Menurut Nik Safiah Karim dan Wan Malini Ahmad (2006), bidang fonetik ialah bidang yang mengkaji bunyi-bunyi yang dihasilkan oleh manusia dan memberi lambang kepada bunyi tersebut.  Manakala bidang fonologi pula ialah satu cabang ilmu bahasa yang mengkaji bunyi bahasa sesuatu bahasa dan fungsinya dalam sistem bahasa tersebut. Bunyi bahasa disusun dengan sistem dan bidang fonologi bertujuan untuk menganalisis sistem ini.

Siti Hajar Abdul Aziz (2011) pula menjelaskan bahawa fonetik ialah bidang yang mengkaji fenomena bunyi atau pertuturan manusia yang direalisasikan melalui lambang-lambang tertentu.  Manakala fonologi pula bertugas untuk merumus, menghurai dan menjelaskan segala bentuk bunyi sesuatu bahasa secara teliti dan terperinci untuk menentukan peraturan dan bentuk bunyi secara spesifik.

Fonetik ialah kajian terhadap bunyi fizikal percakapan manusia.  Ia berkaitan dengan sifat fizikal bunyi (fon) serta proses penghasilan fisiologi, penerimaan auditori, dan persepsi neurofizikal.  Manakala Fonologi ialah kajian yang dilakukan mengenai pola bunyi bahasa iaitu tentang bunyi-bunyi yang berfungsi dalam sesuatu bahasa yang dikenali sebagai bunyi bahasa.

Fonetik juga mempelajari cara kerja organ tuhuh manusia, terutama yang berhubungan dengan penggunaan bahasa manakala fonologi ialah ilmu tentang perbendaharaan fonem sesebuah bahasa.  Fonem merupakan istilah linguistik dan merupakan gabungan terkecil dalam sesuatu bahasa yang masih boleh menunjukkan perbezaan makna. Fonem berbentuk bunyi.  Contohnya bunyi [k] dan [g] merupakan dua fonem yang berbeza, seperti dalam perkataan "cagar" dan "cakar".

Sebagai rumusan, didapati kedua-dua bidang ini saling melengkapi  antara satu sama lain.  Bagi memahami fonologi, aspek fonetik perlu dikuasai terlebih dahulu.   Apabila sudah menguasai bidang fonetik, baharulah sistem bunyi bahasa dalam sesuatu bahasa dapat difahami dan dihuraikan dengan sempurna.  Dengan demikian dapat dilihat bahawa fonetik dan fonologi adalah saling berkaitan antara satu sama lain. Garis pemisah antara kedua-duanya adalah kurang jelas walaupun ada sarjana cuba meletakkan garis pemisahnya.

Perbezaan Fonetik Dan Fonologi

Fonologi ialah satu cabang ilmu yang mengkaji tentang sistem bunyi yang diucapkan oleh manusia yang berfungsi atau dalam bahasa yang lebih mudah difahami bahasa yang difahami oleh kedua-dua belah pihak.  Fonetik pula bermaksud bidang yang mengkaji segala bunyi bahasa yang dihasilkan oleh alat-alat artikulasi manusia dan ia memberi lambang kepada bunyi-bunyi tersebut. Perbezaan antara kedua-dua bidang kajian ini dapat dijelaskan menerusi jadual berikut:

Fonetik Fonologi

Fenomena bunyi atau pertuturan manusia seluruhnya.

Mengkaji sistem bunyi-bunyi tertentu dalam pertuturan bagi sesuatu bahasa.

Asas kepada kajian fonologi.Input kepada kajian linguistik tinggi, iaitu morfologi dan sintaksis.

Tidak dapat memerikan seluruh bunyi yang dihasilkan oleh manusia, tidak dapat menghalusi segala variasi bunyi tersebut dan tidak dapat menghuraikan sistem bunyi semua bahasa yang dituturkan oleh manusia dengan sempurna.

Dapat merumuskan, menghuraikan dan menjelaskan segala bentuk bunyi dalam sesuatu bahasa secara teliti dan terperinci dengan tujuan untuk menentukan peraturan dan bentuk bunyi secara spesifik

Menurut Siti Hajar Abdul Aziz (2008: 93), alat artikulasi ialah organ atau organ yang

berfungsi untuk mengeluarkan bunyi bahasa. Terdapat banyak alat yang terlibat dalam

mengeluarkan bunyi bahasa, iaitu alat-alat yang terlibat dalam sistem udara yang keluar dan

masuk ke paru-paru untuk menghasilkan bunyi. Alat artikulasi terbahagi kepada dua, iaitu

alat yang boleh digerak- gerakkan dengan bebas dan boleh diletakkan pada beberapa

kedudukan di dalam mulut serta daerah pengeluaran.

Menurut Indirawati Zahid, Mardian Shah Omar(2006: 30) dalam buku fonetik dan fonologi,

alat artikulasi adalah alat yang digunakan bagi menghasilkan bunyi. Alat-alat ini adalah bibir

atas dan bawah, hujung lidah, hadapan lidah, belakang lidah, gusi, batas gusi, lelangit keras,

lelangit lembut dan pita suara. Alat artikulasi terbahagi kepada dua, iaitu yang pasif dan

aktif. Alat artikulasi aktif adalah alat yang boleh digerakkan manakala yang pasif pula adalah

sebaliknya.

