sop terkini julai 2013

PUSAT ANAK PERMATA NEGARA-PIAWAIAN PELAKSANAAN PRODESUR |

1

PENGENALAN

Prosedur ini disediakan sebagai panduan kepada Penyelia, Pendidik/

Pengasuh/ Pembantu Pengurusan Murid (PPM) dan Pengusaha TASKA

bagi melaksanakan program dengan sistematik, teratur dan lebih lancar.

Ia juga bertujuan bagi memastikan terdapat keselarasan dan

keseragaman dalam pelaksanaan atau perjalanan program di semua Pusat

Anak PERMATA Negara (PAPN) dan TASKA PERMATA. Prosedur ini

meliputi aspek-aspek berikut :-

Rutin

Pengendalian aktiviti

Kesihatan dan pemakanan dan

Keselamatan.

Prosedur ini juga dibina bertujuan untuk membantu pelaksanaan dan

perjalanan program sentiasa berada di tahap kualiti yang ditetapkan.

Penyediaan prosedur atau langkah-langkah adalah supaya dapat

membantu membimbing kanak-kanak melaksanakan rutin hariannya

secara independent. Walaubagaimanapun Pendidik/ Pengasuh /Pembantu

Pengurusan Murid masih perlu membantu dan membimbing kanak-kanak

yang masih kecil dan belum mahir sehingga mereka mahir melakukan

tugas tersebut. Ia memerlukan bimbingan dan ulangansecara konsisten.

Sekiranya kanak-kanak telah mahir, berikan mereka galakan dan pujian

supaya mereka dapat terus berdikari. Yang demikian kelak kanak-kanak

akan mahir urus diri tanpa disuruh dan mereka akan melakukan sebagai

satu kebiasaan.


2

A. RUTIN

1. WAKTU KETIBAAN DAN PULANG KANAK-KANAK

KETIBAAN PULANG

Pendidik/Pengasuh/PPM :

menyambut ketibaan kanak-

kanak di pintu masuk

dengan senyuman mesra.

memberi salam atau ucapkan

“selamat pagi” dan

bersalaman dan bertanya

khabar kanak-kanak .

kanak-kanak menyusun

selipar/kasut di rak kasut.

ibu bapa/penjaga merekod

kedatangan kanak-kanak

dalam buku rekod kehadiran.

memeriksa keadaan fizikal

kanak-kanak. sekiranya ada

kecederaan atau tanda-tanda


1. memastikan barangan kanak-

kanak yang perlu dibawa

pulang terdapat dalam beg

kanak-kanak.

2. minta kanak-kanak membawa

beg keluar dan menyusun ke

tempat yang disediakan bagi

memudahkan ibu bapa untuk

mengambilnya.

3. kanak-kanak membuat

aktiviti bebas (blok, puzzle,

buku cerita dan sebagainya) /

aktiviti luar (berbasikal, main

bola dan sebagainya)

sementara menunggu

kedatangan ibu bapa/penjaga.


3

KETIBAAN PULANG

kanak –kanak tidak sihat,

catatkan dalam buku log

anak permata negara.

mencatat maklumat (ubat

atau barang baru) yang

diberikan oleh ibu

bapa/penjaga ke dalam buku

log anak permata negara.

kanak-kanak bersalaman

dengan ibu bapa/penjaga dan

mengucapkan selamat

tinggal.

4. mengucapkan salam kepada

ibu bapa/penjaga yang

datang.

5. menyerahkan buku log harian

permata kanak-kanak dan

menyampaikan maklumat

(spt: kesihatan, aktiviti,

kecederaan kanak-kanak)

kepada ibu bapa/penjaga.

6. ibu bapa/penjaga

menandatangani buku rekod

keluar kanak-kanak.

7. kanak-kanak mengambil beg.

8. kanak-kanak bersalam

dengan

pendidik/pengasuh/ppm.

9. memastikan pintu pagar

ditutup selepas setiap ibu

bapa/penjaga mengambil

kanak-kanak.


4

2. MANDI DAN BERSIHKAN DIRI

MEMANDIKAN BAYI

Sebelum

Pendidik/Pengasuh/PPM:

1. membasuh tangan terlebih dahulu sebelum

mula memandikan.

2. menyediakan semua keperluan untuk

memandikan bayi dan keperluan pakaian

bayi

3. guna air suam untuk memandikan bayi, Jika

tiada shower, tuangkan air sejuk ke dalam

besen besar, pastikan jika air tersebut panas,

tambahkan air sehingga ia menjadi air suam.

4. rasa kepanasan air dengan siku atau

belakang tapak tangan.

5. tanggalkan pakaian dan lampin bayi.

6. balut bayi dengan tuala.


5

MEMANDIKAN BAYI

Semasa


1. lembapkan kapas, bersihkan matanya dari arah

hidung membawa ke hujung mata kiri/kanan

2. bersihkan telinga, cuping telinga dan rongga

hidung dengan kapas lembap yang lain.

3. bersihkan muka dengan tuala kecil yang lembap

dan lap hingga kering.

4. pegang kepala bayi dan syampu rambut bayi dan

gosok perlahan-lahan (nota: jangan guna kuku

atau menggaru)

5. bilas rambut dengan air hingga hilang kesan

syampu

6. lap rambut hingga kering dengan menggunakan

sebahagian tuala yang diguna untuk membalut

bayi. (ambil perhatian ubun-ubun bayi semasa

mandi)

7. basahkan kaki bayi sebelum masukkan bayi ke

dalam besen yang beralas.

8. masukkan bayi perlahan-lahan ke dalam besen

9. basahkan badan, sapukan sabun dan bersihkan

pelipat ketiak, seluruh badan dan kaki


6

MEMANDIKAN BAYI

10. bilas sehingga bersih.

11. untuk memandikan bahagian belakang dan

punggung, sokong di bahagian hadapan,

pusingkan bayi dengan meletakkan bayi di atas

tangan kiri pendidik dan pegang kuat dibawah

ketiak kanan bayi.

12. setelah selesai, balut bayi dengan tuala dalam

keadaan terlangkup.

13. keluarkan bayi dari besen ke tempat persalinan

bayi.

Selepas mandi


1. lap badan terutama di bahagian pelipat dari

tangan dan peha bayi.

2. gunakan sedikit losyen atau minyak bayi dan

lakukan urutan ringan 2-3 minit (muka, dada,

tangan, kaki dan bahagian belakang)

3. pakaikan lampin, seluar dan baju.


7

KANAK-KANAK MANDI DAN BERSIHKAN DIRI

Sebelum mandi Kanak-kanak

1. mandi mengikut kumpulan umur dan jantina

2. mengeluarkan pakaian ganti daribeg atau locker.

Pendidik/Pengasuh/PPM membantu kanak-kanak

yang masih perlukan bantuan.

3. menanggalkan pakaian dan memakai kain

basahan/seluar dalam semasa mandi (tidak

digalakkan berbogel semasa mandi)

4. melipat dan memasukkan pakaian kotor ke dalam

beg/plastik/bekas pakaian kotor masing-masing;

5. menunggu giliran ditempat yang sesuai bersama

dengan pendidik;

6. bersedia untuk mandi dalam kumpulan kecil (2 -3

orang).

7. diminta menyangkut tuala ditempat yang

disediakan. Elakan dari meletak tuala di alatas

lantai atau di depan pintu bilik air.


8


Semasa Mandi Pendidik/Pengasuh/PPM;

1. Menggalakkan kanak-kanak membuang air

di tandas dan mencuci bahagian sulit

sebelum mandi

2. pastikan kanak-kanak membasahkan seluruh

anggota badan.

3. memastikan kanak-kanak meratakan sabun /

jel mandian ke seluruh anggota badan

termasuk pelipat dan bahagian sulit.

4. pastikan penggunaan syampu dalam kuantiti

yang sesuai (sebesar wang 20sen), sekiranya

kanak-kanak mencuci rambut

5. memastikan kanak-kanak membilas seluruh

anggota badan dengan sempurna.

6. pastikan kanak-kanak menutup pili air

selepas mandi tetapi sekiranya terdapat pili

air yang terlalu tinggi

Pendidik/Pengasuh/PPM boleh membantu

menutup pili air tersebut.

