esei hubungan etnik sem 3

WAJ3106 HUBUNGAN ETNIKTANG CHOON BOEY BC2

Malaysia sebuah negara yang mempunyai masyarakatnya yang berbilang bangsa dan

majmuk dan terunggul di mata dunia. Disebabkan masyarakat berbilang bangsa,

masalah perpaduan dan integrasi merupakan satu masalah besar. Perubahan yang

wujud di antara kaum dari segi pemikiran, tingkah laku telah menimbulkan

pertelingkahan atau ketegangan dalam negara. Ini dapat dilihat melalui Peristiwa 13 Mei

1969 yang mengugat keselamatan dan keharmonian negara.Selepas tragedi 13 Mei

1969, para pemimpin sedar bahawa perpaduan tidak dapat dicapai secara semula jadi

dan telah mengatur pelbagai langkah untuk mewujudkan perpaduan di kalangan rakyat.

Perpaduan dan integrasi merupakan dua konsep yang berkait rapat dan

digunakan bersilih-ganti. Namun demikian, perpaduan dan integrasi merujuk kepada dua

proses yang berbeza.

Perpaduan Negara ialah satu keadaan di mana rakyat dari pelbagai kummpulan

etnik , agama dan wilayah, hidup dengan aman sebagai satu bangsa yang bersatu

dengan memberi komitmen yang penuh kepada identiti kebangsaan berlandaskan

kepada Perlembagaan Persekutuan dan Rukun Negara.

Integrasi nasional merupakan satu proses dinamik yang merapatkan masyarakat

negeri-negeri dalam masyarakat bagi membentuk sata bangsa Malaysia yang

mempunyai identitinya sendiri berteraskan Perlembagaan Persekutuan dan Rukun

Negara.

Pada masa kini ramai yang prihatin terhadap perpaduan dan integrasi nasional.

Dalam buku “Malaysia Kita” integrasi nasional bermaksud proses menyatu padukan

berbagai-bagai kumpulan yang mempunyai perbezaan kebudayaan dan sosial ke dalam

satu sistem wilayah bagi mewujudkan identiti nasional.

1


Di samping itu, terdapat juga pendapat lain yang mengatakan integrasi nasional

sebagai satu bentuk integrasi sosial bersama mengetepikan perbezaan-perbezaan besar

tetapi dalam masa yang sama tidak menghilangkan identiti asas masing-masing.

Sarjana tempatan Haji Ishak bin Saat dalam bukunya “Sejarah Sosial

Masyarakat Malaysia” integrasi lebih merupakan penerapan cirri-ciri luar atau ciri-ciri

budaya kaum lain ke dalam sesuatu budaya hingga cirri-ciri itu dapat disebatikan dengan

budaya yang menerimanya.

Plural membawa maksud :

Masyarakat pelbagai bangsa di alam Melayu sebelum kedatangan kuasa-kuasa penjajah

iaitu Eropah yang terbentuk melalui proses semula jadi tanpa sebarang rancangan

pemaksaan di sebaliknya.

Maksud Pluralisme , Pluraliti, Pluralistik

Pluralisme Pluraliti Pluralistik

Ideologi yang menyama-

ratakan kepercayaan

dan pegangan yang

berbeza dalam

masyarakat.

Wujudnya kepelbagaian

bangsa, agama di suatu

tempat pada satu masa

secara semula jadi.

Contohnya :

Masyarakat Melaka

Wujudnya kepalbagaian

bangsa, agama di suatu

tempat pada satu masa

secara terancang atau

dipaksakan oleh pihak-

pihak tertentu yang

berkepentingan.

Contohnya :

Era Penjajah British.

2


Dalam perbincangan saya ini, fokus lebih diberikan kepada masyarakat pluralistik

kerana kesannya terdapat dalam masyarakat Malaysia pada masa kini.

Masyarakat pluralistik terbentuk selepas zaman kedatangan orang-orang Eropah.

Penjajah membawa masuk pendatang asing dari China dan India ke Asia Tenggara

untuk kepentingan ekonomi. Dasar penjajah menyebabkan mereka gagal berasimilasi

dengan penduduk , alam sekitar dan sistem sosial-politik-agama yang wujud di Asia

Tenggara.

Sebagaimana yang pernah ditunjukkan oleh kajian Furnival (1956) ,negara-

negara Dunia Ketiga pasca merdeka amat teruk dikacau bilaukan oleh penjajah dengsn

polisi “ pecah dan perintah” . polisi sedemikian juga amat lumayan diamalkan oleh British

ke atas nenek moyang kita dahulu sebelum merdeka kerana pendekatan sedemikian

menguntungkan pihak penjajah. Bagi Furnival falsafah sedemikian telah mewujudkan

dan mengukuhkan pluralisme atau suatu bentuk masyarakat berbilang kaum yang “they

mix but do not combine” atau dalam bahasa Melayu “mereka bercampur tetapi tidak

bersatu” . Bagi Furnival falsafah pluralisme sedemikian lebih banyak mendatangkan

bencana kepada kestabilan sosial dan politik Negara.

Kesannya wujud kelompok-kelompok masyarakat yang hidup terasing daripada

kelompok yang lain walaupun tinggal di tempat yang sama yang dikenali sebagai

masyarakat majmuk.

3


Hubungan dengan China dan India telah menjadi titik permulaan kepada

pembentukan masyarakat pluralistik. Faktor perdagangan di Tanah Melayu menjadi

persinggahan para pedagang dari kedua-dua benua tersebut.

Abad ke-7 Masihi, kewujudan institusi pengajian agama di alam Melayu pada

zaman kerajaan Melayu Sri Vijaya. Alam Melayu terkenal sebagai pusat pengajian dan

penyebaran ilmu pengetahuan. Melalui perdagangan antara Tanah Melayu dan India-

China telah tersebar agama Hinduisme dam Buddhisme.

