KESIHATAN GIGI DI SEKOLAHKONSEP & MATLAMAT

Diperkenalkan pada tahun 1985.Bertujuan utk memastikan murid-murid sekolah mempunyai kesihatan mulut yang baik apabila mereka tamat zaman persekolahan.Jururawat pergigian bertanggungjawab memeriksa dan merawat murid-murid tersebut di bawah penyeliaan dan pengawasan doktor pergigian.

3 cara bagaimana perkhidmatan ini dilaksanakan:a) Klinik pergigian sekolahb) Pasukan pergigian bergerakc) Klinik pergigian bergerak4 jenis gigi :a) Gigi taringb) Gigi seric) Gigi garaham kecild) Gigi garahamGIGI TARING

Gigi taring adalah gigi yang memilki satu akar dan memiliki fungsi untuk mengoyak makanan atau benda lainnya.

GIGI SERIGigi seri adalah gigi yang memiliki satu akar yang berfungsi untuk memotong dan mengerat makanan atau benda lainnya.

GIGI GARAHAM KECILGigi geraham kecil adalah gigi yang punya dua akar yang berguna / berfungsi untuk menggilas dan mengunyah makanan atau benda lainnya. GIGI GARAHAM

Gigi geraham adalah gigi yang memiliki tiga akar yang memiliki fungsi untuk melumat dan mengunyah makanan atau benda-benda lainnya.

STRUKTUR GIGI

GIGI KANAK-KANAKBermula sebelum lahir lagi. Seawal-awal 4 bulan, gigi susu, atau gigi yang akan berganti, akan tumbuh.

Biasanya, ke semua 20 batang gigi susu ini akan tumbuh pada umur 3 tahun, sungguhpun perkembangan dan susunannya berbeza.Gigi kekal mula tumbuh sekitar umur 6 tahun. Proses ini akan berterusan sehingga lebih kurang umur 21 tahun.

PENYAKIT-PENYAKIT MULUTa) ULSER DLM MULUT

Sebahagian besar rakyat Malaysia mengalami ulser aftus berulang.Ulser aftus boleh dibahagikan kepada tiga iaitu:-

Ulser aftus bertulang minor.Ulser aftus bertulang major Ulser aftus bertulang herpetiform

b) BENGKAK-BENGKAK DLM MULUTKeadaan ini merupakan lesi-lesi (perubahan tuar biasa) yang berpedunkel (bertangkai) atau sesil (tidak bertangkai).

Granuloma piogen Granuloma set raksaksa peri-feri Polip fibro-epitelium Hiperplasiadentur

c) KANSER MULUTPenyakit mulut yang meliputi bibir, lantai mulut, bahagian dalam pipi, lidah dan gusi. Ia mengganggu fungsi seseorang untuk makan, bercakap, bernafas, menelan dan menanggung kesakitan Lebih 90% kes kanser mulut melibatkan pada lapisan luar mukosa mulut. PUNCA PENYAKIT

Tabiat menyunyah sirih bercampur pinang atau tembakauTabiat mengunyah tembakau sahajaMerokokMinum minuman kerasPenghidap HIV dan siflisMereka yang berumur 40 tahun ke atasGenetik

KAEDAH PENCEGAHAN Berus gigi sekurang-kurangnya dua kali sehari  Berus gigi selepas sarapan dan sebelum tidur   Berus gigi menggunakan teknik yang betul   Lakukan sekurang-kurangnya dua ke tiga minit

CARA-CARA MENCEGAH NAFAS BERBAUBerus gigi sekurang- kurangnya dua kali sehari Gunakan alat khas untuk   membersihkan lidah Kunyah dengan gula-gula getah tanpa gula Gunakan ubat kumur yang bersesuaian dengan keperluan anda

Berhenti merokok dan kurangkan pengambilan minuman beralkohol

Lakukan pemeriksaan kesihatan pergigian setiap enam bulan

DEMAM DENGGIPENGENALAN

Disebabkan oleh jangkitan virus Denggi (genus Flavivirus) yang disebar oleh nyamuk Aedes betina.Tersebar melalui gigitan nyamuk aedes orang yang berpenyakit virus denggi kepada orang yang sihat. Virus Denggi akan terpendam di dalam badan pesakit selama 3 - 14 hari (purata 4 hingga 6 hari) sebelum menunjukkan tanda-tanda. Pesakit mungkin akan mengalami demam mengejut diikuti dengan berbagai-bagai tanda dan gejala tidak khusus

TANDA & GEJALAPeringkat permulaan

Demam denggi bermula dengan demam mengejut sakit kepala sakit di belakang bebola mata sakit sendi dan otot (myalgias dan arthralgias)sakit pinggang yang teruk

Peringkat radang Bintik-bintik merah terang & berkemungkinan

terdapat gastritis Pesakit juga boleh mendapat radang hati, radang

otak (lebih pada kanak-kanak) dan juga dalam kes luarbiasa radang otot jantung (cardiomyopathy).

Demam denggi klassik berlarutan selama enam hingga tujuh hari dengan demam kembali memuncak pada akhir demam (dikenali sebagai pola biphasic).

Bilangan sel darah pembeku (platelet) akan turun sehingga hilang demam

Kehilangan bendalir plasma darah dari salur darah ke dalam tisu perantara atau ruang ke tiga (third space loss di antara selaput paru-paru, ruang peritoneum dan sebagainya)

Pesakit terdedah kepada renjatan dan risiko perdarahan.

2 jenis denggi yang paling berat iaitu a) Demam Hemoragik Denggi (DHF)b) Sindrom Kejutan Denggi (DSS).

