan cadangan pemajuan akan dipertimbangkan jika pemohon mengambilkira dan melaksanakan teknik dan amalan LID di kawasan pembangunan yang dicadangkan.

Jadual 7.6: Penerapan Teknik Dan Amalan LID Mengikut Kesesuaian Jenis Permohonan Cadangan Pemajuan

PeRMoHonan TeKnIK/ aMaLan LID

Pelan Bangunan Green roofs.•Rain barrels and cisterns.•Mengurangkan peratusan kawasan tidak telap air melalui:•Penggunaan permukaan telap air dan teknik • vegetated swaledi kawasan tempat letak kenderaan berpusat.Lorong belakang rumah.•Reka bentuk tempat letak kereta berpusat:•Mewujudkan lot-lot berganda yang kecil • (create multiple small lots).Menyediakan • shared parking.Menyediakan TLK yang padat dan keperluan maksimum. •Reduce requirements near transit. •

Pelan Kerja Tanah Vegetated swale•

Pelan Jalan dan Parit

Penggunaan • vegetated swale di kawasan:- Jalan dan parit yang bersesuaian (kebiasaannya di kawasan

bercerun rendah)Bioretention• di kawasan:

Median strips.-Parking lot islands.-Sepanjang kiri dan kanan jalan.-

Alternatif reka bentuk di sekitar jalan dan kawasan tempat •letak kereta:i. Mengurangkan peratusan kawasan tidak telap air melalui:

- Meminimumkan saiz jalan terutamanya di kawasan trafik rendah seperti di kawsan perumahan dan institusi



sambungan

PeRMoHonan TeKnIK/ aMaLan LID

- Penggunaan permukaan telap air di kawasan:Tempat letak kenderaan;

Pejalan kaki;

Lorong kecemasan;

Driveways; dan

Mana-mana kawasan yang menerapkan

konsep tenang trafik (traffic calming) seperti roundabout, driveway, jalan mati (cul-de-sac).

Open sectioni. roadways.Alternatif reka bentuk kerbs.ii.

Alternatif • ‘turnarounds’-Jalan mati (- cul-de-sacs) yang lebih kecil;Bioretention islands- ; danOne-way-loops.-

Hammerhead turnarounds.•

Pelan Landskap Tree Box Filters/ stormwater planters• :Di antara laluan pejalan kaki dan jalan; dan-Di sepanjang jalan atau bersebelahan lot-lot tempat letak -kenderaan.

Bioretention• di kawasan:Green belt- ;Laman disekitar kawasan bangunan; -Rooftop runoff- ;Rooftop runoff;Rooftop runoffUrban retrofits- ; danLorong belakang rumah.-

Nota : Pelaksanaan teknik dan amalan reka bentuk ini perlulah berdasarkan rundingan dan khidmat nasihat jabatan-jabatan teknikal yang berkaitan dengan permohonan kelulusan pelan-pelan tersebut.



Rajah 7.8: Contoh Teknik LID Di Sekitar Jalan Raya Dan TLK (Boleh Diterapkan Pada Pelan Jalan Dan Parit)



8.0 caDanGan PenaMBaHBaIKan ManUaL RancanGan PeMaJUan SeDIa aDa

Manual-manual rancangan pemajuan yang sedia ada iaitu Manual RSN, Manual RT dan Manual LCP dicadangkan untuk ditambahbaik dengan memberi penekanan yang lebih jelas mengenai aspek geo-bencana seperti yang ditunjukkan pada:i. Cadangan Penambahbaikan Kandungan Rancangan Struktur Negeri (RSN) Yang

Berkaitan Kajian Geo-Bencana (Jadual 8.1);ii. Cadangan Penambahbaikan Kandungan Rancangan Tempatan Daerah (RT) Yang

Berkaitan Kajian Geo-Bencana (Jadual 8.2);iii. Cadangan Penambahbaikan Kandungan Laporan Cadangan Pemajuan Ubah Jenis

Kegunaan Tanah (LCP1) Berkaitan Kajian Geo-Bencana (Jadual 8.3); daniv. Cadangan Penambahbaikan Kandungan Laporan Cadangan Pemajuan Pelan

Susunatur (LCP2) Yang Berkaitan Kajian Geo-Bencana (Jadual 8.4).



Jad

ual

8.1

:Cad

anga

n Pe

nam

bahb

aika

n K

andu

ngan

Ran

cang

an S

truk

tur

Neg

eri (

RSN

) Yan

g Be

rkai

tan

Kaj

ian

Geo

-Ben

cana

Ka

nD

Un

Ga

nU

LaSa

n /

ca

Da

nG

an

4.5

Pera

nca

ng

an S

pat

ial

Ala

m S

ekit

ar d

an P

eng

uru

san

Su

mb

er S

emu

laja

di

v. b.m

enge

nalp

asti

kaw

asan

sen

sitif

ala

m s

ekita

r (K

SAS)

Neg

eri b

erda

sark

an k

ateg

ori-k

ateg

ori

berik

ut:

Kep

elba

gaia

n bi

olog

i

Tana

h tin

ggi d

an b

erce

rum

cur

am

Tada

han

air

Perli

ndun

gan

hidu

pan

liar

Sung

ai

Kaw

asan

wet

land

sPe

rsis

iran

pant

ai

Hut

an s

impa

n ke

kal

War

isan

geo

logi

lans

kap

War

isan

bud

aya,

sen

ibin

a da

n se

jara

h

Tam

an la

ut

Paya

bak

au

Kaj

ian

risik

o ge

o-be

ncan

a (b

anjir

, tan

ah r

untu

h da

n ke

baka

ran

huta

n)K

ajia

n ris

iko

geo-

benc

ana

(ban

jir, t

anah

run

tuh

dan

keba

kara

n hu

tan)

Kaj

ian

ini m

enca

dang

kan

untu

k m

emas

ukka

n su

b se

ktor

kaw

asan

ris

iko

geo-

benc

ana

di

baw

ah S

ekto

r A

lam

Sek

itar

dan

Peng

urus

an

Sum

ber

Sem

ulaj

adi (

KSA

S). P

elan

Um

um

Risi

ko G

eo-b

enca

na h

arus

dib

uat

seba

gai

sala

h sa

tu R

ajah

Sub

jek

KSA

S.

sala

h sa

tu R

ajah

Sub

jek

KSA

S.



sam

bung

an

Ka

nD

Un

Ga

nU

LaSa

n /

ca

Da

nG

an

Lam

pir

an I

Sekt

or

ala

m S

ekit

ar d

an P

eng

urs

an S

um

ber

Sem

ula

jad

i (K

SaS)

