PERANAN KUMPULAN

MULTIDISIPLIN (PELBAGAI

DISIPLIN)

Oleh:

Ranjini a/p Supramoney

Wan Kamisah bt Wan Mokhtar

• Kumpulan Multidisiplin (Mutidisciplinary

Team MTD), Multifactor Team-MFT atau

School-Based Support Team-SBST

• merupakan satu kepelbagaian kumpulan

perkhidmatan kepada murid-murid khas yang

mana mereka bukan hanya terbatas kepada

tenaga guru sahaja.

Menurut Kamus Dewan (2002),

• “ahli” bermaksud anggota (pertubuhan,

persatuan).

• “kumpulan” ialah satu kelompok orang.

• “Pelbagai” pula membawa pengertian,

bermacam-macam.

• “disiplin” pula bermaksud satu bidang atau

lapangan kajian

• Zalizan (1990), pula menyatakan kumpulan

pelbagai disiplin sebagai unit yang berfungsi

yang dianggotai oleh individu-individu yang

terlatih serta releven untuk bekerjasama dan

berperanan menjadi penggerak kepada aktiviti-

aktiviti perkhidmatan.

Menurut Overton (1992) mendefinisikan,

kumpulan pelbagai disiplin adalah satu unit

yang berfungsi untuk mengenal pasti

keperluan dan masalah yang dihadapi oleh

kanak-kanak berkeperluan khas.

Dalam Akta Pendidikan Individu Kurang

Upaya atau (IDEA) 1997, Kumpulan

Multidisiplin ini adalah kumpulan yang diberi

mandat/kepercayaan.

Kumpulan Multidisiplin perlulah mengikut

beberapa garis panduan semasa menilai

seseorang kanak-kanak tertentu:

a) Dipilih dan ditadbir supaya tidak mendatangkan

perbezaan perkauman budaya atau diskriminasi

seksual

b) Perlu menggunakan bahasa yang dituturkan oleh

murid.

c)Ujian dan penilaian yang dilakukan telah disahkan

d)Ujian perlu dilakukan oleh seseorang yang terlatih

selaras dengan arahan yang dikeluarkan.

e)Tidak boleh menggunakan prosedur tunggal

untuk dijadikan sebagai kriteria dalam

menentukan program pendidikan yang sesuai

bagi murid dengan keperluan.

f)Murid perlu dinilai dalam semua bidang yang

berkaitan dengan kecacatan yang ada.

g) Seseorang perlu arif tentang penilaian sesuatu

kecacatan murid yang mempunyai

ketidakupayaan tertentu.

h) Memperincikan masalah asal atau spesifik

kanak-kanak khas.

i) Mengkaji semula intervensi yang telah dicuba

oleh guru khas dan mengenal pasti keberkesanan

strategi.

j)Mengenal pasti keperluan khas pelajar dan

merekodkannya

k)Pemilihan penyelesaian melalui pendekatan

yang paling sesuai akan dipilih untuk

menyelesaikan masalah kanak-kanak khas.

l)Bertanggungjawab untuk menjalankan dan

memantapkan rancangan pendidikan.

KUMPULAN MULTIDISIPLIN

DAN PERANANNYA

BENTUK KOLABORASI KUMPULAN MULTI DISIPLIN

Dalam proses kolaborasi ini kumpulan

pelbagai disiplin memainkan peranan yang

sangat penting. Menurut Golin dan

Ducanis (1981), kumpulan pelbagai disiplin

adalah satu unit yang berfungsi yang

terdiri daripada pelbagai individu yang

mempunyai kemahiran atau kepakaran

dalam bidang tertentu.

Matlamat utama:

memberikan perkhidmatan dan

membantu individu berkeperluan khas

dalam menangani sebarang masalah

yang dihadapi oleh mereka

Kumpulan ini akan bergabung tenaga untuk

menyediakan perkhidmatan kepada kanak-kanak

khas. Mereka berfungsi untuk :

•mengenal pasti masalah pelajar,

•merancangkan program pendidikan

•menilai perkembangan pelajar untuk

memastikan keberkesanan Program Pendidikan

Khas.