Kes DHF juga menunjukkan demam tinggi, fenomena pendarahan, trombositopenia (thrombocytopenia) dan haemoconcentration.

Sebahagian kecil kes membawa kepada sindrom kejutan denggi (dengue shock syndrome) atau DDS yang mempunyai kadar kematian yang tinggi.

DIAGNOSIS

Diagnosis denggi kebiasaannya dibuat secara klinikal. Gambaran klasik adalah demam tanpa sumber jangkitan tempatan, bintik-bintik gatal dengan thrombocytopenia dan kemungkinan leukopenia.Kajian serologi dan PCR (polymerase chain reaction) digunakan bagi mengesahkan diagnosa denggi sekiranya diperlukan secara klinikal.

RAWATANRawatan utama adalah terapi sokongan. Pesakit digalakkan untuk mengekalkan makan, terutamanya minum air. Sekiranya pesakit tidak mahu / mampu minum, tambahan melalui cecair intravena mungkin diperlukan Pemindahan darah mungkin diperlukan sekiranya bilangan platelet turun dengan banyaknya.

KAWALAN DAN PENCEGAHANPengawasan vektor a) Pengawasan vektor bertujuan untuk

mengawasi jumlah dan juga paras kepadatan nyamuk Aedes.

b) Di setiap rumah semua bekas di dalam dan di luar rumah diperiksa sama ada terdapat air dan jentik-jentik atau tidak.

Kawalan ketika berlaku wabak Demam Denggia) Semburan kabus racun serangga b) Tujuan semburan - untuk membunuh nyamuk

Aedes dewasa yang membawa virus denggi.c) Jenis semburan:

i. Apabila berlaku satu kes demam denggi, semburan kabus dijalankan seluas 200 meter sekeliling rumah pesakit dengan mesin 'Thermal Fogger'.

ii. Apabila berlaku wabak denggi, seluruh lokaliti berkenaan dibuat semburan kabus dengan menggunakan mesin ' Ultra Low Volume' yang diletakkan di atas kenderaan.

d) Masa semburan i. Semburan dijalankan pada awal pagi dan

petang

e) Kekerapan semburan i. Semburan kabus pertama dilakukan

dalam masa 24 jam selepas dikesan.ii. Semburan kedua pada hari ke 7-10

berikutnya.Langkah yang perlu diambil semasa aktiviti semburana) Semburan kabus 'thermal'

i. Semasa proses penyemburan penghuni hendaklah mengosongkan premis mereka termasuklah binatang peliharaan.

ii. Menutup semua tingkap dan pintu yang menghala keluar kecuali pintu hadapan.

iii. Membuka semua pintu bilik dalam rumah.

iv. Menutup atau menyimpan bahan makanan dalam peti sejuk atau almari.

v. Mematikan api dapur gas dan menutup balang gas atau apa-apa bahan yang mudah terbakar.

b) Semburan kabus 'ultra low volume' i. Elakkan diri dari terdedah dan menyedut

kabus semburan.ii. Jaga kebersihan diri dengan mencuci

tangan, membasuh muka dan menukar pakaian jika perlu.

iii. Dapatkan rawatan perubatan jika disyaki mengalami keracunan oleh racun serangga.

Memusnahkan tempat pembiakan nyamuka) Memusnahkan atau mengurangkan sebanyak

mungkin berbagai-bagai bekas dan tempat vektor menetap dan berkembang biak.

b) Mengurang atau mengelakkan menyimpan air dalam takungan-takungan seperti tong deram, tempayan, kolam simen dan lain-lain.

c) Mencampurkan Abate ke dalam semua bekas yang digunakan untuk menyimpan air. Mencampur garam atau minyak tanah ke dalam perangakap semut yang terdapat di dalam rumah.

d) Membersihkan rumput, lalang dan semak di tanah-tanah lapang akan memusnahkan tempat nyamuk menetap dan berehat.

Undang-undang dan aktaa) Akta Pemusnah Serangga Pembawa Penyakit

telah disahkan pada tahun 1975. b) Jika mahkamah mendapati pemilik atau

penghuni bersalah pada kali pertama, denda maksimum RM1000 atau penjara maksimum 3 bulan atau kedua-duanya sekali. Pada kesalahan kedua, denda maksimum sebanyak RM 2000 atau hukum penjara maksimum 1 tahun atau kedua-duanya sekali.

PROGRAM KESIHATAN SEKOLAHRANCANGAN KESIHATAN SEKOLAH

Rancangan Kesihatan Sekolah (RKS) dilancarkan pada tahun 1968. Merupakan satu rancangan kebangsaan yang bersepadu di antara Kementerian Pendidikan dan Kementerian Kesihatan.Objektif RKS:

Menilai dan menafsir taraf kesihatan murid Rawatan penyakit/ kecemasan kepada murid Kerjasama yang erat antara sekolah dan masyarakat Menggalakkan hidup sihat Mencegah dan mengawal penyakit-penyakit berjangkit Mengendalikan pendidikan kesihatan dan pemakanan

Aktiviti RKS:Pendidikan Kesihatan Hidup Sihat Di Sekolah Kerjasama Antara Sekolah dan Masyarakat Untuk Kesihatan Rancangan Makanan Tambahan (RMT)Kantin Sekolah.