Ma

KLU

Ma

T Ya

nG

Pe

RLU

DIK

UM

PUL

an

aLI

SIS

oU

T PU

T

Jeni

s ta

nah

tani

h•

Tum

buha

n se

mul

ajad

i•

Geo

logi

/ su

mbe

r-su

mbe

r •

sem

ulaj

adi

Topo

grafi

– k

awas

an

•be

rbuk

it / p

aya

Dat

a be

rkai

tan

deng

an

•m

eteo

rolo

giD

ata-

data

hid

rolo

gi•

Sist

em s

unga

i, sa

liran

, •

perp

arita

nK

ualit

i air

•Pu

nca-

punc

a pe

ncem

aran

•

air

Punc

a ha

kisa

n da

n ta

hap

•ha

kisa

nH

utan

•Ta

nah

lem

bap/

gam

but

dan

•pa

yaZo

n pe

ngel

uara

n m

akan

an•

Dat

a hu

jan

Dat

a hu

jan

•D

ata

baha

n ba

kar

huta

n•

Dat

a ba

njir

Dat

a ba

njir

•D

ata

tana

h ru

ntuh

•

Kua

liti a

ir da

ripad

a su

ngai

-•

sung

ai u

tam

a da

n in

take

bagi

loji

utam

aK

ualit

i uda

ra t

erut

ama

•di

kaw

asan

tum

puan

pe

mba

ngun

anSi

stem

sal

iran

dan

sist

em

•pe

rpar

itan

utam

aK

ualit

i air

baw

ah t

anah

•C

orak

pen

yeba

ran

•pe

ncem

aran

uda

raSu

mbe

r-su

mbe

r •

penc

emar

an m

engi

kut

prio

riti

Ana

lisi e

ndap

an s

unga

i•

Ana

lisis

kes

tabi

lan

pant

ai•

Ana

lisis

kaw

asan

-kaw

asan

•

yang

sen

sitif

unt

uk

pem

bang

unan

Ana

lisis

ris

iko

banj

irA

nalis

is r

isik

o ba

njir

•A

nalis

is r

isik

o ta

nah

runt

uh•

Ana

lisis

ris

iko

keba

kara

n •

huta

n

Pela

n ka

was

an s

ensi

tif

•al

am s

ekita

rPe

lan

tada

han

air

dan

•riz

ab h

utan

Pela

n si

stem

sal

iran

•m

engi

kut

daer

ahPe

lan

topo

grafi

neg

eri

•Pe

lan

Um

um R

isik

o G

eo-

•Be

ncan

aPe

lan

kese

diaa

n ta

nah

•un

tuk

pem

bang

unan

m

engi

kut

daer

ahTi

ndak

an-t

inda

kan

•pe

ngaw

alan

ala

m s

ekita

rTi

ndak

an-t

inda

kan

•pe

mel

ihar

aan

dan

pem

ulih

araa

n ka

was

an

sens

itif

alam

sek

itar

Pela

n U

mum

Ris

iko

Geo

-ben

cana

har

us

diha

silk

an d

enga

n m

engg

unap

akai

mak

lum

at

yang

dik

umpu

l. N

amun

sen

arai

mak

lum

at

yang

per

lu d

ikum

pul d

i baw

ah S

ekto

r A

lam

Se

kita

r da

n Pe

ngur

usan

Sum

ber

Sem

ulaj

adi

adal

ah t

idak

men

cuku

pi.

Kaj

ian

ini m

enca

dang

kan

supa

ya m

aklu

mat

be

rkai

tan

deng

an g

eo-b

enca

na d

imas

ukka

n da

lam

Lam

pira

n I,

di a

ntar

a m

aklu

mat

yan

g pe

rlu d

ised

iaka

n ad

alah

:1.

Ban

jir

kaw

asan

yan

g pe

rnah

ber

laku

ban

jir

•(lo

kasi

, kek

erap

an, k

edal

aman

, pu

nca)

.ka

was

an b

eris

iko

banj

ir (k

awas

an

•da

tara

n ba

njir,

kaw

asan

ber

deka

tan

deng

an s

unga

i ata

u si

stem

sal

iran

utam

a, k

awas

an a

ir be

rtak

ung

dan

seba

gain

ya b

erda

sark

an k

epad

a ba

njir

ulan

gan

100

tahu

n).

kaw

asan

kha

s (k

awas

an r

isik

o ba

njir

•ya

ng m

emer

luka

n m

itiga

si k

husu

s).

2. T

anah

Run

tuh

Kaw

asan

yan

g pe

rnah

ber

laku

•

tana

h ru

ntuh

(jen

is c

erun

dan

ke

ceru

nan

cura

m, g

eolo

gi,

punc

a, je

nis

perli

ndun

gan

ceru

n,

kepa

data

n).



sam

bung

an

Ka

nD

Un

Ga

nU

LaSa

n /

ca

Da

nG

an

Kaw

asan

ber

isik

o ta

nah

runt

uh (c

erun

•

yang

cur

am, j

enis

geo

logi

tid

ak k

ukuh

da

n se

baga

inya

).K

awas

an k

has

(kaw

asan

ris

iko

tana

h •

runt

uh y

ang

mem

erlu

kan

miti

gasi

kh

usus

).

3. K

ebak

aran

Hut

anK

awas

an y

ang

pern

ah b

erla

ku

•ke

baka

ran

huta

n (lo

kasi

, lua

s ka

was

an,

punc

a, je

nis

baha

n ba

kar,

jeni

s ke

baka

ran,

kek

erap

an)

Kaw

asan

ber

isik

o ke

baka

ran

huta

n •

(hut

an t

anah

gam

but

yang

dig

una

untu

k tu

juan

per

tani

an/ h

utan

gam

but

kerin

g, la

dang

hut

an t

anah

aca

cia

man

gium

)K

awas

an k

has

(kaw

asan

ris

iko

•ke

baka

ran

huta

n ya

ng m

emer

luka

n m

itiga

si k

husu

s)

(Wal

au b

agai

man

apun

mak

lum

at t

erpe

rinci

m

eruj

uk k

epad

a ke

paka

ran

jaba

tan

tekn

ikal

be

rken

aan

deng

an g

eo-b

enca

na t

erse

but)

.

Not

a : T

ulis

an d

enga

n it

alic

dan

gar

isan

baw

ahita

lic d

an g

aris

an b

awah

ada

lah

cada

ngan

ber

kaita

n as

pek

geo-

benc

ana.

Sum

ber

: M

anua

l Ran

cang

an S

truk

tur

Neg

eri (

RSN

), Ja

bata

n Pe

ranc

anga

n Ba

ndar

dan

Des

a Se

men

anju

ng M

alay

sia,

Kem

ente

rian

Peru

mah

an d

an K

eraj

aan

Tem

pata

n M

alay

sia,

Edi

si 1

, Ogo

s 20

01.



Jad

ual

8.2

: Cad

anga

n pe

nam

bahb

aika

n ka

ndun

gan

ranc

anga

n te

mpa

tan

(RT)

yan

g be

rkai

tan

kajia

n ge

o-be

ncan

a

Ka

nD

Un

Ga

nU

LaSa

n /

ca

Da

nG

an

8.1

Kea

daa

n s

emas

a d

an

anal

isis

alam

sek

itar

dan

p

eng

uru

san

su

mb

er ja

ya

asli

Kaw

asan

Sen

sitif

Ala

m S

ekita

r K

SAS

beris

iko

benc

ana

•ta

nah

tingg

i dan

-

berc

erun

cur

amka

was

an r

isik

o ba

njir

1,

kaw

asan

ris

iko

banj

ir 1,

-

2 &

3.

kaw

asan

ris

iko

tana

h -

runt

uh k

elas

1, 2

, 3 &

4.

runt

uh k

elas

1, 2

, 3 &

4.

kaw

asan

ris

iko

-ke

baka

ran

huta

n 1,

2

keba

kara

n hu

tan

1, 2

&

3.

