3 roslina ahmad faisal

8/18/2019 3 Roslina Ahmad Faisal

1/20

Jurnal Personalia Pelajar Bil. 13 Jun/June 2010

37

KEPUASAN TERHADAP AKTIVITI KHIDMAT MASYARAKAT

DAN PEMBANGUNAN KESEJAHTERAAN SOSIAL DALAM

KALANGAN PELAJAR TAHUN SATU DI UNIVERSITI

KEBANGSAAN MALAYSIA

Roslina Ahmad Faisal

Salleh Amat Noriah Mohd. Ishak

Abstrak

Kokurikulum adalah sebahagian daripada kurikulum universiti yang penting

dalam memberi sumbangan terhadap penyuburan fizikal, mental, emosi dan

sosial pelajar.Kejayaaannya di universiti bergantung kepada beberapa faktor.

Antara faktor-faktor yang dianggap penting ialah kewangan, kemudahandan peralatan yang mencukupi selain daripada penglibatan tenaga pengajar

dan pelajar. Tujuan kajian ini dijalankan ialah untuk menganalisis tahap

kepuasan pelajar terhadap aktiviti Khidmat Masyarakat dan pembangunan

kesejahteraan sosial pelajar di Universiti Kebangsaan Malaysia. Dalam kajian

ini 119 orang pelajar yang menyertai aktiviti ko-kurikulum telah menjadi

responden kajian.Kajian ini menggunakan teknik soal-selidik.Hasil analisis

kajian ini menunjukkan bahawa tahap kepuasan pelajar terhadap aktiviti

Khidmat Masyarakat adalah pada tahap sederhana. Begitu juga dengan tahap

kesejahteraan sosial pelajar juga pada tahap sederhana.Selain itu, kajian jugamendapati bahawa tiada perbezaan dari segi tahap kepuasan dan kesejahteraan

sosial berdasarkan jantina.Secara statistik, kajian ini mendapati wujud

hubungan yang signifikan antara tahap kepuasan terhadap aktiviti Khidmat

Masyarakat dengan tahap kesejahteraan sosial pelajar.Implikasi kajian juga

turut dibincangkan dalam kajian ini.

Kata kunci:Kokurikulum, Khidmat Masyarakat, Kesejahteraan Sosial

Abstract

Cocurriculum are part of the university curriculum in contributing to the

enrichment of the physical, mental, emotional and social aspect of the students.

Jurnal Personalia Pelajar Bil. 13 Jun/June 2010 (37 - 56)


2/20


38

Its success in university depends on several factors. Among the factors are

thefinancial, adequate facilities and equipment, other than the involvement

of teachers and students. The purpose of this study is to determine students’

level of satisfaction of the Community Service and the development of social

well-being in Universiti Kebangsaan Malaysia. In this study, 119 students who

participate in extracurricular activities have been the respondents.This study

uses a questionnaire. The results of analysis of this study indicate that the

level of student satisfaction with the activities of theCommunity Service is at

a moderate level. Similarly, the level of social well-being of students is also a

moderate level. The study also found that there was no difference in satisfaction

levels based on gender and social welfare. In addition, this study also found

that there was no significant relationship between the levels of satisfaction

with the level of Community Service activities of social well-being of students.

Implications of the study are also discussed in this research.

Keywords: Cocurriculum, Community Services, Social Well-being

PENGENALAN

Kokurikulum di universiti telah menjadi sebahagian daripada sistem

pendidikan di institusi pengajian tinggi di Malaysia ketika ini.Ianya telah

menjadi satu kegiatan yang diwajibkan kepada setiap pelajar di semua

pusat pengajian tinggi. Aktiviti kokurikulum dianggap penting sebagai

alat untuk memenuhi hasrat unggul dasar pendidikan kebangsaan,

iaitu perpaduan di kalangan pelajar-pelajar yang terdiri dari berbilang

kaum. Di Universiti Kebangsaan Malaysia, aktiviti kokurikulum

yang disediakan diharap dapat membekalkan serta memenuhi masasenggang siswa-siswi dengan kegiatan yang lebih bermakna dan

berfaedah. Justeru, ianya memberi peluang kepada siswa-siswi untuk

meneroka pengalaman dalam mengurus, mentadbir, mengelola,

melaksana, menyelia dan menilai kegiatan kokurikulum yang mereka

pilih.

