esei penggal 3 (2).doc

8/20/2019 Esei Penggal 3 (2).doc

http://slidepdf.com/reader/full/esei-penggal-3-2doc 1/67



Idea 9

Menghasilkan biodisel

3 Penghasilan biodisel sebagai sumber tenaga bagi menyahut seruan mengurangkan pelepasan karbon

3 Biodisel daripada kelapa sawit contohnya lebih e'isien berbanding penggunaan sumber tenaga petrol

3 Penggunaan sumber tenaga yang boleh diperbaharui ini juga mesra alam kerana kandungan karbonyang dilepaskan terlalu kecil berbanding pembakaran menggunakan tenaga fuel

esimpulanIsu peningkatan suhu ialah isu global. ;leh itu, tanpa kerjasama masyarakat antarabangsa, isu ini gagalditangani hanya dengan tindakan beberapa buah negara.Format jawapan: 3A + 2B / 2A + 3B

$. Malaysia mencadangkan agar penggunaan kuasa <eto dalam kalangan anggota Majlis eselamatanBangsa+Bangsa Bersatu (PBB* dikaji semula. =elaskan rasional cadangan Malaysia dan langkah+langkahyang diambil bagi mencapai hasrat tersebut.

RANGKA JAWAPAN

Pengenalanujuan diwujudkan kuasa <eto adalah untuk melindungi kepentingan kuasa besar, tetapi penggunaannyatelah dipanjangkan kepada melindungi sekutu setiap kuasa besar berkenaan. Suatu amalan yang tidak lagi

demokratik. Sehubungan itu, Malaysia mencadangkan penggunaannya dikaji semula denganmencadangkan langkah tertentu.

A) Rasional cadangan Malaysia

Idea 1!ambang tidak demokratik

3 Struktur Majlis eselamatan yang memberi kuasa kepada lima negara anggota tetap (P7* Majliseselamatan PBB menyebabkan PBB tidak demokratik

3 6engan wujud kuasa <eto kepada P7, Majlis eselamatan PBB tidak mampu ber'ungsi dengan baik kerana jika hanya satu P7 yang tidak bersetuju dengan keputusan 14 ahli lain, maka resolusi PBB tidak akan dapat dikeluarkanIdea $

Pencerobohan undang+undang antarabangsa3 Pencerobohan -merika Syarikat ke atas Ira> tanpa kelulusan PBB. emasukan tentera Perancis ke Mai. juga tanpa persetujuan PBB. eberanian knasa besar ini bersandar kepada keupayaan melindungi dinsendiri sekiranya tindakan diambil oleh PBB ke atas mereka dengan men<etokan keputusan PBB

berkenaan

3 ewujudan kuasa <eto, mewujudkan kekebalan kepada negara P7 ini dari tindakan sebarang undang+undang antarabangsa

Idea /

iada prinsip kesamarataan

3 6engan kuasa <eto yang dimiliki, P7 sering mengambil tindakan secara terpilih. eputusan PBBdikuatkuasakan secara terpilih kerana tidak menghormati prinsip kesamarataan kedaulatan

3 8esolusi PBB 1"4# ke atas Israel tinggal resolusi tanpa tindakanIdea 4

Penyalahgunaan kuasa <eto

3 uasa <eto diwujudkan untuk melindungi kepentingan kuasa pemiliknya bukan melindungi sekutu mereka

3 eputusan Majlis eselamatan PBB ke atas Israel sering kali di<etokan oleh -merika Syarikat, Begitu juga 8usia akan men<etokan sebarang resolusi oleh PBB ke atas Iran atau Syria

3 Situasi yang gagal membawa kepada kesepakatan dalam PBB kesan penyalahgunaan kuasa <eto

B) Cadangan Malaysia

Idea 7

5adkan penggunaan

3 Malaysia mencadangkan agar dikekang penggunaan kuasa <eto sekiranya melibatkan jenayatkemanusiaan, jenayah perang, jenayah pembunuhan kaum dan pencabulan secara serius terhadap undang+undang kemanusiaan antarabangsa dan hak asasi manusia

2



3 ;leh itu, sebarang resolusi yang melibatkan jenayah kemanusiaan oleh mana+mana negara bolehdikuatkuasakan tanpa bimbang akan di<etokan oleh Majlis PBB

Idea 9akri'an semula pemilikan kuasa <eto

3 uasa <eto bukan keistimewaan tetapi merupakan tanggungjawab yang perlu dilaksanakan secara

3 ujuan asal kewujudan kuasa <eto juga perlu ditakri' semula. Sebarang kes yang tidak

memejaskar kepentingan secara langsung mana+mana kuasa P7, maka resolusi yang diambil bergantungsepenuhnya kepada persetujuan 17 ahli Majlis eselamatan PBB

3 edudukan ini mewujudkan kembali demokrasi dalam PBB dan dapat mengelak tindakar melindungisesebuah negara yang terlibat dengan jenayah kemanusiaanIdea :

etegasan PBB3 Malaysia menegaskan tiada mana+mana pihak yang mengatasi undang+undang

3 PBB mesti mengambil keputusan terhadap ketidakpatuhan dan menguatkuasakan resolusi yang telahdiputuskan sebelum ini tanpa mengira pihak yang terlibat

3 etegasan PBB akan meningkatkan keupayaan dan imej PBB dan menolak tanggapan Presiden Iran bahawa Majlis eselamatan PBB dikuasai oleh kuasa besar dan bersi'at diktator

esimpulanetidakadilan kuasa besar jelas terbukti daripada cara mereka menggunakan kuasa <eto yang tidak lagiselari dengan rujuan asal kewujudan kuasa <eto. esepakatan dalam menyuarakan isu ini akan mengubahkepincangan dalam penggunaan kuas <eto. Format jawapan: 3A + 2B atau sebalin!a

/. ?Malaysia boleh mengalami gempa bumi kerana lingkaran luar yang mengelilinginya@. =abatanMeteorologi, Berita harian, 1/ Februari $&1/. Memandang risiko di atas, Malaysia mengambil langkah

perlu bagi menghadapinya. Alas pernyataan di atas.

RANGKA JAWAPAN

Pengenalanalaupun Malaysia terkeluar daripada lingkaran kawasan gempa sebagaimana yang dihadapi negara jiran,

namun kejadian gempa bumi juga berisiko turut berlaku ke atas Malaysia. ;leh itu, langkah+langkah telahdigerakkan oleh kerajaan Malaysia bagi menghadapinya.

-* Risiko ke atas Malaysia

Idea 1

edudukan yang hampir dengan lingkaran gempa besar 3 Berjiran dengan dua negara yang akti' berlaku gempa bumi, iaitu Indonesia dan Filipina

3 edudukan yang menjadikan Malaysia berisiko merasai gegaran bermagnitud rendah apabila gempa bumi berskala kuat melanda kedua+dua negara jiran berkenaanIdea $

Sejarah gempa yang pernah melanda3 Pada tahun 1":9, dengan bermagnitud 7.# skala 8ichter pernah melanda !ahad 6atu

3 Pada tahun $&1$, =abatan Meteorologi mengesan lapan gempa bumi, iaitu enam di Sabah, denganmagnitud antara $ hingga 4.7 skala 8ichter serta dua di Belaga, Sarawak

3 Sejarah ini boleh berulang dengan magnitud yang lebih besar Idea /6apatan kajian

3 Sekiranya berlaku gempa yang kuat di Con pertembungan plat tektonik di antara !aut -ndaman, !aut)hina Selatan, !aut Sulu dan !aut Sulawesi boleh mencetuskan tsunami

3 8isiko pertembungan boleh sampai ke perairan Perlis, edah, Pulau Pinang, Perak, Selangor, Sabah danSarawak

B* Langkah Malaysia

Idea 4

Penubuhan 1: stesen pengesan3



3 1: stesen untuk mengesan gerakan yang boleh membawa kejadian gempa bumi berlaku. Sistem amaranawal sunami Dasional Malaysia mula beroperasi pada tahun $&&7

3 Stesen ini mampu mengesan pergerakan plat tektonik bumi dalam tempoh seminit selepas berlaku gempa,selain mengesan gelombang tsunami

3 6ilengkapi dengan peralatan tercanggih, termasuk kamera dan siren

Idea 7

erjasama serantau dan antarabangsa

3 Melibatkan kerja sama dengan agensi antarabangsa, iaitu International sunami arning )entei

yang berpusat di 5awaii yang mampu memberi amaran awal sekiranya berlaku gempa3 Malaysia juga menjalin kerjasama dengan agensi meteorologi di Indonesia dan Filipina dalam mendapat

maklumat awal suatu kejadian yang mungkin melanda

Idea 9

erjasama pakar antarabangsa3 Melibatkan pakar dari negara+negara berpengalaman dan mengalami gempa seperti -merika Syarikat dan

=epun3 unjuk ajar dan pengalaman menghadapi gempa dan tsunami membantu negara menghadapi kecemasan3 Persediaan awal boleh dilakukan bagi meminimumkan kesan

esimpulanalau bagaimanapun persediaan kerajaan, peranan masyarakat juga perlu dengan mengetahui can

menghadapi bencana. Seharusnya wujud akses dan hubungan antara masyarakat dengan jabatar meteorologi.Format jawapan: 3A + 2B / 2A + 3B

4. -merika Syarikat memberi isyarat yang jelas bahawa pengaruh )hina di rantau -sia Pasi'ik mesti berada pada tahap yang boleh dikawal2. Pendirian ini menjadi cabaran kepada kestabilan -SE-D. =elaskan pernyataan ini.

RANGKA JAWAPAN

Pengenalan

-merika Syarikat (-S* meletak sasaran sendin dalam penglibatannya di -sm Pasi'ik khususnya di8antau-SE-D Sasaran -S mi boleh menimbu.kan ancaman besar kepada rantau in, sekiranya !nina bertmdak

melebihi standard yang ditetapkan oleh -S

A) Mesej Penglibatan Amerika Syarikat (AS)

Idea 1

Strategi Pangsi Pasi'ik

3 Satu strategi untuk menjadikan -sia Pasi'ik sebagai pangkalan tumpuan kekuatan ketenteraan -S. 6enganstrategi ini bermakna kekuatan tentera laut -S (ASD* akan meningkat di !autan Pasi'ik kepada 9&4&

berbanding !autan -tlantik

3 !ebih separuh armada perang -S akan ditempatkan di -sia Pasi'ik dan kapal penggempur pesisir pantaiakan ditempatkan di SingapuraIdea $

Penglibatan meluas dalam hal ehwal -SE-D

3 on'lik )hina dan Filipina telah GmengheretG -S secara tidak langsung. ragedi Pulau Scarborough Shoalmenunjukkan tentera laut Filipina terpaksa berundur setelah diuji oleh kapal perang )hina.3 -merika Syarikat yang mempunyai perjanjian pertahanan bersama dengan Filipina, telah meningkatkan

peranannya membantu pertahanan Filipina dengan meningkatkan bantuan ketenteraan kepada negara berkenaan3 -merika Syarikat juga mempunyai hubungan dengan Singapura melalui persetujuan Singapura menyediakemudahan logistik kepada tentera -SIdea /esanggupan mempertahankan sekutu3 -S juga melengkapkan pertahanan negara =epun dengan radar berkuasa tinggi bagi meningkatkan

pertahanan peluru berpandu negara berkenaan3 8adar H+band yang dibekalkan kepada =epun dapat menangkis peluru berpandu )hina atau orea

4



B) Cabaran kepada ASEA

Idea 4-ncaman kepada konsep ;PF-D

3 Perubahan dasar -S ini mengancam kestabilan -SE-D. onsep ;PF-D yang menjadi pegangan

anggota -SE-D selama ini turut tercabar

3 indakan Filipina dan Singapura jelas mencabul konsep yang dimua'akatkan dan menjadi pegangan

-SE-D3 esediaan )hina GberperangG dengan Filipina sebagaimana laporan akhbar utama )hina, akanmeningkatkan ketegangan di rantau ini apabila -S sedia memainkan peranan mempertahankan kepentinganFilipinaIdea 7on bebas nuklear -SE-D3 -SE-D turut menghadapi cabaran apabila berlaku perubahan dasar luar -S sehingga berlaku perlumbaansenjata di rantau ini

3 Memandangkan orea Atara dan )hina juga memiliki senjata nuklear, -S pasti turut bersedia dengankeupayaan senjata berkenaan

3 Pertembungan ini pastinya mencabar pegangan -SE-D agar rantau ini bebas daripada pengaruh senjatanuklear

Idea 9ewujudan on entera

3 6engan kehadiran sejumlah besar tentera -S di rantau sebelah sini yang berpangkalan di Singapura,Filipina dan -ustralia, maka akan berlaku perubahan kepada komposisi kekuatan tentera di !aut )hina Selatandan Selat Melaka

3 )hina yang bergerak di sekitar !aut )hina Selatan bagi mengawal Pulau Spratly dan Paracel yang didakwasebagai wilayahnya akan menjadikan persekitaran laut negara -SE-D sebagai Con pergerakan tentera. Satuyang amat ditolak oleh -SE-D

esimpulan

Pendekatan diplomasi dan bersederhana dalam tindakan mesti menjadi pegangan -SE-D. Degara -SE-Dseharusnya tidak menunjukkan kedudukan Gterlalu berpihakG dan menuntut status quo dikekalkan sekiranya isu

gagal disepakati.

Format jawapan: 3A + 2B / 2A + 3B

7.

9. !angkah dan pendekatan Malaysia telah meningkatkan kesedaran antarabangsa dalam meningkatkankeamanan global. Bincangkan pernyataan di atas.

RANGKA JAWAPAN

Pengenalan

Ira> dan -'ganistan telah menjadi mangsa ketidakadilan kuasa besar, manakala Iran dan orea Atarasedang dihukum dengan sekatan ekonomi. Semua peristiwa ini ialah gambaran tindakan ekstrem yang

menjadi pegangan dalam menyelesaikan kon'lik. Malaysia mendesak2 agak pendekatan ini diubah.

Langkah!langkah Meningkatkan "eamanan #lobal

Idea 1Melancarkan 0erakan esederhanaan 0lobal (0MM*3 Bertujuan memerangi ekstremisme dengan mengutamakan rundingan, diplomasi dan pendekatan sederhana3 Malaysia menekankan orientasi semula dalam pendekatan menghadapi kon'lik sama ada terhadap negara

lain atau terhadap krisis dalam negara3 Melalui gerakan ini, Malaysia menolak 'ahaman ekstrem. Pegangan Malaysia bahawa keganasan tidak

boleh didepani dengan keganasan kerana ia akan mengakibatkan lebih banyak kerosakan dan penentanganIdea $

Penubuhan ribunal =enayah Perang -ntarabangsa uala !umpur (!))*3 Malaysia mengajak masyarakat dunia agar menolak perang dan pendekatan militer sebagai penyelesaian

kepada sebarang kon'lik antara negara5



3 alaupun tribunal ini tiada kuasa melaksanakan keputusannya, namunG kuasa untuk mempengaruhi pemikiran masyarakatG antarabangsa mampu digerakkan

3 Penubuhan tribunal ini diharap akan mempengaruhi masyarakat antarabangsa untuk menolak pemimpinyang cenderung memilih penyelesaian melalui peperanganIdea /

Seruan kepada pendemokrasian PBB

3 Malaysia menekankan kepada penstrukturan semula PBB agar wujud demokrasi dalam membuai

keputusan3 8esolusi yang diambil bergantung sepenuhnya kepada persetujuan 17 ahli Majlis eselamatar PBB,

bukannya bergantung kepada persetujuan setiap lima anggota kuasa tetap yang mempunyai kuasa <eto

3 edudukan ini mewujudkan kembali demokrasi dalam PBB dan dapat mengelak tindakar melindungisesebuah negara yang terlibat dengan jenayah kemanusiaanIdea 4

Menganjurkan dialog antara Barat dengan dunia Islam3 6ialog ini membuka mata dan 'ikiran sebahagian masyarakat Barat bahawa setiap agama termasuk agama

Islam menyeru dan menganjur kepada kebaikan dan amalan baik 3 eganasan yang melibatkan orang Islam bukan kerana ajaran agama, tetapi bawaan ekstrem dalam diri

kumpulan berkenaan. Semua keganasan yang berlaku, tidak semuanya melibatkan orang Islam3 Siri dialog ini termasuk siri ketiga yang diadakan di uala !umpur bagi meningkatkan ke'ahaman Barat

terhadap Islam

Idea 7Merundingi kon'lik Selatan Filipina3 6engan berakhirnya kon'lik Selatan Filipina yang memberi kuasa autonomi kepada Bangsamoro,

meningkatkan kestabilan di rantau -SE-D3 edamaian yang diusahakan oleh Malaysia ini memberi kesan berganda kepada rantau ini darisegi penamatan gerakan pengganas yang turut merentas sempadan3 Perdamaian ini juga menutup ruang kawasan berkenaan menjadi pusat latihan pengganas

esimpulan3 Malaysia menolak pendekatan keganasan ditangani dengan keganasan kerana cara ini akanmembesarkan lagi kon'lik dan meningkatkan lagi penentangan. Bersederhana dan pembelaan terhadapmangsa membantu menyelesaikan kon'lik. Format jawapan: "ima i#ea #iperluan

:. Berlaku perubahan besar dalam amalan dasar luar negara semasa kepimpinan Perdana Menteri un -bdul8aCak. Perdana Menteri kedua ini mempunyai alasan sendiri melakukan perubahan tersebut. Alaskan.

RANGKA JAWAPAN

Pengenalan6asar luar dibina mengikut tuntutan dan keperluan semasa. Pemimpin Malaysia mencorakkan dasar luar

bagi memastikan negara terus maju dalam pelbagai aspek dan bidang. un -bdul 8aCak telah membukadimensi baru dalam mencorakkan dasar luar Malaysia.

$asar L%ar Semasa Era &%n Abd%l Ra'ak

Idea 1

6asar luar yang terbuka dan berkecuali3 6ari dasar yang condong ke Barat semasa Jang Mulia unku -bdul 8ahman kepada dasar yang lebih

terbuka dengan mengadakan hubungan dengan semua negara tanpa mengira ideologi3 Memulakan hubungan dengan )hina dan negara komunis yang lain termasuk 8usia dan =erman imur 3 Mendukung kuat hubungan dengan negara+negara Islam

Idea $Meluaskan rakan dagangan

3 Degara moden memerlukan negara lain untuk menampung keperluan dalam negara atau mendapat pendapatan dengan wujudnya lebihan bekalan dalam negara

3 Malaysia mengadakan hubungan diplomatik dengan pelbagai negara termasuk negara komunis untuk bagitujuan mengadakan perdagangan dengan negara tersebut

3 Malaysia dari awal merdeka telah mengeluarkan getah dan tanaman komoditi lain. Mempunyai hubungandengan negara lain akan meningkatkan eksport

Idea /6



3 ejayaan Ani<ersiti Malaya melaksanakan agenda =angkauan 0lobal Malaysia (=0M* di emboja, !aos,Myanmar dan Kietnam akan meningkatkan lagi persepsi terhadap kemampuan negara menjadi pusat

pendidikan -SE-D

3 -sia e+Ani<ersiti yang dtubuhkan oleh /1 buah negara -sia ditempatkan di uala !umpur. Penempatan e+ pendidikan ini memberi kelebihan kepada Malaysia menjelang pengisytiharan omuniti Ekonomi -SE-D(-E)* menjelang tahun $&17 melalui komuniti sosiobudaya.

Idea 4

Menyediakan pelan pilihan

3 Meningkatkan lagi keupayaan IP- dan juga IPS negara agar mampu bersaing dengan uni<ersiti terbaik -SE-D malah uni<ersiti terbaik -sia. Menawarkan pilihan terbaik dalam kalangan IP- mahupun IPS

3 Pilihan mengikuti kursus juga melalui penubuhan cawangan uni<ersiti+uni<ersiti terkemuka dunia diMalaysia atau mengadakan kerjasama dengan uni<ersiti terkemuka duniaIdea 7

Menarik pembukaan uni<ersiti terkemuka dunia3 ejayaan menarik lapan uni<ersiti antarabangsa membina kampus di negara ini merupakan persediaan

penting negara bagi menarik pelajar -SE-D merentas sempadan mendapat ijaCah di Malaysia3 )ontohnya, kemasukan Ani<ersiti )urtin, Ani<ersiti Monash, Ani<ersiti Dottingham dan Ani<ersiti

Swinburne (uni<ersiti lain termasuk Ani<ersiti Perubatan Dewcastle, Ani<ersiti Southampton, Ani<ersiti8a''les, dan Institut eknologi Maritim Detherland*.

3 Ani<ersiti ini akan membuka peluang ke arah program pendidikan kompetiti' sama ada kepada pelajar tempatan mahupun kepada pelajar antarabangsa

esimpulan

Persediaan negara akan memastikan keupayaan negara bersaing dan kekal dalam persaingan serantaumahupun global. omuniti -SE-D mewujudkan satu dimensi baru dalam ikatan permua'akatan -SE-D.

Format jawapan: "ima i#ea #iperluan

". -ntara usaha kerajaan bagi menangani masalah jerebu dan pencemaran udara merentasi sempadan adalah

dengan meningkatkan kuantiti pokok dalam negara. Damun begitu, kejayaan usaha ini memerlukantindakan bersama daripada pelbagai pihak di luar negara. Bincangkan.

RANGKA JAWAPAN

Pengenalan

Isu pencemaran merentasi sempadan menjadi sebahagian permasalahan kepada banyak negara. Malaysiatidak terlepas daripada menghadapi masalah ini, namun kejayaan menangani isu ini turut dipengaruhi oleh'aktor luar negara.

saha!%sahayang$ijalankan

Idea 1

Peningkatan kuantiti pokok

3 uantiti pokok yang banyak melembapkan udara persekitaran. elembapan udara akan menjadikan habuk dalam udara menjadi berat dan memendapkannya ke bawah daripada laluan angin

• Pokok juga dapat memerangkap partikel halus daripada tersebar luas sebagai jerebu. 6engan ini akan

mengurangkan kandungan partikel dalam udara, dan seterusnya mengurangkan kuantiti pencemaran

3 Pokok juga dapat memperlahankan pergerakan angin yang membawa jerebu

Idea $

Menghentikan pembakaran terbuka

3 Pembakaran terbuka di ladang+ladang untuk tujuan membersihkan sisa tanaman bagi tanaman semula.-kti<iti begini sering dilakukan di alimantan kerana teknologi penanaman yang masih rendah

8



3 Pembakaran terbuka di tapak pelupusan sampah. eknologi yang rendah membuatkan kaedah pembakaranraerupakan kaedah terpilih. -sap daripada akti<iti pembakaran ini merentasi sempadan yang tentunya sukar dikawal3 ;leh itu, kerja sama dari negara jiran amat diperlukan bagi menghentikan tindakan iniIdea /Melindungi kebakaran hutan

3 ebakaran hutan juga sering berlaku di negara jiran sehingga memakan masa berminggu+minggu.

ebakaran ini berpunca daripada cuaca yang kering yang ada kaitan dengan al-nino3 ebakaran hutan yang besar telah menyebabkan serakan asap yang meliputi kawasan yang luas termasuklah

sehingga ke Malaysia

3 ;leh itu, kerja sama negara jiran untuk bertindak melindungi kebakaran hutan yang serius dapat mengelak

punca jerebuIdea 4Industri negara jiran

3 Peningkatan unsur karbon merentasi sempadan yang berpunca daripada kegiatan industri negara jiran.

Industri pengangkutan yang membebaskan asap, karbon monoksida, sul'ur dioksida, nitrogen dioksida, sertahabuk dan jelaga juga menyumbang kepada kemerosotan kualiti udara

3 eknologi yang rendah dalam mengawal pelepasan asap kilang dan kelemahan pemantauan juga menjadi

'aktor. ;leh itu, kerjasama negara jiran dengan bertindak meningkatkan pemantauan dan kawalan pelepasan

asap serta karbon dapat mengelakkan pencemaran merentasi sempadanIdea 7Penerokaan hutan negara jiran

3 Penerokaan hutan bukan sahaja mengurang agen pembebasan oksigen yang mampu menstabilkan suhu dan

membekalkan udara bersih, juga mengurang agen untuk menyerap karbon dioksida

3 Degara membangun masih bergantung kepada sebahagian hutan untuk kegiatan ekonomi mereka

3 6engan kawalan penerokaan hutan oleh negara jiran sekurang+kurangnya dapat memerangkap pencemaran

sebelum berlaku pergerakan udara merentasi sempadan

esimpulan

erjasama antara negara berjiran amat penting dalam menangani isu pencemaran merentasi sempadan.alaupun permasalahan tidak sampai ke tahap di luar kawalan, namun kesepakatan perlu dibentuk untuk

mengatasi masalah ini.Format jawapan: "ima i#ea #iperluan

1&. Semasa awal kemerdekaan, Malaysia belum bebas dalam membentuk dasar luarnya. Alaskan pernyataanini.

RANGKA JAWAPAN

Pengenalan

Pembentukan dasar luar sesebuah negara dipengaruhi oleh banyak 'aktor sama ada 'aktor dalaman mahupun'aktor luar. 6asar luar Malaysia dicorakkan oleh Perdana Menteri pertama bagi memenuhi keperluan negarayang baru mencapai kemerdekaan.

A) $asar L%ar yang &erbent%k

Idea 1

6asar yang condong ke Barat

3 Selepas mendapat kemerdekaan, dasar luar Malaysia lebih kepada mengadakan hubungan dengan negaraBarat khususnya British3 iada hubungan dengan negara blok sosialis dan juga komunis. 5ubungan yang erat dengan British seolah+olah mengikat negara dalam menentukan dasar luar yang terbuka3 Pergantungan kepada Barat ini berterusan sehingga berlaku pertukaran kepada kepimpinan negara

9



B) lasan $asar yang Condong ke Barat

Idea $

5ubungan sejarah3 Situasi yang baharu mencapai kemerdekaan mewujudkan unsur pergantungan dengan British3 5ubungan sejarah dengan British mengikat Malaysia untuk menentukan dasar sendiri pada peringkat

permulaan. ujud satu hubungan bersi'at pergantungan kepada British sebagai uanL yang lebih dihormati3 Bukti kewujudan hubungan begini dapat dilihat pada sistem kehakiman negara yang rayuan akhirnya

masih boleh diputuskan oleh Majlis Pri<y di !ondonIdea /Melindungi keselamatan negara3 Menyekat pengaruh dan ancaman komunis daripada merebak masuk ke Malaysia3 Bagi melindungi negara, Perjanjian Pertahanan -nglo+Malaya (-M6-* 1"7: ditandatangani3 Selain ancaman komunis, ancaman kon'rontasi dengan Indonesia juga menyebabkan Malaysia bergantungkepada negara Barat untuk melindungi negaraIdea 4Mendapat bantuan kepakaran dan teknikal3 5anya pihak Barat mampu menawarkan bantuan dalam bentuk biasiswa dan bantuan kos pembinaan.Melalui 8ancangan )olombo, Malaysia menikmati bantuan kewangan, teknikal, dan biasiswa bagi pelajar Malaysia melanjut pelajaran ke luar negara3 Membiayai projek+projek ekonomi negara anggota. Sebagai contoh, pembiayaan !ebuh 8aya imur+Barat,

jambatan serta beberapa institusi pendidikan di SabahIdea 75ubungan dagangan komoditi utama3 Degara Barat ialah negara industri. Malaysia dapat menyumbangkan bekalan getah kepada perkembanganindustri Barat3 6engan menjalin hubungan dengan negara Barat, komoditi utama negara semasa awal kemerdekaan dapatdidagangkan3 Malaysia juga dapat menarik pelaburan dari negara Barat

esimpulan

unku -bdul 8ahman berjaya membawa negara dalam membentuk dasar luar yang memenuhi kehendak dan tuntutan semasa. ejayaannya mencorakkan dasar luar, turut mempengaruhi kejayaan ekonomi negara.

Format jawapan: $#ea % wajib + empat i#ea lain

11. anpa kekuatan, idae 0erakan esederhanaan 0lobal (0MM* tidak mampu mempengaruhi masyarakatantarabangsa. Bincangkan.

RANGKA JAWAPAN

Pengenalan

0MM satu cetusan pemikiran yang berani dan bertanggungjawab dalam memastikan berlaku perubahandalam pendekatan menangani ekstremisme. ;rientasi semula pendekatan global amat dituntut dalammeningkatkan kesejahteraan global.

Idea 1ekuatan pada imej Malaysia3 Imej Malaysia dalam kalangan masyarakat antarabangsa amat positi'. Malaysia menghadapi tuntutan

bertindih dengan lima negara jiran tetapi semuanya dapat diselesaikan secara baik tanpa melibatkan kekuatanketenteraan

3 Malaysia diiktira' sebagai negara Islam, tetapi mengamalkannya secara sederhana tanpa taksub danGmenggerunkanG negara lain. alaupun Malaysia paling strategik sebagai laluan dan transit pengedarandadah, pemerdagangan orang dan penyusupan pengganas tetapi Malaysia tetap selamat dan aman untuk dikunjungi

3 Inilah keupayaan yang dimiliki negara sehingga mempunyai kekuatan untuk melontarkan idea hebat bagimempromosikan kehidupan global yang selamatIdea $

Bukti keupayaan Malaysia

10



3 Malaysia diiktira' sebagai negara pelbagai etnik, adat dan anutan agama. Degara ini tinggi kadar multietniknya dengan komposisi kaum yang tidak jauh berbeCa. Suatu kaum sukar untuk mengasimilasikankaum lain sebagaimana komposisi kaum di Indonesia dan hailand yang mengasimilasikan rakyat keturunan)ina negara berkenaan

3 Malaysia membuktikan keupayaan mewujudkan perpaduan dalam kalangan masyarakat majmuknya.PerbeCaan mewujudkan kekuatan dan penyatuan, bukan perpecahan. eupayaan membina perpaduan tanpamelalui unsur GpaksaanG ini memberi kekuatan kepada negara mencetus gagasan 0MM

Idea /eupayaan menyelesaikan kon'lik 3 Malaysia dipuji dalam menyelesaikan kon'lik bukan sahaja dalam negara tetapi juga kon'lik di negara lain.

Pendekatan diplomasi dan rundingan yang menjadi pegangan Malaysia telah menyelesaikan banyak kon'lik dalaman dan serantau. eupayaan Malaysia dalam rundingan menyelesakan kon'lik Selatan Filipina menjadisanjungan dan ingin dipelajari oleh negara lain

3 Perdana Menteri hailand berusaha mendapatkan pandangan Malaysia dalam menghadapi kon'lik di Selatanhailand

Idea 4eadilan dan kejayaan Malaysia3 Malaysia dilihat bersikap adil dan seimbang dalam melayani kaum minoriti seperti orang -sl dan kaum

terpencil di Sabah dan Sarawak. umpulan masyarakat ini tidak dipinggirkan dari seg pembangunan dan

mendapat kemudahan in'rastruktur. Mereka diberi layanan yang sama sebaga warganegara3 eadaan ini tidak berlaku walaupun di negara maju seperti ketidakadilan terhadap kaum -sli d -ustralia dan

masyarakat peribumi di -merika Syarikat3 -malan ini memberi kredit kepada negara untuk dijadikan orang tengah dalam sebarang rundingai dan

menjadi kekuatan kepada Malaysia dalam mempengaruhi pihak lain

Idea 7

Peranan Malaysia pada peringkat antarabangsa3 Penglibatan dan kecemerlangan Malaysia dalam pelbagai pertubuhan serantau dan antarabangs juga meletak

satu kekuatan kepada Malaysia

3 6ilihat sebagai pemimpin kepada pakatan -SE-D, kecemerlangan semasa memimpin Pergerakan DegaraBerkecuali (D-M* dan Pertubuhan Persidangan Islam (;I)* meletakkan Malaysia di hadapan dalammendapat kepercayaan pihak lain

3 Malaysia juga terpilih menganggotai pelbagai jawatankuasa PBB. epercayaan masyarakat antarabangsaini memberi kekuatan kepada Malaysia untuk mengorientasikan semula pendekatan menghadapi kon'lik

esimpulan

anpa kekuatan yang jitu, Malaysia tidak akan berjaya mempengaruhi pemikiran global untuk mengubah pendekatan menghadapi ekstremisme. eganasan mesti dihentikan, namun kebijaksanaan dituntut dalammenamatkannya.


1$. 6engan termeterai perjanjian damai Selatan Filipina, bermakna berakhirnya banyak isu dan kon'lik.Bincangkan.

RANGKA JAWAPAN

Pengenalan

Perjanjian Selatan Filipina menjadi satu kebanggaan kepada tahap dan keupayaan diplomasi negara.amatnya pemberontakan menuntut kemerdekaan di kawasan berkenaan, mewujudkan lembaran baru yangmenamatkan kesan daripada kewujudan kon'lik.