Menurut salah seorang tokoh ilmuan, Hinduisme dan Buddhisme tidak memberi

kesan yang besar dalam kehidupan rakyat biasa berbeza dengan pengaruh Islam.

Buktinya, tidak terdapat kitab-kitab yang membincangkan idea-idea besar seperti

falsafah, ketuhanan dan lain-lain yang berasaskan Hinduisme dan Buddhisme di alam

Melayu, tetapi yang ada hanya kitab-kitab yang bersifat kesenian.

Hinduisme dan Buddhisme diterima baki dalam kalangan pemerintah alam Melayu

sebelum kedatangan Islam. Mitos Hinduisme mengukuhkan institusi raja di alam Melayu.

Kebesaran raja-raja juga digambarkan menerusi candi-candi yang didirikan.

Masyarakat pluralistik terbentuk daripada penjajah, terutamanya penjajahan

British. Ia jugs berkait rapat dengan dasar British mengeksplitasikan ekonomi Tanah

Melayu untuk keuntungan yang cepat dan maksimum.

Pihak British telah menyebabkan migrasi orang Cina ke Tanah Melayu. Mereka

berasal dari Kwangtung dan Fukien dan dibawa masuk melalui sistem kontrak buruh,

tiket kredit secara berkumpulan dan persendirian. Menurut kajian, pada tahun 1895-

1927 lebih daripada 6 juta orang Cina berhijrah ke Tanah Melayu. Manakala pada tahun

1931, 34% daripada penduduk Tanah Melayu ialah Orang Cina.

4


Di Sarawak pula, orang Cina lebih bertumpu di kawasan Sibu , Miri dan Bintulu.

Manakala di Sabah, Syarikat Borneo Utara, British membawa masuk buruh asing seperti

orang Cina, Filipina, Jawa dan Jepun. Mereka diarah untuk bekerja di lading tembakau,

getah, kelapa, pembalakan dan pemeliharaan mutiara.

Migrasi orang India juga turut berlaku pada masa itu. Mereka dibawa dari India

Selatandan dibawa melalui sistem Kangani. Situasi ini bermula pada tahun 1880-an dan

berlaku pesat pada abad ke-20.

Menurut satu kajian pada tahun 1911 sebanyak 10% daripada penduduk Tanah

Melayu ialah orang India dan meningkat kepada 15% pada tahun 1921. Mereka bekerja

di lading-ladang getah, sektor perkhidmatan kerja raya.

Terdapat juga migrasi penduduk Melayu dari Indonesia, Jawa dan Sumatera.

Mereka kebanyakannya bekerja dalam sektor pertanian dan tinggal di luar bandar.

Migrasi lain yang terdapat pada masa itu ialah migrasi penduduk Arab, Parsi dan Ceylon.

Terbuktilah bahawa migrasi menjadi salah satu faktor kepada terbentuknya masyarakat

pluralistik.

5


6

Politik Politik

Demokrasi di Malaysia telah berjalan lancar terutamanya semenjak

pilihanraya umum pertama tahun 1955 iaitu tiga kumpulan etniik utama –

Melayu , Cian dan India telah bersatu untuk mendesak British memberikan

kemerdekaan. Selepas era 1960an perjalanan politik terus berkembang dinamik. Kerjasama

parti-parti politik dalam pakatan parti pemerintah telah berkembang dengan

peningkatan keahliannya. Contoh : penubuhan Barisan Nasional 1974.

Dasar-dasar kerajaan berkaitan hubungan etnik melalui formula tolak ansur

telah berjaya mengekalkan keharmonian masyarakat di Malaysia.

Perlembagaan Perlembagaan

Perlembagaan merupakan panduan asas kepada pelaksanaan sistem politik dan

mencatatkan kontrak sosial dipersetujui bersama antara kaum di negara ini.

Orang Melayu bersetuju memberi taraf kerakyatan kepada orang bukan Melayu.

Orang bukan Melayu bersetuju ke atas peruntukan hak keistimewaan orang Melayu

Kontrak sosial merupakan satu kepakatan yang telah dirunding, pembentukan parti-

parti politik etnik dan “coalition” sebagai model permuafakatkan polotik (Parti

Perikatan, Barisan Sosialis. Barisan Nasional, Barisan Alternatif). Setiap etnik

mempunyai wakil dalam bentuk parti politik dan mencapai persepakatan untuk hidup

dalam aman dan damai. PENDIDIKAN PENDIDIKAN

Semasa penjajahan dibahagikan kepada 3 pringkat:

Pendidikan British rendah dan menengah

Sekolah Melayu peringkat rendah. Terdapat juga sekolah agama/Quran

Sekolah vernacular Cina dan India


CABARAN POLITIK

Politik perkauman boleh menimbulkan perasaan kurang senang dan

mengukuhkan semangat perkauman jika sesuatu tindakan diambil tanpa mendapat kata

sepakat oleh semua pihak. Isu-isu perkauman seperti bahasa, kebudayaan, pendidikan,

agama, kerakyatan dan ekonomi jika dipergunakan untuk tujuan berpolitik, pastinya ia 7

EKONOMI EKONOMI

Sistem pendidikan kebangsaan telah dibentuk berasaskan keseragaman

kurikulum,sukatan matapelajaran dan orientasi melalui :

Laporan Razak 1956

Laporan Rahman Talib

Matlamat kedua-dua laporan : menyatukan kanak-kanak daripada berbilang etnik

di bawah satu sistem pendidikan kebangsaan dengan menggunakan satu bahasa

pengantar tunggal – Bahasa Melayu.