Men

gena

lpas

ti pe

rleta

kan

•K

SAS,

kep

entin

gan

KSA

S,

anca

man

dan

mas

alah

ya

ng d

ihad

api o

leh

KSA

S.Is

u da

n m

asal

ah p

oten

si

•da

n ha

lang

an b

erka

itan

deng

an K

SAS.

Ana

lisis

KSA

S A

nalis

is

•st

atus

pel

aksa

naan

en

viro

nmen

tal

man

agem

ent

plan

(EM

P)

yang

ter

dapa

t di

kaw

asan

RT

. (kh

usus

bag

i kaw

asan

m

etro

polit

an).

Pela

n ka

was

an b

erm

asal

ah

•al

am s

ekita

rC

adan

gan

pem

baik

an

•ke

lem

ahan

pel

aksa

naan

EM

P se

mas

a (ji

ka a

da,

bagi

kaw

asan

-kaw

asan

m

etro

polit

an).

Pela

n St

rate

gik

Pela

n St

rate

gik

• R

isik

o G

eo-b

enca

naG

aris

pan

duan

G

aris

pan

duan

•

miti

gasi

ris

iko

geo-

miti

gasi

ris

iko

geo-

benc

ana

Kaj

ian

ini m

enca

dang

kan

baha

wa

Pela

n St

rate

gik

Risi

ko G

eo-b

enca

na d

ihas

ilkan

di

baw

ah S

ekto

r A

lam

Sek

itar

dan

Peng

urus

an

Sum

ber

Jaya

Asl

i di p

erin

gkat

RT.

Ia

dika

tego

ri ke

pada

kaw

asan

ber

isik

o re

ndah

(k

awas

an 1

), be

risik

o se

derh

ana

(kaw

asan

2)

dan

beris

iko

tingg

i (ka

was

an 3

).

Dic

adan

gkan

bah

awa

garis

pan

duan

m

itiga

si r

isik

o ge

o-be

ncan

a di

hasi

lkan

. K

andu

ngan

nya

mer

angk

umi l

angk

ah-

lang

kah

miti

gasi

ris

iko

geo-

benc

ana

men

giku

t ka

was

an d

an je

nis

pem

bang

unan

at

au g

una

tana

h ya

ng b

erse

suai

an d

enga

n ka

was

an-k

awas

an t

erse

but.

Not

a : T

ulis

an d

enga

n ita

lic d

an g

aris

an b

awah

italic

dan

gar

isan

baw

ah a

dala

h ca

dang

an b

erka

itan

aspe

k ge

o-be

ncan

a..

Sum

ber

: M

anua

l Pen

yedi

aan

Ranc

anga

n Te

mpa

tan,

Jab

atan

Per

anca

ngan

Ban

dar

dan

Des

a Se

men

anju

ng M

alay

sia,

Kem

ente

rian

Peru

mah

an d

an K

eraj

aan

Tem

pata

n M

alay

sia,

Edi

si 3

, 200

1.



Jad

ual

8.3

: Cad

anga

n Pe

nam

bahb

aika

n K

andu

ngan

Lap

oran

Cad

anga

n Pe

maj

uan

Uba

h Je

nis

Keg

unaa

n Ta

nah

(LC

P 1)

Ber

kaita

n K

ajia

n G

eo-B

enca

na

Ka

nD

Un

Ga

nU

LaSa

n /

ca

Da

nG

an

4.0

an

aLI

SIS

Kea

Da

an

SeM

aSa

4.1

Kea

daa

n t

apak

& s

ekit

ar (s

ekur

ang-

kura

ngny

a 10

0 m

eter

dar

ipad

a se

mpa

dan

tapa

k).

Ka

nD

Un

Ga

n L

cP

1Pe

Lan

JaD

Ua

L/ G

aM

Ba

R/

ILLU

STR

aSI

- lo

kasi

tap

akPe

lan

loka

siG

amba

r ta

pak

- si

stem

sal

iran

sedi

a ad

aPe

lan

salir

anG

amba

r sa

liran

- to

pogr

afi d

an

kece

runa

nPe

lan

kont

or/ p

elan

to

po/ p

elan

ana

lisis

ke

ceru

nan

Tabu

ran

kaw

asan

m

engi

kut

kece

runa

n

- gu

na t

anah

Pela

n gu

na t

anah

Tabu

ran

guna

tan

ahPe

lan

guna

tan

ahTa

bura

n gu

na t

anah

- na

tura

l fea

ture

sPe

lan/

gam

bar

yang

ha

rus

dike

kalk

an

Kem

ungk

inan

ber

laku

nya

geo-

benc

ana

buka

n sa

haja

m

elib

atka

n ka

was

an t

apak

sen

diri

teta

pi ju

ga d

ipen

garu

hi o

leh

kaw

asan

sek

itar.

Aka

n te

tapi

, ana

lisis

kea

daan

sem

asa

bagi

se

kita

r ta

pak

tidak

dite

ntuk

an ja

rak

min

imum

. Ole

h de

mik

ian,

ka

jian

ini m

enca

dang

kan

baha

wa

kaw

asan

sek

itar

tapa

k pe

rlu

dika

ji se

kura

ng-k

uran

gnya

100

met

er d

arip

ada

sem

pada

n ta

pak.

4.3

Das

ar d

an G

aris

Pan

du

an4.

3.1

RS

dan

RT

Ruju

kan

dasa

r-da

sar

ranc

anga

n st

rukt

ur/ t

empa

tan

seba

gai s

okon

gan

-Ju

stifi

kasi

jika

tid

ak s

elar

as m

emat

uhi d

asar

-M

eruj

uk g

aris

pan

duan

miti

gasi

geo

-ben

cana

dan

M

eruj

uk g

aris

pan

duan

miti

gasi

geo

-ben

cana

dan

-

Pela

n St

rate

gik

Risi

ko G

eo-b

enca

naPe

lan

Stra

tegi

k Ri

siko

Geo

-ben

cana

Pem

ohon

/pem

aju

dike

hend

aki m

eruj

uk k

epad

a ga

ris p

andu

an

miti

gasi

geo

-ben

cana

dan

Pel

an S

trat

egik

Ris

iko

Geo

-ben

cana

ya

ng d

ised

iaka

n di

per

ingk

at R

T at

au R

KK

. Pen

ilaia

n Ri

siko

G

eo-B

enca

na p

erlu

dis

edia

kan

jika

kaw

asan

ata

u se

kita

r ta

pak

term

asuk

dal

am k

awas

an r

isik

o ge

o-be

ncan

a.