Idea 1

Isu kebanjiran pendatang asing36engan termeterai perjanjian damai berkenaan bermakna isu kebanjiran pendatang dari Selatan Filipina dapat

ditamatkan. Pendatang tanpa iCin yang ditahan di Sabah dapat dihantar balik ke negara asal mereka3Sebanyak 8M&.7 bilion dibelanjakan kerajaan dalam tempoh enam tahun bagi membiayai makan minum,

rawatan dan penjagaan pendatang tanpa iCin di Sabah11



3Selain itu, penyakit berjangkit seperti batuk kering dan kusta mula merebak semula dengan kehadiran merekaIdea $

Isu pencerobohan sempadan3 Isu ini dapat dikurangkan dengan berakhirnya kon'lik ini. ehidupan penduduk di Selatan Filipina menjadi

lebih aman3Pencerobohan sempadan kerana ingin mencari kehidupan yang lebih baik akan berkurang. Masalah kawalan

sempadan dan kos kawalan dapat diminimumkan

3 on'lik pencerobohan sempadan dan kelemahan kawalan bagi pihak Filipina dapat dihindariIdea /

Isu penyusupan GpengganasG

3 emelut berdarah di Selatan Filipina turut terhenti dengan termeterai perjanjian ini

3 umpulan pejuang yang lari daripada buruan kerajaan Filipina yang sering mencari peluang menyusup

masuk ke sempadan negara. 0erakan pejuang ini dapat dihindari daripada terus mencerobohIdea 4

Pemberontakan dan pertumpahan darah3ermeterai perjanjian menghentikan sengketa berdarah selama 4& tahun yang telah mengorbankan 1$& &&&

nyawa

3 Era baru kehidupan penduduk Selatan Filipina akan bermula. esediaan yang berstatus pelarian di Sabah

bersedia kembali ke tanah air mereka untuk meneruskan kehidupan, menamatkan Caman kehidupan yang

penuh kon'lik dan pemberontakan Idea 7Berakhir kemiskinan dan kedai'an

3eamanan akan membawa kehidupan yang lebih baik, menandakan berakhirnya kemiskinan dan kedai'an

3Sistem kehidupan yang mula tersusun akan menggerakkan akti<iti ekonomi masyarakat dengan lebih baik

3egiatan ekonomi akhirnya akan turut mengundang kemasukan pelabur termasuk pelabur dari Malaysia

esimpulanon'lik berdarah selama empat dekad di Selatan Filipina telah berjaya dirungkai dengan keupayaan diplomasi

Malaysia. 8undingan tersebut juga menandakan berakhirnya banyak episod sedih kepada rakyat SelatanFilipina berkenaan.


1/. Pulau Senkaku atau 6iaoyu menjadi punca kon'lik )hina+=epun. on'lik ini berisiko mengganggukestabilan rantau ini termasuk ekonomi Malaysia. Bincangkan.

RANGKA JAWAPAN

Pengenalanon'lik dua kuasa ekonomi dunia pastinya akan membawa kesan kepada pertumbuhan ekonomi serantau.emelesetan ekonomi =epun turut dipengaruhi oleh tindak balas ekonomi )hina terhadap =epun. empiaskesan pertembungan dua negara maju ini turut menimpa Malaysia dan rantau -SE-D.

Idea 1on'lik ketenteraan

3 etegasan )hina yang sanggup berperang demi menguasai wilayah yang dituntut sebagaimana laporanakhbar utama di )hina semasa kemuncak kon'lik tidak boleh dipandang ringan3 Sebanyak #& orang tentera Kietnam terbunuh semasa kedua+dua negara bertembung merebut epulauan

Spratly dan Paracel membuktikan tekad )hina3 =ika isu ini gagal ditangani dengan sebaik mungkin, !aut )hina Selatan akan menyaksikan pertembungan

tenteraIdea $

Pertembungan kuasa besar 3 -merika Syarikat telah meningkatkan keupayaan pertahanan =epun apabila negara berkenaan diasak oleh

)hina atas kon'lik perebutan Pulau Senkaku3 8adar berkuasa tinggi dibekalkan kepada =epun untuk mengesan kehadiran peluru berpandu )hina

3 !atihan bersama tentera -merika Syarikat dan =epun juga telah ditingkatkan. Satu situasi yang jelas telahmengheret sama -merika Syarikat dalam sengketa Senkaku ini

Idea /12



estabilan ekonomi3 indak balas )hina ke atas tindakan =epun memiliknegarakan Pulau Senkaku telah menjejaskan proses

pemulihan ekonomi =epun. Proses pemulihan ekonomi yang perlahan turut dipengaruhi oleh kelembapaneksport =epun

3 Pasaran barangan =epun di )hina terhenti dengan banyaknya. Sentimen anti =epun membuatkan masyarakat)hina menolak barangan =epun. 6alam tempoh 1& tahun, nilai eksport =epun jatuh mendadak ke tahap palingrendah

3 emelesetan ekonomi =epun turut menjejaskan ekonomi negara serantau -SE-D kerana =epun merupakanantara rakan dagangan terbesar -SE-DIdea 4ejatuhan nilai pelaburan (F6I*3 Pelaburan dari =epun (F6I* telah merosot ekoran kemerosotan ekonomi =epun. Selagi =epun tidak pulihdaripada kemelesetan ekonomi, F6I dari negara berkenaan gagal untuk ditingkatkan3 ekurangan F6I akan turut membantutkan pertumbuhan ekonomi negara anggota -SE-D sekiranya gagalmenarik F6I dari negara lain bagi memenuhi ruang pelaburan

Idea 7Menjejaskan industri pelancong3 emerosotan ekonomi =epun turut membawa kemerosotan kepada kehadiran pelancong dari negara

berkenaan sama ada ke Malaysia mahupun ke negara anggota -SE-D yang lain3 Pakej pelancongan dari =epun yang berkurangan menurunkan permintaan untuk tempahan hotel dan

penerbangan

esimpulan)hina dan =epun amat penting kepada rantau -SE-D khususnya dalam aspek perdagangan. emelut duanegara ini akan menarik sama negara serantau.Format jawapan: "ima i#ea #iperluan

14. Banyak catatan tentang keupayaan Malaysia dalam menyelesaikan kon'lik serantau dan antarabangsa.Alaskan pernyataan ini.

RANGKA JAWAPAN

Pengenalan

Malaysia mendapat pengiktira'an dunia dalam banyak aspek. Malaysia bukan sahaja menjadi contoh kepadanegara dalam menghadapi kon'lik dalaman, malah keupayaan dalam menyelesaikan kon'lik negara lain.Banyak contoh melibatkan kejayaan Malaysia.

Idea 1

Perang dan krisis emboja3 Malaysia memainkan peranan menjadi orang tengah menamatkan kon'lik perang di emboja. uala !umpur

menjadi saksi kepada penyelesaian krisis emboja dengan menemukan pihak+pihak yang bertelagah3 Perang di emboja ditamatkan melalui perjanjian perdamaian yang ditandatangani semasa pentadbiran un

6r. Mahathir MohamadIdea $risis Selatan Filipina

3 Sekali lagi kekuatan diplomasi kepimpinan Malaysia diiktira' sehingga termaktub perjanjian damai erajaan

Filipina dan Bangsamoro3 Peranan Malaysia yang memulakan rundingan sejak 1& tahun lalu semasa 6ato Sri Dajib un -bdul 8aCak

menjadi Menteri Pertahanan lagi

3 ini setelah 6ato Sri Dajib un -bdul 8aCak menjadi Perdana Menteri, perjanjian damai dimeterai setelahmengorbankan 1$& &&& rakyat FilipinaIdea /

Menghubungkan Fatah dan 5amas

3 6ua pihak yang berkuasa di Palestin sering berkon'lik walaupun menghadapi musuh yang sama, iaitu Israel

3 Perdana Menteri Malaysia telah mengunjungi 0aCa yang dikuasai 5amas antara lainnya bagi raenyatakankesediaan menjadi orang tengah antara dua pihak berkuasa Palestin berkenaan

13



3 Pengaruh Malaysia meletakkan dua kumpulan ini dalam keadaan lebih bersedia untuk berdamai dan bekerjasama yang akhirnya menghalakan perjuangan untuk kemerdekaan PalestinIdea 4Isu -ntartika

3 Malaysia juga berani menyuarakan isu -ntartika yang akhirnya dipersetujui antarabangsa bahawa -ntartikamerupakan hak warisan sejagat

3 Malaysia membantah kuasa besar yang cuba memonopoli sumber galian yang mahal di kawasan berkenaan

selain memonopoli usaha membuat penyelidikan3 Peranan Malaysia dalam mengetengahkan dan mengubah GpenguasaanG kuasa besar ke atas -ntartikamendapat sanjungan banyak pihak Idea 7Ekstremisme dan perang keganasan

3 uasa besar menyalahgunakan kuasa dalam melindungi kepentingan mereka. -tas alasan memerangikeganasan, Ira> dan -'ganistan GdimusnahG dan diserang. Mangsa kerakusan kuasa besar ini tidak terbela

3 Malaysia dengan berani berusaha GmengubatG rasa kecewa masyarakat dunia yang melihat kerakusan pemimpin -merika Syarikat dan Britain dengan menubuhkan ribunal =enayah Perang -ntarabangsa uala!umpur (!))* bagi membicarakan dua pemimpin berkenaan

3 8iak masyarakat global juga telah dapat dikesan dengan usaha Malaysia mengorientasikan pemikiranmasyarakat dalam tindakan terhadap ekstremisme

esimpulaneupayaan Malaysia telah banyak mempengaruhi keamanan serantau dan mempengaruhi pemikiranmasyarakat global. ejayaan Malaysia bukan sahaja diiktira', malah dipelajari oleh sebahagian besar negaraFormat jawapan: "ima i#ea #iperluan

17. )hina dan Malaysia mempunyai hubungan yang istimewa sehingga )hina menganggap Malaysia sebagaisaudara baik serta jiran yang akrab2. Alaskan hubungan terebut.

RANGKA JAWAPAN

PengenalanMalaysia telah meningkatkan hubungan dengan )hina kepada hubungan strategik. 5ubungan istimewadengan )hina ini memasuki 'asa baru apabila banyak perse'ahaman dan perjanjian ditandatangani antara dua

negara. 5ubungan ini tidak berlaku antara )hina dengan negara lain.

Idea 1Menyokong pencalonan )hina

3 5ubungan Malaysia+)hina mula terjalin semasa pentadbiran Perdana Menteri Malaysia yang kedua, un-bdul 8aCak 3 5ubungan yang dibina oleh Malaysia amat dihormati oleh )hina. eistimewaan hubungan dua negara initerbukti apabila Malaysia dengan berani menyokong penyertaan )hina sebagai anggota kepada PertubuhanBangsa+Bangsa Bersatu (PBB* pada tahun 1":1Idea $Mengadakan hubungan diplomatik tanpa mengira ideologi3 Malaysia juga dihormati kerana dari mengamalkan dasar yang tertutup dengan bergantung kepada

Barat sama ada dari segi keselamatan mahupun bantuan modal dan teknikal, Malaysia beralih kepada dasar yang lebih terbuka3 Malaysia mengadakan hubungan dengan )hina walaupun negara berkenaan mengamalkan ideologikomunis dan Malaysia negara yang mendukung Pertubuhan Persidangan Islam (;I)*

• 5ubungan yang dimulakan Malaysia ini akhirnya diikuti negara lain di rantau -SE-D

Idea /Melonggarkan pergerakan rakyat )hina

3 Malaysia berjaya memnding pergerakan dan kemasukan rakyat )hina ke Malaysia dengan cara yang mudah3 Kisa selepas ketibaan antaranya diberi kepada pelancong )hina menj adi pergerakan pelancong dari negara

ini menjadi mudah. eistimewaan ini menjadikan hubungan dua negara bertambah erat3 ini, seramai tiga juta rakyat )hina melawat Malaysia dalam masa setahun dan dijangka meningkat kepada

enam hingga tujuh juta setahun menjelang tahun $&17. Malaysia menerima kemasukan rakyat )hina samaada sebagai pelancong mahupun sebagai pelajar

Idea 414



emasukan pelaburan yang besar

3 eistimewaan hubungan Malaysia+)hina tergambar jelas melalui perse'ahaman menubuhkan amanPerindustrian Malaysia+)hina uantan (M)IP* di uantan

3 M)IP merupakan Con pembangunan ekonomi yang melibatkan pelaburan untuk pembangunan industri,kediaman, perkhidmatan tambahan, pengeluaran dan pusat hidupan dan sainti'ik serta perkhidmatanteknologi

3 Selain itu, )hina juga bersetuju membuat pelaburan bagi membesarkan pelabuhan uantan selain cadangan

pembinaan kampus cawangan Ani<ersiti HiamenIdea 7

8akan dagangan yang besar

3 6i sebalik keadaan ekonomi global yang meleset dan tidak menentu, cukup luar biasa apabila jumlahdagangan )hina dan Malaysia mencecah -SS"4.# bilion, iaitu peningkatan sebanyak 7./ peratus berbandingtahun $&11. !ebihan dagangan Malaysia adalah sebanyak -S$1.: bilion

3 )hina merupakan rakan dagangan terbesar bagi Malaysia. esuraman dagangan dengan =epun dapatditampung dengan meningkatnya hubungan dagangan dengan )hina

esimpulan

5ubungan dengan )hina membawa nilai tambah yang besar kepada Malaysia. esediaan pemimpin duanegara memudahkan peningkatan hubungan yang terjalin. Format jawapan: lima i#ea #iperluan

19. Malaysia telah melepasi beberapa tahap dalam pembinaan dasar luarnya sebelum mencapai tahapkematangan dan pragmatik. Alaskan perkembangan tersebut.

RANGKA JAWAPAN

Pengenalan

6asar luar yang dibentuk membantu kedudukan negara baik dalam aspek keselamatan, mahupun aspek ekonomi. 6asar luar Malaysia terbina dengan cemerlangnya oleh pemimpin+pemimpin negara. ekuatandasar luar ialah kekuatan kepada negara dalam menghadapi cabaran luar.

Idea 1

Permulaan dasar tertutup dan bergantung kepada Barat3 Malaysia melalui proses pembinaan dasar luar yang berubah dan pragmatik. Bermula dengan dasar yangtertutup dan banyak bergantung kepada Barat dalam banyak hal sama ada dari segi keselamatan mahupun

bantuan ekonomi dan teknikal

3 Situasi ini disebabkan negara baru mendapat kemerdekaan dan masih diancam komunis dan juga kon'rontasi

dengan IndonesiaIdea $

6asar berkecuali dan bersahabat dengan negara Islam

3 Selepas melepasi tahap pertama, Malaysia bergerak dari dasar yang berpihak kepada dasar lebih terbuka dan

berkecuali

3 6engan menyokong kuat Pergerakan Degara Berkecuali (D-M*, Malaysia beralih kepada dasar yang lebih

terbuka dengan mengadakan hubungan dengan semua negara tanpa mengira ideologi

3 Frasa hubungan dengan )hina dan dengan negara komunis yang lain bermula

3 Meningkatkan hubungan dengan negara Islam dan mendukung kuat Pertubuhan Persidangan Degara Islam

(;I)* dengan menjadi Setiausaha -gung pertamaIdea /

Mementingkan hubungan serantau dan setara' dan ber'okus kepada hubungan ekonomi

3 Fasa seterusnya dasar luar Malaysia diarah kepada mengeratkan hubungan serantau dengan menjadi

penggerak utama kepada pertubuhan serantau -SE-D bagi memacu ekonomi

3 Memandangkan usaha meningkatkan ekonomi melalui hubungan dengan negara maju agak terbatas,

Malaysia menekankan hubungan sesama negara membangun dan negara Islam

3 ekuatan dibina bagi membetulkan ketidakadilan dunia baik dari sudut ekonomi, perdagangan dan

penguasaan kuasa besar Idea 4

6asar yang lebih berani dan membentuk kepimpinan

15



3 Malaysia mula menunjukkan ketegasan dalam menentang keganasan antarabangsa dan menolak keganasan

yang dikaitkan dengan agama, bangsa dan warna kulit

3 Mempengerusikan ;I) dan D-M, memperjuangkan pendekatan multilateral dan bersuara lantang membetul

kepincangan PBB. Pendemokrasian PBB menjadi agenda dalam membetulkan ketidakadilan dunia

3 Mendukung kedudukan sebagai negara Islam contoh, progresi' serta mendukung kesederhanaan dalam

tindakanIdea 7

6asar yang lebih pragmatik dan diplomatik 3 Mengadakan hubungan strategik dengan banyak negara. Memacu pertumbuhan ekonomi ke arah negara

berpendapatan tinggi. Menandatangani pelbagai perjanjian ke arah mencapai hasrat tersebut3 omited dengan usaha mewujudkan keamanan dan kesejahteraan dunia. Mempelopori 0erakan

kesederhanaan 0lobal (0MM* yang berusaha mengubah pendekatan masyarakat global menghadapikeganasan. Menegak keadilan dengan menubuhkan tribunal (!))* mengadili penjenayah perang

3 Berusaha (berupaya* menyelesaikan kon'lik negara lain khususnya di selatan Filipina. 6asar yang pragmatik dan diplomatik ini mendapat pengiktira'an dunia

esimpulan

Susur galur dasar luar yang dibentuk oleh pemimpin negara membantu meningkatkan kecemerlangan negarakhususnya pada pandangan masyarakat luar.


1:. Pada # ;gos $&1$ lepas, genaplah 47 tahun usia -SE-D. Damun, -SE-D harus melepasi cabaran politik semasa untuk terus kekal cemerlang. Bincangkan.

RANGKA JAWAPAN

Pengenalan-SE-D kukuh dan cemerlang atas semangat permua'akatan -SE-D. Damun isu+isu bersi'at dalaman dan luaranmencabar keutuhan -SE-D. ;leh itu, -SE-D perlu meningkatkan lagi kematangan dalam menghadapi cabarankhususnya melibatkan politik.Idea 1

Isu etnik 8ohingya3 Isu etnik 8ohingya boleh mempengaruhi hubungan mesra antara negara -SE-D. Sebarang keputusan yang

dibuat oleh kerajaan Myanmar perlu mengambil kira perasaan tiga negara anggota yang beragama Islam

3 iga anggota berkenaan juga tidak boleh Gtersalah langkahG mengambil tindak balas terhadap sebarang tindakanyang dibuat oleh Myanmar bagi menangani kon'lik masyarakat 8ohingya

3 Situasi ini menjadi cabaran kepada -SE-D untuk mempengaruhi Myanmar agar berlaku adil mengikut standardantarabangsa

Idea $Isu epulauan Spratly

3 Buat pertama kali anggota -SE-D gagal mencapai kata sepakat dalam isu yang dihadapi. Malaysia, Kietnam,Brunei dan Filipina menuntut diselesaikan secara multilateral. Manakala negara )hina menuntut agar diselesaikan secara bilateral dengan negara yang terlibat

3 Singapura, Myanmar dan !aos kelihatan berkecuali sementara emboja menyokong pendekatan yang

dikehendaki )hina3 Antuk meneruskan momentum kesepakatan, maka isu epulauan Sparatly dan Paracel ini hendaklah

dikompromikan dengan berkesan dalam kalangan anggota -SE-D. Mengekalkan status >uo lebih baik daripada memanjangkan krisis

Idea /=enayah merentasi sempadan

3 alaupun jenayah merentasi sempadan ini telah terkawal sejak Malaysia dan Indonesia berserta -ustraliamenandatangani perse'ahaman perkongsian maklumat dan risikan, namun -SE-D masih perlu berwaspadatentang risiko yang masih dihadapi

3 Penahanan dua rakyat Malaysia di !ubnan menunjukkan masih ada kumpulan yang mengambil pendekatansendiri dalam menangani kon'lik. Pencerobohan askar esultanan Sulu di Sabah juga menyebabkan tindakankeras terpaksa diambil untuk menangani masalah ini

3 ragedi pengeboman 5otel Marriott di Bali perlu dilihat sebagai tanggungjawab bersama -SE-D

Idea 416



untutan pertindihan wilayah antara negara anggota3 alau tuntutan antara Malaysia dengan Singapura, Malaysia dan Indonesia selesai dimuktamadkan, namun

pertindihan tuntutan masih lagi berlaku3 Malaysia dengan hailand, Malaysia dengan Brunei dan Malaysia dengan Indonesia di epulauan Sulawesi

masih belum dimuktamadkan3 -SE-D perlu ada mekanisme pilihan tindakan dalam memutuskan isu pertindihan tuntutan ini. )abaran kepada

-SE-D menentukan mekanisme terbaik

Idea 7Strategi terbaru -merika Syarikat (-S*

3 Penglibatan -S di rantau -sia Pasi'ik semakin ditingkatkan melalui strategi pangsi Pasi'ik. -Smempertahankan pendirian bahawa kedudukan )hina dalam Gkeadaan yang masih boleh dikawalG

3 Pendirian -S ini membuatkan negara berkenaan menggandakan penglibatan mereka di rantau -SE-D bagimengimbangi kedudukan )hina

3 )abaran ini perlu ditangani oleh -SE-D dengan penuh berhemah. Permua'akatan yang cemerlang sebelum initidak boleh diketepikan kerana kepentingan negara sendiri


1#. 0erakan esederhanaan 0lobal (0MM* dicetuskan oleh Malaysia merupakan pendekatan untuk mengubahcara menangani kon'lik peringkat global. Bincangkan rasional Malaysia mahu masyarakat antarabangsamengaplikasikan pendekatan ini dan cadangkan cara+cara mencapai hasrat ini.

RANGKA JAWAPAN

Pengenalan

Melihat kepada banyak peristiwa berlaku selepas perang Ira>, serangan ke atas Pusat 6agangan 6unia ()*-merika Syarikat dan rentetan banyak peristiwa lain yang menggambarkan satu tindakan bersi'at ekstrem. Maka,Malaysia menganjurkan satu trans'ormasi dalam bertindak melalui 0erakan esederhanaan 0lobal. !angkah+langkah berkaitan juga diambil negara memastikan penerimaan gagasan ini dalam kalangan masyarakat global.

-* 8asional

Idea 1

Berleluasa tindakan ekstremisme

* indakan ekstremisme semakin berleluasa. Perang terhadap Ira> dan -'ganistan merupakan satu keganasan

* indakan kerajaan hailand ke atas kebangkitan rakyatnya di selatan negara berkenaan sehingga meragut

banyak nyawa secara tragis juga satu tindakan ekstrem. ragedi pengeboman 5otel Marriott di Bali,Indonesia juga satu tindakan ekstrem.

3 ;leh itu, Malaysia menganjurkan satu gerakan yang berusaha mengorientasikan semula cara bertindak masyarakat global dalam menghadapi ekstremisme

Idea $

anggapan yang salah terhadap keganasan

3 Berleluasanya Islamo'obia juga menjadi kewajaran pada Malaysia untuk menonjolkan pendekatan

berkenaan. 6iskriminasi terhadap agama Islam semakin berleluasa

3 emenangan parti sayap kiri dalam kebanyakan negara Barat yang bersikap anti Islam merupakan satu

perkembangan yang boleh meningkatkan ekstremisme

3 Malaysia berusaha meyakinkan dunia bahawa sebarang keganasan tidak boleh didepani dengan keganasan.eadaan ini akan menambah lagi ketegangan dan tindak balas yang berpanjangan.

Idea /

aedah menangani kon'lik yang tidak berkesan3Perang Ira>Iran merupakan kaedah yang ekstrem dalam menangani kon'lik antara kedua+dua negara

berkenaan. on'lik -Cerbaijan dan -rmenia yang berakhir dengan peperangan juga menggambarkan kaedah penyelesaian kon'lik yang tidak berkesan

3;leh itu, Malaysia mempunyai alasan untuk menonjolkan kaedah mengurus kon'lik secara berhemah dan berdiplomasi

Idea 4ajian pakar atas kemerdekaan banyak negara

17



36apatan daripada kajian oleh bekas Pengarah -gensi Perisikan -merika Syarikat, !aksamana 6ennis ). Blair bahawa peralihan kuasa di 9: buah negara autokratik, didapati sebanyak :&% atau 4: buah negara mencapaikemerdekaan tanpa menggunakan keganasan.

36aripada /&% peralihan kuasa yang dicapai melalui keganasan, hanya empat buah negara mencapaikebebasan. ;leh itu, pendekatan tanpa keganasan lebih membawa kejayaan berbanding keganasan

B* Asaha Mencapai 5asrat

Idea 7MenganjurPersidangan-ntarabangsa

. Malaysia telah menganjurkan satu persidangan antarabangsa bagi meletak titik mula 0erakanesederhanaan 0lobal (0MM*. Persidangan berlangsung di uala !umpur.

. 0MM mempromosikan pendekatan kesederhanaan atau jalan tengah bagi menangani kon'lik. JayasanPergerakan esederhanaan 0lobal ditubuhkan untuk berperanan menyatukan gerakan menentang keganasandan ekstrem sama ada yang digerakkan oleh agensi kerajaan atau badan bukan kerajaan

Idea 9

0erakan serantau. Melalui -SE-D, Malaysia cuba menerap penerimaan anggota -SE-D terhadap perlunya sikap berkecuali

bagi mengekal keamanan dan keharmonian

-SE-D juga berusaha mengelakkan berlakunya persaingan senjata dengan menjadikan agenda

bersama dan serantau sebagai kawasan on Bebas Senjata Duklear -sia enggara (SE-DF*3 Pendekatan berkecuali dan tidak berpihak ini merupakan satu kesederhanaan dalam tindakanIdea :

Mani'estasi melalui tindakan+rundingan di selatan Filipina3 Malaysia membuktikan pendekatan sederhana dan diplomasi lebih berjaya tanpa melalui keganasan

dan kekerasan3 ejayaan dalam rundingan menamatkan kon'lik berdarah di Selatan Filipina yang berlarutan selama

empat dekad membuktikan pendekatan wasatiah yang dicanangkan oleh Malaysia lebih berkesan

Idea #;rientasi semula 'ahaman terhadap Islam3 Malaysia menganjurkan dialog Islam Barat bagi meningkatkan ke'ahaman terhadap Islam. Sentimen

Islamo'obia mesti ditamatkan. 6ialog telah membolehkan masyarakat Barat menilai semula persepsimereka terhadap Islam

3 Malaysia menekankan tidak semua keganasan dimulakan oleh penganut agama Islam. Penganut agamalain juga terlibat dengan keganasan. Setiap agama menganjurkan kepada kebaikan.

Idea "Meuar+uarkan amalan di Malaysia

3 Malaysia mengisytiharkan diri sebagai negara Islam yang mengamalkan pendekatan sederhana.-malan Islam di Malaysia tidak mengganggu gugat kedudukan dan amalan agama lain. MasyarakatMalaysia boleh berkongsi hidup dengan penganut agama lain atas si'at toleransi yang dimiliki

3 Malaysia juga sebagai negara majmuk paling menepati kemajmukannya atas komposisi antara kaumyang tidak jauh berbeCa. Damun Malaysia berjaya mengekalkan keharmonian tersebut melalui

pendekatan kesederhanaan

Format jawapan: 3A + 2B/2A + 3B

1". esepakatan dan semangat -SE-D telah menjadi 'ormula kepada penyelesaian kon'lik serantau.Bincangkan.

RANGKA JAWAPAN

Pengenalan

Banyak isu dan kon'lik serantau diselesaikan melalui semangat -SE-D. -da pendekatan yang diambil secarakelompok seperti isu demokrasi dan sekatan ke atas Myanmur oleh kuasa besar. -da isu yang diselesaikansecara mua'akat dua hala sebagai anggota kepada -SE-D.

Idea 1

Penyelesaian kon'lik sempadan mengikut undang+undang antarabangsa

18



3 on'lik pertindihan sempadan antara Malaysia dengan Singapura telah dirujuk kepada Mahkamaheadilan -ntarabangsa (I)=*. Begitu juga dengan pertindihan sempadan antara Malaysia denganIndonesia

3 -tas semangat -SE-D, kedua+dua pihak telah bersetuj u untuk menerima sebarang keputusan yangdibuat oleh I)=. -tas kesepakatan yang telah dipupuk, syarat sebelum dirujuk kepada I)= yangmengehendaki kedua+dua buah negara bersetuju untuk memilih penyelesaian mengikut undang+undangantarabangsa juga dapat dipatuhi

Idea $Projek usaha sama cari gali minyak

3 Malaysia dan hailand menghadapi isu pertindihan sempadan di kawasan yang memiliki sumber galianyang bernilai tinggi. Begitu juga kemelut Malaysia dengan Brunei di kawasan yang dikenali sebagaiBlok 1#

3 -tas semangat -SE-D, kon'lik dengan hailand di kawasan yang dinamakan eluk Siam diselesaikanmelalui kaedah mua'akat yang melibatkan dua tahap, iaitu menjalankan usaha cari gali secara bersamadan menikmati hasil secara bersama. Penyelesaian yang hampir sama juga dimua'akatkan bersamaBrunei

Idea /8undingan kedamaian Selatan Filipina

3 on'lik di Selatan Filipina juga menjadikan Malaysia turut terlibat sama. Malaysia terpaksa menanggungkos menjaga pelarian, kos kawalan sempadan dan kes peningkatan penyeludupan senjata

3 -tas semangat dan tolak ansur sebagai anggota -SE-D, kon'lik berkenaan telah berjaya dirunding danditamatkan. esediaan pemimpin Filipinamelihat isu berkaitan sebagai GkudisG kepada-SE-D telah membawakejayaan dalam rundingan

Idea 4Pendemokrasian Myanmar

3 Myanmar telah dikenakan sekatan oleh -merika Syarikat dan sebahagian negara Eropah. -tas semangat-SE-D, negara anggota -SE-D lain menolak sekatan yang dikenakan, akhirnya sekatan berkenaan kurang

berjaya dilaksanakan3 Myanmar bersedia berunding berkaitan dengan penerimaan amalan demokrasi di negara berkenaan atassemangat -SE-D. anda mua'akat juga ditunjukkan semasa Myanmar dilanda au'an Dagis yangmengorbankan banyak nyawa dan harta benda. Degara ini hanya bersedia menerima bantuan dari rakan dalamkalangan negara -SE-D

Idea 7

on'lik Stesen ereta -pi anjung Pagar 3 -tas semangat dan mua'akat -SE-D, Malaysia rela menyerahkan kawasan Stesen ereta -pi anjungPagar kepada Singapura untuk keperluan dimajukan dalam bidang lain3 esan daripada semangat -SE-D yang dipupuk, Singapura menggantikan kawasan stesen yang diambildengan kawasan lain di negara berkenaan

3 Semangat -SE-D juga membuat Singapura menyerahkan sebahagian projek pembangunan di kawasanstesen kereta api tersebut kepada Malaysia


KARANGAN STPM PENGAJIAN AM SEM 3 PRA U PELANGISOALAN 1

Gejala b!" #a$a#%#a$a# be!la# &' (el!" &$'a )e!*a(# $e+a!a Mala,('a-Gejala '$'

*e*ba.a pelbagai implikasi b!# #e/a&a $e+a!a-'$a$+#a$-

1 Kemiskinan Kela!+a ,a$+ *'(#'$ *e*e!l#a$ (a"a &a!'/a&a (e)'a/ a"l' #ela!+a $)# *e$a!'!ee#' ba+' *e$a*/$+ #(#e"'&/a$ ,a$+ (e*a#'$ "a!' (e*a#'$ *e$'$+#a) Ka$a#%#a$a# be!"e$)' (e#la" &a$ &'/a#(a be#e!ja Kea&aa$ &a' '$' )e!lal *e$&e(a# be!ba$&'$+ &e$+a$ #e/e!la$ *e$&a/a) /e$&'&'#a$

2Manfaat buruh kanak kanak Maj'#a$ *e*a$+ *e*'l'" $)# *e$+/a" #a$a#% #a$a# )e!)a*a (e#al' &ala* #e!ja,a$+ )'&a# be+') be!a) &a$ )'&a# *e*e!l#a$ )e$a+a (e/e!)' !a$+ &e.a(a K( *!a" &a$ *e!e#a j+a )'&a# )e!'#a) &e$+a$ $&a$+% $&a$+ b!" (e/e!)' )'&a#/e!l *e$a!* #e/a&a K*/la$ a$+ S'*/a$a$ Pe#e!ja KSP&a$ Pe!)b"a$Ke(ela*a)a$ S('al Pe!#e(-

19



Pe!*'$)aa$ $)# *e$&a/a)#a$ b!" #a$a#%#a$a# be!)a*ba" *e$,ebab#a$/e!)a*ba"a$ b'la$+a$$,a

3Kelemahan pcnguatkuasaan undang-undang Maj'#a$ be!a$' *ela$++a! $&a$+%$&a$+ &a,a !a(a" ,a$+ be!la# &ala* #ala$+a$ /e+a.a' /e$+a) #a(a Ka$a#%#a$a# *e$ja&' *a$+(a ('()e* /e!$&a$+a$ ,a$+ (e/a))$,a *el'$&$+' *e!e#a

4Kegagalan dalam sistem pendidikan

a!( be#e!ja (ele/a( .a#) /e!(e#la"a$ Me$++a$++ /!(e( /e*belaja!a$ *e!e#a e!"e$)' )e!( &a$ *e!e#a *e$ja&' +l$+a$ b)a "! Ma(a "a&a/a$ +l$+a$ *&a '$' )e!+a&a'

5 Kesan psikologi terhadap kanak-kanak Me!e#a *la *e*ba) /e!ba$&'$+a$ &a$ /e*e!"a)'a$ (')a(' &' (e#el'l'$+ *e!e#a :a*a$ #a$a#%#a$a# (e/a))$,a *e$ja&' a*a$ $)# *e!e#a *e*/elaja!' (el#%bel##e"'&/a$ Pe!a(aa$ )e!)e#a$ a#'ba) #e+a+ala$ *e$'#*a)' a*a$ #a$a#%#a$a# &a$ beba$ #e!jaa#a$ *e*ba.a #e(a$ /('#l+'

SOALAN 2

Sala" (a) '( a$)a!aba$+(a ,a$+ ble" *e$+++a) #e&ala)a$ $e+a!a Mala,('a a&ala"+lbal'(a('-;' (a*/'$+ *e*ba.a pelbagai manfaat< +lbal'(a(' j+a *e$+++a) '&e$)')'(e(ba" $e+a!a-'$a$+#a$-1 Melahirkan masyarakat bermaklumat dan berpengetahuan Mela"'!#a$ (eba" *e&'a +lbal ,a$+ *e$)!a$(!*a('#a$ .a!+a $e+a!a *e$ja&'(eba" *a(,a!a#a) ,a$+ be!*a#l*a) &a$ be!/e$+e)a"a$ Se*/a&a$ )'&a# ble" *e$+e"a&#a$ #e*a(#a$ *a#l*a) la! Ke)e!b#aa$ '$' a#a$ *e*be!' /ela$+ ,a$+ (a*a Ma#l*a) &a$ /e$+e)a"a$ '$' *e$e!aj' /elba+a' '$&()!, &a$ /e!#e*ba$+a$ )e#$l+',a$+ ba"a!

