NOTA GEOGRAFI PMR

TEMA 1 : BENTUK MUKA BUMI DAN POTENSINYA

BAB 6 : KEDUDUKAN DAN KEISTIMEWAAN PELBAGAI BENTUK MUKA BUMI DI

MALAYSIA.

a) Kawasan Tanah Tinggi 1.Ciri Kawasan Tanah Tinggi di Malaysia

1

2. Ciri kawasan Tanah Tinggi di Sabah dan Sarawak

3. Ciri-ciri Tanah Tinggi di Malaysia

Sistem Gunung Lipat Muda

• terbentuk 30 - 50 juta tahun dahulu

• bermula dari Pusat Perbanjaran Pamir

(Banjaran Himalaya)

• tinggi dan kasap

Sistem Gunung Lipat Tua

• terbentuk 240 juta tahun dahulu •

bermula dari Dataran Tinggi Yunnan •

lebih rata dan tidak begitu tinggi

2

b) Kawasan Tanah Pamah

3

c) Kawasan Pinggir Laut 1. Bentuk muka bumi di pinggir laut akibat pemendapan ombak

1. Beting Pasir

Pemendapan timbunan pasir berhampiran dengan pantai

2. Anak Tanjung (Tetanjung)

Pemendapan pasir di hadapan teluk atau muara sungai

3. Tombolo

Beting pasir yang menyambungkan daratan dengan pulau.

4. Lagun

Perairan cetek yang dipagari anak tanjung

4

2. Keratan rentas pentas benua

Ciri-ciri Pentas Benua

1. Pentas benua ialah laut cetek di pinggir benua.

2. Pentas benua di perairan Malaysia ialah Pentas Sunda dan Pentas Sahul.

3. Dalamnya laut di Pentas Benua berbeza-beza antara 70 hingga 180 meter.

4. Laut yang cetek ini membolehkan cahaya matahari menembusi ke dasar laut. Hal ini

menggalakkan pertumbuhan plankton dan pembiakan ikan.

5. Menggalakkan aktiviti perikanan.

5

d) Pola Saliran

Ciri-ciri Pola Saliran Jenis-jenis pola

- Terbentuk di kawasan hulu

sungai yang mempunyai

lapisan batuan keras berselang Pola Jejala

seli dengan batuan lembut.

- Terdiri daripada beberapa

sungai cawangan.

- Contoh : Sg. Perak

- Terbentuk di lembangan

sungai yang mempunyai Pola reranting

struktur batuan yang sama

keras.

- Contoh : Sg. Kinanbatangan

dan Sg. Kelantan

- Terbentuk apabila sungai- Pola Jejari atau Sepunca

sungai mengalir keluar dari

satu punca ke semua arah.

- Contoh : Sungai-sungai di

Gunung Kinabalu

- Terbentuk apabila anak-anak

sungai mengalir dan bercantum

dengan sungai utama secara Pola Sejajar atau Selari

selari.

- Contoh : di cerun curam Sg.

Sittang, Myanmar.

6

- Terbentuk apabila aliran

sungai menjadi perlahan

kerana memasuki kawasan

tanah pamah. Pola bersirat

- Ditemui di kawasan delta dan

dataran banjir.

- Cirinya berjalur

- Contoh : Delta Mekong, Delta

Nil, Dataran Ganges.

- Terdapat di kawasan batu

kapur.

- Sungai mengalir masuk ke

kawasan batu kapur yang poros Pola Bawah Tanah

dan keluar semula sebagai

mata air apabila air sampai di

kawasan yang tidak poros.

7

e) Sungai dan Tasik di Malaysia

8

f) Bentuk muka bumi di sepanjang aliran sungai

9

BAB 7 : POTENSI BENTUK MUKA BUMI

TANAH TINGGI

1. Kawasan Tadahan dan legeh

• Banjaran Titiwangsa - legeh Sg. Pahang 2. Pusat pelancongan dan pusat

peranginan

• Contoh - Bukit Fraser, Tanah Tinggi Cameron, Tanah Tinggi Genting (B. Titiwangsa)

• Rekreasi - Air Terjun Kota Tinggi

• Contoh --Gua Batu Kapur - Gua Niah, Gua Mulu •

Aktiviti mendaki di Gunung Kinabalu, G. Tahan

dan G. Ledang 3. Kawasan penjanaan Hidroelektrik

• Contoh - Empangan Kenyir (Hulu Sg. Terengganu)

-Empangan Chenderoh & Temenggor - Sg. Perak -Empangan Batang Ai - Sg. Lupar -Empangan Tenom Pangi - Sg. Padas

4. Kawasan Pertanian Hawa Sederhana •

Tanaman teh, bunga, sayur-sayuran - Tanah

Tinggi Cameron , Kundasang 5. Sumber bahan binaan

• Contoh - Batu granit, batu kapur, batu marmar 6.

Kawasan pembalakan

KAWASAN PINGGIR LAUT

1. Kawasan Pelancongan dan rekreasi • Contoh

- Pulau Redang, Pulau Pangkor, Pantai

Cahaya Bulan, Port Dickson, Tanjung Aru. 2. Pusat Perikanan

• Contoh - Mersing, Pulau Ketam, Mukah •

Pelabuhan Perikanan - Kuala Besut, Mersing,

Pelabuhan Chendering (Laut Dalam) 3. Tapak Pelabuhan

• Contoh - Pelabuhan Klang, Pulau Pinang, Pasir Gudang, Kuantan. 4. Sumber ekonomi

• Kawasan paya ditebusguna untuk penanaman padi dan perindustian

• Contoh - Paya Besar di Pahang (padi) - Seberang Perai (perindustrian)

• Sumber kayu bakau - membuat cerucuk, kayu api, arang kayu

• Contoh - Muara Sg. Perak, Sg. Bernam, Sg. Rajang, sekitar Sandakan.

5. Kawasan perlombongan gas asli dan petroleum

• Kawasan Laut China Selatan • Contoh - Luar pantai Terengganu & Sarawak 6. Petempatan nelayan seperti Kuala Besut,

Mersing, Mukah, Sandakan dan Pulau Ketam

TANAH PAMAH 1. Kawasan Pertanian

• Tanih Aluvium - (padi)

• Contoh -Dataran Kedah Perlis Dataran Kelantan Dataran Tanjong Karang

Delta Rajang

• Kawasan kaki bukit beralun & bersaliran baik - (getah, kelapa sawit, koko dan nanas) Contoh - Dataran Johor

Lahad Datu, Sabah 2. Pusat petempatan dan tumpuan penduduk

• Contoh- Lembah Klang, Kuching Ipoh , Johor Bahru, Kota Kinabalu

3. Perlombongan

• Bijih Timah (Lembah Kinta, Lembah Klang) 4. Kawasan Perindustrian

• Contoh - Lembah Klang, Perai, Nilai, Likas, Bintulu

5. Tumpuan jaringan pengangkutan dan Perhubungan

• Jalan raya, landasan keretapi, LRT

• Contoh - Kuala Lumpur 6. Bandar-bandar utama seperti KL, Ipoh,

Kuching, Johor Bahru, Kota Kinabalu

1. POTENSI

KAWASAN

SALIRAN 1. Sumber air

• Kegunaan domestik - (Sg. Kelang di Empangan Klang Gate, Sg. Rajang)

• Sumber protein 2. Sumber Pengairan

• Sg. Muda - Projek Pengairan Muda

• Sg. Kelantan - Projek Pengairan Kemubu 3. Penjanaan Kuasa Hidroelektrik

• Empangan Kenyir (Terengganu)

• Empangan Chenderoh & Temenggor (Perak)

• Empangan Bakun, Batang Ai (Sarawak) 4. Jalan Perhubungan dan pengangkutan

• Contoh - Sg. Rajang, Sg. Kinabatangan, Sg. Segama

5. Sempadan negeri dan antarabangsa

• Sempadan negeri - Sg. Bernam (antara Perak dan Selangor) , Sg. Endau-Rompin (antara Johor dan Pahang)

• Sempadan Antarabangsa - Sg. Golok (antara Kelantan dan Thailand)

6. Kawasan rekreasi

• Contoh - Sg. Congkak, Tasik Kenyir 7. Tapak Tamadun awal

• Contoh - Sg. Melaka, Sg. Merbok (Kedah) 8. Pembentukan dataran aluvium

• Contoh - Dataran Kedah-Perlis, Kelantan

10

2. POTENSI BENTUK MUKA BUMI DI NEGARA LAIN

a) KAMPUCHEA

Peta Kampuchea: Kedudukan Tasik Tonle Sap

Tasik Tonle Sap

1. Tasik Tonle Sap- tasik air tawar terbesar di Asia Tenggara

2. Merupakan Tasik keempat produktif dalam aktiviti menangkap ikan di

Dunia (tangkapan ikan hanya pada musim kering, November- Mac)

3. Kegiatan penanaman padi giat dijalankan di sini.

4. Penangkapan ikan merupakan kegiatan utama penduduk tempatan.

11

b) PULAU JAWA

Peta Kedudukan Pulau Jawa

Pulau Jawa

1. Merupakan tanah gunung berapi yang digunakan secara produktif.

2. Padi ditanam di cerun-cerun bukit yang subur (tanih lava bes).

3. Kaedah peneresan dijalankan kerana :

a) Kekurangan tanah pamah

b) Mengurangkan hakisan tanah

4. Hortikultur - teknik pertanian moden untuk tanaman sayur dan buah-buahan di cerun bukit Pulau

Jawa.

12

c) MENAM CHAO PHRAYA DI THAILAND

Peta Thailand : Menam Chao Phraya

Menam Chao Phraya di Thailand

1. Menam Chao Phraya adalah penting untuk :

a) Jalan air pedalaman

b) Mengangkut balak

c) Membawa penumpang

d) Membawa barangan

e) Penjanaan kuasa hidroelektrik

2. Menam Chao Phraya terkenal dengan pasar terapung di mana pelbagai jenis barangan keperluan

dan makanan dijual di atas sampan di terusan yang dikenali sebagai ‟klong‟.

3. Dikenali sebagai „Venice Timur‟ kerana terusan yang banyak di Bangkok.

13

d) SWITZERLAND

Peta Kedudukan Switzerland

Kawasan Tanah Tinggi di Switzerland

Ciri-ciri

1. Bentuk muka bumi bergunung-ganang, sesuai untuk aktiviti pelancongan(bersalji, kegiatan luncur

air dan terjun dari tebing tinggi)

2. Contoh, Puncak Matterhorn, Puncak Eiger, Monch, Jungfrau(Mahkota pelancongan).

3. Musim panas-pelancongan untuk menikmati pemandangan bentuk muka bumi glasier.

4. Iklim kering mikro penyembuh semula jadi batuk kering (Bandar St Moritz dan Davos).

14

BAB 8 : KESAN KEGIATAN MANUSIA TERHADAP ALAM SEKITAR

KESAN KEGIATAN MANUSIA

PENEBANGAN HUTAN

• Spesies pokok pupus •

Kehilangan habitat flora dan fauna

• Hakisan tanah

• Tanah runtuh

• Gelongsoran tanah

KEGIATAN PERTANIAN

• Nutrien tanah berkurangan •

Tanah tidak subur

• Pencemaran udara

• Menjejaskan kesihatan

• Pertanian pindah- kemusnahan spesies tumbuhan dan habitat

PEMBINAAN JALAN RAYA

• Perubahan landskap

• Kepupusan flora dan

fauna

• Hakisan

• Tanah runtuh

LANGKAH-LANGKAH MENGATASI

Pemeliharaan - usaha untuk melindungi, merancang, mengurus sumber semulajadi

Langkah Mengatasi Langkah Mengatasi

Pemuliharaan - usaha membaik pulih sumber yang diganggu agar kembali asal

Langkah Mengatasi

• Penyediaan sistem • Penghutanan semula • Kawasan hutan

simpan

• Penguatkuasaan undang-undang

• Kaedah biologi - ular, burung hantu

• Penggunaan baja organik

15

perparitan

• Kaedah pen gurusan cerun

• Tanam an tutup bumi

• Pembinaan tembok konkrit

• Peneresan bertangga

• Pembinaan terowong

TEMA 2: CUACA DAN IKLIM SERTA PENGARUHNYA

Putaran Bumi Fenomena

BAB 9 : PERGERAKAN BUMI DALAM SISTEM SURIA

PERGERAKAN BUMI

Putaran Bumi Peredaran Bumi

- Berlaku siang dan malam - Ketinggian matahari tengah

- Air pasang dan surut hari berbeza

- Pembiasan angin lazim - Empat musim

dan arus lautan - Solstis dan ekuinoks

- Perubahan waktu tempatan - Siang dan malam tidak sama panjang

PUTARAN BUMI

Paksi Berputar dari barat ke timur

Masa 24 jam

Berlaku siang dan malam

Kesan Air pasang dan surut

Pembiasan angin lazim dan arus lautan

Perubahan waktu tempatan

16

PEREDARAN BUMI

Peredaran Bumi Fenomena

Beredar Mengelilingi matahari

Masa setahun

ketinggian matahari tengah hari berbeza

kejadian empat musim Kesan siang dan malam tidak sama panjang

ekuinoks dan solstis

17

KEJADIAN EMPAT MUSIM

Rajah Fakta Fenomena

Musim Ekuinoks musim bunga

I Tarikh 21 Mac

Kedudukan matahari Tegak di Garisan Khatulistiwa

Hemisfera Utara Musim Bunga

Hemisfera Selatan Musim Luruh

Kesan Siang dan malam

Musim Solstis Musim Panas

II Tarikh 21 Jun

Kedudukan matahari Tegak di Garisan Sartan

Hemisfera Utara Musim Panas

Hemisfera Selatan Musim Sejuk

Kesan Matahari tengah malam di Kutub Utara Siang lebih panjang di Hemisfera Utara

Musim Ekuinoks Musim Luruh

III Tarikh 23 September

Kedudukan matahari Tegak di Garisan Khatulistiwa

Hemisfera utara Musim Luruh

Hemisfera selatan Musim Bunga

Kesan Siang dan malam sama panjang seluruh dunia

Musim Solstis Musim Sejuk

IV Tarikh 22 Disember

Kedudukan matahari Tegak di Garisan Jadi

Hemisfera utara Musim Sejuk

Hemisfera selatan Musim Panas

Kesan Matahari tengah malam di Kutub Selatan Siang lebih panjang di Hemisfera Selatan

CUACA DAN IKLIM NEGARA MALAYSIA

HUJAN Malaysia menerima 2 jenis hujan :

• Hujan Perolakan

• Hujan Bukit/ Relief - Min hujan tahunan 2600 mm

Jenis Hujan

1. Hujan Perolakan

• Kawasan paling lembap ialah

Bukit Larut ( > 4000 mm),

Long Akah ( >5000 mm )

• Kawasan paling kering ialah

Daerah Jelebu ( < 2000 mm )

Chuping ( < 2000 mm )

Rajah 1: Hujan perolakan

2. Hujan Bukit/Hujan Relief

Rajah 2: Hujan bukit

Ciri-ciri:

• Keadaan siang yang sangat

panas

• Turun pada waktu petang •

Disertai kilat dan petir •

Awan komulonimbus

• Hujan lebat dan singkat

Ciri-ciri :

Berlaku di bahagian cerun

yang menghadap angina

lembap

Hujan lebat di pantai timur

Semenanjung Malaysia dan

pedalaman Sarawak.