PROGRAM BERSEPADAU SEKOLAH SIHATPengenalan

Malaysia secara khusus telah mengalami banyak perubahan dari aspek kesihatan dan tren penyakit.1996, ( KKM ) dengan kerjasama Kementerian Pendidikan Malaysia telah melaksanakan projek " Health Promoting School" ( HPS ) di enam buah negeri iaitu Johor, Kedah, Melaka, Sarawak, Selangor dan Terengganu.Persidangan " HPS " yang telah diadakan pada bulan Disember 1996 di antara Kementerian Kesihatan Malaysia dan Kementerian Pendidikan Malaysia telah mencadangkan supaya RKS sedia ada diberi nafas baru, dengan mewujudkan Program Bersepadu Sekolah Sihat ( PBSS )

RasionalTerdapat beberapa program kesihatan sekolah sedia ada yang perlu diselaraskan di bawah satu program bersepadu Hasrat untuk mewujudkan satu program kesihatan yang mampu melahirkan rasa kekitaan dan komitmen di kalangan warga sekolah Keperluan untuk mewujudkan satu program bersepadu yang menghasilkan impak serta dapat dinilai keberkesanannya Satu usaha untuk meningkatkan kesefahaman dan kerjasama diwujudkan antara sekolah dan masyarakat dalam menangani isu kesihatan

MatlamatMelahirkan warga sekolah dan persekitaran yang selamat, sihat dan berkualiti ke arah pencapaian wawasan negara.

MisiSekolah sebagai institusi yang mempromosikan kesihatan.

VisiGenerasi yang berilmu, sihat dan progresif.

ObjektifMemelihara dan meningkatkan persekitaran sekolah yang bersih, ceria , selamat dan sihat Membina satu persekitaran sosial sekolah yang menggalakkan amalan cara hidup sihat Meningkatkan kerjasama dan penglibatan komuniti di dalam program kesihatan sekolah Menilai taraf kesihatan murid

Menggalakkan bimbingan dan kaunseling berdasarkan keperluan dan masalah kesihatan murid Memberi penjagaan / rawatan kecemasan terhadap penyakit-penyakit di sekolah

Teras utamaPolisi Kesihatan Sekolah sebagai sumber mempromosikan kesihatan Persekitaran Fizikal Sekolah Persekitaran Sosial Sekolah Penglibatan Komuniti Kemahiran Kesihatan Diri Perkhidmatan Kesihatan Sekolah

PerlaksanaanPBSS hendaklah melibatkan seluruh warga sekolah dan masyarakat setempat. Dalam pelaksanaan PBSS, pendidikan kesihatan hendaklah dilaksanakan secara formal atau tidak formal.

Pemantauan dan penilaianUntuk menentukan kejayaan dan kemajuan PBSS dalam mencapai objektifnya, pemantauan dan penilaian yang berterusan perlu dijalankan. Antara kaedah yang digunakan :

a) Rekod Kesihatan Murid b) Rekod Rancangan Makanan Tambahan c) Laporan Bulanan d) Laporan Tahunan e) Pengiktirafan kepada Kelas Terbersih

PENGLIBATAN KOMUNITIPeranana Guru Besar/Guru

Mengambil ukuran berat, tinggi dan membuat pengesanan awal ‘screening’ penglihatan murid.Mengenal pasti murid yang mempunyai masalah kesihatan serta menunjukkan mereka kepada pihak berkenaan untuk mendapatkan rawatan.Memastikan kebenaran diperolehi daripada ibu bapa/penjaga sebelum pasukan kesihatan memulakan pemeriksaan/membuat penilaian.Melengkapkan butir-butir berkenaan dalam buku rekod kesihatan murid.Menyediakan bilik bagi menjalankan pemeriksaan penilaian kesihatan.

Peranan PIBGMenyokong rancangan kesihatan sekolah.Mencari/mengumpul dana bagi menampung perbelanjaan kos pelaksanaan.Mempunyai ahli jawatankuasa yang sentiasa bersedia dan berminat untuk menjayakan program-program sekolah.Memberi persetujuan sebelum pasukan kesihatan memulakan pemeriksaan/membuat penilaian.

Mengawas murid ketika pemeriksaan/penilaian kesihatan dijalankan oleh pasukan kesihatan.

Peranan Pusat Kesihatanmenilai dan mendaftar ubat-ubat dan kosmetik sebelum dibenarkan untuk pasaran.perkhidmatan maklumat ubat dan penerbitan.membuat pemeriksaan mengejut ke atas mana-mana sekolah.

Peranan Balai PolisMengumpul, mengkaji, menaksir dan menyebar maklumat berkaitan masalah-masalah kesihatan.Melaksanakan program-program dan seminar.Menyimpan rekod dan statistik.

KEMAHIRAN KESIHATAN DIRIAmalan gaya hidup sihat

Kunci untuk sihat sepanjang hayat a) Pemakanan sihat b) Tidak merokok c) Lakukan aktiviti fizikal d) Belajar menangani stres Faedah gaya hidup sihata) Meningkatkan status kesihatan anda b) Mengurangkan risiko anda mendapat

pelbagai penyakit seperti diabetes, serangan jantung, strok (angin ahmar) dan tekanan darah tinggi.

c) Membuat anda kelihatan dan berasa lebih baik

d) Membolehkan anda memiliki stamina dan keupayaan lebih untuk menikmati kehidupan.

Pengjagaan kesihatan diri di rumahJika demam makan ubat paracetamol mengikut dos yang disyorkan.Patuhi arahan pada label ubat. Dapatkan nasihat pusat perubatan tentang ubat yang disarankan, sukatan yang sesuai, kesan sampingan ubat dan bila pengambilan perlu dihentikan. Berehat secukupnya.  Sekiranya mengalami tanda-tanda kecemasan segera dapatkan rawatan doktor. Pastikan pengudaraan yang baik di rumah (contohnya membuka tingkap di bilik, dapur, tandas dan bilik mandi).