2 Meningkatkan pelaburan Me$a!'# (,a!'#a)%(,a!'#a) be(a! *elab! Me*ba.a be!(a*a /elba+a' *a$aa)

Pe$&a/a)a$ $e+a!a *e$'$+#a) Ke/a#a!a$ )e#$'#al (e!)a /e$+!(a$ ,a$+ &'/!a#)'##a$ &ala* (,a!'#a) +e!+a(' '$' ,a$+&'/'$&a" *a(#

3Pengaruh dunia yang menggugat pemikiran warga tempatan S*be! *a#l*a) ,a$+ )'a&a "a& *e*ba.a ba"a,a &'!a# &a$ &'/e$+a!"' le"/e$&a/a) a.a* (e&$'a Pelba+a' !ea#(' a#a$ *$l ba'# ,a$+ /(')' *a"/$ ,a$+ $e+a)' Ne+a!a a!a) ,a$+ be!'a%'a *e$e+a##a$ #ea&'la$ a#a$ ba *e*/e$+a!"' !a#/e*'#'!a$ &a$ )'$&a#a$ /e$&&# )e*/a)a$

4 Ancaman kehilangan budaya tempatan &a,a ,a$+ *e$ja&' '&e$)')' #eba$+(aa$ *e$+"a&a/' !'('# &'#e)e/'#a$ #e!a$a&'+a$)'#a$ le" b&a,a la! &a,a ba+' $e+a!a #a(a be(a! e#$*' &$'a (e$)'a(a be!ja,a &')e!'*a Ke"'la$+a$ '&e$)')' )e!)a*a (e#al' &ala* #ala$+a$ !e*aja ,a$+ +e*a! a#a$ b&a,aa('$+ ,a$+ &'a$++a/ leb'" be!()a)( &a$ be!*a!a"

5 Ancaman terhadap ekonomi Malaysia Me$&e&a"#a$ Mala,('a #e/a&a e#$*' &$'a ,a$+ &'#a.al le" $e+a!a%$e+a!a *aj Me*/$,a' #e#a)a$ e#$*' &a$ *e*/$,a' #a/a(')' $)# *e$+a.al (e!)a*e$+++a) e#$*' (e(eba" $e+a!a Ke*aja$ &ala* )e#$l+' &'+')al *e*&a"#a$ !a$+ /e!(e!a$+a$ *e$+e)a"'#ea&aa$ e#$*' (e"'$++a *a*/ *e$+a#'ba)#a$ #e!$)"a$ e#$*

SOALAN 3

20



enomena !erebu ,a$+ *ela$&a $e+a!a (e)'a/ )a"$ *e*ba.a pelbagai kesan ,a$+b!#-;e*' *e*a()'#a$ #al')' &a!a ,a$+ ba'#" langkah-langkah ,a$+ be!#e(a$ "a!(&'a*b'l $)# *e$a$+a$' *a(ala" '$'-Jela(#a$ /e!$,a)aa$ '$'-I('% '(' /e$)'$+ <K#$A% &

1 'mplikasi terhadap kesihatan

Gl$+a$ ,a$+ /al'$+ be!'('# )'$++' a&ala" +l$+a$ )a- #a$a#%#a$a# &a$ /e(a#') a(*aMe$+a$&$+' ba"a$ ,a$+ ble" *e$+a#'ba)#a$ /e$,a#') a(*a< (a#') )e#a#< (el(e*a</e&'" *a)a< b!$#')'(< &a$ (eba+a'$,aa"a$%ba"a$ /l*b* ble" *e$,ebab#a$ *)a(' #!*(* a"a$ "'&!#a!b$ ble" *e$,ebab#a$ /e$,a#') #a$(e! &a$ #e!(a#a$ )a#

( )asil dan kualiti sektor pertanian akan ter!e!as Je!eb *e$+"ala$+ /a$a!a$ a"a,a Me$++!a$+#a$ &a$ *ela*ba)#a$ /!(e( )('$)e('( )a$a*a$ Me$++a$++ /!(e( /e$&eb$+aa$ ,a$+ *e!/a#a$ /!(e( ,a$+ *e$e$)#a$ #a$)')'"a('l ,a$+ ble" &'/e!le"' Se#)! /e!)a$'a$ $e+a!a a#a$ )e!jeja( (e#'!a$,a *a(ala" '$' be!la!)a$

*angkah mengatasi

3 Mengharamkan pembakaran terbuka serta pembebasan asap yang berlebihan ;e$&a *a#('** "a!( &'#e$a#a$ Pe*a$)aa$ (e!)a #!&'$a(' a$)a!a a+e$(' $)# *e*a()'#a$ (,a!'#a) &a$ #'la$+ )'&a#*ela##a$ #e(ala"a$ O!a$+ !a*a' j+a /e!l (e$(')' &a$ *ela/!#a$ #e+'a)a$ /e*ba#a!a$ )e!b#a &'#a.a(a$ #e&'a*a$ *e!e#a Ke(e&a!a$ '$' a*a) /e$)'$+ ba+' *e*ba$)e!a( #e+'a)a$ '$'

4 Kenderaan menggunakan bahan api hidrokarbon Me*b!##a$ la+' #ea&aa$ je!eb ,a$+ *ela$&a $e+a!a Pe$+!a$+a$ j*la" #e!e)a ble" *e*ba.a #eba'#a$ Me$+!a$+#a$ j*la" #e!e)a &e$+a$ be!#$+(' #e$&e!aa$

SOALAN 4

S)a)'()'# *e$$j##a$ ba"a.a 2-5 j)a !a$+ &'/e!&a+a$+#a$ (e)'a/ )a"$ &a$ 1-5 j)a&a!'/a&a j*la" '$' 'ala" #a$a#%#a$a#-Jela(#a$ punca be!la#$,a je$a,a" ,a$+ (e*a#'$(e!'( '$'-

I('%I(' /e$)'$+

1 Kemiskinan Ma$+(a be!(a"a $)# *e$+ba" )a!a "'&/ e!(a"a $)# be!"'j!a" #e $e+a!a ,a$+ leb'" *aj &a$ *e*/$,a' /ela$+ /e#e!jaa$ Te!&a/a) /'"a# ,a$+ ba *e$+a*b'l #e(e*/a)a$ (e/e!)' a+e$(' /e!e#!)a$

( Permintaan tenaga buruh yang tinggi mendorong berlakunya kegiatanpemerdagangan orang S'$&'#e) /e*e!&a+a$+a$ !a$+ *e$+a*b'l #e(e*/a)a$ '$' &e$+a$ *e*be#al#a$ b!"$)# *e$+a) #e$)$+a$ S'$&'#e)%('$&'#e) '$' *e$,a*a! (eba+a' a+e$(' /e#e!jaa$ $)# *e*ba$) b!" a('$+ Ma$+(a a#a$ &'/a#(a be#e!ja &e$+a$ /a" ,a$+ )'&a# (e)'*/al

3 Keuntungan yang lumayan hasil daripada akti+iti pemerdagangan manusia S'#a/ *a)e!'al'()'# *e$ja&'#a$ /'"a# ('$&'#e) "'la$+ /e!' #e*a$('aa$ Me$+e#(/l')a(' !a$+ ,a$+ *e*e!l#a$ /e#e!jaa$ &e$+a$ *e*be!'#a$ #e!ja%#e!ja ,a$+"'$a Pla$+a$ ,a$+ l*a,a$ *e$ja&'#a$ *e!e#a +ela/ *a)a

4 Penguatkuasaan undang-undang yang lemah #*a$ be!a) (e/a))$,a &'#e$a#a$ #e/a&a (e('a/a (a"aja ,a$+ *e$ja&' &ala$+ #*a$ ,a$+ be!a) j+a (e/a))$,a &'#e$a#a$ #e/a&a /'"a# *aj'#a$ ,a$+ *e$+a*b'l/e#e!ja &a!'/a&a ('$&'#e)

21



5 $indiket pemerdagangan orang kebiasaannya mempunyai rangkaian domestik dan antarabangsa Me!e#a *e$jala$#a$ a#=')' *e!e#a &e$+a$ *&a" #e!a$a )'&a# &a/a) &'#e(a$ le" /'"a#be!#a(a P'"a#%/'"a# )e!)e$) $)# *e$+!(#a$ /elba+a' &#*e$ )e$)a$+ *a$+(a Me$+ab!' *a)a /'"a# be!#a(a

SOALAN 5

Mala,('a ,a$+ *e*e)e!a' ;e#la!a(' a# A(a(' Ma$('a le" Pe!)b"a$ a$+(a%a$+(ae!(a) (e$)'a(a be!(a!a *e$e$)a$+ /e$abla$ "a# a(a(' *a$('a &' &$'a-!a'#a$faktor ,a$+ *e$,ebab#a$ $e+a!a )'&a# *e$+"!*a)' "a# a(a(' !a#,a) *e!e#a-

l('%'(' /e$)'$+

1 Kon,ik peperangan Kea&aa$ "!%"a!a (e(eba" $e+a!a T'a&a ('a) /e!'#e*a$('aa$ &a$ )'&a# be!)'$&a# (ea!a !a('$al A#'ba) #e'$+'$a$ $)# *e$e!(#a$ #e#a(aa$ Kea&aa$ #aa%b'la )e!ja&' *e$,ebab#a$ (e*a !a$+ #e"'la$+a$ (e*a "a# *e!e#a

( Pemimpin bersikap diktator T'&a# *e$ja*'$#a$ #ebeba(a$ #e!a$a (e*a !a#,a) &'ja&'#a$ "a*ba #e/a&a /e*e!'$)a"&'#)a)! e!la# a#'ba) #a(a )e!)*/ #e/a&a (e(e!a$+ (a"aja ,a$+ be!)'$&a# *e$jala$#a$#a(a e#(e#)'< le+'(la)'< &a$ #e"a#'*a$ U$(!%$(! #ea$+#"a$ &a$ #e#eja*a$ &ala* /e*e!'$)a"a$

3 Pemusatan kuasa kepada satu-satu kaum a# a(a(' #a* *'$!')' )'&a# &'"!*a)' *ala"a$ &'(e#a)$)# *e*a()'#a$ #e('$a*b$+a$ #a* *aj!')' Ke#a(aa$ *ela"'!#a$ )'$&a#a$ *ela*/a Kea$+#"a$ /e*e!'$)a" ,a$+ '$+'$ *e*a()'#a$ #a*% #a* la'$ )'&a# *e$$)) "a#*e!e#a

4 Pertubuhan angsa-angsa ersatu

>$+(' P )ela" ba$,a# #al' &'#e)e/'#a$ &a!'/a&a *e$,ele(a'#a$ *a(ala" &$'a Pe!a$+ &$'a /e!)a*a &a$ #e&a *e*b#)'#a$ #ele*a"a$ ba&a$ /e!)b"a$ (e&$'a Ne+a!a ,a$+ la$+($+ )'&a# *e$+"!*a)' #e/)(a$ &a$ (e!a$ ba&a$ '$&# &$'a '$' Me$++a+al#a$ (a"a ba&a$ '$' $)# *e$ja+a "a# (e)'a/ .a!+a &$'a

5 Kemiskinan Ke*'(#'$a$ *e$,ebab#a$ (a!a (e(e!a$+ )'&a# &'&e$+a!' e!+a$)$+ #e/a&a +l$+a$ ,a$+ be!a&a $)# *e$e!(#a$ #e"'&/a$ T'&a# be!a$' be!(a!a (e"'$++a "a# *e!e#a &'abl'

SOALAN 6Pe$a.a!a$ /e$&'&'#a$ (.a()a be!a*ba" ba+a' e$&a.a$ )*b" /a&a *('* "ja$(ela!a( &e$+a$ /e$b"a$ $'=e!(')'%$'=e!(')' &a$ #lej%#lej )e!#e*#a &' $e+a!a #')a-!a'#a$ kesan /e$&'&'#a$ (.a()a &ala* a+e$&a #e!ajaa$ *ela"'!#a$ *&al '$(a$be!)a!a &$'a-

'si-isi penting1 Meluaskan pasaran pendidikan

I$()')(' /e$&'&'#a$ (.a()a *e*a'$#a$ /e!a$a$ /e$)'$+ Leb'" ba$,a# /ela$+ $)# /elaja!%/elaja! a('$+ &a)a$+ #e Mala,('a I$()')(' /e$&'&'#a$ (.a()a ,a$+ be!)a/a# &' ('$' 'ala" '$()')(' ,a$+ *a(,"!

( Melengkapkan proses pemindahan teknologi" kepakaran dan ilmu pengetahuanterkini

Me*ba.a *a(# 'l* /e$+e)a"a$ )e!#'$' &a$ (a*/'$+ #e/a#a!a$%#e/a#a!a$ Me$jala$#a$ /e!)#a!a$ /elaja &e$+a$ $'=e!('), a('$+ j+a &a/a) *e*ba.a *a(##e/a#a!a$ &a$ )e#$l+'

3 $umber pelaburan negara22



Se#)! /e$&'&'#a$ j+a *e!/a#a$ (a) (e#)! /elab!a$ ,a$+ be(a! Pelab!a$ a.al $)# *e*b'$a ba$+$a$ (e!)a '$!a()!#)! la'$ Ke*a(#a$ /e$$)) ,a$+ j+a *e!/a#a$ (a) /elab!a$ ;a/a) *e$ja$a /e!#e*ba$+a$ e#$*' Ne+a!a

4 .eknik penga!aran pembela!aran yang berbe/a dan berkesan Me*/$,a' #e/a#a!a$ &ala* )e#$'# /e$+aja!a$ &a$ /e*belaja!a$ Te$a+a /e$+aja! )e*/a)a$ *e$&a/a) *a$aa)

S'()e* /e$&'&'#a$ $e+a!a a#a$ *e$a/a' (a) )a"a/ #ee*e!la$+a$5 Meningkatkan ime! negara Me*/a*e!#a$ $e+a!a #')a (eba+a' (eba" $e+a!a ,a$+ be!/)e$(' &a$ be!#al'be!$)# *e$ja&' (eba" Ne+a!a ,a$+ *aj Me*/a*e!#a$ /e$&&# $e+a!a ,a$+ be!/)e$(' $)# *e$a/a' )a!a a$)a!aba$+(a M&al '$(a$ ,a$+ &'"a('l#a$ be!)a!a a$)a!aba$+(a

SOALAN 7

Kes rakyat Malaysia diperdaya kemudian di!adikan 0keldaidadah0 terusmeningkat-Pelba+a' langkah /e!l &'a*b'l ba+' *e$+ela##a$ *a(ala" '$' &a!'/a&abe!)e!(a$-'$a$+#a$-

I('%'(' /e$)'$+

1 .ahap pemikiran yang rendah M&a" )e!)'/ &a$ )e!/e$+a!" le" #a)a%#a)a *a$'( !a$+ a('$+ ;'ja$j'#a$ #e#a,aa$ &ala* ja$+#a *a(a ,a$+ ('$+#a) T'&a# *e*'#'!#a$ (al #e(a$ &a$ '*/l'#a(' #e/a&a &'!I (e$&'!' &a$ j+a #ela!+a j'#a)e!)a$+#a/ #ela#

( Kemudahan teknologi maklumat S'$&'#e) *e$++$a#a$ la*a$ ?aeb#? a)a /elba+a' la*a$ .eb (('al ,a$+ //la!$)# *e$a!' #e$ala$ .a$')a &a$ *e*'#a) *e!e#a (e"'$++a ja)" '$)a Se/a$ja$+ )e*/" be!'$)a< *e!e#a &'be!'#a$ "a&'a" ba!a$+% ba!a$+ *e.a" (e!)a&'ba.a *ela$$+ #e la! $e+a!a

A$++)a ('$&'#e) a#a$ *e$+a*b'l #e(e*/a)a$ &a$ *e*/e!&a,a#a$ *a$+(a $)#*e*ba.a &a&a"

3 Permintaan dadah yang tinggi Ne+a!a%$e+a!a )e!)e$) *e$ja&'#a$ &a&a" (eba+a' (*be! /e$&a/a)a$ Pa(a!a$ &a&a" &' E!/a" &a$ $e+a!a%$e+a!a a!a) a*a) la( a!+a &a&a" ,a$+ be!l'/a) +a$&a *e$,ebab#a$ *a$('a (a$++/ *e!e$)a( be$a &a$(e*/a&a$ *ala" be!#!ba$ $,a.a

4 Memberi pendidikan Me*be!'#a$ /e$&'&'#a$ (/a,a )'&a# *&a" )e!/e&a,a Me*/e$+a!"' (e+ala )'$&a#%)a$&# *e!e#a )e!)a*a$,a &ala* *e$jeja# (e+ala a#)'=')',a$+ *e!e#a la##a$ (e/a$ja$+ *a(a

5 erwaspada terhadap sesuatu tawaran Me$,'a(a) (e(a) )a.a!a$ Pla$+a$ l*a,a$ (eba+a' +a$ja!a$ Ta.a!a$ #e!ja *elal' I$)e!$e) &e$+a$ +aj' ,a$+ l*a,a$ Me*e!'#(a '(' #a$&$+a$ #'!'*a$

SOALAN 8

S" &$'a (e*a#'$ *e$'$+#a) (eba+a' a#'ba) /e!#e*ba$+a$ )e!)a*a (e#a'' &ala* (e#)!/e!'$&()!'a$ ,a$+ )e!lal /e(a)-U(a"a *e$+a)a(' *a(ala" '$' )ela" +a+al a#'ba) ('#a/$e+a!a%$e+a!a &a$ '$&'='& ,a$+ )'&a# *a" be#e!ja(a*a-!a'#a$ peranan *a$('a &ala* *e$+a)a(' *a(ala" '$'-

I('%'(' /e$)'$+

1 Pembakaran fosil23



Pele/a(a$ +a( ,a$+ be!)#('& (e/e!)' #a!b$ &'#('&a &a$ *e)a$a Me$'$+#a)#a$ (" (eba$,a# 0-6@ Pe$++$aa$ ba"a$ al)e!$a)' ,a$+ be!('a) *e(!a ala* Me$+e"a&#a$ /e$++$aa$ ala)%ala)a$ a)a *e('$ ,a$+ *e$+ela!#a$ +a( ,a$+ ba$,a#

( Ker!asama global Ke!ja(a*a +lbal a#a$ *e$ja*'$ )'$&a#a$ be!(e/a& Pe!('&a$+a$ a$)a!aba$+(a $)# *e$a$+a$' *a(a'a"

Pe$+l'ba)a$ ba$,a# #e!ajaa$ $)# *e*a()'#a$ #eja,aa$3 Pendidikan Me$'$+#a)#a$ #e(e&a!a$ Pe$&'&'#a$ !*al a)a )'&a# !*al *e*a'$#a$ /e!a$a$ ,a$+ (a*a Pe$+l'ba)a$ ba&a$%ba&a$ la'$ (e/e!)' ba&a$ /e$'$)a ala* Pe$,eba!a$ *a#l*a) (e*a#('** ,a$+ ble" &a$ (ea!a be!)e!(a$

4 Mengurangkan akti+iti penggondolan hutan )a$ &'a$++a/ (eba+a' /a!%/a! b*' Me$+!a$+#a$ +a(%+a( be!)#('&

5 Penguatkuasaan undang-undang Me$+e$a#a$ )'$&a#a$ )e!"a&a/ '$&()!' ,a$+ *e$e*a!#a$ ala* (e#')a! Me$+a*b'l )'$&a#a$ /!a#)' &ala* *e$+a.al /e*beba(a$ ba"a$ /e$e*a!

SOALAN9

Ka$&$+a$ Ble* a$'*a(' &a!' $e+a!a Je/$ &'#e$al /a()' (eba+a' ba"a$ )$)$a$ )'&a#(e(a' $)# #a$a#%#a$a# &' $e+a!a '$' #e!a$a *e*/$,a' $(! negatif ,a$+ ble"*e!(a##a$ *'$&a *e!e#a-saha /e!l &'la##a$ $)# *e*be$&$+ *a(ala" '$'-'$a$+#a$-

I('%'(' /e$)'$+

Kesan negatif

1 Kanak-kanak mudah terpengaruh oleh watak dalam tilem animasi Ka$a#%#a$a# *&a" )e!/e$+a!" le" .a)a# &ala* Ble* a$'*a(' (e"'$++a *e!e#a*e*be$)# +a,a "'&/ *e!e#a (ea#a$%a#a$ .a)a# ') Se$)'a(a a#a$ *e$ba a#('%a#(' ,a$+ &')$j##a$ le" .a)a# '$' )a$/a *e$+e)a"' a)a/e#a a#a$ ba"a,a ,a$+ *$+#'$ be!la#( Kandungan yang bertentangan dengan norma masyarakat Te!&a/a) Ble* a$'*a(' ,a$+ *e$+a$&$+' #a$&$+a$ ,a$+ )'&a# (e(a' (e/e!)'#ela"a$ *ela*/a &a$ *e*/!a#)'##a$ /e$,e*ba"a$ (,a')a$ a"a$%ba"a$ $e+a)' ,a$+ &'&e&a"#a$ #e/a&a #a$a#%#a$a# *e$,ebab#a$ *'$&a *e!e#a(#a! be!#e*ba$+

saha3 Penapisan kandungan 2lem animasi Me!/a#a$ '$()!*e$ ,a$+ ee#)' $)# *e$+e"a&#a$ #a$&$+a$ ,a$+ )'&a# (e(a' &a$*e*($a"#a$ /e*'#'!a$ #a$a#%#a$a#

Me*a()'#a$ Ble* ,a$+ (e(a' &')$)$ le" #a$a#%#a$a#24

I(' e#()!a Pe*/!(e(a$ (e*la 3R 'a')< *e$+!a$+#a$ !e&e< *e$++$a (e*la!e(e< &a$*e$+')a! (e*la !e,le ,a$+ *ela*ba$+#a$/e*/!(e(a$ (e*la a"a$ /e*ba$+a$ ,a$+ (e*a#'$ be!)a*ba" Pe$&&# &' Le*ba" Kla$+ (a"aja *e$+"a('l#a$(eba$,a# 3 000)a$ (a*/a$



Me*a()'#a$ Ble* a$'*a(' *e*a'$#a$ /e!a$a$ (eba+a' (a) "'b!a$ ,a$+ *e*/$,a'$'la'%$'la' *!$'

4 Kepekaan terhadap kesan negatif 2lem animasi O!a$+ ,a$+ /al'$+ !a/a) &e$+a$ #a$a#%#a$a# /e!l /e#a )e!"a&a/ Ble* a$'*a(' &a$#e(a$%#e(a$$,a #e a)a( #a$a#% #a$a# S'#a/ *&a" *e$e!'*a )a$/a *e$el')' #a$&$+a$ (e(a) Ble* &a/a) *e$&a)a$+#a$'*/l'#a(' ,a$+ b!#

Pe#a )e!"a&a/ #a$&$+a$< /e$+ela(a$ Ble* &a$ (eba+a'$,a5 Kawalan ibu bapa dalam membendung masaiah ini Ka.ala$ 'b ba/a *e!/a#a$ be$)e$+ /e!)a*a &a$ )e!/e$)'$+ &ala* *e*be$&$+*a(a'a" '$' Ka.ala$ ,a$+ ee#)' a#a$ *e$ja,a#a$ (a"a $)# *e*'$'**#a$ *a(a'a" '$' Ib ba/ala" ,a$+ be!#a(a &a$ be!.'ba.a $)# *e$e$)#a$ ba"a$%ba"a$ ,a$+ ble"&')$)$ le" a$a#%a$a# *e!e#a

SOALAN10

e!ala penyakit ber!angkit (e*a#'$ be!lela(a /a&a "a!' '$' a#'ba) /e!"b$+a$ (('al,a$+ )e!lal l$++a! &' (a*/'$+ #ea'a$ *a$('a-Seja" *a$a#a" a$&a be!(e)j &e$+a$/e!$,a)aa$ '$'C

I('%'(' /e$)'$+

1 ara hidup yang tidak sihat Se$a$+ &'(e!a$+ /e$,a#') be!ja$+#') Ma$('a ,a$+ "'&/ beba( *e$+a&a#a$ "b$+a$ (e#( (ea!a !a*ba$+ j+a a#a$*ela!'(#a$ /ela!a$ )'&a# la$+($+ Pe!la#a$ beba( *e$,ebab#a$ /ela# *e$+"'&a/ /elba+a' /e$,a#') be!ja$+#') (e/e!)'AI;S &a$ /elba+a' /e$,a#') #ela*'$ (e/e!)' ('Bl'(< +$!!"ea< &a$ "e!/e(

( Kecuaian dalam kehidupan Se*a(a /e!)l$+a$ e*a( )'&a# *e$+a*al#a$ la$+#a" #e(ela*a)a$ Se*a(a /e*'$&a"a$ &a!a" &a$ /e*be&a"a$< &a!a" &'&a/a)' *e$+a$&$+' ='!( ID >a#)! #ea'a$ 'b ba/a ,a$+ )'&a# *e*ba.a a$a#%a$a# $)# *e$e!'*a ($)'#a$'*$'(a(' $)# *e$e+a" /e$,a#') (e/e!)' /l'< )'b'< "e/a)')'(< &a$ (eba+a'$,a

3 .araf pendidikan yang rendah K!a$+ /e$+e)a"a$ *e$,ebab#a$ /elba+a' /e$,a#') e$&e*'# *e!eba# Ke*/e$ /e$e+a"a$ /e$,a#') #!a$+ &a$ !'(ala" )e$)a$+ /e$,a#') e$&e*'# )'&a#&'(e&'a#a$ &' #l'$'# &a$ "(/')al Ra#,a) &a' )e$)a$+ a(/e# #ebe!('"a$ &a$ #e('"a)a$- < be#ala$ a'! ,a$+ &'(e&'a#a$ /la)e!e*a!

4 Kekurangan perubatan yang mu!arab Ma(ala" #e.a$+a$ Ke#!a$+a$ (*be! #e.a$+a$ $)# *e$jala$#a$ /e$,el'&'#a$ (e!)a *e$'/)a ba)$)# *e$+a)a(' /e$,a#') be!ja$+#') Uba) ba+' (e(e)e$+a" /e$,a#') *a"al &a$ !a#,a) )'&a# &a/a) *e$a$++$+ #( /e!ba)a$,a$+ be+') )'$++'

5 $ikap yang tidak mengutamakan aspek kesihatan dankebersihan Me$++$a#a$ )e#$'#%)e#$'# &a$ a!a /e$,e&'aa$ *a#a$a$ ,a$+ *e$+aba'#a$ a#)!#ebe!('"a$ Ka.a(a$ #e&'a*a$ ,a$+ #)! (e/e!)' l$+#a$+ ,a$+ &'/e$"' (a*/a" (a!a/< #a.a(a$!*a" ,a$+ *e$ja&' )e*/a) /e*b'a#a$ $,a*# Ae&e( >a#)! (e&e*'#'a$ *e$,ebab#a$ /e$,a#') be!ja$+#') *&a" *e!eba#

SOALAN11Kecanggihan teknologi maklumat *e!a$+(a$+ /e$'$+#a)a$ #e( je$a,a" ('be! +lbal-ala ba+a'*a$a/$< faktor la'$ ,a$+ )!) *e$,*ba$+ #e/a&a *a(ala" )e!(eb)- Jela(#a$ /e$,a)aa$ &' a)a(-I('%'(' /e$)'$+

1 kepesatan teknologi maklumat25



Me.j&#a$ *a(,a!a#a) el'# #*/)e!Pa#a! &ala* a/l'#a(' )e#$l+' *a#l*a) (e/e!)' I$)e!$e) &a$ jal! leba!Me*&a"#a$ $)# *ela##a$ je$a,a"( Kurang tenaga pakar forensik komputer S#a! *e$+e(a$ /e$je$a,a" Ke(ala"a$ /ela# (#a! $)# &'b#)'#a$ T'&a# b'e" &'&a#.a

3 Pertambahan bilangan pengguna 'nternet Ra$+ *ela##a$ je$a,a" leb'" la( Me$!' *a#l*a)< *e$,al'$ /e!'('a$< *e$,al! *a#l*a) /al(< +a*ba! /!$+!aB Me$ba /e!#a!a ba"a! $)# #e(e!$#a$4 Kurang kesedaran si+ik T'&a# *e*/$,a' !a(a be!(ala" S#a &a$ be!/a( "a)' &a/a) *e$ja)"#a$ '*ej (e(e!a$+ Me*e$)'$+#a$ #e$)$+a$5 Kelonggaran penguatkuasaan undang-undang #*a$ !'$+a$ )e!"a&a/ /e(ala" U$&a$+%$&a$+ )'&a# *a$)a/ A#)a ,a$+ )'&a# *e$,el!"