Kawasan lindungan hujan

seperti Daerah Jelebu dan

Kuala Pilah.

•

19

ANGIN Pembentukan Sistem Angin Monsun

Monsun Timur Laut

Tekanan Tinggi)

(Musim dingin)

GK

Tekanan Rendah

(musim panas)

• Bertiup dari bulan Nov - Mac

• Berpunca dari pedalaman Benua Asia •

Hujan lebat ke :

Pantai timur Sem. M‟sia

• Timur laut Sabah

• Pedalaman S‟wak

• Kawasan lindungan hujan:

• Pantai Barat Sem. M‟sia kerana dihalang

oleh Banjaran Titiwangsa Monsun Barat Daya

Tekanan Rendah (musim panas)

GK

Tekanan Tinggi

(musim sejuk)

• Bertiup dari Mei - Sept • Pantai Barat Sabah kerana

• Berpunca dari Benua Australia halangan Pulau Sumatera dan

• Hujan sederhana: Kalimantan

Pantai Barat Sem. M‟sia • Kuala Pilah - kawasan lindungan

Pedalaman S‟wak hujan

20

Bayu Darat dan Bayu Laut

Bayu Darat Bayu Laut

• Terjadi pada waktu malam

• Waktu malam daratan sejuk lebih

cepat

• Suhu daratan lebih rendah daripada

lautan

• Tekanan udara tinggi di daratan

• Tekanan udara rendah di lautan

• Udara bergerak dari daratan ke lautan

• Terjadi pada waktu siang

• waktu siang daratan menjadi panas

lebih cepat

• suhu daratan lebih tinggi daripada

lautan

• Tekanan udara rendah di daratan

• Tekanan udara tinggi di lautan

• Udara bergerak dari lautan ke daratan

21

FAKTOR-FAKTOR YANG MEMPENGARUHI CUACA DAN IKLIM MALAYSIA

Kedudukan

• Berhampiran garisan Khatulistiwa

(1˚ U - 7 ˚U)

• Pancaran matahari tegak

• Sejatan tinggi

Angin Monsun

MTL (Nov - Mac)

• Dari tengah benua Asia

MBD

(Mei -Sept)

• Dari benua

Australia

• Suhu tahunan tinggi (27˚ C)

• Hujan sepanjang tahun (2600mm)

• Tidak mengalami musim kemarau

Faktor yang

mempengaruhi

cuaca dan

iklim Malaysia

Ketinggian dari aras laut

22

Kepulauan dan kelautan

• Suhu harian lebih rendah di pinggir pantai

• Suhu lebih tinggi di

kawasan pedalaman

• Contoh suhu di kawasan pinggir laut dan pulau

- Kuala Pahang (6.4 ˚C)-pinggir laut - Bayan Lepas (7.2˚

C)-pulau

• Contoh

• Suhukawasan pedalaman - Grik (10.6˚ C) - K. Lumpur (10.0˚ C)

BAB 10 : PENGARUH CUACA DAN IKLIM TERHADAP KEGIATAN MANUSIA

ZON IKLIM DUNIA

ZON PANAS ZON SEDERHANA ZON SEJUK

panas sepanjang Mengalami 4 Sejuk sepanjang tahun tahun musim yang nyata

- Iklim Artik / - Iklim China Tundra

- Iklim - Iklim Steppe Khatulistiwa - Iklim -

- Iklim Monsun Mediterranean Tropika - Iklim Laurentia

- Iklim - Iklim Siberia Kebenuaan - Iklim British Tropika ( Sudan )

- Iklim Gurun

23

Ciri-ciri Iklim dan Cara Hidup Penduduk

Cara Hidup Penduduk

Zon Panas Pertanian Malaysia

• Iklim Khatulistiwa • Padi,getah,kelapa sawit

• Panas dan lembap sepanjang tahun • Teh, sayur-sayuran hawa sederhana di

• Purata suhu 270 C kawasan tinggi

• Julat suhu 20 C - 3

0 C

• Hujan tahunan 2600 mm Perikanan

• Dijalankan kecuali pada musim

tengkujuh

• Musim tengkujuh nelayan di pantai timur

Semenanjung Malaysia membaiki bot dan

jala

Pembalakan

• Pada musim hujan tidak dapat dijalankan kerana jalan rosak dan licin, tanah runtuh

Gurun Thar (India)

• Iklim Gurun Panas

• Suhu musim panas 450 C

• Suhu musim sejuk 80 C - 28

0 C

• Julat suhu harian besar, 350 C

• Hujan tahunan 250 mm

• Penduduk berpindah-randah untuk mencari air

• Menternak biri-biri dan kambing

• Pertanian terhad

Zon Sejuk Sederhana ( Siberia)

• Iklim sejuk sederhana kebenuaan

• Musim panas singkat 150 C-20

0 C

• Musim sejuk panjang -50 C hingga -

170 C

• Julat suhu tahunan besar 300 C

• Hujan tahunan 533 mm

• Puak Evenks mengamalkan cara hidup nomad

• Menternak lembu, kuda dan biri-biri

• Pembalakan dijalankan di hutan pokok tirus (Taiga)

• Perlombongan petroleum

• Pertanian campur sayur dan tembakau

Zon Sejuk ( Greenland)

• Iklim sejuk dan panjang -40 C hingga -22

0

C

• Musim panas singkat 10 C hingga 5

0 C

24

• Hujan tahunan 250 mm

• Orang Eskimo ( Inuit ) berpindah randah

mengikut musim

• Tinggal di igloo pada musim sejuk ; tupik pada musim panas

• Pengangkutan utama, andur salji pada

musim sejuk ;kayak/ umiak pada musim

panas • Perikanan dijalankan pada musim panas

• Penternakan biri-biri di sepanjang fiord

PENGARUH MANUSIA TERHADAP CUACA DAN IKLIM

Bil Jenis-jenis Pencemaran

1 Pencemaran udara daripada kenderaan dan kilang

2 Sungai tercemar oleh bahan toksid

3 Kandungan asid dalam air hujan

4 Asap dan debu daripada pembakaran terbuka

5 Pembebasan CFC

6 Peningkatan asid dalam tanah

Bil. Kesan Kegiatan Kegiatan / Aktiviti Manusia Kesan-kesan Terhadap

Manusia Manusia

1

Jerebu • Udara yang tercemar • Mengurangkan jarak

dengan debu, asap dan penglihatan

habuk • Menjejaskan kesihatan

• Biasanya berlaku di manusia (kesukaran

bandar dan kawasan bernafas)

kilang

2 Hujan asid • Hujan mengandungi • Menjejaskan penafasan asid lemah dan penyakit kulit

• Pencemaran udara • Memusnahkan tumbuh-

dengan wap air di tumbuhan

atmosfera membentuk • Mencemarkan air dan hujan asid mengancam hidupan laut

3 Kesan Rumah Hijau • Pemanasan bumi kesan

daripada haba yang

terperangkap dalam

lapisan atmosfera

4 Penipisan Lapisan • Pembebasan gas CFC

Ozon (Klorofluorokarbon)

• Peningkatan suhu

• Pencairan ais di kutub

• Penyakit barah kulit dan

katarak mata

• Peningkatan suhu

25

TEMA 3: JENIS DAN TABURAN TUMBUHAN SEMULAJADI DAN HIDUPAN LIAR.

1. Taburan tumbuhan semula jadi di Malaysia.

1. Hutan Hujan Tropika

4. Hutan Paya Bakau

(air masin)

5. Hutan Gunung

2. Hutan Pantai

3. Hutan Paya Air Tawar

U

6. Hutan Hujan Tropika

1. Pedalaman Pahang, Perak dan Kelantan 2. Pinggir Pantai Terengganu dan Kelantan 3. Tasik Chini dan Tasik Bera 4. Pinggir Pantai Barat Semenanjung 5. Gunung Kinabalu 6. Pedalaman Sabah dan sarawak

Peta : Jenis hutan semula jadi di Malaysia

2. Jenis, ciri dan kawasan tumbuhan semula jadi di Malaysia.

Jenis Ciri hutan

Ciri:

Hutan Malar hijau, pokok tumbuh rapat, padat, empat lapisan, berkanopi,

Hujan batang lurus, akar banir, banyak jenis

Tropika Pokok:

Cengal, balau, meranti, keruing, nyatuh, seraya, lantai hutan- pokok

renek, paku pakis, herba, palma dan liana, tumbuhan menumpang

(epifit, saprofit)

Binatang:

Musang, orang utan, tapir, monyet, kancil

Ciri:

Hutan Pokoknya tidak tinggi, akar jangkang (menyokong pokok-pernafasan),

Paya akar ceracak (pernafasan), daun bersaiz kecil, berkilat dan tebal

Bakau/ Pokok:

paya air Bakau kurap, bakau minyak, pokok api-api, gedabu, berembang,

masin jongkong, nipah (tumbuh di pantai berlumpur)

Binatang:

Ikan, udang, ketam, kerang, ular, monyet, burung botak, burung upih

Kawasan

1.Kawasan kaki bukit

Banjaran Titiwangsa

2.Banjaran Bintang, 3.Banjaran

Crocker, 4.Banjaran Tama Abu

1.Muara sungai

2.Sungai Rajang

3.Sungai Perak

4.Sungai Baram

5.Sungai Bernam

26

Ciri:

Hutan Tumbuhan ditenggelami air secara kekal, tidak tinggi dan berbatang

Paya Air kecil, daun bersaiz besar dan berlidi (nipah)

Tawar Pokok:

Rumbia, pulai basong, terap, bintangor, ramin, kempas, nipah, gelam.

(tumbuh di tanah gambut / saliran tidak baik)

Binatang:

Ikan, udang galah, ular, biawak dan katak.

Ciri:

Hutan Berbatang lurus, bentuk kon, daun berbentuk jarum (pokok ru) -

Pantai tumbuh di kawasan pantai berpasir.

Pokok:

Ru, mengkuang, kelapa, menjalar (tapak kuda)

Binatang:

Biawak, monyet, burung botak, burung upih,

Kawasan tanah laterit, jenis dan kepadatan berbeza mengikut

Hutan ketinggian-semakin tinggi semakin jarang, ditumbuhi lumut (puncak

Gunung gunung) kerana dilindungi awan lembap dan sejuk, ketinggian

melebihi 1200m.

Pokok:

Konifer, oak gunung (1200m-1500m), tumbuhan hampir sekata

melebihi 1500m, lumut melebihi 2000m.

Binatang:

Tupai, tikus puncak, katak pokok, helang rajawali, wak-wak

1.Sekitar Tasik Bera 2.Sekitar

Tasik Chini

3.Kawasan tanah gambut.

Kawasan pantai berpasir (Rantau

Abang, Pantai Cahaya

Bulan), Hutan Simpan Sungai

Miang, Pekan Pahang

1.Banjaran Titiwangsa

2.Banjaran Crocker 3.Banjaran

Tama Abu

3. Gambarajah hutan di Malaysia.

i. Hutan Paya Air Masin.

Akar jangkang Akar ceracak

(cengkam tanah) (pernafasan)

27

ii. Hutan Hujan Tropika.

50 M

40 M

30 M

Lapisan kanopi 20 M

10 M

0 M

iii. Hutan Gunung.

Ketinggian

2000 m

1800 m

1500 m

1200 m

0 m

Lumut dan kulampair

Hutan gunung (konifer,pain,reflesia)

Hutan gunung (oak, orkid, p. kera)

Hutan konifer (tirus)

Hutan Hujan Tropika

28

B. FAKTOR YANG MEMPENGARUHI TUMBUHAN SEMULA JADI DAN HIDUPAN LIAR.

1. Faktor mempengaruhi tumbuhan dan hidupan liar di Malaysia.

FAKTOR HURAIAN

1. Kawasan tanah tinggi dan cerun curam pokoknya bersaiz kecil.

Bentuk muka 2. Semakin tinggi kawasan, saiz pokok semakin kecil. Contoh di Gunung

bumi Kinabalu - pokok lumut, kulampair, orkid.

3. Pokok besar tumbuh di kawasan tanah pamah dan kaki bukit. Contoh

di Hutan Belum - jelutung, cengal, meranti.

1. Unsur-unsur iklim ialah suhu, hujan, cahaya matahari dan kelembapan.

2. Hujan 2600mm, panas dan lembap sepanjang tahun, suhu 26°C

Iklim menggalakkan pertumbuhan Hutan Hujan Tropika. Contohnya Hutan

Simpan Belum - keruing, meranti, balau

3. Kawasan gunung bersuhu rendah ditumbuhi hutan gunung. Contoh di

Gunung Kinabalu.

4. Kawasan rendah bersuhu tinggi ditumbuhi Hutan Hujan Tropika,

hutan pantai dan hutan paya.