7. minta kanak-kanak menanggalkan kain

basahan/seluar dalam dan memerah

sebelum disidai. Bagi yang memakai seluar


9


dalam selepas memerah perlu memasukkan

ke dalam plastik untuk di bawa pulang.

8. membantu kanak-kanak mengelap badan dari

bahagian kepala hingga ke kaki sebelum

keluar bilik mandi bagi mengelakan basah di

luar bilik mandi..

9. memastikan kanak-kanak memakai tuala

ketika keluar dari bilik mandi

Selepas mandi Pendidik/Pengasuh/PPM;

1. bantu mereka mengeringkan rambut dan

badan termasuk bahagian pelipat dan

bahagian sulit sehingga kering sebelum

mereka memakai baju.

2. menggalakkan kanak-kanak memakai baju

dan mengemas diri (sikat rambut, menyapu

losyen) sendiri dan bantu sekiranya perlu.

Kanak-kanak;

3. perlu menyidai tuala di tempat yang

disediakan. Pastikan mereka tidak

menyimpan tuala lembap yang sudah

diguna di dalam locker atau beg.

4. memasukan baju yang telah dipakai dalam


10


beg atau beg khas untuk di bawa pulang.

MENGGOSOK GIGI

Pendidik / Pengasuh PPM

1. memastikan kanak-kanak memberus gigi sekuran-kugang 2 kali

sehari selepas sarapan pagi dan makan tengahari.

2. Kanak-kanak mengambil berus gigi, ubat gigi dan cawan masing-

masing dan pergi ke sinki secara bergilir-gilir

3. Kanak-kanak digalakkan meletakkan ubat gigi sebesar kacang

soya/pea di berus gigi (bantu sekiranya perlu).

4. Memastikan kanak-kanak menggosok gigi dengan cara yang betul

(depan, belakang, atas dan bawah termasuk lidah).

5. Selepas menggosok gigi memastikan kanak-kanak berkumur-

kumur dengan air menggunakan cawan dan mencuci mulut.

6. Memastikan kanak-kanak mencuci berus gigi dan menyimpan

semula berus gigi, ubat gigi dan cawan di tempat yang disediakan.


11

7. Memastikan kanak-kanak mengelap mulut dan tangan dengan

tuala kecil masing-masing atau kertas tisu.

MENUKAR LAMPIN

Pendidik/Pengasuh/PPM/PPM

1. perlu peka dengan ketidakselesaan kanak-kanak dan

menukar lampin pakai buang mengikut keperluan.

2. sediakan barang-barang seperti lampin pakai buang dan

losyen.

3. bawa kanak-kanak ke bilik air.

4. kanak-kanak digalakkan membuka seluar dan lampin pakai

buang sendiri serta membuang ke dalam tong sampah


12

MENUKAR LAMPIN

dengan bantuan pendidik/pengasuh/ppm.

5. membantu kanak-kanak mencuci bahagian sulit sehingga

bersih.

6. memastikan mereka membasuh tangan dengan bersih

selepas mencuci.

7. membantu kanak-kanak mengelap bahagian sulit sehingga

kering.

8. dipakaikan lampin yang bersih.

9. menggalakkan kanak-kanak memakai seluar sendiri.

10. mencuci tangan setiap kali selepas menukar lampin kanak-

kanak.


13

3. MAKAN

MAKAN

Sebelum Kanak-kanak:

1. kanak-kanak beratur mengikut kumpulan umur.

2. mencuci tangan mengikut prosedur tujuh

langkah.

3. digalakkan mengambil makanan sendiri yang

telah disediakan.

4. duduk dengan sempurna, kaki rapat.

5. membaca doa sebelum makan.

Semasa Makan Pendidik/Pengasuh/PPM:

1. memastikan kanak-kanak makan dengan sopan

dan tertib. Bantu kanak-kanak yang belum

mahir makan sendiri sekiranya perlu;

2. dikehendaki duduk bersama dan berinteraksi

semasa kanak-kanak makan;

3. mengajar adap makan supaya mengambil

makanan yang dekat dengannya, dan dalam


14

kuantiti yang dikehendaki supaya tidak berlaku

pembaziran;

4. menggalakkan kanak-kanak mengambil satu

makanan/buah yang disediakan dalam satu

bekas dan dihabiskan dahulu sebelum

menambah makanan/buah yang seterusnya;

5. galakkan kanak-kanak untuk mencuba makanan

sekiranya kanak-kanak enggan makan atau

mencuba makanan baru ;

6. menggalakkan kanak-kanak menghabiskan

makanan yang dihidangkan bagi mengelakan

pembaziran;

Selepas makan Pendidik/Pengasuh/PPM

1. galakkan kanak-kanak membersihkan sisa

makanan di atas meja dan memasukkan ke

dalam pinggan, , membuang sisa makanan ke

dalam bekas yang telah disediakan dan

membawa pinggan kedalam bekas pinggan

kotor;

2. minta kanak-kanak mengasingkan pinggan,

sudu, dan cawan yang telah digunakan ke dalam

bekas yang telah disediakan


15

3. memastikan kanak-kanak mencuci tangan dan

mulut selepas makan.

4. kanak –kanak duduk semula sementara

menunggu kanak-kanak lain selesai makan.

5. meminta semua kanak-kanak yang telah selesai

makan dikehendaki membaca doa selepas

makan samaada secara individu/kumpulan.

6. memastikan kanak-kanak menggosok gigi

selepas makan dan mengelap tangan dan mulut

dengan tisu atau tuala masing-masing

7. menggalakkan kanak-kanak berehat sebentar

selepas makan.

PEMAKANAN SIHAT UNTUK KANAK-KANAK

Pendidik/Pengasuh/PPM

1. memantau dan memastikan makanan yang diberikan kepada

kanak-kanak seimbang dan berkhasiat;

2. pastikan makanan yang disediakan mengikut menu yang telah


16

ditetapkan;

3. pastikan makanan tidak dibiarkan terdedah

terlalu lama;

4. pastikan makanan yang telah dimasak

dimakan dalam masa dua jam selepas

dimasak;

5. pastikan penyediaan makanan mengikut peraturan kebersihan

yang telah ditetapkan;

6. memastikan makanan/menu yang dirancang tidak menganggu

kanak-kanak yang mempunyai alahan;

7. pastikan lebihan makanan tidak disimpan untuk diberi semula

kepada anak-kanak;

8. elakkan penggunaan garam dan gula yang berlebihan semasa

menyediakan makanan; dan

9. dilarang makanan ringan/junk food di PAPN.


17

PENYEDIAN SUSU

Pembersihan

botol/cawan


1. mencuci dan mengelap tangan dengan

tuala bersih.

2. memastikan perkara berikut:-

asingkan komponen-komponen

botol seperti putting, penutup dan

botol.

cuci botol/cawan sejurus selepas

minum dengan berus yang sesuai

dan bilas dengan air sehingga

bersih.

masak air dalam periuk yang sesuai

sehingga mendidih dan matikan api.

segera masukkan botol/cawan

dalam periuk dan rendam dalam

beberapa saat. angkat botol/cawan

menggunakan penyepit.

keluarkan botol/cawan dan simpan

di dalam bekas kedap udara yang

bersih/peti sejuk.


18

Nota: Digalakkan penggunaan

larutan air garam untuk

membersihkan puting.

Cara Menyimpan

Botol Susu

1. Selepas dibersihkan, botol dan cawan

dimasukkan ke dalam peti sejuk/bekas

bertutup untuk mengelakkan jangkitan

bakteria.

2. Botol dan cawan boleh terus digunakan

selepas dikeluarkan dari peti sejuk/bekas

bertutup.

Penyedian susu Pendidik/Pengasuh/PPM:

mencuci dan mengelap tangan dengan

tuala bersih sebelum menyediakan

susu.;

sediakan air suam. Memasukkan air

suam ke dalam botol/cawan mengikut

sukatan.

Masukkan susu mengikut sukatan.

