ringkasan terbaharu

7/26/2019 ringkasan terbaharu

1/74

BMM3112

SEMANTIK DAN

PERISTILAHAN BAHASAMELAYU

DISEDIAKAN OLEH :NURSHAIDATUL AFINA BINTI YUSOF

PPRBM6


2/74

Peristilahan Bahasa Melayu

Peristilahan BahasaMelayu

Takrif Istilah Tataistilah danTatanama

Istilah dan kataumum

Morfem danproses

peristilahan

Bentuk istilah

BentukPrototaip

Paradigmakata

Kata AkarImbuhan danPengimbuhan

PenggandaanGabungan

Bentuk Akar BebasBentukBerimbuhan

Bentuk GabunganBentuk Gandaan


3/74

Takrif Istilah

Kata atau gabungan

kata yang dengan

jelas menerangkan

makna,konsep,

proses, keadaan atau

iri yang khusus

dalam bidang tertentu!

"ontoh# hablur,

medan magnet!

Tataistilah$kumpulanperaturan untukmembentuk istilah%termasuklahkumpulan istilah yangdihasilkannya&!Tatanama $kumpulan peraturanuntuk menentukan

nama dalam bidangilmu! %termasuklahkumpulan nama yangdihasilkan&

Istilah dan Kata

Umum

Istilah$ kata yangpenggunaannya danmaknanya khususpada bidangtertentu!Kata umum $ kata'kata biasa dalam

bahasa! (amundemikian kataumum boleh menjadiistilah! "ontoh# tenagatenaga atom %atomi

po)er&!


4/74

Morfem dan

Proses

Peristilahan

*nit atau unsur terkeil dalam bahasa yang

mengandungi makna atau fungsi nahu!

Proses pembentukan istilah bahasa

Melayu

Kata AkarKata yang

belum mendapatimbuhan!Misalnya#rumah, asid,algebra!

Imbuhandanpen!mbuhanMorfem yang

digunakanuntuk meniptaistilah melaluiprosespengimbuhan!Misalnya# ber'

%berinteraksi&

Penandaan*langan katadasar sama adasebahagian%rambut,rerambut& atauseluruh%kaang,kaang'kaang&untukmembentukistilah!

"abunan"antuman duakata atau lebihuntukmembentuk

istilahmelalui prosespenggabungan!Misalnya#setiausaha,)arganegara!


5/74

BentukIstilah

Bentuk Akar Bebas

'Boleh berdiri sebagai istilahatau menjadi dasar kepadapembentukan istilah yang

luas!

Bentuk

Berimbuhan' Istilah yangmengandungi

imbuhan!

Bentuk Gabungan

'Istilah yang terdiridaripada dua kata

atau lebih

Bentuk Gandaan

' Istilah yangseluruh atausebahagiandaripada bentukdasarnya diulang!


6/74

Kata yang masih berbentukseperti dalam bahasa sumber

atau belum mengalami prosespenyesuaian ke dalam BahasaMelayu!

"ontoh # protein, radiator, magnet

BentukPrototaip

Kumpulan kata yang dibentukdaripada satu akar yang samamelalui pola tertentu sama adakata berimbuhan atau katagabungan!

"ontoh # absorb %serap&,absorbate %+at terserap, absorbat&

Paradigmakata

) A


7/74

Semantik

#$ Skematata%arapembentukan !&t!'ahBaha&a

Me'a(u$

)$ A&pe&emant!kper!&t!hanBaha&aMe'a(u$

*$ A&pektatabaha&aper!&t!'ahanBaha&aMe'a(u

+$ Sumber

!&t!'ahBaha&aMe'a(u

!nse" #anlan$%ah

Syarat&syarat"e'(entu%anistilah (aharu)

Per(en#aharaan%ata u'u' BM

Per(en#aharaan%ata (ahasaseru'"un)

Per(en#aharaan

%ata (ahasa asin$)