Isu yang berkaitan dengan ekonomi memerlukan iltizam yang kuat daripada

semua pihak untuk merapatkan jurang yang sedia ada.

Keperluan untuk membetulkan kedudukan dimensi ekonomi ini amat

mendesak kerana ia menjadi sebagai salah satu asas utama dalam memupuk

kerjasama antara etnik.

Ketidak seimbangan kedudukan ekonomi berdasarkan etnik juga harus diatasi

kerana ia dapat menjadi sumber pencetus konflik. Contoh : peristiwa 13 Mei

1969. Pada tahun 1957 kerajaan telah menggiatkan usaha untuk mengatasi

pelbagai masalah sosio-ekonomi dan sosio –politik, iaitu empat peringkat

rancangan pembangunan ekonomi negara untuk membangunkan ekonomi

negara.


tidak akan menyumbang ke arah masyarakat yang bersatu padu. Seperti yang diketahui,

setiap kaum di Malaysia diwakili oleh parti politik masinng-masing. Hal ini menyebabkan

semangat perkauman yang menebal dalam diri setiap individu. Ia menyebabkan setiap

kaum sukar untuk menerima pemimpin daripada kaum lain serta akan memperjuangkan

hak dan kepentingan kaum masing-masing.

Implikasinya mengakibatkan semau etnik akan saling berusaha untuk

mengekalkan identiti kaumnya sendiri tidak kira dari aspek bahasa dan budaya. Mereka

akan terus cuba untuk mempertahankan hak mereka agar mereka juga mendapatkan

hak yang sama rata. Selain itu, semangat taat setia pada negara Malaysia juga tidak

wujud di kalangan etnik kerana masing-masing pasti ingin menaburkan bakti pada kaum

mereka sahaja dan hanya mementingkan kemajuan kaum mereka. Lambang bendera

Malaysia akan tinggal sebagai lambang sahaja jika semua etnik hanya mementingkan

hak etnik masing-masing.

CABARAN SOSIAL

Pemisahan penempatan

Ia akibat dasar “pecah dan perintah” yang diamalakn sejurus selepas British

menjajah Tanah Melayu. Ketiga-tiga kaum iaitu Melayu, Cina dan India bukan sahaja

tinggal di kawasan yang berbeza malah menjalankan pekerjaan yang berbeza. Hal ini

menyebabkan ketiga-tiga kaum ini tidak bergaul sesama mereka dan tidak mengenali

antara satu sama lain dan tidak boleh berinteraksi antara sesama mereka khususnya

mereka yang tinggal dalam wilayah yang bebeza. Hal ini berlaku akibat pemishan

fizikal yang disebabkan keadaan geografi di Sabah dan Sarawak.

Pengasingan sistem pendidikan

Setiap golongan etnik mempunyai sistem pendidikan yang tersendiri. Maksudnya

di sini, pelajar Melayu menuntut di sekolah Melayu dan menggunakan bahasa

pengantaran bahasa Melayu, pelajar Cina menuntut di sekolah Cina dan menggunakan

bahasa Mandarin sebagai bahasa perantaraan, mankala pelajar India menuntut di

sekolah Tamil dan menggunakan bahasa Tamil.

8


Sistem persekolahan yang memisahkan pelajar mengikut bahasa ibunda dan

perbezaan etnik kurang memainkan peranan berkesan bagi memupuk integrasi dan

persefahaman dalam kalangan pelajar. Keadaan ini hanya akan menyebabkan interaksi

mereka terhad dan hanya bergaul dalam kumpulan etnik yang sama tanpa

perkembangan budaya.

Implikasinya terhadap hubungan etnik memperlihatkan perbezaan dari aspek

lokasi yang berbeza merupakan perkembangan yang kurang sihat dalam pemupukan

hubungan etnik di Malaysia. Selain ini, ia hanya meningkatkan lagi perasaan kekitaan

atau etnosentrisme yang bermaksud persepsi yang melibatkan kelompok etnik lain

melalui kaca mata etnik itu sendiri. Keadaan sebegini hanya akan menimbulkan

prasangka dan mengekalkan kejahilan di dalam kalangan ahli bagi sesuatu golongan

etnik terhadap golongan etnik yang lain.

CABARAN EKONOMI

Dominasi sektor ekonomi

Dominasi sektor ekonomi memperlihatkan jurang yang luas antara setiap etnik.

Contohnya, majority kaum Melayu menguasai sektor pertanian yang memerlukan

banyak tenaga sumber manusia dan berteknologi rendah. Bagi kaum Cina, yang

umumnya menguasai sektor yang lebih maju seperti perniagaan, perdagangan dan

menggunakan teknologi moden. Manakala kaum India pula banyak terlibat dengan

perladangan di estet getah dan kelapa sawit. Tiap-tiap golongan etnik sentiasa

mencuba untuk bersaing dalam ekonomi ini untuk berusaha mendapatkan hak dan

keuntungan yang lebih besar.

Perbezaan pekerjaan

Perbezaan pekerjaan menghalang interaksi dengan lebih kerap. Contohnya,

golongan melayu hanya berinteraksi dengan Melayu sahaja tanpa bercampur gaul

dengan kaum lain. Hal ini membuatkan semangat perkauman semakin menebal dalam

diri setiap individu dan langsung tiada permuafakatan dengan kaum-kaum yang lain.

9


Implikasinya mengakibatkan ketidakpuasan hati bagi semua golongan etnik. Bagi

kaum Melayu yang terlibat dalam sektor pertanian mendapat pendapatan yang sedikit

dan berkemungkinan mengalami kemiskinan. Situasi yang sama juga akan berlaku

terhadap kaum India yang di mana harga getah dan kelapa sawit adalah berlandaskan

kepada keadaan ekonomi di dunia. Golongan etnik Cina pula akan terus mencari

peluang-peluang keemasan dalam peniagaan dan mereka dapat hidup dalam hidup

yang cukup mewah. Namun begitu, mereka pasti berasa tidak puas hati yang di mana

kebanyakan peluang perniagaan diutamakan kepada kaum Bumiputera atau Melayu.

