Prinsip Teknologi Pengajaran

HBEF 3103(01 Ogos 2005)

ABDUL JASHEER ABDULLAHjasheerj@yahoo.com

Reka Bentuk PengajaranReka Bentuk Pengajaran

• Konsep Reka Bentuk Pengajaran• Kegunaan Reka Bentuk Pengajaran• Model ASSURE

– Analisis pelajar– Nyatakan objektif– Pilih kaedah, media & bahan– Gunakan media dan bahan– Libatkan pelajar– Nilai dan semak– Menilai kaedah dan media

Sepintas LaluSepintas Lalu

• Apa itu teknologi?

• Apa itu pengajaran?

• Apa itu teknologi pengajaran?

• Apa itu teknologi pendidikan?

• Apa itu reka bentuk pengajaran?

Konsep teknologi

• The systematic application of scientific knowledge and other organized knowledge to practical tasks

(Galbraith, 1967)

• Kemahiran menggunakan pengetahuan (saintifik) secara sistematik sehingga terbit satu amalan yang prkatikal bagi melaksanakan sesuatu tugas.

• Bukan semata-mata alat dan mesin sahaja• Technology is not a tool- it is an art or science of how to

use a tool for a purpose(Evan & Nation , 2000)

Konsep Pengajaran

• Penyampaian maklumat• Pemindahan maklumat• Mendorong pembelajaran• Membina manusi yang lebih baik

(Wan Zah Wan Ali, 2000)

• Proses bekerja bersama pelajar untuk membantu mereka berkebolehan dan berkemungkinan untuk belajar, memastikan perubahan kefahaman yang menggalakkan pelajar terlibat secara aktif dalam pelajaran

(Ramsden, 1993 et al)

Teknologi Pengajaran

• Satu proses yang kompleks dan bersepadu yang melibatkan manusia, prosedur, idea, peralatan dan organisasi untuk menganalisis masalah-masalah serta mereka bentuk, menilai dan menguruskan penyelesaian kepada masalah-masalah dalam keadaan di mana proses pembelajaran itu adalah bermatlamat dan terkawal

(Yusuf Hashim, 1998)

Teknologi Pendidikan

• Aplikasi media, sistem, pendekatan dan teknik-teknik ke arah pencapaian pengajaran dan pembelajaran yang berkesan

(BTP, 1991)

Apa Rasional?

• Mempertingkatkan kualiti pengajaran yang kita laksanakan semata-mata untuk mengoptimumkan pembelajaran pelajar

• Penggunaan alat/media menimbulkan beberapa implikasi:– Melicinkan proses P&P– Menjimatkan masa & tenaga– Mengelakkan kebosanan pelajar– Mengelakkan berlakunya salah tafsir– Membetulkan kekeliruan– Menghiburkan pelajar

Reka bentuk Pengajaran

• Fokus hari ini!Fokus hari ini!

• Konsep Reka Bentuk Pengajaran (Instructional design)

• Kegunaan Reka Bentuk Pengajaran

• Model ASSURE

• Media Pengajaran

Konsep Reka Bentuk Pengajaran

• Satu proses yang bersistematik untuk mereka bentuk, membangun, melaksana dan menilai pengajaran

(Dick & Reiser, 1989)

• Mencipta spesifikasi pengajaran dengan terperinci untuk pengembangan, penilaian dan penyelenggaraan suatu keadaan yang boleh memudahkan pembelajaran sesuatu unit pelajaran

(Richey, 1986)

…Samb

• Reka bentuk pengajaran ialah satu pendekatan sistematik bagi seluruh proses pengajaran yang melibatkan:– Mereka bentuk (deisgn)– Membina– Menilai dan– Menggunakannya

(Gustafson, 1991)

Elemen Asas RP

• Terdapat 6 elemen asas (Richey, 1986):

– Menentukan keperluan pelajar– Menentukan matlamat dan objektif– Membina prosedur penilaian– Mereka bentuk & memilih strategi

penyampaian– Mencuba sistem pengajaran– Menilai keseluruhan sistem

Model RP

• RP terbahagi kepada tiga komponen:– Berorientasikan bilik darjah

• Berskala kecil, bertumpu bagi satu masa pembelajaran- cth model ASSURE

– Berorientasikan produk- cth Reigeluth (1990)– Berorientasikan sistem

• Berskala besar dan melibatkan perancangan jangka panjang- cth Dick & Carey (1979)

(Gustafon, 1991)

Kegunaan RP

• Selain mewujudkan pengajar yang kompeten, tumpuan utama RP ialah untuk menghasilkan pengajaran yang berkesan.