Pen$$unaan %ata#asar

Pr!ses "en$i'(uhan

Re#u"li%asi*"en$$an#aan

Pen$$a(un$an

Pele(uran +!ne'#an su%u %ata)

Pr!ses Anal!$i)

Penter,e'ahan

Para#i$'aistilah

Sin!ni'

H!'!ni'

Hi"!ni'

e"!lise'an


8/74


9/74

%!nse"KONSEPDANLANGKAH

Usaha 'e'(entu% "er%ataan(a$i 'en$un$%a"%an %!nse"-i#ea- "r!ses #an na'a (a$isesuatu yan$ (elu' .u,u#

#ala' (ahasa Melayu)

Istilah %ata tun$$al tan"ai'(uhan

Istilah %ata ter(itan

Istilah %ata $an#a

Istilah (entu% $a(un$an


10/74

Lan$%ah Pe'(entu%an Istilah


11/74

KONSEP

DANLANGKAH

*saha membentuk perkataan bagimengungkapkan konsep, idea, proses dannama bagi sesuatu yang belum )ujuddalam bahasa Melayu!

%!nse"

/ara

1. Penggunaan Popular. ihasilkan oleh penulis'penulis dalam

media massa, media elektronik ataupenulisan kreatif!

2.Peranangan bahasa !ang rasmie)an Bahasa dan Pustaka serta IPTMelalui peranangan rasmi merujukbidang'bidang ilmu dan kerjaya tertentu

Syarat

i. Istilah daripada Bahasa Mela!u

ii. Istilah daripada bahasa

serumpun

iii. Istilah daripada bahasa asing

i". Penulisan kata istilah


12/74

+ pr,&e&pembentukan !&t!'ah

P!n-amanter-emah P!n-aman

Terjemah langsung!ose # sukatan, soluble # larut

Penggunaan - kata umum!.oney moon# bulan madu

kata baharu yang tidak terdapatdalam bahasa Melayu bagimendukung konsep baharu*p date # kemas kini

Perluasan makna sesuatuperkataan untuk mendukungkonsep baharu!Gelap la)an legap

Menipta kata baharu dengangandaan separa!/i0uid# eair

Pengambilan denganperubahan atau

penyesuaian ejaan!struture 1 strukturkineti ' kinetik

Pengambilan tanpaperubahan ejaan

magnet ' magnetradio 1 radio2tandard ' standardAudit ' audit


13/74

Kata yang tepatmemberi makna,konsep, proses,keadaan atau iri yangdimaksudkan

Kata yang dipilih palingsingkat dan tidakmempunyai konotasiyang buruk! %"ontoh #hospitaldan rumah

sakit1 dipilih hospital0

sekiranya tidak terdapatistilah yang diperlukandaripada bahasa Melayu!"ontoh# a)et %3a)a&

4ngkabang %Iban0

Mengutamakanbentuk ejaannyadalam bahasasumber, tetapi

penyebutannyahendaklah mengikutsistem bunyi bahasaMelayu!"ontoh # atom 1 atom4letron ' elektron


14/74


15/74

*$A&pektatabaha&

aper!&t!'ahan Baha&a

Me'a(u$


16/74

Pen$$unaan ata Dasar

Kata dasar ataumorfem dasar ialah

perkataan yangmerupakan morfembebas yang belum

mendapat sebarangimbuhan,

pengulangan dansebagainya

1 ata (e(as'isalnya$aya- su#ut-%a,i- ru'"ut)


17/74

Kata dasar Pelaku #al$keadaan$tempat

tani petani pertanian%halbertani&

usaha pengusaha perusahaan

%hal berusaha&

PMBNTUAN PRATAAN MLALUI IMBUHAN

AALAN DAN APITAN

PROSS PNIMBUHAN


18/74

Katadasar

Pelaku$alat

Proses #asil

sedia penyedia penyediaan sediaan

%hasilmenyediakan

klorin pengklorin pengklorinan klorinan%hasil

mengklorin&

PMBNTUAN PRATAAN MLALUI IMBUHANAALAN- APITAN DAN AHIRAN


19/74

%asar #al

satu Kesatuan

absorptif Keabsorptifan

terlaksana Keterlaksanaan

PMBNTUAN PRATAAN MLALUI IMBUHANAPITAN


20/74

Re#u"li%asi*Pen$$an#aan

%!ta%&%!ta%%asut&%asut

(a,u&(a,u

Lela%i"e"!h!