Sudah tentu timbulnya persoalan kepada mereka di mana hak mereka sedangkan

selama ini mereka banyak menyumbang kepada ekonomi negara. Isu-isu sebegini

merupakan perkara yang boleh menyebabkan negara kita bergolak.

Selain itu, dalam Rancangan Malaysia Kedua ada menyatakan perpaduan negara

tidak boleh dicapai tanpa kesaksamaan dan keseimbangan yang lebih besar dalam

kalangan kumpulan sosial etnik Malaysia melalui penyertaan mereka dalam

pembangunan negara dan dalam perkongsian manfaat daripada permodenan dan

pertumbuhan ekonomi. Sesungguhnya, perpaduan negara tidak boleh dipupuk

seandainya sebahagian besqarnya penduduk kekal miskin dan peluang pekerjaan yang

tidak mencukupi.

Fenomena kemiskinan bukan sahaja terdapat di kawasan luar bandar tetapi juga

di kawasan bandar. Keadaan ini boleh mengugat perpaduan negara kerana masalah

kemiskinan hanya menonjol dalam kalangan kelompok etnik yang tertentu sahaja.

CABARAN NILAI

Kaum Melayu, Cina dan India mempunyai agama, bahasa dan kebudayaan yang

berlainan. Perbezaan ini bertambah sukar apabila setiap kaum terus menebal dengan

10


bahasa dan kebudayaan mereka sendiri. Setiap etnik tidak mempunyai perasaan

hormat menghormati dengan agama dan budaya etnik-etnik yang lain. Kesukaran untuk

hidup dalam satu masyarakat yang sama pasti akan menimbulkan kekecohan di

kawasan tersebut.

Masalah ini pasti mewjudkan ketidak elesaan juga mereka melihat budaya yang

sebelum ini belum pernah disaksikan oleh mereka. Golongan etnik-etnik ini tentunya

sukar untuk menerimanya dan tidak mungkin akan menerima apa-apa perubahan

walhal ianya memberikan banyak faedah dalam kehidupan seharian mereka. Mereka

akan mengutamakan anggota dari etnik yang sama dalam mendapatkan pekerjaan,

memilih sahabat dan mencari teman hidup .

Implikasinya ialah akan mengakibatkan anggota etnik lebih mengutamakan

anggota daripada etnik yang sama dalam memilih sahabat, mendapatkan pekerjaan.

Perkara ini seolah-olah sudah menjadi tegar kerana ia memang sukar untuk diubah

walaupun menggunakan peralatan atau teknologi moden. Setiap etnik tidak mempunyai

perasaan hormat menghormati dengan agama dan budaya etnik-etnik yang lain.

Kesukaran untuk hidup dalam masyarakat yang sama pasti akan menimbulkan

kekecohan di kawasan tersebut.

Masalah ini pasti mewujudkan ketidakselesaan dan golongan etnik ini tentu sukar

untuk menerimanya dan tidak mungkin akan menerima apa-apa perubahan walaupun

diberi banyak manfaat dan faedah dalam kehidupan seharian mereka.

CABARAN GLOBALISASI

11


Cabaran globslisasi yang menunjukkan proses globalisasi serta pembaratan corak

hidup berasaskan ekonomi dan politik barat merupakan cabaran yang perlu dihadapi

oleh rakyat Malaysia pada masa kini.

Implikasinya ialah terdedah kepada pengaruh barat. Sekiranya dillihat daripada

sudut positif, budaya barat akan membawa pembaharuan kepada kita terutamanya dari

segi teknologi. Namum begitu, pengaruh Barat ini juga mewujudkan pelbagai unsure-

unsur yang negatif dari segi budaya hedonism e atau budaya budaya kuning. Seperti

yang biasa kita dengar, sesuatu yang buruk lebih senang diikut berbanding dengan

yang baik.

Para remaja yang bakal menjadi peneraju negara pada masa hadapan sudah

tercemar kerana budaya kuning yang dibawa ini. Jelasnya di sini dapat dilihat,

kehalusan dan ketimuran rakyat Malaysia semakin terhapus dari pengaruh Barat bagi

merealisasikan wawasan negara. Tradisi dan adat resam kita pasti akan hilang juga

kerana tiadanya insan yang ingin menjaganya daripada lupus dalam arus pemodenan

zaman.

12


Perpaduan dapat diertikan sebagai hubungan eratv bersifat toleransi yang

mewujudkan secara sengaja dalam kalangan kaum dan etnik yang berbeza untuk

mencapai matlamat bersama secara jujur dan ikhlas. Dalam kata lain perpaduan adalah

proses menyatupadukan seluruh masyarakat untuk membentuk satu identiti dan nilai

bersama serta perasaan cinta dan banggakan negara. Di samping itu juga, definisi

perpaduan menurut Kamus Bahasa Melayu terbitan Fajar Bakti Sdn Bhd nenakrifkan

sebagai penggabungan , peleburan, persesuaian, kecocokan dan perihal berpadu iaitu

bergabung menjadi satu dan sepakat.