SOALAN 12

Pa&a *a(a '$' )e!&a/a) leb'" &a j)a /e#e!ja a('$+ &' Mala,('a )e!*a(# 1-2 j)a ,a$+*e*'l'#' /e!*') A$+#a '$' &'ja$+#a *e$'$+#a) #e/a&a l'*a j)a *e$jela$+ )a"$ 2015 j'#a(e*a (e#)! /e#e!jaa$ be!+a$)$+ #e/a&a *e!e#a-!a'#a$ langkah-langkah $)# *e$+a.al #e&a)a$+a$ b!" a('$+-

I('%'(' /e$)'$+

1 Pihak berkuasa boleh menyekat kemasukan buruh haram Melal' /e$+a)#a(aa$ $&a$+%$&a$+ #*a$ /e$ja!a *a$&a)!' "a!( &'#e$a#a$ #e aa* (e('a/a ,a$+ *e$+/a" b!"a('$+ )a$/a /e!*')

O/e!a(' *e$+e(a$ /e#e!ja a('$+ )a$/a /e!*') "a!( #e!a/ &'jala$#a$ Mela$a!#a$ /e*e!'#(aa$ &' #a.a(a$ /e!*a"a$ ,a$+ *e$ja&' )*/a$ b!" a('$+<#a.a(a$ la! ba$&a!< &a$ (eba+a'$,a a+a! (a"a $)# *e$+a)a(' *a(a'a" b!" a('$+"a!a* leb'" be!#e(a$

( Menggalakkan ma!ikan membuka peluang peker!aan separuh masa atau masabeker!a an!al Maj'#a$ &'+ala##a$ *e$b"#a$ /(a) /e$ja+aa$ #a$a#%#a$a# &' )e*/a) #e!ja (/a,a/e#e!ja .a$')a ble" *e$*/#a$ /e!"a)'a$ #e/a&a #e!ja *e!e#a La$+#a" '$' *e$a!'# *'$a) (!' !*a" )a$++a $)# #ela! be#e!ja Pe$+a$)$+a$ #e/a&a /e#e!ja a('$+ &a/a) &'#!a$+#a$

3 Menawarkan peluang peker!aan kepada orang kelainan upaya 6K7 Me!e#a ble" be#e!ja (e/a$)a( !a$+ $!*al ;a,a /!&#)'=')' *e!e#a leb'" )'$++' #e!a$a *e!e#a leb'" *e$*/#a$ /e!"a)'a$)e!"a&a/ #e!ja%#e!ja *e!e#a U(a"a '$' &a/a) *e$+!a$+#a$ /e!+a$)$+a$ #e/a&a b!" a('$+

4 Pengambilan peker!a asing hanyalah penyelesaian sementara kepada masalahkekurangan tenaga buruh Ra#,a) Mala,('a /e!l be!(e&'a $)# *e$+a*b'l al'" )e*/a) ,a$+ #'$' &''(' le" /e#e!jaa('$+< #"(($,a +l$+a$ /!e('$al Me*/!*('#a$ '$&()!' '$)e$(' *&al &a$ be!)e#$l+' )'$++' $)# *e$++a$)'#a$'$)e$(' b!" Ke/e!la$ )e$a+a b!" a#a$ *e$!$ &a$ &'+a$)'#a$ &e$+a$ *e('$ a)a je$)e!a

5 Mengadakan ker!asama dengan negara !iran Me*be$&$+ #e*a(#a$ /e$&a)a$+ a('$+ )a$/a ''$ Me$+)a!a#a$ /a$&a$+a$ $)# *e$+a&a#a$ !$&'$+a$ )e$)a$+ #a.ala$ (e*/a&a$

Pa(#a$ be!)'$&a# &'.j&#a$ (/a,a #a.ala$ &' (e*/a&a$ leb'" ee#)' 26



SOALAN 13aa &$'a (e$)'a(a be!ba"%ba"-Sala" (a) e$*e$a ,a$+ *e$+a#'ba)#a$ aa /a$a('ala" e$*e$a El N'$-!a'#a$ kesan aa /a$a( '$' #e/a&a *a$('a &a$ ala* (e#')a!-

I('%'(' /e$)'$+

1 Kemarau pan!ang menyebabkan krisis air Me$+a#'ba)#a$ #e*a!a ,a$+ be!la$j)a$ Me*/e$+a!"' aa (e"'$++a #a.a(a$ A!'#a &a$ A('a Te$++a!a- Me$,ebab#a$ #!'('( a'! ,a$+ )e!# Me$,#a!#a$ #e"'&/a$ *a$('a (eja+a)( Kebuluran S#a! $)# *a$('a *e$jala$#a$ a#)'=')' /e!)a$'a$ (ea!a b'a(a Ta$a" /e!)a$'a$ *e*a$+ )'&a# ble" &'+$a#a$ Ta$a*a$ j+a *a)' a#'ba) #ea&aa$ )a$a" ,a$+ #e!'$+ #$)a$+ '$' Pe$+ela!a$ /e!)a$'a$ be!#!a$+ &a$ *e$+a#'ba)#a$ #e!+'a$3 Men!e!askan hidupan akuatik Pe$+ela!a$ "'&/a$ a#a)'# be!#!a$+ '&/a$ la) j+a be!/'$&a" #e #a.a(a$ la'$

Pla "'&/a$ a'! j+a *e$+ala*' /e!ba"a$ Ke#!a$+a$ *a#a$a$ '$' *e$+a#'ba)#a$ /e!(a'$+a$ (e$+') $)# *e$&a/a)#a$ *a#a$a$4 Peningkatan kadar penyakit dan kadar kematian a$j'! &a$ #e*a!a *e$+a#'ba)#a$ /e$,a#') &a$ #e*a)'a$ Pe$,a#') (e/e!)' *ala!'a &a$ &e*a* &e$++' *e$$j##a$ #')a!a$ )'+a "'$++a )j")a"$< 'a') be!(a*aa$ &e$+a$ e$*e$a '$'

Keja&'a$ #eba#a!a$ ")a$ be!lela(a a#'ba) #ea&aa$ #e!'$+ #$)a$+ Je!eb *e$'$+#a)#a$ j*la" /e(a#') ('()e* /e!$aa(a$ &a$ j+a #e*a)'a$5 Kemerosotan ekonomi Se#)!%(e#)! e#$*' ,a$+ be!+a$)$+ /a&a aa a#a$)e!jeja( Pe!)a$'a$< /e*b'$aa$< &a$ !e#!ea(' *e$,*ba$+ #e/a&a #ela!a$ $e+a!a #a(a! Pe$&a/a)a$ $e+a!a )!) )e!jeja( Ke!+'a$ ,a$+ &''$(!a$(#a$ &a$ /'$ja*a$ ,a$+ &'a*b'l $)# *e$e!(#a$ a#)'=')'

Sel!" e#$*' a#a$ )e!jeja( a#'ba) '*/a# e$*e$a '$'

SOALAN 14;ala* a!e$a a$)a!aba$+(a< Mala,('a (e!'$+ *e$ja&' j!a#a/ &$'a #e)'+a #e!a$a*ela"'!#a$ banyak pemimpin yang berkaliber &' (a*/'$+ faktor-faktor ,a$+ la'$- Jela(#a$ /e$,a)aa$ '$'-

I('%'(' /e$)'$+

1 Kepimpinan yang berkaliber Pe*'*/'$ $e+a!a )ela" *e$ja&' j!a#a/ &$'a #e)'+a I(%'( a$)a!aba$+(a &'ba$+#')#a$ Pe*'*/'$ $e+a!a la$)a$+ be!(a!a Pe!/a&a$( Perpaduan S'a) )la# a$(! &a$ (al'$+ *e*ba$) &ala* #ala$+a$ !a#,a) /elba+a' #a* Kea&aa$ $e+a!a ,a$+ (e$)'a(a a*a$ &a$ )'a&a !("a$ Me$a!" "a!a/a$ )e!"a&a/ Mala,('a $)# *e$,a!a#a$ '(%'( *e!e#a3 #konomi Pe*ba$+$a$ ,a$+ /e(a) Me$+"l!#a$ ba$)a$ #e/a&a $e+a!a &$'a #e)'+a ,a$+ la'$ Ta!a "'&/ $e+a!a ,a$+ )'$++' Ke*a*/a$ *e$+a)a(' #e+a.a)a$ e#$*' Ke,a#'$a$ &'!'4 Kenyakinan diri Me$ja&' $e+a!a be!('#a/ be!a$' &a$ be!)'$&a# $)# *e$&a/a)#a$ /e!(a*aa$ "a# Pe$a/a'a$ .a!+a (e/e!)' ;a)# A"a! Ma$(! *e$+el'l'$+' &$'a &ala* b) Jal!

Ge*'la$+27



5 %ilai murni " keagamaan "dan moral ;a !a$+ .a!+a Mala,('a be!ja,a *e$a#l#' /$a# G$$+ E=e!e()N'la' *!$'<#ea+a*aa$< &a$ *!al

Ra#,a) *e$$j##a$ $'la'%$'la' ,a$+ /(')' Te!)a*a (e#al' le" /e*'*/'$ Kea&aa$ $e+a!a ,a$+ a*a$ &a$ &a*a'

SOALAN 15

Ke+'a)a$ /ela$$a$ ja!a$+ &'&e$+a!' )e)a/' )e)a/ be!la# &' /e!a'!a$ $e+a!a #')a )e!)a*a&' /e!a'!a$ Sela) Mela#a &a$ /e!a'!a$ Saba" &a$ Sa!a.a#-Ke+'a)a$ '$' &a/a) *e$ jeja(#a$/e!&a+a$+a$ (e!)a &a/a) *e$+a$a* $,a.a-Pelba+a' langkah /e!l &'a*"'I $)# *e$a$+a$' *a(ala" '$'-Jela(#a$-

1 Ker!asama dengan negara-negara !iran perlu dilakukan Me*a$)a #a.a(a$ /e!a'!a$ &e$+a$ leb'" #e!a/ Ke!ja(a*a ,a$+ e!a) a$)a!a Mala,('a &e$+a$ $e+a!a%$e+a!a j'!a$ &a/a) *e*be!'#a$ "a('l,a$+ ba'# Ma(a'a" a$a*a$ la$$ )'&a# "a$,a &')a$+a$' le" (eba" $e+a!a( Memperkuat dan memperhebat penguatkuasaan maritim

;'la##a$ &e$+a$ /e$+l'ba)a$ /elba+a' a+e$(' &ala* *ela##a$ !$&aa$ Gab$+a$ )'$&a#a$ a+e$(' (e/e!)' A+e$(' Pe$+a)#a(aa$ Ma!')'* Mala,('a APMM<Pa(#a$ K"a( La) PASKAL Te$)e!a La) Mala,('a &a$ U$') Ge*/! Ma!'$ P;RM

3 $istem perundangan dan mahkamah yang lebih tegas #*a$ be!a) &'#e$a#a$ )e!"a&a/ la$$%la$$ ,a$+ &'&a/a)' be!(ala" Me$$j##a$ #e($++"a$ &a$ *e*/a*e!#a$ #e#a(aa$ (e!)a #e.'ba.aa$ $e+a!a&ala* *e$a$+a$' *a(a'a" /ela$$a$ Ke/a$)a(a$ *e$,ele(a'#a$ #e(%#e( ,a$+ *el'ba)#a$ /ela$$a$ '$' a#a$ *e*be!'+a*ba!a$ ba"a.a #e)e+a(a$ &a$ #e($++"a$ (e(eba" $e+a!a

4 Mengenal pasti modus operandi pelanunan Me*a$)a +e!a#%+e!' &a$ #ae&a" *e!e#a &ala* *e$jala$#a$ a#)'=')' /ela$$a$ ;a/a)a$ #aj'a$ &'#*/l &a$ &'(ela!a(#a$ le" a+e$(' )e!l'ba) a)a &'#$+(' &e$+a$$e+a!a%$e+a!a ASEAN

5 $yarikat atau negara pemilik kapal !uga harus mengambil langkah proaktif Me$+/a" /e)+a( #e(ela*a)a$ &' a)a( #a/al Me$+/a" #a/al /e$+'!'$+ $)# *e*a()'#a$ #e(ela*a)a$ a$a# #a/al (e!)a ba!a$+%ba!a$+ ,a$+ &'ba.a

SOALAN 16U(a"a *el'$&$+' "a!)a '$)ele# *e$ja&' (a) )$))a$ +lbal $)# *e$ja*'$#a$ Mala,('a*e$'#*a)' /e*ba$+$a$ &a$ /e!#e*ba$+a$-Jela(#a$ kepentingan /el'$&$+a$ "a!)a'$)ele# #e/a&a /e*ba$+$a$ $e+a!a-I('%'(' /e$)'$+

1 Meningkatkan usaha penghasilan harta intelek Pe$+!(a$ /e$,el'&'#a$ &a$ '$=a(' (e!)a /e*ba$+$a$ ,a$+ leb'" ee#)' &e$+a$/e!le"a$ "a!)a '$)ele# a('$+ &ala* b'&a$+ #e)a*aa$ )e!)e$)

Me$'$+#a)#a$ #e(e&a!a$ *a(,a!a#a) a.a* (e!)a *e.j&#a$ *a(,a!a#a) ,a$+ '$=a)' Me*/e!le" a/ &a+a$+a$ Ta$/a /el'$&$+a$ "a('l ble" &')'! &a$ &'/e!&a+a$+#a$ le" (e('a/a (a"aja )a$/a /e!l*elab! &a!' (e+' #e.a$+a$ &a$ *a(a

( Manfaat komersial harta intelek a!)a '$)ele# &'/e!l#a$ $)# /e*ba$+$a$ '$&()!' ,a$+ +'a) &a$ /e$)'$+ ba+'*e$ja$a /e!)*b"a$ e#$*' Me*be!' #eleb'"a$ (a'$+a$ ,a$+ leb'" ba'# &a$ &ala* ja$+#a *a(a ,a$+ leb'" /a$ja$+$)# *e$+e#(/l') "a!)a '$)ele# ,a$+ &''/)a &a$ *e*/e!le" /la$+a$ &a!'/a&a &a,a(a"a &a$ /elab!a$ /e$,el'&'#

Pe$,el'&'# &'+ala##a$ $)# *e*ba$+$#a$ "a!)a '$)ele# &a$ *e$'/)a (e(a) ,a$+

ba"a!28



3 Meningkatkan daya saing negara Me$+#"#a$ &a,a (a'$+a$ ja$+#a /a$ja$+ $e+a!a &e$+a$ a!a *e*ba$+$#a$ '$&()!'"a!)a '$)ele# a!)a '$)ele# (eba+a' e$j'$ /e!)*b"a$ e#$*' ba"a! &e$+a$ a!a *e*/e!la(#a/a(')' Mala,('a $)# *e$'$+#a)#a$ /e$+"a('la$

4 Menggalakkan kemasukan pelaburan langsung asing 8'7 kerana kepercayaantentang pelindungan harta intelek

a!)a '$)ele# *e!/a#a$ (ala" (a) #*/$e$ /e$)'$+ &ala* /e*ba$+$a$ e#$*' Pe$+"a('la$ "a!)a '$)ele# ,a$+ be!)e!(a$ &a!' (e*a(a #e (e*a(a a#a$ *e$'$+#a)#a$a#)'=')' /elab!a$ &a$ /e!&a+a$+a$

5 Meningkatkan tahap ino+asi dan ekonomi berasaskanpengetahuan k-ekonomi7 Me*/e$+a!"' /elab!a$ &a!' la! )e!)a*a$,a $)# b'&a$+ /e!$'a+aa$ ,a$+be!a(a(#a$ /e$+e)a"a$

Ke(e&a!a$ )'$++' a#a$ *e!a$+(a$+ b&a,a #!ea)'=')'</e$'/)aa$< &a$ '$=a('- Me$ja&' /e$&!$+ )a*a #e/a&a /e!e#a '/)a ba+' *e$++ala##a$ /e!&a+a$+a$a$)a!aba$+(a

SOALAN 17

Pelab!a$ la$+($+ a('$+ >;I *e$ja&' (eba"a+'a$ &a!'/a&a /elab!a$ ,a$+ /e$)'$+ $)#*e*a /e!)*b"a$ e#$*' $e+a!a-J*la" /elab!a$ &'/e$+a!"' le" /elba+a' faktor-'$a$+#a$

I('%'(' /e$)'$+Kesan

1 Memperbanyak peluang peker!aan" peluang kemahiran" dan pengurusan I$&'#a)! ,a$+ )e/a) $)# *el'"a) /e!)*b"a$ e#$*' a&ala" *elal' )a"a/ +$a)e$a+a< )e$a+a *a"'!< &a$ (eba+a'$,a

>;I *e*b#a /ela$+ ,a$+ leb'" $)# *e$a/a' )a"a/ ,a$+ *a#('**( Pemindahan teknologi dan kemahiran baharu menggalakkan penubuhanindustri berskala besar

Pe*ba.aa$ *a(# '$&()!' be!*a#(& *e*ba.a *a(# )e#$l+' a$++'" &a$ *&e$ Te#$l+' '$' *e$ja&' a(a( #e/a&a #ela"'!a$ +l$+a$ /e#e!ja el') ,a$+ *a"'!3 Peningkatan taraf hidup penduduk a$+ &')e!je*a"#a$ #e/a&a )a!a "'&/ Pe$&a/a)a$ '$' ble" *e$'$+#a)#a$ )a!a "'&/ /e#e!ja Pe!"b$+a$ ,a$+ !a/a) a$)a!a /elab!a$ &e$+a$ )a!a "'&/ Me$'$+#a) (ela!a( &e$+a$ &a,a *e*bel' Pe!)a*ba"a$ /e!bela$jaa$ a#a$ be!la# &a$ *e$++ala##a$ /e!)*b"a$ e#$*'

aktor4 $ektor awam Me*be$)# &a(a! ,a$+ *e$++ala##a$ #e*a(#a$ /a!a /elab! a('$+ Pa(a!a$ ,a$+ la( &e$+a$ !'('# ,a$+ !e$&a" &a/a) *e*ba.a /la$+a$ ,a$+*e$+$)$+#a$ U$&a$+%$&a$+ ,a$+ (e(a' &a$ *e$++ala##a$ /elab!a$ Je$)e!a /e$)a&b'!a$ ,a$+ )el(5 Kestabilan ekonomi" sosial" dan politik ;a(a! /e$&'&'#a$ ,a$+ &a/a) *ela"'!#a$ )e$a+a b!" *a"'! ,a$+ *e$#/' Ka&a! !a(a" ,a$+ !e$&a" Sa' //la(' ,a$+ #/ be(a! $)# *e$,#$+ /elab!a$

SOALAN 18Ke!ajaa$ )ela" *e$+**#a$ Pela$ I$&# E#$*' e!a(a(#a$ Pe$+e)a"$a$ a)aRa$a$+a$ K%E#$*' #e a!a" *e$'$+#a)#a$ /e$a/a'a$ &a$ #e*aja$ Mala,('a-Jela(#a$cabaran-cabaran ,a$+ &'"a&a/' &ala* (a"a *e$ja,a#a$ !a$a$+a$ '$'-

29



I('%'(' /e$)'$+1 Masyarakat Malaysia kurang membaca Ta$/a *e$,e*a' b&a,a *e*baa &ala* *a(,a!a#a) (&a" *e*a()'#a$ #e+a+ala$!a$a$+a$ #%e#$*'

Il* *e$ja&' a(a( /e$a/a'a$ e#$*' Il* &'/e!le" *elal' /e*belaja!a$ (e/a$ja$+ "a,a) Pe$a!'a$ &a$ /e$'*baa$ 'l* /e$+e)a"a$ a#a$ *e$ja&' (eba)' &e$+a$ *a(,a!a#a)

( Pembekalan guna tenaga yang mencukupi M)'=a(' &a$ ('#a/ ,a$+ /(')'< *e*/$,a' #*')*e$ ,a$+ )'$++' #e/a&a #e!ja,a (e!)a(e#!a$+%#!a$+$,a )ela" *e$a/a' )a"a/ /e$&'&'#a$ ,a$+ (e(a' S'#a/ #e(a"a.a$a$a#a$ *e$&!$+ (e(e!a$+ $)# (e$)'a(a *e*/e!ba'#' &'!' &a$*e$a!' /ela$+%/ela$+ $)# *e*aj#a$ &'!' (e$&'!'

3 Melahirkan masyarakat yang tangkas dan an!al untuk menghadapi risiko-risikoyang wu!ud dalam perniagaan global Pe!(e#')a!a$ a$)a!aba$+(a /e$" &e$+a$ #e)'&a# /a()'a$ &a$ *a(,a!a#a) "a!( be!(e&'a$)# *e$+"a&a/' a/a%a/a ja /e!ba"a$ Pe$+e)a"a$ )e$)a$+ *a(ala" &a$ !'('#%!'('# )'&a# a#a$ )e!"a/( &e$+a$ #%e#$*' Pe$+e)a"a$ a#a$ *e$,e&'a#a$ *a(,a!a#a) $)# leb'" *e$e!'*a "a*ba)a$%"a*ba)a$,a$+ a#a$ &a)a$+ &e$+a$ /e!ba"a$ ()!#)! e#$*' $e+a!a #e/a&a (eba" Ne+a!a/e$'/)a a)a/$ (eba" $e+a!a /e*'*/'$ &a$ b#a$ la+' $e+a!a /e$+'#)

4 Kepentingan pengetahuan mengubah dunia dari aspek ekonomi dan aspek lain Ta$/a /e$+e)a"a$< (e(e!a$+ &''ba!a)#a$ "'&/ (e/e!l' #a)a# &' ba.a" )e*/!$+ Me()' *e*be$)# (a) )a$++a/a$ ba"a.a !a$+ ,a$+ be!/e$+e)a"a$ *a*/*e$+ba" &$'a Ta$++a/a$ $e+a!a )'&a# *e*/$,a' #e*a*/a$ a)a #a/a(')' $)# be!ba) &e*'#'a$"a!( &'#'#'(

Ke/e!a,aa$ #e/a&a #eble"a$ (e$&'!' $)# *e*ba) /e!ba"a$ Ne+a!a *a*/ be!al'" #e/a&a e#$*' ,a$+ be!a(a(#a$ /e$+e)a"a$5 Persekitaran perniagaan yang sesuai Me$&a(a!' #e*aja$ (e!)a *e*ba.a /e!#e*ba$+a$ Mele$+#a/#a$ &'!' (e$&'!' &e$+a$ /elba+a' /e$+e)a"a$ ,a$+ &'/e!l#a$ ;e$+a$ /e$+e)a"a$< #ae&a" *e.j&#a$ /e!(e#')a!a$ ,a$+ ('"a) &a/a) &'a"a*' Me$,e&'a#a$ &'!' &ala* *e$+"a&a/' &$'a /e!$'a+aa$ +lbal ,a$+ /e$" &e$+a$

aba!a$

SOALAN 19Ka&a! in,asi /a&a bla$ >eb!a!' 2011 be!a&a /a&a /a!a( 2-8 "'$++a 3 /e!a)(- al '$'"a!( dibendung ba+' *e!'$+a$#a$ beba$ !a#,a)-Jela(#a$-

I('%'(' /e$)'$+

1 Kawalan 8asar Kewangan dengan men!alankan operasi pasaran terbuka Me$++ala##a$ !a$+ !a*a' (/a,a *e$ab$+ O/e!a(' /a(a!a$ )e!b#a 'ala" #e+'a)a$ *e$jal &a$ *e*bel' b$%b$ a)a (!a)%(!a) ja*'$a$ #e!ajaa$ ,a$+ la'*$,a &'jala$#a$ *e$e!(' ba$# /(a) T'$&a#a$ '$' *e$+!a$+#a$ .a$+ &ala* )a$+a$ /e$++$a &a$ *e*/e!la"a$#a$ "alaje&a!a$$,a T'$+#a) /e!bela$jaa$ a+!e+a) e#$*' &a/a) &')!$#a$

( Menaikkan kadar cukai dan mengurangkan perbelan!aan kera!aan Me$+!a$+#a$ #a(a bel' #e!a$a /e$&a/a)a$ ble" +$a *e$ja&' (e*a#'$ #e'l Pe!*'$)aa$ a+!e+a) j+a a#a$ *e$!$ Pe$a.a!a$ a#a$ &a/a) *e$a$&'$+' /e!*'$)aa$ Pe!bela$jaa$ #e!ajaa$ j+a *e!/a#a$ (eba"a+'a$ &a!'/a&a /e!*'$)aa$ a+!e+a) ;e$+a$ *e$+!a$+#a$ /e!bela$jaa$< #e!ajaa$ ble" *e$+a.al '$a('

3 Melakukan kawalan secara langsung Me$+a)a(' '$a(' ,a$+ be!/$a &a!'/a&a /e$'$+#a)a$ /e!*'$)aa$ a+!e+a) ,a$+ leb'"e/a) be!ba$&'$+ &e$+a$ /e$a.a!a$ a+!e+a) Pe$a.a!a$ ,a$+ (e*a#'$ *e$'$+#a) a#a$ &a/a) *e$a*/$+ /e!*'$)aa$ /e$++$a

30



4 Meningkatkan persaingan dengan menggalakkan lebih banyak pengeluarmelibatkan diri dalam sektor ekonomi a!+a ba!a$+ &ala* /a(a!a$ &')e$)#a$ le" #a(a /a(a!a$< 'a') #a(a /e!*'$)aa$ &a$/e$a.a!a$ Pe$+ela! ,a$+ )'&a# e#a/< /!&# *e!e#a a#a$ *el'ba)#a$ #( /e$+ela!a$ ,a$+)'$++' Pe$++$a ,a$+ b'ja# )'&a# a#a$ *e*bel' ba!a$+a$ )e!(eb)

Pe$+ela! )e!/a#(a *e$!$#a$ "a!+a jala$$,a5 Mengawal kesatuan seker!a daripada menuntut upah yang tinggi !" *e!/a#a$ (ala" (a) #*/$e$ ,a$+ /e$)'$+ &ala* /!(e( /e$+ela!a$ Me$,e#a) #e(a)a$ (e#e!ja &a!'/a&a *e$$)) /a" ,a$+ )e!lal )'$++' ;a(a! /a" *a#('** &a$ *'$'** ble" &'!$&'$+ &a$ &'/!a#)'##a$ &e*'#e(eja")e!aa$ $e+a!a

SOALAN 20

Pe! ja$j'a$ Pe!&a+a$+a$ eba( >TA *e*ba.a *a$aa) #e/a&a $e+a!a Mala,('a-Na*$</e! ja$j'a$ '$' j+a )ela" *e*ba.a implikasi buruk #e/a&a e#$*' Mala,('a-'$a$+#a$-

I('%l(' /e$)'$+

1 Peningkatan pelaburan langsung asing 8'7 Te!a( /e!ja$j'a$ 'ala" &a(a! )e!b#a &a$ /e!&a+a$+a$ beba( I#l'* /elab!a$ a('$+ *e$ja&' *e$a!'# ;!$+a$ $)# /elab!a$ a('$+ #e &ala* $e+a!a #')a Me$ja$a /e!#e*ba$+a$ '$&()!' Me*/e!#e*ba$+ e#$*' &a$ *e.j&#a$ &a,a (a'$+( $kala perdagangan dan perniagaan Me*a()'#a$ "ala$+a$%"ala$+a$ /e!&a+a$+a$ &'#!a$+#a$ a)a &'"a/(#a$ Pela$+ /e!$'a+aa$ &'/e!la( &a$ /a(a!a$ be!)a*ba" be(a! S#ala /e!$'a+aa$ be!)a*ba" be(a! Me*/e!be(a! /e!$'a+aa$ *e!e#a3 Meningkatkan daya saing

P!(e( /e$+ela!a$ )'&a# a#a$ *e$+ala*' l$ja#a$ Me.j&#a$ /e!(a'$+a$ ,a$+ ('"a) a!( be!(a'$+ &e$+a$ e$)')' a('$+ ,a$+ leb'" e#a/ T'&a# ble" )e!( be!+a$)$+ #e/a&a #e!ajaa$ Kal')' a#a$ &')'$+#a)#a$(ela!a( &e$+a$ #a$)')' /e!*'$)aa$ ,a$+ *e$'$+#a)4 Kemu,isan syarikat tempatan I*/l'#a(' #e/a&a (,a!'#a)%(,a!'#a) )e*/a)a$ ,a$+ #!a$+ #e*a*/a$ S,a!'#a) a('$+ *e*'l'#' #e#a)a$ &a!'/a&a (e+' *&al< )e#$l+'< #e/a#a!a$< &a$/e$+ala*a$ I$&()!' #e'l &a$ (e&e!"a$a IKS )'&a# &a/a) *e$e$)a$+ &a$ be!(a'$+ Leb'" ba$,a# (,a!'#a) )e*/a)a$ a#a$ +l$+ )'#a!5 Perdagangan tidak seimbang Me$++ala##a$ /e!&a+a$+a$ beba( &a$ )a$/a "a&- S,a!a) '$' *e!+'#a$ $e+a!a *e*a$&a$+#a$ /e!&a+a$+a$ '*/!) a#a$ *eleb'"' e#(/!) Ra#,a) )e*/a)a$ &'&e&a"#a$ &e$+a$ #eleb'"a$ ba!a$+a$ '*/!) be!ba$&'$+ &e$+a$ba!a$+a$ )e*/a)a$ Ke)'&a#(e'*ba$+a$ /e!&a+a$+a$ a#a$ be!la#SOALAN 21

Ka.a(a$ Pe!&a+a$+a$ eba( ASEAN A>TA ,a$+ &'/e!(e)j' le" /e!)b"a$ ASEAN*e$ja$j'#a$ /elba+a' #eba'#a$ $)# #a.a(a$ ASEAN-Na*$< /ela#(a$aa$ /e!ja$j'a$e#$*' j+a *e$&a)a$+#a$ /elba+a' implikasi-'$a$+#a$-

I('%'(' /e$)'$+1Peningkatan pelaburan intra-A$#A%

Pelab!a$ '$)!a%ASEAN a#a$ be!)a*ba" &e$+a$ &a(a! /'$) )e!b#a31



Ne+a!a ,a$+ leb'" be(a! &a$ #a,a a#a$ *e*ba$) *e$'$+#a)#a$ )a!a "'&/ &' $e+a!a,a$+ *'(#'$

Me$'$+#a)#a$ /e!)*b"a$ &a$ /e!#e*ba$+a$ &ala* (e#)! e#$*' Me$ja&' /e*a$+#'$ #e/a&a /e*ba$+$a$ (e#)! la'$(Pertambahan !enis barangan dan peningkatan mutu Pe!&a+a$+a$ a$)a!a $e+a!a%$e+a!a &ala* A>TA &'ja$+#a a#a$ be!)a*ba" a!a$+a$ ,a$+ &'/a(a!#a$ be!)a*ba"

Ra#,a) &ala* A>TA be!/ela$+ *e*ba) /'l'"a$ ,a$+ leb'" ba'# Kal')' /!&# j+a a#a$ be!a$(! ba'# #e!a$a )e!&a/a) /e!(a'$+a$ a$)a!a a$++)a $)#*e$&a/a) /a(a!a$ ,a$+ leb'" be(a!

3 Peluasan pasaran Ka.a(a$ (ela( 4-46 j)a #'l*e)e! /e!(e+' Sej*la" 600 j)a /e$&&# K;NK (ej*la" RM5-6 )!'l'$ E#$*' ,a$+ #e(e*b'la$ )e!be(a! &' &$'a- A$++)a a#a$ *e$'#*a)' /ela(a$ /a(a!a$ '$'4 $yarikat yang kecil sukar untuk bersaing S,a!'#a) ,a$+ leb'" #a) a#a$ be!)a"a$ )e)a/' (,a!'#a) ,a$+ #e'l (#a! $)# be!(a'$+ Pe!(a'$+a$ *e$ja&' b&a,a ,a$+ ('"a) (e#'!a$,a /e(a'$+ *e*/$,a' #e#a)a$ ,a$+ a+a#(a*a

a+a'*a$a (eba" (,a!'#a) ,a$+ be!(a' #e'l &a/a) be!)a$&'$+ &e$+a$ (,a!'#a) +e!+a(' S,a!'#a) )e*/a)a$ &ala* $e+a!a )e!(eb) a#a$ *e$+"a&a/' *a(ala" be!(a'$+ &a$ a#"'!(e#al' a#a$ +l$+ )'#a!

5 Ketidakseimbangan perdagangan antara negara Ke*$+#'$a$ be!la# leb'"a$ /e!&a+a$+a$ #e/a&a (e(eba" $e+a!a Ne+a!a /e$+e#(/!) '$' a#a$ *e$'#*a)' /e!&a+a$+a$ ,a$+ leb'"

SOALAN 22

Pe*be#ala$ l'*a /l" /e!a)( &a!'/a&a /e!*'$)aa$ '#a$ +lbal &a!'/a&a '$&()!'a#a#l)! *e$$j##a$ #e/e$)'$+a$ '$&()!' '$'- U(a"a /e!l &'jala$#a$ $)# *e*a()'#a$#ele()a!'a$ &a$ #e*aja$ '$&()!' '$'-'$a$+#a$-

I('%'(' /e$)'$+

1 kepentingan akuakultur Me*be#al#a$ (*be! /!)e'$ Me*a()'#a$ be#ala$ (*be! /!)e'$ *e$#/' Se#)! a#a#l)! *e$ja&' /e*be#al )e)a/ #e/a&a Ne+a!a la'$ Seba+a' al)e!$a)' #e/a&a /e!'#a$a$ *a!'$ ,a$+ )'&a# &a/a) *e*be#al#a$ '#a$ (e/a$ja$+)a"$( Mengelakkan kepupusan hidupan marin A#)'=')' /e!'#a$a$ &' la) ,a$+ +'a) &'jala$#a$ )ela" *e$,ebab#a$ (e(e)e$+a" "'&/a$*a!'$ (e*a#'$ //( Melal' (e#)! a#a#l)!< (/e('e( *a!'$ ble" &'/el'"a!a (e/e!)' '#a$ #e!a/< &a$+"a!'*a< &a$ ('a#a/-

Pe*b'a#ba#aa$ (/e('e( ba"a! $)# *e$+ela##a$ e$*e$a #e//(a$3 Melalui penyelidikan dan pembangunan 9:87 A/l'#a(' b')e#$l+' &ala* a#a#l)! Pe$,el'&'#a$ $)# *e$+"a('l#a$ '#a$%'#a$ (e!)a &a$+ ,a$+ be!*) )'$++' (e/e!)' '#a$#e!a/ &a$ &a$+ +ala" Kaj'a$ )e$)a$+ #ae&a" /e$)e!$a#a$ *e(!a ala*4 Membuat ka!ian dan penyelidikan yang berterusan dalam bidang sainspemakanan berasaskan akuakultur Me$'$+#a)#a$ b'la$+a$ )e$a+a /a#a! &ala* b'&a$+ a#a#l)! Le*ba+a Ke*a'a$ I#a$ Mala,('a LKIM )ela"*e*be!'#a$ /e$e#a$a$ )e!"a&a/ a!a&a$ #ae&a"%#ae&a" ba"a! &ala* /e$)e!$a#a$ '#a$

32



5 .eknologi pembungkusan dilakukan dengan berkesan dan menghasilkan bahanakuakultur yang bernilai tinggi Me*/elba+a'#a$ *a#a$a$ be!a(a(#a$ a#a#l)! Te#$l+' /e$+a.e)a$ )ela" *e$+"a('l#a$ *a#a$a$ be!a(a(#a$ a#a#l)! ,a$+)a"a$ la*a &a$ ble" &'e#(/!)