Goncang botol susu secara perlahan-

lahan kiri dan ke kanan tanpa

memegang puting susu sebaiknya guna

penutup botol supaya susu tidak

meleleh atau memancut keluar.


19

Goncang/kacau susu sehingga sebati..

Nota: Susu yang telah dibancuh dan

diletakkan dam suhu bilik lebih daripada

satu jam adalah tidak digalakkan untuk

diminum kerana ia boleh merangsang

pertumbuhan bakteria. Oleh itu, jangka

masa penyediaan susu adalah 30 minit

sebelum waktu minum susu.

Minum susu Pendidik/Pengasuh/PPM perlu:

1. membawa kanak-kanak ke tempat

makan/tempat minum susu yang sesuai;

2. menggalakkan kanak-kanak minum

sehingga habis dan meletakkan

botol/cawan ke dalam bekas yang

disediakan; dan


20

KEBERSIHAN DIRI

Kebersihan Diri Kanak-kanak

Pendidik/Pembantu Pusat /PPM

1. memastikan kanak-kanak mempunyai peralatan kebersihan diri seperti sikat,

sabun mandi, syampu, tuala, ubat gigi dan berus gigi.

2. Pendidik/Pembantu Pusat perlu memastikan kebersihan kuku, rambut, telinga,

gigi dan hidung kanak-kanak.

3. Pendidik/Pembantu Pusat menukar pakaian kanak-kanak sekurang-kurangnya

tiga kali sehari iaitu:

selepas main luar/

selepas makan

Selepas mandi petang

4. perlu menukar lampin kanak-kanak sekurang-kurangya tiga kali atau lebih

mengikut keperluan.

5. memastikan kanak-kanak memakai apron ketika membuat aktiviti seni dan

bermain air.

6. memastikan kanak-kanak mandi sekurang-kurangnya dua kali sehari.


21

7. memastikan kanak-kanak memberus gigi dua kali sehari iaitu selepas sarapan dan

makan tengahari.

8. memastikan kanak-kanak berkumur-kumur setiap kali selepas minum susu,

makan buah dan minum petang

Latihan Ke Tandas

Tanda-Tanda Kesediaan Kanak-Kanak Untuk Latihan Ke Tandas

1. Dapat memberitahu atau menunjukkan tanda-tanda tertentu (bahasa

badan) bila terasa hendak membuang air kecil atau air besar. Contohnya

merengek, memegang bahagian sulit, melompat/menjengket seperti

menahan sesuatu, muka menjadi merah atau seperti hendak meneran.

2. Lampin pakai buang kekal kering selepas beberapa jam atau masih

kering selepas kanak-kanak terjaga daripada tidur.

3. Kanak-kanak akan mula membuang air kecil dalam kuantiti yang

banyak.

4. Pembuangan air besar yang teratur. Misalnya, membuang air besar pada

waktu pagi atau setiap kali selepas makan.

Latihan Awal ke Tandas

Pendidik/Pembantu Pusat hendaklah:

1. Membaca buku atau bercerita kepada kanak-kanak tersebut kenapa

mereka perlu ke tandas.

2. Memberi contoh atau melihat kanak-kanak lain yang seusia dengannya


22

membuang air besar dan air kecil di tandas.

3. Menyediakan tandas atau potty yang bersesuaian dengan usia kanak-kanak.

4. Menentukan “bahasa” yang akan digunakan oleh kanak-kanak untuk ke

tandas dan kekalkan penggunaan bahasa ini.

5. Memastikan kanak-kanak tersebut dapat membezakan antara keinginan

membuang air besar atau membuang air kecil.

6. Sentiasa memberi galakan dan pujian kepada kanak-kanak setelah mereka

berjaya melakukan latihan ke tandas.

7. Tidak menghukum atau mengkritik kanak-kanak tersebut apabila mereka

melakukan kesalahan semasa latihan ke tandas.

8. Memberitahu kanak-kanak tersebut tentang kepentingan menjaga

kebersihan semasa dan selepas latihan ke tandas seperti membasuh anggota

sulit dan membasuh tangan.

9. Memberi pujian kepada kanak-kanak tersebut kerana tingkahlaku positif

yang telah ditunjukkannya.

Latihan Menggunakan Tandas Sebelum Kanak-Kanak Menunjukkan

Isyarat Bersedia

1. Kanak-kanak boleh mengikut arahan-arahan mudah yang diberikan.

2. Kanak-kanak sudah boleh berjalan dengan baik dan stabil, supaya

mereka berjalan ke tandas apabila mereka ingin membuang air besar

atau air kecil.

3. Kanak-kanak boleh menanggalkan pakaian/seluar sendiri. Seeloknya

kanak-kanak pada tahap ini diberi pakaian yang mudah untuk

ditanggal dan dipakai semula.


23

4. Melatih kanak-kanak bahawa setiap kali setelah membuang air kecil

dan besar, mereka mesti membersihkan bahagian tersebut.

5. Bagi menggalakkan kanak-kanak membuang air kecil atau air besar,

Pendidik/Pembantu Pusat boleh mendudukkan kanak-kanak seketika

di tandas.

6. Tidak memaksa kanak-kanak jika mereka enggan mengunakan tandas

atau membuang air. Biarkan sehingga mereka bersedia untuk mencuba

lagi.

7. Jika seminggu berlalu tanpa sebarang kejayaan, tangguhkannya dan

cuba lagi beberapa minggu kemudian. Ingat bahawa ia bukan satu

pertandingan atau satu ujian.

8. Boleh memberi hadiah dan pujian sebagai ganjaran sepanjang masa

sehingga mereka boleh melakukannya sendiri.

9. Elakkan melakukan latihan ke tandas pada masa yang tidak sesuai,

seperti waktu aktiviti sedang dijalankan

Memulakan Latihan ke Tandas Apabila Kanak-kanak Telah

Menunjukkan Isyarat Bersedia

1. Hentikan penggunaan lampin dan memakaikan kanak-kanak seluar dalam.

Gunakan lampin hanya semasa tidur.

2. Pakaikan kanak-kanak dengan baju yang sesuai. Sebagai contoh seluar trek

tanpa butang dan zip. Minta kerjasama ibu bapa untuk membekalkan

pakaian yang sesuai.

3. Ingatkan/tanyakan kanak-kanak dari masa ke semasa dan pada waktu-

waktu yang tetap sepanjang hari samaada mereka mahu pergi ke tandas.

4. Pastikan kanak-kanak tidak berada terlalu lama di dalam tandas.


24

5. Apabila latihan ke tandas telah dilakukan, Pendidik/Pengasuh/PPM perlu

membersihkan kanak-kanak selepas mereka ke tandas.

6. Galakkan mereka mencuci tangan setiap kali selepas mereka pergi ke

tandas dan gunakan sabun yang sesuai.

4. REHAT DAN TIDUR

REHAT DAN TIDUR

Sebelum Tidur Pendidik/Pengasuh/PPM ;

1. asingkan kanak-kanak mengikut jantina dan

umur;

2. memastikan kanak-kanak berpakaian yang

bersih dan selesa;

3. kanak-kanak digalakkan untuk membantu

menyiapkan sendiri tempat tidur mereka dengan

bimbingan pendidik/pengasuh/ppm;

4. kanak-kanak membaca doa tidur sambil

dibimbing oleh pendidik/pengasuh/ppm bagi

kanak-kanak muslim;

5. boleh memperdengarkan alunan zikir/muzik

yang menenangkan atau membacakan buku

cerita (bedtime story) ;


25

REHAT DAN TIDUR

6. pastikan kanak-kanak berbaring di kot/tilam

masing-masing

7. gunakan selimut, jika perlu. (bergantung kepada

suhu bilik TASKA);

Semasa Tidur Pendidik/Pengasuh/PPM ;

1. padamkan lampu dan tutupkan langsir supaya

suasana bilik tidak terlalu terang;

2. mengawasi kanak-kanak yang sedang tidur;

3. bagi kanak-kanak yang belum tertidur, pastikan

mereka berbaring dan berehat di tempatnya;

4. sekiranya mereka masih enggan tidur selepas

setengah jam, asingkan mereka, berikan aktiviti

yang senyap dan tidak mengganggu rakan lain

yang sedang tidur;

Bangun Tidur 1. Kanak-kanak membaca doa selepas bangun

tidur.