Penglibatan para pelajar dalam aktiviti kokurikulum juga diharap

dapat membentuk siswa-siswi supaya mempunyai kestabilan emosi,

kejelekitan kelompok dan saling menghormati tanpa mengira

keturunan atau agama, pemikiran rasional serta kecergasan

jasmani. Justeru ianya diharap dapat membantu siswa-siswi dalam

meneroka keilmuan menerusi penglibatan yang bercorak penyertaan

Roslina Ahmad Faisal, Salleh Amat & Noriah Mohd. Ishak


3/20


39

untuk semua. Pendidikan melalui kegiatan kokurikulum ditakrifkan

sebagai satu pengalaman pembelajaran meliputi aspek akal, adab,

fizikal, afektif dan sosial yang diterapkan secara formal, tak formal,

supaya dapat mengamati, menghayati, menganalisis dan menyelesaikan

sesuatu masalah melalui pendekatan yang lebih sesuai supaya hasilnya

dapat digunakan seumur hidup.

Kegiatan Kokurikulum

Kegiatan kokurikulum dianggap sangat berkesan untuk memupuk

keseimbangan perkembangan mental dan perkembangan rohani,

jasmani dan sosial pelajar. Aktiviti-aktiviti kokurikulum memberi arah

dan hala tuju kepada pelajar supaya menceburkan diri dalam kegiatan

yang berfaedah. Berikutan penceburan dalam kegiatan ini, diharapkan

dengan kemahiran-kemahiran yang dipelajari melalui aktiviti-aktiviti

tersebut boleh memupuk gaya hidup yang sihat.

Kegiatan kokurikulum juga dapat mengukuhkan interaksi antara

pelajar dan sekaligus memupuk integrasi antara kaum di samping

memupuk sifat kesopanan, berdikari, kerajinan bekerja, berdisiplin dan patuh kepada undang-undang yang boleh membentuk pelajar supaya

menjadi warganegara yang berguna (Wee Eng Hoe, 1996).

Aktiviti sukan yang melibatkan permainan dan melibatkan

penyertaan sebagai dalam satu pasukan, atau dua peserta iaitu sukan

berpasukan atau aktiviti sukan perseorangan atau sukan individu.Sukan

juga didefinisikan dalam beberapa makna.

Kesejahteraan Sosial

Terdapat beberapa definisi kesejahteraan sosial menurut beberapa ahli.

Pertama, menurut Gertrude Wilson, “Kesejahteraan sosial merupakan

perhatian yang terorganisasi dari semua orang untuk semua orang”.

Walter Friedlander pula mendefinisikan “Kesejahteraan sosial sebagai

sistem yang terorganisasi dari institusi dan pelayanan sosial yang

dirancang untuk membantu individu atau kelompok agar dapat mencapai

standard hidup dan kesihatan yang lebih baik”.Elizabeth Wickenden telah mendefinisikan “Kesejahteraan sosial

termasuk di dalamnya peraturan perundangan, program, tunjangan

Kepuasan Terhadap Aktiviti Khidmat Masyarakat


4/20


40

dan pelayanan yang menjamin atau memperkuat pelayanan untuk

memenuhi keperluan sosial yang didasari dari masyarakat serta menjaga

ketenteraman dalam masyarakat”.Akhir sekali, menurut Pre-conference

working committee for the XVth International Conference of Social

Welfare menyatakan bahawa “Kesejahteraan sosial adalah keseluruhan

usaha sosial yang terorganisasi dan mempunyai tujuan utama untuk

meningkatkan taraf hidup mayarakat berdasarkan kontek sosialnya.

Di dalamnya tercakup kebijakan dan pelayanan yang terkait dengan

berbagai kehidupan dalam masyarakat seperti pendapatan, jaminan

sosial, kesihatan, perumahan pendidikan, rekreasi, tradisi budaya, dan

sebagainya”.

