amalan, etika dan institusi dalam islameprints.utm.my/id/eprint/34503/1/cover & paper.pdf ·...

19
AMALAN, ETIKA DAN INSTITUSI DALAM ISLAM Mohamad Faizal Ahmad Ariff Mohd Arshad Kamarul Azmi Jasmi Faculty of Islamic Civilization, Universiti Teknologi Malaysia Suggested Citation: Ahmad, M. F., Mohd Arshad, A., & Jasmi, K. A.(2012). Amalan, Etika dan Institusi dalam Islam in Prosiding Seminar Tamadun 2012 at Marbawy Hall, Faculty of Islamic Civilization, Universiti Teknologi Malaysia on 21 April 2012, pp. 211-228. ISBN 978- 967-0194-19-6. Abstrak Artikel ini membincangkan tentang hal-hal yang berkaitan dengan amalan, etika dan institusi dalam agama Islam. Antara amalan yang dibincangkan adalah amalan yang tersenarai dalam rukun Islam. Amalan tersebut adalah seperti solat lima waktu, puasa di bulan Ramadan, berzakat dan menunaikan haji serta berjihad di jalan Allah S.W.T. sebagai tambahan. Seterusnya berkaitan dengan etika dalam agama Islam yang meliputi kehidupan seorang muslim. Perbincangan institusi pula meliputi keluarga, aktiviti ekonomi, dan kumpulan seni serta politik.

Upload: lykhanh

Post on 30-May-2019

228 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: AMALAN, ETIKA DAN INSTITUSI DALAM ISLAMeprints.utm.my/id/eprint/34503/1/Cover & Paper.pdf · Artikel ini membincangkan tentang hal-hal yang berkaitan dengan amalan, etika dan institusi

AMALAN, ETIKA DAN INSTITUSI DALAM ISLAM

Mohamad Faizal Ahmad Ariff Mohd Arshad

Kamarul Azmi Jasmi

Faculty of Islamic Civilization, Universiti Teknologi Malaysia

Suggested Citation:

Ahmad, M. F., Mohd Arshad, A., & Jasmi, K. A.(2012). Amalan, Etika dan Institusi dalam Islam in Prosiding Seminar Tamadun 2012 at Marbawy Hall, Faculty of Islamic Civilization, Universiti Teknologi Malaysia on 21 April 2012, pp. 211-228. ISBN 978-967-0194-19-6.

Abstrak Artikel ini membincangkan tentang hal-hal yang berkaitan dengan amalan, etika dan institusi dalam agama Islam. Antara amalan yang dibincangkan adalah amalan yang tersenarai dalam rukun Islam. Amalan tersebut adalah seperti solat lima waktu, puasa di bulan Ramadan, berzakat dan menunaikan haji serta berjihad di jalan Allah S.W.T. sebagai tambahan. Seterusnya berkaitan dengan etika dalam agama Islam yang meliputi kehidupan seorang muslim. Perbincangan institusi pula meliputi keluarga, aktiviti ekonomi, dan kumpulan seni serta politik.

Page 2: AMALAN, ETIKA DAN INSTITUSI DALAM ISLAMeprints.utm.my/id/eprint/34503/1/Cover & Paper.pdf · Artikel ini membincangkan tentang hal-hal yang berkaitan dengan amalan, etika dan institusi

������������ ������� ������������ ������������������� ������� ������������� ������������������������������������������������������������������������������������ � ������������������������������ � ����������� � ��� ��������!��������������������"��������� #��������� �����������$��� ��� $��������$�����������%�&�'��� ���������������% ������� ������� ����� ���������������������������� ������� ��������� ������������( ������������������������ ������� ����������)��� � � ����������������� ���� ��� ������� �*+,-+,�.�,�/01234252126402784292324:2;941<;9=2>452?@>25240<382420><=4:2;94A<?=2@72;45<;92;4=<6@58>2;45@458;@2452;45@42=6@?27B4C<0<3824><?A8272;4:2;945@12=8=2;45@458;@242=2;45@><?7D;7D;=2;40<381248;78=45@><?7@3A2;9=2;40232425240<D?2;943208=4=<45212340:8?92427284;<?2=2B4E1<64@78F4G11264HBIBJB43<3A<?@=2;4>2;582;4=<>252432;80@243<1218@4K20818112640B2BLB48;78=43<3@3>@;432;80@24292?43<12=8=2;4><?=2?24:2;943<3A2L2432;80@24=<2?2643<;52>274=<?<5622;4G11264HBIBJB444 M2;582;47<?0<A874A2;:2=4A<?=2@72;45<;92;423212;N23212;462?@2;432;80@2B4G3212;N23212;4@;@423274><;7@;940<7<12640<D?2;9432;80@24@7843<3<18=4/0123F4@2@7843<;92;87@4292324/012345<;92;43<;98O2>45824

�P�.�,Q�+�R���S�,�R,��R�T�R�S�.�P�R�.�P��PUVWXWY�ZW[\W]��VXWY��[__�PUVY�� VWY��WXWa]��\X[�bWX[�

Page 3: AMALAN, ETIKA DAN INSTITUSI DALAM ISLAMeprints.utm.my/id/eprint/34503/1/Cover & Paper.pdf · Artikel ini membincangkan tentang hal-hal yang berkaitan dengan amalan, etika dan institusi

������������� �� � ���������������������������������� �! ��"�������� �#�����$�%�&'����������������������#������$������������� ( "$��)*+����� +�,-��� +��.- / 0 1� � 1�/ �2 ����-�� ��2 ��3 ��+ �*33 /� � +����� +�,-��� +��.- / 0 4 -�5�/ �� ��1�6�����/*33 /7�89�:;!�<%�=�>"�?�@ABCD%��� = $ �����$'?�� ;"��#��'������ ��������� �E�#��� ( "�!������� !�#���� ;"��#�'��$�F������ "������>������;� �������"���$�� � �����#���������#����F������$'������%�F������������! "����'��� ( "�!������� ;"��#��'������$'�!��������! "���!�� "$��! " $����������� ���'����� #�������%�G ( "�!���������#�$ "!����������$'�E'�����;� ��H��'�'������%�%I%�� �#���� ���'����� #��������! "���$���! "�'!'�#���� ��������'��������E'#�������� � �$��� ( "$�����I�������$'�!'���%�G ( "�!���������#�� !�$������ ����������:;�$;���� �'��'��$�F������#�"�( �#��'$��#��������������$ "$�"���� �#����#�������#���������#���':�����%��� J���'('��'��$�F��������#�$������ K������ �#���H��'�'������%�%I%?����'��� " �����$��##������� �#����'��! �������#�E������>����������! "������ �#������� " ���$����������� ��$�� �������%�&'��! �������#������$������������� "'E'��� (������LM'"�������N�L='����?����$'�� #��������������#������'������!�����#���$'"'������ (����'����L'�����'�$'��'��$L'��$�� � (���� I�>�$���H��'�'������%�%I%�N���������#����E�"����;� ��H��'�'�����!'��������E��'��$�F�������"'��("��$��������'��( �#��'$��#���������E'#��!;� ��("��$�����?����$'�� #��������������#�$������ "'E'��� (����� �$�'�������N����%�F������ !���� (����( "���!������'�������#�$ "('E��� ( "$��! "���!�� $���������?�� $����! "!'��?�� $������������E��������� !�#�����%�)O �1 1�3 /*33 /� �P ��3Q��6 2 + ����-���� /� 1R7�8N���SF�"��T�UD�� F�����E'#��� �#�E�"�� (����'��$����!�#�������'�$'��� ���(���� "$��� �#'"'��������L����! "���$���� #�"�%�F��$�$'$������#�� :���� ( "$��� �'�"#�����$�( �$��#�������( "�'�����'�$'��� � ;"��#��$'�� ���(��������"���$%�9����� ;"��#�#�#���'�$'��� ���(���� �'�"#������ ���"�����������$�����! "� ��������'�$'��� ���(���� !'���;"#�����������#�! ��"�� ( "$�����"���$?�( "'����#��?�� ������?�� ��'��$�����������L����%�V� ���$'?�F������ �#�E�"�'��$�����#�"�! "�'���� �#���( "��"�����#�� :������'�'�!�"'����! "'!���� (�������#�! ��"��$�'�'$���%�W��������������'�$'��� �! "�������$������$�'�'E����� (����� ;"��#��$'�'�$'��� ���(���� �'�$'����#�! ��"%�X "��"������E'#����$'�E'������

Page 4: AMALAN, ETIKA DAN INSTITUSI DALAM ISLAMeprints.utm.my/id/eprint/34503/1/Cover & Paper.pdf · Artikel ini membincangkan tentang hal-hal yang berkaitan dengan amalan, etika dan institusi

���������������� ����������� ������ ����������������������������� � ! ���"�����#���"�������������������������"$�#����%���&�"$���'�(���"�)�)���"(���(�$������*�����)*�(�'���$��"���"�� ���+,+-+./0+-+,/12-+,34)���"�����)�5���)�(��'���$��#�*��������'���$��"6����(��'���$��"��(�)����������)���"�!���'6�)�"�#����'���$��"�#�������������)���"���"�( �4)���"�!���'���������)���"�&�"$���(�(�*#�"�������&���# �4)���"�!���'�&�"$�(��#�"��"$�����)���#�"�5���)�&�"$�)�)*�"&�����)���)���"��(���*��#����!���'��"(�#��)�(�&�"$�'���$�)��5���)�(�"��#�" �7��#���8*��#����(����'�(���$������(��9�(�(�����)�#�(�'���9����8:���" �4"(����*��#������#�"�5���)�������)�"$�9�*�����#���)����&������6�)�"�"��#�"�����(6�'��*��������'���"���)���"6�)�"$�����#�"�;�#�(���"�)�"�"��#�"��������#��'��#�)�)*��"�<=�&&���>�����"�?���6�@AABC ��� 4)���"���"�(�*������������)���"��(���*�����#�����(����(�"������"�?�'��D���))���� � ! 6����(��"�'��(���#����'�$���)�(�5���) �=�$����*��'��(�"�������������#�"���9�(�(#�"�����)�'�"(�#�'��(����6����(����"�)�#�"������ ���8:���"��������'���"�����#�"�&�"$��(�)������)*�"$���������$��)�"���������#�"��"(�#�)�"���"$#�"������(��)�#��������'���#��&�(8�&�(�&�"$�(��#�"��"$�����)���8:���" �=����"�*��#�����(�)��&�"$���"&�(�#�"��"�6�������%���'����������$���)���"�&�"$�*�"(�"$�����)��$�)��5���) �E������"����'���'��)�#����#�*����*�*���"$�"�&�"$���*�"$$���*�*���"$�"���9����*��(��*���"$�'����6�*���"$�����6�*���"$�#��"��#���"�*���"$�&�"$����"��"(�#�)�"�$�##�"��$�)��4�����F�"$�D����=�9��<=�&&���>�����"�?���6�@AABC ��G2HIJK/=���(��������*��#�����(�)������)���#�"�5���)�����*���)�"$�9�*�����#���)����&������ �=���(�*�"(�"$��"(�#��������"$��)�(�5���)�#���"������(�������#�"���'�$���*���)*�)��"���*��(��(��"$��$�)�6���)�"��#�(��(����'���!���"(�#�)�"����#�"���'����'�"$�"�"6�(��"$�������������*�)'�"��" �L�����(�6�����(���$��������������'�$�����"$�&�"$�'���$�)��5���)�#���"����#������("&��(���#���)*��"��)�#��(���#���)*��"������)���""&� �=���(����������!���'#�"�#�*������)����)�(�5���)�'��)����

Page 5: AMALAN, ETIKA DAN INSTITUSI DALAM ISLAMeprints.utm.my/id/eprint/34503/1/Cover & Paper.pdf · Artikel ini membincangkan tentang hal-hal yang berkaitan dengan amalan, etika dan institusi

������������� �� � ������������������������������� ���������!"� ��#$���#��%$�#� � �����&$ ��'�() �����* �+ ,��+ -.-�� �* �/ * -� ���*�*+ ,0����- �� ��1�� ��2 ����*�*3�45$"�����67�8�"��9�:;<'��� 5!��%�&���=�� �=� ���%������"��&� ��� &�=������"�$>$&�=���"���#� ���&���?������&��@�=�����"%��&���#�=��&�� ���"A$&$='�5!��%�#�#�$ B�����#��A�=%$�B� ��=�$�$�C����%$�&��A����������#����%�"��% B��D�>�"�B� ��&�����"����������$�$�C���&��A�=%$�%� ������"��#�%���"��%���=�� ��=������&�����"�E!�!"C���&��A�=%$���%� ����B� �6��B� ����#���� >� ��&� �� �!�>�= B��&�����"����"C�&�A�=%$�#�%���"��%�"�� �#�&�����"�#���"���&� ���%�����#���#�#� >��#��&�����"���������F�B�='�5�%����A�=%$��!��%�#�#�$ B���"�=��%�%�"%� %$9�6��$�$��&$��"�=��%C�#���"���%����"�=��%C�E!�!"C����"�&� ���B�=��#��%�"�=��%�45�BB�&�G!���� �H��"C�IJJK<'��� 5�%����A�=%$6A�=%$�%�"���$%��=� �&���$ �=� ��E� ������#� � &�=� �#��$= B��A�=%$�%�"���$%���&�������$���=�A��� '�LE� �� ��&���=$=� �!����#$�EE� ��%�$�������&��#��>�&��%�$�$ ��$"�$'�5���� �$ %$=�#�#��"�%��$�#��$= B��A�=%$��!��%���"�=$% B�C����>$����&�������"%$>$� �$ %$=�#�#� ������� &$&$=�B� ����"���#��F���#���"=$#�$��&��#��>�&�$ %$=�#� $ ��=� ��!��%���M�"����"�#��6"�#����%�$�=�%����� B����M�"����">�#���'��� 5���� ��%$C��!��%�B� ����%�#�A����&����"��>$#��%C����%$��� ��$�$����������"�'�N�&����%������"��>$#��%C�$#�%�F���#��� &�=�����!��%���M�"����">�#����&��#��>�&���������#� &� ��"�=�$%����B� ����#���=� �!����=��%%��'�5!��%�>$#��%�� ��&���=$=� �&� �� �&$��"�=��%�&� ��� B��&�A�>��=� �=��%���$#�%�F���#�=�$#�����=������>�'�O���#�=�$%����B� ��&���#���=� ��&�������"=��%� �&� �� ���$6��$�B� ��%�"=� ����"%�� �����%�=���&��$#�%�F���#�B� ����&�"���&����"���%$'��� P�#���� �&���#��!��%��$�������������������#�$" ��#� $ ��=� ��!��%C�&��$ �%=� �$ %$=���"&!��=���&��L�����$ %$=�#�#!�! ���������>����"#� %�� �B� ��&���>�%=� �!������!"� ���%$'�O!��� ��#� $ >$==� �����A��=�M�� B��&�"����!"� ����#���L�����&�����&� HB�'�?������� B��&!���=� �&���M��&���#���������"���&� �� �M�"����#�$%=� ��$�"����"%��#�"�B$6"�B$'�(Q���� + ,*�R � -�, ������� �0����� ,����� ��� � 2 ��+��0�-S�������,�2 T++ ,-�� *���2�* ��� ��1�� ��2 ����+ �R ��0 - �3�45$"��� +1TU� V9�WW<�

Page 6: AMALAN, ETIKA DAN INSTITUSI DALAM ISLAMeprints.utm.my/id/eprint/34503/1/Cover & Paper.pdf · Artikel ini membincangkan tentang hal-hal yang berkaitan dengan amalan, etika dan institusi

���������������� ����������� ������ �������������������� �!��"������#��$�����#�%� �%�&�%�"'�'�"��'$�"�� �!�%�"�%� '%� ��%#����(�!#�� �#�&��'�%�'!�"�%�)�#�&�$�"����*�%�+� �"�%�,-� ���.�(�%�/00123�������)�4����� �!%�� �%�&�%�"'�'�"��'$�"��$��!���5$��!����6�%4� � ��#�*!�%�$�����"��'�#���'#�7�)���&'%44��#����%� � �#�&��'8�"' �*�!�%�"�%4�%�%'�#����$����8�!���%�� �%4&���$!�%�!���"��%�9**�&�:3;3<3�,=� �'*�-� ��8�>?1@23�A� �%�$�����)�4���B*�&�"'*�!�!�%�"'���*�%�6�%4�*�'%���$��#'�$�������%�#�'�%'%�!&� '�8�$�������%�#����6����$�"��?�C�>0�D�&���� 8�$�����E�$�"��E�&��'���*�$���>�&��'��*�%�:6�(�*�"�%�����4�'%6�3��� �������"�*�&�$��!����6�%4�$�%#'%4���*�$����B*�#�"�*� ���!�%�=�*� 3�F�*�'%'�!���%��$�����'%'�$�%#'%4�"�%�� �#�#��"�&�*��)�4��"'(�)'�!�%����$����3��������"�*�&��%#�!� �%4�)���� �#�=�*� ��4�����"���"�&�����6�!���!�$�"��9**�&�:3;3<3�6�%4� � ���'���G�!'3�������)�4�� �%4�)���� �#�=�*� �"�$�#� �����'�!�$��'#�%�"�%�!�����&�%�6�%4�"'#�%44�%4�B*�&�B��%4� '�!'%�"�%�7�!'�3�:� ����"�*� �#� $B&����$����8�����B��%4�'#��&�%"�!*�&� �%)�4����4�*��$�����#�%%6���4���#'"�!� � ��#�*!�%�$����3����!����6�%4�"' ��!�'�9**�&�:3;3<3�)�4��"�$�#�"'!���%4!�%�$�"����*�%�+� �"�%�!���%��� �#�=�*� �"'*���%4� �*�!�!�%�$��!����6�%4�"'!�)'���$��#'� �%4� $�#8�!��� �!�'�#8����!&�*(�#�"�&�����4�'%6�3��� ������$�*��"'(�)'�!�%�!��#����� ���� �#�=�*� �"��'���*�$�����*'4&�&'%44�*�&� �%'%44�*�"�%'�3�A� �%��"��)�4��4B*B%4�%�6�%4�"'���'!�%�!�*B%44���%�"��'$�"��9**�&�:3;3<3�9%#����4B*B%4�%�#������#��"�*�&�B��%4�#���6�%4�#��*�*���G���"�%�#'"�!� � $���%#�!����$����8�$��� $��%�6�%4���"�%4�&�'"8�'���6�%4� �%6���!�%��%�!%6�����#��'���6�%4� �%4�%"�%4��'�����!�%���6'�6�%4�����"��"'�"�*� �$���#%6�3�;�*����4�' �%�$�%� ���!��6�%4�#'"�!�(�)'�����$������� ���� �%"�$�#�!�*B%44���%��#���!� �"�&�%�#������#�&�%"�!*�&� �%44�%#'�$�����#������#�"�%4�%����$�����$�"��&��'�*�'%��� ��"�%4�%�����$��&��'�6�%4�#'"�!�$�����'#�3�HI��JK��LMJK��L�N��L�OPK������Q�RO�������������OPKS������PO�L�������Q�RO��������JK��LMJK��L��POP����������L�K������OPK��Q�T�,:���&���MU�V�K�WX�>@Y23��� ��"����*�%�+� �"�%�)�4�*�&�!'#�����Z'��*5[���%�"'#���%!�%�!�$�"��+���*�**�&��3�3(3�:� ����$��#� ��!�*'%6���*5[���%�"'#���%!�%�!�$�"��

Page 7: AMALAN, ETIKA DAN INSTITUSI DALAM ISLAMeprints.utm.my/id/eprint/34503/1/Cover & Paper.pdf · Artikel ini membincangkan tentang hal-hal yang berkaitan dengan amalan, etika dan institusi

������������� �� � ��������������������������� ����!�����"#������"����$�%�&�'���(�)����"���������������'#�%#"���#*+�*�"����$�%�&�'���,�������������"�%�%�$�%���*�%#�$#-�%(�.#"����*�"����$�%�"#"#��$�������������(�(/(��#�%��"#*0�����'�+�*���"#"'�1�(�2�"�*�'�+�*���%���$�%����"#"'�1�,������&�'����"#"'�1�������� 34563 7��*�'�+�*���"#*+�$�%�&�'����"#"'�1�(�8�#���%�,� #���%�/��%#��#'�%�"#*-������%�� #�$����0�*+��"�%� #*%�*+�����"�'���*���"���*(�9���"�%#��#'�%�-�+���� �*++����#'�+���3 �3 :��7 � �,����%��"���"��#'���'��$����� �����#��'��'���*(�)����'���*���"���*��*�,��"�%�;���"���+���$$�*�"#��$�$�*��#'�*0�$��'�������*�%��#���*��'�����/�-�'�$#��*�� ������0�*+���-�*-�$�*��������'#��� �%�$����+�*���'#�'�*��*+� ����'���*����*(�<�������=�> ? ���������@ � 34A�� �B � � 3 �@���3� �C�DE����� 34A ��FGHIJK(��� E#�# ����#'���*�'#� ����,��"�%�;���"��$�*�"#*0�"'�%��������0��!����L�%��� ����J�����'���*�E0�/��(�)#��0��*��*����������*%�$�"#*0�"'�%�$#"#*�*+�*��#%#����'#� ������#��"���#'���*� #*�����*��"���*M�"���*���*�%�0�*+�����$�$�*(�)�����������0�������L�%����*��$#'�����**0���"�%�;���"��$�*�"#*+�*-�*+����"���-���*M-���*,�����'�%M����'�%,��������M"������*�$#*���*M$#*���*�0�*+��� �%(�9#��$���$�*�"#*0#���$�*�"�$�*�*��*%�$�%#%�"��0�*+��������#�%��"#��0�*�%#%�"���#*+�*�'��$(�)#��0��*��*���"�%�"#��������9���0����$#��*��$#'�*0�$�*�"��0���$�%�"���0�����������'#��+�"��;���"��#�%��*#+���M*#+�������*(��NOPQPRST�$�%�'#�#�%��'#�������*���1�(�T�$�%�-�+��'#�"�$*��"#*+#����$�*��#'���+��*����%���%�����$�"���$�$# ����"#�#$��0�*+���0�$�"#*#��"�*0���#*+�*�$�����%#�%#*%���#%#����"#*1�$� ��*���'*0����*���" ���"���*0����%��%���*��%����#%#�����#" ��*��"#*����D'�+��%�*�"M%�*�"�*K�D;�"����.�"��,�JGUVK(�9#*+#����$�*�W�$�%���������*%�$�"#"'#����$�*����%����" �*�*��%��� #*1����*(�;��%��'#��������� �����#���%��0�*+�����"���"���$�,���$M��$�X��*+����*�0�*+���/�-�'$�*�$# �����#X��*+��"�%�;���"��%��"#*+#����$�**0�,��#�%�������� #*1����*�%#��#'�%��$�*���'#�$�%��!�����E(Y(Z(��� E#+���� #*+�" ���*�W�$�%��*���$�*�����" �*�$#�����"�'��%��"����*%�$������*� #*+�+���*�$# �����"�%�;���"�0�*+�L�$�����*�"��$�*(�

Page 8: AMALAN, ETIKA DAN INSTITUSI DALAM ISLAMeprints.utm.my/id/eprint/34503/1/Cover & Paper.pdf · Artikel ini membincangkan tentang hal-hal yang berkaitan dengan amalan, etika dan institusi

���������������� ����������� ������ ������������������������� ���!�"�"�������!#�$���!%!���&��"������������ ���!��#���!#�$��#!�� �%� �"���!�#��&��������������!�$�#���#!%�'�'�"���$�%�#�$�����������(�)��$�%����%������������*� �"���!�$�#���$�����#%'�!��#!�"�"��������(�+!�"����!�����������,����-������.�����$�#����!%�!����"�$!�"�������-�$������&��"���$����!%�!���#����$��������!������#%'�!�����(��� /!�!�������!%,������������!���0�������.������������!��&���%���������#!��!%����1�����)(2(3(�$!�"����!�&�����"�����!����"����&��$!����"����.����(�.�� �"���$����������������4�%���������!�"��$�����$�%���!%��$�#�1�����)(2(3(�$!�"����!��!%��������������!#�$�������.�����&��"�����(�.�� �"������%��������� ���$��!��������%����!�$��$!����!�!"�����������������%�����.����(��� +�%�#�$��5���%�%(�(�6�����������(�(0(��!%���$�7�89��:��;��<��9��������=����>�?��;����9�@�;�������>�:����>��9<����:9?��?��;��<�AB�9>��9?B�������>�?��;�C��DEFGHI� ���!%!%����!%,��%���$�%���!"��������-����������$�%���!"����������#������ ���$������!%�����$��!�"�� ��"������������$��J!�����������!���������!�!%�#����������$���#�$���������� ��$!�"���%�����$����&�%����!%�!�����!��"���#!%����������%�����.�����&��"��!%����%�K.������/����L(�.��$����� ���$�����#��4���#!�"��$������������������!%��$�#�1�����)(2(3(��� J!���������*�%$���� ���$�����0� �����"�������.�����&��"��!%�!���#���(��!%�!���#�����!%�����$��!�!'%��"������!%�#�&���������!�����������%������!���������������$���!4�%���!�$�%��������!������#!%�'�'�"���'%��"�����(�.�� �"���!%���������#���!�&!$������#!%�!��� �����!����������� ���!%����!���""��������*�����!#�$��������!���%"���!4���#�&���!#�� ��"�#!���""�����&�(�M����.�����&��"���"����!����������� ���!�$��������������������$����"�%���$����!� �$�����#!% �������&���!�J!�����!� �$��%�����$�����$����!����������� ��$!�"�������(�/!#�$��#!%!�#����&��"���"����!����������� ��#���-��!�$���������%��������������&������#����!%�����#!%!�#���������&��"�$�#!%4�&���&�(���

Page 9: AMALAN, ETIKA DAN INSTITUSI DALAM ISLAMeprints.utm.my/id/eprint/34503/1/Cover & Paper.pdf · Artikel ini membincangkan tentang hal-hal yang berkaitan dengan amalan, etika dan institusi

������������� �� � �������������� ���� ���� �������� ���� ���� ���� ������� !�" �#�$�%&'()*+,-./0 �1������2 34�5 � � ���� ��6�4������7 4 �3 7�8���9 : ����4 4 �� 6 ��4�5 � ������ �1��7 2 �4 4�8� �������� ����6 : ��4����: ��� 6 ��� ������� 55��7���: ��7 �3;<=+>(?. 2@A 77B.CC-CDE... F(GH.,HI()+)(J.,KJL(J.MKJL+JG+JLH.N(HO+II(?.(IPF(>(M.QK>M+I(.R.=S(T(I.?HJLL(.OK>QHO.U(G(>.RV.W+I?HGG(?X.YM(O.Z*I(M.()(J.MKJLK>G()(J.O(T(U.,H.*K)KIHIHJL.[((Q(?B.*(\H.,H.(JO(>(.Q+)HO.=(U(.)K.'(>T(?.*K>O(.T+]+U.,H.>(U(?.,(J.I(HJPI(HJ.S(JL.OK>)(J,+JL.*KQ(L(H.>+)+J.?(GHX.=KI(HJ.?(GHB.+M>(?._+I(.QIK?.,HI()*(J()(J.QHI(PQHI(.M(*(.*K_(JG(JL.O(?+JX.YM>(?.OH,().(,(.T+]+UB.QK>M(I(M.,H.'+a,(IHU(?B.MKMQ(S(>.,(M.,(J.MKIJO(>.G(M>(?X... .F(GH.OK>Q(?(LH.)K_(,(.OHL(.GKJH*B.H(HO+.?(GH.HU>(,B.?(GH.O(M(OO+\.,(J.?(GH.]H>(JX.F(GH.HU>(,.(,(I(?.?(GH.,(J.+M>(?.,HI()*(J()(J.*Kb(>(.QK>(*HJL(JX.F(GH.O(M(OO+\._+I(.(,(I(?.MKJ,(?+I+)(J.HQ,(?.+M>(?.*(M_(H.QK>O(?(I+IX.'(J()(I(.?(GH.]H>(J.(,(I(?.MKJLK>G()(J.?(GH.QK>*(M(P*(M(.+M>(?.*Kb(>(.*K>KJO()X...cdefghGH?(,.(,(I(?.QK>M()*+,._K_K>(JL(J.*+bH.MKI(T(J.>(JL.)(UH>.)K>(J(.MKM_K>O(?(J)(J.(L(M(.Z*I(MX.=KI(HJ.HO+B.GH?(,.G+L(.QK>M()*+,._K>I(T(J(J.+JO+).MKM_K>O(?(J)(J.*K*+(O+.S(JL.Q(H).+JO+).MKJKJO(JL.*K*+(O+.S(JL.OH,().Q(H).<[(M+*.iKT(J.j,H*H.jM_(OEX.kH?(,.(,(I(?.*KL(I(._K>)(>(.S(JL.MK>(JL)+MH._KJL>Q(J(J.)K_(,(.II(?X.lKO(_H.GH?(,.S(JL.+O(M(.(O(+.OK>QK*(>.H(I(?.QK>G+(JL.,(I(M._K>_K>(JL(J.+JO+).MKJKJO(JL.M+*+?PM+*+?.II(?.=XmXlX... kH?(,.?(JS(.,HL+J()(J.+JO+).>(JL.Z*I(M.S(JL.MKM_K>G+(JL)(J.Z*I(MB.OH,().+JO+).>(JL.S(JL.*KI(HJ.(L(M(.Z*I(M.QK>G+(JL.,HG(I(J.(L(M(.MK>K)(X.N+)(J._K_K>(JL(J.,H)(OKL>H)(J.*KQ(L(H.GH?(,.M(I(?.MKI()+)(J.HQ(,(OPHQ(,(O.T(GHQ.*K_K>OH.*I(O.IHM(.T()O+.*K?(>H.*KM(I(M.