Fungsi Keseluruhan Kumpulan

Pelbagai Disiplin

•Menaksirkan dan memperincikan masalah asal

atau spesifik kanak-kanak khas dari segi

masalah kognitif, fizikal, pendengaran,

penglihatan, komunikasi, emosi atau tingkah

laku dan sebagainya.

•Mengkaji semula intervensi yang telah dicuba

oleh guru khas dan mengenal pasti

keberkesanan strategi untuk memulihkan

masalah kanak-kanak. Ahli kumpulan akan

menilai kesesuaian program pendidikan yang

sedia ada.

•Mencari alternatif dengan memikirkan

pelbagai pendekatan untuk pemulihan.

Contohnya apakah pendekatan pengajaran

yang sesuai untuk kanak-kanak hiperaktif ?

Maka ahli kumpulan yang terlibat akan

memberikan pelbagai cadangan untuk

mengajar kategori kanak-kanak ini.

•Mengenalpasti keperluan khas pelajar dan

merekodkan keperluan dan segala maklumat

kanak-kanak.

•Pemilihan penyelesaian melalui pendekatan

yang paling sesuai akan dipilih untuk

menyelesaikan masalah kanak-kanak khas.

Sebagai contoh kanak-kanak bermasalah

pembelajaran akan dicadangkan rancangan

pengajaran individu dalam program pendidikan.

•Setiap kumpulan pelbagai disiplin bertanggungjawab untuk menjalankan dan memantapkan rancangan pendidikan.

Menurut Giuliani, G.A dan Pierangelo R (2002)

•Fungsi MTD sebagai satu unit yang memastikan

sebab-sebab masalah tingkah laku, status

pendidikan, pronogsis dan menentukan kanak-

kanak tersebut tidak berkupayaan dan layak

sebagai pelajar khas.

•Menurut Indvidual with Disabilites Educations

Act (IDEA, 1997), peranan yang dijalankan oleh

kumpulan pelbagai disiplin bermula sejak dari

indentifikasi pertama bagi kanak-kanak tersebut.

PERANAN IBU BAPA

Ibubapa harus sentiasa peka terhadap sebarang

aktiviti atau respon yang tidak normal anak-

anak. Mereka patut mengesan kekurangan anak

mereka di peringkat awal.

Mereka tidak harus membiarkan sahaja jika

dapat mengesan sebarang masalah atau

perubahan pada anak mereka.

Mereka harus berbincang dengan pakar

professional berkaitan masalah atau kecacatan

anak mereka supaya tindakan selanjutnya

untuk membantu anak-anak mereka dapat

diambil dengan segera.

Mungkin peluang untuk memulihkan

kecacatan tinggi jika dapat mengesan

kecacatan pada peringkat awal.

Goodge (1988)

• keluarga sebagai satu kelompok sosial

yang tinggal di bawah satu bumbung,

mempunyai kerjasama dalam kegiatan

ekonomi dan menambah zuriat.

• Ahli-ahli sosiologi telah mendapati

bahawa dengan sokongan tinggi daripada

keluarga, murid-murid akan mencapai

tahap prestasi yang tinggi (Seginer, 1983).

•Hubungan keluarga adalah sumber penting

yang mempengaruhi harga diri dan kepuasan

hidup bagi kanak-kanak lelaki dan juga

perempuan (Barber & Lyons, 1994; Conger,

Conger & Scaramella, 1997).

•Menurut Rozumah Baharudin (2001),

masalah kepincangan peranan keluarga

banyak mempengaruhi serta menjejaskan

pendidikan anak-anak mereka.

• Anderson et al. (2003) telah mendefinisikan sokongan keluarga sebagai persepsi anak mengenai betapa baik ibu bapa dalam mendorong anak-anak bagi pemilihan dan penglibatan aktiviti.

Peranan Ibu bapa

• mempunyai kesedaran tentang perkembangan

anak mereka

• mengetahui saluran yang terbaik untuk

membesarkan dan membantu anak berkeperluan

khas.

mengikuti perkembangan semasa anak mereka

serta perkembangan tentang program pendidikan

khas

menghantar anak berkeperluan khas mereka untuk

menerima pendidikan, rawatan perubatan dan

segala program intervensi.