Cad

anga

n la

ngka

h m

itiga

si d

an g

una

tana

h da

lam

gar

is

pand

uan

miti

gasi

geo

-ben

cana

per

lu d

iper

timba

ngka

n da

lam

pr

oses

per

anca

ngan

pem

bang

unan

.



sam

bung

an

Ka

nD

Un

Ga

nU

LaSa

n /

ca

Da

nG

an

7.0

La

PoR

an

So

Ko

nG

an

Ka

nD

Un

Ga

n L

cP

1Pe

Lan

JaD

Ua

L/ G

aM

Ba

R/

ILLU

STR

aSI

Kep

utus

an E

IA d

arip

ada

JAS

Sura

t JA

S

Lapo

ran

Geo

tekn

ikal

(u

ntuk

men

gena

lpas

ti (u

ntuk

men

gena

lpas

ti ta

hap

risik

o ta

nah

runt

uh)

taha

p ris

iko

tana

h ru

ntuh

)

Sepe

rti m

ana

yang

Se

pert

i man

a ya

ng

dike

hend

aki o

leh

JMG

Sura

t pa

kar

geos

ains

Lapo

ran

Salir

an (u

ntuk

(u

ntuk

m

enge

nalp

asti

taha

p m

enge

nalp

asti

taha

p ris

iko

banj

ir)ris

iko

banj

ir)

Sepe

rti m

ana

yang

Se

pert

i man

a ya

ng

dike

hend

aki o

leh

JPS

(ter

mas

uk p

elan

dat

aran

(t

erm

asuk

pel

an d

atar

an

banj

ir)ba

njir)

Lapo

ran

Risi

ko K

ebak

aran

La

pora

n Ri

siko

Keb

akar

an

huta

nSe

pert

i man

a ya

ng

Sepe

rti m

ana

yang

di

kehe

ndak

i ole

h Ja

bata

n Pe

rhut

anan

Sela

in it

u, t

ujua

n pe

nyed

iaan

lapo

ran-

lapo

ran

soko

ngan

tid

ak d

inya

taka

n da

lam

Man

ual,

ini b

oleh

m

enim

bulk

an m

asal

ah la

pora

n ya

ng d

ised

iaka

n ol

eh p

emaj

u tid

ak m

enep

ati k

eper

luan

. Kaj

ian

ini

men

cada

ngka

n tu

juan

pen

yedi

aan

lapo

ran

soko

ngan

di

nyat

akan

dal

am M

anua

l LC

P.

Lapo

ran

soko

ngan

yan

g be

rkai

tan

deng

an g

eo-

benc

ana

term

asuk

Lap

oran

Geo

tekn

ikal

dan

Lap

oran

Sa

liran

. Nam

un, l

apor

an y

ang

berk

aita

n de

ngan

ris

iko

keba

kara

n hu

tan

tidak

dis

entu

h da

lam

Man

ual.

Dic

adan

gkan

Lap

oran

Ris

iko

Keb

akar

an H

utan

di

mas

ukka

n se

baga

i sal

ah s

atu

lapo

ran

soko

ngan

ke

pada

LC

P ya

ng p

erlu

dis

edia

kan

(jika

per

lu).

Not

a: T

ulis

an d

enga

n it

alic

dan

gar

isan

baw

ahita

lic d

an g

aris

an b

awah

ada

lah

cada

ngan

ber

kaita

n as

pek

geo-

benc

ana.

Sum

ber:

Man

ual L

apor

an C

adan

gan

Pem

ajua

n, J

abat

an P

eran

cang

an B

anda

r da

n D

esa

sert

a Pe

rtub

uhan

Per

anca

ng M

alay

sia,

Apr

il 20

01.



Jad

ual

8.4

: C

adan

gan

Pena

mba

hbai

kan

Kan

dung

an L

apor

an C

adan

gan

Pem

ajua

n Pe

lan

Susu

natu

r(L

CP

2) Y

ang

Berk

aita

n K

ajia

n G

eo-B

enca

na

Ka

nD

Un

Ga

nU

LaSa

n /

ca

Da

nG

an

Kan

du

ng

anPe

lan

/ G

amb

ar/

Jad

ual

/ Ill

ust

rasi

Ba

Ha

GIa

na

: La

PoR

an

PeR

an

ca

nG

an

4.0

an

alis

is K

ead

aan

Sem

asa

4.1

Kea

daa

n t

apak

dan

sek

itar

(se

kura

ng

-ku

ran

gn

ya 1

00 m

eter

dar

ipad

a (s

eku

ran

g-k

ura

ng

nya

100

met

er d

arip

ada

sem

pad

an t

apak

)se

mp

adan

tap

ak)

4.1.

1 To

pogr

afi d

an r

upa

bum

iPe

lan

kont

ur/ s

pot

leve

l

4.1.

2 A

nalis

is k

ecer

unan

Pela

n an

alis

is k

ecer

unan

4.1.

3 A

nalis

is k

erat

an r

enta

sRa

jah

kera

tan

rent

as

4.1.

4 G

una

tana

h se

dia

ada

Pela

n gu

na t

anah

4.1.

5 Je

nis

tana

hPe

lan

jeni

s ta

nah

4.1.

6 G

eolo

gi d

an a

ir ba

wah

tan

ahPe

lan/

pet

a ge

olog

i4.

1.6

Geo

logi

dan

air

baw

ah t

anah

Pela

n/ p

eta

geol

ogi

4.2

Salir

an s

emu

la ja

di

Pela

n sa

liran

sem

ula

jadi

4.6

Kea

daa

n p

emb

ang

un

an t

apak

dan

se

kita

r G

amba

r, ill

ustr

asi

Kem

ungk

inan

be

rlaku

nya

geo-

benc

ana

buka

n sa

haja

m

elib

atka

n ka

was

an t

apak

sen

diri

teta

pi j

uga

dipe

ngar

uhi

oleh

kaw

asan

sek

itar.

Aka

n te

tapi

, an

alis

is k

eada

an s

emas

a ba

gi s

ekita

r ta

pak

tidak

dite

ntuk

an ja

rak

min

imum

. O

leh

dem

ikia

n, k

ajia

n in

i men

cada

ngka

n ba

haw

a ka

was

an

seki

tar

tapa

k pe

rlu d

ikaj

i se

kura

ng-k

uran

gnya

100

met

er

darip

ada

sem

pada

n ta

pak.



sam

bung

an

Ka

nD

Un

Ga

nU

LaSa

n /

ca

Da

nG

an

Ba

Ha

GIa

n B

: La

PoR

an

So

Ko

nG

an

1.0

Kej

uru

tera

an

1.1

Lap

ora

n G

eote

knik

al(d

ised

iaka

n un

tuk

men

gena

lpas

ti ris

iko

(dis

edia

kan

untu

k m

enge

nalp

asti

risik

o ta

nah

runt

uh d

an c

adan

gan

pem

elih

araa

n ta

nah

runt

uh d

an c

adan

gan

pem

elih

araa

n ce

run)

ceru

n)(d

isah

kan

oleh

Pak

ar G

eosa

ins

atau

Ju

rute

ra b

erta

ulia

h) m

enga

ndun

gi:

Geo

logi

tan

ah(a

)K

erja

-ker

ja p

enyi

asat

an t

anah

(b)

Ana

lisis

kes

tabi

lan

tana

h(c

)

Pela

n ge

otek

nika

l yan

g m

enga

ndun

gi:

Nod

luba

ng g

erak

;

Kon

tur

sedi

a ad

a da

n

cada

ngan

;Pr

ofil t

anah

(per

kaw

asan

)

Ker

atan

ren

tas

Ri

siko

tan

ah r

untu

h

1.4

Lap

ora

n S

alir

an(d

ised

iaka

n un

tuk

men

gena

lpas

ti ris

iko

(dis

edia

kan

untu

k m

enge

nalp

asti

risik

o be

rlaku

nya

banj

ir da

n ke

berk

esan

an

berla

kuny

a ba

njir

dan

kebe

rkes

anan

pe

ngal

iran

air

perm

ukaa

n bu

mi)

peng

alira

n ai

r pe

rmuk

aan

bum

i)(d

isah

kan

oleh

Jur

uter

a be

rtau

liah)

men

gand

ungi

:(a

) Kep

erlu

an M

aklu

mat

Hid

rolo

gi S

alira

n U

tam

a Sa

liran

sed

erha

na/ k

ecil

(sai

z, r

eka

bent

uk, d

ll.)