Page 10: AMALAN, ETIKA DAN INSTITUSI DALAM ISLAMeprints.utm.my/id/eprint/34503/1/Cover & Paper.pdf · Artikel ini membincangkan tentang hal-hal yang berkaitan dengan amalan, etika dan institusi

���������������� ����������� ������ �������������������������������������� �!���"���#��$�%�&"'(����������������)"'�#���*�$�+���*�("'���*"#���#���'����'�(����*�)�#���#�*�#�*��"'$��("')�'�,("')�'��-�#��*"*&�$��)�#�(�������'��$"'&�$�.���'���#����$"'&"#�*�*�$���'���!�*&���#�(������)���)��*�)�/���#��"$"*(�$���������)��*�(�#�����#�*"#-"&�&)�#����������#�)"("#�$�#���� 0�����������������*"��)��#�)�#�1���2����2�3���4����5��26�����*"��)�)�#�)"&��)�#��"'$��*"#7"����)"*�#�)�'�#�*�����#�*"#����)�8'�#������")�����#��*"��)�)�##-��&"'��*�,��*���9"'��)/������������������������������������ �!��9"'��)/����������&"'*�)����*"#-"&�')�#����*��+���*��"7�'���"*����"*&�$��"���#���'�(�����"7�'��("("'�#��#��9"'��)/����*�$���$�#$�$�����*�+���*���������� �!��&"'.�'*�#:�� ;< ;;;=;;;> ;;;? ;;;@;;;A ;;;B;;;C;D;;;E;;;F;;;G H;I ;JKL�)���:�M���NO2��5��4���P���������4�Q2��5RQ2��5�S��5��O�O2��5�������TO�NU�P��5����4�������O���N���V������O2�����O���55�4�S������4������O�S����Q2��5RQ2��5�S��5��O���N���V���W��X��'�����RY�Z�2�4%�[:\]_�� �� 9"����'������������������%�$"$�(����#-�����������)"7��%����$��(�����������#-��$���)���*���"#��#�������("'���&"'("'�#���������#��������� �!���*�#�&"��$��#��$�&"����'��������*"*��#)�#�("'�#�#�("#$�#���#$�)�*"#��(�$�(�������������#�%����$���"#��)����*����*��$��&"'#��$�&"����'�)"'�#���������� �!����#��)�������"���#��$�%������������&�)�#���������"#��#�&"����'�#�*�#�&�#-�)�("')�'�,("')�'�����#�-�#����#��$)�#�)"'�#���������� �!�%����$��*"��)�)�#�("')�'��$"'�"&�$��#$�)�����#��������"'$��&"')8'&�#��#$�) -����abcdefghfifjgdkifjgl$�)���������&"'*�)������*��&�)�#�('�#��(,('�#��(��$���*8'�����"���#��$�%���������&"'*�)#��('�#��(�*8'����$���#����,#������)���)�-�#��*"#�����("��#��#��"�"8'�#���#��m�����$����"���$��)�*(���#�Xn�*���o"/�#�

Page 11: AMALAN, ETIKA DAN INSTITUSI DALAM ISLAMeprints.utm.my/id/eprint/34503/1/Cover & Paper.pdf · Artikel ini membincangkan tentang hal-hal yang berkaitan dengan amalan, etika dan institusi

������������� �� � �������������������������� !"#"!"� �$"%�&�'�%"�%�'"��(�)�*�"����!�+(,���$�'%� ,�$�)�-&�*�'*�%�'*�'��!" ��.�'*�%"!�!�& �'�/,�$��*����+(,���"!��(�'%"-"��������%��%�,���� !"#"!"�(/("�,0�&","!" ���$�&�'�� /'/�"�� �'�)�- �"!�'�%�'*�'��!" ��.�'*�%"�1�-��!���%",� � �'�/,�$�2�(�,�,,�$���3�4��%�'�&�-��(�$�)�!�.�'*�$�)�!�&�%��5���'�!�-(�)�!����*�,���!" ��.�'*�6�1")�%",� � �'�/,�$�(�/-�'*����!�+(,���"!��%�&�!�%"-�1� �%�,����,78�-�'�(�-!��$�%"(���� 9'!�-���!" ��.�'*�%"1�,�( �'�%�,����,78�-�'��%�,�$�)�-)":�-��%�'*�'�)�" ��+��)�-�� (�%�$�'%� ,�$����!�+(,���"!��)�-)":�-��%�'*�'�)�" ��'!�-��(�(������(,"��(�-!���'!�-����(,"��%�'*�'�/-�'*� �;"-��<�,�"'"� �-�'��&�-)":�-��'�.�'*�!"%� �)�" �%�'�)/,�$���'"�)�, �'�&�-(�,"("$�'��'!�-����-� ���<�'.��%"(�)�) �'�&�- �-��(� �:",7 �:",�"'",�$�(�(��!�� �����!��� /��'"!"�)/,�$�)�-,� ��&�-&�:�$�'�(�-!��&�-*�%�$�'��9.�!��,78�-�'�.�'*����)�-"�&�-"'*�!�'�!�-(�)�!=�� >? >>>@>>>A>>>B >>>C >>>D>E>>>F >>>G >>>H >>>I>J>>>K >L>M >N>O >P >Q�R� (�%=�S �T U T �V WT�X � W �W YW �Z Y[�\]��� TV W����T �����_ XT �X��T U � ��V�Z�WZ �TaZ�� �bc�������W� � �U ��U������Z�VT �X����V���W ��� �U � ����T c�������W� � �U ��U� � V W����W ��� U Z ��� ���� cd��-�$� VYe�� f0�gh=ij���� ��,�"'�%�-"&�%���!" ��)�-)":�-��.�'*�%"'.�!� �'�%�,����,78�-�'0��!" �7�!" ��,�"'�.�'*�)�- �"!�'� �$"%�&�'�(�$�-"�'�1�*��%"'.�!� �'�%�,����,78�-�'�(�&�-!"��!" ��)�- ��&�,0��!" ��)�-1�,�'0��!" �����)�-"�(�,��0��!" ����'%�'*�-��5�'�%�'�(�)�*�"'.���k���'0��!" �7�!" ��.�'*�!"%� �%"'.�!� �'�%�,����,78�-�'�� �'�%"'.�!� �'�%�,���$�%"(��l,�$�"!�0�+(,����%�,�$�(�!���*����.�'*�,�'* �&��'!� � �$"%�&�'�(�������'�("���+����-�'* ��"�(������(&� �%�-"�(� �:",7 �:",�&�- �-��$"'**�,�$�(�)�(�-7)�(�-�&�- �-��.�'*�&�'!"'*���� 9,78�-�'�%�'�$�%"(�"'"�� �'���'1�%"�&�'%��'� �&�%�����!�+(,���%�,���(�*�,��$�,��R�'�("��1�*��%")�-" �'�� �,��'!� �)�-;" "-�

Page 12: AMALAN, ETIKA DAN INSTITUSI DALAM ISLAMeprints.utm.my/id/eprint/34503/1/Cover & Paper.pdf · Artikel ini membincangkan tentang hal-hal yang berkaitan dengan amalan, etika dan institusi

���������������� ����������� ������ ������������������������������������������������ �!��"��������#���!�!���!����#��$���������#��$�����%&�����'��$�(����"�������)����!����(*��+���!����(��#���(����!����#�����!�,���(�-�.�/��#��$������$����������������(�����������,���(�'��$�#���!�����������#��0��������(�����1��������#���������������#�����(������(��$$�����(����������� 2����������#���(�!��#3�3�$�!�������������!��4�$����������#����#���"������#�����3!����������������������������(���$�����2������#���(�������$�#���!���(�#����"�!�������'��$���#������������#���!���(�#�����'�������#����#��$�(����3��(�!��'����������������$�!���(�,���(�-�.�/��!�!�������!���5���!�'��$���#�������������+�����(���!�����������������#���(�#������$��3��(�!��'����������������$�#���!�!��1������#�����$���(���(����$����������!�������67�(�!!�#�8���9�5���(�"�:;<=>����?@AB?BCA?D5���������������$�"�����E������3�3!��#�����!������������������3�������#���(��������������!��#���!�5���!�6-�''�#�F3������ ���"�GHHI>�����(J��KLMNOPQODR���!�5���!"�������$���!���#����������������+�#�#�����������$������(����$$��#�����#����3�3!��#����3�������/��#��������'������#��$���#���!���%&�����#���F�#���'��$�!��'���(��!���������!��$(3�!������#�������������5���������������$����#������'�����������������(�����4���S�!���#�(�����5���������������$��!����������#��$���#����#���������(��'��!��$��#��$�����������#��������!��������!�������5���!"�������$��!���������������$����T������������(����+�����$��#���!�5���!�!��$��#��$��#�����#��������"�����#�������"����T���#���!��T��"�����$�#����#��"�T�T��#�������%������U� V����!����������!�!����������������#��������$���V������T�����!�'��!��4������������E���%����E����������7������������$$��$4�1���!�!�������9��(�����#����������#�������%������������������$$��$4�1���!��4�$���������$�!������%�������� �!�����$���"�����!������������4��$�����#�����#�#������$�!������%������F������������������'��$�������$$��$4�1���!��#�#����������#�������$�����1��"���������#�������$���������%��������$���5���4�$��

Page 13: AMALAN, ETIKA DAN INSTITUSI DALAM ISLAMeprints.utm.my/id/eprint/34503/1/Cover & Paper.pdf · Artikel ini membincangkan tentang hal-hal yang berkaitan dengan amalan, etika dan institusi

������������� �� � ������������������������������������������� ���!� �����!�������"�#$�� �$�����%��$���!�&��� �$�'�!��'������%������$�'!����(��!�������$��'�����������'�����������!$��)*��!��+�������%�!���$!�� !,������%�%��'�$��$��&!�'�$����)�����!+"�-�.������ ���������%�/������!�&!$��!���'� ����������(�'����0�0�!���������������*��!��������������'����!���$��'�����������'����&!������"�1���� �$�$�!��/���&�&�����!$����$!���!�''!�$��$��&!�'�$����&�����# ���� ����� �2�����&����� ����3%��3�$!�4������&"��� 56 5557 5558 5559 555:5;555< 555=555>555?555@A5 B 5C 5D 5E5F 5GH5I 5J5K 5L 5MN55O 5P 555Q555R 555S555T 555U 555V5W555X 555Y555Z 555[\5 5] 555 555_555 555a 555b 555c555d 555e555f5g555h555i 555j5k 555l 555m555n 555o555p 555q 555r555s 555tu5 v5w 5x 5y5z5{5| 5}5~�4�� �&��� � ������� �� ��������� � � �� � ��� ��� � �� � ���������� ���� ��� ����������������� � �������� ��� ���� ��� � � ��������� � �� �� � � ���� � � � ������� �� � � ���������� ����� ������ ����� ��� ��������� � ���� ����� ��� �� �� �� ����� ������������� ������� � �� ��� � ��� � ����� �� � �� ��� � ��� �� �� ������������ ��� ������� ���� ��� ���� �� ��������� ������������� � �������� ������ ����� �� � �������� � � � ��� � ��� � � ��� � ����� �� �� ���� � ������� � ���������� ������� ��� ���� � ��� � � ��� � ���� � ��� � ���������� ����� � � ��������� ��� �������� �� � �� ����� � ��� �� ���� ���� �� �� ��� �� � ����� � � � ��� ������ � �� )-����� ��� � � �/������+��� -��!�����$��'���������'��&�����# ����$!��������$��'�����������&!��&����$��'/� ���!�&���! ���!/�$����!��������&��'����'���"�������

Page 14: AMALAN, ETIKA DAN INSTITUSI DALAM ISLAMeprints.utm.my/id/eprint/34503/1/Cover & Paper.pdf · Artikel ini membincangkan tentang hal-hal yang berkaitan dengan amalan, etika dan institusi

���������������� ����������� ������ ������������������������������������������������ ���!��� �"�������#�������$�%� ���&��!���#�������������&�!����'��&�!�!"����#�� �����&�����#���������#��� ���� ���&�$�%� ���&��!��&���������!�!�#�������(����������!��&����#��������#������ ���$�)� �������#�����*�#���!� � ����"������������'��&����� �����$�+����#�!�� �!�����#��� �!�������� �!#����!!���'��&�"�����������&���� ���&��'��&�!�!"��������� ����������#��$�,� ��#������������� ������#����������!������#� �������&��#�����&-���!��������������� ���&��!�!"���������������������#��������!�������������������$��� .�������#��������&�� � �&��"���/���� ���&��!���#�����!����!����!��������!�!"������!��'����������� � ��&$�0��'�������'��&����!�������� ���������#������ ���&��'��&����������$�1�!�����"� ���'��#� ��"�� �����#�"� ���� ���&�����������!���$�%� ���&���� �!�2� �!�#�&��&���#���������#�����#-���������������'��&$�%�������'��&�������#�����������������&��������#��� ���� ���&��'��&� �"�������!��'�'��&��'��&�!���-�!�!"����������������'��&�"����������!��&����#����� ���$�0����� ��'��&�!����#� ������������!���#����'��&� �"������-�!�����&�������!��&�����������������'��&�"����34"�� �� � �)�!!��-�56678��9:;<;=>?@A<?BC<>?D����!��!���#���������������'��&��!���#�����&�"�&�������#�����&$�2� �!���&��!������"����������#�����&��������!�������#��!��$�1�!��-�2� �!�����!�!"����#��������������������"�'��&�#�� ����#�����$�)� ������� ��������#����� �!�� EF���������)�����'��&�!��*���������������&�#��������������������"���*����!��'� ����$�G��&����!�����"�H��� ��������#����� �!�� EF�����!����� ��2� �!���&��������!��&&� ������!�!"� ���������������!�!��������I���������������$��J KL KKKM KKKN KKKOKKKPKKKQ KKKRKKKS KKKT KKKUKV KKKWKKKXKYKKKZ KKK[KKK\ KKK]KKK KKK_ KKKKaKKKbKKKc Kd KKKe KKKfKgKKKh KKKiKKKjKKKk KKKlKKKmKKKn KKKo KKKp

Page 15: AMALAN, ETIKA DAN INSTITUSI DALAM ISLAMeprints.utm.my/id/eprint/34503/1/Cover & Paper.pdf · Artikel ini membincangkan tentang hal-hal yang berkaitan dengan amalan, etika dan institusi

������������� �� � ������������ �������������������� ���� ������������� ���! �"�#$%&'()*+,� ��-�� ��. ��� / �0���� �1�23��1 4�� /� 5 41��������2 ��/ ���5��4�1�������. �� ��. ��/�� ��/ ��. �4 �2 �4 � �04�/ � �35��. /�4��2 67� � �����/ . ������/� ��4�8 � 2 9����1 1/ �����/ 1��/ 4 01��5��� 5 438��������9�. :� 21�2��4�� � ���� ���1 85 � 9 2;22 9����9 2 2/ �:� 21�2�� �����9 � �/ ���1 6,� ��-�� ��. ��� �5 �/�5 � �. 2 � �-� �� ����9 ��. 82 2�4����1��9��4�0� ������ �1�2��1 38� / 1 -���. 5 . ���� �1�2�. � 9�2�0��1�2��� 4 ��2 � �� �3<� ����� ��. 04����� 93/�5 � ;22 96,� ��. ��/��1 2�0���� �1�2��1 38� / �� ���4� � 2 95���9���-5���9������ / <����/ /�/ 2��� 2 ��. 6 =>)?&@A 2-B C � 9DAE+EFGHAAA I&J)KALMNOP)DAQ(R&JAS)N&AJMKNN&R&''&KA)KP)'AJMKN)JT)RA@&?P&A(MR&NOA@&?P&AU&KNA*O')JT)RAPO*&'ALM?V&KNN&@A*MKN&KA(U&?&'A*&KAPO*&'AJMR&KNN&?A)K*&KNW)K*&KNXA>MJ)&ATM?'&?&AU&KNALM?&*&A*OA*)KO&AOKOA&*&R&@A@&'AYRR&@A(MJ&P&WJ&P&XAZ[KP[@KU&DA&O?A()KN&OA*OLM'&R'&KA'MT&*&ATMK*)*)'A)KP)'A'MN)K&&KA(M@&?O&KDA@)P&KA*O(OJT&KA)KP)'A[?&KNAR&OKAJMKV&?OA?M\M'OXA]&?P&AU&KNA*OLM?OA[RM@AYRR&@A'MT&*&AJ&K)(O&A*OLMK&?'&KA)KP)'AP)S)&KATM?(MK*O?O&KAK&J)KAJ&K)(O&A&SOLALM?OKN&PAL&@&&A(MPO&TAU&KNA*OPM?OJ&A&*&R&@A&J&K&@A*&?OT&*&AYRR&@XA_RM@AOP)DAJ&K)(O&A&SOLAJMK)K&O'&KA\&'&PA(MTM?POA\&'&PA@&?P&DAJMKN&)PA'M)KP)KN&KAJMKNO')PA@)')JAU&KNA*OPMP&T'&KA*&KAJMJLM?OATM?P[R[KN&KDA(M*M'&@A'MT&*&AU&KNAJMJM?R)'&KXAAA >MR&OKAOP)DAPM?*&T&PA'&OP&KAU&KNA?&T&PA&KP&?&A(&)*&N&?A*&KA)R&J&A(MS&'A(M'O&KAR&J&XA&(&?WT&(&?A*OAL&K*&?ALM(&?AQ(R&JAJMKS&*OAP)JT)&KA)P&J&ATM*&N&KNA*&KAS)N&A)R&J&XA])L)KN&KAOKOAJMKS)?)(A'MT&*&ATMJLMKP)'&KATM(&P)&KA&P&)A')JT)R&KA)KP)'AJMKUML&?'&KA&N&J&AQ(R&JXA&KNNOR&KKU&Aa)P) &@XA&*&A&(&RKU&DAa)P) &@AOKOALM?VO?O'&KAPMKPM?&APMP&TOAJMK)S)A&'@O?AMJT&U&?AYLL&(OU&@DA)K()?W)K()?A(MKOA*OPM?&T'&KA*&KAO&KU&A'M'&RA@OKNN&A'MA@&?OAOKOXAA