Ekoran dari peristiwa 13 Mei 1969, kerajaan telah melaksanakan pelbagai

langakah atau dasar sosial, ekonomi dan politik kea rah pewujudan dan pengukuhan

perpaduan dan integrasi nasional. Usaha yang diambil oleh kerajaan telah memberi

kesedaran di masyarakat tentang kepentingan perpaduan dan integrasi nasional. Proses

pemantapan perpaduan serta integrasi nasional yang dilaksanakan oleh kerajaan

meliputi pelbagai bidang, di antaranya :

RUKUN NEGARA

Rukun negara merupakan dokumen awal yang menanamkan semangat

kesetiaan, kesopanan dan kesusilaan bagi mewujudkan pelbagai kaum. Menurut Tengku

Anuar dalam bukunya Pengetahuan Kenegaraan Malaysia mengatakan rukun negara

merupakan ideologi kebangsaan yang bertujuan untuk menyatukan fikiran, pendapat dan

perasaan rakyat tanpa mengira perbezaan yang berdasarkan asal keturunan, bahasa,

agama dan budaya. Tercetusnya masalah perpaduan pada 13 Mei 1969 telah mendesak

kerajaan menjalankan dasar yang lebih tegas. Rukun negara diperkenalkan pada 31

Ogos 1970 dan digubal oleh Majlis Perundangan Negara untuk memupuk integrasi

nasional. Secara terperinci, objektif rukun negara diperkenalkan adalah untuk mencapai

perpaduan yang lebih erat di kalangan masyarakat majmuk. Seterusnya ialah

membentuk sebuah negara yang adil dan saksama tanpa mengira kaum dan agama,

memelihara dan megekalkan prinsip demokrasi, membentuk sebuah masyarakat

13


Malaysia yang liberal dan membina masyarat progresif yang akan menggunakan sains

dan teknologi moden.

Rukun negara melaksanakan dasar dan garis panduan supaya proses perpaduan

dapat dipercepatkan. Ia juga menggariskan prisip-prinsip yang harus diikuti dan

diamalkan oleh rakyat. Tidak dilupakan ia menyedarkan rakyat tentang kesan buruk yang

menimpa Negara akibat tragedi tersebut. Rukun negara membolehkan rakyat

mengamalkan toleransi dan tatasusila yang mulia.

DASAR EKONOMI BARU (DEB)

Dasar Ekonomi Baru diperkenalkan pada tahun 1970-1990 sebagai tindak balas

kepada peristiwa 13 Mei 1969, rusuhan kaum yang dikatakan terjadi kerana jurang

perbezaan ekonomi. Dasar ini digubal untuk mencapai perpaduan negara melalui

penghapusan kemiskinan dan struktur sosio-politik dan ekonomi masyarakat yang tidak

seimbang. Matlamat DEB adalah untuik mencapai perpaduan negara dan integrasi

nasional. Strategi “serampang dua mata” diperkenalkan iaitu mengurangkan dan

akhirnya membasmi kemiskinan dengan meningkatkan pendapatan dan menambah

peluang-peluang pekerjaan untuk semua rakyat Malaysia tanpa mengira kaum;

mempercepatkan proses penyusunan semula masyarakat Malaysia untuk

memperbetulkan ketidak seimbangan ekonomi supaya dapat mengurang dan seterusnya

menghapuskan pengenalan kaum mengikut fungsi ekonomi.

Peranan dan penyertaan kerajaan dalam kegiatan pembanguan ekonomi negara

melalui DEB amat jelas di mana DEB dijalankan bagi mencapai matlamat mengimbangi

perbezaan kedudukan ekonomi antara kaum. DEB secara jelas menetapkan kadar

kuantitatif minimum 30% sebagai matlamat pekuiti di sektor korporat dan dalam

penyusunan semula guan tenaga supaya mencerminkan komposisi penduduk. Berbagai

usaha yang telah diambil oleh kerajaan bagi mengatasi masalah sosial ekonomi dan

pelan pembangunan telah dirangka supaya dapat mengatasi beberapa masalah.

Antaranya ialah :

Mewujudkan peluang pekerjaan

Menambah daya pengeluaran dan pendapatan

14


Mengurangkan jurang perbezaan pendapatan di antara kaum dan di antara bandar

dan luar bandar

Memodenkan kehidupan di luar bandar

Mewujudkan kumpulan perusahaan dan perdagangan bumiputra

Memperbaiki taraf dan kualiti hidup rakyat

Meningkatkan kemudahan infrastuktur

Pada pandangan saya DEB adalah satu dasar yang masih relevan dan harus

dipertahankan, Cuma cara pelaksanaannya perlu diperbaiki agar bersesuaian dengan

cabaran semasa. DEB perlu memasarkan golongan peringkat bawahan seperti golongan

petani dan nelayan agar turut merasai limpahan ekonomi negara. Dengan ini perpaduan

antara kaum dapat diatasi.

DASAR PENDIDIKAN KEBANGSAAN

Pendidikan menjadi tunjang kepada perpaduan negara. Tidak dapat dinafikan

bahawa sekolah dan pendidikan memainkan peranan yang sangat penting dalam

pembinaan dan pembentukan negara dan rakyat yang bersatu padu. Sememangnya

Falsafah Pendidikan Kebangsaan menyatakan bahawa :

“ Pendidikan di Malaysia adalah suatu usaha berterusan kea rah memperkembangkan

lagi potensi individu secara menyeluruh dan bersepadu untuk mewujudkan insane yang

harmonis dan seimbang dqari segi intelek, rohani, emosi dan jasmani berdasarkan

kepercayaan dan kepatuhan kepada Tuhan. Usaha ini adalah bagi melahirkan rakyat

Malaysia yang berilmu pengetahuan, berakhlak mulia, bertanggungjawab dan

berkemampuan mencapai kesejahteraan diri serta memberi sumbangan terhadap

keharmonian masyarakat dan negara. “

15


Secara tidak langsung dasar ini dapat melahirkan satu masyarakat Malaysia yang

bersatu padu dan berintegrasi seperti yang dihasratkan dalam Rukun Negara melalui

penggunaan dan penghayatan kurikulum yang bersepadu, penggunaan bahasa

pengantar dan sistem peperiksaan yang sama serta penglibatan aktif pelajar dalam

aktiviti-aktiviti kokurikulum yang dirancang dan dilaksanakan sepanjang persekolahan

pe;lajar.