SOALAN 23

Sa'$( &a$ )e#$l+' )ela" *e$,e!a/ *a(# #e &ala* (e*a a(/e# #e"'&/a$ *a$('a"'$++a &ala* (e(e)e$+a" b'&a$+< (a'$( &a$ )e#$l+' (&a" (eba)' &e$+a$ #e"'&/a$-'$a$+#a$ #e(a$%#e(a$ /e$++$aa$ (a'$( &a$ )e#$l+' &ala* a(/e# #e"'&/a$ "a!'a$*a$('a-

I('%'(' /e$)'$+

1 Kesihatan manusia lebih ter!amin Uba)%ba)a$ ,a$+ leb'" *ja!ab &a$ ee#)' Pe$+ela!a$ ba"a$ *a#a$a$ ,a$+ leb'" be!#"a('a)( Mempertingkat daya produkti+iti pengeluaran a#a ,a$+ leb'" ba'# Pe$a$a*a$ ble" &'la##a$ &ala* #ea&aa$ aa ,a$+ &a"l$,a )'&a# (e(a'

3 Memperkembang sistem komunikasi ;$'a *e$ja&' (a) /e!#a*/$+a$ +lbal Pe*'$&a"a$ *a#l*a) &a$ /e!$'a+aa$F/e!&a+a$+a$ *e$ja&' /a$)a(4 Membawa kepada pelbagai !enis pencemaran Ta$/a /e!a$a$+a$ )el')' *e*ba.a /e$e*a!a$ a"a$%ba"a$ ,a$+ *e!(a##a$ ala* (e#')a!5 Penciptaan pelbagai alat yang canggih memudahkan berlaku !enayah S'()e* #*/)e! *e*&a"#a$ be!la#$,a je$a,a" #la! /)'" Me*&a"#a$ (a"a%(a"a #a(a be(a! *e*/e!la( /e$+a!" &a$ /e$+a(aa$$,a #ea)a( &$'a #e)'+a Pe$,ala"+$aa$ (e$ja)a%(e$ja)a *&e$ *e$+a#'ba)#a$ be!la#$,a /e/e!a$+a$SOALAN 24

Pe*l'"a!aa$ ala* (e#')a! "a!( &')e!a/#a$ &ala* (e)'a/ a(/e# #e"'&/a$ *a$('a*e*a$&a$+#a$ #e/e$)'$+a$ ala* (e#')a! ,a$+ be!('" *e$ja*'$ #al')' #e('"a)a$ ,a$+)'$++'- Jela(#a$ peranan #e!ajaa$ &ala* *e$ja*'$ /e*l'"a!aa$ ala* (e#')a! &a/a) &')'$+#a)#a$

I('%'(' /e$)'$+

1 *angkah langkah penguatkuasaan undang-undang Pelba+a' a#)a a)a /e!a)!a$ *e$ja+a ala* (e#')a! &'#a)#a(a#a$ T'&a# ble" "a$,a be!/a "#*a$ )e)a/' *el'ba)#a$ #"'&*a) *a(,a!a#a) Me*e!l#a$ /e$e+a(a$ &ala* /elba+a' a(/e# &a$ &'la##a$(ea!a )el')'( Menubuhkan institusi untuk meningkatkan kualiti alam sekitar I$()')(' a)a ba&a$ (e/e!)' Jaba)a$ Ala* Se#')a! &a$ ba&a$ (e#)! a.a* ,a$+ la'$ Me*be!' #a(a $)# *e$+a*b'l )'$&a#a$ Ke!ja(a*a &e$+a$ ba&a$ b#a$ #e!ajaa$ ,a$+ la'$ $)# *e$&a/a) #e(a$ /)'** Sa"aba) Ala* Mala,('a3 Program kitar semula Ja*'$a$ #eja,aa$ /e*l'"a!aa$ ala* (e#')a! Pe$++$&la$ b*' $)# *e$&a/a)#a$ (*be! a(l' P!+!a* *e$+!a$+#a$ /e*ba$+a$ (a*/a" &a$ /e!l*b$+a$4 Pendidikan sepan!ang hayat Pe$&'&'#a$ (e/a$ja$+ "a,a) *e$ja*'$ /e*belaja!a$ (ea!a be!)e!(a$ Pe$ja+aa$ ala* (e#')a! b#a$ $)# +l$+a$ /elaja! &a$ /e$&'&'# (a"aja Pe$&'&'#a$ "a!( *el'ba)#a$ (e)'a/ la/'(a$ *a(,a!a#a)5 Menyemai kesedaran dan rasa tanggung!awab melalui kempen

Ke(e&a!a$ )'&a# &'/e!le" (ea!a (e*la ja&'33



Ke*/e$ ,a$+be!)e!(a$*e*/#/e!a(aa$ )a$++$+ja.ab Ma#l*a) "a!( &'(eba!#a$ (ea!a *ela(SOALAN 2Pa&a ala '$'< b'la$+a$ *a$('a ,a$+ *e*e!l#a$ bebe!a/a be$)# /e$ja+aa$ &a$(#$+a$ #e('"a)a$"a!'a$ a#a$ be!)a*ba" (e#al' +a$&a (e*e$)a!a b'la+a$ /e$ja+a #e('"a)a$ ,a$+ a&a a#a$*e$!$-

'$a$+#a$ peranan b'&a$+ )ele/e!ba)a$ &ala* *e$a$+a$' *a(ala" '$'-

I('%'(' /e$)'$+ 1 Perkongsian data Me*&a"#a$ /e$+*/la$ *a#l*a) &a$ j+a *e$+ela##a$ /e$+*/la$ be!la$+ le" j!!a.a)< /a#a!</e!$&'$+< /a#a! !a&'l+'< &a$ &#)! b'( )e!)a*a (e#al' $)# /e$,a#') #!$'# &a$!a.a)a$ ((la$ ;a)a j+a ble" &'#$+(' &e$+a$ !a#a$%!a#a$ &ala* b'&a$+ /e!ba)a$ &' /e!'$+#a)a$)a!aba$+(a( Meningkatkan kualiti khidmat kesihatan T'&a# *e*e!l#a$ /e!($el ,a$+ ba$,a#< *a#a #al')' #e('"a)a$ leb'" )e!ja*'$ e#!a$/elab!a$ &ala* )e#$l+'%)e#$l+' ,a$+ a$++'"

Ma#l*a) ,a$+ &'/e!l#a$ ble" &'/e!le" &e$+a$ /a$)a( Me$,e&'a#a$ *a#l*a) ,a$+ )'&a# )e!ba)a( )e!)a*a (e#al' *a#l*a) )e$)a$+ ba)%ba)a$ &a$ j+a *e*/e!le" #"'&*a) ba$)a$ /e!ba)a$ (ea!a /e!*a *elal')ele/e!ba)a$ (e/e!)' *elal' I$)e!$e)3 Mengurangkan kos perubatan Pe$++$aa$ #a*e!a &a$ ('&a$+ ='&e< &'a+$('( (ea!a ja" &a/a) &'jala$#a$ T'&a# /e!l "a&'! (ea!a B'#al &' )e*/a)%)e*/a) !a.a)a$ #e('"a)a$< *e$+!a$+#a$ #(/e!jala$a$ $)" /e*e!'#(aa$ &e!*a)l+'< /e$+'*ba(a$ ja$'$< /e*e!'#(aa$ !+a$ &ala*a$(e/e!)' ja$)$+4 Konsep kesihatan terbuka K"'&*a) #e('"a)a$ be!#al')' )'&a# a#a$ *e$ja&' *'l'# !a$+ be!a&a (a"aja Se)'a/ !a$+ *a*/ *e*'l'#'$,a

T'&a# a#a$ .j& j!a$+ /e!beaa$ ,a$+ be(a! a$)a!a +l$+a$ ,a$+ be!a&a &e$+a$,a$+ *'(#'$ &ala* *e$e!'*a #"'&*a) #e('"a)a$5 $yarikat-syarikat;pusat-pusat kesihatan yang terlibat !uga banyak Me*be!'#a$ /e(a#') al)e!$a)' ,a$+ (a$+a) la( $)# *e*'l'" #"'&*a) #e('"a)a$ ,a$+&'(e&'a#a$F&''#la$#a$ Kea&aa$ '$' a#a$ *e$+e*ba$+#a$ la+' )a"a/ /e$ja+aa$ #e('"a)a$

;' $e+a!a%$e+a!a ;$'a Ke)'+a )e!)a*a$,a &' $e+a!a%$e+a!a ,a$+ *a('" *'(#'$< +ejala/e$+)e$a+a b!" #a$a#%#a$a# be!la# (ea!a be!lela(a- '$a$+#a$ #e(a$ $e+a)' ,a$+ )'*bl&+ejala )e!(eb)-

Pe$&a"la$;' $e+a!a%$e+a!a ,a$+ *$&!< #e+'a)a$ b!" #a$a#%#a$a# be!lela(a- Ka$a#%#a$a#&'/a#(a a)a &'(!" be#e!ja /a&a ('a *e!e#a ,a$+ *a('" *&a- al '$' &a/a)*e$'*bl#a$ /elba+a' '*/l'#a('-

I('%'(' /e$)'$+

1 Ka$a#%#a$a# )e!bab') )e!&e&a" #e/a&a ba"a,a &' )e*/a) #e!ja >''#al *e!e#a *a('" le*a" &a$ *a('" bel* *a)a$+ Me!e#a *a('" #!a$+ (e!'( &a$ be!('a) #eb&a#% b&a#a$ Ke*a"'!a$ *e!e#a j+a bel* *e$#/'

34



J'#a *e!e#a *e$+e$&al'#a$ #e!ja ba"a,a &a$ ba"a$ #'*'a )#('#< *$+#'$ &a/a)*e$,ebabH#e*ala$+a$ M&a" *e$+ala*' #ee&e!aa$ &a$ )e!#e$a /e$,a#')2 Ka$a#%#a$a# )e!&e&a" #e/a&a $(! /e$'$&a(a$ le" *aj'#a$ Me!e#a )'&a# )a" )e$)a$+ "a# *e!e#a #e!a$a #!a$+ a)a )'a&a /e$&'&'#a$ Maj'#a$ a#a$ *e$+a*b'l #e(e*/a)a$ *e$'$&a(

M'(ala$,a< b!" #a$a#%#a$a# &'ba,a! +aj' !e$&a" !" #a$a#%#a$a# )'&a# &'l'$&$+' le" '$(!a$) )'a&a a!*a$ K*/la$ a$+S'*/a$a$ Pe'!!a-a)a )' ,a$+ (e#/$,a ;'/a#(a *e*ba) #e!ja leb'" *a(a )a$/a ba,a!a$3 Sela'$ ')< b!" #a$a#%#a$a# (e!'$+ *e$ja&' *a$+(a e#(/l')a(' *aj'#a$ Me!e#a )e!/a#(a be#e!ja &ala* ja$+#a *a(a la" la*a Me!e#a j+a &'be!' /a" ,a$+ !e$&a" &a$ )'&a# (e)'*/al &e$+a$ (a"a *e!e#a- ;' A!'#a< #a$a#%#a$a# "a$,a &'be!' bebe!a/a (e$ (e"a!' (eba+a' /a" &ala* '$&()!'l*b$+ !" #a$a#%#a$a# )'&a# be!/a,a a)a be!a$' $)# *e$e$)a$+ (e/e!)' !a$+ &e.a(ale" (ebab ('a ,a$+ *&a Me!e#a )e!/a#(a *e$!) /e!'$)a" *a''#a*- M'(al$,a< *e!e#a &'/a#(a *ela##a$ #e!ja

be!a) a)a be!ba"a,a4 !" #a$a#%#a$a# )'&a# be!/ela$+ *e$'#*a) #e"'&/a$ ala* #a$a#%#a$a# &a$ !e*aja Pa&a ('a *&a< *e!e#a (e/a))$,a &'&'&'# le" ba/a Me!e#a (e/a))$,a &'bela' /e$" #a('" (a,a$+ Me!e#a be!"a# *e$&a/a) /ela$+ /e$&'&'#a$ ,a$+ (e#/$,a Me!e#a a#a$ )e!( )e!l'ba) &ala* (e#)! b!" #a(a! &e$+a$ +aj' ,a$+ (e&'#') Ka$a#%#a$a# )e!&e&a" #e/a&a b&a,a $e+a)' ,a$+ &'a*al#a$ le" !a$+ &e.a(a (e/e!)'*e!##<be!j&'< be!,a%,a< &a$ (eba+a'$,a Ma(a &e/a$ *e!e#a *ala/ (a"aja #e!a$a #')a!a$ #e*'(#'$a$ be!la$j)a$-Pe$)/Pelba+a' /'"a# "a!( be#e!ja(a*a ba+' *e*ba$)e!a( +ejala b!" #a$a#%#a$a#- Ka$a#%#a$a# "a!( &'l'$&$+'

&a$ &'be(a!#a$ &e$+a$ /e$" #a('" (a,a$+- Me!e#a j+a ba#al /e*'*/'$ /a&a *a(a"a&a/a$-

2P'"a# #e!ajaa$ #e!a/ *e*be!'#a$ (a!a$a$ #e/a&a !a#,a) Mala,('a #"(($,a +e$e!a('*&a *e$+a(a' leb'" &a!'/a&a (a) ba"a(a- Pa&a /a$&a$+a$ a$&a< a/a#a" #eleb'"a$*e$+a(a' &a!'/a&a (a) ba"a(aC Ke*#a#a$ a&a$+a$ a$&a $)# *e$++ala##a$+e$e!a(' *&a *e$+a(a' leb'" &a!'/a&a (a) ba"a(a-

Pe$&a"la$K'$'< /e$+a(aa$ leb'" &a!'/a&a (a) ba"a(a &a/a) *e$ja&' $'la' )a*ba" #e/a&a (e(e!a$+-

al '$' #e!a$aba$,a# #eleb'"a$ *e$+a(a' leb'" &a!'/a&a (a) ba"a(a- Pelba+a' '$'('a)' ble" &'a*b'l$)# *e$++ala##a$ +e$e!a(' *&a (/a,a *e*/elaja!' leb'" &a!'/a&a (a) ba"a(a-

I('%'(' /e$)'$+

Ke/e$)'$+a$1 Pe$+a(aa$ leb'" &a!'/a&a (a) ba"a(a *e*ble"#a$ (e(e!a$+ *e$e!a/ 'l* )e!#'$' Te#$l+' *a#l*a) *e$+a(a' #e*&/a$ #')a Gl$+a$ ,a$+ )a" ba"a(a I$++e!'( &a/a) *e$+a(a' )e#$l+' *a#l*a) (ea!ala$+($+ ;ala* "al '$'< #')a )'&a# ble" *e$$++ 'l* )e!#'$' )e#$l+' *a#l*a) &'al'"#a$ #e&ala*

ba"a(a Mela,35



al '$' #e!a$a (eba" b# 'l*'a" a#a$ *e$+a*b'l *a(a ,a$+ la*a $)# &')e!je*a"#a$#e &ala*ba"a(a Mela, Pa&a a*a$ le&a#a$ *a#l*a) '$'< 'l* ,a$+ #')a &a/a) (ele/a( &a )'+a )a"$ #e*&'a$(&a" *e$ja&' 'l* (a$+2 Pe$+a(aa$ leb'" &a!'/a&a (a) ba"a(a *e*ble"#a$ #')a *e$&a/a) /ela$+ e#$*',a$+ leb'"

la( a"a(a I$++e!'( 'ala" ba"a(a a$)a!aba$+(a Kela$a!a$ be!ba"a(a I$++e!'(*e*&a"#a$ #')abe!$'a+a &' (el!" &$'a U!(a$ /e!$'a+aa$ a$)a!aba$+(a (e/e!)' #$)!a#< a#a$< la/!a$< &a$ (eba+a'$,a j+a&'jala$#a$ &ala*ba"a(a I$++e!'( "#a #')a *e$+a(a' ba"a(a A!ab< /a(a!a$ $e+a!a% $e+a!a A!ab ,a$+ la( &a/a) &')e!#a Te+a($,a< ba"a(a #$' )a*a #e/a&a &$'a /e!$'a+aa$ ,a$+ leb'" la(3 K')a j+a *e*/$,a' *a(a &e/a$ ,a$+ leb'" e!a" j'#a &a/a) *e$+a(a' leb'" ba$,a#ba"a(a Pela$+ /#e!jaa$ #')a leb'" la( #e!a$a ba"a(a I$++e!'( *e!/a#a$ (,a!a) )a*a &ala*/e$+a*b'la$ #e!ja

K')a j+a &a/a) *ela$j)#a$ /elaja!a$ #e la! Ne+a!a &e$+a$ *&a" K')a j+a &a/a) *e$+'#)' leb'" ba$,a# 'l* /e$+e)a"a$ *elal' I$)e!$e) Ra*a' /e*'*/'$ &$'a *e$+a(a' leb'" &a!'/a&a (a) ba"a(a a$)a!aba$+(a Ma#a *e!e#a &a/a) *e$$jl#a$ &'!' &' a!e$a a$)a!aba$+(a4 Pela$+ /e!$'a+aa$ a#a$ leb'" la( j'#a (e(e!a$+ *e$+a(a' leb'" &a!'/a&a (a) ba"a(a ;ala* *a(,a!a#a) *aj*# Mala,('a< /e$'a+a ,a$+ &a/a) a#a/ ba"a(a #e)'+a a#a$ leb'"*e,a#'$#a$ /ela$++a$$,a Me!e#a leb'" *&a" *e'al'$ "b$+a$ *e(!a &e$+a$ /ela$++a$ ;e$+a$ *e$+a(a' ba"a(a a('$+< /e$'a+a j+a &a/a) *e*a(a!#a$ /!&# *e!e#a #e/e!'$+#a)a$)a!aba$+(aLa$+#a"%la$+#a"5 P'"a# #e!ajaa$ ble" *e$a.a!#a$ (bje# ba"a(a a('$+ &' /e!'$+#a) (e#la"

a"a(a Je/$< Pe!a$'(< K!ea< &a$ '$a &')a.a!#a$ &' (e#la" *e$e$+a" G! ba"a(a #"a( &'(e&'a#a$ G! ba"a(a a('$+ &a!' $e+a!a a(al *e!e#a ble" &'/a" $)# *e$+aja! &' (e#la" Sbje# ba"a(a a('$+ &'ja&'#a$ (bje# /e/e!'#(aa$ ;e$+a$ '$'< a#a$ *e*be!' /ela$+ #e/a&a /elaja! *e*/elaja!' ba"a(a a('$+6 Pelba+a' '$(e$)' ble" &')a.a!#a$ $)# *e*'#a) /elaja! (e#la" Pe$+a(aa$ ba"a(a a('$+ &'ja&'#a$ (a) (,a!a) *e$a.a!a$ b'a('(.a #e!ajaa$ Pelaja! ,a$+ *e$+a(a' ba"a(a Je!*a$ &a$ Pe!a$'( &'be!' #e)a*aa$ *ela$j)#a$/elaja!a$ #e E!/a" *elal' )ajaa$ b'a('(.a JPA Pelaja! ,a$+ *e$+a(a' ba"a(a Je/$ &a$ K!ea &'be!' /ela$+ *e$&a/a) b'a('(.a*ela$j)#a$/elaja!a$ #e A('a T'*!7 S#'* +aj' ,a$+ *e$a!'# $)# +l$+a$ ,a$+ *e$+a(a' ba"a(a a('$+ ble"*e$++ala##a$ +e$e!a(' *&a *e$+a(a' ba"a(a a('$+ M'(al$,a &ala* /e!#"'&*a)a$ a.a*< ba,a!a$ +aj' )a*ba"a$ ba+' (e)'a/ ba"a(a ,a$+&'#a(a' ble" &'be!'#a$ J!ba"a(a *a"#a*a" a)a /e!($al Pl'( &'be!' +aj' )a*ba"a$ ba+' (e)'a/ ba"a(a a('$+,a$+&'#a(a' P'"a# (.a()a j+a ble" *e$a'##a$ +aj' /e*a$& /ela$$+a$< /e+a.a' e#(e#)' (,a!'#a) a$)a!aba$+(a ,a$+ &a/a) *e$+a(a' ba"a(a a('$+Pe$)/Pe$+a(aa$ leb'" &a!'/a&a (a) ba"a(a *e*be!' #eba'#a$ #e/a&a (e)'a/ '$&'='&)e!)a*a$,a+l$+a$ !e*aja- Ole" ')< '$'('a)' ,a$+ &'!a$+#a le" /'"a# )e!)e$) .aja! &'(#$+ (/a,a

#')a &a/a) *e*a()'#a$ +e$e!a(' *&a &a/a) *e$+a(a' /elba+a' ba"a(a -36



3Ne+a!a%$e+a!a ,a$+ be!j'!a$ .aja! be!ba'#%ba'# a$)a!a (a) (a*a la'$ &ala* /elba+a'la/a$+a$#e/e$)'$+a$ be!(a*a- '$a$+#a$-

Pe$&a"la$Ne+a!a%$e+a!a )ela$++a a)a ,a$+ be!j'!a$ (e*e()'$,a be!ba'#%ba'# a$)a!a (a) (a*a la'$&e*' #e/e$)'$+a$ be!(a*a- I$' b#a$ (a"aja *el'ba)#a$ $e+a!a%$e+a!a ,a$+ be!a"a*a$(a*a )e)a/' j+a ba+' $e+a!a%$e+a!a ,a$+be!la'$a$ "ala$< (a*a a&a be!/e*e!'$)a"a$&e*#!a('< (('al'( *a"/$ #*$'(-I('%'(' /e$)'$+

1 b$+a$ e!a) &e$+a$ $e+a!a j'!a$ /e$)'$+ ba+' $e+a!a%$e+a!a ,a$+ ba! *e$a/a'#e*e!&e#aa$ a)a /l'" &a!'/a&a #e!$)"a$ (('al Ne+a!a &e*'#'a$< #eba$,a#a$$,a )e!&'!' &a!'/a&a $e+a!a ,a$+ (e&a$+ *e*ba$+$ ,a$+#e)'$++ala$ &ala* (e*a b'&a$+ ;e$+a$ &e*'#'a$< #!a$+la" *a(ala" &'/l*a)' &e$+a$ $e+a!a j'!a$ Sebal'#$,a #e!ajaa$ &a/a) *$*/#a$ /e!"a)'a$ (e/e$"$,a &ala* /e*l'"a$ $e+a!a

Ra$a$+a$%!a$a$+a$ /e*ba$+$a$ $e+a!a &a/a) &'la#(a$a#a$ &ala* #ea&aa$ ,a$+a*a$ &a$ &a*a' &a$ &e$+a$ leb'" /a$)a( ;e$+a$ &e*'#'a$< $e+a!a be!#e$aa$ &a/a) *e$ja+a #e/e$l'$+a$ &a$ #e)"a$ /l')'#</e!)a"a$a$<e#$*' &a$ (('b&a,a $e+a!a (e/e$"$,a2 Ke!ja(a*a /l')'# (e(a*a $e+a!a j'!a$ *e*a$+ /e$)'$+ J'#a )'a&a #e!ja(a*a /l')'# ,a$R e!a)< /elba+a' /e!#a!a ,a$+ )'&a# &''$+'$' a#a$ be!la# P!a(a$+#a &a$ /e!*("a$ a#a$ .j& A/ab'la "al '$' be!la#< *a('$+%*a('$+ be!a(a (a$+a) a#a$ )ja$ &a$ $'a) $e+a!a j'!a$*e!e#a ,a$+(ebe$a!$,a Ke!a/ #al' "al '$' *e*ba.a #e/a&a /e!)el'$+#a"a$ be!(e$ja)a ;e$+a$ ')< ba$,a# !a$a$+a$ /e*ba$+$a$ a#a$ )e!ba$)) #e!a$a leb'" ba$,a# la+'

.a$+ &a$ (*be! e#$*' )e!/a#(a &'(al!#a$ #e &ala* b'&a$+ /e!)a"a$a$ M'(al$,a< "b$+a$ "'$a &a$ Je/$ ,a$+ )e+a$+ #e!a$a /e!eb)a$ /la *e$,ebab#a$#e&a%&a $e+a!a )e!/a#(a bela$ja be(a! &ala* b'&a$+ #e)e$)e!aa$3 b$+a$ ba'# $e+a!a j'!a$ *e$ja*'$ #e"'&/a$ !a#,a) ,a$+ a*a$ &a$ (eja")!a J'#a $e+a!a j'!a$ be!#$'#< !a#,a) #e&a%&a Ne+a!a a#a$ *e$ja&' *a$+(a M'(al$,a #$'# "'$a &e$+a$ Je/$ *e$,ebab#a$ /elab! "'$a &' Je/$ &a$ /elab! Je/$ &' "'$a *e$+ala*' #e!+'a$ be(a! Ra#,a) "'$a *e*la#a$ #e!e)a Je/$ Ma#a Ra#,a) "'$a ,a$+ )e!l'ba) &ala* jala$#e!e)a Je/$ )!) *e$ja&' *a$+(a K$'# ,a$+ (e!'( *e$ja&'#a$ #ea&aa$ #e"'&aaaa- !a#,a) (e$+(a!a A&a ,a$+ *a)' a#'ba) !("a$ Pelab! a#a$ )e!(e/') &' )e$+a"%)e$+a" &'/l*a)'# '$'4 b$+a$ e!a) (e(a*a $e+a!a j'!a$ e#$*' $e+a!a Keba$,a#a$ $e+a!a j'!a$ be!+a$)$+ a$)a!a aaa' (a*a la'$ M'(al$,a &ala* b'&a$+ e#$*' (e/e!)' /e!&a+a$aa? &a$ /e!$'a+aa$ Pelba+a' /ela$+ e#$*' a#a$ )e!b#a Pela$+ /e#e!jaa$ &a$ /e!$'a+aa$ be!)a*ba" a( Pe!&a+a$+a$ ,a$+ e!a) &a/a) &'jala$#a$ #e!a$a ja!a# ,a$+ &e#a) M'(al$,a &' A('a< .j&$,a A>TA *e*ble" ba!a$+a$ #')a beba( *e*a(#' /a(a!a$ A('a Te&e$+a$ beba( )a$/a (e#a)a$ Ma#a '$' *e!a$(a$+ #e*aja$ e#$*' &ala* (e*a (e#)! ;a!' (e#)! /e!)a$'a$< '$&()!' #e'l &a$ (e"'$++ala" '$&()!' a)*b'l $e+a!a

5 Pe!(ea"a*a$ (eja+a) j+a &a/a) &'//#37



;e$+a$ "b$+a$ ,a$+ e!a)< !a#,a) &a!' - $e+a!a &a/a) *e$,ebe!a$+ &a$ *e$+$j$+')'&a# ba$,a# *e$+ala*' #e(l')a$ Ke/e!la$ ='(a a)a /e!a)!a$ '*'+!e(e$ &'l$++a!#a$ Keb&a,aa$ &a!' (e(a) $e+a!a &a/a) &'/e!#e$al#aa #e/a&a $e+a!a j'!a$- ;e$+a$ ')< )'*blla" /e!a(aa$ "!*a) *e$+"! *a)' )e!"a&a/ ')a%')a &a$ /e!a(aa$$e+a!a j'!a$ Ma#a /e!)e*b$+a$ b&a,a a#a$ *e.j&#a$ /e!(ea"a*a$ ,a$+ e!a)

6 Ke!ja(a*a e!a) (e(a*a $e+a!a j'!a$ #e(eja")e!aa$ (('al (e*a $e+a!a ,a$+ )e!l'ba) Ke!ja(a*a *e*ba$)e!a( je$a,a" leb'" be!#e(a$ Pe$j$a,a" &ala* (e(eba" $e+a!a ((a" *e$,el&/ #e $e+a!a j'!a$ $)#*e$,e*b$,'#a$ &'!) S'$&'#) je$a,a" a$)a!aba$+(a j+a &'l*/"#a$ Seba+a' $)"< #e!ja(a*a /l'( S'$+a/!a<&a$ I$&$e('a be!ja,a *el*/"#a$/e$+e&a!a$ &a&a"< .a$+ "a!a*< /ela!a$- #e+a$a(a$ a$)a!aba$+(a Te+a($,a #ea&aa$ (('al a#a$ *e$ja&' leb'"Pe$)/;e$+a$ /e!#a)aa$ la'$< $e+a!a%$e+a!a *e()'la" be!ba'#%ba'# a$)a!a (a) (a*ala'$#e/e$)'$+a$ be!(a*a- Na*$< )e!&a/a) /e!#a!a ,a$+ - .aja! &'a*al#a$ (e/e!)'*e$a*/!' !(a$ &ala*a$/l')'# $e+a!a la'$-

);D;5 1

Walaupun wuju# persepsi yang cender%ng men&aitan ne&ara dan ranta% ini #en&an &eraan pengganas

namun #en&an lan&a'(lan&a' yang diambiL Malaysia berjaya menanganinya )uraian pemyataan

ini

8-D0- =--P-D

Pengenalan

-kti<iti keganasan roerupakan satu mani'estasi kegagalan mengurus ketidakpuasan terhadap kumpulan lainatau kerajaan yang memerintah. Banyak 'aktor yang mempengaruhi kecenderungan ini dan Malaysia telah

berjaya menanganinya dengan langkah+langkah tertentu.

Bahagian A: Sebab Gerakan Pengganas Dikaitkan dengan Malaysia

Idea

Persepsi terhadap rakyat Malaysia

3 8akyat Malaysia dikatakan mudah dipengaruhi dan raudah bersimpati dengan gerakan militan

khususnya railitan !slam

3 8akyat Malaysia dalam kedudukan rangking tinggi untuk menjadi sumber tenaga yang bolehdirekrut sebagai pengganas

3 Peristiwa terbaru ialah penahanan dua orang rakyat Malaysia di !ubnan menjadi bukti masih wujud gerakan keganasan yang turut melibatkan rakyat MalaysiaIdea "

Malaysia mudah dijadikan transit

3 edudukan Malaysia yang menghubung banyak negara sama ada laut dan darat memudahkan pergerakan kumpulan militan3 Penduduk Malaysia yang pelbagai kaum memudahkan pergerakan dan penyamaran kerana sukar dikenali walaupun oleh rakyat Malaysia sendiri. Masing+masing kaum GterpisahG dengan amalan hidup yang

berbeCa dan menghormati amalan hidup kaum lain yang dianggap sebagai pri<acy kaum berkenaan. Situasi inimemudahkan kumpulan militan menyelinap dalam masyarakatIdea /ujud akti<is rakyat Malaysia di luar negara

38



3 Penahanan rakyat Malaysia di Pusat ahanan 0uatanamo oleh -merika Syarikat menimbulkan imej

penglibatan rakyat Malaysia

3 -danya hubungan kumpulan militan dengan militan luar negara. Peristiwa penahanan kumpulan al+

Maunnah dan 0erakan =amiah Islamiah meninggalkan impak kepada pihak antarabangsa tentang kewujudankumpulan cenderung kepada keganasan di Malaysia

3 0ambaran tentang pelbagai aliran maChab yang menjadi pegangan rakyat

Malaysia juga meningkatkan persepsi ini

Idea #

Pengaruh media antarabangsa

3 Paparan media tentang penahanan ke atas rakyat Malaysia sama

ada di dalam atau di luar negara mempengaruhi pandangan global3 ragedi melibatkan seorang rakyat Malaysia yang dilaporkan media sebagai pengganas, dan telahGterbunuhG dalam gerakan penahanannya oleh polis Indonesia mendapat liputan yang meluas oleh mediaantarabangsa3 Peristiwa ini mempengaruhi persepsi antarabangsa

Bahagian B !angkah yang 6iambil Malaysia

Idea 7

erjasama antara negara3 Pertukaran maklumat dan risikan telah membolehkan gerakan keganasan lebih cepat dapat GdihiduGdan dicegah3 Pertukaran maklumat dan risikan antara Malaysia, Indonesia dan -ustralia telah berjaya menyekatgerakan keganasan melibatkan tiga buah negara3 erjasama Malaysia dalam menahan akti<is GMas SelamatG pengganas Indonesia yang melarikan diridari penjara Singapura berjaya menyekat akti<iti keganasanIdea 98undingan kedamaian Selatan Filipina

3 Satu situasi yang tidak akan memberi ruang dan peluang kepada kumpulan radikal dan militan Islamuntuk berkembang dan mempengaruhi pihak lain yang bersimpati dengan ideologi dan perjuangan mereka

3 Perdamaian menyukarkan akti<iti dan latihan pengganas bertapak atau berpusat di kawasan berkenaan

3 Satu tahap keupayaan diplomasi yang tinggi yang dibuktikan oleh MalaysiaIdea :

Pendekatan sederhana Malaysia

3 idak mengundang simpati masyarakat kepada yang terlibat kerana kesederhanaan Malaysia

3 idak meningkatkan tindakan agresi' apabila tiada tekanan

3 Pendekatan kekerasan oleh negara maju seperti anada, sehingga sekarang negara berkenaan masih berhadapan dengan isu berkenaan

esimpulan

Banyak 'aktor yang mempengaruhi negara dikaitkan dengan gerakan pengganas dan denga langkah yangkonkrit, akti<iti pengganas ini berjaya ditangani dengan baik oleh negara Malaysia Format jawapan 3+2/2+3

=--P-D PEDA5-kti<iti keganasan merupakan satu mani'estasi kegagalan mengurus ketidakpuasan terhadap pihak lain ataukerajaan yang memerintah. Banyak 'aktor yang mempengaruh kecenderungan ini dan Malaysia telah berjayamenanganinya dengan langkah+langkah tertentu. ujud perspekti' negati' sesetengah pihak antarabangsa terhadap rakyat Malaysia. Sebilangan rakyatMalaysia dikatakan mudah dipengaruhi dan m u d a h bersimpati dengan gerakan militan khususny$ militan

yang dikaitkan dengan !slam. %akyat Malaysia &uga 'diletak dalam rangking tinggi untuk men&adi sumber

tenaga yang boleh direkrul sebagai pengganas. Beberapa peristi(a yang melibatkan rakyat Malaysia dengan

akti)iti keganasan sama ada dalam atau luar negara me(u&udkan persepsi ini. Penahanan dua rakyat

Malaysia di *ubnan men&adi bukti masih (u&ud gerakan keganasan yang turut melibatkan rakyat Malaysia.