Panduan menilai kesihatan diri di rumahSecara amnya, demam selesema boleh sembuh dengan sendiri.  Namun begitu, anda perlu mendapatkan rawatan SEGERA di hospital jika anda mengalami mana-mana tanda dan gejala berikut :a) Masalah pernafasan : sesak nafas, semput,

warna bibir bertukar menjadi biru/ungu b) Batuk berdarah atau kahak berdarah c) Sakit dada berterusan d) Cirit-birit atau muntah yang kerap

e) Demam berterusan melebihi 3 hari ataupun demam berulang selepas tiga hari pulih

f) Berkelakuan tidak normal, keliru, kurang responsif kepada rangsangan atau sawan

g) Rasa pening apabila berdiri Pengjagaan mental

Langkah-langkah mudah pengjagaan mental:a) Mengamalkan cara hidup sihat b) Berpandukan Kenyataan (Be Realistic)

i. Mengenali kekuatan dan kelemahan diri anda.

ii. Menyasarkan matlamat yang boleh dicapai.

iii. Belajar menerima apa yang anda tidak boleh ubah.

c) Berfikir dengan positif i. Mengamalkan bercakap positif pada diri

sendiri seperti: “Saya akan, saya boleh, saya akan cuba,saya juara, saya disayangi, saya menarik dsb.”

d) Buat keputusan secara bijak i. Ketahui fakta-fakta yang berkaitan. ii. Buat pertimbangan antara kebaikan dan

keburukan. iii. Libatkan orang lain yang terlibat dalam

membuat keputusan.PERKHIDMATAN KESIHATAN SEKOLAH

TujuanMewujudkan kesedaran mengenai status kesihatan sendiri dan menggalakkan amalan mendapatkan penilaian kesihatan di kalangan murid-murid.Mengesan masalah kesihatan seawal yang mungkin serta membuat rujukan mendapatkan rawatan bagi murid-murid yang berkenaan.Mengawal penyakit-penyakit berjangkit.

AktivitiRawatan penyakit-penyakit (cacing, kutu dan lain-lain)Rawatan kecemasan Kawalan penyakit yang berjangkit Penilaian kesihatan/pemeriksaan perubatan - Ukuran berat badan dan tinggi - Ujian awal penglihatan - Taraf pertumbuhan - Tabiat, kelakuan Imunisasi (Tahun I - VI)- B.C.G., Polio- Rubella (pelajar perempuan)Rujukan, rawatan dan susulan

Perkhidmatan RMTPROGRAM SUSU SEKOLAHPERGIGIANKANTIN

AMALAN KEBERSIHAN SEKOLAHOBJEKTIF

Membina perlakuan amalan kebersihan sebagai budaya hidup yang berterusan dalam menjalani hidup seharian Meningkatkan keperihatinan dan komitmen warga sekolah terhadap kebersihan, keindahan dan kecerian, serta menghargai kemudahan yang disediakan Melaksanakan aktiviti amalan kebersihan bagi mencapai kebersihan maksimum

AMALANAmalan merupakan satu perbuatan atau perlakuan yang menjadi kebiasaan dan sentiasa di praktikkan Amalan juga bermaksud perbuatan yang baik yang menjurus ke arah kebaikan

KEBERSIHANKebersihan adalah keadaan bebas dari kotoran seperti debu, sampah, dan bau.Kebersihan juga bererti bebas dari virus, bakteria, patogen, dan bahan kimia berbahaya.

MATLAMATKEBERSIHAN

Menyemai sifat cinta akan kebersihan sekolah dengan mengadakan gotong-royong membersihan persekitaran sekolah dengan aktiviti rondaan kelas bertugas Mengubah cara pemikiran murid tentang kebersihan melalui pendidikan Meningkatkan rasa tanggungjawab murid terhadap kebersihan Meningkatkan tahap kebersihan sekolah dengan mengadakan jadual tugas untuk murid dan guru Memantau dan menilai keberkesanan program kebersihan pengadilan yang dibuat berpandukan Borang Penilaian Kebersihan Melaksanakan tindakan susulan melalui program penambahbaikan

KECERIAANMenimbulkan kesedaran di kalangan murid-murid, warga sekolah, ibu bapa melalui publisiti yang meluas tentang pentingnya mewujudkan persekitaran yang ceria disekolah.Melatih murid-murid menyayangi dan menghargai alam sekitar. Menimbulkan sifat ingin tahu di kalangan murid-murid berkaitan nama pokok dalam panggilan biasa dan saintifik serta niali perubatan yang terkandung.

Melahirkan murid-murid yang cinta akan sekolah Menceriakan kawasan sekolah dengan membina tapak semaian dan menjalankan kerja-kerja keceriaan Melahirkan rasa cinta akan sekolah disamping menerapkan bertanggungjawab

KESIHATANMemastikan murid peka terhadap isu-isu kesihatan dan menjaga kesihatan masing-masing dengan cara yang betul Menyedarkan murid tentang bahaya penyakit seperti AIDS, Hepatitis B dan penyakit berbahaya yang lainMerancang dan melaksanakan program kesihatan seperti lawatan, ceramah dan pameran Menjalankan aktiviti suntikan Anti-Tetanus kepada murid-murid Tingkatan Tiga Mewujudkan sistem maklumat kesihatan yang lengkap dan terkini.

PENGURUSANPengurusan bermaksud satu proses mendapatkan penyertaan, kerjasama, dan campurtangan ahli untuk mencapai objektif-objektif organisasi atau kumpulan, gerak kerjanya termasuk proses merancang, mengelola, memimpin, mengarah dan mengawal.