(b) L

angk

ah-la

ngka

h pe

nggu

naan

sis

tem

(b

) Lan

gkah

-lang

kah

peng

guna

an s

iste

m

salir

an m

esra

ala

m

Pela

n sa

liran

sek

itar

dan

tapa

k.Pe

lan

kaw

asan

dat

aran

ban

jir d

an

Pela

n ka

was

an d

atar

an b

anjir

dan

la

ngka

h-la

ngka

h pe

mel

ihar

aan

lang

kah-

lang

kah

pem

elih

araa

n

Sela

in it

u, t

ujua

n pe

nyed

iaan

lapo

ran-

lapo

ran

soko

ngan

tid

ak d

inya

taka

n da

lam

Man

ual,

ini b

oleh

men

imbu

lkan

m

asal

ah la

pora

n ya

ng d

ised

iaka

n ol

eh p

emaj

u tid

ak

men

epat

i kep

erlu

an. K

ajia

n in

i men

cada

ngka

n tu

juan

pe

nyed

iaan

lapo

ran

soko

ngan

din

yata

kan

dala

m M

anua

l LC

P.



sam

bung

an

Ka

nD

Un

Ga

nU

LaSa

n /

ca

Da

nG

an

1.4

Lap

ora

n R

isik

o K

ebak

aran

Hu

tan

1.4

Lap

ora

n R

isik

o K

ebak

aran

Hu

tan

(dis

edia

kan

untu

k m

enge

nalp

asti

risik

o be

rlaku

nya

keba

kara

n hu

tan)

(dis

edia

kan

untu

k m

enge

nalp

asti

risik

o be

rlaku

nya

keba

kara

n hu

tan)

men

gand

ungi

:m

enga

ndun

gi:

(a) j

enis

bah

an b

akar

(a) j

enis

bah

an b

akar

(b) k

ecer

unan

cur

am(b

) kec

erun

an c

uram

(c) c

uaca

(c) c

uaca

(d) A

kses

Jal

an(d

) Aks

es J

alan

Pe

lan

Risi

ko K

ebak

aran

Hut

an

Pela

n ca

dang

an p

ence

gaha

n ris

iko

berla

kuny

a ke

baka

ran

huta

nPe

lan

cada

ngan

pen

cega

han

risik

o be

rlaku

nya

keba

kara

n hu

tan

Lapo

ran

soko

ngan

yan

g be

rkai

tan

deng

an g

eo-b

enca

na t

erm

asuk

La

pora

n G

eote

knik

al d

an L

apor

an S

alira

n. N

amun

, lap

oran

yan

g be

rkai

tan

deng

an r

isik

o ke

baka

ran

huta

n tid

ak d

isen

tuh

dala

m

Man

ual.

Dic

adan

gkan

Lap

oran

Ris

iko

Keb

akar

an H

utan

dim

asuk

kan

seba

gai

sala

h sa

tu la

pora

n so

kong

an k

epad

a LC

P ya

ng p

erlu

dis

edia

kan

(jika

pe

rlu).

Not

a : T

ulis

an d

enga

n it

alic

dan

gar

isan

baw

ahita

lic d

an g

aris

an b

awah

ada

lah

cada

ngan

ber

kaita

n as

pek

geo

benc

ana.

Sum

ber

: Man

ual L

apor

an C

adan

gan

Pem

ajua

n, J

abat

an P

eran

cang

an B

anda

r da

n D

esa

sert

a Pe

rtub

uhan

Per

anca

ng M

alay

sia,

Apr

il 20

01.



9.0 KeSIMPULan

Cadangan-cadangan yang dikemukakan dalam kajian ini bertujuan untuk memastikan aspek berkenaan geo-bencana tidak diabaikan dalam perancangan dan pembangunan guna tanah. Peruntukan berkenaan aspek geo-bencana dititikberatkan pada semua peringkat perancangan melalui cadangan penyediaan:i. Senarai Lokasi dan Peristiwa Geo-Bencana di Peringkat RFN;ii. Pelan Umum Risiko Geo-bencana di peringkat RSN;iii. Pelan Strategik Risiko Geo-bencana di peringkat RT atau RKK; daniv. Penilaian Risiko Bencana sebagai laporan sokongan dalam penyediaan LCP di v. peringkat permohonan kebenaran merancang (KM).

Kandungan Manual Rancangan Pemajuan iaitu RSN, RT dan LCP yang berkaitan dengan aspek geo-bencana telah ditambahbaik selaras dengan peruntukan yang disebut sebelum ini. Ini bertujuan memberi gambaran yang jelas kepada pihak pelaksana dan pemohon atau pemaju berkaitan keperluan aspek geo-bencana dalam perancangan dan pembangunan tanah.

Selain itu, cadangan pelaksanaan reka bentuk LID dapat membantu mengurangkan risiko berlakunya banjir jika dilaksanakan secara efektif dan komprehensif terutamanya banjir kilat yang kerap berlaku di kawasan perbandaran. Dengan penambahbaikan dari segi proses perancangan dan langkah-langkah mitigasi yang dikemukakan, maka perlaksanaan pengawalan dan pencegahan risiko geo-bencana dapat dijalankan dengan lebih sistematik dan berkesan.



LaM

PIR

an

1: C

onto

h Pe

ngira

an R

isik

o Ba

njir

Terh

adap

Man

usia

PEN

GIR

AA

N R

ISIK

OTE

RH

AD

AP

MA

NU

SIA

Tah

ap V

ul n

erab

ility

kaw

asan

(VK

)M

anu

sia

yan

g T

eren

dah

kep

ada

risi

koTa

hap

Vul

nera

bilit

y M

anu

sia

(VM

)C

eder

a d

an M

ati

Fakt

or

Ris

iko

(sig

ni�

can

e jik

a n

ilai >

0.5

)

Cir

i-ci

ri k

ejad

ian

ban

jir

Ked

alam

an(D

)S

enar

io

Kea

daan

sem

asa

Pra

-pe

mba

ngun

an

Pra

-pe

mba

ngun

an

Pen

guru

san

Kea

daan

Sem

asa

Pen

guru

san

No. 1 2

22.

00

2.00

2.00

2.00

1.56

1.56

6.15

22 44 37 65 130

106

3000

3000

5325

5325

5325

5325

6.15

6.15

6.15

5.71

5.71

2 2 2 2 2

20 20 20 50 50 50

0.20

0.10

0.12

2.15

0.01

10.0

09.

000.