Page 16: AMALAN, ETIKA DAN INSTITUSI DALAM ISLAMeprints.utm.my/id/eprint/34503/1/Cover & Paper.pdf · Artikel ini membincangkan tentang hal-hal yang berkaitan dengan amalan, etika dan institusi

���������������� ����������� ������ ������ ������������������������������ ��!���"�# ����$ � �$���% &���� $���"�"��� ������$ � �%��$ � '����������"����$ ����% &��(% &��� � �)����%�������)��"����"� #�*+��+��,� $ ���-# '�.�"��!����������/�$����� � � �$ ����� �+#���%�+������%��0'�1�# ��������������������������"�������� #"��%�� �$��� #"�����"�'�,�� �2%#�"����� ����/���$������% &�����"/�#��� � �)����"�"��� ���������"�'�3 � (* � �)��$�/���$ # ����"�#�#� �%�� ���# ���& ��������# %��������$���%�� �� �����������'�,�� �$�#�"�2%#�"�� $���$ �����/�"�����%�/��� �%�%��������/ ���������'�,�� �$ �����/�%������ ���$�� /�$����� $�/���$���$ �"�#������� ���$���%�"������$��"�"/��)� �� #� �%�� �)�������%��$ � '��� 4�#�#� ���"/�#��� � !�2%#�"�$�/���"�����%/��% ����%�� �$������&�������)����"����� $���$�/���$ / %������$�#�"���� $�/���%���� ����"���/�$��"�%��$�#��� �����%��������$������ ��)��$�/���$ ����/����%�/�����)��2%#�"�$�#�"���� $�/����"��'�5#��� ��!�� $���$�/���$ %�����#�#�� ����������"/�#��� � �"���/������������ �%� ��% ���+�+" �)�������/��� ���$��������)��"���� �����%�� �$����"�#������"���"���2%#�"'���6789:9;<=+# � ��"���/����� �%� ��% �)����� $����% ���#�� �%��������0�"��'�2%#�"������"��������������������/��� �����/+# � ��$�#�"���� $�/��'�2%#�"�� $���/������"����% ���������"��$���/+# � ��� $���%�/��� �/ ����>+%/�#�)����"����% ������?�����$���3��%���@�������"/�)���A+"B'�3+��+��)��������� ���$�#���A�%�#�##���%'�'�'�1�� �$��"���/��������������"��$�����������������������2%#�"�)����/����"�!� � ������������4�$ ���'�C� ,�������$��������2%#�"!�/+# � ��$������"��%�# �������� ����/���$�#�"�%�������.������2%#�"'�.�"������ ��!��#(D�����$���E�$ %�� $���/������"��)�������������*+��+��"+$�#�/+# � ��)��������%�$ ���������$���$ ��� '�?���/ !���#�%�-##���"���/�����/�"�� �����%�� �/��"��!�"�����������"�������/�$��%�� �/�"���% ��������"����$� �'�E���"�-##���)����$ %�����$�#�"��#(D�����"����$ �����"����"��)����#�����/'��� F�����/�#��"�"� �����/�������)�����"���/��� ��'�,�� �/�����������%�"����$�����"�%)��������@"�%)�����B�$������+�������"� ���������"�%�#���/+# � �'�F���� /������"�%)���������������"�%�#�����$�� ���'��

Page 17: AMALAN, ETIKA DAN INSTITUSI DALAM ISLAMeprints.utm.my/id/eprint/34503/1/Cover & Paper.pdf · Artikel ini membincangkan tentang hal-hal yang berkaitan dengan amalan, etika dan institusi

������������� �� � �������������� ������������ ���� ���� ���� ���� ���� ���� �!"#$%&'()*+ �,- ��.�� ��/�� ��0 ��������� ,��� 1�2�.���� ���2 ��0 � ��������3 ��2 4 15��� ������ �����3 ,��6�1��3 �.���� ����0 7 � 1 �1 � ����3 8� �����3 ��� 93 23 ���- �� �� ����:3�0 ��; ��-���3 �3�6 � ����3 <* * * * * * ** =>'?$@* 4/0��� A*BC)DEF*** >G&HIJ*K$?HG*($L$J*M&L$J*NI?%$GH*?$K$H*(IOP$O*#$QLG&*>R'?$S*T$L$J*&G&HIJ*GOGA*'JJ$@*$H$'*?$%R$H*JIJK'OR$G*%'$&$*'OH'%*JIL$OHG%*%IH'$*JI?I%$S*U'$&$*HG($%*(GKI?VLI@*VLI@*%I%I?$&$O*HIH$KG*%'$&$*(GKI?VLI@*JIL$L'G*&$L'?$O*R$OP*NIH'L*&IKI?HG*KGLG@$O*?$R$S*#'&LGJ*W$QGN*KI?X$R$*(IOP$O*Y'%'J*ZLL$@*($O*&'JNI?*'H$J$*'OH'%*JIOIOH'%$O*@'%'J*$($L$@*$L[\'?$O*($@*Y$(G&S*#$O'&G$*Q'P$*HG($%*L$R$%*'OH'%*JIOH$(NG?*%IX'$LG*(IOP$O*$J$O$@*R$OP*(NI?G*VLI@*ZLL$@S*>IHG$K*H$OPP'OPQ$W$N*GH'*$($L$@*$J$O$@S*]I?LIJN$P$$O*@$?'&L$@*JIJK'OR$G*'O($OP['O($OP*($O*K?GO&GK*JIOQ$P$*@$%*?$%R$H*=#'@$JJ$(*#S*$L[Y'($GNGA*C^F** Y'N'OP$O*M&L$J*($O*KVLGHG%*&INIO$?OR$*$J$H*%VJKLI%&S*M&L$J*JIJGLG@*%@$LG_$@*($O*&'LH$O*&IN$P$G*KIJI?GOH$@*IP$?$S*$J'OA*&G&HIJ*GOG*(GX$N$?*VLI@*%'$&$*N$?$H*JIL$L'G*JV(I?OG&J*($O*KIOQ$Q$@$O*%I*$H$&*IP$?$*M&L$JS*]I?G&HGW$*R$OP*K$LGOP*N$OR$%*JIOGOPP$L%$O*%I&$O*%IK$($*('OG$*M&L$J*G$L$@*aIbVL'&G*]I?$OXG&S*UI&$O*%IJI?V&VH$O*KVLGHG%*M&L$J*H?$(G&GVO$L*JIO'L$?*%I*@$JKI?*&IJ'$* IP$?$*M&L$JS*$J'OA*KI?H$LG$O*$OH$?$*M&L$J*($O*KVLGHG%*J$&G@*HG($%*HI?K'H'&S*cG%$*M&L$J*JIOP$&GOP%$O*$P$J$*($O*KVLGHG%A*%I&$O*LING@*NI&$?*$%$O*NI?L$%'S*dG$($*L$PG*KVLGHG%*M&L$J*($O*L$@G?L$@*&G&HIJ*KVLGHG%*&I%'L$?S*UI$($$O*GOG*NIX$OPP$@*(IOP$O*>'OO$@*a$&'L'LL$@S*** #'&LGJ*Q'P$*&I@$?'&OR$*JIOQ$P$*@'N'OP$O*$OH$?$*#'&LGJ*($O*N'%$O*#'&LGJ*&IN$P$G*&$L$@*&$H'*@'N'OP$O*KVLGHG%S*>IJ'$*J$O'&G$*HG($%*%G?$*$P$J$*JIJK'OR$G*%IN$G%$O*&IO(G?GS*#'&LGJ*HG($%*NVLI@*JIO'('@*&I&'%$*@$HG*&IKI?HG*JIOPIX$J*V?$OP*L$GO*&IN$P$G*%'__'?*J$@'K'O*%$_G?S*#$O'&G$*(GOGL$G*JIL$L'G*&IHG$K*%IL$%'$OA*$J$L$O*($O*