KERANGKA KONSEPTUAL KESEJAHTERAAN SOSIAL

Konsep kesejahteraan sosial dapat diinterpretasikan seperti model yang

diambil daripada barat iaitu daripada jurnal The Measurement Of Social

Well Being seperti Rajah 1.

Rajah 1: Kerangka Konsep Kesejahteraan Sosial James S. Larson

(Jurnal The Measurement Of Social Well Being )


KESEJAHTERAAN SOSIAL

SOKONGAN SOSIALPENYESUAIAN SOSIAL

Kepuasan

Dalam

Perhubunga

Prestasi

Peranan

Sosial

Penyesuaian

Persekitaran

Bilangan

Jaringan

Kepuasan

Dengan

Kontekn


5/20


41

Konsep kesejahteraan sosial dibahagikan kepada dua bahagian

iaitu penyesuaian sosial dan sokongan sosial. Penyesuaian dapat

dibahagikan kepada tiga faktor iaitu kepuasan dalam perhubungan,

prestasi peranan sosial dan penyesuaian persekitaran. Sokongan sosial

pula mengandungi dua faktor utama iaitu bilangan jaringan dan kepuasan

dengan konteks.Jadi, tujuh faktor inilah yang dijadikan panduan oleh

pengkaji bagi membina instrumen kajian.

PERSOALAN KAJIAN

Persoalan kajian dalam penyelidikan ini adalah untuk mengetahui:

1. Apakah tahap kepuasan di kalangan para pelajar yang mengambil

kursus Khidmat Masyarakat di Universiti Kebangsaan Malaysia.

2. Adakah wujud perbezaan tahap kepuasan kalangan para pelajar

yang mengikuti kursus Khidmat Masyarakat di Universiti

Kebangsaan Malaysia berdasarkan jantina.

3. Apakah tahap kesejahteraan sosial di kalangan para pelajar yang

mengambil kursus Khidmat Masyarakat di Universiti Kebangsaan

Malaysia.

4. Adakah wujud perbezaan tahap kesejahteraan sosial dalam

kalangan para pelajar yang mengikuti kursus Khidmat Masyarakat

di Universiti Kebangsaan Malaysia berdasarkan jantina.

5. Adakah wujud hubungan antara tahap kesejahteraan sosial dengan

tahap kepuasan pelajar terhadap aktiviti kokurikulum Khidmat

Masyarakat di Universiti Kebangsaan Malaysia.

KAEDAH KAJIAN

Lokasi Kajian

Kajian ini dijalankan di Universiti Kebangsaan Malaysia di kampus

Kuala Lumpur.



6/20


42

Populasi

Subjek kajian adalah terdiri daripada 119orang di kalangan pelajar

lelaki dan perempuan yang belajar di Universiti Kebangsaan Malaysia

di kampus Kuala Lumpur.Pelajar yang terpilih merupakan pelajar-

pelajar yang sedang menuntut di tahun satu.Pemilihan sampel adalah

menggunakan persampelan rawak mudah kerana populasi sampel tidak

seragam dan teknik dapat mengurangkan ralat persampelan.

Instrumen Kajian

Instrumen kajian yang digunakan adalah gabungan daripada tiga

instrumen iaitu instrumen kajian Kesejahteraan Psikologikal,

Kesejahteraan Sosial dan kepuasan terhadap Aktiviti Kokurikulum.

pengkaji hanya menggunakan dua daripada instrumen kajian iaitu

instrumen Kesejahteraan Sosial dan instrumen Kepuasan Terhadap

Aktiviti Kokurikulum. Instrumen Kesejahteraan Psikologikal pula

digunakan oleh rakan pengkaji dalam penyelidikan yang lain. Instrumen

ini telah dibina sendiri oleh pengkaji bersama rakan penyelidik yang

seorang lagi.

Soal Selidik

Penyelidik menggunakan soal selidik sebagai alat kajian untuk

mengumpul maklumat mengenai latar belakang sampel kajian serta

menjawab domain-domain soalan yang berkaitan dengan kajian ini.