198

0.00

0.00

0.00

0.01

0.01

0.01

25 14 35 73 41

0.28

0.19

0.19

0.28

0.19

13.8

0

9.44

9.00

13.8

0

9.44

14.3

7

10.0

0

10.0

0

14.3

7

10.0

0

0.01

0.01

0.02

0.02

0.02

2.15

2.15

2.15

2.15

2.15

0.13

0.12

0.35

0.35

0.40

0 0 0 0 0 0

0.11

0.10

0.20

0.22

0.20

0.20

0.22

0.50

0.50

0.55

3 4 5 6

Ret

urn

Per

iod

Deb

risF

acto

r(D

F)

Sko

ram

alan

banj

ir

Sko

rK

elaj

uan

sem

asa

terc

etus

Sifa

tK

awas

anP

opul

asi

(N)

% m

anus

iate

rded

ahke

pada

risik

o(V

M)

Man

usia

yang

terd

edah

kepa

da r

isik

o(V

M)

Um

ur>7

5(%

)

Ora

ngK

uran

gup

aya/

peny

akit

(%)

No.

oran

gce

dera

(Nin

j)

Kad

ar

Kem

atia

n

No.

oran

gm

ati

(Nd)

VM

VK

Ran

ting

benc

ana

banj

ir(R

B)

Vel

ocity

(V)

00.

01

0.02

0.01

0.05

0.18

0.08

0 0 0 01

Fakt

or R

isik

o= R

B X

VK

N/A

z[ Y

(Z +

W)

]D

i man

a:R

B

= R

atin

g be

ncan

a ba

njir

VK

=

Tah

ap V

ulne

rabi

lity

Kaw

asan

N

=

Pop

ulas

i dal

am K

awas

an y

ang

dipe

rtim

bang

Az

=

Kaw

asan

yan

g di

pert

imba

ngY

= P

ecah

an m

anus

ia y

ang

terd

edah

kep

ada

risik

oZ

= P

ecah

an m

anus

ia y

ang

mat

iW

= P

ecah

an m

anus

ia y

ang

cede

ra*D

alam

kes

ini,A

z he

ktar

.Tah

ap s

igni

fican

ce u

ntuk

fakt

orris

iko

hany

a m

erup

akan

sat

u ca

dang

an.

No.

ora

ng m

ati (

Nd)

= 2

X N

inj (

RB

/100

)D

i man

a: N

inj =

No.

ora

ng c

eder

aR

B =

Rat

ing

benc

ana

banj

ir

No.

ora

ng c

eder

a (N

inj)

= 2

X N

X R

B (V

K/1

00) X

VM

Di m

ana:

N =

Pop

ulas

i dal

am k

awas

an y

ang

dipe

rtim

bang

RB

= R

atin

g be

ncan

a ba

njir

VK

= T

ahap

Vul

nera

bilit

y K

awas

anV

M =

Tah

ap V

ulne

rabi

lity

Man

usia

Rat

ing

benc

ana

banj

ir (R

B) =

[ (V

+ 0

.5) X

D ]

+ D

FD

i man

a: v

=

Vel

ocity

(m/s

)

D

= K

edal

aman

(m)

D

F =

Deb

ris fa

ctor

Kon

sep

asas

:R

isik

o B

anjir

: Ben

cana

ban

jir X

taha

p vu

lner

abili

ty

ka

was

an X

Kaw

asan

yan

g vu

lner

abili

y

M

anus

ia X

kaw

asan

yan

g m

ener

ima

kesa

n ba

njir

Pen

guru

san

terh

adap

risi

ko b

anjir

berja

ya m

enga

wal

ben

cana

ban

jirpa

da ta

hap

“Gre

enfie

ld”.

Kae

dah

peng

urus

an b

erja

yam

engu

rang

kan

skor

Vul

nera

bilit

yka

was

an b

agi k

awas

an

Bila

ngan

yan

g te

rded

ahke

pada

risi

ko b

anjir

sem

akin

men

ingk

at m

asa

pem

bang

unan

Kem

atia

n ha

nya

berla

kuda

lam

kej

adia

n ba

njir

yang

eks

trim

Cad

anga

n pe

mba

ngun

an d

iang

gap

seba

gai “

Dap

at D

iterim

a” k

eran

a tid

akm

enin

gkat

kan

risik

o ba

njir

terh

adap

man

usia

den

gan

“sig

nific

antly

Ket

eran

gan

Lanj

ut:

i.

Pla

nnin

g P

olic

y G

uida

nce

Not

e 25

Dev

elop

men

t and

Flo

od

R

isk,

200

5. A

vaila

ble

on h

ttp://

ww

w.c

omm

uniti

es.g

ov.u

k/ii.

F

lood

Ris

k A

sses

smen

t Gui

danc

e fo

r New

Dev

elop

men

t.

A

vaila

ble

on h

ttp://

ww

w.h

rwal

lingf

ord.

co.u

k/iii

. M

akin

g S

pace

For

Wat

er: T

akin

g fo

rwar

d N

ew G

over

nmen

t

S

trate

gy fo

r flo

od &

coa

stal

ero

sion

risk

man

agem

ent.

Ava

ilabl

e on

http

://de

fra.g

ov.u

k/iv

. ht

tp://

ww

w.p

lann

ing-

appl

icat

ion.

co.u

k

Taha

p Vu

lner

abili

ty M

anus

ia (V

M) =

% O

rang

Kur

ang

upay

a/pe

nyak

it +

% P

endu

duk

beru

mur

>75

Skor

am

aran

ban

jir =

3 -

[ P1

X (P

2 +

P3)

Di m

ana:

P1

= %

Am

alan

ban

jir a

dala

h te

pat

P2

= %

Mas

a am

aran

dan

sas

aran

ada

lah

tepa

tP

3 =

% T

inda

kan

kece

mas

an a

dala

h te

pat

Taha

p Vu

lner

abili

tyka

was

an (V

K) =

Kel

ajua

nse

mas

a te

rcet

us +

Sifa

tka

was

an +

Sko

r am

aran

banj

ir

Man

usia

yan

g te

rded

ah k

epad

a ris

iko

=N

X (

RB

X V

K)

100

Di m

ana:

N =

Pop

ulas

i dal

am k

awas

an y

ang

dipe

rtim

bang

RB

= R

atin

g be

ncan

a ba

njir

VK

= T

ahap

Vul

nera

bilit

y ka

was

an

. .



Air larian permukaan (surface runoff):

Air yang mengalir di permukaan tanah sewaktu atau selepas hujan berlaku

Air ribut (storm water):

Air hujan

Aktiviti seismos: Merupakan gegaran gempa bumi

Alur sungai (stream channel):

Saluran sungai dimana air mengalir melaluinya.

Banjir: ‘High stream flow’ yang melimpah keluar daripada tebing (sama ada saliran semulajadi ataupun saliran buatan manusia) dalam mana-mana bahagian anak sungai, sungai, kuala, kolam atau empangan dan air larian permukaan sebelum memasuki saliran atau merujuk kepada keadaan di mana limpahan pantai berlaku akibat daripada aras air laut yang tinggi atau ombak laut yang melimpahi benteng di garisan pantai

Back Fire: Konsep yang digunakan dalam back fire adalah api melawan api di kawasan terdapat pokok renek dan rendah di mana hutan adalah tidak terlalu tebal.