Bukan saha&a akti)iti keganasan+ malah akti)iti perdagangan orang dan pengedaran dadah &uga turut

men&adikan Malaysia sebagai transit. ,edudukan Malaysia yang menghubungkan banyak negara sama ada

laut dan darat memudahkan pergerakan kumpulan militan. Penduduk Malaysia yang pelbagai kaum

memudahkan pergerakan dan penyamaran kerana sukar dikenali (alaupun oleh rakyat Malaysia sendiri.

39



Masing-masing kaum 'terpisah' dengan amalan hidup yang berbe$a dan dianggap sebagai pri<acy kaum

berkenaan. Situasi ini memudahkan kumpulan militan menyelinap dalam masyarakat.

Antara langkah yang diambil Malaysia dalam menangani gerakan pengganas dan persepsi negatif

terhadap Malaysia ialah melalui ker&asama antara negara. Pertukaran maklumat dan risikan telah

membolehkan gerakan keganasan lebih epat dapat dihidu/ dan diegah. Pertukaran maklumat dan risikan

antara Malaysia+ !ndonesia dan Australia telah ber&aya menyekat gerakan keganasan melibatkan tiga buah

negara. ,er&asama Malaysia dalam menahan akti)is 'Mas Selamat' pengganas !ndonesia yang melarikan diri

dari pen&ara Singapura ber&aya menyekat akti)iti keganasan. Memainkan peranan penting dalam men&ayakan rundingan kedamaian Selatan 0ilipina. Satu situasi yang

&elas tidak akan memberi ruang dan peluang kepada kumpulan radikal dan militan !slam untuk berkembang

dan mempengaruhi pihak lain yang bersimpati dengan ideologi dan per&uangan mereka. Perdamaian

menyukarkan akti)iti pengganas atau pengganas tidak dapat bertapak di ka(asan berkenaan. ,e&ayaan

rundingan membuktikan tahap keupayaan diplomasi yang tinggi oleh kera&aan Malaysia.

Pendekatan sederhana dan seruan Malaysia kepada pihak lain dalam menangani sebarang konflik &uga

mempengaruhi ke&ayaan negara. ,aedah sederhana dalam mengurus krisis+ tidak mengundang simpati

masyarakat ke atas indi)idu yang terlibat kerana tindakan keganasan. 1iada kekerasan+ tiada simpati dan tiada

tindak balas+ tidak akan meningkatkan tindakan agresif. Pendekatan kekerasan oleh negara ma&u seperti

Peranis menyebabkan sehingga sekarang negara berkenaan masih berhadapan dengan isu keganasan.

Banyak faktor yang mempengaruhi persepsi yang mengaitkan negara dengan gerakan pengganas. 2amun

dengan langkah yang konkrit gerakan ini ber&aya ditangani dengan baik oleh negara Malaysia.

);D;5 $ *ala!sia memainan peranan !an& pentin& #alam men!umban& epa#a estabilan #i rantau ini Jelasan

pern!ataan ini

40



RANGKA JAWAPAN

Pengenalanestabilan rantau -SE-D bermula dengan kestabilan negara anggota -SE-D sama ada dari segi politik mahupun

ekonomi. estabilan Malaysia dan usaha negara telah mempengaruhi kestabilan rantau -sia enggara. PerananMalaysia ini telah diiktira' antarabangsa.

Peranan Malaysia untuk estabilan 8antau -SE-D

Idea 1Mencetuskan konsep ;PF-D3 )etusan idea Malaysia ini diterima dan dimua'akatkan oleh -SE-D. Permua'akatan ini bermakna negara

anggota -SE-D menguar+uarkan bahawa rantau -sia enggara tidak bersedia menerima kehadiran kuasa besar sama ada dalam bentuk peluasan pengaruh, atau cuba menyebelahi mana+mana negara dalam krisis yang wujudantara anggota

3 ;PF-D juga menjadi kawalan kepada negara anggota agar tidak berusaha mendapatkan bantuan negara luar yang akhirnya menyebabkan negara terpaksa GberpihakG kepada kuasa besar yang memberi bantuan

3 Situasi ini telah membuatkan anggota negara -SE-D berhati+hati dalam mengurus kon'lik agar tidak membelakangkan konsep ;PF-D ini

Idea $on Bebas Duklear (SE-DF*3 Pengisytiharan on Bebas Duklear (SE-DF* GmembebaskanG -SE-D daripada percaturan kuasa besar.

Sekurang+kurang negara kuasa besar tidak menjadikan Gkeupayaan dalam memiliki senjata nuklearG sebagaihelah untuk menempatkan kepentingan peluasan pengaruh

3 etegasan -SE-D dalam hal ini merendahkan risiko berlaku kon'lik berkaitan nuklear dan juga bebas daripadasebarang akti<iti dan penghasilan senjata nuklear. 8isiko kemusnahan yang besar dapat dielakkan. Sehinggakini idea yang didukung kuat oleh Malaysia yang disepakati -SE-D ini belum tercabar

Idea /Peningkatan amalan demokrasi di Myanmar 3 an Sri 8aCali Ismail menjadi dutaNpegawai khas Pertubuhan Bangsa Bersatu ke Myanmar bagi merundingkan

peningkatan amalan demokrasi3 etegasan Malaysia dan negara anggota -SE-D membantah keras sekatan yang dikenakan oleh -merika

Syarikat dan beberapa negara lain telah melembutkan junta tentera Myanmar untuk terus berunding berhubung penerimaan demokrasi

3 Bantuan semasa au'an Dargis yang memusnahkan sebahagian besar kawasan sawah negara berkenaanmenjadikan pemerintah Myanmar lebih terbuka dalam hubungan luar. Peranan Malaysia ini ternyata akhirnyamenjadi sebahagian 'aktor kepada tegaknya demokrasi di negara tersebutIdea 4

8undingan perjanjian damai di Selatan Filipina

3 Menamatkan kon'lik berdarah selaraa 4& tahun di salah sebuah negara anggota -SE-D. Peranan Malaysia amat besar dalam rundingan ini

3 edamaian yang terbentuk menjadikan kehidupan majoriti rakyataya lebih tersusun dan berpeluang menikmatimasa depan yang lebih baik

Idea 7

0agasan esederhanaan 0lobal

3 idak mengundang simpati masyarakat kerana pendekatan kesederhanaan yang diambil. Sumbangan dalam

bentuk pemikiran ini amat kuat mempengaruhi pemikiran masyarakat sejagat3 alaupun tidak dapat mempengaruhi pihak berkuasa sesebuah negara dalam mengambil tindakan dan keputusan,sekurang+kurangnya gagasan ini mempengaruhi pemikiran masyarakat untuk menolak atau GmembenciG perang

3 Pemimpin yang terpilih dalam kalangan yang cenderung menggunakan pendekatan militeri akan tergugat dengan penolakan perang oleh rakyat

Idea 9

Peranan di -ceh

3 Malaysia turut berperanan sebagai perunding dan penasihat dalam kon'lik di -ceh. untutan kumpulanradikalNpemisah -ceh telah menyebabkan ketidaktenteraman dalam kehidupan di wilayah berkenaan

3 eupayaan rundingan mempengaruhi penerimaan kuasa autonomi yang menjalankan kuasa perundangan syariahtelah menamatkan kon'lik. Pembangunan selepas sengketa dan bencana tsunami telah menyediakan kehidupanyang lebih stabil kepada penduduk -ceh dan rantau -sia enggara

esimpulanAsaha dan pendekatan Malaysia dihormati oleh banyak pihak sehingga idea dan saranan Malaysia tidak mudahdiketepikan pada peringkat serantau dan antarabangsa Format jawapan: *ana mana lima i#ea



=--P-D PEDA5estabilan rantau -SE-D bermula dengan kestabilan negara anggota -SE-D sama ada dan segi politik mahupun ekonomi. estabilan Malaysia dan usaha yang dilakukan oleh negara telah mempengaruhi kestabilanrantau -sia enggara. Peranan Malaysia ini telah dnktmr'

antarabangsa.Sumbangan penting Malaysia ialah mencetuskan konsep on -man Bebas dan Berkecuali (;PF-D*.

onsep yang menguar+uakan bahawa rantau -sia enggara tidak bersedia menenma kehadiran kuasa besar untuk meluaskan pengaruh mereka. onsep ini juga menjadi kawalan kepada negara anggota agar tidak berusahamendapatkan bantuan yang akhirnya mendedahkan negara kepada kedudukan terpaksa GberpihakG kepada kuasa

besar yang memberi bantuan.Pengisytiharan 3on Bebas Duklear 4S5A26037 yang didukung kuat Malaysia GmembebaskanG -SE-D

daripada percaturan kuasa besar. Sekurang+kurangnya negara uasa Besar tidak menjadikan Gkeupayaan dalammemiliki senjata nuklearG sebagai helah untuk meluaskan pengaruh. etegasan -SE-D dalam hal inimerendahkan risiko berlaku kon'lik berkaitan nuklear dan juga bebas daripada sebarang akti<iti dan penghasilansenjata nuklear. 8isiko kemusnahan yang besar dapat dielakkan.

etegasan Malaysia dan negara anggota -SE-D membantah sekatan yang dikenakan oleh -merikaSyarikat dan beberapa negara lain telah melembutkan junta tentera Myanmar. epercayaan pemerintahMyanmar kepada sokongan -SE-D terbukti apabila bersedia menerima bantuan -SE-D sahaja semasa dilanda

au'an Dargis. Peranan Malaysia ini ternyata akhirnya menjadi sebahagian 'aktor kepada tegaknya demokrasi dinegara tersebut.Menamatkan konflik berdarah selama #8 tahun di 0ilipina merupakan sumbangan besar Malaysia dalam

membawa keamanan di rantau ini. edamaian yang terbentuk menjadi kehidupan majoriti rakyatnya lebihtersusun dan berpeluang menikmati masa depan yang lebih baik. Perdamaian membolehkan usaha pembangunandigerakkan.

0agasan esederhanaan 0lobal ialah cetusan pemikiran bagi mempengaruhi tindakan masyarakat sejagatdalam mendepani kon'lik. alaupun tidak dapat mempengaruhi pihak berkuasa sesebuah negara dalammengambil tindakan dan keputusan, sekurang+kurangnya idea+idea daripada gagasan ini dapat mempengaruhi

pemikiran masyarakat untuk menolak atau GmembenciG pendekatan keras dan ganas. esederhanaan dalamtindakan mewujudkan alternati' dalam tindakan.

Asaha dan pendekatan Malaysia dihormati oleh banyak pihak sehingga idea dan saranan Malaysia tidak mudah diketepikan pada peringkat serantau dan antarabangsa.

);D;5 /

*ala%p%n +%j%d masalah di sebalik pengisytiharan ndang!ndang ,on Ekonomi Ekskl%si- (,EE).

nam%n pelaksanaan %ndang!%ndang ini menyelesaikan banyak perkara yang berbangkit /elaskan

penyataan ini

RANGKA JAWAPAN

Pen&enalan

Persidangan ndang!ndang La%t di Caracas. 0ene'%ela (1234) telah memb%at penetapan baha+a ,on

Ekonomi Ekskl%si- (,EE) melip%ti jarak seja%h 567 km (677 bat%) dari sempadan pantai yang sah bagi

seseb%ah negara Penetapan ini telah memba+a kepada %saha menetapkan sempadan bar% ka+asan

perairan

Ba'a&aian A8 *asalab !an& Berban&it

$#ea 1

Pertindihan t%nt%tan +ilayah

3 Penerimaan %ndang!%ndang ini telah me+%j%dkan kon-lik pertindihan sempadan perairan antara

negara Sebagai contoh. +%j%d t%nt%tan pertindihan ka+asan perairan antara Malaysia dengan

9ndonesia &%nt%tan bertindih yang melibatkan P%la% Sipadan dan Ligitan ini telah mendapat

penyelesaian melal%i Mahkamah "eadilan Antarabangsa (1C/)

3 &%nt%tan ke atas P%la% Spratly dan Paracel antara Malaysia dengan beberapa b%ah negara ASEA

serta China j%ga berasaskan penetapan ,EE

$#ea 2

Boleh menjadi p%nca kepada kon-lik yang lebih besar

3 *%j%d pertindihan t%nt%tan +ilayah dengan pelaksanaan ,EE Pertindihan ini boleh meng%ndangkon-lik lebih besar apabila melibatkan k%asa besar



3 Sebagai contoh. is% P%la% Scarboro%gh Shoal yang ja%hnya 667 km dit%nt%t oleh :ilipina Setelah

di%ji oleh kapal perang China. :ilipina terpaksa ber%nd%r Amerika Syarikat yang memp%nyai perjanjian

pertahanan bersama dengan :ilipina. telah meningkatkan peranannya di ranta% ini apabila diminta

meningkatkan peranan melind%ngi kepentingan negara berkenaan Pertemb%ngan d%a k%asa besar ini

berisiko kepada ketidakstabilan ranta% ini

$#ea 3

Risiko terlepas +ilayah

3 Sebahagian kon-lik pertindihan +ilayah diba+a kepada Mahkamah "eadilan Antarabangsa (1C/)

Penyelesaian oleh 9C/ menent%kan sama ada sat% +ilayah ata% ka+asan yang dit%nt%t kekal ata%

terpaksa dilepaskan kepada negara lain

3 Sebagai contoh. kes t%nt%tan P%la% Bat% P%tih antara Malaysia dengan Singap%ra memba+a kepada

penyerahan p%la% berkenaan kepada Singap%ra atas arahan 9C/ berkenaan

3 Begit% j%ga. kon-lik pertindihan P%la% Sipadan dan Ligitan antara Malaysia dengan 9ndonesia yang

memba+a pemilikan kepada Malaysia

Ba'a&ian B: *an,aat -..

$#ea

Sempadan perairan yang jelas

3 ,EE telah me+%j%dkan sat% pengisytiharan sempadan perairan yang jelas bagi seseb%ah negara ;

$engan jarak yang ditetapkan. seseb%ah negara dapat meng%k%r

3 dengan jelas jarak sempadan antara d%a b%ah negara Penetapan sempadan perairan yang jelas

j%ga membolehkan ka+alan sempadan dapat dilak%kan termas%k ka+alan ke atas kegiatan lan%n

$#ea 0

<ak eksploitasi s%mber marin

3 $engan ka+asan sempadan yang jelas. hak mengeksploitasi. s%mber marin juga terbuka luas tanpa

merasa bimbang pertembungan dengan nelayan negara lain

3 Pihak negara lain j uga secara sedar tidak akan memasuki sempadan sesebuah negara untuk mendapatkan

sumber marin

3 Pengiktira'an hak ini dapat dikuatkuasakan sepenuh pada bahagian laut yang terbuka luas seperti di

sebahagian kawasan laut )hina SelatanIdea 95ak penerokaan sumber galian petroleum

3 6engan kawasan perairan yang terbuka luas, ruang membuat penerokaan dan cari gali juga terbuka.

Banyak penemuan sumber petroleum berlaku selepas pengisytiharan dan penguatkuasaan undang+undang ini

3 Penemuan minyak di luar pantai erengganu yang jaraknya sekitar 1:& batu nautika dari kawasan pantai

negeri berkenaan adalah kesan pelaksanaan EEIdea :

8uang mewujudkan perkongsian

3 alaupun wujud pertindihan sempadan dengan pelaksanaan EE, natnun pertindihan ini membawa

kepada perkongsian pintar antara Malaysia dengan negara jiran

3 Sebagai contoh, pertindihan sempadan antara Malaysia dengan hailand di kawasan eluk Siam telah

mewujudkan perebutan ke atas kawasan yang ditemui sumber petroleum

3 -khirnya, wujud perkongsian pintar antara dua buah negara dengan melakukan usaha sama penerokaan

dan penikmatan hasil cari gali secara bersama. Begitu juga dengan kawasan yang dikenali sebagai Blok 1#antara Malaysia dengan Brunei juga diselesaikan secara perkongsian pintar

esimpulan=elas EE mewujudkan kon'lik, tetapi di sebalik kon'lik, wujud man'aat yang besar dalam bentuk materialmahupun ruang untuk meningkatkan ke'ahaman dan hubungan antara dua buah negara.Format jawapan: 3+2/2+3

=--P-DPEDA5Persidangan Andang+Andang !aut di )aracas, KeneCuela (1":4* telah membuat penetapan bahawa onEkonomi Eksklusi' (EE* meliputi jarak sejauh /$& km ($&& batu* dari sempadan pantai yang sah bagisesebuah negara. Penetapan ini telah membawa kepada usaha menetapkan sempadan baru kawasan perairan.

Penerimaan undang+undang ini telah mewujudkan kon'lik pertindihan sempadan perairan antara negara.

Sebagai contoh, wujud tuntutan pertindihan kawasan perairan antara Malaysia dengan Indonesia. untutan bertindih yang melibatkan Pulau Sipadan dan !igitan ini telah mendapat penyelesaian melalui Mahkamah



Headilan -ntarabangsa (I)=*. untutan ke atas Pulau Spratly dan Paracel antara Malaysia dengan beberapa negara-SE-D serta )hina juga berasaskan penetapan EE.

ujud pertindihan tuntutan wilayah dengan pelaksanaan EE Pertindihan ini boleh mengundang kon'lik yang lebih besai apabila melibatkan kuasa besar. Sebagai contoh, peristiwa Pulai Scarborough Shoal yang jauhnya$$& km dari pantai Filipina hampii mencetuskan perang antara Filipina dengan )hina. -merika Syarika yangmempunyai perjanjian pertahanan bersama dengan Filipina, telal meningkatkan peranannya di rantau ini apabiladiminta meningkatkar peranan melindungi kepentingan negara berkenaan. Pertembungan dui kuasa besar ini

berisiko menjejaskan kestabilan rantau ini.Sebahagian kon'lik pertindihan wilayah dibawa kepada Mahkamal eadilan -ntarabangsa (I)=*.Penyelesaian oleh I)= menentukan samO ada satu wilayah atau kawasan yang dituntut kekal atau terpaksOdilepaskan kepada negara lain. Sebagai contoh, kes tuntutan Pulai Batu Putih antara Malaysia dengan Singapuramembawa kepad. penyerahan pulau berkenaan kepada Singapura. Begitu juga, kon'lil pertindihan Pulau Sipadandan !igitan antara Malaysia dengai Indonesia yang membawa pemilikan kepada Malaysia.

EE telah mewujudkan satu GpengisytiharanG sempadan perairai yang jelas bagi sesebuah negara. 6engan jarak yang ditetapkan sesebuah negara dapat mengukur dengan jelas jarak sempadai antara dua buah negara.Penetapan sempadan perairan yang jela juga membolehkan kawalan sempadan sama ada daripada kegiatai

penyeludupan mahu pencerobohan sempadan. Selain itu, kawalan k atas kegiatan lanun juga dapat dilakukandengan berkesan.

alaupun wujud pertindihan sempadan dengan pelaksanaai EE, namun pertindihan ini membawa kepada perkongsian pintai antara Malaysia dengan negara jiran. Sebagai contoh, pertindihai sempadan antara Malaysia

dengan hailand di kawasan eluk Sian telah mewujudkan perebutan ke atas kawasan yang ditemui sumbe petroleum. -khirnya, wujud perkongsian pintar antara dua buah negan dengan melakukan usaha sama penerokaandan perkongsian hasi cari gali secara bersama. Begitu juga dengan kawasan yang dikenal sebagai Blok 1# antaraMalaysia dengan Brunei juga diselesaikai secara perkongsian pintar.

=elas EE mewujudkan kon'lik, tetapi di sebalik kon'lik, wujud man'aat yang besar dalam bentuk materialmahupun ruang untul meningkatkan ke'ahaman dan hubungan antara dua buah negara.

QQQQQQQQQQ

);D;5 4on -man Bebas Berkecuali (;PF-D* menjadi lambang mua'akat penting kepada negara anggota -SE-D,namun wujud ancaman kepada cetusan idea Malaysia ini. Beri pendapat anda.

RANGKA JAWAPAN

Pengenalan

6eklarasi uala !umpur membawa kepada termeterainya perjanjian

on -man Bebas dan Berkecuali (;PF-D* yang disepakati negara anggota -SE-D. epentingan perjanjian ini jelas kepada -SE-D dalam usaha mengekalkan kestabilan rantau tersebut walaupun wujud ancaman kepada pelaksanaannya.

Bahagian - Implikasi Buruk

Idea 1Menonjolkan pendirian -SE-D

3 Slogan ini dengan jelas menonjolkan pendirian dan ketegasan -SE-D dalam usaha melindungi rantau-SE-D daripada pengaruh kuasa besar 3 6engan pendirian yang diuar+uarkan secara bersama, negara kuasa besar khususnya, lebih berhati+hati atautidak secara terbuka campur tangan dalam urusan dan kon'lik yang mungkin berlaku di rantau -SE-D

3 Slogan ini seolah+olah menjadi GsempadanG kepada negara kuasa besar dalam usaha memperluas pengaruhmerekaIdea $

Peringatan kepada negara anggota

3 Permua'akatan dan pendirian ini juga menjadi batasan kepada negara anggota -SE-D dalam usahamelindungi kepentingan negara3 Degara -SE-D akan lebih berhati+hati dan wujud batasan dalam tindakan semasa membuat hubungandengan negara kuasa besar agar tidak terperangkap dengan helah kuasa besar untuk menempatkan pengaruhmereka

3 Degara anggota akan mengelak daripada mengheret negara kuasa besar dalam menyelesaikan kon'lik yangdihadapiIdea /



ujud garis panduan kepada kumpulan rakyat

3 Antuk memberi kredit kepada kerajaan mereka dalam memberi sokongan terbuka atau menetapkan pendiriandalam isu membabitkan kuasa besar

3 8akyat yang menghormati dan memahami hasrat slogan berkenaan akan memberi reaksi kepada tindakan dankeputusan kerajaan mereka yang melanggar dasar dan keputusan bersama3 Situasi ini akan menjadikan sebuah negara akan berhemah dalam tindakan

.

Bahagaian B - n c a m a n kepada esepakatanIdea 4

indakan berpihakNcondong negara anggota

3 6alam isu epulauan Spratly dan Paracel, emboja yang tidak terlibat dalam kon'lik dengan jelas berpihak

kepada )hina dengan menolak kesepakatan -SE-D dalam menghadapi )hina

3 Singapura yang sebelum ini telah mendahului negara anggota lain dengan membenarkan tentera -merika

Syarikat membina pangkalan untuk kemudahan logistik di negara berkenaan3 hailand juga dalam banyak hal GdilihatG berpihak kepada )hina

Idea 7

Persaingan pengaruh kuasa besar

3 )hina menunjukkan si'at agresi' dalam mendapat tuntutannya ke atas beberapa pulau di !aut )hina

Selatan dan )hina imur

3 -merika Syarikat bertindak balas dengan melebarkan kekuatan tenteranya ke rantau -sia Pasi'ik

bagi menyaingi pengaruh )hina

3 Strategi Pangsi Pasi'ik -merika Syarikat di kawasan -sia Pasi'ik mewujudkan pertembungan

pengaruh yang secara tidak langsung telah merobek2 slogan ;PF-D -SE-D

Idea 9

on'lik tuntutan wilayah3 indakan Filipina yang meminta campur tangan -merika Syarikat dalam melindungi kepentingannya apabila

wujud kon'lik berkait dengan Pulau Scarborought. -merika Syarikat yang mempunyai perjanjian pertahanan bersama dengan Filipina telah menggandakan bantuan luar kepada negara berkenaan

3 -merika Syarikat yang telah mempunyai perjanjian dengan Singapura melalui kerangka strategik telahmenempatkan kapal perangnya di Singapura dalam usaha mengekang Gkehadiran berlebihanG )hina di rantau ini

esimpulan

Sesungguhnya objekti' dan semangat ;PF-D telah berjaya sekian dekad untuk mengekalkan kestabilan rantauini. Damun buat pertama kali -SE-D gagal mencapai kata sepakat dalam isu epulauan Spratly dan Paracelapabila tidak bersedia menghadapi )hina dalam kerangka kesepakatan -SE-D.

Format jawapan: 3+2/2+3

JAWAPAN P.N1)

6eklarasi uala !umpur membawa kepada termaterainya perjanjian on -man Bebas dan Berkecuali(;PF-D* yang disepakati negara anggota -SE-D. epentingan perjanjian ini jelas kepada -SE-D dalam usahamengekalkan kestabilan rantau tersebut walaupun wujud ancaman kepada pelaksanaannya.

Slogan ini dengan jelas menonjolkan pendirian dan ketegasan -SE-D dalam usaha melindungi rantau-SE-D daripada pengaruh kuasa besar. 6engan pendirian yang diuar+uarkan secara bersama, negara kuasa besar khususnya, lebih berhati+hati atau tidak secara terbuka campur tangan dalam urusan dan kon'lik yang mungkin

berlaku di rantau -SE-D. Slogan ini seolah+olah menjadi GsempadanG kepada negara kuasa besar dalam usahamemperluas pengaruh mereka khususnya di rantau ini.

Permua'akatan dan pendirian ini juga menjadi batasan kepada negara anggota -SE-D dalam usahamelindungi kepentingan negara. Degara anggota -SE-D akan lebih berhati+hati dan wujud batasan dalamtindakan semasa membuat hubungan dengan negara kuasa besar agar tidak terperangkap dengan helah kuasa besar untuk menempatkan pengaruh mereka. Slogan ini juga dapat mengelak daripada mengheret negara kuasa besar secara terbuka dalam menyelesaikan kon'lik yang dihadapi.

6alam isu epulauan Spratly dan Paracel, emboja yang tidak terlibat dalam kon'lik dengan jelas berpihak kepada )hina dengan menolak kesepakatan -SE-D dalam menghadapi )hina. Singapura yang sebelum ini telahmendahului negara anggota lain dengan membenarkan entera -merika Syarikat membina pangkalan untuk kemudahan logistik di negara berkenaan. hailand juga dalam banyak hal dilihat berpihak kepada )hina. Siruasi

berpihak ini boleh mengancam konsep yang telah disepakati.

)hina menunjukkan sikap agresi' dalam mendapat tuntutannya ke atas gugusan pulau di !aut )hina Selatandan )hina imur. -merika Syarikat bertindak balas dengan melebarkan kekuatan tenteranya ke rantau -sia Pasi'ik bagi mengekang pengaruh )hina. Strategi Pangsi Pasi'ik -merika Syarikat di kawasan -sia Pasi'ik mewujudkan



pertembungan pengaruh yang secara tidak langsung telah GmerobekG slogan yang menjadi pegangan -SE-Dselama ini.

indakan Filipina yang meminta campur tangan -merika Syarikat dalam melindungi kepentingan apabilawujud on,li berkait dengan Pulau ScarboroughR -merika Syarikat yang mempunyai Perjanjian PertahananBersama dengan Filipina telah menggandakan bantuan luar kepada negara berkenaan. -merika Syarikat yang telahmempunyai perjanjian dengan Singapura melalui erangka Strategik telah menempatkan kapal perangnya diSingapura dalam usaha mengimbangi Gkehadiran berlebihanG )hina di rantau ini. Siruasi ini jelas mencabar hasrat

termaterainya slogan berkenaan.Sesungguhnya objekti' dan semangat ;PF-D telah berjaya kesekian dekad untuk mengekalkan kestabilanrantau ini. Damun buat pertama kali -SE-D gagal mencapai kata sepakat dalam isu epulauan Spratly danParacel apabila tidak bersedia menghadapi )hina dalam kerangka kesepakatan -SE-D.

);D;5 4

-ntara usaha kerajaan bagi menangani masalah pendatang tanpa iCin ialah mengaplikasikan sistem biometrik. Damun kejayaan usaha ini turut dipengaruhi oleh 'aktor di luar negara. 5uraikan pernyataan ini.

RANGKA JAWAPAN

Pengenalan

elebihan sistem biometrik telah membawa kepada cetusan penggunaannya dalam meningkatkan keupayaannegara dalam menangani kehadiran warga asing tanpa iCin (P-I*. Damun 'aktor di luar negara turutmempengaruhi kejayaan menangani kemasukan P-I ini.

ajayaan Menangani emasukan P-I

Idea 1

elebihan sistem biometrik

• Sistem mykad menggunakan sistem ini. 6iaplikasikan kepada

pengenalan +arga asing yang memas%ki Malaysia

; Merekodkan pengenalan warga asing melal%i cap jari yang dapai membe'akan antara seseorang it%dengan indi<idu lain. $engar memp%nyai rekod cap jari. dapat dikenal pasti kemas%kan wargE asing ke

negara ini sama ada melal%i %ndang!%ndang yang sah atai sebaliknya

; =perasi ke atas +arga asing dapat dis%s%li dengan tindakan segera

9dea 6

Perkembangan ekonomi di negara jiran

3 Perkembangan ekonomi yang pesat akan me+%j%dkan pel%ang pekerjaan $engan pel%ang

pekerjaan yang +%j%d. kemiskinan dapa dielakkan yang akhirnya men%r%nkan desakan %nt%k berhijrah

e negara lain bagi membaiki tara- hid%p

3 Perkembangan ekonomi j%ga akan me+%j%dkan r%ang mendapa pendidikan dengan lebih terb%ka

Akses kepada tahap pendidikai yang lebih tinggi me+%j%dkan mobiliti sosial kepada rakyat seseb%al

negara

9dea 5

"e%payaan me+%j%dkan kesepakatan antara negara3Akti>iti pemerdagangan orang ter%s mencabar ke%payaan menga+a sempadan negara "e%payaan

meng%bah taktik oleh sindike pemerdagangan orang ini menjadikan sempadan negara ter%i tercabar

3 "erjasama risikan dan pert%karan makl%mat antara d%a b%al negara kh%s%snya melibatkan sindiket

pemerdagangan orang akai meningkatkan ke%payaan negara menga+al pencerobohan PA&9

3 "erjasama antara negara akan dapat melemahkan ke%payaan sindike ini memerangkap dan

mempengar%hi indi>id% %nt%k dipindah k? seseb%ah negara bagi t%j%an menga%t ke%nt%ngan melal%i

akti>it pemerdagangan orang

9dea 4

"estabilan politik negara jiran

3 "ejayaan mer%ndingkan Perjanjian Selatan :ilipina telah berjayj meng%rangi kemas%kan rakyat

Selatan :ilipina ke Sabah

3 "edamaian di Acheh j%ga telah men%r%nkan kadar rentas sempadai secara haram ke Malaysia

3 "%rangnya kon-lik di Selatan &hailand j%ga telah meng%ranj kemas%kan rakyat &hailand ke negara ini

kerana lari dari kon-lil di negara mereka

9dea @



"erjasama agensi pencari kerja

3 &idak menga%t ke%nt%ngan berlebihan sehingga gagal dibayai oleh pencari kerja Sit%asi ini

menyebabkan sebahagian daripads pencari kerja ini lebih cender%ng mengambil jalan pintas memas%k

Malaysia secara haram

; Sebahagian agensi pencari kerja di negara jiran j%ga t%r%i menyele+eng dengan membant% pencari

kerja yang tidak mampt membolos diri tanpa melal%i %ndang!%ndang yang sah

Idea 9

awalan sempadan negara jiran3 Andang+undang kawalan sempadan negara jiran juga mempengaruhi kejayaan negara mengawalkemasukan P-I3 etegasan negara jiran dalam mengawal pergerakan keluar masuk sempadan negara turut mempengaruhikejayaan negara3 ecekapan sistem kawal masuk sempadan antara dua buah negara meningkatkan keupayaan negara dalammengawal pergerakan P-I

esimpulan

Banyak 'aktor yang mempengaruhi kejayaan negara dalam mengawal kemasukan P-I sama ada 'aktor dalamnegara mahupun 'aktor di luar negara. erjasama antara negara amat penting dalam menangani kon'lik merentassempadan ini.

Format jawapan: $#ea % wajib + i#ea lain

9A6APA2 P52;

elebihan sistem biometrik telah membawa kepada cetusan penggunaannya dalam meningkatkan keupayaannegara dalam menangani kehadiran warga asing tanpa iCin (P-I*. Damun 'aktor di luar negara turutmempengaruhi kejayaan menangani kemasukan P-I ini.

Sistem mykad menggunakan sistem biometrik. Sistem ini diaplikasikan kepada pengenalan warga asingyang memasuki Malaysia. Sistem ini merekodkan pengenalan warga asing melalui cap jari. 6engan mempunyairekod cap jari, dapat dikenal pasti kemasukan warga asing ke negara ini sama ada melalui undang+undang yangsah atau sebaliknya. ;perasi ke atas warga asing dapat disusuli dengan tindakan segera sama ada merekamemasuki negara ini secara sah atau sebaliknya.

Perkembangan ekonomi yang pesat akan mewujudkan peluang pekerjaan. ewujudan peluang pekerjaan,mengurangkan kemiskinan yang akhirnya menurunkan desakan untuk berhijrah ke negara lain bagi membaiki

tara' hidup. Perkembangan ekonomi juga akan mewujudkan ruang mendapat pendidikan dengan lebih terbuka.-kses kepada tahap pendidikan yang lebih tinggi mewujudkan mobiliti sosial kepada rakyat sesebuah negara.;leh itu, kemajuan negara jiran turut mempengaruhi usaha Malaysia menangani kehadiran P-I.

eupayaan meningkatkan kesepakatan mempengaruhi usaha negara menyekat P-I. -kti<iti pemerdagangan orang terus mencabar keupayaan mengawal sempadan negara. eupayaan mengubah taktik olehsindiket jenayah pemerdagangan orang ini akan menjadikan sempadan negara terus tercabar. erjasama antaranegara akan dapat melemahkan keupayaan sindiket ini memerangkap dan mempengaruhindi<idu untuk dipindahke sesebuah negara bagi tujuan mengaut keuntungan melalui akti<iti pemerdagangan orang.

ejayaan Perjanjian Selatan Filipina telah berjaya mengurangi kemasukan rakyat Selatan Filipina keSabah. edamaian di -cheh juga telah menurunkan kadar rentas sempadan ke Malaysia secara haram.