Contoh: Hutan Pantai - pokok menjalar, pokok ru, tapak kuda / Hutan

paya air tawar - nipah, rumbia, ramin, / Hutan air masin - Bakau

kurap, Bakau minyak.

1. Saliran baik di kawasan tanah pamah menggalakkan pertumbuhan

Saliran Hutan Hujan Tropika.

2. Kawasan yang tidak bersaliran baik - kawasan rendah dan sentiasa

ditakungi air ditumbuhi Hutan Paya Air Tawar - nipah, rumbia, kempas, bintangor, terap, pulai basong (Tasik Bera dan Chini)

1.Tanah lumpur / liat sesuai untuk hutan paya air masin - Pantai Timur

Sabah, Muara Sg Rajang/Baram/Sg Perak.

Tanih 2.Tanah aluvium/ lanar/ laterit sesuai untuk Hutan Hujan Tropika.

3.Tanah gambut sesuai untuk Hutan Paya Air Tawar.

4.Tanah pasir sesuai untuk hutan pantai.

29

2. Jenis tumbuhan semula jadi dan hidupan liar di negara lain.

Hutan Hujan Hutan Monsun Hutan

Perkara Tropika Tropika Mediterrenean Gurun Tundra

Negara Malaysia Thailand Turki Sahara Tundra

Jenis iklim Khatulistiwa Monsun Tropika Mediterranean Gurun panas Tundra

Panas : Siang : 44oC Panas :

Suhu 27oC 24

oC - 27

oC 21

oC - 24

oC Malam :10

oC 10

oC

Sejuk: Sejuk :

10oC - 14

oC -14

oC

Hujan/ 2030mm 1000 - 2000mm 400 - 800mm Kurang 250mm Kurang

kerpasan 250mm

-Malar hijau. -Hutan lebih -daun berbulu. -Tahan, -tumbuh masa

jarang. Kemarau musim panas

-Padat, berakar -malar hijau, yang singkat.

banir,daun lebar. -Menggugurkan tahan kemarau. -daun keras,

daun pada kecil,berduri,ber -berakar

-Empat lapisan musim kering. -berdaun kecil,kayu bulu. pendek.

Ciri yang nyata. keras,berkulit tebal.

tumbuhan -Tumbuhan -batang pokok -pokok renek

semulajadi -Tumbuhan lantai lantai padat berlendir. dan bantut. jarang.

-Kayu keras. -banyak

-Kayu keras. -akar panjang. lumput dan

-Tumbuhan daun kulampair.

-Tumbuhan luruh.

pelbagai jenis. -pokok tirus/

-Tumbuhan taiga.

-Akar banir. sejenis. (malar hijau)

Jenis pokok meranti,cengal, Penaga, jati, oak,laurel malle, kaktus, belberi,willo,

keruing, merbau cendana pain, zaiton, akasia,pokok birch,ash,

lavender, rosemary renek,prickly kerdil pear

Hidupan liar Harimau,gajah, Gajah,ular , Landak,ular, arnab Unta.badger, Beruang

tapir,orang monyet,badak, tikus, kala kutub,burung,

utan,seladang, kucing hutan jengking,dhab, arnab artik,

pelanduk musang anjing laut

fennec,biawak

pasir

30

3. Taburan Hutan Gurun Panas, Tundra, Mediterranean dan Monsun Tropika.

Mediterranean

Tundra

EROPAH ASIA

AFRIKA

Gurun Monsun Tropika AUSTRALIA

Petunjuk :

Hutan Monsun Tropika Mediterranean

Hutan Gurun Hutan Tundra

31

C. KEPENTINGAN TUMBUH-TUMBUHAN SEMULA JADI.

1. Kepentingan tumbuhan berdasarkan jenis hutan:

HUTAN HUJAN TROPIKA

- membekalkan kayu balak untuk pembinaan - rotan dibuat perabot dan hasil kraftangan - kawasan tadahan air(akuifer) - habitat flora dan fauna - Sumber herba perubatan tradisional - menstabilkan gas karbon dioksida di udara - Menyamankan suhu - Eko-pelancongan(hutan simpan,Taman Negara)

HUTAN PAYA BAKAU - pokok bakau digunakan sebagai kayu api, menyamak kulit binatang,cerucuk

dan kelong - daun nipah untuk dibuat atap - kawasan pembiakan hidupan laut - habitat burung helang,bangau dan keluang

HUTAN PAYA AIR TAWAR - daun nipah dibuat atap - pokok sagu untuk hasil sagu - mengkuang untuk kraf tangan - perikanan air tawar

HUTAN PANTAI - kayu pokok ru untuk dibuat perahu dan kelong - hasil buah kelapa

- mengkuang untuk kraftangan seperti tikar dan bakul

HUTAN GUNUNG - rotan untuk dibuat hasil perabot - eko-pelancongan - habitat spesies flora unik seperti bunga rafflesia,orkid dan periuk kera - kayu lembut untuk buat kertas

32

2. Kepentingan hutan secara umum.

1.bekalan kayu balak

2.bekal Oksigen dan serap

Karbon Dioksida

3.habitat haiwan liar

4.rantaian makanan Semula jadi

KEPENTINGAN UMUM HUTAN

SEMULA JADI

5.kawasan tadahan air

6.mencegah hakisan dan tanah runtuh

7.pelancongan/ ekopelancongan

8.menyediakan makanan/ perubatan

9.bahan kraf tangan/ perabot

10.tempat tinggal

masyarakat orang asli

33

D. KESAN KEGIATAN MANUSIA TERHADAP TUMBUHAN SEMULA JADI DAN HAIWAN LIAR.

`

Kesan penebangan hutan terhadap tumbuh-

tumbuhan semulajadi dan hidupan liar

a. mengganggu keseimbangan ekosistem

b. generasi muda tidak kenal hidupan liar dan

tumbuhan semulajadi c. keluasan hutan berkurangan d. mengganggu kepadatan tumbuh-tumbuhan, saiz,

habitat dan struktur haiwan e. mengubah taburan flora dan fauna

Pertanian

1.hutan ditebang dan dibakar

2.tumbuhan semulajadi diganti tanaman.

3.cerun di teres 4.berlaku hakisan dan

tanah runtuh 5.pertanian pindah

mengubah lanskap 6.tanah longgar dan

terhakis 7.tanih tidak subur 8.penggunaan racun

serangga dan baja mencemarkan air dan tanih

9.hidupan liar kehilangan habitat dan makanan

dan akhirnya memusnahkan tanaman

Pembalakan

1.pokok ditebang tanpa ditanam semula. 2.tanah terdedah dan

tidak subur 3.kehilangan habitat

flora dan fauna 4.spesies flora dan

fauna pupus 5.hidupan liar

menganggu manusia 6.penggunaan jentera berat memampatkan

tanah dan memusnahkan benih dorman /pokok muda

7.tanah menjadi tandus 8.kehilangan sumber

makanan

Petempatan

1.hutan ditebang dan diganti dengan

bangunan 2.cerun diteres dan terhakis 3.kegiatan negatif seperti pembuangan sampah dan sisa industri

mengakibatkan pencemaran

4.banjir berlaku apabila hujan lebat

5.perubahan landskap

34

E. PEMELIHARAAN DAN PEMULIHARAAN TUMBUH-TUMBUHAN SEMULAJADI DAN HIDUPAN

LIAR

ASPEK LANGKAH HURAIAN

a.Kawasan hutan rizab yang

Pemeliharaan 1.Hutan simpan diwartakan oleh kerajaan

b.Pembalakan tidak dibenarkan

c.Diuruskan oleh Perhilitan

d.Cth : Hutan Simpan Belum

2. Menghadkan lesen pembalakan Jabatan Perhutanan Negeri

3. Penebangan terpilih Diameter pokok melebihi 45 cm

4. Bancian hutan a.Menilai pertumbuhan sepsis - jenis,saiz dan taburan

b.Cth : Hutan Gua Musang, Tembeling

5.Menguatkuasakan akta Mengenakan denda dan penjara ke atas pembalak dan

pemburu tanpa lesen *Dasar Perhutanan Negara (1978)

* Akta Perhutanan Negara(1984)

6.Silvikultur a.Semaian,penanaman,pembajaan,

penjagaan dan rawatan

pokokpokok hutan.

b.Memastikan pokok membesar

dengan cepat, subur dan

terpelihara. 7.Menjadikan hutan lipur Hutan rekreasi

Cth : Hutan Lipur Ulu Kinta, Perak

8.Kempen mencintai hutan Oleh Persatuan Pencinta Alam, WWF(Tabung Hidupan

Liar Dunia), Jabatan Perhilitan & Jabatan Perhutanan

9.Renjer hutan Tanam pokok, mengawal penebangan haram dan

mengawasi kebakaran.

1.Penghutanan semula a.Menanam semula pokok-pokok

Pemuliharaan terpilih b.Cth : akasia,merbau,jati

c.Dijalankan di Hutan Hujan

Tropika dan hutan paya air

masin. d.Cth : Tanjung Piai di Johor

2.Ladang hutan Mengadkan penghutanan semula di kawasan bekas pembalakan dan di kawasan terbiar.

35

TEMA 4: DINAMIK PENDUDUK

BAB 7 : TABURAN PENDUDUK

TABURAN PENDUDUK

PENDUDUK PADAT Melebihi 200 orang sekm persegi

• Penanaman Padi kawasan delta di Delta Kelantan, Dataran Kedah-Perlis dan Delta Rajang

• Perusahaan dan Perindustrian

Lembah Klang dan Seberang Prai

• Perlombongan Bijih timah Lembah Kinta dan Lembah Klang

• Bandar utama Kuala Lumpur, Georgetown, Ipoh, Johor Bharu, Kota Bharu, Kota Kinabalu dan Kuching

PENDUDUK SEDERHANA PADAT

Penduduk 50 - 200 orang sekm persegi

• Kawasan Pertanian Pantai Barat Semenanjung

• Kawasan Perikanan Pantai Timur Semenanjung Malaysia seperti di Kuala Berang, Bachok dan Jerantut

• Kawasan Rancangan Kemajuan Tanah Persekutuan (FELDA)

Segi Tiga Jengka Pahang Tenggara, Johor Tenggara dan Kelantan Selatan

• Kawasan perlombongan petroleum-Kerteh, Bintulu, Sibu

PENDUDUK JARANG Penduduk kurang 50 orang sekm persegi

• Kawasan Tanah Tinggi yang berhutan

contoh Banjaran Titiwangsa, Banjaran Nakawan, Banjaran Tahan, Banjaran Bintang, Banjaran Kledang.

• Kawasan Paya contoh Tasik Cini dan Tasik Bera

• Kawasan Pedalaman contoh di pendalaman Sabah dan Sarawak

36

TABURAN PENDUDUK NEGARA MALAYSIA

37

FAKTOR- FAKTOR YANG MEMPENGARUHI

TABURAN PENDUDUK

BENTUK MUKA BUMI / FIZIKAL

• Tanih Aluvium kegiatan pertanian seperti padi. Contoh Dataran Kedah-Perlis dan Delta Kelantan

• Tanah Pamah pembinaan jaringan pengangkutan. Contoh Bandaraya Kuala Lumpur.

• Kawasan gunung dan hutan penduduk jarang seperti Banjaran Titiwangsa.

• Kawasan Tanah Tinggi Tanah Tinggi Cameron dan Kundasang ditanam teh,sayuran dan bunga hawa sederhana

DASAR KERAJAAN

• Dasar Perindustrian Negara contoh Zon Perindustrian Bebas di-

Sungei Way, Bayan Lepas, Perai, Pasir Gudang menyediakan peluang pekerjaan.

• Rancangan Kemajuan Tanah Persekutuan

contoh Felda dan Felcra.

SUMBER MINERAL

• Kawasan Perlombongan Contoh Lembah Kinta dan Lembah Klang

• Perlombongan petroleum dan gas asli Kerteh, Miri, Lutong, Port Dickson

38

EKONOMI

• Kawasan penanaman padi contoh Dataran Kedah-Perlis, Dataran Kelantan dan Terengganu.

• Kawasan penanaman getah contoh sekitar Seremban dan Lahad Datu

• Kawasan penanaman kelapa sawit contoh sekitar Kluang Johor, Kuala Pilah dan Tawau.

• Kawasan industri contoh Shah Alam, Petaling Jaya, Pasir Gudang, Bayan Lepas, Bintulu

JARINGAN PENGANGKUTAN

• Tahap kebolehsampaian menggalakkan perkembangan

• Sistem perhubungan yang baik memajukan bandar-bandar besar. Contoh Sepang, Subang - lapangan terbang Bukit Jalil, Kelana Jaya - Aliran Transit Ringan (LRT)

• Pelabuhan seperti Pulau Pinang,Klang, Tanjung

Pelepas, Pasir Gudang telah dapat mewujudkan peluang pekerjaan.

BAB 8 : PERUBAHAN PENDUDUK PERUBAHAN PENDUDUK

Jumlah penduduk yang bertambah atau berkurang dalam setahun akibat pertambahan semulajadi dan migrasi

Pertambahan semulajadi Perbezaan antara kadar kelahiran dengan kadar kematian

Kadar Kelahiran Kadar kematian

Migrasi Proses pergerakan penduduk dari satu tempat lain untuk menetap secara kekal atau sementara

Imigrasi Emigrasi Jumlah kelahiran bagi setiap 1000 penduduk dalam tahun tertentu

Jumlah kematian bagi setiap 1000 penduduk dalam tahun tertentu

Perpindahan penduduk masuk ke sesebuah negara baru

Perpindahan keluar penduduk ke luar negara

Konsep kadar Kelahiran Kasar

Jumlah kelahiran dalam setahun X 1000 Jumlah penduduk pada pertengahan tahun

Konsep kadar Kematian Kasar

Jumlah kelahiran 1.Kestabilan Dalam setahun x1000 politik

Jumlah penduduk 2.Peluang pada pertengahan pekerjaan

3 Urusan peribadi

Faktor - faktor yang Mempengaruhi

KELAHIRAN

1. Dasar kependudukan Negara

2 .Amalan perancangan keluarga

3. Kerjaya dan status wanita

4. Perkahwinan lewat 5.Taraf hidup dan

ekonomi keluarga 6 .Sosiobudaya dan

agama 7 Taraf pendidikan

KEMATIAN

1.Dasar kerajaan ( Kawalan Penyakit )

2. Taraf hidup 3. Taraf pendidikan 4 Taraf kesihatan dan kemudahan

perubatan 5. Kekurangan

makanan 6. Bencana alam

39

• Peluang

Pekerjaan

• Melanjutkan

pelajaran

• Mengikut

keluarga

• Gaji lumayan

PERUBAHAN

PENDUDUK MALAYSIA

PADA MASA DEPAN

PADA MASA KINI

• Penurunan kadar kelahiran bagi setiap 1000 penduduk 1990 - 28 orang 2001 - 23.5 orang

• Penurunan kadar kematian bagi setiap 1000 penduduk. 1990 -4.6 orang 2001 -4.4 orang

PADA MASA DEPAN

• Kekurangan tenaga buruh •

Peningkatan warga tua

• Kemasukan buruh asing

• Peningkatan kos rawatan dan kesihatan.