• Pengajaran yang berkesan membolehkan pelajar memperoleh kemahiran, pengetahuan dan sikap yang diharapkan.

• Pengajaran yang dirancang dengan teliti dan lengkap membantu mewujudkan keyakinan, kepercayaan dan perasaan hormat pelajar terhadap pengajar sekaligus membantu pembinaan disiplin yang positif.

Model ASSURE

• Teori dan model• Teori-teori

– behaviorism, • Pavlov – makanan, anjing dan loceng

– Cognitivism-• Skema – struktur pengetahuan dalaman• Model pemprosesan maklumat (STM & LTM)

– Constructivsm• Pembinaan ilmu bukannya pemindahan ilmu• CAI

Model ASSURE

• Model yang dibangunkan oleh Heinich dan rakan-rakannya (1982) bertujuan untuk menyediakan panduan merancang dan mengendalikan pengajaran yang memerlukan penggunaan media.

…Samb

• Model ASSURE mengandungi 6 langkah:– AA : Analyse learner (analisis pelajar)– SS : State objective (nyatakan objektif)– SS : Select method, media & materials (pilih

kaedah, media dan bahan)– UU : Utilise media & materials ( gunakan media

dan bahan)– RR : Require learner participation (dorong

penglibatan pelajar)– EE : Evaluate and revise (nilai dan semak)

Analisis Pelajar

• Penggunaan bahan atau media perlulah bersesuaian dengan ciri-ciri pelajar, kandungan pelajaran, kaedah, media dan bahan pembelajaran itu sendiri.

• 3 perkara penting perlu dilakukan untuk menganalisis:– Ciri-ciri umum– Kompetensi khusus peringkat masuk– Stail pembelajaran

…Samb

• Ciri-ciri umum:– Deskripsi tentang umur, tahap/tingkatan, latar

belakang sosio ekonomi– Ini menjadi asas untuk pemilihan media

• Kompetensi khusus peringkat masuk:– Pengetahuan dan kemahiran sedia ada pelajar

tentang tajuk

• Stail pembelajaran:– Berkaitan stail – verbal, logikal, visual, muzik,

kinestatik, interpersonal, intrapersonal

Nyatakan Objektif

• Objektif isi pelajaran perlu disentuh secara ringkas untuk memaklumkan apakah yang sepatutnya dipelajari.

• Pelajar bersedia untuk mengalami perubahan pengetahuan , sikap dan kemahiran

Pilih kaedah, media & bahan

• Terdapat 3 langkah dalam pemilihan:– Menentukan kaedah yang sesuai dengan

topik pembelajaran– Memilih media yang sesuai untuk

melaksanakan kaedah yang dipilih– Memilih, mengubahsuai atau mereka bentuk

media yang telah ditentukan

…Samb

• Memilih kaedah:– Kepelbagaian kaedah pengajaran (simulasi,

demonstrasi, latihan)– Perlu berkait rapat dengan objektif,

kandungan pelajaran dan sasaran pelajar

…Samb

• Memilih media perlulah bedasarkan aspek:– Sepadan dengan kurikulum– Maklumat yang jelas dan tepat– Menarik minat dan mencetuskan motivasi– Menggalakkan penglibatan pelajar– Kualiti yang baik– Tidak bias– Mempunyai panduan penggunaan

…Samb

• Mereka bentuk media:– Jika kita gagal untuk memilih media yang sesuai,

adalah penting untuk mengubahsuai media yang sedia ada berdasarkan:

• Objektif• Pelajar• Kos• Kepakaran teknikal• Peralatan• Fasiliti• masa

Gunakan Media

• Terdapat lima langkah bagi penggunaan media secara baik:– Pribiu (preview) bahan– Sediakan bahan– Sediakan persekitaran– Sediakan pelajar– Sediakan pengalaman pembelajaran

Libatkan Pelajar

• Untuk memastikan bahawa proses pembelajaran berlaku, pelajar perlu dilibatkan dalam aktiviti pembelajaran seperti membuat latihan, perbincangan, latih tubi, kuiz, projek dsb.

• Kegiatan pengukuhan seperti pengukuhan serta merta, diberi selepas memberi tindak balas yang betul

Nilai & Semak

• Penilaian ialah proses membuat pertimbangan nilai tentang sesuatu perkara.