n,e,ari

Sayur&'ayurLau%&"au%


21/74

Pen$$a(un$an

/!nt!h 4 Be$ tan$an

Die,a ter"isah

Be$ #an tan$an'e'(a.a 'a%na yan$(erlainan a"a(ila ti#a%

#i a(un %an


22/74

el!'"!% !l!n$an ata


23/74

Pele(uran F!ne' #an Su%uata


24/74

Pr!sesAnal!$i

"rasan$%a

prasaran prasarana

prarasapraduga

'!n!t!is'e

marhaenisme

sukuisme


25/74


26/74


27/74


28/74

PARADIM

A ISTILAH Dala' (i#an$

tertentu-

%!nse"&%!nse"yan$ (er%aitan#ila'(an$%an

#ala' ti$a

%ate$!ri iaitua5 (5#an 6)


29/74


30/74


31/74

Hi"!ni'

Kata !ang maknan!a

terangkum dalam

makna kata lain !ang

lebih luas& iaitu

superordinatn!a.

Bun$a

'a.ar 'elati6e'"a%

a

teratai


32/74


33/74

Istilah Sin$%atan Dan La'(an$

Istilah

singkatan danlambang

singkatan

/ambanggambar

/ambang hurufdan bilangan

5! Menggugurkan satu- 2i k tk h f j


34/74

2ingkatan

gg gbahagian atau lebih daripadadasarnya!

/ab %oratory&

Ta6i %meter&

-! 2ingkatkan huruf ejaan,sebutan seperti bentuklengkap!

2in'sinus"m'sentimeter

Menggabungkan huruf pangkal

setiap kata %akronim&

Tadika"erpenpa)agam

7! Menggabungkan suku

kata atau bahagian kata

ABIM 1 Angkatan Belia Islam/*T. 1 /embaga *rusanTabung .aji


35/74

/ambang.uruf danBilangan

2ingkatan khusus berdasarkan kebiasaan,satu huruf atau lebih tanpa titik di

belakangya, digunakan menandai sesuatukonsep

(ama dan lambang unit mengikutSystem International dUnites (SI)

A)alan yang digunakan untukmenyatakan peahan unit dasaratau unit terbitan!

Bilangan


36/74

(ama dan lambang unit mengikut System International dUnites (SI)

Kuantiti 'i(ikal Unit %asar)ambang



"an,an$ 'eter & 'eter '

,isi' 'assa %il!$ra' & %il!$ra' %$

Unit berdasarkan nama orang Unit terbitan

#ukum *e+ton da!a , ne+ton atau ,*

-kala -uhu Kel"in suhu 2/ dar0ah kel"in atau 2/ K

/ambang unit yang berdasarkan nama orang ditulis dengan huruf kei untukmembe+akan daripada nama peribadi orang %*nit terbitan&


37/74

A)alan yang digunakan untuk menyatakanpeahan unit dasar atau unit terbitan

Peahan A+alan )ambang

58' mega7 mega M

58' nano8 nano n

58' giga8 giga G

il


38/74

Bilan$an

Tanda perpuluhanboleh ditulis dengan

titik!

Kekeualian dari9adaperaturan dii+inkandalam senarai ataujadual!

Angka yang ditulis

dalam jadual ataudaftar dibahagi'bahagikan kepadakelompok tiga angkadipisahkan oleh ruangtanda titik atau koma!

8!:- bukan !:-

8!:; bukan !:;

8!:< bukan !:sis+u6hsia 9 +u%sia

2:) !e / !e

#iesel9 #iesel

tie6er!n9 tieser!n


54/74

2;) !e d! akh!r kata / !