2. Kanak-kanak digalakkan mengemas tempat

tidur masing-masing dan membantu rakan.


26

REHAT DAN TIDUR

Pendidik/Pengasuh/PPM membimbing dan

membantu mereka, jika perlu.

3. Kanak-kanak bersedia untuk mandi atau

membersihkan diri.

Nota: Kanak-kanak tidak dibenarkan menghisap susu semasa tidur.

Sekiranya mereka minum susu botol pastikan susu tersebut telah

habis dan tidak terus dihisap semasa tidur.


27

B. AKTIVITI KANAK-KANAK

1. CIRCLE TIME

Circle time boleh dilakukan dalam kumpulan besar atau

kumpulan kecil mengikut umur kanak-kanak

Kumpulan

Besar

(perhimpunan)


1. Mengumpulkan kanak-kanak semua

peringkat umur di ruang yang besar.

2. Memastikan kanak-kanak berada di dalam

keadaan selesa dan bersedia.

3. Memberi salam dan bertanya khabar

dengan ceria dan mesra.

4. Membaca doa diikuti nyanyian

negaraku/lagu PERMATA dan ikrar.

Boleh juga membuat pergerakan/

senaman ringkas bagi menarik minat

kanak-kanak.

Kumpulan

Kecil

1. Kanak-kanak dibahagikan kepada

kumpulan umur atau bilik masing-masing.

2. Berbual dan bersoal jawab tentang


28

keadaan cuaca, kalendar, kedatangan dan

sebagainya.

3. Menggunakan kreativiti masing-masing

ketika mengendalikan perbualan awal.

Boleh juga mulakan dengan rhymes,

pergerakan ringkas.

4. Kanak-kanak digalakkan bercakap,

berbual dan bertanya soalan semasa sesi

perbualan awal.


29

2. NATURE WALK


1. mempastikan bilangan kanak-kanak yang turut serta dalam

aktiviti nature walk.

2. Memastikan kanak-kanak memakai kasut dan beratur mengikut

kumpulan umur.

3. Kanak-kanak diberitahu apa yang hendak dilihat dan dilakukan

semasa aktiviti.

4. menerangkan peraturan keselamatan kepada kanak-kanak.

Contohnya memberitahu kanak-kanak supaya tidak menyentuh pokok

yang berduri dan beracun serta tidak mendekati dan menyentuh

haiwan yang berkeliaran di persekitaran seperti anjing, kambing dan

sebagainya tanpa pengawasan.

5. Membawa plastik, kanta, bakul bagi kegunaan aktiviti dan bekas

mengisi specimen yang dikutip oleh kanak-kanak.

6. Memastikan kanak-kanak bergerak dalam kumpulan, mereka

digalakkan memegang tali.

7. Mengingatkan kanak-kanak supaya berjalan dilaluan tepi jalan

dan bukannya di tengah jalan. Jika melintas jalan, minta kanak-kanak

pandang ke kiri kemudian ke kanan dan ke kiri semula sebelum


30

melintas

8. Memerhati kanak-kanak terutama ketika kanak-kanak mengambil,

menyentuh dan memegang sesuatu objek.

9. Memberi peluang kepada kanak-kanak untuk meneroka sendiri tetapi

di bawah pengawasan Pendidik/Pengasuh/PPM.

10. Memberi penerangan dan menjawab sebarang pertanyaan dari kanak-

kanak sepanjang aktiviti tersebut.

11. Digalakkan merakam aksi dan peristiwa yang berlaku sepanjang

aktiviti dijalankan dengan Kamera atau video camera.

12. Menggalakkan kanak-kanak mengambil bahan yang menarik minat

mereka untuk dijadikan bahan perbincangan di TASKA.

13. Setelah selesai aktiviti, kumpulkan kanak-kanak dalam kumpulan dan

pastikan bilangan mereka mencukupi.

14. Setelah tiba di PAPN/TASKA, pastikan kanak-kanak mencuci kaki

dan tangan di pili luar dan kumpulkan bahan yang mereka ambil

semasa nature walk

15. Minta kanak-kanak menyusun kasut di rak.

16. Berikan kanak-kanak masa untuk berehat dan minum air.


31

3. SENI DAN KRAF

MENGECAT

Sebelum Pendidik/Pengasuh/PPM

1. Sediakan ruang yang sesuai dan pastikan ia

berdekatan dengan sinki/paip bagi memudahkan

pembersihan dan pencucian alatan selepas

aktiviti.

2. Sediakan alatan untuk mengecat seperti berus

lukisan, warna air, bekas membancuh warna dan

kain lap.


32

3. Ppastikan meja/lantai dilapik dengan kertas

surat khabar/plastik.

4. Pastikan kanak-kanak memakai apron/baju

lama/kemeja T terpakai supaya baju mereka

tidak kotor.

5. Beri peluang kanak-kanak besar memakai apron

sendiri atau membantu rakan mereka. Bantu

kanak-kanak yang kecil untuk memakai apro

atau baju lama.

Semasa Pendidik/Pengasuh/PPM:

1. Memperkenalkan alatan dan bahan yang akan

digunakan.

2. Menerangkan teknik dan cara mengecat yang

dipilih pada hari tersebut. Contoh: lukisan span,

lukisan kanji, straw, ranting dan lukisan jari.

3. Memberi peluang kepada kanak-kanak untuk

mencuba bahan-bahan yang disediakan.

4. Memastikan bahan mencukupi berdasarkan

bilangan kanak-kanak.

5. Memastikan aktiviti dijalankan dalam kumpulan

kecil (tidak melebihi 5 orang kanak-kanak).

6. Menggalakkan kanak-kanak untuk meneruskan


33

aktiviti sekiranya kanak-kanak menamatkan

aktiviti terlalu cepat dan tidak lengkap,

7. Berikan pujian kepada kanak-kanak yang berjaya

menyiapkan kerja mereka.

8. Bersedia untuk menambah warna yang habis atau

peralatan yang diperlukan.

9. Galakkan kanak-kanak bersama-sama

membersihkan bahan yang tertumpah.

Selepas Pendidik/Pengasuh/PPM

1. Memastikan kanak-kanak membawa hasil kerja

ke tempat pengeringan.

2. Bersama kanak-kanak mengemas peralatan yang

digunakan. Kanak-kanak diminta menyimpan

semula alatan mengecat seperti warna air

manakala berus lukisan, bekas membancuh

warna, kain lap yang telah digunakan diletakkan

ke dalam sinki.

3. Mmemastikan semua peralatan yang telah

diguna dibersihkan dengan sempurna.

4. Memastikan kanak-kanak mencuci tangan,

membuka apron dan menjemur apron yang


34

telah digunakan.

MENGGUNTING DAN MENAMPAL

Sebelum Pendidik/Pengasuh/PPM

1. menyediakan peralatan seperti gunting, gam,

kertas dan tuala lembap (untuk mengelap

tangan).

2. sediakan gunting khas untuk kanak-kanak yang

kidal (jika ada).

Semasa Pendidik/Pengasuh/PPM

1. memperkenalkan alatan dan bahan yang akan


35

digunakan.

2. menunjukkan cara memegang gunting yang

betul. pastikan arah guntingan tidak ke arah

badan kanak-kanak atau kawan.

3. memberi bimbingan kepada kanak-kanak yang

belum mahir menggunakan gunting dan

menggalakkan kanak-kanak yang tidak mahu

mencuba/tidak berkeyakinan dalam aktiviti

menggunting.

4. minta kanak-kanak mengelap tangan

menggunakan tuala lembap dari semasa ke

semasa apabila menggunakan gam. pastikan

mereka tidak menglap pada pakaian mereka.

5. memberi galakan kepada kanak-kanak untuk

mencuba semua alatan dan bahan yang

disediakan.

Selepas Pendidik/Pengasuh/PPM

1. memastikan kanak-kanak membawa hasil kerja

ke tempat pengeringan.

2. mengemas dan membersihkan meja /ruang yang

digunakan. bersama kanak-kanak

3. bersama kanak-kanak mencuci alatan yang telah

digunakan.