LANGKAH-LANGKAH

• Berkeluarga besar

• Perkhidmatan layan diri

• Meningkatkan usia persaraan

• Penggunaan robot dan jentera

• Pertambahan keluarga besar

40

Bab 9: Dinamik Penduduk : Migrasi Penduduk

MIGRASI PENDUDUK

Migrasi Migrasi Dalaman:Melibatkan Antarabangsa:Melibatkan perpindahan penduduk dalam perpindahan penduduk dari negeri sama ada antara daerah @ sesebuah negara yang lain. negeri. (merentasi sempadan)

Faktor-faktor yang mempengaruhi Migrasi

Dalaman dan Migrasi Antarabangsa

Faktor Penarik Faktor Penolak Peluang pekerjaan

Infranstruktur

Bencana alam Infranstruktur

Taraf hidup tinggi

Pengangguran

Pekerjaaan Tetap Pendidikan

Peluang pekerjaan Keamanan politik

Mengikut

Suami/Isteri Ketidakstabilan politik

Sumber bahan Taraf hidup mentah rendah

Kekurangan Udara nyaman Kemudahan

Infranstruktur

41

Pola Migrasi Penduduk Malaysia

Luar Bandar Bandar

Faktor Penarik Faktor Penolak

Peluang pekerjaan terhad Banyak peluang kerja

Peluang Pendidikan terhad Peluang pendidikan tinggi

Infranstruktur terhad Taraf hidup lebih baik

Bandar Luar Bandar

Faktor Penolak Faktor Penarik

Tukar Selera Ketenangan & kedamaian

Arahan Majikan Keindahan semulajadi

Ikut keluarga @ saudara Balik kg. selepas bersara

42

Luar Bandar Luar Bandar

Faktor Penolak Faktor Penarik

Kemiskinan hidup Pembukaan kws baru

Pendapatan rendah Penyusunan semula pdk

Kurang tanah utk diusahakan Membasmi kemiskinan

Bandar Bandar

Faktor Penolak Faktor Penarik

Melanjutkan pelajaran Tukar tempat kerja

ikut suami atau isteri Peluang pendidikan tinggi

Peluang pekerjaan terhad Peluang perniagaan tinggi

43

Rancangan Tanah Pembangunan FELDA (Lembaga Kemajuan Tanah Persekutuan)

PAHANG • Felda Tersang, Raub/ Kuala LipisnnNNNNNN

• Felda Jengka, Temerloh/Jerantut

• Felda Chini, Pekan

• Felda Keratong, Rompin

N EGERI SEMBILAN

• Felda Palong, Jempol

• Felda Bukit Rokan, Tampin

J OHOR

• Felda Air Tawar, Kota Tinggi

• Felda Kahang, Keluang

• Felda Pemanis, Segamat

• Felda Tenggaroh, Mersing SABAH

• Felda Gugusan, Sahabat

• Felda Umas

44

RANCANGAN

PEMBANGUNAN

TANAH KERAJAAN

Lembaga Kemajuan Tanah Persekutuan

( FELDA )

Lembaga Kemajuan Terengganu Tengah

( KETENGAH )

Lembaga Kemajuan Johor Tenggara

( DARA )

45

Lembaga Kemajuan Johor Tenggara

( KEJORA )

Lembaga Kemajuan Kelantan Selantan

( KESEDAR )

Bab 10 :Kesan Perubahan Penduduk Terhadap Alam Sekitar

Kesan Perubahan Penduduk Terhadap Penerokaan Sumber Tanih

Kesan Positif Kesan Negatif

- hasil tanaman - tanih tidak subur

- perlombongan - peningkatan suhu

bertambah atmosfera dan

pencemaran

Langkah-langkah Penerokaan Sumber Secara Terancang

- menambah baja

- menebus guna bekas lombong (Lembah Kinta ditanami buah-

buahan; Kawasan perumahan Puchong & Bandar Sunway,

Selangor; Taman tema Sunway Lagoon) dan paya (Paya Besar,

Pahang ditanami padi)

- menambak pinggir laut (Bandar Hilir Melaka (Mahkota Parade);

Pangkalan Kontena Butterworth Utara, Seberang Perai ; Bayan

Lepas di Pulau Pinang & Kota Kinabalu, Sabah)

- tanaman berteres (Tanah Tinggi Cameron)

- tanaman hidroponik (strawberri, tomato & bunga kekwa)

- teknik pertanian moden

- pertanian organik( pertanian mesra alam tanpa penggunaan baja

nimia dan racun serangga)

46

Kesan Perubahan Penduduk terhadap penerokaan Sumber Hutan

Kesan Positif

- pembalakan dan

industri

berasaskan kayu

bertambah

Kesan Negatif

- flora dan fauna

diancam kepupusan

- ketandusan tanih

- pencemaran air dan

banjir

- kawasan hutan

musnah

- kawasan tadahan

hujan terjejas

Langkah-langkah Penerokaan Sumber Secara Terancang

- Menubuhkan ladang hutan (cth: Bukit Tinggi, Pahang, spesies pokok yang

cepat tumbuh dan bermutu, spt. Akasia, batai, sesenduk) dan ladang jati

(Kedah & Perlis-hasil kayu bermutu tinggi)

- Menebus guna bekas lombong dan paya (akasia di Batang Berjuntai,

Selangor. Pokok tembusu, batai, gelam & akasia)

- Rawatan silvikultur (pastikan pokok berharga tumbuh dan pokok tidak bernilai

ditebang)

- Mewartakan hutan simpan dan taman negara (Hutan Simpan Endau-Rompin,

Pahang & Taman Negara Banjaran Crocker, Sabah, Pusat Perlindungan

hidupan liar - Pusat Perlindungan Orang Utan Sepilok, Sabah ; Pusat

Perlindungan Orang Utan di Semenggoh, Sarawak ; Hutan Simpan Lembah

Danum, Sabah)

- Penguatkuasaan undang-undang ( Perhutanan Negara (Pindaan 1993),

Enakmen Industri Berasaskan Kayu(1985)-mengawal pembalakan haram)

- Mewartakan hutan lipur (Lata Iskandar , Perak & Teluk Bahang, Pulau

Pinang)(Kempen mencintai hutan oleh Persatuan Pencinta Alam (MNS) &

FRIM)

- kitar semula kertas

47

Kesan Perubahan Penduduk terhadap penerokaan Sumber Air

Kesan Positif

- meningkatkan

penerokaan air

untuk kegunaan

domestik, industri,

dan menjana

kuasa hidroelektrik

- ekopelancongan

- perikanan

Kesan Negatif

- hutan musnah

- banjir di kawasan

petempatan dan

pertanian

- pencemaran air

- penenggelaman

kawasan rendah

Langkah-langkah Penerokaan Sumber Secara Terancang

- mengawasi kawasan tadahan hujan

- mengawal kualiti air (Akta Kawalan Pencemaran Sungai & Akta Kualiiti

Alam Sekitar, Pihak Berkuasa Tempatan (PBT) membantu mengawal

pelupusan bahan buangan berbahaya; Jabatan Alam Sekitar)

- mencari punca air alternatif (Jabatan Kajian Geologi)

- kempen “ Cintailah Sungai Kita” -(Jabatan Pengairan dan Saliran)

- mengawal kebocoran paip (Perbadanan Urus Air Selangor (PUAS))

- sistem rawatan air kumbahan

- Pendidikan Alam Sekitar

48

TEMA 5: PETEMPATAN

Petempatan awal dunia

Lokasi - lembah sungai

Lembangan Sg Huang He Lembangan Sg Nil

- China - Mesir

Lembangan Sg Tigris- Lembangan Sg Indus Euphrates

- Tamadun Mesopotamia - Pakistan Bentuk muka bumi - lembah yang rata

Bahan binaan - tanah liat untuk batu bata

Kawasan rumput untuk ternakan

Tanih aluvium yang subur untuk pertanian

Perhubungan dan pengangkutan - untuk pergerakan penduduk, perniagaan dan perdagangan

Sumber protein

Bekalan air - domestik dan pengairan

tanaman PETEMPATAN AWAL DI

MALAYSIA

49

- -

Lokasi petempatan awal

Pinggir pantai

- Teluk Darvel

• kediaman di

pinggir pantai

• menangkap

ikan

• kegiatan

perdagangan

Delta/Tanah Pamah

Pekan, Pahang

• rumah dibina di

kawasan tanah

pamah atau delta

(kawasaan padi)

• tanah pamah subur

• kegiatan pertanian

Muara Sungai

- Sungai Melaka

- Lembah Bujang

• petempatan di

kawasan

muara sungai

• kemudahan

pengangkutan

air

Pinggir sungai Gua Bukit

Gua Niah

Kota Tampan

• petempatan di • petempatan di • petempatan di

pinggir sungai kaki bukit dalam gua

• jalan • kegiatan • mengelakkan

pengangkutan pertanian bukit ancaman

utama • faktor haiwan liar

keselamatan • tempat

berteduh

50

- -

JENIS PETEMPATAN

Ciri-ciri Petempatan Luar Bandar

Saiz/Jumlah Penduduk Kurang 10,000 orang

Pentadbiran peringkat rendah

Fungsi Kawasan pertanian, petempatan,

perikanan

Kepadatan penduduk Jarang

Petempatan Bandar

Lebih 10,000 orang

Kawasaan perniagaan,

perdagangan, perkhidmatan,

perindustrian

Padat

51

- -

FAKTOR-FAKTOR MEMPENGARUHI PETEMPATAN DI MALAYSIA

Faktor-faktor yang Mempengaruhi Petempatan

Bentuk Muka Bumi

• Tanah pamah yang rata

• Sesuai untuk pembinaan

petempatan, pengangkutan

dan perniagaan

Dasar Kerajaaan

• Projek perumahan

• Bandar baru

• Rancangan Kemajuan

Tanah

Kegiatan ekonomi

• Kegiatan pertanian,

perlombongan, perikanan,

perindustrian, pembalakan,

pelancongan

Sejarah

• Kerajaan awal - Melaka

• Penjajahan British -

pembukaan Pulau Pinang,

pembukaan kawasan

tanah tinggi - Bukit Fraser

• Zaman darurat -

pembukaan kampung

baru

Ketersampaian

• Mudah untuk dihubungi

• Dihubungi melalui jalan

udara, jalan air dan jalan

darat

Tanih

• Tanih yang subur seperti

tanih aluvium, tanih laterit

• Sesuai untuk pertanian

Sumber Air

• Kegunaan domestik dan

mengairi tanaman

• Sumber protein

• Untuk perhubungan dan

pengangkutan (sungai)