,urangnya konflik di selatan 1hailand &uga telah mengurang kemasukan rakyat 1hailand ke negara ini kerana

lari dari konflik di negara mereka. <leh itu+ kestabilan politik di negara &iran &uga akan mempengaruhi

ke&ayaan Malaysia.

ndang-undang ka(alan sempadan negara &iran &uga mempengaruhi ke&ayaan negara menga(alkemasukan PA1!. ,etegasan negara &iran dalam menga(al pergerakan keluar masuk sempadan negara turut

mempengaruhi ke&ayaan Malaysia. ,eekapan sistem ka(al masuk sempadan antara dua negara meningkatkan

keupayaan negara dalam menga(al pergerakan PA1!. ,etegasan kedua-dua pihak membantu menyekat

pergerakan di sempadan tanpa melalui undang-undang yang sah.

Banyak faktor yang mempengaruhi ke&ayaan negara dalam menga(al kemasukan PA1! sama ada faktor

dalam negara mahupun faktor luar negara. ,er&asama antara negara amat penting dalam menangani konflik

merentas sempadan seara tidak sah.

C=&=<

"iberalisasi eonomi merupaan antara usa'a erajaan untu memesatan pertumbu'an

eonomi ne&ara Namun ,ator(,ator luar ne&ara ju&a turut mempen&aru'i )uraian pen!ataan ini



RANGKA JAWAPAN

Pengenalan Pro&ram 4rans,ormasi .onomi tela' #ilasanaan ole' erajaan #alam memastian

peremban&an eonomi ne&ara terus ber#a!a ta'an Namun eja!aan usa'a ini turut

#ipen&aru'i ole' e#u#uan

eonomi &lobal

$#ea 1 "iberalisasi eonomi

3 *erupaan satu pen#eatan berani untu memastian

momentum pertumbu'an eonomi berterusan Beberapa aspe #alam pen&urusan eonomi

tela' #istruturan semula seperti melepasan pe&an&an wajib bumiputera #alam s!ariat

ba'aru

3 Kerajaan ju&a men&uba' #asar #alam sistem perbanan !an&

membenaran pi'a asin& membua ban #an 5awan&an #i *ala!sia 4in#aan ini selaras

#en&an 'asrat negara untuk me(u&udkan keadaan mudah akses kepada pasaran modal khususnya

bagi membiayai pro&ek pelaburan

!dea "

,estabilan politik serantau dan antarabangsa

3 Sekatan ekonomi ke atas sesebuah negara dengan tu&uan untuk menundukkan negara berkenaan kepada kehendak antarabangsa telah memisahkan negara

berkenaan dengan negara lain.

3 Sekatan ke atas Iran berkait dengan isu nuklear, menghentikan urusan pembelian minyak dari negara berkenaan dan telah menyebabkan pertubuhan ekonomi menjadi negati'. Begitu juga dengan kon'lik gerakanrakyat di negara+negara -rab3 eupayaan ekonomi yang terhad menjejaskan permintaan terhadap barangan Malaysia di negara berkenaan

Idea /estabilan ekonomi antarabangsa3emelesetan ekonomi global khususnya melibatkan kuasa ekonomi dunia turut mempengaruhi keupayaanekonomi negara3Sebagai contoh, kemelesetan ekonomi telah menurunkan eksport barangan keluaran negara dan seterusnyamenurunkan tingkat pengeluaran negara

3emelesetan juga menjejaskan kekuatan ringgit dan seterusnya mengurangkan riCab asing. 8iCab asing yanglemah, menjejaskan keupayaan membiayai import3Menurunkan tahap pelaburan asing (F6I*Idea 4

Faktor cuaca3 Faktor cuaca juga turut mempengaruhi kejayaan memacukan ekonomi negara3 Pemanasan global menyebabkan pengeluaran hasil pertanian sesebuah negara terjejas yang akhirnya

meningkatkan harga makanan. Peningkatan harga makanan ini akan menurunkan keupayaan ekonomi sesebuahnegara

3 6aya ekonomi yang rendah akan mengurang keupayaan import. esannya, eksport negara akan merosot

Idea 7ejayaan bersaing

3 eupayaan memasarkan keluaran komoditi negara juga membantu memesatkan ekonomi negara3 Sebagai contoh, antara 'aktor harga komoditi minyak sawit yang merosot ada kaitan dengan tindakan Indonesia

menurunkan cukai import kepada 1"%, sedangkan cukai import Malaysia pada tahap /&%.3 6alam situasi ekonomi yang meleset, harga import yang rendah mempengaruhi keputusan dalam pembelian

barangan

esimpulan

!iberalisasi ekonomi merupakan salah satu usaha menyerap GherotanG ekonomi negara agar selaras dengankehendak antarabangsa. Sokongan oleh situasi ekonomi yang positi' dari luar meningkatkan lagi pertubuhanekonomi.

0ormat &a(apan: !dea 4(a&ib7 = # idea lain

);D;5 :

Mendukung kewujudan awasan Perdagangan Bebas -SE-D (-F-* adaiah antara usaha un.uk memesatkan

ekonomi negara. Damun usaha-usaha di luar negara terus digerakkan bagi menapai hasr tersebut. Binangkan.

%A2G,A 9A6APA2

http://un.uk/

http://un.uk/

http://un.uk/



Pengenalan ,a(asan Perdagangan Bebas AS5A2 4A01A7 me(u&udkan pasara yang luas kepada barangan Malaysia.

Dengan lebih >>? &uta pendudul peluang meluaskan pasaran amat terbuka. 2amun+ Malaysia tidak seharusnya

bergantung kepada pasaran serantau semata-mata.

!angkah+langkah Malaysia !dea 1

Per&an&ian perdagangan Bebas AS5A2 4A01A73 Membuka seluasnya pasaran keluaran negara. Gabungan pasara antara negara AS5A2 me(u&udkan

skala pasaran yang ukup besa

3 ">8 &uta penduduk !ndonesia dan @> &uta penduduk 1hailan merupakan satu ruang pasaran yang ukup

selesa+ ditambah denga kadar ukai minimum >

3 6u&ud permintaan kepada barang tempatan+ mengaktifkan ekonon pengeluaran

!dea "

Menarik pelabur asing

3 Pelaburan langsung asing 40D!7 amat penting dalam menggerakka pro&ek-pro&ek pembangunan berimpak

tinggi

3 Dengan kehadiran 0D!+ ekonomi berskala besar dapat digerakka yang akan memberi kesan besar kepada

kema&uan ekonomi negar

3 ,era&aan sentiasa menari peluang dan ruang mempromosika Malaysia sebagai destinasi pelaburan yang

menarik !dea

Meluaskan rakan dagang dua hala 401A7

3 Malaysia berusaha mensepakatkan pembukaan pasaran bagi mema pertumbuhan berterusan ekonomi.

Sebanyak @" dagangan Malaysi dengan negara rakan 01A+ keupayaan menambah bilangan rakaC dagang

01A akan meningkatkan lagi eksport

3 Peluasan pasaran eksport merangsang pengeluaran dalam negara merangsang akti)iti ekonomi

3 ,egagalan memeterai 01A dengan Amerika Syarikat tela men&e&askan ruang memasuki pasaran di negara

berkenaan sear terbuka

!dea 4 Meningkatkan lagi kesepakatan serantau

3 ,esepakatan membentuk pasaran saham berintegriti 4AS5A2 1rading *ink7 melibatkan Malaysia+

1hailand dan Singapura Memudahkan urusan transaksi pasaran saham merentasi sempadai antara tiga negara.

Mengelak pengaliran keluar modal oleh pelabu dengan akses mudah dan pantas ke atas ketiga-tiga pasaran3 Permuafakatan dalam menstabilkan harga getah melalui Persidangar Antarabangsa 1iga 2egara

Pengeluar tama Getah Dunia yan& turut dihadiri negara Ehina dan !ndia.

Idea 7Meningkatkan lagi imej negara

3 Meningkatkan penerimaan antarabangsa terhadap Malaysia

3 Imej yang positi' dari segi standard antarabangsa seperti kedudukan negara dalam penara'an amalan rasuah,kadar jenayah dan tahap keselamatan, kemudahan mengakses modal, sistem kewangan dan perbankan dan

jaminan dalam sistem kehakiman yang kukuh membentuk aras keyakinan antarabangsa yang tinggi khususnya para pelabur 3 Asaha mempromosi Malaysia di luar negara sebagaimana yang berlaku di Forum Ekonomi 6unia (EF* di6a<os, SwitCerland amat berjaya atas imej positi' yang sedia terbentuk Idea 9Meningkatkan keamanan serantau3 Menggerakkan segala ruang bagi meningkatkan keamanan serantau termasuk melalui on -man Bebas danBerkecuali (;PF-D*, on Bebas Senjata Duklear -sia enggara (SE-DF* dan Forum Serantau -SE-D(-8F*. eamanan ini akan menstabilkan politik serantau dan melancarkan kegiatan ekonomi3 Malaysia juga berjaya memuktamadkan rundingan kon'lik Selatan Filipina agar keamanan yang wujudmerangsang lagi pertumbuhan ekonomi serantau

esimpulanAsaha berterusan dan keupayaan diplomasi yang tinggi membantu negara untuk mengekalkan momentum

pertumbuhan ekonomi negara walaupun dunia masih tidak pulih sepenuhnya daripada kemelesetan.

Format jawapan: $#ea $ wajib + i#ea lain



C=&=<

Selat Melaka penting dari sudut ekonomi namun wujud cabaran kepada negara dalam mengawalnya. 5uraikan penyataan ini.

RANGKA JAWAPAN

Pengenalan

Selat Melaka dengan kedudukan menghubungkan laluan timur dan barat telah mewujudkan kepentingantersendiri untuk aliran perdagangan dunia. Damun di sebalik kepentingan tersebut, wujud kon'lik dalamhubungan berjiran Malaysia dan Indonesia.

Bahagian - epentingan Ekonomi

Idea 1=alur pelayaran terpenting3 Selat Melaka menyamai kepentingan dan setara' dengan erusan SueC atau erusan Panama3 ira+kira 7& ribu buah kapal kargo dan kapal minyak melalui Selat Melaka dari barat ke timur setiap tahun

3 5ampir satu perlima eksport+import perdagangan dunia melalu Selat Melaka setiap tahun.elancaran perdagangan dunia turn memberi kesan positi' kepada ekonomi Malaysia

Idea $ Dadi kepada pembangunan negara sekitar khususnya Singapura3 Dadi pembangunan negara pesisir seperti Singapura amat bergantunj kepada selat ini3 Pelabuhannya raenjadi antara pelabuhan entrepot terpenting duniO3 epesatan ekonomi Singapura yang dibangunkan melalui kemajuat pelabuhannya turutmempengaruhi kepesatan ekonomi serantauIdea /

Sumber perikanan dan protein

3 Selat ini juga membekalkan sumber perikanan dan proteinkepad, penduduk dua buah negara sama ada Malaysia atau Indonesia3 empat pergantungan kepada nelayan dua buah negaradalan mendapatkan sumber protein

3 Pendaratan ikan oleh nelayan tempatan mengurangkan

impor sumber protein ini dari luar

Bahagian B )abaranNontro<ersi

Idea 4

indakan penyelesaian dalam tuntutan sempadan

3 Indonesia menguatkuasakan kawasan perikanan EEnyasejauh $&( batu nautika dan mewartakan undang+undang yang belum disepakat dengan Malaysiawalaupun wujud pertindihan sempadan3 Pertindihan sempadan ini sering menjadikan hubungan duanegan berjiran ini panas dingin

3 indakan agresi' Indonesia yang menahan nelayanMalaysia yanj dikatakan menceroboh sempadan perikanannya juga mewujudkar kon'lik kejiranan

Idea 7egiatan lanun

3 egiatan lanun yang mengancam selat ini sehinggamewujudkar ancaman kepada kelancaran kapal dagang yang melaluinya3 -ncaman lanun ini telah menyebabkan -merika Syarikatmelakukan ugutan untuk mengawal keselamatan laluan selat tersebut. =ika ini berlaku akanmengundang kehadiran kuasa besar lain termasuk )hina ke kawasan ini3 esepakatan Malaysia dan Indonesia berjaya mengurangkan ancaman lanunIdea 9-ncaman pencemaran3 indakan sesetengah kapal dagang yang membuang enapcemar dari kapal sebelum meninggalkan perairan selat berkenaan juga mewujudkan ancaman

pencemaran

3 Sebagai laluan yang sibuk, risiko pelanggaran kapal boleh berlaku



esimpulan

• 6engan pendekatan berhemah dan berhati+hati serta mengutamakan

• pendekatan diplomasi dan rundingan, Malaysia berjaya

mengekalkan kestabilan dan kelancaran 'ungsi selat ini.

0ormat &a(apan: A="BF"A=B

)&D&5 "Malaysia mengambil pendekatan Gmenang menangGdalam sebarang kontro<ersi dan kon'lik yang timbuldengan negara jiran. Bincangkan.



%A2G,A 9A6APA2

Pengenalan

Pendekatan Gmenang menangG telah lama menjadi pegangan Malaysia.=iran yang makmur akan turut memakmurkan jirannya. Banyak kejayaandapat dicapai dengan pendekatan ini.

Pendekatan Malaysia

!dea Menjayakan segi tiga pertumbuhan oleh -SE-D

3 Melibatkan beberapa kawasan, iaitu di selatannya melibatkan

Singapura, Indonesia (Batam* dan Malaysia (=ohor*. Manakala kawasanutaranya melibatkan Selatan hailand dan Sumatera Atara3 awasan pertumbuhan -SE-D imur pula melibatkan Brunei,

Indonesia, Filipina dan Malaysia

3 erjasama ini berjaya menggerakkan kemajuan pelancongan,

perdagangan dan kemudahan in'rastruktur

!dea $Penyerahan hak mengikut keupayaan

3 Pertikaian sempadan yang bertindih antara Malaysia dengan Bruneidiselesaikan dengan diserahkan kepada Malaysia untuk diusahakan projek cari gali sumber petroleum mentah. Manakala penguasaan kawasan

berkenaan masih kekal di bawah kawalan Brunei

3 -tas keupayaan dan kemajuan Malaysia dalam penerokaan dan carigali, Malaysia diberi hak berkenaan dan mendapat hak sebagai pengusahatanpa Brunei melepaskan haknya ke atas kawasan berkenaan

!dea /

Perkongsian dalam usaha sama

3 Penemuan minyak di kawasan perairan yang dituntut bersamadengan hailand, iaitu di kawasan eluk Siam

3 Pendekatan Gmenang menangG dengan hailand dalam usaha cari

gali

3 Pendekatan ini telah memberi hasil kepada kedua+dua negara tanpa

mana+mana negara melepaskan hak masing+masingIdea #

aedah timbal balas

• Isu bilateral antara Malaysia dengan Singapura diselesaikan secara

timbal balas. Malaysia menyerahkan kepada Singapura kawasan yangmenimbulkan kon'lik, iaitu Stesen ereta -pi anjung Pagar kepadaSingapura

3 Sebagai timbal balas kepada penyerahan ini Malaysia diberi peranan dan mendapat tender membangun projek untuk membangunkan kawasan berkenaanIdea 7

3 esepakatan dalam menjaga kepentingan bersama Selat Melaka ialah jalur pelayaran terpenting di

dunia menyamai kepentingan setara' dengan erusan SueC atau erusan Panama3 ira+kira 7& ribu buah kapal kargo dan kapal minyak melalui Selat Melaka dari barat ke timur padasetiap tahun3 5ampir satu perlima eksport+import perdagangan dunia melalui Selat Melaka setiap tahun.elancaran perdagangan dunia turut memberi kesan positi' kepada ekonomi Malaysia

Idea 9

Mengadakan rondaan bersama

3 Malaysia dan Indonesia berkon'lik dalam usaha mengekalkan sempadan di kawasan perairanepulauan Sulawesi yang melibatkan epulauan -nambas dan Datuan

3 Pendekatan rondaan bersama secara berjadual bagi kapal tentera laut dua buah negara telahmenyelesaikan kon'lik ini daripada menjadi lebih serius

esimpulan

Malaysia membuktikan kepada jiran serantau dan antarabangsa bahawa diplomasi dan perundingan merupakankaedah terbaik dalam menyelesaikan sebarang kon'lik yang berbangkit.



Format jawapan Mana+mana 7 idea

E8218; 8

Peristiwa G-rab SpringG telah menyebabkan kejatuhan beberapa buah kerajaan negara -rab melalui gerakanrakyat. Seorang tokoh ekonomi berpendapat Gtiada kekuatanG yang mendasari G-rab SpringG untuk diimport keMalaysia. Bincangkan.

8-D0- =--P-DPengenalan

Peristiwa berkaitan G-rab SpringG telah menjadi satu kajian baru daripada segi politik yang melibatkan hubungan pemerintah dan rakyat. ekuatan rakyat akhirnya menjatuhkan kekuatan yang dibina oleh pemerintah untuk mengekalkan pemerintahannya.

Faktor+'aktor Penyebab

Idea 1

Subsidi yang besar ditanggung negara3 elemahan dalam ekonomi negara -rab yang terlibat. 8akyat tidak diberi ruang yang luasmengusahakan kegiatan ekonomi, tetapi diberi subsidi oleh kerajaan3 -pabila kerajaan gagal menyediakan subsidi yang cukup yang selama ini dinikmati oleh rakyat,

keadaan ini menyebabkan ekonomi merosot sehingga menimbulkan rasa tidak puas hati dalam kalanganmasyarakat3 eadaan ini tidak berlaku di Malaysia kerana adanya pengurusan subsidi yang berhemah dansentiasa dipantau agar tidak melemahkan daya usaha rakyat dalam jangka masa panjang. Subsidi di Malaysialebih kepada bidang pendidikan dan kesihatan

Idea $ebajikan rakyat yang rendah3 adar in'lasi dan pengangguran yang tinggi, dan kadar keberhutang dalam usaha mengembangkankerjaya juga tinggi. ira+kira 4& peratus rakyat Mesir hidup dalam paras kemiskinan sedangkan sesetengahnegara seperti !ibya, pemimpin negaranya hidup dalam kemewahan3 )ontohnya, bermula dengan seorang pemuda membakar diri kerana gagal memulakan kehidupandalam alam pekerjaan serta tiada peluang yang disediakan oleh kerajaan, menimbulkan simpati dan kemarahanrakyat kepada kerajaan unisia

3 Permulaan kepada kebangkitan rakyat. iada situasi terlalu sukar dihadapi rakyat Malaysia dalammendapatkan pekerjaan, terutama pekerjaan yang memerlukan kelulusan yang rendah

Idea /iada demokrasi di kebanyakan negara -rab

3 6emokrasi bermula setelah kejatuhan rejim Mubarak di Mesir

3 Pemerintah yang tidak diterima rakyat atau tiada berwibawa tidak dapat GditurunkanG. =alankekerasan digunakan dengan alasan tiada pilihan lain

3 Simpati dunia kepada rakyat lebih tinggi berbanding simpati kepada ketua kerajaan. Sedangkandemokrasi di Malaysia terus subur dan ketelusan dalam pilihan raya sentiasa dibuat penambahbaikan

Idea 4

uasa pemerintahan didominasi tentera

3 Selepas selesai pilihan raya pertama di Mesir, pihak tentera masih mempunyai kerusi dalamParlimen. 6ominasi tentera suatu amalan dalam kebanyakan negara -rab

3 6ominasi tentera dalam kuasa pemerintahan seolah+olah menjadi GtiketG kepada rasa selamat pemerintah tanpa menghiraukan perasaan dan penerimaan rakyat3Situasi ini jauh berbeCa dan dilihat tiada persamaan dengan Malaysia Idea 7ahap pendidikan rakyat yang rendah

3 ahap celik huru' yang rendah di kebanyakan negara -rab menjadikan rakyat mudah dipengaruhi.eupayaan rendah dalam mengakses peluang pendidikan mewujudkan rasa tidak puas hati kepada rakyat

3 ahap pendidikan dilihat sebagai ruang terbaik bagi mendapat peluang ekonomi sama ada dalamnegara mahupun di luar negara3 Pesatnya perkembangan teknologi maklumat mewujudkan ruang menghebahkan hal+hal yangdina'ikan pemerintah kepada rakyat.

6ituasi !an& ti#a #apat #ina,ian7 peluan& men#apat pen#i#ian ini amat terbua #i *ala!sia

$#ea 9

4a'ap eonomi !an& ren#a'3 .onomi !an& #i&eraan ole' ne&ara #an wuju# per&antun&an epa#a paar #ari ne&ara luar



3 Per&antun&an !an& tin&&i epa#a euntun&an jualan min!a meletaan ne&ara #alam risio

eonomi !an& ti#a beremban&

3 Peluan& eonomi epa#a ra!at ter'a# #en&an e#u#uan eonomi !an& lema'

esimpulan )ubun&an antara pemerinta' #an ra!at !an& ti#a ber&era seirin& mewuju#an risio ejatu'an sebua'

erajaan Walaupun tia#a peman&in untu 8men&import Arab 6prin&8 e *ala!sia7 namun usa'a

men&&eraan e *ala!sia mun&in wuju# 0ormat &a(apan: Mana-mana > idea



Pe$+aj'a$ A* 900F3 ;a(a! L'a! Ne+a!a a"a+'a$

C=&=< 11

Fenomena &lobal enaian 'ar&a baran& men5abar eupa!aan antaraban&sa termasu *ala!sia untu seuriti

maanan Jelasan ,ator(,ator &lobal #an lan&a' !an& #iambil *ala!sia #alam menan&ani ,enomena ini

8-D0- =--P-D

Pengenalan

4imbalan Ketua Pen&ara' FA97 pa#a *a5 2%% men&eluaran en!ataan ba'awa $n#es )ar&a *aanan pa#a bulan Februari 2%% menunjuan 'ar&a maanan #an baran&an eperluan utama #i seluru' #unia

men&alami enaian untu tempo' lapan bulan berturut(turut *ala!sia turut menerima esan ,enomena ini

Bahagian A: Faktor 0lobal

$#ea 1

Pemanasan &lobal

3 ;ua5a buru !an& melan#a ne&ara pen&eluar maanan men!ebaban penin&atan 'ar&a baran&an

termasu #a&in&7 'asil tenusu7 biji(bijian7 &ula #an min!a masa

3 6eba&ai 5onto'7 Rusia #an Ka<a'stan men&alami musim emarau !an& panjan&7 manaala

Australia #an $n#ia men&alami banjir !an& luar biasa se'in&&a menjejasan seba'a&ian bealan maanan

#unia

$#ea $ Penin&atan pen#u#u #unia

3 Krisis maanan &lobal ju&a berpun5a #aripa#a penin&atan pen#u#u melebi'i penin&atan

bealan maanan

3 Penin&atan pen#u#u #unia seban!a empat peratus seta'un melebi'i apasiti pen&eluaran

maanan !an& 'an!a menin&at #ua peratus seta'un

3 Pengedaran dan agihan makanan yang jelas terhad mengikut kemampuan sesebuah negara menambahrumit krisis ini

dea /

emelesetan ekonomi3 Mengurangkan keupayaan mendapat bekalan makanan khususnya melibatkan barangan yang diimport

menjejaskan bekalan makanan untuk agihan domestik 3 awalan sumber oleh sesebuah negara juga menambah tekanan berlaku 'enomena ini. 8usia telahmelarang eksport gandum dan India menegah eksport bawang merah sehingga menyebabkan harga barangan berkenaan naik mendadak di seluruh dunia

Bahagian B !angkah Malaysia

Idea 4awalan harga dan bekalan

3 -kta awalan Bekalan 1"91 dan -kta awalan 5arga 1"49 adalah bagi memastikan 1$ jenis bahanmakanan yang dikategorikan sebagai barangan kawalan mencukupi dan dijual pada harga munasabah3 Pada musim perayaan pula $# jenis barangan menjadi barangan kawalan. !angkah ini telah menyebabkanharga keperluan di negara ini masih lagi yang terendah berbanding negara -SE-D lain

Idea 7awalan import3 6ibenarkan import barangan makanan apabila berlaku kurangan bekalan dalam negara3 adar import ini dikawal daripada berlebihan bagi melindungi industri pertanian domestik agar terus berdaya maju

3 aedah ini telah membantu mengekalkan bekalan dan kawalan harga daripada mendadak danmenimbulkan krisis. awalan juga dapat merangsang pertumbuhan sektor pertanian negara

dea 9awalan pembelian panik

Pa$)a Pe$+aja$ A* SMK ;a) e$)a!a ;ala*< Se+a*a) (b" 55




3 Malaysia mengambil berat ten tang perlakuan pembelian panik, tindakan menyorot barangan dan penyeludupan

3 Menghalang perlakuan dan akti<iti ini secara tidak langsung dapat mengelak bekalan makanan berkurangan secara mendadak. Situasi yang menimbulkan kegusaran dan menyebabkan krisis harga makanan berlaku

dea :

Memperkasakan sektor pertanian

3 6asar kerajaan meningkatkan pelaburan dan 86 dalam bidang pertanian akan meningkatkan lagikeupayaan sekuriti makanan negara3 Slogan Gpertanian ialah perdaganganNkekayaanG bagi menarik penglibatan masyarakat khususnya golonganyang berpendidikan dan pro'esional

esimpulan

eupayaan negara mengawal stok makanan, pengagihan dan memastikan sumber bekalan sentiasa mencukupi telahmengelak negara ini dari dilanda krisis kenaikan harga yang seri%s :aktor!-aktor di l%ar ka+alan

memerl%kan kerjasama antara negara

6ema jawapan: 3A+2B/2A+3B

E<21<; "

9s% "ep%la%an Spratly dan Paracel. dan d%a p%la% di La%t China Selatan b%kan sahaja menjejaskan

kestabilan politik malah kestabilan ekonomi seranta% Bincangkan penyataan ini

RANGKA JAWAPAN

Pen&enalan

"ep%la%an Spratly dan Paracel dit%nt%t oleh China atas kaitan sejarah ndang!%ndang La%t ,on Ekonomi

Ekskl%si- (,EE) p%la menjadi alasan dan r%ang kepada 0ietnam. :ilipina. Br%nei. Malaysia dan &ai+an

%nt%k men%nt%t beberapa g%g%san kep%la%an berkenaan "on-lik t%nt%tan ini telah memberi kesan ke atas

politik dan ekonomi seranta% termas%k Malaysia

Ba'a&ian - Kon,li Politi

$#ea %

&%nt%tan bertindih beberapa b%ah negara

3 #%g%san "ep%la%an Spratly dan Paracel ini me+%j%dkan kon-lik kerana dit%nt%t oleh empat

b%ah negara ASEA. iait% Malaysia. Br%nei. :ilipina dan 0ietnam &ai+an j%ga menyertai ASEA dan

men%nt%t antara g%g%san kep%la%an ini

3 "esel%r%han kep%la%an ini j %ga dit%nt%t oleh China "on-lik berlak% apabila China gagal

memat%hi $eklarasi &atacara Pihak Berkenaan di La%t China Selatan yang ditandatangani bersama ASEA

pada tah%n 6776

3 &indakan agresi- antara China dengan d%a anggota ASEA terseb%l berisiko menjadi krisis lebih

besar

9dea 6

Meng%ndang kehadiran k%asa besar

3 Setia%saha egara Amerika Syarikat menegaskan semasa Persidangan "eselamatan Seranta%

(AR:) di <anoi 6717 baha+a La%t China Selatan perl% bebas daripada sebarang kon-lik

3 &indakan agresi- tentera la%t China terhadap :ilipina berkaii dengan P%la% Scarboro%gh antara

p%la% dalam g%g%san Spratl) meng%ndang penglibatan Amerika Syarikat Amerika Syarikat telah

menggandakan bant%an l%ar kepada :ilipina bagi meningkatkar ke%payaan tentera :ilipina

3 Sit%asi ini telah me+%j%dkan kon-lik ancaman pertemb%ngan k%ase besar bersabit t%nt%tan

bertindih ke atas ked%a!d%a p%la% ini

9dea 5

Mendorong peningkatan drastik perbelanjaan angkatan tentera

3 "on-lik Spratly dan Paracel telah mempengar%hi negara terliba meningkatkan perbelanjaan

pertahanan daripada "el%aran $alarr egara "asar ("$")

3 Peningkatan perbelanjaan pertahanan ini boleh mendorong perl%mbaan senjata oleh kuasa besar dirantau ini





Bahagian B8 "on-lik Ekonomi

dea 4

emelesetan ekonomi serantau3 )hina bersedia menggunakan kuasa ekonomi yang dimiliki dalam meningkatkan keupayaantuntutannya. )hina mempunyai pasaran ekonomi yang besar 3 indak balas bersi'at ekonomi ke atas =epun yang disokong bantuan ketenteraan oleh -merika Syarikattelah membantutkan pemulihan ekonomi =epun

3 emelesetan ekonomi =epun mengurangkan dagangan dan pelaburan =epun ke negara anggota-SE-D. 5al ini telah menjejaskan keupayaan ekonomi sebahagian negara anggota -SE-D

dea 7emerosotan eksport3 etegasan Filipina yang membuat rondaan ke atas pulau yang dituntut serta membawa isu tuntutan bertindih epulauan Spratly dan Paracel ke Mahkamah eadilan -ntarabangsa (I)=* menimbulkan kemarahan)hina3 1&7 buah kontena pisang yang dieksport Filipina tersadai di pelabuhan )hina kesan tindak balas )hinayang memperketat undang+undang import3 Eksport sarang burung alit Malaysia turut menjadi mangsa tindak balas )hina terhadap tuntutanMalaysia mempertahan status quo kedudukan dua gugusan pulau berkenaan

dea

Menjejas industri pelancongan

3 Pasaran pelancongan kebanyakan negara -SE-D adalah dari negara )hina3 6alam meningkatkan tuntutan dan menyelesaikan kon'lik dengan Filipina yang bertegas mengawalkepulauan yang dipertikaikan, )hina dikatakan telah mencegah rakyatnya daripada melawat Filipina3 on'lik )hina dengan Filipina dan Kietnam telah menjejaskan industri pelancongan Filipina

"esimp%lan

indakan berhemah dan diplomasi Malaysia dalam menangani kon'lik pertindihan dan tindak balas )hina,hubungan dua buah negara masih pada tahap terbaik. Malah Malaysia dan )hina telah meningkatkan hubungan dua buah negara kepada hubungan strategik. Skema jawapan /-T$BN$-T/B

E<21<; Perjanjian Perdagangan 6ua 5ala (F-* penting dalam menghadapi persaingan global. Damun kejayaannya masih bergantung kepada keupayaan pengeksport negara. Bincangkan.Pengenalan

Prestasi eksport mempengaruhi pertumbuhan ekonomi dan seterusnya eluaran 6alam Degaraasar (6D* sesebuah negara. Perjanjiari Perdagangan 6ua 5ala (F-* dengan banyaknegara memperluas eksport negara dan telah membantu Malaysia dalam merangsang

pertumbuhan ekonominya

Bahagian - epentingan

Idea 1

ari' yang lebih rendah

3 Melalui plat'orm 8undingan Perjanjian Perdagangan Bebas (F-* dapat membantu

Malaysia meningkat eksport termasuk ekspor barangan pertanian melalui penghapusan dan

pengurangan dut import serta halangan bukan tari'

3 adar peningkatan eksport Malaysia ke pasaran negara yanj menandatangani

perjanjian perdagangan meningkat berganda. ari yang rendah menandakan tiada sekatan ke atas

suatu barangan olel sesebuah negaraIdea $

-kses pasaran yang lebih baik

3 F- membolehkan barangan negara bersaing kerana dengan tari yang rendah atau

ketiadaan duti import, harga barangan menjad lebih rendah3 5arga yang rendah akan mempengaruhi permintaan terhadaU barangan keluaran

negara. os yang rendah membuatkan penggun beralih kepada hasil keluaran negara

Idea /Pasaran yang besar





3 ira+kira 9$% nilai dagangan Malaysia melibatkan hubunga dagangan dengan negara

yang menandatangani F- dengan Malaysia3 6engan kos yang lebih rendah dan tiada sekatan dagangan, pasaran terbuka luas dan

kompetiti'3 Pengenalan dan promosi sesuatu barangan di negara berkenaan menjadikan pasaran

begitu terbuka kerana sesetengah negara menjadi pusat kemasukan barangan keluaran negara

kapada negara lain

Bahagian B eupayaan Pengeksport empatan

Idea 4

Meningkatkan mutu supaya kompetiti' 3 alaupun pasaran terbuka luas, tetapi keupayaan pengeluar atau pengeksport negara

yang terhad akan membatasi kemasukan barangan ke negara berkenaan3 eupayaan pengeluar meningkatkan mutu barangan dengan kos yang kompetiti' akan

meningkat permintaan terhadap baranganIdea 7

Mengurangkan kos pengeluaran3 6aya saing barangan negara mesti ditingkatkan. Penggunaanteknologi dapat meningkatkan kuantiti pengeluaran atau menurunkan kos3 os yang lebih rendah dan keupayaan memenuhi permintaan mewujudkan kelebihan kepada daya saing3 eupayaan dan kepekaan kepada keperluan teknologi semasa menjadi kekuatan kepada pengeluar

merebut pasaran yang terbukaIdea 9

Mengadakan kerjasama dengan pengusaha negara terlibat3 Selain penggunaan teknologi, keupayaan pengeluar tempatan merebut dan mencipta peluang juga dituntut3 Peluang mengadakan usaha sama dengan negara terbabit dan akhirnya barangan tersebut dieksport kenegara berkenaan merupakan suatu peluang yang harus dicipta3 Peluang mengadakan usaha sama di negara berkenaan juga satu peluang yang perlu diterokai. Pengusahatempatan perlu merebut

peluang ini

Kesimpulan

-F- meningkatkan peluang meluaskan pasaran. -F- membantu menjalankan perniagaan dengan kos yangrendah. Peluang ini mesti direbut dan diterokai oleh pengusaha tempatan.