ALAT- ALAT ARTIKULASI

Konsep/ Definisi oleh Tokoh

Menurut Siti Hajar Abdul Aziz (2008: 93), alat artikulasi ialah organ atau organ yang

berfungsi untuk mengeluarkan bunyi bahasa. Terdapat banyak alat yang terlibat

dalam mengeluarkan bunyi bahasa, iaitu alat-alat yang terlibat dalam sistem udara

yang keluar dan masuk ke paru-paru untuk menghasilkan bunyi. Alat artikulasi

terbahagi kepada dua, iaitu alat yang boleh digerak- gerakkan dengan bebas dan

boleh diletakkan pada beberapa kedudukan di dalam mulut serta daerah

pengeluaran.

Menurut Indirawati Zahid, Mardian Shah Omar(2006: 30) dalam buku fonetik dan

fonologi, alat artikulasi adalah alat yang digunakan bagi menghasilkan bunyi. Alat-

alat ini adalah bibir atas dan bawah, hujung lidah, hadapan lidah, belakang lidah,

gusi, batas gusi, lelangit keras, lelangit lembut dan pita suara. Alat artikulasi

terbahagi kepada dua, iaitu yang pasif dan aktif. Alat artikulasi aktif adalah alat yang

boleh digerakkan manakala yang pasif pula adalah sebaliknya.

Menurut Siti Hajar Abdul Aziz (2008: 93), alat artikulasi ialah organ atau organ yang berfungsi untuk

mengeluarkan bunyi bahasa. Terdapat banyak alat yang terlibat dalam mengeluarkan bunyi bahasa,

iaitu alat-alat yang terlibat dalam sistem udara yang keluar dan masuk ke paru-paru untuk

menghasilkan bunyi. Alat artikulasi terbahagi kepada dua, iaitu alat yang boleh digerak- gerakkan

dengan bebas dan boleh diletakkan pada beberapa kedudukan di dalam mulut serta daerah

pengeluaran.

Menurut Indirawati Zahid, Mardian Shah Omar(2006: 30) dalam buku fonetik dan fonologi, alat

artikulasi adalah alat yang digunakan bagi menghasilkan bunyi. Alat-alat ini adalah bibir atas dan

bawah, hujung lidah, hadapan lidah, belakang lidah, gusi, batas gusi, lelangit keras, lelangit lembut

dan pita suara. Alat artikulasi terbahagi kepada dua, iaitu yang pasif dan aktif. Alat artikulasi aktif

adalah alat yang boleh digerakkan manakala yang pasif pula adalah sebaliknya.

ALAT- ALAT ARTIKULASI

Konsep/ Definisi oleh Tokoh

Menurut Siti Hajar Abdul Aziz (2008: 93), alat artikulasi ialah organ atau organ yang berfungsi untuk

mengeluarkan bunyi bahasa. Terdapat banyak alat yang terlibat dalam mengeluarkan bunyi bahasa,

iaitu alat-alat yang terlibat dalam sistem udara yang keluar dan masuk ke paru-paru untuk

menghasilkan bunyi. Alat artikulasi terbahagi kepada dua, iaitu alat yang boleh digerak- gerakkan

dengan bebas dan boleh diletakkan pada beberapa kedudukan di dalam mulut serta daerah

pengeluaran.

Menurut Indirawati Zahid, Mardian Shah Omar(2006: 30) dalam buku fonetik dan fonologi, alat

artikulasi adalah alat yang digunakan bagi menghasilkan bunyi. Alat-alat ini adalah bibir atas dan

bawah, hujung lidah, hadapan lidah, belakang lidah, gusi, batas gusi, lelangit keras, lelangit lembut

dan pita suara. Alat artikulasi terbahagi kepada dua, iaitu yang pasif dan aktif. Alat artikulasi aktif

adalah alat yang boleh digerakkan manakala yang pasif pula adalah sebaliknya.

1.      bibir atas

2.      bibir bawah

3.      gigi atas

4.      gigi bawah

5.      gusi

6.      lelangit keras

7.      lelangit lembut

8.      anak tekak

9.      hujung lidah

10.  hadapan lidah

11.  tengah lidah

12.  belakang lidah

13.  akar lidah

14.  epiglottis

15.  pita suara

16.  rongga tekak

17.  rongga hidung

18.  rongga mulut

19.  rahang

Sistem ejaan bertujuan untuk mewakili bunyi yang digunakan oleh penutur sesuatu bahasa. Untuk

mencapai tujuan tersebut, berikut disenaraikan bunyi dalam bahasa bahasa Melayu untuk dipadankan dengan

simbol ejaan (huruf). Dalam hal ini tumpukan hanya kepada ejaan Rumi sahaja.

Huruf Simbol bunyi

a [a]e (pepet) [e]e taling [ə]

i [i]o [i]u [u]Jadual 5.1: Simbol Vokal Bahasa Melayu

 Simbol Konsonan

Huruf Simbol bunyib [b]c [č]d [d]g [g]h [h]j [j]k [k], [/], [Q]l [l]

m [m]n [n]p [P]q [q]r [r]s [s] [š]t [t]

v [v]w [w]x [z]y [Y]z [z]

Jadual 5.2: Simbol Konsonan

Simbol diftong

Huruf Gabungan Vokal Simbol bunyiai [ai]au [au]oi [oi]

Jadual 5.3: Simbol DiftongBerdasarkan senarai dalam jadual 1, 2, dan 3, kita dapati ada simbol-simbol bunyi yang diwakili oleh satu huruf dan ada juga yang mewakili dua huruf dalam bahasa Melayu.

Simbol Konsonan Gandingan dan Rangkap

Konsonan Rangkap Simbol bunyi

gh [ 7 ]ny [ ɲ ]ng [ ŋ ]sy [ ∫ ]th [  ]dz [ ð ]akh [ x ]

Rajah 5. 4: Konsonan Gandingan dan RangkapPosted by Cik Syue at 5:46 PM