Sosial

• Pendidikan - pembinaan

kolej, maktab, universiti

mengujudkan bandar baru

- contoh Bandar Baru

Bangi

• Jaringan perhubungan

dan pengangkutan

52

- -

POLA PETEMPATAN

Pola Petempatan Ciri-ciri/Huraian

• Bangunan atau rumah dibina berselerak tanpa susunan teratur

• Bangunan atau rumah dibina jauh-jauh

• Rumah kediaman dibina di atas tanah milik sendiri

• Rumah dapat dihubungi melalui jalan raya atau lorong jalan kaki

• Terdapat di kawasan kebun sayur, kebun kecil

getah, kawasan dusun, kawasan sawah padi

Pola petempatan berselerak

• Rumah atau bangunan di bina selari dengan

jalan raya, jalan keretapi, sepanjang pantai,

sungai, permatang dan parit atau tali air

• Dikenali juga sebagai petempatan linear

• Didapati di perkampungan nelayan dan kawasan penanaman padi

Pola petempatan berjajar

• Bangunan atau rumah dibina rapat-rapat, padat dan berpusat pada sesuatu objek

• Terdapat tanda panduan dan kemudahan asas

• Biasanya terdapat di pekan, bandar dan persimpangan jalan

Pola petempatan berpusat

• Hampir sama dengan berpusat tetapi tiada tanda panduan

• Bangunan dan rumah padat

• Terdapat di simpang jalan raya, jalan keretapi,

muara sungai, ladang getah dan kelapa sawit

swasta

• Terdapat juga di kampung nelayan yang dikenali sebagai kampung air

Pola petempatan berkelompok

53

- -

FUNGSI PETEMPATAN LUAR BANDAR

Jenis Kegiatan Huraian

Pusat pengeluaran dan pengumpulan

hasil pertanian dan penternakan

Terletak di kawasan yang

menjalankan kegiatan pertanian

dan penternakan

Pengeluar sumber hutan

Hasil hutan dikeluarkan oleh

penduduk kampung - pucuk-pucuk

kayu, buluh, rotan dan akar kayu

Ekonomi

Kawasan rekreasi dan pelancongan

Melibatkan agro-pelancongan -

kawasan pelancongan yang

berasaskan kegiatan pertanian,

penternakan dan perikanan

Eko-pelancongan -melawat ke

kawasan yang mempunyai alam

semulajadi yang menarik

Homestay - melibatkan tinggal di

kawasan kampung dan mengikuti

aktiviti penduduk kampung

Perniagaan kecil-kecilan

Kedai runcit menjual barangan

keperluan harian, untuk kegunaan

harian

Industri kecil

Diusahakan secara kecil-kecilan

oleh ahli keluarga

Penduduk terlibat dalam

menghasilkan kraf tangan,

tembaga, songket, batik dan

Contoh

Padi

Dataran Kedah-Perlis

Dataran kelantan

Dataran Tanjung Karang

Tanaman hawa sederhana - buah-

buahan, sayur-sayuran dan bunga-

bungaan

Kundasang

Tanah Tinggi Cameron

Nalapak

Tebu

Chuping, Perlis

Penterrnakan udang

Kerpan, Kedah

Penterrnakan lembu

Terengganu, Pahang, Kelantan,

Johor

Kelapa sawit

Felda Serting, NS

Felda Air Tawar, Johor

Pedalaman Sabah, Sarawak,

Pahang, Terengganu dan Kelantan

Taman Agro, Selandar, Melaka

Taman Agro Sungai Udang,

Melaka

Gua Tempurung, Perak

Taman Negara Lembah Danum,

Sabah

Tanjung Piai, Johor

Terdapat di kebanyakan tempat

luar bandar

Sulaman

Kampung Bahagian, Perak

Kampung Terengganu, Perak

Songket, batik, hasil kraf tangan

Kampung Ladang, Terengganu

Kampung Penambang, Kelantan

54

- -

Jenis Kegiatan Huraian Contoh

makanan Tembikar

Air Hitam, Johor Bau, Sarawak Labu

Sayong Kampung Sayung, Perak Kuala Kangsar, Perak

Sosial Kemudahan awam Klinik desa, perpustakaan desa,

klinik bidan, pusat kesihatan kecil, kemudahan telefon awam dan

pejabat pos dibina untuk kemudahan penduduk setempat

Kemudahan pendidikan

Tadika, sekolah rendah dan

sekolah menengah Kemudahan beribadat Masjid tokong, gereja atau kuil

Politik Pusat pentadbiran setempat Kampung Ketua Kampung atau Tok Sidang dan JKK

Perkampungan orang asli Tok Batin

Rumah Panjang di Sabah dan Sarawak Tuai Rumah

Peringkat mukim Penghulu atau penggawa

55

- -

BAB 13 PEMBANDARAN

Pembandaran atau urbanisasi

Satu proses perkembangan sesebuah bandar yang melibatkan

Perluasan kawasan Perubahan cara sempadan hidup penduduk - hingga pinggir - dari bersifat bandar tradisional ke gaya

hidup moden

Pertambahan penduduk Perubahan kegiatan

bandar ekonomi - kadar pertumbuhan semulajadi - aktiviti pertanian kepada

- kadar kematian rendah perindustrian, perdagangan, - kadar kelahiran tinggi peerkhidmatan dan

- migarasi perniagaan

- luar bandar ke bandar - tumpuan pada sektor - antarabangsa sekunder dan tertier

Perubahan pola guna tanah Perubahan pandang darat - kawasan pertanian bertukar - kawasan tanaman ke

menjadi kawasan perumahan, kawasan perumahan,

perniagaan, perdagangan perniagaan

dan perindustrian - perubahan pola petempatan Peningkatan kemudahan sosial dan infrastruktur

- kemudahan sosial dan

infrastruktur bertambah untuk menampung jumlah

penduduk yang bertambah

56

- -

FAKTOR-FAKTOR YANG MEMPENGARUHI PEMBANDARAN

Faktor-Faktor Huraian Contoh

Sumber Semulajadi Perkembangan bandar hasil dari

kegiatan:

Pertanian

Aktiviti penanaman padi di Alor Setar

Dataran Kedah-Perlis dan Delta Kota Bharu

Kelantan

Pembukaan ladang-ladang getah di Alor Gajah

Malaysia Kluang

Segamat

Perikanan Mersing

Marang

Penerokaan sumber mineral

Bijih timah Ipoh, Taiping, Kuala Lumpur

Petroleum dan gas asli Kerteh, Miri, Bintulu

Kuprum Mamut

Bijih besi Dungun

Peluang pekerjaan Perkembangan bandar hasil dari

penghijaran ke bandar untuk bekerja

dalam:

Sektor perindustrian Bayan Lepas

Perai

Petaling Jaya

Shah Alam

Sektor pelabuhan Klang

Bintulu

Pasir Gudang

Dasar Kerajaan Proses pembandaran dirancang melalui:

• Program Perancangan Tanah Baru Bandar Baru Nilai

- bandar baru (kawasan pinggir (kawasan perindustrian)

bandar) Bandar Baru Batu Gajah

(kawasan perindustrian)

Bandar Tun Razak

(kawasan petempatan)

Bandar Baru Sentul

- bandar baru (dalam Rancangan (kawasan petempatan) Tanah Felda)

Bandar Penawar (Johor)

Bandar Tenggara (Johor) Bandar Sahabat (Sabah)

Bandar Muadzam Shah (Pahang)

57

- -

Faktor-Faktor Huraian Contoh

Pertambahan Kawasan pinggir bandar dimajukan Bangi, Rawang dan Sungai Buloh

penduduk kawasan untuk menampung penduduk

bandar

Pengangkutan dan Kawasan sepanjang laluan berkembang Jeli, Karak, Kuala Lipis dan Gua

Perhubungan maju. Musang.

Pertambahan penduduk akibat dari

Migrasi penghijrahan dari luar bandar Nilai

Shah Alam

Peningkatan taraf Universiti baru dibuka di luar bandar UUM di Sintok, UTM , Skudai

pendidikan untuk menarik penduduk

FUNGSI PETEMPATAN BANDAR

Fungsi Huraian Contoh

Pusat Perniagaan dan Kemudahan kewangan, perniagaan Ipoh, Georgetown,

Perdagangan dan perdagangan yang bertaraf Seremban, Kuching,

antarabangsa Kota Kinabalu

Menjalankan urusan eksport dan

import

Pusat beli-belah, pasar raya dan kedai

pelbagai jenis

Pusat Pengumpulan Hasil Bandar yang mengumpul hasil Alor Setar dan Kota

Pertanian pertanian dari luar bandar Bharu (hasil padi)

Kulim dan Kuala

Kangsar (hasil getah)

Ringlet (hasil teh)

Pusat Perindustrian Wujudnya industri berat, ringan, Bayan Lepas

elektronik, makanan, minuman dan Perai

petrokimia Petaling Jaya

Kerteh

Nilai

Senawang

Pusat Pelabuhan Menjalankan aktiviti dan urusan Pelabuhan Pulau Pinang

import dan eksport Pelabuhan Tanjung

Pelepas

Pelabuhan Klang

Pelabuhan Bintulu

Pusat Memproses Sumber Terletak berhampiran kawasan Kerteh (petroleum)

Mineral perlombongan atau terdapat industri Bintulu (gas asli)

memproses Miri (petroleum)

Port Dickson (proses

petroleum)

Lutong (proses

petroleum)

Tangga Batu (proses

petroleum)

Pusat Pendidikan Mempunyai kemudahan pendidikan Shah Alam (UITM)

tinggi - maktab, kolej, pusat latihan Bandar Baru Bangi

58 - -

Fungsi Huraian Contoh

serta universiti (UKM)

Sintok (UUM)

Skudai (UTM)

Kota Samarahan

(UNIMAS)

Pusat Kebudayaan Terdapat pelbagai pusat kegiatan Kuala Lumpur

kebudayaan, muzium, balai seni lukis, Johor Bahru

pusat kraf tangan Kuching

Kota KInabalu

Pusat Perhubungan dan Terletak di persimpangan atau Kuala Lumpur (KL

Pengangkutan terminal jalan raya atau kereta Sentral - peng-angkutan

api bersepadu

Menjadi tumpuan pelbagai jenis Gemas - stesen

pengangkutan dan perhubungan persimpangan landasan

kereta api antara pantai

timur dan pantai barat

Tumpat - terminal

keretapi pantai timur

Bandar Pentadbiran Berfungsi sama ada sebagai ibu Putrajaya - Pusat

negara, ibu negeri, pusat pentadbiran Pentadbiran Kerajaan

daerah dan bahagian Persekutuan

Terdapat kompleks pentadbiran Ibu-ibu negeri

pentadbiran seperti pejabat kerajaan Bandar-bandar utama

persekutuan, kerajaan negeri, Majlis

perbandaran dan Majlis Daerah

Berfungsi sebagai bandar Diraja Arau (Perlis)

Bandar Pertahanan Pusat pertahanan Port Dickson

Bandar garisan tentera Lumut

Limbungan tentera Butterworth

Pengkalan tentera udara

59

- -

KESAN-KESAN PEMBANDARAN

Kesan- kesan Pembandaran di Malaysia

Kesan Positif

Wujud banyak peluang pekerjaan

Peningkatan taraf hidup

Pasaran yang besar

Wujudnya pusat dan taman rekreasi

Peningkatan kemudahan asas - lengkap dan moden

Pertambahan penduduk - penambahan tenaga kerja

Peningkatan taraf dan kemudahan pendidikan

Terdapat banyak kompleks dan pusat membeli-belah

Perkembangan kegiatan ekonomi - sekunder, tertier

Kesan Negatif

Pertambahan kawasan setinggan

Pencemaran alam sekitar - udara dan bunyi

Masalah pengangguran

Banjir kilat

Kesesakan lalu lintas

Nilai hartanah meningkat

Masalah sosial, jenayah dan vandalisme

Harga barang semakin mahal Kadar sewa meningkat

Kemudahan asas tidak mencukupi

Pembuangan sisa pepejal

Peningkatan suhu (pulau haba)

60

- -

LANGKAH-LANGKAH MENGATASI KESAN PEMBANDARAN DI MALAYSIA

Masalah

Kesesakan lalu lintas

Pencemaran

Banjir kilat

Kekurangan tempat

tinggal dan masalah

setinggan

Kesesakan penduduk

Pembuangan sisa

pepejal

Langkah-langkah

memajukan sistem pengangkutan moden - rel bersepadu - LRT, monorel,

komuter, smart tunnel

melebarkan jalan raya yang sempit

membina lebuh raya

membina jalan baru

membina jalan raya dan lebuh raya bertingkat

menggantikan bulatan dan lampu isyarat dengan jejambat

memperbaiki perkhidmatan pengangkutan awam

galakkan menggunakan pengangkutan awam

mewujudkan zon larangan untuk kenderaan tertentu

menggunakan petrol tanpa plumbum

menguatkuasa undang-undang dan Akta Alam Sekitar

denda yang tinggi kepada pesalah

memperkenalkan perkhidmatan rel bersepadu

membina loji kumbahan untuk merawat air kumbahan

memasang perangkap sampah di sungai

menanam pelbagai jenis pokok di kawasan bandar

mewujudkan kawasan hijau di kawasan bandar

projek pembersihan sungai

Kempen ”Cintailah Sungai Kita”

Mendalamkan sungai

longkang diperbesarkan

menaik taraf sistem saliran dan peparitan

Smart tunnel - Kg. Pandan ke Sg. Besi

menempatkan semula setinggan

membina lebih banyak rumah pangsa dan rumah kos rendah

pembukaan tanah baru oleh agensi rancangan pembangunan tanah seperti

FELDA, KETENGAH KESEDAR, KEJORA, SLDA, DARA

mendirikan bandar satelit di pinggir bandar

membangunkan bandar baru

membandarkan kampung

membangunkan perindustrian di luar bandar

menggunakan sistem insinerator

mendirikan tapak pelupusan sampah

menggalakkan kitar semula

61

- -

MASALAH PEMBANDARAN DI TOKYO DAN BANGKOK

Tempat Masalah-masalah

1. Bangkok Kesesakan lalulintas

Banjir kilat

Pencemaran udara, air dan bunyi

Kekurangan tempat tinggal

2. Tokyo Kesesakan lalulintas

Pencemaran udara, air dan bunyi

Kekurangan tempat tinggal

LANGKAH-LANGKAH MENGATASI MASALAH PEMBANDARAN DI TOKYO DAN

BANGKOK

Tempat

Bangkok

Tokyo

Langkah-Langkah

memajukan bas awam, sky train, MRT

memajukan kawasan bandar lain

bina bandar satelit dan bandar baru

mengawal rebakan petempatan sepanjang

lebuh raya

rancangan merawat pembentungan

sistem pembuangan sampah dan

pembentungan

membina lebuh raya dua tingkat

Program Baan Mankong - beri pinjaman untuk

atasi masalah perumahan

menebus guna tanah pinggir pantai

memajukan tanah rang

menyediakan “bed tower” - tempat tinggal

pekerja

memajukan sistem pengangkutan -

Shinkansen

cipta kereta solar - kurang pencemaran

membina lebuh raya lima tingkat

membina “danchi” / apartmen- rumah di luar

Tokyo.

62

- -

TEMA 6: PENGANGKUTAN DAN PERHUBUNGAN

A .KEPERLUAN PENGANGKUTAN DAN PERHUBUNGAN

Error!

1. KEPERLUAN PENGANGKUTAN DAN PERHUBUNGAN

SEBELUM ZAMAN PENJAJAH

Jalan Darat Perhubungan Berjalan kaki Asap Denai Beduk Lorong Ketuk-ketuk

- menggunakan gajah & Laungan kereta lembu - mengumpulkan orang

kampung untuk tujuan tertentu.

Jalan Air Perahu Rakit Jong - kapal layar cina

- mengangkut barangan, orang dan surat perutusan

63

2. PENGANGKUTAN DAN PERHUBUNGAN PADA ZAMAN PENJAJAH

Pengangkutan Darat Pengangkutan Air Perhubungan Awal

Pos (1862)

Jalan Kereta api Tongkang - mengendalikan

i. Taiping - Port Weld Kapal Wap surat menyurat.