Bahan bakar (fuels): Bahan mudah terbakar terdiri daripada bahan organik sama ada yang hidup atau mati di atas permukaan tanah dalam tanah dan udara (seperti dedaun kering, ranting dan dahan)

Banjir kilat hujan saiklon:

Kejadian banjir secara tempatan di mana hidrograf menunjukkan pencapaian aliran puncak dalam tempoh yang singkat, biasanya setengah jam hingga kurang daripada sejam selepas hujan

Banjir monsun: Banjir yang berlaku akibat hujan turun berpanjangan pada musim monsun dan lazimnya akan berlangsungan selama beberapa hari sehingga beberapa minggu

Bencana geo-seismik: Gempa bumi, letupan gunung berapi dan tsunami

Cerun potongan: Terdiri daripada batuan, tanah atau gabungan di antara kedua-duanya. Cerun potogan dibina di bahagian puncak bukit lazimnya kurang bermasalah berbanding dengan cerun yang dibina di bahagian sayap bukit kerana di bahagian ini proses geomorfologi yang dominan adalah proses-proses susutan darat (mass-wating) seperti hakisan, tanah runtuh dan sebagainya

GLoSaRI



Cerun tambakan: Terdiri daripada bahan-bahan batuan dan tanah yang diangkut dari tempat lain, ditambak dan dipadatkan di kawasan cerun tersebut dibina

Community Protection Zones (CPZ):

Ialah suatu konsep zon pengurusan bahan bakar (fuel management zones) di Florida

Dataran banjir: Floodplain, kawasan berdekatan aliran air (sungai) yang mana kawasan tersebut adalah cenderung untuk ditenggelami air

Defensible Space: Bertujuan untuk mengurang dan melambatkan penyebaran kemaraan api bagi melindungi struktur pembangunan kawasan berhampiran daripada turut terbakar. Biasanya seluas 0 - 30 kaki

Fire Break: Kawasan yang dibersihkan seluas 20 hingga 60 kaki untuk menghalang penyerebakan api kebakaran. Jenis-jenis ‘firebreak’ termasuklah lorong, terusan, jalan dan sungai

Gelinciran tanah/ tanah runtuh:

Sebarang jenis pergerakan jasad batuan, debris atau tanah yang menjelaskan pelbagai jenis proses menyebabkan bahan-bahan pembentuk cerun bergerak menuruni atau keluar dari cerun

Geomorfologi kawasan:

Kedudukan cerun pada morfologi kawasan bukit atau gunung amat mempengaruhi proses-proses geomorfologi (permukaan) yang bertindak ke atas cerun lalu mempengaruhi kestabilan dan jenis potensi kegagalan cerun

Hot Spot: Strategi pengesanan awal kebakaran dikenali sebagai pemantauan `hotspot’ yang diperolehi daripada satelit

Hujan ribut: Hujan lebat yang mungkin membawa bencana seperti banjir.

Hutan Simpanan Kekal (HSK):

Keperluan mengadakan kawasan HSK yang mencukupi & strategik berasaskan konsep penggunaan tanah yang rasional. Terdiri daripada empat fungsi utama iaitu Hutan Perlindungan, Hutan Berhasil, Hutan Lipur serta Hutan Penyelidikan & Pendidikan

Hydroseed: Kawasan yang akan ditanam dengan rumput

Kadar Bencana Kebakaran (Fire Hazard Rating):

Merupakan kadar yang diberikan berdasarkan faktor-faktor yang digunakan untuk mengetahui tahap risiko kebakaran di kawasan tersebut

Kaedah penyusupan dan penstoran:

Kaedah penyusupan dan penstoran merujuk kepada kaedah untuk menadah, menyusup dan menyimpan air larian permukaan untuk meminimakan puncak aliran



Kapasiti sungai: Keupayaan sungai untuk menampung aliran air melaluinya

Kawasan berisiko banjir:

Kawasan yang mempunyai kemungkinan untuk mengalami banjir

Kawasan Sensitif Alam Sekitar (KSAS):

Sesuatu kawasan khas yang sangat peka kepada pembangunan atau aktiviti yang perlu dipelihara untuk nilai warisannya, memelihara nilai sokongan hidupnya atau untuk meminimumkan risiko bencana akibat penukaran guna tanah

Kebakaran Dalam Bumi:

Kebakaran yang melibatkan penyerebakan api di dalam lapisan tanah menyebabkannya sukar untuk dikesan dan dikawal kerana tidak kelihatan

Kebakaran Permukaan Bumi:

Kebakaran jenis ini berlaku pada permukaan bumi sahaja akibat pembakaran bahan-bahan bakar seperti tumbuhan reput dan mati, pokok tumbang dan daun-daun kering

Kebakaran Silara: Kebakaran Silara berlaku pada paras permukaan bumi dan ke atas akibat berlakunya kebakaran pada pokok besar dan tinggi

Kebenaran Merancang:

Kebenaran yang diberikan, dengan atau tanpa syarat, untuk menjalankan pemajuan

Kerja kejuruteraan: Termasuklah membentuk atau meratakan tanah, membentuk atau menyusur jalan masuk ke sesuatu jalan atau menyusun kabel, atau menyusun bekalan air atau sesalur

Ketakselanjaran: Sebarang bentuk pecahan mekanikal yang menyebabkan kekuatan tegangan (ekstensi) bahan batuan menjadi sifar atau jauh lebih rendah daripada kekuatan bahan batuan itu sendiri

Kolam takungan: Kolam untuk menampung/ menakung air yang lebih semasa hujan lebat. Air yang ditakung akan disalurkan ke outlet selepas hujan.

KSAS risiko bencana: Kawasan yang mempunyai risiko nyata terhadap bencana alam atau bermasalah seperti mudah mengalami kemerosotan tanah yang serius apabila terganggu oleh aktiviti pembangunan

Langkah bukan struktur:

Langkah kawalan yang tidak melibatkan perubahan sifat fizikal seperti pembinaan struktur. Ia berkaitan dengan penggubalan undang-undang, aktiviti atau program pendidikan dan seumpamanya.