6al!rie 9 %al!ri

(!$ie 9 (!$i

6assie 9 %assi

2


55/74

2?) !, / !,

i!n 9 i!n

stu#i!9 stu#i!

heli!$ra"h 9 heli!$ra+

2@) !u / !u

"re'iu' 9 "re'iu'sta#iu' 9 sta#iu'

ra#iu' 9 ra#iu'


56/74

2) n / n

6!n$ress 9 %!n$res

lin$uisti6s 9 lin$uisti%

in$ressie 9 in$resi+

3C) , / ,

se6t!r 9 se%t!r

thr!'(!sis 9 tr!'(!sis

6han6ell!r9 6ansel!r


57/74

31) ,e 1,! Yunan!2 / e

!estr!$en 9 estr!$en

+!etus 9 +etus

$!n!rrh!ea 9 $!n!rea

32) ,! / ,!

al%al!i# 9 al%al!i#

#u(!isine 9 #u(!isin

ta(l!i# 9 ta(l!i#


58/74

33) ,, / u

'!ns!!n 9 '!nsun

"r!!+ 9 "ru+

6art!!n 9 %artun

3:) ,, 1.,ka' anda2 / ,,

!!l!$y 9 !!l!$is"er'at!!!n 9 s"er'at!!!n

!!l!$y 9 !!l!$i

3; d!' 3 k 5 6 56


59/74

3;) ,u (an d!'a3a4kan 5u6 atau 56 / u

,!urnal 9 ,urnal

6!u"!n 9 %u"!n6!nt!ur 9 %!ntur

3


60/74

3?) ph / 3

"h!ne'e 9 +!ne'

"h!s"h!rus 9 +!s+!rus"hysi!l!$y 9 >si!l!$i

3@) 7 / k

auariu' 9 a%uariu'

euat!r 9 e%uat!r

+reuen6y 9 +re%uensi

3 h


61/74

3) rh / r

rhet!ri6 9 ret!ri%

rhyth' 9 rit'arhy!lite 9 ri!lit

:C) &% &ebe'um a0 ,0 u dank,n&,nan / &k

s6an#iu' 9 s%an#iu'

s6!!ter 9 s%uter

s6ri"t 9 s%ri"

:1 &% &ebe'um e ! &


62/74

:1) &% &ebe'um e0 ! / &

s6en#asti69 senasti%

s6enari! 9 senari!a(s6issa 9 a(sisa

:2) th / t

theater 9 teater

the!l!$y 9 te!l!$i

the!ry 9 te!ri

Orth!$ra"hy9 !rt!$ra>

:3 ue d! akh!r kata / u


63/74

:3) ue d! akh!r kata / u

tissue9 tisu

a66rue 9 a%ru

::) ue d! akh!r kata 1&e'epa& 7 atau2 d!uurkan

6atal!$ue 9 %atal!$

#ial!$ue 9 #ial!$

te6hniue 9 te%ni%


64/74

:;) u! / u!

annuiti 9 anuiti6!n#uit 9 %!n#uit

euin!G 9 e%uin!%s

:


65/74

:?) uu / u

/!ntinuu' 9 %!ntinu'

a6uu' 9 a%u'

:@) . / .n!el 9 n!el

uniersity 9 uniersiti

ita'in 9 ita'in

: 8 pada a9a' kata / 8


66/74

:) 8 pada a9a' kata / 8

Gen!n 9 Gen!n

Gyle' 9 Gile'Gen!"h!(ia 9 Gen!+!(ia

;C) 8 pada p,&!&! 'a!n da'am kata /k&

lateG 9 late%s

taGi 9 te%si

6!'"leG 9 %!'"le%s

;1 ( (an t!dak ter'etak pada a9a'


67/74

;1) ( (an t!dak ter'etak pada a9a'kata / !