1885 - mempercepatkan - Penghantaran surat

ii. Seremban - P. Dickson penghantaran khabar, dokumen

1891 barang ke negara perniagaan &

iii. KL - Port Swettenham penjajah bungkusan dengan

1889 - membawa buruh kemudahan

- mengangkut bijih India & Cina ke insurans

timah Tanah Melayu

- Ekonomi sara diri → - pembukaan Telegraf (1876)Perak

ekonomi eksport pelabuhan spt. - Selari dengan

Pelabuhan perkembangan

Jalan Raya P.Pinang, Port landasan kereta api.

i. Taiping-Matang-Krian- Swettenham, - Perhubungan lebih

Seberang prai. Pelabuhan Labuan pantas

ii. Menghubungkan stesen - Penting dalam

kereta api dan pentadbiran di

pelabuhan ke kawasan negeri-negeri

perlombongan Melayu.

iii. Kereta lembu, beca Telefon (1886)

(lanca) & kereta kuda. - tujuan keselamatan

iv. Penemuan enjin -bas untuk hubungi polis.

dan lori - Pentadbiran &

v. Darjah ketersampaian perniagaan

meningkat.

64

3. PERKEMBANGAN JARINGAN PENGANGKUTAN

Pengangkutan Darat

Padat di Pantai Barat Jaringan landasan kereta api

• Tumpuan kegiatan • Landasan kereta api di

ekonomi seperti pantai barat menganjur

perindustrian, dari Johor Bahru ke

perlombongan Padang Besar Perlis

,perdagangan. • Landasan Barat-Timur • Ada bandar besar seperti menghubungkan Kuala

Kuala Lumpur,Johor Lumpur dan

Bharu dan Georgetown Tumpat(Kelantan)

• Padat penduduk di melalui Gemas

Lembah Klang • Gemas stesen

• Tanah pamah yang rata persimpangan kereta api

dan luas.kos pembinaan antara Pantai Barat

jalan rendah dengan Pantai Timur

• Tumpat terminal kereta

api diTimur

Semenanjung

• Perkhidmatan kereta api

“Ekspres Antarabangsa”

Kereta api sistem transit aliran hubungkan Bangkok-

ringan/ LRT KL-Singapura

• KL Sentral terminal

Kepentingan pengangkutan awam

• Kurangkan kesesakan KL menyatukan komuter,

• Jimatkan masa ERL, LRT, monorel, bas

• Kurangkan pencemaran dan teksi

udara

• Bawa ramai penumpang

• Kurangkan kos petrol

65

KEPENTINGAN

JALAN SUNGAI DI

SABAH DAN

SARAWAK

4. PENGANGKUTAN

AIR PELABUHAN KONTENA

KEPENTINGAN

PENGANGKUTAN

PESISIR PANTAI

66

1. Dapat digunakan sepanjang

tahun

2. Pengangkutan darat yang terhad

3. Kos lebih murah

4. Banyak petempatan

berhampiran sungai

Contoh :

1. Pelabuhan Kelang

2. Pelabuhan Pulau Pinang

3. Pelabuhan Pasir Gudang

4. Pelabuhan Tanjung Pelepas

5. Pelabuhan Tanjung Gelang

6. Pelabuhan Bintulu

Kepentingan

1. Mengendalikan perdagangan

intergrasi nasional

2. Membawa penumpang dan

pelancong

3. Menghubungkan Semenanjung dengan Sabah serta Sarawak

4. Mengangkut barangan pukal

5. Majukan import dan eksport.

5. PENGANGKUTAN UDARA.

Kepentingan pengangkutan udara (Dikendalikan oleh MAS,

Air Asia , Pelangi Air

Dan Trans Mile

Industri pelancongan dikembangkan

Mengangkut barangan import dan

eksport

Mengangkut barangan yang mudah rosak/perlu

dihantar segera

Menghubungkan pekan-pekan terpencil di Sabah

dan Sarawak - Doktor udara

67

B : PERKEMBANGAN JARINGAN PENGANGKUTAN:

1. PERBANDINGAN JALAN RAYA DI MALAYSIA DAN KANADA

JALAN RAYA /

LEBUH RAYA

MALAYSIA

• Cekap, padat, termoden

• Lebuh Raya Utara Selatan (Bukit Kayu

Hitam - Johor Bahru)

• Lebuh Raya Timur-Barat

• Lebuh Raya Persekutuan

KANADA

• Cekap, padat, termoden

• Trans Canada Highway

• Lebuh Raya Mackenzie

• Lebuh Raya Alaska

Kepentingan

• memudahkan pergerakan dan ketersampaian

• memendekkan jarak dan menjimatkan masa

• memejukan pelancongan (Malaysia: Gua Tempurung, Tasik Merah)

• memberi pekerjaan sambilan dan menambahkan pendapatan penduduk

• memajukan industri baru dan lama

• mengangkut hasil balak dan pertanian ke pelabuhan

Jambatan Pulau Pinang Confederation Bridge

• mengangkut barangan • mengangkut hasil pertanian dan

kilang ke pelabuhan barangan kilang

• membawa penumpang • membawa penumpang

• pelancongan

68

2.PERBANDINGAN JALAN KERETA API DI MALAYSIA DAN KANADA.

MALAYSIA

• Ekspres Antarabangsa

(Bangkok-Kuala Lumpur-

Singapura)

• Perkhidmatan rel bersepadu

(Kuala Lumpur)

Jalan Kereta Api

Kepentingan:-

• membawa

penumpang/pelancong

• mengangkut barangan

kilang, pertanian ke

pelabuhan

69

KANADA

Kereta Api Pasifik Kanada

Kereta Api Kebangsaan Kanada

“Sky Train” (Vancouver)

Kepentingan:-

• mudah dan ekonomik

(mengangkut kontena dan

barangan pukal)

• pembukaan kawasan gandum

dan penternakan

• memudahkan pergerakan

3. PERBANDINGAN JALAN AIR DI MALAYSIA DAN DI KANADA.

JALAN AIR

MALAYSIA

• Pelabuhan Kelang

• Pelabuhan Pasir Gudang

• Pelabuhan Gelang Patah

- meningkatkan perdagangan antarabangsa - 90%

- pengangkutan penduduk di pedalaman dan hasil

balak (Sabah dan Sarawak)

- aktiviti eko-pelancongan dan rekreasi (kapal

layar, sukan air)

- keselamatan negara -TLDM dan polis marin

70

KANADA

• Jalan Air ST.Lawrence- Tasik-tasik

Besar (3 760 km-terpanjang di dunia)

- tingkatkan perniagaan dan perdagangan

- menggalakkan perindustrian di Tanah Pamah St.

Lawrence

- mengangkut bahan pertanian, galian dan barangan

kilang mudah dan murah

- pertumbuhan Bandar pelabuhan seperti

Montreal, Quebec, Ottawa, St.John)

C. KESAN PERKEMBANGAN PENGANGKUTAN TERHADAP ALAM SEKITAR

KESAN

Pencemaran Udara

• Asap kenderaan bermotor

• Habuk terampai

Langkah Mengatasi

• Memasang alat catalytic converter.

• Penggunaan pengangkutan awam spt LRT, Komuter dan bas

• Pengurusan

Hakisan Cerun

• Gelongsoran tanah

• Tanah runtuh

Langkah Mengatasi

• Menanam rumput di cerun

• Membina penahan hakisan.

• Membina longkang

Pencemaran Air

Kepupusan Flora dan Fauna

• Pembersihan

hutan untuk membina lebuh raya

Langkah Mengatasi

• Menanam semula pokok di sepanjang lebuh raya.

Alam Sekitar (pemantauan kualiti udara).

• Penggunaan petrol tanpa plumbum

Perubahan Lanskap Fizikal

• Teres bukit

• Terowong

• Tumpahan

minyakoleh

kapal

• Pencemaran

sungai akibat

hakisan

cerun

• Pendidikan

alam sekitar

• Kempen

• penguakuasa

an undang-

undang

71

Pencemaran Bunyi

• Enjin kenderaan bermotor.

• Kerja pembinaan jalan raya.

• Pendaratan /

Pelepasan kapal

terbang.

• Kempen

• Penguakuasa

an undang-

undang

D. PERKEMBANGAN SISTEM PERHUBUNGAN:

1. PERKEMBANGAN SISTEM PERHUBUNGAN

DI MALAYSIA

Jenis Alat Perhubungan Radio 1950 an

Televisyen 1963

Telefon- telegram,teleks,telegraf

Faksmili

Satelit bumi- Kuantan, Melaka,

P. Langkawi, P. Labuan

Satelit angkasa-MEASAT I, MEASAT II,

TIUNGSAT

- siaran ASTRO

- siaran langsung

- Satelit Malaysia

Kabel optik-membolehkan data, suara dan

Video diterima

Telefon selular SMS,MMS,Mel Suara, WAP

Internet- melalui komputer

- maklumat mudah/murah diterima

- Pembekal Khidmat internet- TMNet,

- MaxiNet

- JARING

Telefon selular G- berbual sambil melihat wajah individu

72

2. KEPENTINGAN PERKEMBANGAN SISTEM

PERHUBUNGAN

Menyampaikan maklumat

Integrasi Nasional

Perkembangan ekonomi-peningkatan Produktiviti

Pendidikan- e-learning- UNITAR, Universiti MULTIMEDIA

- tutorial on line

- sekolah bestari - pembelajaran menggunakan CD-ROM -

Kursus jarak jauh

e-perubatan- perkhidmatan kesihatan menggunakan ICT- Hospital

Selayang- Hospital tanpa kertas

e-kerajaan- urusan dengan kerajaan cekap dan lancar.

Sistem perbankan- pelanggan berurusan dari rumah. Mesin ATM

Kad pintar - kad pengenalan. ATM, lesen memandu

e- village- Perkampungan Hiburan - menggalakkan pelaburan

tempatan/ antara bangsa

e- dagang - mewujudkan pusat pemasaran tanpa sempadan

73

3 . OBJEKTIF MSC

Pusat

Penyelidikan dan Pembangunan R&D

e-perubatan e-dagang

Objektif

MSC

(Multi Media

Super Koridor)

e-kerajaan Sekolah Bestari

Pengunaan kad

pintar

74

4. KESAN PERKEMBANGAN PERHUBUNGAN DI NEGARA MALAYSIA.

POSITIF

Penggunaan komputer dan telekomunikasi menyebabkan tugas menjadi

mudah dan cepat contoh;

a) Institusi kewangan

- ATM

- Tele-Perbankan

b) Sistem pembelajaran

- Multimedia interaktif (penggunaan CD - pembelajaran

lebih menarik)

- Tele-Sidang - kemudahan berhubung melalui teknologi

maklumat iaitu dengan menggunakan video.

c) Bidang perubatan

- Tele-Perubatan

- Meningkatkan kualiti kesihatan

d) Kerajaan Elektronik

- Pembayaran dan pembaharuan lesen

- Pusat Pentadbiran Putrajaya - kerajaan tanpa kertas.

- Hospital Selayang - Hospital tanpa kertas.

e) E-Dagang

- Mempercepatkan pasaran barangan

- Pusat pemasaran tanpa sempadan

f) Satelit - Ramalan Cuaca dan memantau kebakaran hutan serta

jerebu melalui satelit.

NEGATIF

a) Maklumat tanpa batasan

termasuk maklumat berunsur

negatif.

b) Keselamatan negara terancam

apabila berlaku pencerobohan

dalam sistem komputer agensi

kerajaan.

c) Peningkatan kes cetak rompak

perisian komputer

d) Penyebaran fitnah dan

hasutan.

75

E. PERBANDINGAN KEPENTINGAN SISTEM PERHUBUNGAN DI MALAYSIA DAN KANADA:

☻ Menyampaikan dan menerima berita pesanan dan maklumat dengan cepat dan

mudah

☻ Mempercepatkan perhubungan antara penduduk antara negeri dengan negeri yang lain ☻

Menghubungkan kawasan luar Bandar dengan Bandar

☻ Menggalakkan perniagaan dan perdagangan tempatan dan antarabangsa

MALAYSIA KANADA

Koridor Raya Multimedia Niagara International » Diperkenalkan untuk Teleport (NIT)

meningkat penggunaan » Kegiatan ICT untuk mencapai perdagangan visi Negara maju adalah berkaitan

dengan pengurusan maklumat yang

Menara KL didapati daripada » Didirikan bagi memajukan teknologi ICT

sistem perhubungan » Merangkumi Bandar penyiaran radio dan Eric di Kanada televisyen di Malaysia hinggga Buffalo di

» Fungsi sebagai menara Amerika Syarikat perhubungan dalam satu sistem komunikasi yang pantas

» Tarikan pelancong Menara CN

untuk menikmati » Sebagai sistem

pemandangan KL dari perhubungan radio

aras tinggi dan televisyen

Sekolah Bestari » Sekolah yang dilengkapi Grass Roots Twin

dengan pelbagai School peralatan mulltimedia/ » Kebudayaan dan komputer yang terkini matapelajaran sains