36

4. memastikan kanak-kanak mencuci tangan,

membuka apron dan menjemur apron yang

telah digunakan.`

Nota:


mengingatkan kanak-kanak supaya menggunting di atas

lantai/meja dan bukan di atas peha.

memastikan gunting tidak disalahgunakan seperti

menggunting rambut, baju atau menjadi bahan mainan.

Ketika menyerahkan gunting kepada kanak-kanak, arahkan

pemegang gunting kepada mereka.

mengingatkan kanak-kanak tidak bergurau apabila

menggunakan gunting.

perlu menyediakan kuantiti gam yang mencukupi bagi aktiviti

menampal.

memastikan kanak-kanak tidak menggunakan gam

berlebihan.

memastikan kanak-kanak tidak memasukkan gam ke dalam

mulut

.


37

4. BERMAIN BEBAS (FREE PLAY)


1. menyediakan beberapa jenis alat mainan pilihan di ruang yang

ditetapkan.

2. mengasingkan kanak-kanak mengikut umur.

3. pastikan alat mainan mencukupi mengikuti bilangan kanak-kanak

dan bersesuaian dengan umur mereka.

4. pastikan alat mainan lengkap (puzzle mencukupi bilangan), berada

dalam keadaan yang baik (bersih, tidak pecah dan tidak rosak) .

5. galakkan kanak-kanak untuk memilih dan mencuba alat mainan

yang digemari.

6. memastikan kanak-kanak besar belajar untuk berkongsi/bergilir-

gilir.

7. bermain bersama dan berinteraksi bersama kanak-kanak.

8. beri pujian apabila mereka melakukan sesuatu yang baru dan

berjaya mencuba.

9. bersama kanak-kanak mengemas semula dan meletakkan alat


38

permainan ke tempat asal setelah selesai bermain


39

C. PERMAINAN LUAR/PADANG


1. Menyediakan alat permainan yang diperlukan dan memastikan

alatan mencukupi untuk aktiviti yang dirancangkan.

2. Memastikan kanak-kanak beratur dan bersedia sebelum keluar

dari bangunan.

3. Kanak-kanak memakai kasut/selipar masing-masing setiap kali

bermain di luar bangunan.

4. Menunjukkan cara bermain dan menggunakan peralatan

permainan dengan betul.

5. Perlu terlibat dan bermain sama setiap kali kanak-kanak bermain.

6. Memerhati dan mengawasi kanak-kanak semasa bermain bagi

memastikan keselamatan mereka.

7. Mengawasi tindak tanduk kanak-kanak yang mungkin boleh

membahayakan diri dan rakan-rakan mereka.

8. Perlu bertindak segera jika berlaku kemalangan atau kecederaan.

9. Galakkan kanak-kanak mengemas/menyimpan alat permainan

dan membersihkan kawasan tempat bermain.

10. Kanak-kanak diminta mencuci tangan dan kaki selepas bermain.

11. Kanak-kanak diminta beratur untuk masuk ke dalam bangunan.


40

1. MAIN AIR

Sebelum Bermain Pendidik/Pengasuh/PPM :

1. Sebelum bermain air, pastikan tempat bermain

air bersih dan selamat daripada benda-benda

merbahaya.

2. Sediakan pakaian ganti untuk digunakan

selepas bermain air.

3. memastikan kanak-kanak memakai pakaian yang

sesuai untuk bermain air.

4. Minta kanak-kanak membawa tuala masing-

masing ke luar dan menyidaikannya di penyidai.

5. Menyediakan baldi/bekas untuk diisi pakaian

kotor/basah kanak-kanak kecil (1-2 tahun)

selepas bermain.

6. Memastikan peralatan permainan mencukupi

dan jumlah kanak-kanak bersesuaian dengan

ruang bermain air.

7. Galakkan kanak-kanak mengambil alatan

permainan air (span, botol, kosong, bahan


41

mainan tenggelam dan timbul) dari bekas yang

disediakan.

Semasa Pendidik/Pengasuh/PPM :

1. bermain sama dengankanak-kanak sambil

mengawasi keselamatan kanak-kanak;

2. membantu kanak-kanak memahami konsep

pembelajaran bermain air;

3. sentiasa memberi rangsangan, cadangan dan

soalan yang berkaitan dengan apa yang sedang

dilakukan. Contoh: apa yang terjadi bila kita

masukkan batu ke dalam air? Jika kanak-kanak

jawab tenggelam, kita tanya kenapa?;

4. memastikan kanak-kanak tidak meminum air

kolam atau air yang mereka main

5. memastikan dan menggalakkan kanak-kanak

berkongsi alat mainan pasir.

6. memastikan kanak-kanak menggunakan `water

features’ mengikut tertib dan peraturan yang

ditetapkan. contoh: gelongsor, water balancing,

dacing dan sebagainya.

7. memastikan kanak-kanak tidak tolak-menolak


42

sesama sendiri, memanjat tebing dan terjun ke

dalam kolam. Mainan.

Selepas Bermain Pendidik/Pengasuh/PPM;

1. bersama kanak-kanak menyimpan alatan

permainan water play di dalam bekas dan

tempat yang disediakan;

2. kanak-kanak menanggalkan pakaian dan

mandi yang telah basah;

3. galakkan kanak-kanak kecil (1-2 tahun)

memasukkan pakaian basah ke dalam

baldi/bekas yang disediakan;

4. kanak-kanak yang besar (3-4 tahun)

galakkan untuk menyidai pakaian basah di

penyidai yang telah disediakan;


43

Nota: Permainan air yang menggunakan bekas seperti besin dan water tray, kanak-

kanak hanya perlu memakai apron plastik.


44

2. MAIN PASIR

Sebelum bermain Pendidik/Pengasuh/PPM:

1. sebelum bermain pasir pendidik/pembantu

perlu memastikan tempat sand pit bersih dan

selamat untuk digunakan;

2. kanak-kanak menyediakan pakaian ganti

untuk digunakan selepas bermain pasir. bagi

kanak-kanak kecil, pendidik/pengasuh/ppm

menyediakan pakaian mereka;

3. pendidik/pengasuh/ppm memastikan kanak-

kanak memakai pakaian yang sesuai untuk

bermain pasir;

4. minta kanak-kanak membawa tuala dan

plastik bagi mengisi pakaian kotor masing-

masing ke luar dan menyidaikannya di

penyidai;

5. menyediakan baldi/bekas air untuk kanak-

kanak mencuci tangan dan kaki selepas

bermain (sekiranya tiada paip air di luar atau

berdekatan dengan tempat main pasir);


45

6. Pendidik perlu pastikan alatan permainan

sand play mencukupi untuk semua kanak-

kanak;

7. Pendidik boleh menuang air ke dalam sand

pit untuk mempelbagaikan aktiviti bermain

pasir; dan

8. Minta kanak-kanak mengambil alatan

permainan sand play di dalam bekas yang

disediakan.

Semasa Bermain Pendidik/Pengasuh/PPM:

1. perlu bermain bersama kanak-kanak.

2. sentiasa memberi rangsangan, cadangan dan

soalan yang berkaitan dengan apa yang

sedang dilakukan. Contohnya: Bagaimana

kita nak bina istana lebih tinggi.

3. memastikan kanak-kanak:

i. tidak membaling pasir ke arah

kawan;


46

ii. tidak membawa pasir keluar dari

sand pit; dan

iii. tidak memasukkan pasir ke dalam

rongga seperti mulut, hidung dan

telinga

4. Menggalakkan kanak-kanak untuk berkongsi

alat mainan.

Selepas Bermain Pendidik/Pengasuh/PPM :

1. galakkan kanak-kanak membersihkan

alatan dan mencucinya.

2. minta kanak-kanak menyimpan semula alatan

permainan pasir di dalam bekas yang telah

disediakan.

3. galakkan kanak-kanak membasuh tangan

dan kaki menggunakan sabun.

4. Minta kanak-kanak menanggalkan pakaian

dan mandi jika perlu.


47

5. memasukkan pakaian kotor kedalam plastik

yang disediakan.

.