Langkah struktur: Langkah mitigasi secara fizikal yang melibatkan pembinaan struktur, penggunaan mesin, perubahan rupa bentuk ataupun sifat asal

Laporan Cadangan Pemajuan (LCP):

Satu alat (iaitu dokumen) yang dijadikan asas untuk menilai permohonan kebenaran merancang dengan mengandungi cadangan pembangunan, analisis tapak serta menyediakan sebab-sebab dan justifikasi mengapa sesuatu cadangan pemajuan boleh dipertimbangkan untuk kelulusan. Keperluan ini diperuntukkan dalam seksyen 21A (1), Akta Perancangan Bandar dan Desa

Lembangan sungai: River basin, kawasan yang disaliri sungai serta cabang-cabangnya

Pelan tatatur: Pelan susunatur projek pembangunan, seperti perumahan, komersil, industri dsb

Pembangunan atau pemajuan:

Menjalankan apa-apa kerja bangunan, kejuruteraan, perlombongan, perindustrian, atau apa-apa kerja lain yang seumpamanya pada, di atas, di sebelah atas atau di bawah tanah, membuat sesuatu perubahan matan tentang penggunaan sesuatu tanah atau bangunan atau mana-mana bahagian daripadanya, atau memecah sempadan atau mencantumkan tanah; dan membangun atau memaju

Pemendapan kelodak: Pengalihan atau pengumpulan kelodak di dasar sungai/ longkang/ parit

Penilaian risiko banjir: Penilaian yang dijalankan untuk menguji tahap risiko banjir di sesuatu kawasan, khususnya sebelum pembangunan di kawasan tersebut dimulakan

Perluluhawan: Proses pereputan batuan atau perubahan fizikal dan kimia yang menyebabkan batuan terurai dan mereput hingga akhirnya menjadi tanah

Permukaan telap air: Permukaan tanah dimana air boleh diserap ke bawah tanah dengan mudah. Lazimnya permukaan bukan simen/konkrit contohnya permukaan tanah, rumput, pasir dll

Permukaan tidak telap air:

Pemukaan lantai konkrit ataupun simen yang mana air tidak dapat diserapkan secara semula jadi ke bawah tanah

Peta bencana: Peta yang memaparkan kawasan bencana

Pihak perancang wilayah:

Pihak yang menjalankan perancangan pembangunan di peringkat wilayah



Rancangan Fizikal Negara (RFN):

Rancangan fizikal yang meliputi semenanjung Malaysia yang diluluskan oleh Majlis Perancang Fizikal Negara

Rancangan Kawasan Khas (RKK):

Suatu kawasan khas untuk pengolahan khas dan terperinci dengan cara pemajuan, pemajuan semula, pengelokan, pemuliharaan atau amalan pengurusan atau sebahagiannya

Rancangan Struktur (RS):

Sesuatu draf rancangan struktur hendaklah mengandungi dasar dan cadangan am pihakberkuasa negeri berkenaan dengan pemajuan dan penggunaan tanah di dalam negeri itu yang disertakan dengan gambarajah- gambarajah tertentu

Rancangan Tempatan Daerah (RT):

Sesuatu draf rancangan tempatan hendaklah mengandungi suatu pelan dan suatu pernyataan bertulis serta perincian yang difikirkan sesuai oleh pihakberkuasa perancang tempatan

Struktur ketakselanjaran:

Satah perlapisan, folisasi, retakan, kekar dan zon-zon ricihan

Super levee: Tambakan aras permukaan tanah untuk mencegah tanah rendah daripada dilanda banjir

Swale: Saluran berumput

Zon Pengurangan Bahan Api:

Sebagai penghalang apabila berlakunya kebakaran hutan dengan menjarang/ mengelompokkan pokok-pokok renek dan mengurangkan tumbuhan yang mudah terbakar. Biasanya seluas 30 – 60 kaki

Zon Pengurusan Bahan Mudah Bakar:

Kawasan di sekeliling zon ruang tanah sehingga 100 kaki ke atas dari sebarang struktur memerlukan perlindungan. Tujuannya untuk melambatkan kemaraan api kebakaran dan mengurangkan intensiti kebakaran hutan

Zon Peralihan: Berfungsi sebagai zon peralihan antara zon dalaman dengan landskap semulajadi. Biasanya seluas 60 – 100 kaki



SUMBeR RUJUKan

American Rainwater Catchment Systems Association, dilayari pada 5 Mei 2008.Australian Geomechanics Journal and News of the Australian Geomechanics Society, Volume 42

No 1, March 2007.Australian Geomechanics Society, 2007. www.water.gov.my/division/river/stormwater/chapter_3.www.water.gov.my/division/river/stormwater/chapter_3.

htm ‘Development and Flood Risk – A Practice Guide Companion toPPS25’ (2007).David A. Farmer, Larimer County Wildfire Mitigation Plan, Colorado State Forest Service Fort

Collins District, April 1998, laman web: http://http://www.co.larimer.co.us/wildfire/wildfire_www.co.larimer.co.us/wildfire/wildfire_http://www.co.larimer.co.us/wildfire/wildfire_http://http://www.co.larimer.co.us/wildfire/wildfire_http://mitigation_plan.pdmitigation_plan.pdf, dilayari pada 2 September 2007.

Development and Flood Risk – A Practice Guide Companion to Planning Policy Statement 25 (PP25) (2005), laman web: http://www.communities.gov.ukhttp://www.communities.gov.uk/http://www.communities.gov.uk/http://www.communities.gov.uk , dilayari pada 28 Mac 2007.

Flood Risk Assessment Guidance for New Development, laman web: http://www.hrwallingford.http://www.hrwallingford.co.uk/co.uk/co.uk , dilayari pada 19 Mac 2007.

Floodplain Management In Australia, Best Practice Principles and Guidelines, Collingwood, Australia, 2000, laman web: http://www.publish.csiro.ahttp://www.publish.csiro.au dan http://www.rivernetwork.http://www.rivernetwork.org/~riverneorg/~rivernet, dilayari pada 4 Mei 2008.

Guidelines and Procedure for the Assessment of Flood Damages in Malaysia, Jabatan Pengairan dan Saliran (JPS) Malaysia, 2003.

Guidelines for Development within the Koo Wee Rup Flood Protection District (2003).http://www.state.sd.us/DOA/fire/glossary.hthttp://www.state.sd.us/DOA/fire/glossary.htm, dilayari pada 1 Feb. 2008,LID Manual, Low-Impact Development Design Strategies, An Integrated Design Approach, Samuel

E. Wynkoo, Jr., Department of Environmental Resources, Programs and Planning Division, Maryland, June 1999.

Low Impact Development, A Literature Review, Environmental Protection Agency, Washington DC, U.S, October 2000.

Making Space for Water: Taking forward a new Government strategy for flood & coastal erosion risk management, laman web:http://www.defra.gov.ukhttp://www.defra.gov.uk/http://www.defra.gov.uk/http://www.defra.gov.uk , dilayari pada 19 Mac 2007. http:/http:/www.planning-applications.co.ukwww.planning-applications.co.uk/www.planning-applications.co.uk/www.planning-applications.co.uk , dilayari pada 20 Mac 2007.

Manual Laporan Cadangan Pemajuan, Jabatan Perancangan Bandar dan Desa serta Pertubuhan Perancang Malaysia, April 2001.

Manual Penyediaan Rancangan Tempatan, Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia, Kementerian Perumahan dan Kerajaan Tempatan Malaysia, Edisi 3, 2001.

Manual Rancangan Struktur Negeri (RSN), Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia, Kementerian Perumahan dan Kerajaan Tempatan Malaysia, Edisi 1, Ogos 2001.

Planning Policy Guidance Note 25: Development and Flood Risk, 2005, laman web: http://www.http://www.communities.gov.ucommunities.gov.uk/k/k , dilayari pada 8 Januari 2007

Subdivision Design in Flood Hazard Areas, Marya Morris, American Planning Association, 1997.UNISDR (http://www.unisdr.org/eng/library/lib-terminology-eng% 20home.hthttp://www.unisdr.org/eng/library/lib-terminology-eng% 20home.htm), dilayari pada 31

Mac 2004.

geo-bencana dalam perancangan guna tanah

Documents