Kurikulum yang dibina bukan saja bertujuan untuk memberi ilmu pengetahuan dan

maklumat berbentuk akademik sahaja, bahkan ia juga dapat membentuk sahsiah,

keperibadian dan perwatakan murid yang diingini bagi memupuk perpaduan. Kurikulum

ini berorientasikan suasan Malaysia dan dilaksanakan melalui Kurikulum Bersepadu

Sekolah Rendah (KBSR) dan Kurikulum Bersepadu Sekolah Menengah (KBSM) mulai

tahun 1983. Mata pelajaran Pendidikan Islam dan Pendidkan Moral yang diperkenalkan

dapat mengukuhkan pegangan agama, menanam sifat-sifat mulia serta membentuk

tingkah laku yang bersopan santun dan saling menghormati sesama manusia.

Sekolah Wawasan adalah sekolah rendah yang berkonsepkan belajar bersama-

sama dalam satu kawasan yang sama tanpa mengira kaum atau agama. Di bawah

konsep ini, dua atau tiga buah sekolah rendah berlainan bahasa pengantar dan

pentadbiran akan ditempatkan dalam kawasan yang sama dan berkongsi kemudahan

asas seperti padang permainan, dewan dan kantin. Setiap sekolah akan mempunyai

bangunan sendiri yang boleh disambung antara satu sama lain dengan menggunakan

jambatan penghubung (link-way). Pelaksanaan sekolah wawasan akan mewujudkan

persekitaran yang memberi peluang yang lebih luas kepada murid daripada pelbagai

kaum untuk bergaul dan berinteraksi secara langsung dalm pelbagai aktiviti.

WAWASAN 2020

16


Wawasan 2020 merupakan satu wawasan yang amat mencabar bagi rakyat

Malaysia, khasnya golongan pelajar. Wawasan 2020 ini dikemukakan oleh bekas

Perdana Menteri Tun Dr. Mahathir Mohamad pada 28hb Februari 1991 (Mok Soon Sang,

m/s 105). Wawasan 2020 meletakkan matlamat menjelang tahun 2020, Malaysia

sebagai sebuah Negara merdeka akan menjadi negara benar-benar maju, mampu

berdikari, progresif dan makmur. Objektif ini hanya dicapai jika rakyat Malaysia dapat

menghadapi dan mengatasi pelbagai halangan atau rintangan yang dianggap sebagai

cabaran.

Peranan pendidikan dalam proses pembinan bangsa Malaysia perlu diasaskan

kepada Wawasan 2020, iaaitu satu gagasan pembinaan masa depan masyarakat

Malaysia yang bertunjangkan kepada Sembilan Cabaran utama.

SEMBILAN CABARAN WAWASAN 2020

Pembentukan Masyarakat yang Bersatu padu

Pembentukan Masyarakat yang Bebas, Merdeka dan Cemerlang

Pembentukan Masyarakat Demokratik yang Matang

Pembentukan masyarakat yang Berakhlak Mulia dan Utuh

Pembentukan Masyarakat yang Toleran

Pembangunan Masyarakat Saintifik dan Maju

Pembinaan Masyarakat Penyayang

Pembentukan Masyarakat Keadilan Ekonomi-Sosial

Pembentukan Masyarakat Daya Saing dan Makmur

GAGASAN 1 MALAYSIA

17


Matlamat 1 Malaysia adalah melahirkan sebuah negara bangsa Malaysia yang

terdiri daripada pelbagai kaum dan agama yang harus menganggap diri mereka sebagai

satu keluarga besar dalam satu negara bangsa Malaysia, malah berfikir dan bertindak ke

arah mencapai perpaduan yang jati antara berbilang kaum. Gagasan 1 Malaysia

berhasrat mewujudkan sebuah kerajaan yang berpaksikan kepada hasrat “ Rakyat

Didahulukan, Pencapaian Diutamakan”.

Gagasan 1 Malaysia menekankkan sikap penerimaan kelainan yang wujud di

kalangan rakyat sebagai satu realiti hidup rakyat Malaysia. Rakyat berbilang keturunan

dan etnik di Malaysia perlu menerima keunikan kaum yang lain. Rakyat Malaysia sedia

hidup sebagai satu “keluarga besar” dalam satu negara hak milik bersama.

Gagasan 1 Malaysia adalah pemangkin kepada kelahiran sebuah negara bangsa

yang mementingkan sikap kesamaan dan kekitaan di kalangan rakyat. Semua kaum

perlu menganggap bahawa mereka adalah rakyat jati di Malaysia di mana segala hasil

pembangunan perlu dinikmati secara bersama. Rakyat Malaysia perlu menganggap

Malaysia sebagai negara ibunda atau Negara kita bersama.

Gagasan 1 Malaysia mendukung prinsip keadilan social untuk semua kaum. Ini

bermakna nasib dan kepentingan semua kaum akan terbela agar mana-mana kaum atau

kumpulan masyarakat pun merasa mereka dipinggirkan. Malah kaum dan gologan

masyarakat yang memerlukan bantuan kerajaan akan diberikan keutamaan dalam

menerima bantuan yang sewajarnya. Dengan ini, Gagasan 1 Malaysia menegaskan

bahawa tidak siapapun rakyat Malaysia perlu menganggap diri mereka sebagai rakyat

kelas 2 atau dipinggirkan dalam arus pembanguan perdana negara ini. Malah setiap

kaum, bumiputra ataupun bukan bumiputra, yang memerlukan bantuan untuk

meningkatkan taraf dan kualiti hidup masing-masing akan dibantu kerajaan.