Ibu bapa juga turut

terlibat dengan terapi

renang bersama anaknya

di persatuan spastik Johor.

Ibu bapa turut sama

menyertai terapi kuda

Ibu bapa murid

Pendidikan Khas juga

tidak ketinggalan,

turut hadir ke sekolah

untuk melihat

pencapaian anak mereka

Sebagai permulaan kumpulan penyelidik dari Tatiuc itu

akan datang ke Sekolah Kebangsaan Kuala Telemong di

sini untuk melihat pergerakan seorang murid istimewa,

Nur Damia Irsalina yang mempunyai sebuah kerusi

roda khas yang ditempah oleh ibu bapanya.

PERANAN PIHAK SEKOLAH

membentuk kanak-kanak supaya mereka boleh

berdikari dan menguruskan diri.

Menyediakan satu bangunan atau bilik khas untuk

murid-murid berkeperluan khas.

Menyediakan infrastruktur yang serba lengkap

Pengetua atau guru besar juga harus memberi

kerjasama dan sokongan penuh.

Peralatan untuk fisioterapi disediakan oleh Sekolah

Kebangsaan Taman Maluri untuk murid

berkeperluan khas

Peranan Guru Pendidikan Khas

• membentuk dan merangsang kreativiti

pelajar melalui sikap guru dalam pengurusan

aktiviti pengajaran dan pembelajaran (P&P).

• mempelbagaikan bentuk P&P mampu

melahirkan pelajar yang berfikiran kreatif

dan kritis.

• memperkembangkan potensi individu secara

menyeluruh dan bersepadu.

PERANAN PAKAR PERUBATAN

Pakar perubatan yang mempunyai pelbagai kepakaran

dalam bidang perubatan memainkan penting untuk

mendiagnostik dan merawat penyakit kanak-kanak

dan mengesan punca masalah kecacatan untuk

memulihkan kecacatan tersebut.

Pakar perubatan yang mempunyai pelbagai

kepakaran dalam bidang perubatan memainkan

penting untuk mendiagnostik dan merawat penyakit

kanak-kanak dan mengesan punca masalah kecacatan

untuk memulihkan kecacatan tersebut.

Pediatrik

Pediatrik bertanggungjawab untuk mendiagnostik

dan merawat penyakit kanak-kanak dan mengesan

punca masalah pembelajaran seperti genetik,

kewarisan, prenatal dan postnatal.

Neurologi

Pakar neurologi adalah untuk mendiagnostik dan

mengubati penyakit yang berkaitan dengan

neuorologikal seperti kecederaan otak. Pakar ini juga

mengawal hiperaktif dan masalah menumpu perhatian

dengan memberikan kanak-kanak ubat “ Ritalin”

untuk mengawal keaktifannya

Oftomologi

Pakar ini akan menaksir penglihatan pelajar.

Sekiranya mereka mempunyai masalah penglihatan

maka akan memerlukan cara pengajaran yang berbeza

dengan kanak-kanak biasa.

Audiologi

Kanak-kanak yang disyaki mempunyai masalah dari segi

pendengaran akan dirujuk kepada pakar audiologi untuk

mengesan fungsi pendengaran mereka.

Klinik Audiologi dan Sains

Pertuturan yang terletak di

Jalan Temerloh ini

menyediakan kepakaran

menilai, mencegah serta

mengendalikan masalah

pendengaran dan komunikasi.

Terapi Pertuturan

Mereka akan mengesan masalah komunikasi dari segi

pertuturan dan bahasa kanak kanak.

Terapi pertuturan akan menggunakan pelbagai

pendekatan dan teknik untuk membantu kanak-kanak

seperti gagap, sumbing dan kanak-kanak yang

mempunyai masalah alat artikulasi untuk bertutur.

Contoh senaman oral motor

Aktiviti Terapi Pertuturan

Terapi fizikal

Ahli kumpulan ini bertanggungjawab untuk

menaksir fungsi-fungsi motor halus dan motor kasar

kanak-kanak, melatih kemahiran hidup serta

kemahiran membantu diri.