• Keputusan penilaian akan mempengaruhi keputusan yang diambil terhadap perkara yang dinilai.

• Berlaku sepanjang proses pengajaran, iaitu sebelum, semasa dan selepas pengajaran

…Samb

• Penilaian melibatkan aspek:– Pencapaian pelajar– Pembelajaran yang dihasilkan– Menilai media dan kaedah– Kualiti media– Penggunaan guru dan – Penggunaan pelajar

• Secara umumnya, pencapaian pelajar dibahagikan kepada;– Prestasi pelajar berdasarkan rujukan kriteria– Prestasi pelajar dalam aspek kemahiran– Sikap pelajar

Menilai Kaedah & Media

• Ciri-ciri yang ditetapkan dalam aspek ini ialah:– Adakah media berkesan?– Bolehkah dipertingkatkan?– Adakah ia berguna?– Adakah ia membantu pelajar mencapai

objektif?– Adakah ia mencetuskan minat pelajar?– Adakah ia melibatkan pelajar secara aktif?

…Samb

• Selain daripada itu penggunaan senarai semak dan soal selidik boleh dilakukan melalui:– Perbincangan dengan kelas– Temubual dengan setiap individu– Pemerhatian

• Semua penilaian di atas melibatkan 2 peringkat:– Penilaian formatif– Penilaian sumatif

Media Pengajaran

• Konsep media dan media pengajaran– Media atau medium bermakna saluran

komunikasi/perantara– Cth media: filem, televisyen, radio, rakaman

audio, gambar foto, bahan bercetak, komputer dsb.

– Media digunakan untuk membantu proses komunikasi

…Samb

• Percival & Elington (1984) membahagi media kepada dua:– Pelbagai alatan fizikal teknologi pendidikan: bercetak,

filem, pita, piring hitam. – Pelbagai saluran komunikasi Massa

• Surat khabar, radio dan TV

• Reiser & Gagne (1983) pula mendifinisikan media sebagai sebarang cara fizikal yang membolehkan mesej pengajaran disampaikan.(guru, bahan bercetak, bahan elektronik dsb)

…Samb

• Menurut Torkelson (1972) media dibahagikan kepada tiga bahagian iaitu mesej, bentuk mesej dan saluran mesej.

Saluran mesej

Konsep media menurut Torkelson

Bentuk mesej

Mesej

…Samb

• Mesej: isi kandungan dalam media itu sama ada mesej yang berbentuk memberitahu, menaikkan semangat dan lain-lain adalah dikira sebagai mesej

• Bentuk mesej: berkaitan bagaimana mesej itu disimpan. Mesej boleh disimpan dalam bentuk perkataan, lisan, gambar, objek, simbol dll.

• Saluran mesej: peralatan fizikal dalam bentuk elektrikal atau mekanikal yang membolehkan mesej dipersembahkan kepada pelajar

Media Pengajaran

• Menurut Heinich et al. (2002), jika media itu membawa mesej tentang pengajaran, maka digelar sebagai media pengajaran

• Kemp dan Smellie (1994) pula mendefinisikan media pengajaran sebagai audio visual dan bahan-bahan yang berkaitan dengannya

• Media pengajaran adalah sesuatu yang dapat digunakan untuk menyalurkan pesanan daripada pengirim kepada penerima sehingga dapat merangsang fikiran, perasaan, perhatian, minat serta perhatian pelajar dan seterusnya terjadinya proses pembelajaran

Fungsi Media Pengajaran

• Memperjelaskan mesej : – memastikan bahawa mesej yang dihantar sudah

diterima oleh penerima

• Mengatasi batasan ruang, waktu dan pancaindera– Objek besar atau mikro boleh digantikan dengan

model, gambar, filem atau video

– Kejadian masa lalu– Bahagian dalam sesebuah objek (cth mesin)– Kosep yang terlalu luas atau abstrak

…Samb

• Penggunaan media secara betul dan bervariasi

• Pengalaman dan persepsi yang sama

Fungsi Media Pengajaran dalam Pengajaran

• Pengajaran bersama pengajar

• Pengajaran tanpa bergantung kepada pengajar (pembelajaran kendiri)

• Folio bermedia

• Pengajaran tematik

• Pendidikan jarak jauh

• Pendidikan bagi pelajar istimewa

Perbincangan Tutorial

2. Dengan ringkas nyatakan kelebihan menggunakan media dalam pengajaran dengan beberapa contoh mengikut situasi dan kaedah pengajaran yang sesuai

Terima Kasih