Nota:

Kanak-kanak yang berkudis, alahan, luka, demam

tidak dibenarkan bermain pasir.

Bagi kanak-kanak yang agak kotor semasa bermain,

mandikan mereka selepas bermain pasir.


48

Buaian


1. perlu memastikan keadaan fizikal alat permainan

tersebut adalah selamat untuk digunakan

2. satu buaian hanya diperuntukkan untuk seorang kanak-

kanak.

3. memastikan kanak-kanak tidak menghayun buaian terlalu

laju.

4. kanak-kanak tidak dibenarkan berada di depan atau di

belakang buaian ketika kanak-kanak lain sedang bermain

buaian.

5. memastikan kanak-kanak memegang tali/besi pemegang

semasa menghayun buaian.

6. sentiasa mengawasi kanak-kanak ketika mereka sedang

bermain.

7. galakkan memberi peluang bermain kepada semua

kanak-kanak dengan cara membuat giliran.

Jongkang-Jongkit




49

tersebut adalah bersih dan selamat untuk digunakan;

2. bilangan kanak-kanak seimbang atau sama di kedua-dua

belah;

3. kanak-kanak memegang besi pemegang dengan kuat;

4. kanak-kanak tidak turun dengan serta merta, bagi

mengelakkan rakan mereka yang berada di hujung jatuh;

dan

5. kanak-kanak tidak memanjat atau duduk di tengah

jongkang jongkit.

Gelongsor



tersebut adalah bersih dan selamat untuk digunakan;

2. kanak-kanak naik ikut tangga dan turun ikut papan

gelongsor. Jangan sekali-kali membenarkan mereka naik

mengikut bahagian hadapan gelongsor;

3. kanak-kanak tidak berada di hadapan papan gelongsor

sebelum kanak-kanak menggelongsor turun bagi

mengelakkan kemalangan;

4. dalam satu-satu masa tidak lebih daripada tiga orang

bermain dan berdiri di atas papan gelongsor bagi

mengelakkan kanak-kanak tolak menolak; dan


50

5. sentiasa mengawasi dan memberi bimbingan sekiranya

kanak-kanak tidak mematuhi peraturan.

Pondok

Pendidik/Pengasuh/ PPM

1. memastikan keadaan pondok adalah selamat, bersih

dan baik untuk digunakan;

2. memastikan kanak-kanak menanggalkan kasut

sebelum masuk ke dalam pondok;

3. perlu memastikan keselamatan kanak-kanak iaitu

tidak menolak satu sama lain semasa menaiki tangga

pondok;

4. Pastikan bilangan kanak-kanak yang berada di dalam

pondok adalah sesuai dengan keluasan pondok

tersebut;

5. menggalakkan kanak-kanak membuka tingkap

pondok semasa bermain untuk mendapat pengaliran

udara yang baik dan sihat;

6. perlu mengawasi kanak-kanak ketika mereka

bermain di dalam pondok tersebut;

7. perlu terlibat sama setiap kali kanak-kanak bermain;

8. Selepas bermain, galakkan kanak-kanak mengemas


51

semula permainan yang telah digunakan dan

membersihkan pondok permainan tersebut;

9. perlu memastikan pintu dan tingkap pondok ditutup

rapat setelah selesai bermain bersama kanak-kanak.

Terowong

Pendidik/ Penagsuh/PPM:

1. memastikan keadaan terowong adalah selamat, bersih

dan baik untuk digunakan;

2. menunjukkan cara-cara untuk bermain kepada kanak-

kanak sebelum membenarkan mereka bermain;

3. memberi peluang kepada setiap kanak-kanak bermain

di dalam terowong secara bergilir-gilir;

4. perlu pastikan keluar dan masuk terowong satu hala

bagi mengelakkan sebarang pelanggaran kanak-

kanak semasa bermain;

5. perlu mengawasi kanak-kanak dan memberi

bimbingan sekiranya kanak-kanak tidak mematuhi

peraturan ketika sedang bermain; dan

6. sekiranya terowong tersebut kecil, minta kanak-

kanak membongkokkan badan atau merangkak

semasa bermain dalam terowong tersebut.


52

Jambatan Gantung


1. memastikan keadaan terowong adalah selamat dan

baik untuk digunakan;

2. menggalakkan kanak-kanak beratur semasa hendak

berjalan di atas jambatan tersebut;

3. pastikan dalam satu-satu masa tidak lebih daripada

tiga orang bermain dan berdiri di atas jambatan bagi

mengelakkan kanak-kanak tolak menolak ;

4. sentiasa mengawasi dan memberikan bimbingan

sekiranya kanak-kanak tidak mematuhi peraturan;

5. memastikan kanak-kanak memegang tali pemegang

semasa berjalan di atas jambatan.

6. memastikan kanak-kanak tidak berhayun semasa

berada di atas jambatan; dan

7. pimpin kanak-kanak kecil (1-2 tahun) untuk

mengelakkan kaki kanak-kanak tidak tersangkut di

antara celahan papan.


53

Tayar

1. Tayar perlulah ditanam separuh atau diisi dengan

pasir untuk mengelakkan penakungan air dan

pembiakan nyamuk aedes di dalam tayar;

2. pendidik / ppm perlu memastikan tayar berada dalam

keadaan yang bersih dan selamat untuk digunakan;

3. pendidik / ppm menggalakkan kanak-kanak berbaris

dan menunggu giliran masing-masing semasa hendak

bermain untuk mengelakkan kanak-kanak

bertolakkan atau terjatuh.; dan

4. sentiasa mengawasi dan memberi bimbingan

sekiranya kanak-kanak tidak mematuhi peraturan.

Maze


1. perlu memeriksa kawasan Maze selamat untuk

digunakan sebelum membawa kanak-kanak ke

kawasan tersebut;

2. kanak-kanak digalakkan untuk berbaris semasa

hendak bermain di dalam “maze” tersebut;

3. pendidik / ppm boleh mengetuai barisan kanak-kanak


54

semasa bermain di dalam “maze” tersebut;

4. sentiasa mengawasi kanak-kanak ketika mereka

sedang bermain;

5. pastikan pokok-pokok yang membentuk “maze”

tersebut sentiasa rendah mengikut paras ketinggian

kanak-kanak.;

Climbing Wall

Pendidik / Pengasuh/PPM

1. memastikan bilangan kanak-kanak yang memanjat

dinding adalah bersesuaian dengan keluasan dinding

tersebut;

2. bimbing kanak-kanak untuk memegang dan memijak

batu dengan betul dan tegap supaya tidak terlepas;

3. sentiasa memerhati dan mengawasi kanak-kanak

semasa bermain bagi memastikan keselamatan

mereka.

Basikal

Pendidik / Pengasuh/PPM

1. memastikan basikal tersebut adalah selamat untuk


55

digunakan oleh kanak-kanak;

2. perlu memastikan basikal adalah bersesuaian dengan

saiz kanak-kanak;

3. menggalakkan kanak-kanak menunggu giliran dan

memberi peluang kepada setiap kanak-kanak bermain

basikal;

4. perlu sentiasa mengawasi dan memberi bimbingan

kepada kanak-kanak ketika bermain; dan

5. Selepas bermain, pastikan basikal disimpan semula di

stor penyimpanan.


56

D. TRANSISI

Transisi adalah waktu peralihan di antara satu aktiviti dengan aktiviti

yang lain. Transisi perlu diurus dengan baik bagi mengelakkan

berlakunya keadaan kelam kabut seperti kesesakan ruang, membuat

kanak-kanak kebingungan dan menyebabkan kanak-kanak menunggu

terlalu lama tanpa aktiviti pada waktu peralihan. Waktu peralihan juga

digunakan oleh sebahagian kanak-kanak untuk mengemas dan

menamatkan aktiviti lukisan atau kraf sementara kanak-kanak yang

lain bersedia untuk menjalankan aktiviti seterusnya.

TRANSISI

Waktu

Transisi

1. Antara waktu ketibaan dan sarapan.

2. Antara waktu sarapan dengan waktu bermain

permainan luar.

3. Antara waktu bermain permainan luar dengan

waktu makan buah.