» Pengurusan sekolah diperluaskan lebih cekap dan berkesan » Penggunaan ICT

» Rangkaian sekolah secara meluas Global diperkenalkan

untuk menghubungi

dengan sekolah-sekolah

terpilih di seluruh dunia

melalui sistem elektronik

76

F. PETA BERKAITAN PENGANGKUTAN DI MALAYSIA:

PETA 1 : JARINGAN JALAN RAYA DI MALAYSIA

Bukit kayu Hitam

3 4

5

2 6

Kuala Lumpur

1

Johor Bahru

Kuching Sri Aman

sandakan

Kota Kinabalu

8

Miri

7

7 PETUNJUK

1. Lebuh Raya Utara- Selatan

2. Lebuh Raya Kuala Lumpur-

Karak

3. Lebuh Raya Timur- Barat

4. Lebuh Raya K.Krai-Gua

Musang-K.Lipis

5.Lebuh Raya Jerangau

6. Lebuh Raya Tun Razak

7. Lebuh Raya Pan- Borneo/

Lebuh raya Trans- Borneo

8. Lebh Raya Timur-Barat Sabah

77

Kita

PETA 2 JARINGAN LANDASAN KERETA API DI MALAYSIA

Padang Besar

Kuala Lumpur

Tumpat

nabalu

Tenom

Gemas

Johor B

aru h

PETA 3 PELABUHAN UTAMA DI MALAYSIA

Pelabuhan Kontena Georgetown

Pelabuhan Klang

Petunjuk

Ku ntan

a

Tg. Pelepas

- Georgetown

- Pelabuhan Klang

- Tanjung Pelepas dan Pasir

Gudang

- Kuantan

- Kuching

- Bintulu

Pasir Gudang

Kota Kinabalu Sandakan

Tawau

Pelabuhan Utama Kuching

78

PETA 4 JARINGAN PENGANGKUTAN UDARA

Lang k awi

P ulau

Kota Kinabal

Pinang

KL A

Petunjuk

u

I

Johor Bahru

Lapangan Terbang Antarabangsa

Kuching

79

TEMA 7: SUMBER A : SUMBER-SUMBER UTAMA

SUMBER SEMULA JADI

S

BOLEH DIPERBAHARUI

HUTAN

ANGIN

TANIH

SOLAR

U TIDAK BOLEH

M DIPERBAHARUI

B E R

S E BUKAN M LOGAM U L A BAHAN

BAKAR J A D →PETROLEUM

I →GAS ASLI

→ARANG BATU

80

LOGAM BIJIH BESI

BIJIH

TIMAH

EMAS

KUPRUM

BUKAN BAHAN BAKAR

→PASIR

→KAOLIN

→FOSFAT

→BATU KAPUR

→BATU

Jenis Bukan Logam Kepentingan

-mesin dan jentera

Tumbuhan Kepentingan

-mengimbangi ekosistem -makanan -ubat-ubatan -bahan binaan

Kepentingan sebagai bahan mentah: -tanah liat dijadikan batu bata

Tanih

Kepentingan sebagai kawasan pertanian: -tanih alluvium-padi -tanih laterit-getah,kelapa -sawit -tanih gambut-nanas -tanih pasir-kelapa

Kepentingan -Tenaga Elektrik -kilang

Haiwan Kepentingan

-mengimbangi ekosistem -makanan -bahan mentah

Hutan

JENIS-JENIS SUMBER

Suria

Kepentingan -Tenaga haba

-piuter (bijih timah) -kabel elektrik(kuprum) -barang kemas(emas) -barang aluminium (bauksit)

Mineral

Jenis Logam Kepentingan

-bahan api (petroleum,gas dan arang batu) -barang kemas dan hiasan

Paya Kepentingan

-sukan dan rekreasi -pelancongan -sumber kayu

Air

Sungai Kepentingan

-kegunaan domestik -sukan dan reakreasi -pengangkutan -kuasa hidroelektrik -sumber protein

-kegunaan domestik mengeringkan pakaian -kalkulator -jam tangan

-telefon awam (ATUR)

81

B : TABURAN PELBAGAI SUMBER

Peta 1: Sumber Petroleum dan Gas asli

Nota Tambahan

• Kawasan yang berpotensi untuk penerokaan emas terletak di Mersing, Johor.

• Longgokan kuprum di Mamut hampir kehabisan. Lombong di Mamut, Sabah ditutup pada tahun

1999.

• Penggunaan tenaga di negara Malaysia pada masa depan bergantung tenaga alternatif seperti

tenaga suria dan tenaga sumber biomas.

82

Peta 2: Sumber Mineral Lain

Sumber Kegunaan Lokasi/Taburan

mineral

Diguna untuk menghasilkan • Di luar pantai Terengganu, Sarawak dan Sabah Petroleum petrol, paraffin, dan pelbagai • Di kawasan laut cetek,iaitu di kawasan Pentas Sunda

bahan kimia.

Digunakan sebagai bahan api dan • Di luar pantai Terengganu, Sarawak dan Sabah. Gas asli bahan mentah untuk baja urea • Di kawasan laut cetek, iaitu di kawasan Pentas Sunda.

Digunakan untuk membuat • Perak - Bidor dan Tapah Kaolin tembikar,seramik dan jubin • Johor - Machap, Ayer Hitam.

Digunakan untuk menghasilkan • Teluk Ramunia, Johor

Bauksit aluminum • Bukit Gebung, Lundu-Sematan Digunakan untuk membuat • Penjom, Kuala Lipis, Raub, Pahang

Emas barang-barang kemas seperti • Bau, Sarawak rantai, cincin dan lain-lain. • Rusila di Terengganu

• Perak,Kelantan,Pahang, Perlis,Kedah Batu kapur Digunakan untuk membuat simen • Sarawak

Digunakan untuk menyadur • Timah aluvium dilombong di Lembah Kinta, Perak dan Bijih timah tin,membuat piuter, pateri dan Lembah Langat, Selangor.

bateri.

Bahan api dibakar untuk • Kapit dan Silantek, Sarawak. Arang batu menghasilkan haba • Sabah

Kuprum Digunakan untuk membuat wayar • Bukit Jebong-Biawak,Kendai dan Bau di Sarawak. (Tembaga) pengalir elektrik • Mamut di Sabah.

83

Peta 3: Sumber hutan

Sumber Hutan

1. Hutan Pantai

2. Hutan Paya Air Tawar

3. Hutan Hujan Tropika

4. Hutan Gunung

5. Hutan Paya Air Masin

Lokasi

Pantai Cahaya Bulan , Pantai Terengganu

Muara Endau- Rompin, Delta Rajang

Tengah Semenanjung, Pedalaman Sabah dan Sarawak

Banjaran gunung-Semenanjung , Sabah dan Sarawak

Muara Sg Bernam, Sg Labuh, Kuala Selangor, Larut Matang

84

Sumber Tenaga di Negara Malaysia

Sumber Tenaga

Petroleum

Gas Asli

Kuasa hidro elektrik

Suria

(daripada cahaya

matahari)

Arang batu

Nuklear

Biomas/Biojism

(kayu api, najis

binatang, sisa sawit)

Kegunaan

• Menjana tenaga elektrik (terma) seperti di Prai, Pulau Pinang, Pasir Gudang, Johor

• Tar dan kosmetik

• Bahan api untuk kenderaan, minyak tar dan alat solek

• Bahan api domestik untuk memasak

• Menjana kuasa elektrik seperti di Paka, Terengganu

• Industri petrokimia

• Industri baja urea

• Menghasilkan elektrik hidro: dibekalkan ke kilang, rumah.

• Empangan dijadikan tempat pelancongan, mengawal banjir

• Memanaskan air dengan alat pemanasan air di rumah, restoran

• Menyalakan rumah api di laut

• Radar mengesan kelajuan kenderaan.dan lampu lintasan kereta api

• Kalkulator dan jam tangan

• Membekalkan elektrik

• Menghasilkan tenaga elektrik (terma) seperti di Kapar, Klang.

• Bahan mentah dan bahan bakar dalam industri besi dan keluli di Prai, Pulau Pinang

dan Teluk Kalung, Terengganu

• Diperolehi daripada mineral uranium dan plutonium.

• Digunakan dalam sektor perindustrian dan pembuatan barangan

• Kawalan pencemaran alam sekitar dan agroindustri

• Masih dalam penyelidikan oleh MINT, Bangi (Institut Penyelidikan Tenaga Nuklear

Malaysia)

• Digunakan dalam perubatan (contoh mengesan kanser)

• Bahan bakar untuk kegunaan domestik (memasak)

• Menghasilkan minyak diesel (minyak kelapa sawit) dan alkohol etil (drp sisa tebu)

digunakan sebagai bahan api untuk kenderaan

• Banyak digunakan penduduk desa terutamanya di Kelantan &

• Terengganu (industri batik)

• Menghasilkan biogas seperti etanol & metana.

85

SUMBER TENAGA DI MALAYSIA.

Stesen Hidroelektrik Stesen kuasa elektrik terma

a. Gelugor

1. Temenggor b. Perai

2. Bersia c. Pelabuhan Klang

3. Kenering d. Port Dickson

4. Chenderoh e. Johor Bahru 5. Tembeling f. Pasir Gudang

6. Kenyir g. Paka

7. Batang Ai h. Kuching

8. Pelagus i. Sibu

9. Bakun j. Labuan

10. Tenom Pangi k. Kota Kinabalu

l. Sandakan

m. Tawau

86

SUMBER-SUMBER TENAGA DI NEGARA LAIN

Tenaga Tenaga Tenaga Tenaga Suria Ombak Angin Biomas -Jepun -Peranchis -Belanda -India

Tenaga Tenaga Pasang Surut Geoterma -China -Iceland

C : KEPENTINGAN PENEROKAAN PELBAGAI SUMBER

KEPENTINGAN PENEROKAAN PELBAGAI

SUMBER

Pendapatan Pembukaan Pembangunan Bahan

Negara Kawasan Infrastruktur Mentah -cukai Baru -pengangkutan -sumber hutan

-hasil eksport -tujuan untuk -bekalan air dan -sumber

pembangunan elektrik mineral dan -telekomunikasi petempatan

Peluang pekerjaan

87

D : KESAN PENEROKAAN SUMBER TERHADAP ALAM SEKITAR

1 Perubahan Pandang Darat

Fizikal

2 Kepupusan Sumber

3 Peningkatan Suhu Setempat

4 Banjir

5 Hakisan

6 Pencemaran

Bentuk muka bumi berubah kepada bentuk baru

seperti lombong, kolam dan tasik ekoran

perlombongan bijih timah

Wujudnya bandar baru seperti Kerteh (petroleum),

Sandakan (pembalakan) dan Kuala Lipis (emas ).

Berlakunya kekurangan rizab sumber negara

Habitat flora dan fauna musnah

Merosakan ekosistem sesebuah kawasan

Penebangan hutan tidak terkawal

Ini menyebabkan berlakunya peningkatan suhu antara

1°C - 3°C, di kawasan yang diterokai

Penebangan hutan menyebabkan berlakunya

pemendapan dasar sungai,sungai menjadi cetek

Sungai tidak dapat menampung kuantiti air yang

banyak maka berlakunya banjir

Perlombongan bijih timah dan penebangan hutan

mengakibatkan berlakunya hakisan

Struktur tanah menjadi longgar disebabkan oleh tiada

cengkaman daripada akar pokok.

Pencemaran air berlaku disebabkan tumpahan minyak

Pencemaran udara berlaku disebabkan perlombongan

kuari.

88

E : PENGURUSAN SUMBER

KEPENTINGAN PENGURUSAN SUMBER

Mengelakkan kepupusan sumber

Bekalan sumber yang ada adalah untuk generasi yang akan datang Sumber hutan akan pupus jika berlaku penerokaan yang tidak terkaw al

Kepupusan sumber boleh menjejaskan pelbagai industri Kini hutan hujan tropika tinggal 65% sahaja di Malaysia.

Menjamin bekalan sumber pada masa depan

Pertambanhan penduduk menyebabk an permintaan sumber meningkat. Bagi

menjamin sumber yang berterusan, mesti mengamalkan konsep

“pembangunan lestari”.

Keseimbangan ekosistem

Akan terjejas jika sumber tidak diuruskan dengan baik. Komponen dalam ekosistem sentiasa berinteraksi melalu i rantaian makanan.

Apabila satu komponen terganggu , maka komponen lain akan terjejas.

89

PENGURUSAN SUMBER

Langkah Pengurusan

Pemeliharaan. Peneban gan terpilih Rawatan silvikultur Pemeliharaan in situ Taman Negara Hutan Simpan

Pemuliharaan Ladang huta n Penghutanan se mula Tanaman tutup bumi Pembenihan hidro

Penguat kuasaan Undang- undang Ak ta Dasar Kerajaan

Pendidikan Kemp en kesedaran Pendidikan alam sekit ar

Pengurusan Sumber Air Di Jepun

Penggunaan Air Semula Jadi

Rawatan Semula Air Sisa Industri / Domestik Memajukan

ternologi rawa tan air Menggalakkan

kaedah pembent ungan

Pembaikan siste m kawalan banjir

Penyahgarama n air laut

90

TEMA 8: KEGIATAN EKONOMI UTAMA

Sektor Primer Perlombongan • Logam

• Bukan logam

Pertanian • Tanaman makanan • Tanaman jualan

Pembalakan • Kayu keras

Perikanan • Air Tawar • Pinggir Pantai

• Laut Dalam

• Akuakultur

• Ikan Hiasan

Sektor sekunder Bukan berasaskan sumber

Berasaskan sumber

• Elektrik

• Elektronik

• Automotif

• Kayu

• Getah

• Kelapa sawit

• Kimia

• Makanan dan minuman

Sektor tertier Pelancongan • Ekologi • Pendidikan

• Budaya dan warisan

• Sukan dan rekreasi

• MICE

• Tema

• Pertanian

Perdagangan • Runcit • Borong

• Antarabangsa

Pengangkutan • Darat • Udara

• Air

Kewangan • Bank • Insurans

• Saham

• Komoditi

• Pajak gadai

Pendidikan • Awam • Swasta

91

PERLOMBONGAN (SEKTOR PRIMER)

Bil. Mineral Kawasan lombong Bahan Mentah (Industri)

1. Petroleum & Gas a) Terengganu Petroleum

Asli Cecair • Tapis • Minyak pelincir

• Pulai, • Bahan Bakar Kenderaan

• Bekok Gas Cecair Asli

b) Sarawak • Pollyethelene

• Baram • Bahan Bakar Kenderaan

• Lutong • Industri Plastik

• Bayan • Industri Baja Urea (Bintulu) c) Sabah

• Erb Barat

• Tembungo

• St. Joseph (kawasan Pentas Sunda)

2. Bijih Timah a) Perak • Industri barang pewter

• Lembah Kinta • Industri saduran timah b) Selangor • Industri membuat pateri

• Dengkil Industri pancalogam

• Kuala Langat

3. Arang batu a) Sarawak • Sebagai Bahan Api • Bintulu

• Merit Pila

• Balingan

4 Bauksit a) Johor • Industri membuat aluminium • Teluk Ramunia

5 Kaolin a) Perak • Industri Jubin & tembikar, menyalut

• Bidor kertas, membuat cat & perubatan.