Sejajar dengan hasrat kerajaan untuk membina Negara bangsa, semua kaum

perlu berusaha memperkasakan Gagasan 1 Malaysia dengan menumpukan perhatian

kepada penerapan nilai-nilai murni dan teras 1 Malaysia sebagai amalan hidup mereka.

18


Usaha kerajaan untuk mewujudkan “sistem amaran konflik perkauman” telah

mengheret beberapa persepsi terhadap pencapaian negara dalam usaha meyemarakkan

perpaduan kaum. Antara persoalan yang terbangkit ialah sejauh manakah usaha

kerajaan selama ini berhasil untuk memakmurkan perpaduan kaum.

Menurut Dr Candra Muzaffar, masyarakat Malaysia lebih cenderung kepada

hubungan “fungsional” daripada hubungan “empatetik”. Maksudnya kita sekadar

berhubungan di pejabat, di pasar dan di tempat kerja, tetapi kita tidak mahu berkongsi

masalah yang melampaui sempadan-sempadan persekitaran.

Usaha jitu kerajaan untuk memakmurkan dan menyuburkan perpaduan kaum

melalui program perpaduan kaum antara masyarakat berbilang etnik telah banyak

terganggu dan kadangkala terbantut pada kadar yang tidak sanggup kita perakui.

Contohnya, kewujudan sekoalh-sekolah monoetnik, dan media massa monoetnik yang

memberikan tumpuan kepada etnik-etnik yang diperwakilkan melalui bahasa ibunda

masing-masing. Papan tanda iklan kedai-kedai di mana-mana bandar di Maalysia lebih

mengutamakan bahasa ibunda masing-masing.

Malaysia tidak sunyi daripada peristiwa yang condog kepada perbalahan etnik

seperti peristiwa penentangan Dong Jiao Zhong terhadap dasar kementeraian

pendidikan pada tahun 1987 yang membawa kepada pelaksanaan “Operasi Lalang”

yang menurut beberapa pemerhati politik. Perbalahan pengurusan sebuah kuil Hindu

dan masjid di Kampung Jawa, Pulau Pinang pada tahun 1998, tragedi Kampung Medan

pada tahun 2001, peristiwa pergaduhan etnik antara peserta PLKN, isu mahasiswa UM

yang tidak mesra dalam bentuk hubungan silang-etnik, mungkin mengundang kita semua

untuk sama-sama memikirkan tentang kejayaan dasar dan modus operandi perpaduan

kaum negara.

Memandangkan peristiwa yang berlaku di atas, usaha kerajaan untuk perpaduan

kaum tidak akan berjaya sekiranya rakyat Malaysia tidak mahu memberi sumbangan dan

kerjasama bagi menjayakan perpaduan rakyat berbilang kaum di Malaysia.

19


Terdapat peribahasa Melayu berbunyi ,”bulat air kerana pembentung, bulat

manusia kerana muafakat”. Semangat perpaduan berperanan signifikan dalam usaha

melahirkan masyarakat yang bermuafakat dan menyemarakkan semangat integrasi

nasional dalam kalangan rakyat yang berbilang kaum selaras inspirasi “ Satu Malaysia”.

Walau bagaimanapun, alangkah kecewanya melihat semangat yang murni ini kian hari

kian ditelan kemodenan dan diabaikan oleh generasi muda ini. Untuk mengelakkan

semangat perpaduan daripada terkubur begitu sahaja, institusi keluarga memainkan

peranan penting untuk menyuntik semangat perpaduan yang luhur dalam sanubari

generasi muda yang merupakan bakal pelapis kepimpinan tahah air.

Setelah meneliti dan mengkaji sehingga ke akar umbi, teladan ibu bapa atau lebih

dikenali sebagai “role model” untuk menyemai semangat solidariti dalam kalangan anak-

anak. Dalam konteks ini, ibu bapa wajar menunjukkan suri teladan yang baik dengan

menjalinkan perhubungan yang erat dan karib dengan jiran tetangga. Sempena

sambutan perayaan, ibu bapa haruslah mengadakan majlis rumah terbuka. Secara tidak

langsung, amalan ini dapat membentuk ikatan silaturahim dan memperkukuh semangat

kejiranan dalam kalangan jiran tetangga setempat. Justeru, perpaduan akan bertambah

kukuh dan teguh.

Semangat mahmudah yang jitu turut mampu diterap dalam jiwa generasi muda

melalui dorongan yang diberi oleh anak-anak mereka untuk menyertai aktiviti-aktiviti

yang dapat mengukuhkan perpaduan antara kaum di sekolah seperti PLKN, RIMUP dan

sebagainya. Maka program-program khas yang diwujudkan untuk remeja ini amatlah

efektif dalam menjana peluang untuk mewujudkan interaksi antara generasi muda.

Strategi serampang dua mata ini bukan sahaja dapat menyemai semangat perpaduan

dalam kalangan remaja malahan mampu menyemarakkan semangat patriotisme mereka.

Program RIMUP berjaya menyatukan pelbagai kaum. Contohnya, sekolah saya

telah bersama-sama menjayakan program ini setiap tahun. Anak murid sekolah saya

akan bersama-sama dengan anak murid dari SK dan SJKT yang berada di komplek

Jabatan Pendidkan Negeri Kedah untuk menjalankan aktiviti permainan, larian merentas

desa dan persembahan tarian tradisional pelbagai kaum. Kami berinteraksi dengan

gembira. Melalui PLKN pula , anak-anak muda dapat bergaul dengan mesra antara

20


satu sama lain. Ini dapat dilihat melalui anak saya yang telah menyertai PLKN awal

tahun ini. Dia dapat berinteksi mesra dengan pelatih-pelatih semasa di kem. Walaupun

mereka sudah tamat berlatih, tetapi mereka tetap bersiul muka dan selalu berinteraksi

sesama mereka melalui internet. Dengan cara ini, perpaduan dapat dipupuk di kalangan

generasi muda.