4. Antara waktu makan buah dengan aktiviti

PERMATA.

5. Antara waktu makan tengahari dengan waktu

tidur.

6. Antara waktu mandi dengan minum petang.


57

TRANSISI

7. Antara waktu minum petang dengan bercerita.

8. Antara waktu bercerita dengan waktu balik

Cadangan

Mengurus

Transisi

1. Untuk menarik perhatian kanak-kanak,

Pendidik/Pembantu Pusat boleh menggunakan

kombinasi cadangan berikut:

Pendidik/Pembantu Pusat

menggunakan alatan yang berbunyi

seperti triangle, kastenet dan drum.


menggunakan suara yang menarik

yang berirama seperti lalalala…,

hehehehe… , bertepuk tangan dan

kanak-kanak meniru bunyi tersebut.

Pendidik/Pembantu Pusat membilang

nombor satu….dua….tiga….dan

seterusnya.

2. Pendidik/Pembantu Pusat juga boleh

menggunakan kombinasi aktiviti berikut:-

Pendidik/Pembantu Pusat membawa

kanak-kanak ke sudut bacaan.


58

TRANSISI


membacakan buku cerita.


menyediakan alat mainan seperti blok,

puzzle atau mainan manipulatif.

Pendidik/Pembantu Pusat memasang

vcd yang berunsur cerita kanak-kanak.


59

E. KESELAMATAN

Keselamatan merupakan faktor penting yang perlu diberi perhatian

oleh setiap pendidik di PAPN dan di TASKA. Kanak-kanak kecil

mudah terdedah kepada pelbagai kemalangan dan kecederaan yang

memerlukan pengawasan rapi. Pendidik perlu memahami dan

mengenal pasti setiap keadaan yang mungkin menyebabkan bahaya

atau menjadi punca kemalangan.

Keselamatan Kanak-kanak

Ketika di Pintu

Utama/Pagar

Pendidik/Pengasuh/PPM perlu:

memastikan pintu pagar dan pintu utama

sentiasa berkunci dan kunci diletakkan di

tempat yang senang dicapai oleh

Pendidik/Pembantu Pusat; dan

memastikan kanak-kanak tidak memanjat dan

bermain berhampiran pintu pagar.

Ketika

Bermain


3. memastikan kanak-kanak memakai pakaian

yang sesuai;

4. pastikan kanak-kanak sentiasa memakai

selipar/kasut masing-masing semasa aktiviti

luar;

5. memastikan alat-alat permainan yang


60


disediakan sesuai dengan tahap umur kanak-

kanak;

6. memastikan kanak-kanak tidak bermain di

tempat atau dengan benda/bahan yang

berbahaya (longkang, pokok berduri, kolam);

dan sentiasa terlibat sama

7. memerhati kanak-kanak dalam setiap

aktiviti yang dijalankan

Ketika di Bilik

Air


1. memastikan lantai bilik air sentiasa

kering dan tiada air yang

bertakung (lantai atau baldi);

2. memastikan mangkuk tandas bersih dan

kering;

3. memastikan alat mandian kanak-kanak

diletakkan pada paras ketinggian

mereka;

4. memastikan bahan pencuci bilik air

diletakkan di tempat yang selamat

dan jauh dari kanak-kanak;

5. memastikan kanak-kanak tidak

menggunakan hot shower tanpa


61


pengawasan orang dewasa;

6. memastikan kanak-kanak tidak bermain

atau berlari di dalam bilik air; dan

7. memastikan kanak-kanak tidak berada

di bilik air tanpa pengawasan orang

dewasa.

Persekitaran

Dalaman

PAPN

1. Kanak-kanak tidak dibenarkan

masuk ke kawasan dapur, pejabat

dan stor.

2. Pendidik/Pengasuh/PPM

memastikan lantai di persekitaran

sentiasa bersih dan kering;

3. memastikan lantai dilap segera

sekiranya basah atau ada tumpahan

air;

4. menyediakan tong sampah yang

bertutup bagi melatih kanak-kanak

membuang sampah; dan

5. memastikan sampah sentiasa

dibuang (mengikut keperluan).


62


Persekitaran

Luaran PAPN


1. memastikan pintu pagar selalu ditutup;

2. memastikan permainan disimpan selepas

bermain;

3. memastikan semua alat permainan berada

dalam keadaan yang baik; dan

4. menyediakan tong sampah yang

mencukupi bagi melatih kanak-kanak

membuang sampah

Ketika Tidur Pendidik/Pengasuh/PPM

memastikan muka kanak-kanak tidak

ditutupi selimut.

Pastikan botol susu tidak di hisap/ dalam

mulut ketika kanak-kanak tidur.


63

F. KESIHATAN DAN PENYAKIT

KESIHATAN


1. perlu sentiasa peka kepada kesihatan kanak-

kanak.

2. Pendidik/Pembantu Pusat memastikan kanak-

kanak mempunyai rekod kesihatan yang sentiasa

dikemas kini.

3. Pendidik/Pembantu Pusat perlu memerhati dan

memeriksa kanak-kanak semasa ketibaan.

4. Jika kanak-kanak mempunyai tanda-tanda sakit

biasa yang

5. tidak berjangkit, Pendidik/Pembantu Pusat boleh

mencadangkan kepada ibu bapa/penjaga supaya

membawa kanak-kanak ke klinik atau pulang.

6. Jika kanak-kanak sakit semasa di PAPN, kanak-

kanak perlu diasingkan dan Pendidik/Pembantu

Pusat perlu memaklumkan kepada ibu

bapa/penjaga dengan segera


64

PENYAKIT

Penyakit Berjangkit

Jika kanak-kanak mempunyai tanda-tanda penyakit berjangkit,


1. perlu memaklumkan kepada ibu bapa/penjaga

supaya membawa kanak-kanak ke klinik atau

pulang.

2. Kanak-kanak hanya dibenarkan datang ke

PAPN apabila telah mendapat surat

pengesahan doktor yang bertauliah

mengatakan bahawa kanak-kanak tersebut

telah sembuh sepenuhnya.

3. Pendidik/Pembantu Pusat perlu menghubungi

pejabat kesihatan berdekatan sekiranya

terdapat wabak penyakit Tangan, Kaki dan

Mulut, SARS, Denggi dan Chikungunya.

4. Jika terdapat pengesahan bahawa terdapat

wabak penyakit di atas, Pendidik/Pembantu

Pusat perlu mengambil langkah pembersihan

segera ke keseluruhan PAPN terbabit.

5. Dapatkan khidmat nasihat daripada pejabat

kesihatan supaya langkah pengawalan dan


65

pencegahan boleh diambil.

6. PAPN terbabit boleh ditutup sekiranya

mendapat arahan daripada Pejabat Kesihatan.

PENYAKIT ALAHAN


1. perlu mengenal pasti alahan yang dihadapi oleh setiap

kanak-kanak di bawah jagaannya seperti yang tercatat

di dalam borang pendaftaran.

2. Jika alahan itu tidak dicatat atau dimaklumkan,

Pendidik/Pembantu Pusat perlu menghubungi ibu

bapa/penjaga kanak-kanak tersebut untuk mengetahui

punca dan jenis alahan.

3. Pendidik/Pembantu Pusat mesti sentiasa peka kepada

kesihatan dan alahan kanak-kanak.

4. Sekiranya berlaku alahan minor (ruam),

Pendidik/Pembantu Pusat boleh meletakkan ubat

yang diberikan oleh klinik atau yang disediakan

dengan izin ibu bapa/penjaga.

5. Sekiranya tanda-tanda alahan berterusan,

Pendidik/Pembantu Pusat segera menghubungi ibu

bapa/penjaga untuk membawa kanak-kanak pulang

atau ke klinik.


66

6. Sekiranya ibu bapa/penjaga tidak dapat dihubungi,

Pendidik/Pembantu Pusat boleh membawa kanak-

kanak ke klinik berhampiran.

G. KECEDERAAN:

Kecederaan Ringan

i. Kecederaan Ringan


1. Mengenalpasti kecederaan yang dialami dan

memberi rawatan yang sesuai.

2. Kanak-kanak direhatkan sehingga pulih dan

dipantau dari semasa ke semasa.