Page 18: AMALAN, ETIKA DAN INSTITUSI DALAM ISLAMeprints.utm.my/id/eprint/34503/1/Cover & Paper.pdf · Artikel ini membincangkan tentang hal-hal yang berkaitan dengan amalan, etika dan institusi

���������������� ����������� ������ ��������������������������������� �����!�"�����"���#""��$����%��&���%��'����(������!�%�����)�!�������)��%��'�&������ �����* �"�����!���+�,��� �� ����������'���)��-�%����!������"����'����"�����./��������0������������1����2 ����34�56 �����"�7�8����9�:;<=�5* �����!�*���"�� !��(�$�:>>>=�� ?"����� $��!�"������,�!�����'' �',�+�(������)� ����@�"��� �� �����)����������������� ���)A"�����@�"���!���)�!��!�-�(���!���(�'�����'��� �'��! ����%��'�"�(������-�(���������BCDEDFGHIJ�������%��'�!�(��-��'��������,�"������ �, �����(���+��@�"����!�"����'����%��'������'� ������ ����)�������! )����K�"� ) ��@�"���"��'��)�(���( ���� ��!�� " ���� �����"���%��������"�'����'������)���������������!�����!���(��"�� ��)���)��)�� (������J��'�� ���'����@�"������ )�����%��'�)�"��'���������!��������!��(���'����#��($�#����!���, '��L�A)����K�"� ) ��)��'�� ��@�"����!�"���%��'�)�"��'������$���� �� ����@�"���������"�'��(�" ��(����� �)�! � �� �����'��!�)��� ������'"A(�"������! ������������ @�"�����!������%����������'������"�����"����'��������,���6����)� ������� �"������������(���+����)���"����, '��)�����'���)�������A�A���!���)A"�����(�'�����'��!�)��-�(����������������@����� ��������� �������)�����'�(�'�����'��(��'������! )��� �����@�"����!�����''��������)��! ��� �� �������)�)�������%��'�!�"�� ����!���+�,�(�!��� ����J��! ���)��! �������+�,�(�!��� ���� )�%�� ������!���������!���"����!���)�!�����"�������(�����!���! )����!��! ����������� @�"���, '�����'�,��� ���� �� �����,�'��� ( �'���!��'���#""���!������ �����*��,�'��� ( �'���!��'������ ���������'� ������ ��A���'��M�" ��'�$������������$�,����������''��!���A���'��������*��,�'��� ( �'�������, '��(������ !����,�'���!�(�!�������!����!��'���A���'�"�����&��'������,�'���!�(�!������ �, �����-����-����%��'�(���$�A���'�( ����@�"���, '��� �'������������������!��'�����)���(�!���������%��'�� "����N�����$�!��+���(A"���!�,�"��������� M��!������)���������%��'����%�(�(����@�"����� �� !���!�����!����M���!�����@�"���, '��!�)���!�"�����!��'���"�(����%����)�!��O�����

Page 19: AMALAN, ETIKA DAN INSTITUSI DALAM ISLAMeprints.utm.my/id/eprint/34503/1/Cover & Paper.pdf · Artikel ini membincangkan tentang hal-hal yang berkaitan dengan amalan, etika dan institusi

������������� �� � ��������������������������� !��������"!��#���������$��������������#��%�"�&�'(�)����%�'�!�!��"�#��%�*���+� !*+*+�����+���*� ��,�����!�!��+*�#���������$�������������� �*�'� !��"!��������+��� ��� �*�'�����!��������+�����"�&�'��������� !�,������- ���!�!(��� .�"!����'�/���'!�*�+��'�������"��+���"�!�%�'�'��'��%������"�#��%� !&��!����-��"�.���"(�0��+�!��� ���"��"��!1�"� !�&+�!(�2��'��/���'!�*�'��%%+�%��3�&�"��+���"� !*!�+�� ��%���*��+"�!�"���� ����+�+���+*�#��+��'������� !*�� ��%��+�!��-��"����#�����'���!�(���4565789�.�$:+ �!&!�0(�0(�;<<<(��=�����>�?@���A��@�B�>���C�@ �(�D�!�-E������!F���F(�G+&�!�"!�%�H�I!�'�!&+'!-�(��.�$J+����I�K! �.(�2���!�%/�L�'"�#��0� ��/�)'��'-��0�����(�;<M<(�N�>O>@�?��� �A��O>=�@��O ��P�@�����(�Q�!'� �)'�'��E�)*�!�%��(��R-� -��I(�S�3&#(�;<<;(�TU��>���N�>O>@�?��� �AC�@ �(�Q�!'� �L!�% -��V��3-�� (��:���� �.(�MWWX(��=�Y ��@O��C�@ �Z�=�Y ��@O�AY B�� (�G+&�!F�'!-���-1�'"�������!F�[ +F�'!-���/�)F!��'!1!F��� �D+�'+����V�%��!,�'!-�(������!��L��+�(�;<M<(�C�� =�O \���?]���O �� B(�L+����2+�*+�E����%��_!�+��F-&�[(�)�1��(�MXab(�]��B ���> N�>O>@�?��� �Ac��@�P�@������de����B�f(�D"!F�%-/�2-� -�/�S�3�I��"!/�G��!�/�)�-+�/�)# ��#/��!*�!/�-�#-E�[�F#F�-*g !��_�!'���!F�/���F(��-��1�h(�0��!(�;<<a(�i����j @C�@ ��>U�j�@�k B��� �N�>O>@�?��� (�S�3�l-��E��#�-��H�m���F!��R�-+*(��0+"���� �l+�+1�����"!(�MWaX(�NB�n��BB��oAp�A�C�C�@ �(�G��!�'��E�)"�"�.����0����'(��)�##� �:-���!��S���(�;<<X(�C�@ �qP�@�����r\��B��Or ��U�j�@�k B���(�Q�!'� �)'�'��E�:��*��D-��!���G+&�!�"���(��