PERLAKSANAANJadual Kebersihan Kelas Takwin - Gotong-royong - Jawatankuasa

AKTIVITIAmali cara mencuci tangan oleh rakan sekolah Penyampaian maklumat kesihatan mengenai denggi Amali cari dan musnah tempat pembiakan nyamuk Aedes

PERANAN SEKOLAHMerancang dan melaksana aktiviti tahunan sekolah mengikut jadual yang telah di tetapkan Mewujukan iklim sekolah yang kondusif Membuat peraturan sekolah berkaitan kebersihan kawasan sekolah Pemantauan Kebersihan Bilik Darjah

PERANAN GURUMenggalakkan serta membantu murid mewujudkan tabiat kebersihan yang baik Menggalakkan murid menilai perlakuan sendiri dan bertanggungjawab memperbaikinya.Menggiatkan pengalaman-pengalaman hidup dengan pendidikan kesihatan.Merancang program dan kempen kebersihan yang menyeluruh dan komprehensif.

PERANAN MURID

PERKHIDMATAN KESIHATAN SEKOLAHKUMPULAN SASAR

Pra sekolahTahun 1Tahun 6 dan Tingkatan 3

PAKEJ PERKHIDMATANPerkhidmatan Kesihatan SekolahPerkhidmatan Pergigian SekolahPerkhidmatan Alam Sekitar Sekolah

TUJUAN:Mengekalkan tahap kesihatan murid di paras paling optima melalui promosi kesihatan, pencegahan penyakit, rawatan dan rujukan.Mengesan masalah-masalah kesihatan yang boleh menghalang pencapaian akademik murid di sekolah dan seterusnya membuat rujukan awal bagi membolehkan intervensi awal dan penempatan murid dalam sistem pendidikan khas.Menggalakkan penglibatan masyarakat bagi membentuk sekolah sebagai institusi yang sihat dan selamat bagi membolehkan pembelajaran yang berkesan

BUKU REKOD KESIHATAN MURIDBuku Rekod Kesihatan Murid (RKM1) adalah dokumen yang mencatatkan semua maklumat kesihatan yang diperolehi semasa alam persekolahan. Mencatatkan proses pertumbuhan dan perkembangan murid semasa alam persekolahan.Buku ini di beri secara percuma oleh Kementerian Pelajaran Malaysia bagi setiap murid sekolah semasa tahun 1 persekolahan. Ibu bapa dikehendaki mengisi maklumat murid di dalam buku tersebut dan mencatitkan kebenaran untuk petugas kesihatan menjalankan pemeriksaan kesihatan dan memberi pelalian kepada anak mereka. Adalah penting untuk IBU BAPA dan PENJAGA memahami kandungan yang terdapat dalam RKM 1 sebagai panduan penjagaan kesihatan anak mereka sepanjang masa persekolahan.

Buku ini disimpan oleh pihak sekolah bagi memudahkan pengawasan kesihatan murid dan akan diberikan kepada murid sekiranya mereka hendak bertukar sekolah atau menaiki sekolah menengah. Seterusnya buku ini perlu di serah kepada sekolah yang baru untuk simpanan. Ibu bapa boleh minta buku ini dari pihak sekolah sekiranya ingin melihat rekod kesihatan anak mereka.

PENDIDIKAN KESIHATANPendidikan kesihatan di sekolah terbahagi kepada pendidikan kesihatan secara berkelompok dan individu. Pendidikan kesihatan secara berkelompok adalah pendidikan kesihatan yang dijalankan melalui kempen atau kem-kem kesihatan di sekolah. Murid-murid mendapat pengetahuan melalui pameran, ceramah dan tunjuk cara oleh anggota kesihatan. Pendidikan kesihatan secara berkelompok mengutamakan masalah kesihatan awam yang berkaitan dengan golongan murid sekolah contohnya saringan talasemia, 'tak nak merokok' dan gaya hidup sihat.Pendidikan kesihatan individu diberi sebagai khidmat nasihat dan kaunseling semasa sesi pemeriksaan kesihatan. Isu-isu yang lazim didapati adalah berkaitan dengan pemakanan, penyakit kulit, kebersihan diri dan lain-lain .

IMUNISASI KESIHATAN SEKOLAHJADUAL IMUNISASI MURID-MURID SEKOLAH YANG

DILAKSANAKAN OLEH KEMENTERIAN KESIHATAN MALAYSIATahun 1 BCG

sekiranya tiada parut

Diptheria dan

pertussis

Polio Mumps, measles

dan rubella

-

Tingkatan 3

- - - - Tetanus

PEMERIKSAAN KESIHATAN DIRIPemeriksaan kesihatan diri adalah satu pemeriksaan fizikal yang di jalankan oleh Pegawai Perubatan, Jururawat Kesihatan dan/atau Penolong Pegawai Perubatan semasa murid berada dalam pra sekolah, tahun 1, tahun 6 dan tingkatan 3

JADUAL PEMERIKSAAN KESIHATAN MURID TAHUN 1Pemeriksaan

KesihatanSebab di perlukan

Pemeriksaan tinggi dan berat

Menentukan status pemakanan murid

Pemeriksaan mata Mengesan masalah rabun, mata malas yang boleh mengganggu pencapaian akademik

Saringan pendengaran Mengesan masalah pendengaran minima dan sederhana yang boleh

menghalang pencapaian akademik

Pemeriksaan jantung dan paru-paru

Mengesan masalah penyakit jantung congenital yang tidak dikenal pasti semasa bayi. Kes-kes yang dikenal pasti akan dirujuk untuk pengesahan.