• Tapah

b) Johor

• Machap

• Air Hitam

6. Kuprum a) Sabah • Industri membuat pancalogam (tembaga) • Mamut • Membuat wayar pengalir elektrik

7 Fosfat a) Sarawak • Industri Baja • Dari tahi • Gua Niah

kelawar

8 Emas a) Sabah • Membuat barang-barang kemas • Lahad Datu

b) Pahang

• Raub

c) Terengganu

• Rusila

9. Batu Kapur a) Perak • digunakan untuk menghasilkan simen b) Kelantan c) Pahang

d) Perlis e) Kedah

10 Marmar a) Pulau Langkawi • Industri Pembinaan b) Perak (Ipoh)

92

PERINDUSTRIAN (SEKTOR SEKUNDER)

1. Menyediakan peluang pekerjaan bagi penduduk Malaysia.

2. Perindustrian berkembang di Malaysia kerana terdapat banyak bahan mentah.

3. HICOM wujud bagi membangunkan industri berat.

4. Loji baja urea di Bintulu antara usaha sama antara petronas dengan negara-negara ASEAN.

5. Pusat-pusat Perindustrian yang utama:

Pusat Industri

1 • Petaling Jaya Makanan dan minuman, kain tekstil, bahan kimia, elektronik

• Shah Alam ,kejuteraan, memasang dan membuat kereta.

2 • Perai

• Mak Mandin

Getah, makanan dan minuman, kain, besi dan keluli, elektronik, bahan

kimia, kejuteraan

3 • Bayan Lepas Elektronik, kain tekstil

4 • Butterworth Kain, besi dan keluli, elektronik dan melebur bijih timah

5 • Tasik dan Rawang Simen

6 • Johor Bahru

• Tampoi

• Pasir gudang

Kain, bahan kimia, kejuruteraan, makanan dan minuman memasang

kereta, dan membaiki kapal

7 • Kuching Memproses makanan

8. • Kota Kinabalu Memproses makanan

9 • Batu Berendam elektronik

93

PERIKANAN (SEKTOR PRIMER)

1. Ikan merupakan sumber protein yang utama bagi kebanyakan penduduk di Malaysia.

2. Kegiatan ini menyediakan peluang pekerjaan bagi penduduk di Malaysia . Kira-kira 98 000 orang penduduk

terlibat dalam kegiatan perikanan pada tahun 2000.

3. Kawasan perikanan utama ialah Laut China Selatan, Selat Melaka, Laut Sulu, dan Laut Andaman.

4. Penternakan ikan dijalankan untuk menambahkan bekalan ikan.

5. Penternakan air tawar di kolam buatan manusia, tepi sungai, tasik, dan bekas lombong.

6. Hasil tangkapan yang bertambah akan menambahkan pendapatan negara.

7. Kegiatan perikanan terbahagi kepada :

• perikanan pinggir laut

• perikanan laut dalam

• perikanan air tawar

• akuakultur

Perikanan Pinggir Pantai

• Paling popular dan

utama di Malaysia

• Melibat nelayan yang

paling banyak

• 30 km dari pinggir

pantai

• hasil tangkapan : ikan

kembung, cencaru,

merah, sembilang,

bawal, sotong dan

udang.

• Cara tangkapan : jala,

pancing, rawai, pukat

hanyut, dan pukat tarik.

Perikanan Laut Dalam

• Memerlukan modal yang besar dan

bot atau kapal besar.

• Nelayan berada di laut beberapa

minggu atau minggu.

• Dijalankan oleh nelayan secara

berkumpulan.

• 30 km hingga 332 km

• Hasil tangkapan: ikan tuna, tenggiri,

yu, cencaru, kurau, dan ikan merah.

• Peralatan : alat radar, alat pengawet

dingin, dan pukat tunda dan pukat

harimau.

Perikanan Air Tawar

• Dijalankan secara sambilan oleh

petani untuk menambahkan

sumber pendapatan dan sumber

makanan.

• Di sungai, tasik, paya air tawar,

kolam, empangan, dan bekas

lombong.

• Hasil tangkapan : ikan keli,

baung, kelah, patin, haruan, sepat,

puyu, dan tilapia

• Alat tangkapan : bubu, jala,

pancing, pompang, dan pukat.

94

PENGANGKUTAN (SEKTOR TERTIER)

Jenis pengangkutan Contoh Peranan

1. Pengangkutan Darat • Teksi, bas, lori, bas ekspres, kereta Mengangkut penumpang dan barang

api LRT, monorel, komuter dan ERL

2. Pengangkutan Laut • Kapal tangki, kapal kargo, kapal Mengangkut barangan pukal dan cecair

kontena

3. Pengangkutan Udara • Kapal terbang penumpang Mengangkut penumpang

• Kapal terbang kargo Mengangkut barangan

PERTANIAN (SEKTOR PRIMER)

Tanaman Kawasan penanaman Faktor fizikal Faktor kemanusiaan

Bentuk Muka Governan

Bumi / Tanih

Padi sawah a) Dataran Kedah-Perlis Tanah pamah • MADA „Jelapang Padi • Aluvium Rancangan

(tanaman Malaysia‟ • lanar Pengairan Muda

makanan) • KADA b) Dataran Kelantan Rancangan

Pengairan Kemubu c) Dataran Kerian, (padi ditanam 2 kali setahun)

Perak • Bank Pertanian - Pinjaman

Modal d) Tanjung Karang, • Dasar Pertanian Negara

Selangor. • LPN - Lembaga Padi & Beras

Negara

Getah a) Tenggara Johor • RISDA + • Kluang, Batu Pahat Tanah beralun ( Lembaga Kemajuan Getah kelapa sawit • Segamat, Kota Tinggi • Laterit Malaysia)

• Labis, Yong Peng • Saliran baik • RRIM (Institut Penyelidikan (tanaman jualan) • Kulai, Layang-layang Getah Malaysia)

b) Selatan Kelantan • MARDEC

• Gua Musang (Perbadanan Kemajuan Getah

c) Tenggara Pahang Malaysia)

• Segitiga Jengka • MPOB (Lembaga Minyak Sawit

Malaysia)

• PORIM

(Institut Penyelidikan Minyak

kelapa Sawit Malaysia)

95

Nanas a) Johor

• Pekan Nanas

• Simpang Renggam

• Batu Pahat

• Yong Peng

b) Perak

• Teluk Intan

Kelapa a) Perak

• Bayan Datoh

b) Sabah

• Kudat

• Sipitang

Lada hitam a) Sarawak

• Kuching

• Sri Aman

• Sibu

• Sarikei

Sagu a) Sarawak

• Oya & Mukah

Bunga-bungaan a) Pahang

• Tanah Tinggi Cameron Sayur-sayuran b) Sabah

hawa sederhana • Kundasang

Teh a) Pahang

• Tanah Tinggi Cameron

• Bukit Rotan

b) Johor

• Kahang

Tembakau a) Kelantan

• Bachok

b) Terengganu

• Besut

Koko a) Terengganu

• Jerangau

b) Pahang

• Raub

c) Sabah

• Semporna

• Lahad Datu

• Sandakan

Kopi a) Johor

• Rengit

b) Selangor

• Kuala Langat

• Kuala Selangor

Tebu a) Perlis

• Chuping

b) Kedah

• Padang Terap

Tanih Gambut • LPNTN

• Sistem Saliran Lembaga Perusahaan Nanas

baik • FAMA

Pasaran pertanian tempatan

• MATRADE

Pasaran antarabangsa

• MARDI, MADA Pinggir laut Penyelidikan baka bermutu

• Tanih Beris

(tanah liat +

pasir)

Tanah beralun

• Sistem saliran

baik

Industri Tepung Sagu

Tanah Tinggi

Tanah Tinggi

Tanah Rendah

- tanah Beris (tanah

liat + pasir)

Industri Minuman Ringan Coklat

Tanah laterit

Tanah rendah

Tanih gambut

96

PEMBALAKAN - INDUSTRI PRIMER

PEMBALAKAN ( INDUSTRI PREMIER )

Kepentingan

• Sumber eksport

• Sumber bahan mentah

• Sumber pendapatan Negara

• Mewujudkan peluang pekerjaan

• Bahan api

• Bahan binaan

• Membuat kereta

• Bahan pencelup

Hasil Hutan Hujan Tropika

• Meranti * Kempas

• Cengal * Seraya putih

• Keruing * Merbau

• Jelutong

Diproses dalam bentuk

• Papan lapis

• Kayu gergaji

• Kayu balak

• Perabot

• Membina kapal

Dieksport ke

• Jepun

• Taiwan

• Singapura

• Korea - Selatan

97

B. FAKTOR-FAKTOR MEMPENGARUHI KEGIATAN EKONOMI

Faktor Fizikal

Bentuk muka bumi Tanih Iklim Bahan Mentah

• Tanah tinggi : • Aluvium: • Kelapa sawit :

sayur-sayuran tanaman padi Minyak masak

• Tanah beralun: • Laterit: Kelapa • Getah :

kelapa sawit, sawit, getah Sarung tangan

getah • Gambut : • Petroleum:

• Tanah pamah nanas minyak pelincir

sawah padi • Tanah beris : • Gas asli cecair

• Pinggir laut : kelapa polythelene

kelapa • Kaolin :: jubin

• Pulau : • Batu kapur :

pelancongan • Seragam Simen sepanjang tahun • Bijih timah :

pewter

• Kayu balak :

venir

• Ikan : keropok

98

C. SUMBANGAN KEGIATAN EKONOMI TERHADAP PEMBANGUNAN NEGARA

Sumbangan kegiatan ekonomi pembangunan negara

Meningkatkan pendapatan negara

Melalui tukaran wang asing

Meningkatkan infrastruktur

Dari segi pengangkutan

Menyediakan peluang pekerjaan

Pekerja mahir dan tidak tidak mahir

Pengurangan import

Melalui:

• Peningkatan

Pembandaran Aktiviti pencetus:

• Perlombongan

• Pertanian

• Pendidikan

• Perindustrian

• Perikanan

• Pelancongan

• pengangkutan

Meningkatkan taraf hidup

Melalui peningkatan:

• Kuasa beli

• Keperluan asas

• Kemudahan moden

• Rawatan kesihatan

Untuk mencapai:

• Keselesaan

• Keceriaan

• kesejahteraan

Pemindahan teknologi

Melalui:

• Latihan pekerja

• Latihan sambil

• R & D

• Usahasama dengan pakar asing

pengeluaran barangan modal tempatan dan

barangan perantaraan •

Pengeluaran input tempatan

• Galakan sumbangan sektor kecil makanan

99

D. KESAN KEGIATAN EKONOMI TERHADAP ALAM SEKITAR

Pulau Haba

Merupakan fenomena

Hujan Asid

Penipisan Lapisan Ozon

Akibat pembebasan CFC ke atmosfera

peningkatan suhu dalam bandar

Kesan kegiatan ekonomi terhadap Alam

Akibat pencampuran wap air dengan gas-gas pencemar

Pencemaran

Udara, air, tanih

Kepupusan Sumber

Fauna, flora, dan mineral

Kesan Rumah Hijau

Gas rumah hijau dibebaskan ke udara dan memerangkap haba bumi

Perubahan Pandang

Darat (Landskap)

Landskap asal berubah menjadi pandangan darat budaya

100

E ( i )

LANGKAH MENGURANGKAN KESAN KEGIATAN EKONOMI TERHADAP ALAM SEKITAR DI MALAYSIA

Langkah-langkah Mengurangkan Kesan Kegiatan Ekonomi terhadap Alam Sekitar di Negara Malaysia

Pengunaan Tenaga Pendidikan Penghutanan Mesra Alam

• Agensi : Jabatan Alam Sekitar

• Melalui akta: contoh, Akta Kualiti Alam Sekeliling 1974

• Melalui peraturan: contoh, Peraturan Alam Sekitar (Sisa Buangan Industri

Alam Semula Sekitar

• Penanaman • Peringkat semula di

sekolah kawasan hutan

• Peringkat • Penanaman pengajian semula di luar tinggi hutan

Penggunaan Tenaga Penyelidikan dan

Kempen

• Anjuran : Jabatan Alam Sekitar, sekolah, IPT, NGO

• Saluran kempen: media massa, poster, papan

kenyataan, laman web

1979)

• Penanaman semula di luar hutan

Mesra Alam pembangunan

Menggunakan sumber

• Menggunakan alternatif untuk teknologi mesra mendapatkan tenaga. alam Contoh : biojisim dan

suria

101

E. ( ii ) LANGKAH MENGURANGKAN KESAN KEGIATAN EKONOMI TERHADAP ALAM SEKITAR DI NEGARA LUAR

Langkah-langkah Mengurangkan Kesan Kegiatan Ekonomi terhadap Alam Sekitar

Kitar semula Rawat semula air

Jerman Taiwan

• Ordinan pembungkusan • Garis Panduan Kitar Semula

• Program „Duales Systems • Akta pelupusan Sisa Deutchland GmBH‟ • program 4-Dalam-1

Denmark

• Program Waste 21

• Undang-undang Affaldsbekendtgoerelsen 1999

• Program Cukai Sisa

• Program Cukai Hijau

• Program pengembalian Deposit

• Program Subsidi Sisa

Jepun China

• Air sisa yang dirawat • Rawat air sisa industri digunakan untuk siraman

Singapura

• NEWater

102

F. KEPENTINGAN KERJASAMA EKONOMI ANTARABANGSA.

Kerjasama Antarabangsa

Bentuk Kerjasama Antarabangsa Kepentingan Kerjasama Antarabangsa

• Kerjasama dua hala

• Kerjasama pelbagai hala

• Kerjasama serantau

• Kerjasama kumpulan negara

• Kerjasama sedunia

• Segi tiga pertumbuhan

Buruh Hubungan Pelabuhan Bahan mentah Perdagangan

• Mendapatkan buruh asing Melalui :

• Pejabat kedutaan

• MITI

• MATRADE

• Bentuk • Import bahan mentah pelabuhan - bahan mentah terus industri berasaskan

sumber - bahan mentah

industri bukan berasaskan sumber

- bahan mentah untuk minuman

- petroleum

Pasaran Pemindahan teknologi • Perdagangan

dua hala • Pembelian terus barangan modal

• Pembelian ekuiti

• Peraturan paten dan tanda dagangan

• Perjanjian pelesenan

• Pembelian terus barangan modal

• Aliran sumber manusia

103