Fisioterapi untuk melatih kanak-kanak khas belajar berjalan

Jurupulih Carakerja Mereka lebih menitikberatkan kemahiran motor

halus dan bertanggungjawab menilai murid dari segi

penggunaan tangan dan jari murid.

Mereka melatih murid mengasah kemahiran melalui

terapi bagi menyesuaikan diri dengan kehidupan

seharian bagi mengimbangi masalah fizikal.

Pelaksanaan Terapi Cara Kerja oleh Jurupulih Cara Kerja untuk kanak-kanak keperluan khas

Bahagian Pendidikan Khas (BPK), Kementerian Pendidikan Malaysia

SEKOLAH PENDIDIKAN KHAS

• Sekolah Kebangsaan dan Menengah yang menawarkan pengajaran dan pembelajaran khusus bagi murid pendidikan khas.

PROGRAM PENDIDIKAN KHAS INTEGRASI

• Program yang menawarkan pengajaran dan pembelajaran bagi murid pendidikan khas di sekolah harian.

PROGRAM INKLUSIF

• Program yang menempatkan murid pendidikan khas dan murid sekolah harian dalam satu kelas.

PROGRAM KHAS (KELOLAAN BPK)

i) Program Pemulihan Khas

• untuk murid–murid yang menghadapi kesulitan pembelajaran khususnya dalam menguasai satu-satu kemahiran membaca, menulis dan mengira (3M) sebagai asas menjadi Fokus Kurikulum Baru Sekolah Rendah” .

ii) LINUS Pendidikan Khas

• Tahap Satu – Saringan LINUS

• Tahap Dua – Instrumen Penentu Penguasaan Dua Menulis dan Membaca (IPP2M)

• Instrumen Kemahiran Asas Matematik (IKAM)

iii) Sekolah Dalam Hospital (SDH)

• untuk pelajar-pelajar yang menghidapi penyakit

kritikal yang memerlukan mereka tinggal di hospital

untuk proses rawatan dan tidak membolehkan

mereka mengikuti PnP di sekolah harian

iv) Program Pendidikan Khas Integrasi (PPKI)

• Untuk pelajar yang mengalami masalah dari segi

pembelajaran, pendengaran dan penglihatan.

JABATAN KEBAJIKAN MASYARAKAT

(JKM)

PERANAN JKM

•merangkumi usaha-usaha membantu serta memberi

perkhidmatan kepada warga kurang upaya bersesuaian

dengan keperluan serta syarat-syarat yang ditetapkan.

• menolong orang kurang upaya supaya mereka dapat

berdikari dan membolehkan mereka menjadi anggota

masyarakat yang lebih produktif.

Peranan lain JKM

• Sukan-tubuhkan Majlis Paralimpik Malaysia untuk beri

galakan kepada OKU bersukan

• Kegiatan Kesenian dan Kebudayaan - tabung untuk

kutip dana

• Kemudahan Pendidikan – elaun bulanan RM300

• Kemudahan Akses di Bangunan Awam

• Kemudahan Dan Galakan Pelepasan Cukai – juga

pengecualian cukai bagi ibu bapa yang mempunyai

anak OKU

• Kemudahan Pengangkutan Awam

• dan banyak lagi....

Pendaftaran dan kad

kenal diri

Bantuan alat tiruan atau otortik

Elau pekerja OKU

Bengkel Terlindung

Pusat Pemulihan Dalam Komuniti (PDK)

Badan Pertubuhan Bukan Kerajaan (NGO)

-Menyedarkan ibu bapa dan masyarakat tentang keperluan

golongan OKU

- Memberikan perkhidmatan profesional seperti perkhidmatan

terapi kepada golongan OKU

- Membantu dari segi kepakaran tentang proses pemulihan

golongan OKU dalam kalangan petugas PDK

- Memberikan bantuan kewangan

Contoh badan bukan kerajaan

Persatuan Kanak-kanak Spastik

Pusat Bimbingan Sinaran Matahari

Pusat Harian Kanak-kanak Istemewa

Yayasan Sindrom Down Kiwanis

NASOM

KAJIAN KES

i) Pusat Intervensi Autisme NASOM, Alor Setar

ii) Spastik Center, Johor Bahru