Pemeriksaan tulang rangka

Mengesan kecacatan tulang rangka yang tidak di kesan semasa bayi

Pemeriksaan kebersihan diri

Mengesan jangkitan kutu kepala, kudis buta, masalah kulit untuk di beri rawatan.

Pemeriksaan testis Mengesan masalah seperti 'hydrocele' dan 'undescended testis' di kalangan murid lelaki.

Pengesanan masalah pembelajaran

Menerima rujukan kes dari guru-guru yang melaporkan murid mempunyai masalah dalam kemahiran membaca, menulis, mengira dan menaakul. Murid-murid ini seterusnya akan dirujuk ke pakar untuk mendapat pengesahan masalah dan penempatan pembelajaran yang sesuai dengan kemampuan murid.

JADUAL PEMERIKSAAN KESIHATAN MURID TAHUN 6Pemeriksaan

KesihatanSebab di perlukan

Pemeriksaan tinggi dan berat

Menentukan status pemakanan murid sama ada mempunyai berat badan unggul, berisiko berat badan atau obes.

Pemeriksaan mata Mengesan masalah rabun yang belum dikenal pasti dan peningkatan rabun di kalangan murid yang memakai cermin mata.

Saringan Rabun Warna

Dijalankan ke atas murid lelaki oleh sebab berlaku di kalangan murid lelaki sahaja.Mengesan masalah rabun warna 'color defect' yang boleh mempengaruhi pilihan kerjaya murid.

Pemeriksaan tulang rangka

Mengesan masalah skoliosis di peringkat awal. Kes-kes yang disyaki akan dirujuk ke hospital untuk pengesahan dan intervensi awal.

Pemeriksaan kebersihan diri

Mengesan jangkitan kutu kepala, kudis buta, masalah kulit untuk di beri rawatan.

JADUAL PEMERIKSAAN KESIHATAN MURID TINGKATAN 3

Pemeriksaan Sebab di perlukan

KesihatanPemeriksaan tinggi dan berat

Menentukan status pemakanan murid sama ada mempunyai berat badan unggul, berisiko berat badan atau obes.

Pemeriksaan mata Mengesan masalah rabun yang belum dikenal pasti dan peningkatan rabun di kalangan murid yang memakai cermin mata.

Saringan Rabun Warna

Sekiranya tidak dilakukan pada tahun 6.Mengesan masalah rabun warna 'color defect' yang boleh mempengaruhi pilihan kerjaya murid.

Saringan pendengaran

Mengenal pasti murid mengalami risiko kepekakan.

Pemeriksaan tulang rangka

Mengesan masalah skoliosis di peringkat awal. Kes-kes yang disyaki akan dirujuk ke hospital untuk pengesahan dan intervensi awal.

Saringan Kesihatan Remaja

Optional . Tidak dilakukan di semua sekolah. Ibu bapa yang berminat boleh membawa anak untuk mendapatkan saringan ini di klinik kesihatan yang berhampiran.

MASALAH-MASALAH KESIHATAN MURIDAntara masalah-masalah kesihatan yang di kesan di kalangan murid sekolah adalah:

ObesitiKetajaman penglihatanRabun warnaTulang rangka yang tidak normalJangkitan cacingKudis butaKurang pendengaran

PENDEKATAN BERSEPADU SEKOLAH SIHATPENDEKATAN PBSS

Enam teras utama telah digariskan Bagi mewujudkan satu pendekatan Bersepadu di antara warga sekolah.PIBG, sektor awam, sektor swasta,Badan bukan kerajaan serta Masyarakat setempat ke arah Melahirkan sekolah yang sihat

POLISI KESIHATAN SEKOLAH6 teras :

Persekitaran Fizikal Sekolah yang sihat dan selamat Persekitaran Sosial Sekolah yang sihat dan selamat Penglibatan Komuniti

Kemahiran Kesihatan Diri Perkhidmatan Kesihatan Sekolah

Teras-teras ini hendaklah diterjemahkan kepada strategi-strategi dan kaedah pelaksanaan yang lebih khusus agar ianya mudah difahami dan dapat dilaksanakan oleh semua warga sekolah Ciri-ciri promosi kesihatan, penerapan nilai-nilai kesihatan secara menyeluruh yang merangkumi aspek fizikal, mental, psiko-sosial dan kerohanian adalah di antara ciri-ciri yang diberikan penekanan dan penelitian bagi membangun dan membentuk satu model sihat dan amalan gaya hidup sihat PBSS memberi ruang untuk tindakan bersepadu yang mengambil kira:

Kurikulum sekolah Keadaan fizikal dan sosial sekolah Perkhidmatan kesihatan sekolah Peraturan dan garis panduan yang memberi impak kepada kesihatan.Penglibatan semua warga sekolah termasuk pentadbir sekolah, guru, pelajar, pekerja dan masyarakat setem

MATLAMAT & FOKUS PBSSMelahirkan warga sekolah dan persekitarannya yang sihat, selamat dan berkualiti ke arah pencapaian wawasan negara. Memberi pengetahuan serta memupuk sikap dan amalan kesihatan yang baik agar setiap warga sekolah lebih bertanggungjawab terhadap penjagaan kesihatan diri, keluarga dan masyarakatmenyediakan perkhidmatan kesihatan sekolah dari aspek:

Penilaian taraf kesihatan murid Khidmat rawatan (termasuk rawatan kecemasan), rujukan, bimbingan dan kaunseling