3. Mencatat di dalam buku rekod kecederaan kanak-

kanak.


67

4. Memaklumlan kepada ibu bapa/penjaga semasa

pulang.

Kecederaan Berat

Pendidik/Pengasuh/PPM perlu;

1. mengenalpasti kecederaan yang dialami dan

memberi rawatan kecemasan awal.

2. boleh terus membawa kanak-kanak ke

klinik/hospital dan menghubungi ibu

bapa/penjaga semasa dalam perjalanan.

3. akan mencatat di dalam buku rekod kecederaan

kanak-kanak


68

H. BENCANA ALAM

Contoh bencana alam ialah jerebu yang mencatat tahap bahaya, banjir,

pemanasan global dan hujan ribut.

1. memberi penerangan mengenai bencana alam dan ciri-ciri

keselamatan.

2. memastikan kanak-kanak tidak bermain di luar PAPN.

3. mengubahsuai aktiviti luar kepada aktiviti dalam bangunan.

4. memastikan kanak-kanak memakai pakaian yang sesuai

(contohnya: baju sejuk).

5. perlu menghubungi pasukan penyelamat untuk memindahkan

kanak-kanak ke pusat pemindahan sementara dengan segera

sekiranya berlaku banjir kilat.

6. perlu menghubungi ibu bapa/penjaga kanak-kanak dengan

segera.

7. memastikan semua kanak-kanak dalam senarai kehadiran yang

hadir pada hari tersebut telah berada di kawasan berkumpul.

8. mententeramkan dan sentiasa mengawasi kanak-kanak sehingga

ibu bapa/penjaga datang mengambil mereka.


69

I. KEBAKARAN

Langkah-langkah Pencegahan Kebakaran


1. menjalankan latihan kebakaran dengan kanak-kanak sekurang-

kurangnya dua kali setahun.

2. jika terdapat tanda-tanda berlaku kebakaran, tiup wisel atau

loceng sebagai tanda amaran dan menghubungi pihak bomba

dengan segera.

3. kumpulkan kanak-kanak di kawasan lapang (assembly point) di

luar bangunan dan di kawasan yang selamat serta memeriksa

senarai kanak-kanak yang hadir pada hari tersebut.

4. memastikan semua kanak-kanak dalam senarai kehadiran yang


5. bertenang dan cuba mengawal keadaan serta mengawasi kanak-

kanak.

6. tunggu arahan seterusnya daripada pihak Bomba dan

Penyelamat.


70

LATIHAN PENGOSONGAN BANGUNAN


perlu melakukan latihan kebakaran dengan kanak-kanak

sekurang-kurangnya dua kali setahun.

mempamerkan pelan bangunan dan laluan kecemasan seperti

kebakaran di tempat yang boleh dilihat oleh semua terutama ibu

bapa/penjaga.

meniup wisel atau loceng sebagai tanda amaran dan

menghubungi pihak Bomba dengan segera jika terdapat tanda-

tanda berlaku kebakaran.

kumpulkan kanak-kanak di kawasan lapang (assembly point) di

luar bangunan dan di kawasan yang selamat serta memeriksa

senarai kanak-kanak yang hadir pada hari tersebut.

tempoh masa yang diambil untuk mengosongkan bangunan

adalah kurang dari 10 minit. (Tempoh tersebut perlu dicatatkan

dalam buku).

bertenang dan cuba mengawal keadaan serta mengawasi kanak-

kanak.

memastikan semua kanak-kanak dalam rekod kehadiran yang


menunggu arahan seterusnya daripada pihak Bomba dan

Penyelamat.


71

J. PENGURUSAN TINGKAHLAKU KANAK-KANAK


1. mendapat latihan mengurus tingkahlaku kanak-

kanak.

2. memahami ciri-ciri tingkahlaku kanak-kanak.

3. apabila membuat sesuatu keputusan berkaitan

masalah tingkahlaku mestilah berasaskan kepada

beberapa pemerhatian yang telah dilakukan beserta

rekod yang sistematik.

4. mengenal pasti faktor-faktor yang menjadi punca

kepada sesuatu tingkahlaku yang dirasakan

bermasalah.

5. membuat perbincangan bersama ibubapa/penjaga

berkaitan tingkahlaku sebagai salah satu cara untuk

mencari penyelesaian.

6. mencadangkan kepada ibubapa/penjaga untuk

merujuk kepada pakar yang berkaitan dengan

tingkahlaku tersebut sekiranya terdapat tingkah laku

yang luar biasa pada kanak-kanak.


72

K. Kesimpulan

DAFTAR ISTILAH

PPM- Pembantu Pengurusan Murid

PAPN- Pusat Anak PERMATA Negara

PENYUNTING

Puan Nani bt Menon

Unit Latihan PERMATA UPM

PENGHARGAAN

Setinggi–tinggi penghargaan dan ucapan terima kasih yang tidak

terhingga kepada semua Penyelia Perkembangan Anak PERMATA

Negara dan pendidik-pendidik PAPN yang telah menyediakan input bagi

menghasilkan Standard Operating Procedures (S.O.P) Pusat Anak

PERMATA Negara (PAPN) ini. Penghargaan ini ditujukan khas kepada

mentor-mentor di pusat-pusat anak PERMATA Negara:

Puan Nani Bt Menon

Penyelia Perkembangan Anak PERMATA

PAPN Pasir Mas Dan PAPN Putrajaya

Prof. Madya Dr. Rohani Bt Abdullah


PAPN Kota Samarahan

Puan Rosazizi Bt Abd Rahim



73

PAPN Dungun

Datin Radziah Bt M. Daud


PAPN Tuaran

Puan Hajah Mahanom Bt Haji Basri


PAPN Subang Jaya

Puan Nor Aeshah Bt Haji Hamzah


PAPN Kepala Batas Dan PAPN Tambun Tulang

Puan Nor Faizah Bt Abdullah


PAPN Mempaga Dan PAPN Chini

Puan Audrey Lee Yoke Wah


PAPN Chembong dan PAPN Bukit Peringgit

Puan Norhayati Bt. Daud


PAPN Batu Pahat

Puan Norsheila Abdullah


PAPN Bercham

Puan Argayah Saad


74

Dr Mastura Badzis

Semua Ketua Pendidik PAPN 2011

ISI KANDUNGAN M/S

PERKARA

FALSAFAH PERMATA 1

DAN KEISTIMEWAAN PROGRAM PERMATA

PENGENALAN 2

A. RUTIN

1. Waktu Ketibaan dan Pulang Kanak-kanak 3-4

2. Mandi dan Bersihkan Diri

i) Mandikan Bayi 5-7

ii) Kanak-kanak Mandi dan Bersihkan Diri 8-10

iii) Menggosok Gigi 11

iv) Menukar Lampin 12-13

3. Makan

i) Makan 14-15

ii) Pemakanan Sihat Untuk Kanak-kanak 16-17

iii) Penyediaan Susu 18-20


75

iv) Kebersihan Diri 21-24

4. Rehat dan Tidur 25-27

B. AKTIVITI KANAK-KANAK

1. Circle Time 28-29

2. Nature Walk 30-31

3. Seni Kraf 32-34

i) Menggunting dan Menampal 35-37

4. Bermain Bebas (Free Play) 38-39

C. PERMAINAN LUAR/PADANG 40

1. Main Air 41-44

2. Main Pasir 45-48

3. Buaian, Jongkang-jongkit, Gelongsor, Pondok 49-56

Terowong, Jambatan Gantung, Tayar, Maze,

Climbing Wall dan Basikal

D. TRANSISI 57-59

E. KESELAMATAN 60-63


76

F. KESIHATAN DAN PENYAKIT

i) Kesihatan 64

ii) Penyakit Berjangkit 65

iii) Penyakit Alahan 66

G. KECEDERAAN

i) Kecederaan Ringan 67

ii) Kecederaan Berat 68

H. BENCANA ALAM 69

I. KEBAKARAN 70-71

J. PENGURUSAN TINGKAHLAKU KANAK-KANAK 72

K. KESIMPULAN 73-74

sop terkini julai 2013

Documents