"hysi!l!$y 9 >si!l!$i"!lytheis' 9 "!liteis'e

"sy6h!l!$y 9 "si%!l!$i

;2) 4 / 4

!!ne9 !!nenith9 enit

!ne 9 !n

;3 K,n&,nan anda -ad! k,n&,nan


68/74

;3) K,n&,nan anda -ad! k,n&,nantuna'0 ke%ua'! apab!'a

mene'!rukanassi'ilati!n 9 asi'ilasi

+erru' 9 +eru'

;: Huru3 e (an b!a&an(ad!'a3a4kan 5e6 da'am &uku kata

akh!r terbuka d!beka'kan6ylin#er 9 silin#er

6!unter 9 %aunter

6!nti$ent 9 %!nti,en

Penyesuaian 4jaan Imbuhan Asing


69/74

Penyesuaian 4jaan Imbuhan Asing

Imbuhan asing dapat dianggap sebagai

sebahagian daripada kata istilah yang hendakdiserap dan jarang dianggap sebagai imbuhan

Imbuhan asing dapat diserap sebagai imbuhan

yang boleh pula digunakan untuk pembentukanistilah lain

3ika sesuatu imbuhan itu mempunyai banyakbentuk, maka hanya satu bentuk yang dipilih!

Aktif, pasif,antropologi

Prasejarah

semiDokal

Absorbane

absorbeny absorbans


70/74

Asing Mala!sia

%a'& a'

%e6o'& ekso'

%hyper'& hiper'

"ara PengejaanImbuhan yang

ipinjam

A)alan

Asing

Akhiran

AsingAsing Mala!sia

%'ite& 'it

%'ure& 'ur

%'ifi& 'ifik

u$us !ns!nan


71/74

u$us !ns!nan

GugusKonsonan

Pola

Gugus konsonan pada posisi a)al sukukata atau a)al kata)

Posisi akhir kata yang dipinjam ke dalamBahasa Melayu!

Menerima gugus konsonan likuida l atau r yang diikutikonsonan b, d, f, m, n, s, t, konsonan n dengan k atau s,dan k dengan s!

Menambah huruf Dokal a di akhir kataEistilah yang ditutupigugus konsonan

Menanggalkan konsonan terakhir daripada guguskonsonan

Mengekalkan pengejaan konsonan serta arapenyesuaiannya yang sudah terlanjur menjadi la+im

Gugus konsonan iaitu gugus duakonsonan yang boleh berlaku padaa)al, tengah atau akhir kata!

Gugus konsonan pada posisi a)al suku kata


72/74

"uu& k,n&,nan ,nt,hbl' blok, blaus

gr' gramofon, autograf, gris

Gugus konsonan pada posisi a)al suku kataatau a)al kata

Gugus konsonan pada posisi akhir kata yang dipinjam ke dalambahasa Melayu dipertahankan dengan alasan etimologi, kemudahanmempelajari bahasa dan keseragaman bentuk!

Menerima gugus konsonan likuida l atau r !ang diikuti konsonan

b& d& f& m& n& s& t& konsonan n dengan k atau s& dan k dengan s.

Gugus konsonan "ontoh

'rd 2tandard

'rt introDert, eksport, import,

pasport

Menambah huruf "okal a di akhir kata$istilah !ang ditutupi gugus


73/74

Menambah huruf "okal a di akhir kata$istilah !ang ditutupi gugusKonsonan.

Gugus Konsonan "ontoh

'lp kulpa

'rm norma, sperma, firma

Menanggalkan konsonan terakhir daripada gugus konsonan

Gugus Konsonan "ontoh

'ft draf

'st pesimis, sosialis

Mengekalkan penge0aan konsonan serta ara pen!esuaiann!a !ang


74/74

Mengekalkan penge0aan konsonan serta ara pen!esuaiann!a !angsudah terlan0ur men0adi la(im

'lm dalam Filem

'rd dalam kadbod, rekod, kad

'm dalam Moden

ringkasan terbaharu

Documents