Lambang-lambang kebesaran negara seperti bendera, lagu kebangsaan dan jata

negara juga harus dikenali dan dihormati oleh setiap warganegara Malaysia. Bendera

negara kita, Jalur Gemilang haruslah dikibarkan dengan penuh semangat dan dihormati

sebagai sesuatu yang suci. Kita juga harus berdiri tegak semasa menyanyikan lagu

Negaraku, menghayati liriknya dan menyanyikannya dengan penuh bersemangat.

Semangat kekitaan juga amat penting dalam mengekalkan perpaduan. Semangat

kekitaan dapat diamalkan dengan memupuk amalan tolak ansur dan bertoleransi antara

masyarakat. Kita haruslah sanggup bertolak ansur, sabar dsn mengawal diri deemi

mengelakkan pertelingkahan dan perselisihan faham demi kesejateraan hidup. Sifat

bersatu padu antara masyarakat yang berbilang kaum amat penting untuk mewujudkan

keharmonian dan semangat berjuang untuk negara, bukannya untuk bangsa dan kaum

sendiri.

Kita harus sentiasa hormat menghormati antara satu sama lain tanpa mengira

kedudukan, bangsa atau agama. Kita tidak berhak mengkritik atau mengutuk adat resam

dan kepercayaan kaum lain. Aktiviti yang melibatkan penglibatan pelbagai kaum seperti

gotong-royong dapat memupuk semangat bermasyarakat antara kaum.

Sifat berdisiplin juga amat penting dalam memupuk perpaduan. Peraturan dan

undang-undang yang ditetapkan oleh kerajaan haruslah dipatuhi untuk kesenangan

semua pihak. Seseorang rakyat haruslah berakhlak dan berbudi pekerti mulia untuk

membolehkan berinteraksi dengan mudah. Rakyat yang peramah sudah tentu dapat

meningkatkan reputasi negara.

Kita juga harus berkelakuan sopan supaya tidak dilabelkan sebagai rakyat yang

biadap atau kurang ajar. Seseorang rakyat juga haruslah mempertahankan serta

21


menjunjung Perlembagaan Negara untuk menwujudkan keamanan dalam negara.

Rakyat yang bersifat amanah dan jujur akan dipercayai oleh orang lain dan ini akan

membawa perpaduan antara rakyat.

Rakyat juga harus berusaha dengan gigih dan bersifat produktif untuk memajukan

negara. Rakyat yang rajin dan gigih dapat meningkatkan prestasi ekonomi negara dan

taraf hidup mereka. Rakyat juga harus tabah menerima sesuatu cabaran atau

pembaharuan dalam negara tanpa menjejaskan perpaduan negara.

Seperti yang terkandung dalam pepatah Melayu “ Bersatu Kita Teguh, Bercerai

Kita Roboh”, semangat perpaduan yang menjadi panduan hidup anak watan merupakan

inti kepada pembentukan masyarakat harmoni. Untuk merealisasikan matlamat ini, iaitu

membentuk masyarakat sakinat dan mengecapi perpaduan antara kaum.

Akhir kata, perpaduan adalah amat penting dalam sesebuah negara untuk

menjamin kedamaian di kalangan rakyat. Oleh itu, kita haruslah bekerjasama

mengekalkan perpaduan di negara kita untuk kebaikkan semua.

22


Bibliografi

Zahid Emby dalam Asnarulkhadi Abu Samah & Jayum A. Jawan. (1997). Kenegaraan Malaysia. Serdang: Penerbit Universiti Putera Malaysia.

http://pmr.penerangan.gov.my/index.php/maklumat-kenegaraan/242-dasar-pendidikan-kebangsaan.html

1.Shahril @ Charil Marzuki, Zainun Ishak, Lee Pau Wing, Dr. Saedah Siraj, Pendidikan Di

Malaysia, 1993, Utusan Publications & Distributors Sdn. Bhd., Kuala Lumpur.

2.Juriah Long, Halimah Badioze Zaman, Putih Mohamed, Zalizan Mohd Jelas, Aliran Dalam

Amalan Pendidikan Menjelang Abad Ke-21, 1992, Penerbit Universiti Kebangsaan Malaysia,

Bangi.

3.Educational Planning and Research Division, Education In Malaysia, 1980, Kementerian

Pendidikan Malaysia, Kuala Lumpur.

4. Asnarulhadi Abu Samah dan Jayum A. Jaw an 1997. Kenegaraan Malaysia. Universiti Putra

Malaysia. DASAR EKONOMI BARU (DEB) (1970–1990)137.

5.Pengajian Am Kenegaraan Malaysia, Mohd. Thajudin Abd. Muthalib, East View, 1997.

6.Pengajian Am Kertas 900/1, Prof Madya Dr. Cheu Hock Tong, Pustaka Sarjana, 2001.

7.Tun Mohammad Suffian Hashim, Mengenal Perlembagaan Malaysia, Tun Mohammad Suffian

Hashim, DBP, 1984. 8.http://blog.cari.com.my/index.php?

op=ViewArticle&articleId=7753&blogId=453 9. http://www.wikipedia.com

10. http://elib.uum.edu.my/kip/Record/0000113089

23

http://www.wikipedia.com/

http://blog.cari.com.my/index.php?op=ViewArticle&articleId=7753&blogId=453

http://blog.cari.com.my/index.php?op=ViewArticle&articleId=7753&blogId=453



esei hubungan etnik sem 3

Documents