6ema jawapan: 3A+2B/2A+3B

);D;5 14

Masyarakat 8ohingya dina'ikan hak kerakyatannya. Pena'ian hak dan penindasan ke atas masyarakat ini bolehmembangkitkan penentangan dan tindak balas di luar jangka yang berisiko mewujudkan ancaman kepada kestabilanserantau. Bincangkan.

RANGKA JAWAPAN

Pen&enalan

Etnik 8ohingya telah dina'ikan hak kerakyatan. 6i samping itu, mereka menjadi korban keganasan etnik dan penindasan oleh kerajaan sendiri. esan negati' yang mengancam kestabilan rantau ini boleh berbangkit daripada

situasi ini.

$su(isu Berban&it

Idea %

Peningkatan bilangan pelarian

Degara hailand dan Malaysia antara negara yang akan menanggung beban menampung etnik ini yang

menyeberangi sempadan lari daripada keganasan di negara mereka





ewujudan jumlah pelarian yang besar dalam tempoh yang lama mewujudkan situasi yang boleh

menggugat keharmonian dalam kalangan anggota -SE-D. ira+kira /& &&& orang dikatakan telah menyeberangsempadan menjadi pelarian di Malaysia

3 Situasi tidak GselesaG dengan Myanmar akan wujud

9dea 6

$su emanusiaan

Ke&a&alan *!anmar melin#un&i ra!atn!a #aripa#a eejaman sesama etni #an siap pi'a tentera !an& ti#a melin#un&i etni ini tela' mewuju#an orban emanusiaan

Kon,li emanusiaan ini men5abar ewibawaan A6.AN #an bole' men&&u&at esepaatan A6.AN

!an& tela' men&is!ti'aran =elarasi )a Asasi A6.AN

9dea 5

Kewuju#an umpulan estrem

Penin#asan e atas etni Ro'in&!a bole' mempen&aru'i wuju#n!a umpulan estrem Geraan

estrem merupaan satu e5en#erun&an pi'a !an& tertin#as untu memperjuan&an 'a !an& #ina,ian

Kewuju#an umpulan be&ini berisio #ipen&aru'i ole' umpulan pen&&anas se#ia a#a

Risio etni ini bertin#a seperti lanun 6omalia ju&a ti#a boler #ipan#an& rin&an

$#ea 4

*ewuju#an on,li a&ama

6eiran!a wuju# tin#a balas ole' etni Ro'in&!a !an& melibatai unsur e&anasan7 maa ia

5en#erun& untu #ilabelan seba&a e&anasan a&ama

Ke&anasan ini menin&atan la&i perasaan anti $slam atai $slamo,obia 6iruasi ini !an& a'irn!a

bole' memban&itar sentimen #an on,li ea&amaan

$#ea @

*enjejas esepaatan A6.AN

Kesepaatan A6.AN tela' ter5abar #en&an isu Kepulauan 6pratl! Kemboja #ili'at men!ebela'i

pili'an ;'ina7 "aos #an 4'ailan5 ti#a men!uaraan pen#irian7 manaala ne&ara an&&ota A6.AN lain ma'u

isu berenaan #iselesaian #alam esepaatan A6.Ar>

$su etni Ro'in&!a seiran!a &a&al #itan&ani7 bole' menja#i isi e#ua !an& bole' men&&u&at

esepaatan A6.AN !an& selaim ini menja#i benten& epa#a e'armonian serantau

"esimp%lan

)a etni Ro'in&!a mesti #ibela #an ti#a bole' #ibiaran tanpt terbela sama a#a ole' erajaan *!anmar

ma'upun ole' omuniti A6.AN *embiaran etni ini tanpa pembelaan aan men#atan& masala' epa#a

e'armonian serantau

Format jawapan Mana+mana 7 idea

);D;5 17

=alam men&'a#api tin#aan a&resi, ;'ina beraitan isu Kepulauar 6pratl! #an Para5el7 esepaatan antara

*ala!sia #an an&&ota ne&ara A6.AN lain ti#a sepatutn!ater&u&at7 mala' se'arusn!amen&utamaar

pen#eatan melin#un&i epentin&an bersama Bin5an&an

RANGKA JAWAPANPengenalan

Buat pertama kalinya negara anggota -SE-D gagal mencapai kata sepakat. 6alam kon'lik epulauan Spratly danParacel, emboja seolah+olah menyebelahi )hina yang mahu diselesaikan secara bilateral. Manakala Malaysia,Filipina, Brunei dan Kietnam mahukan isu ini dijadikan isu bersama oleh anggota -SE-D. eadaan ini memberikesan kepada kekuatan -SE-D.

Bahagian - esan etidaksepakatan -SE-D

Idea 1





Melemahkan kuasa rundingan-SE-D berjaya memua'akatkan banyak perkara dengan semangat -SE-D khususnya dalam aspek

politik dan ekonomiPelancaran erjasama Perundingan Ekonomi Serantau (8)EP* atau -SE-D T 9 yang melibatkan )hina,

=epun, orea Selatan, India, -ustralia dan Dew ealand merupakan kejayaan terbaru -SE-D8)EP merupakan blok ekonomi terbesar di dunia dengan penguasaan 7& perarus jumlah pasaran

dagangan dunia. esepakatan -SE-D menjadi kekuatan rundingan ini

dea $

8uang campur tangan pihak berkepentinganegagalan -SE-D menyepakati isu yang berbangkit akan dilihat sebagai ruang untuk campur tangan

oleh kuasa besar eadaan ini dinanti+nantikan oleh -merika Syarikat bagi meluaskan pengaruh di rantau ini bagi

mengimbangi pengaruh )hina3-SE-D yang tidak sepakat, boleh menjejaskan kestabilan serantauIdea /

Menjejaskan permua'akatan yang belum dimuktamadkan-genda penting -SE-D menjelang $&17 adalah menjadikan -SE-D sebagai satu komunitiomuniti Ekonomi -SE-D (-E)* akan menjadikan -SE-D sebagai pasaran ekonomi tunggal

sebagaimana esatuan Eropah (E)*, kejayaan membentuk -E) bergantung kepada semangat permua'akatan-SE-D

Mengekalkan suasana tidak sepakat akan menjejaskan hal+hal yang belum dimuktamadkan

Bahagian B !angkah Menangani on'likIdea 4

Mengekalkan status >uoegagalan merundingkan suatu yang baru, bermakna gagal mencapai kesepakatan untuk merubah

keadaan yang sedia ada-SE-D harus menuntut agar keadaan yang sedia ada dikekalkan agar kegiatan dan akti<iti yang

dilakukan oleh pihak lain tidak dicurigai oleh mana+mana pihak Status >uo ini akan mengekalkan kestabilan yang dinikmati sebelum ini

Idea 7Melindungi kedudukan ekonomi negara anggota

3 Setiap langkah yang diambil akan mewujudkan tindak balas oleh pihak yang kedua. -SE-D seharusnya

mencari langkar mengutamakan rundingan secara berterusan, bukannya tindak balas bersendirian

3 !angkah Filipina yang dilihat GmencabarG kekuasaan )hina telat menyebabkan eksport hasil pertanian

negara berkenaan ke )hins terjejas kesan tindak balas )hina

3 Sektor pelancongan Filipina juga terjejas dengan larangan kerajaar )hina menyekat rakyatnya melawat

Filipinadea 9

Mengeksploitasi bidang lain yang boleh disepakati3 Malaysia berjaya GmengetepikanG kon'lik perebutan dengan menerokO bidang lain yang boleh disepakatidengan )hina khususnya bidam pelaburan dan perdagangan

3 Sebagai contoh, pelancaran aman Perindustrian uantan Malaysia+)hina (M)1P* di 0ebeng,uantan melibatkan pelaburan 8M1& V bihon yang menawar #7&& peluang pekerjaan3 ejayaan menyepakati peluang lain akan GmengendurkanG sediki isu dan kon'lik yang berbangkit antaradua buah negara

esimpulan

3 esepakatan mewujudkan kekuatan dalam tindakan. Mengutamakar kata sepakat, menolak pendirianuntuk berpihak. -SE-D seharusnyt tidak lari daripada matlamat awal yang telah membawa kemakmurar dankesejahteraan hidup serantau.

3 Format jawapan /-T$BN/-T/B

C=&=< 1





alaupun tiada kuasa dalam melaksanakan keputusan, penubuhar ribunal =enayah Perang uala !umpur (!))*tetap penting dar wuiud rasional di sebalik penubuhannya. Bincangkan.

8-D0- =--P-D

Pengenalanribunal =enayah Perang uala !umpur (!))* ditubuhkar pada tahun $&&: untuk membawa ke muka pengadilan mereka yang bertanggungjawab menyerang negara lain atau menCalimi suatu bangsa alaupun tiada

kuasa atas keputusan yang dikeluarkan, tetap wujuc rasional di sebalik penubuhannya.

Bahagian - epentingan

Idea 1Membuka mata dunia atas keCaliman kuasa besar3 Pihak kuasa besar dunia sering kali membuat perhitungan tanpa merujuk kepada PBB3 Serangan ke atas Ira> dan -'ganistan tanpa restu PBB. -lasan serangan juga sengaja diadakan. =elastiada senjata pemusnah besar -besaran <ang ditemui sehingga Ira> menjadi mangsa keCaliman tipu helah kuasa besar 3 ewujudan !)) menCahirkan keCaliman yang dilakukan ke atas rakyat dua buah negara berkenaanIdea $Mengenakan hukuman moral3 6engan adanya perbicaraan, yang bersalah dibicarakan dan segala bukti dan 'akta diCahirkan3 Perbicaraan yang dijalankan memenuhi standard mahkamah keadilan dunia3 Kemajuan $;4 #an #i'a#iri ole' pi'a dari seluruh dunia termasuk ra!at Ameria 6!ariat #an

Britain semasa perbicaraan dijalankan akan menyebar ,ata sebenar 3 Sekiranya didapati bersalah secara moral pemimpin yang didakwa telah melakukan jenayah

Idea /

;rientasi pemikiran masyarakat3 !)) telah merubah orientasi pemikiran masyarakat bahawa perang adalah jenayah3 Masyarakat sesebuah negara akan menilai tahap moral pemimpin mereka yang cenderung menggunakansenjata sebagai penyelesaian3 !)) dilihat sebagai rintis kepada kewujudan dunia yang menolak perang sebagai jalan penyelesaiankepada kon'lik

Bahagian B: Rasional Penubuhan !))

Idea 4Mahkamah =enayah -ntarabangsa (I))* tidak bebas3 )) dikuasai oleh kuasa besar tertentu. I)) dilihat digerakkan oleh GtanganG tertentu dalam menentukan pendakwaan atau menolak aduan oleh pihak yang menjadi mangsa3 ujud double standard dalam melakukan pendakwaan. Sekiranya melibatkan pihak Barat danmenjejaskan kepentingan mereka, kewujudan bukti diabaikan. ragedi depleted uranium di Ira> walaupun cukup bukti pembabitan kuasa besar, namun tiada pendakwaan digerakkan oleh mahkamah ini

3 Pihak kuasa besar mempengaruhi proses pendakwa raya, melantik hakim dan menjatuhkan hukuman.=enayah kemanusiaan di Sudan diberi perhatian dengan waran tangkap ke atas Presidennya, kekejaman Israeldibiarkan tanpa kesudahanIdea 7

iada pembelaan ke atas mangsa perang

3 !aporan Pertubuhan Bangsa+Bangsa Bersatu (PBB* mengenai perang dan kesan perang Ira>, bahawawujud jenayah perang, namun tiada responsi' daripada I))

3 !aporan PBB berkenaan tidak diberi maklum balas dan akhirnya tiada pembelaan ke atas mangsa

3 Ra!at Palestin !an& menja#i man&sa eejaman $srael ti#a men#apat pembelaan se'in&&a ini

walaupun tana' air mere setiap 'ari #irampas

Idea 94ia#a pen!atuan #alam menentan& eti#aa#ilan

3 Kuasa besar bebas melauan eputusan merea walaupun wuju ba#an !an& membuat eputusan

pa#a perin&at tertin&&i





3 PBB #isan&&a' #an #ipermainan Apabila epentin&an uasa bes? terjejas7 PBB menja#i alat

men5apai matlamat

3 1sa'a men#emorasian PBB masi' jau' #aripa#a berja!a K"WG men&'impun elema'an #an

euran&an berenaan #en&a men#e#a'an tembelan& uasa besar

esimpulan

Kewuju#an K"W;; merupaan lan&a' ber'ema' tanpa eerasa #alam menentan& eerasan #an

e<aliman *ajoriti sen!ap aa bersuara apabila naluri #an jiwa merea #isentu' #en&an papara eejaman#an e&anasan peran&

0ormat &a(apan: A="BF"A=B

);D;5 1:

Wuju# ,enomena !an& semain jelas a#an!a &eraan anti $slai 'ususn!a #i Barat *ala!sia tela' men&ambil

inisiati, tertentu #alar menan&ani 5abaran $slamo,obia ini Jelasan

8-D0- =--P-D

Pengenalan

Pertubu'an Persi#an&an $slam 9$; men!uaraan ebimban&a ber'ubun& en!ataan retori anti $slam

semasa empen pili'a ra!a Parlimen #an Presi#en Ameria 6!ariat #an beberapa bua ne&ara .ropa' 6atu

,enomena !an& bole' menimbulan e&elisa'ai epa#a mas!araat &lobal Pen#eatan 'usus perlu #iambil

ba& menan&anin!a

Bahagian - Fenomena yang ujud

$#ea 1

Kemenan&an parti sa!ap iri #i Barat

3 Parti !an& ra#ial ini men&uu' e#u#uan #i Parlimen ban!al ne&ara .ropa' selain menamba'

bilan&an erusi #alam Parlimei Ameria 6!ariat

3 Parlimen Austria7 Bul&aria7 =enmar7 )un&ar!7 6we#en7 Peran5ii #an Parlimen .ropa'

memperli'atan e5en#erun&an men!oonj &olon&an !an& memperli'atan siap a&resi, epa#a amalan dar pen&anut a&ama $slam

3 6atu ,enomena !an& bole' men&&u&at e'armonian 'i#up bera&ama #an berne&ara

$#ea 2

Penin&atan soon&an epa#a umpulan pelampau anti Islam3 Kumpulan pelampau ber'aluan anan anti $slam seperti "i&a Perta'anan $n&&eris .=" #i Britain

#an ;asa Poun# #i $tali ju&a semain men#apat soon&an ramai

3 6oon&an mas!araat ini aan membina pen&aru' epa#a umpulan berenaan #an membawa

epa#a pembentuan ban!a la&i umpulan sebe&ini

3 Kumpulan ini beron&si a&en#a anti $slam !an& men&an5am mas!araat $slam #aripa#a

men&amalan ajaran $slam7 #en&an ini menin&atan la&i emun&inan #isriminasi ter'a#ap a&ama

$#ea 3

Geraan anti $slam #i Ameria 6!ariat A6

3 ;alon Presi#en A6 semasa pili'an ra!a pusin&an awal melua'an ba'awa un#an&(un#an& s!aria'

merupaan satu an5aman epa#a ebebasan 'i#up #i Ameria 6!ariat

3 Ken!ataan lebi' eras ole' seoran& 5alon Presi#en A6 Ri5 Perr! ba'awa 4uri #iperinta' ole'

@pen&&anas $slam #an perlu #isin&iran ju&a men#apat reasi ti#a men!enan&an mes!araat $slamantaraban&sa

3 Fenomena men&&unaan $slamo,obia seba&ai empen politi ba&i men#apat un#i #i A6 #an .ropa'

bole' men&&u&at e'i#upan pelba&ai etni #an anutan #alam satu ne&ara

Bahagian B Inisiati' MalaysiaIdea 4Menganjurkan dialog antara Barat dengan dunia Islam

6ialog ini membuka mata dan 'ikiran sebahagian masyarakat Barat bahawa setiap agama termasuk agama Islam menyeru dan menganjur kepada kebaikan dan amalan baik





eganasan yang melibatkan orang Islam bukan kerana ajaran agama, tetapi bawaan ekstrem dalam dirikumpulan berkenaan. Semua keganasan yang berlaku, tidak semua melibatkan orang Islam

Siri dialog ini termasuk siri ketiga yang diadakan di uala !umpur meningkatkan ke'ahaman Baratterhadap IslamIdea 7

Menonjolkan amalan di Malaysia

alaupun Malaysia mengangkat diri dan diiktira' sebagai sebuah negara Islam, namun penganut agamalain dapat hidup dengan aman dan rukun di Malaysia

-malan agama lain diiktira' dan dilindungi oleh undang+undang dan dihormati oleh penganut agamaIslam

Satu s ituasi yang menggambarkan tiada ekstremisme pada agama dan penganut agama Islam diMalaysia. eharmonian hidup beragama di Malaysia menjadi bukti ekstremisme tidak boleh dikaitkan denganagamaIdea 9

0erakan esederhanaan 0lobal

Malaysia mencetuskan 0erakan esederhanaan 0lobal (0MM* bagi mengorientasikan semula pendekatan menangani kon'lik dalam kalangan masyarakat antarabangsa

0MM sebagai dimensi baru kepada amalan dasar luar Malaysia, bagi mempengaruhi masyarakat dunia bagi mengelak pendekatan ekstrem dalam menyelesaikan kon'lik termasuk kon'lik melibatkan 'anatik agama

Pendekatan keganasan bukan jawapan kepada tindakan ganas, termasuk tanggapan ganas yang dilabelkepada IslamKesimpulan

esediaan penganut Islam untuk membetulkan segala tanggapan buruk tentang Islam akan turut mempengaruhisentimen Islamo'obia. esederhanaan dalam tindakan cerminan kepada pemikiran, rasional dalam tindakan.

Format jawapan: 3A+2B/2A+3B

);D;5 1#

5ubungan Malaysia+)hina kini bergerak daripada hubungan dagangan kepada hubungan strategik. =elaskanrasional peningkatan hubungan ini.

RANGKA JAWAPAN Pengenalan

eupayaan meningkatkan hubungan dengan negara lain dalam pelbagai aspek sehingga mencapai tahaphubungan yang strategik merupakan bentuk hubungan dimensi baru dalam dasar luar sesebuah negara. Malaysiaturut mengatur hubungan yang strategik dengan pelbagai negara khususnya negara kuasa besar.

Rasional Hubungan Malaysia dengan China

Idea 1

emelesetan ekonomi globalEkonomi -merika Syarikat masih belum pulih sepenuhnya. Pertumbuhan ekonomi =epun jatuh ke tahap palingrendah dalam satu dekad. risis kewangan esatuan Eropah menggugat pakatan ekonomi tunggal tersebutemelesetan ekonomi global ini menjatuhkan keupayaan eksport negara dan secara tidak langsungmempengaruhi perkembangan keluaran dalam negara6alam pada itu, ekonomi )hina terus bertahan dan bakal mengambil alih peranan -merika Syarikat. ;leh itu,meningkatkan hubungan dagang dengan )hina akan meningkatkan daya eksport negara

Idea 2

Pasaran )hina yang besar 3 6engan jumlah penduduk terbesar dunia, pasaran )hina amat besar untuk dikongsi oleh Malaysia3 Pada tahun $&1$, dilihat dari segi nilai dagangan )hina mengatasi-merika Syarikat. 6agangan -merika Syarikat mencatatkan nilai AS/.#$ trilion, manakala eksport dan import)hina bernilai AS/.#: trilion. !ebihan dagangan )hina sebanyak AS$/1.1 bilion3 Banyak negara beralih kepada China sebagai rakan dagangan. Oleh itu, peningkatanhubungan Malaysia dengan China menepati masa dan situasiIdea /Mengalih konflik Kepulauan Spratly





3 Ketegangan dengan China dalam isu Kepulauan Spratly dan Paraceldapat diredakan melalui hubungan yang lebih erat3 Banyak peluang pelaburan dapat diterokai bersama antara dua negara. 6engan dapat meneroka bidangyang boleh dikongsi bersama, tindakan mengetatkan peraturan ke atas barangan eksportMalaysia seperti ke atas eksport sarang burung (alit dapat dielakkan3 Malaysia tidak seharusnya men&adi mangsa kepada tindakan ekonomi Ehina sebagaimana 9epun dan

0ilipina ekoran ketegangan berhubung perebutan pulau yang dipertikai

!dea # ,esediaan Ehina3 )hina dalam menghadapi pro<okasi kuasa oleh -merika Syarikat yang cuba menempatkan kembali pengaruhnya di rantau inimemerlukan sahabat. Situasi ini sepatutnya disambut oleh Malaysia3 Pendekatan Malaysia dalam meningkatkan hubungan dengan )hina lebih kepada urusan dagangan, pelaburan dan sosial3 5ubungan ini tidak menjadi Malaysia GdilihatG menyebelahi )hina atau menyokong kedudukan )hinadalam menghadapi -merika Syarikat

Idea 7ujud cabaran dalam hubungan dua hala3 6alam memajukan industri pelancongan, pasaran pelancong dari )hina amat penting kepada Malaysiadan banyak negara3 emasukan pelancong )hina turut diambil kesempatan oleh sindiket pemerdagangan orang. Suatu GkosG

yang terpaksa ditanggung oleh negara3 6engan meningkatnya hubungan dengan )hina, banyak kerjasama dapat dibentuk. Sebagai contoh, pembentukan kumpulan kerja antara Malaysia dengan )hina telah menggerakkan kerjasama dalam menangani jenayah rentas sempadan, pemerdagangan orang, penyeludupan dan sebagainyaIdea 95ubungan sosial yang terjalin3 )hina bersedia membuka uni<ersiti pertama di Malaysia menggunakan pengantar Bahasa Inggeris. Satukemajuan kepada negara dalam penyediaan peluang pendidikan bertara' antarabangsa3 Selain keterbukaan )hina menerima pelajar Malaysia dan dua buah uni<ersitinya menawarkan kursus bahasa Melayu, pembukaan uni<ersiti )hina di Malaysia membuka lembaran baru dalam hubungan dua negara3 Pertukaran budaya antara dua negara meningkatkan industri pelancongan termasuk pelancongankesihatan

Kesimpulan

alaupun wujud kon'lik dari satu sudut, tetapi kon'lik berkenaan tidak seharusnya mengikat Malaysia untuk tidak meneroka bidang lain yang

boleh menjana pertumbuhan ekonomi negara.

Format jawapan Mana+mana lima idea

C=&=< 12

0erakan esederhanaan 0lobal (0MM* walaupun mula mempengaruhi

masyarakat dunia, tetapi menghadapi cabaran untuk momentum

seterusnya. Bincangkan.

8-D0- =--P-D

Pen&enalan

0erakan esederhanaan 0lobal (0MM* yang dicetuskan Malaysia berhasrat

mengorientasi sem%la pemikitan masyarakat antarabangsa dalam mengurus kon'lik

sama ada kon'lik dalam negara mahupun antara negara. 0MM mulamempengaruhi pemikiran masyarakat dunia walaupun wujud cabaran

dalam meneruskan momentum.





Ba'a&ian - Keupa!aan *empen&aru'i

$#ea 1

Penerimaan punca pertentanganNekstremis3 Sebilangan masyarakat antarabangsa mula menerima bahawa

pertentangan dan kon'lik bukan antara Islam dengan bukan Islam, bukan

antara negara maju dengan negara membangun3 ujud pertentangan antara golongan yang bersikap sederhanadengan golongan ekstrem3 ;leh itu, nilai kesederhanaan dapat mengelak ketegangan dan

kon'lik

$#ea 2

Pendekatan kesederhanaan dalam menghadapi gerakan rakyat3 Malaysia sering menjadikan pentas antarabangsa dalam membuka

mata banyak pihak bahawa keganasan bukan sahaja dilakukan oleh

penganut agama Islam juga oleh penganut agama lain3 elantangan Malaysia ini mula diterima bahawa keganasan tidak

boleh dikaitkan dengan agama. Penentangan yang dilakukan oleh

masyarakat yang beragama Islam di sesuatu kawasan, bukan kerana agama

Islam yang menuntut tindakan kekerasan tetapi kerana penindasan yang berlaku ke atas mereka3 ;leh itu, kon'lik yang dihadapi dengan mana+mana k%mp%lan sama

ada kumpulan Islam atau kumpulan lain tidak boleh diselesaikan dengan

keganasan tetapi kesederhanaan

$#ea /

Pendekatan mengurus kon'lik 3 Matlamat tersirat di sebalik gerakan 0MM ialah pendekatan mengurus kon'lik 3 0MM menentang keras ekstremisme dalam mendepani sesuatu kon'lik. Ini bermakna kaedahmenggunakan kekerasan dan keganasan bukan cara menghadapi kon'lik 3 aedah dalam menamatkan kon'lik di Selatan Filipina membuktikan keberkesanan pendekatankesederhanaan

Bahagian B )abaran Malaysia Menggerakkan 0MM

Idea 4ewujudan pelbagai gerakan3 0erakan pengganas antarabangsa, pertubuhan sulit dan 'raterniti, dana kewangan antarabangsa,syarikat multinasional dan Badan Bukan erajaan (D0;* yang menaja suatu gerakan yang menggunakankaedah soial fores

3 6unia era globalisasi ini memberi kelebihan kepada penaja gerakan ini

3 elibat social 'orces atau pihak ketiga ini bergerak sebagai tidak berpihak atau neutral sehinggasukar dikesan. Situasi hari ini bukan lagi melibatkan ancaman dari sebuah negara ke atas negara lain kecualiIsrael, tetapi gerakan sulit yang dikendalikan pihak ketigaIdea 7Perubahan dalam gerakan keganasan3 Peneraju kepada gerakan keganasan ini tidak terlibat sama dalam akti<iti keganasan tetapi berpangkalan di luar sempadan

3 Pemimpin gerakan ini tidak jemu menawarkan segala bentuk bantuan dan pertolongan kepada rakyattempatan untuk menjatuhkan kerajaan di negara mereka sendiri3 Senario Arab Spring yang melanda dunia -rab dan rantau -sia Barat jelas dikatakan didalangikumpulan ini yang ingin menjatuhkan pemerintahan secara keganasan. Senario yang sama melibatkan gerakanG8e'ormasiG dan GBersihG di Malaysia

Idea 9

Eksploitasi Islamo'obia3 Fenomena menggunakan sentimen Islamo'obia sebagai kempen politik mendapat undi di -merikaSyarikat dan Eropah boleh membawa kepada keganasan antara agama dan antara kaum





3 Sesebuah negara menyokong atau Gmendiamkan diriG terhadap tindakan negara lain ke atas rakyatmereka sendiri walaupun jelas berlaku diskriminasi agama3 0erakan GIslamo'obiaG sehingga bersi'at ganas seolah+olah mendapat restu banyak pihak

esimpulanaedah kekerasan akan mewujudkan tindak balas lebih keras. esederhanaan dapat mengendurkan penentangan, membuka jalan perundingan.

Format jawapan /-T$BN$-T/B

;9N49) 2

Selain telah berjaya mewujudkan lebih banyak Institusi Pendidikan inggi Swasta (IPS* bertara' antarabangsa,Malaysia juga menunjukkan keupayaan untuk muncul sebagai hab pendidikan dunia. Bincangkan.

RANGKA JAWAPAN

Pengenalan

Sektor pendidikan tinggi negara telah berkembang pesat sejak dekad ini dan juga sedang bergerak pantas untukmenjadi hab pendidikan kerana kecemerlangannya di rantau -sia. Banyak aspek dapat dibuktikan tentangkeupayaan negara untuk muncul sebagai hab pendidikan dunia.

Keupayaan Malaysia sebagai Hab Pendidikan Dunia

Idea 1

ewujudan lebih banyak institusi pendidikan tinggi swasta3 Penubuhan lebih banyak institusi pendidikan tinggi swasta (IPS* bertara' antarabangsamembuktikan keupayaan Malaysia. Institusi Pendidikan inggi -wam (IP-* tidak mampu menampungkehadiran dan kemasukan pelajar khususnya melibatkan pelajar asing

3 6engan keupayaan menubuhkan IPS seperti Ani<ersiti !im ok ing bukan sahaja dapat menarik pelajar asing tetapi dapat menampung kehadiran mereka

3 Situasi ini menjadi penggerak kepada pencapaian sebagai hab pendidikan dunia

Idea 6

ehadiran pelajar asing yang ramai

3 ehadiran "/ &&& orang pelajar asing daripada 1&& buah negara pada tahun $&1$ membuktikan

keupayaan Malaysia dalam menarik kemasukan pelajar asing ke negara ini3 Malaysia kini adalah negara pengeksport perkhidmatan pendidikan ke+11 terbesar di dunia.ejayaan ini selaras dengan usaha kerajaan memperkukuhkan daya saing dan memperjuangkan jenama pendidikan antarabangsa Malaysia3 Perkembangan ini membuktikan keupayaan Malaysia mencapai hasrat sebagai hab pendidikan dunia

Idea /

Mengemas kini permohonan dan pemprosesan kemasukan3 eupayaan menubuhkan Perkhidmatan Pendidikan Malaysia 0lobal telah berjaya mengurus danmemudahkan khidmat proses <isa pelajar luar 3 ewujudan portal permohonan dan penda'taran secara talian melalui Malaysia Education ;nline(Mcdo* juga telah berjaya menda'tar :&&& orang pelajar pada tahun $&1&3 Malaysia bersedia menerima kehadiran pelajar asing secara talian sehingga 1/&,&&& pada tahunMalaysia mencapai status negara maju menjelang tahun $&$&Idea 4

eupayaan menempatkan -sia e+Ani<ersiti3 -sia e+Ani<ersiti yang ditubuhkan oleh /1 buah negara -sia ditempatkan di uala !umpur.Penubuhan ini hasil daripada 6ialog erjasama -sia (-)6*. Malaysia diamanahkan oleh -)6 untuk menjadi penggerak utama dalam e+pendidikan3 Penubuhan ini sebagai satu langkah ke hadapan untuk Malaysia mencapai sasaran

3 Penempatan e+pendidikan ini memberi kelebihan kepada Malaysia menjelang pengisytiharanomuniti Ekonomi -SE-D (-E)* menjelang tahun $&17 melalui komuniti sosiobudayaIdea 7





emasukan uni<ersiti bertara' antarabangsa

3 Pada tahun $&11 sebanyak lapan uni<ersiti antarabangsa membina kampus di negara ini. Ani<ersiti berkenaan termasuklah Ani<ersiti )urtin, Ani<ersiti Monash, Ani<ersiti Dottingham dan Ani<ersiti Swinburne.(Ani<ersiti lain termasuk Ani<ersiti Perubatan Dewcastle, Ani<ersiti Southampton, Ani<ersiti 8a''les, danInstitut eknologi Mantim Detherlands*.3 Ani<ersiti mi akan membuka peluang ke arah program pendidikan kompetiti' sama ada kepada pelajar tempatan mahupun pelajar antarabangsa3 Institusi pendidikan tinggi (IP* negara akan turut dihmpahi dengan kemasukan pakar, penyelidik,

dapatan dan penemuan baruIdea 9Peningkatan tenaga pakar dan maklumat3 Matlamat menyedia lebih :&% tenaga pakar di uni<ersiti penyelidikan melebih sasaran, iaitu kira+kira :/% pensyarah di uni<ersiti penyelidikan benjaCah sekurang+kurangnya sarjana3 ejayaan bilangan melebih sasaran ini membantu negara mencapai sasaran sebagai hab pendidikanduma

3 Persekitaran pendidikan tinggi juga disokong dengan kewuiudan pangkalan data yang autontati' dansumber maklumat berkuahti tinggi. Peningkatan jumlah artikel dalam jurnal indeks telah ditingkatkan kepada 17&&&

esimpulanPengiktira'an keupayaan Malaysia dalam memenuhi standard penyediaan peluang pendidikan dan

meningkatkan keupayaan rakyat mengakses peluang pendidikan yang disediakan meningkatkan imej negara.Malaysia bergerak selangkah lagi mencipta keupayaan menjadi hab pendidikan dunia.Format jawapan Mana+mana lima idea

esei penggal 3 (2).doc

Documents