Pengawalan dan pencegahan kejadian penyakit Mengenal pasti, merujuk dan membantu dalam penempatan kanak-kanak kurang upaya

OBJEKTIF PBSSMemastikan agar setiap sekolah dapat:

Menetapkan polisi kesihatan sekolah.Memelihara dan menigkatkan persekitaran sekolah yang bersih, ceria dan selamat.Membina satu persekitaran sosial sekolah yang menggalakkan amalan cara hidup sihat.Meningkat kerjasama dan penglibatan komuniti di dalam program kesihatan sekolah

KEPENTINGAN PBSSIa mempergunakan model kesihatan holistik yang merangkumi aspek fizikal,mental, sosial dan persekitaran. Mempastikan satu persekitaran sekolah yang sihat terbentuk dan membuka peluang kepada kanak-kanak untuk mengamalkan tabiat kesihatan yang baik

Ia menggalakkan penglibatan keluarga dalam perkembangan pengetahuan dan kemahiran kesihatan kanak-kanak.Ia juga memberi penekanan kepada pentingnya persekitaran fizikal seperti bangunan, sanitasi, bekalan air dan padang permainan kanak-kanak yang mempengaruhi kesihatan kanak-kanak.Ia juga mengenal pasti kepentingan iklim sosial sekolah di dalam membantu suasan pembelajaran yang positif Ia menghubungkaitkan sekolah dengan perkhidmatan kesihatan daerah dan kawasan bagi menyelesaikan masalah kesihatan tertentu di kalangan nakan-kanak.Ia memberi penekanan kepada penglibatan pelajar secara aktif di dalam kurikulum formal untuk membentuk satu siri pengetahuan dan juga kemahiranberkaitan kesihatan

OBJEKTIF UMUMIa memperkemaskan perseimbangan di antara pendidikan dan kesihatan di dalam meningkatkan keupayaan kesihatan bagi kanak-kanak perempuan dan wanita dalam komuniti.Ia memberikan satu persekitaran kerja yang menggalakkan dan positif kepada warga sekolah.Ia memberi kesempatan kepada sekolah dan masyarakat setempat bagi bekerjasama dalam Inisiatif kesihatan yang membawa faedah kepada pelajar, keluarga dan anggota masyarakat

OBJEKTIF KHUSUSPada akhir program, peserta seharusnya dapat:

Mewujudkan warga sekolah yang faham dan melaksanakan aspek-aspek kesihatan fizikal iaitu kebersihan diri (gigi, kuku, rambut dan Pakaian) dan Makanan yang sihat

PERANAN GURUGuru merupakan penggerak utama untuk memastikan kejayaan program ini.Penerangan yang jelas mengenai konsep PBSS hendaklah diberi bagi membolehkan perancangan dan pelaksanaan berkesan aktiviti PBSS Menjadi contoh kepada murid dalam mengamalkan cara hidup sihat.Menggalakkan murid menyertai aktiviti PBSS dengan aktif.Memberi penerangan kepada Ibu bapa dan mesyarakat setempat mengenai PBSS.

PROSTARPENGENALAN

PROSTAR - ”Program Sihat Tanpa AIDS untuk Remaja”.Diperkenalkan oleh KKM dalam usaha menangani masalah HIV/AIDS di kalangan remaja.

Idea penubuhan PROSTAR telah dicetuskan pada tahun 1995 hasil perbincangan KKM dengan pelbagai agensi kerajaan dan bukan kerajaan. Pelancaran program ini telah disempurnakan oleh Timbalan Perdana Menteri pada 24 November, 1996 di Dataran Merdeka, KualaLumpur.

KONSEPOleh Remaja, Melalui Remaja, Untuk Remaja Program ini menggerakkan remaja Malaysia yang berumur 13 ingga 25 tahun sebagai Pembimbing Rakan Sebaya (PRS) ke arah hidup sihat tanpa AIDS Menjalankan pelbagai aktiviti yang melibatkan pendidikan HIV/AIDS kepada remaja

KUMP SASARANRemaja berumur 13 hingga 25 tahun yang terdiri daripada pelajar sekolah menengah, pelajar institusi penggajian tinggi, remaja lepasan sekolah.

OBJEKTIFMeningkatkan kesedaran serta pengetahuan remaja akan bahaya jangkitan HIV, cara pencegahan dan pengawalannya.Menyemai sikap positif di kalangan remaja agar prihatin akan masalah HIV yang dikaitkan dengan gejala sosal yang melada remaja masa ini.Menggalakkan remaja mengamalkan cara hidup yang sihat, serta menghindari tingkahlaku berisiko tinggi kepada jangkitan HIV. Membentukkan segolongan PRS bagi mempengaruhi remaja ke arah cara hidup sihat dan menggerakkan remaja agar turut dalam usaha menentang ancaman AIDS.Melahirkan segolongan PRS yang berperanan sebagai sukarelawan khidmat sosial dalam memberi khidmat sokongan kepada remaja.

TUJUANMemastikan semua Guru Bimbingan dan Kaunseling di sekolah dapat melaksanakan perkhidmatan bimbingan dan kaunselinng

STRATEGIPengukuhan jaringan kerjasama pelbagai agensi.Pendekatan komunikasi secara intensifPromosiKelab PROSTARRangkaian kelab PROSTARPengerusan kelabRumah kelab

AKTIVITIAktiviti-aktiviti pendidikan AIDS seperti ceramah, pameran, kempen kesedaran AIDS dan kem-kem motivasi di sekolah dan kilang.Sesi kaunseling remaja.Latihan PRS PROSTARMenerbit dan mengedarkan newsletter.

Lain-lain aktiviti promosi seperti Laman Web PROSTAR, Kedai PROSTAR (salun, keropok dan cenderahati

PRSPENGENALAN

Pembimbing Rakan Sebaya ialah kelab dimana seorang pelajar dilatih dalam bidang kemahiran asas kaunseling dan komunikasi.Ia berfungsi sebagai seorang pembimbing yang berkesan kepada rakan sebaya, terutama kepada mereka yang memerlukan pertolongan.Program ini telah diperkenalkan di sekolah-sekolah menengah seluruh Malaysia pada tahun 1987.

TUJUANMemastikan semua Guru Bimbingan dan Kaunseling di sekolah dapat melaksanakan perkhidmatan bimbingan dan kaunselinng

PRINSIPBersedia dan rela membantu rakan yang memerlukan bantuan tanpa mengira agama, bangsa, jantina, kedudukan, perlakuan dan fizikal

FALSAFAHBANTU DIRI SUPAYA BERUPAYA MEMBANTU ORANG LAIN

VISISistem pengurusan perkhidmatan Pembimbing Rakan Sebaya yang cemerlang dan berkualiti

MISIMembentuk dan melahirkan insan yang seimbang dari aspek jasmani, emosi, rohani, intelek dan cemerlang berdasarkan falsafah dan etika Pembimbing Rakan Sebaya

MATLAMATMembina budaya kasih mesra dan saling membantu di kalangan pelajar.Membina pelajar yang yakin diri dan menghayati nilai-nilai murni berasaskan kepada kepercayaan kepada Tuhan.Memupuk potensi/bakat kepemimpinan dan menjadi individu yang peka, bertimbangrasa, rela,taat, menolong dan berupaya hidup selesa dalam masyarakat majmuk.Melalui pengaruh positif dan persepaduan dalam aktiviti lain, PRS dapat memainkan peranan membantu mengurangkan masalah salahlaku di kalangan pelajar

PERANANMenjadi rakan yang peka kepada perasaan orang lain dan keadaan sekeliling.Sebagai khidmat sokongan, PRS membantu menggerakkan perkhidmatan bimbingan dan kaunseling di sekolah.Sebagai salah satu sumber kepada rakan untuk mendapat bantuan.

Sebagai penghubung kepada khidmat bimbingan dan kaunseling seperti membuat rujukan jika perlu.Sebagai Role Model kepada pelajar lain.Menjadi fasilitator yang bersikap terbuka, yakin dan percaya diri, berasa selesa dan berempati

ETIKAAmanah dan menyimpan rahsia.Tahu batasan dan keupayaan diri.Menerima dan menghormati rakan dan orang lain Mematuhi peraturan sekolah dan norma masyarakat dan agama.Sentiasa berusaha meningkatakan diri dari pelbagai aspek Merujuk kes rumit kepada Guru Bimbingan dan Kaunseling.Melapor kepada Kaunselor/Guru Bimbingan dan Kaunseling tentang kes yang boleh merosakkan diri atau orang lain.

PENILAIANBENTUK PENILAIAN

Rekod Kesihatan Murid Rekod Rancangan Makanan tambahan Rekod Rawatan & Pemeriksaan Gigi Laporan Bulanan Laporan Tahunan Pengiktirafan kepada kelas terbersih Kuiz kesihatan

TUJUAN PENILAIANMengekalkan tahap kesihatan murid

Promosi kesihatan Pencegahan penyakit Rawatan @ rujukan

Mengesan masalah-masalah kesihatan yang boleh menghalang pencapaian akademik

KAEDAH MENINGKATKAN TAHAP KESIHATAN MURID DI SEKOLAH

Pemberian Immunasasi Saringan kesihatan Pencegahan penyakit Rawatan Ringan dan rujukan ke klinik atau hospital

RANCANGAN MAKANAN TAMBAHANPENDAHULUAN

Tidak bermaksud untuk menggantikan makanan yang disampaikan kepada seorng murid sekolah oleh Ibu bapa atau penjaganya RMT bermaksud memberi makanan tambahan iaitu 1/4 – 1/3 daripada jumlah keperluan makanan harian bagi seorng murid harian sekolah rendah sepenuhnya

Merupakan satu usaha bersepadu dan selaras dengan usaha-usaha lain yang berkaitan dengan kesihatan dan pemakanan

OBJEKTIFMemberi makanan tambahan yang berzat dan seimbang kepada murid-murid yang berkenaan untuk membantu mereka mengatasi masalah dari segi pertumbuhan badan dan kekurangan tenaga Menyelenggarakan dan mengaplikasikan pendidikan kesihatan dari segi pemakanan dan penjagaan kesihatan secara tidak lansung. Memupuk budaya sopan, berdisiplin menjaga kebersihan diri makanan dan alam sekitar Menggiatkan usaha sekolah dalam penjagaan pemakanan murid

PEMILIHANMurid yang menunjukkan tanda salah pemakanan (dipilih oleh pasukan perkhidmatan ksihatan sekolah/guru dan diselaraskan oleh jawatan kuasa khas di peringkat sekolah)Murid yang daripada keluarga berpendapatan rendah (400 ke bawah) dan keahlianya ramai (6 orang dan ke atas).Rumah jauh dari sekolah

PIHAK PENYEDIAGuru sekolahPIBGPasukan badan sukarelaPekerja kontrak kantinPekerja upahan

KESAN KEKURANGAN ZATGanggun pertumbuhan fizikal dan mental Kurang tumpuan Kemerosotan Keletihan

MENU