Rasionalnya penyelidik menggunakan set soal selidik ini adalah

berasaskan kepada pendapat Mohd Majid Konting (1993) yang

berpendapat bahawa soal selidik digunapakai untuk mendapatkan

maklumat berkenaan fakta-fakta, kepercayaan, perasaan, kehendak

dan sebagainya. Tuckman (1985), menyatakan soal selidik merupakan

satu cara berkesan untuk mendapatkan maklumat daripada responden

selain daripada pemerhatian terhadap tingkahlaku. Isaac dan Michael

dalam Ghazali (2002) juga mengutarakan idea yang hampir sama iaitu

soal selidik digunakan untuk memperolehi maklumat mengenai fakta,kepercayaan, perasaan dan sebagainya



7/20


43

Penyelidik telah menggunakan Iventori Kesejahteraan

Psikologikal, Sosial dan Kepuasan Terhadap Aktiviti Kokurikulum.

Dalam kajian ini, terdapat dua sub-domain yang digunakan oleh pengkaji

iaitu domain Kesejahteraan Sosial dan domain Kepuasan Terhadap

Aktiviti Kokurikulum. Sub domain yang pertama mengandungi 50 item

soalan manakala sub domain yang kedua mengandungi 20 item soalan.

Kesahan dan kebolehpercayaan bagi sub domain yang pertama iaitu

domain Kesejahteraan Sosial iaitu dari segi analisis reabiliti 50 item

yang ada ialah alpa 0.9205 dan kesahan bagi sub- domain yang kedua

iaitu Kepuasan Terhadap Aktiviti Kokurikulum ialah alpa 0.9545. Jadi,

menurut tafsiran nilai Cronbach bagi pekali-pekali korelasi alpa, kedua-dua instrumen ini mempunyai kebolehpercayaan yang sangat baik.

Analisis Data

Data-data yang diperolehi akan dianalisis berdasarkan tujuan,

persoalan dan hipotesis kajian. Data-data yang diperolehi dianalisis

menggunakan perisian komputer. Program yang digunakan ialah

Stastistical Package For Social Science (SPSS/PC) (Norusis & SPSSIns. 1993). Penganalisisan data berstatistik menggunakan perisisan

pengaturcaraan SPSS dapat menghasilkan pengiraan yang tepat dan

kerana itu bebas daripada ralat (Mohd Majid Konting, 1990).Data yang

diperolehi ditunjukkan adalah menggunakan jadual dan rajah.Hal ini

bagi memudahkan pemahaman mengenai kajian ini.Keputusan analisis

deskriptif dan inferensi ini diterangkan dengan mendalam dan secara

terperinci berdasarkan jadual yang ditunjukkan. Bagi analisis tahap

kepuasan pelajar terhadap aktiviti Khidmat Masyarakat dan tahap

kesejahteraan sosial pelajar, dapatan data dibahagikan kepada tahaprendah, sederhana dan tinggi. Tahap rendah adalah bagi skala jawapan

(0 sehingga 2), tahap sederhana (3), dan tahap tinggi ialah skala jawapan

(4 - 5).Jadi, setelah melihat bilangan skala jawapan yang diperolehi,

data dianalisis menggunakan kaedah peratusan bagi menunjukkan

ketiga-tiga tahap yang dicapai dalam kajian ini.

Kesahan Dan Kebolehpercayaan Instrumen Kajian

Kesahan dan kebolehpercayaan instrumen amat penting bagi

mempertahankan kejituan instrumen daripada terdedah kepada



8/20


44

kecacatan. Semakin tinggi nilai dan tahap kesahan dan kebolehpercayaan

instrumen maka semakin jitu data-data yang akan diperoleh bagi

menghasilkan kajian yang baik dan berkualiti.

Kesahan didefinisikan sebagai ketepatan (appropriateness),

kebenaran (truthfulness),bermakna (meaningfulness) dan kebolehgunaan

(usefulness) instrumen yang membolehkan data-data diinferenkan.

Kesahan juga bermaksud persetujuan antara dua percubaan untuk

mengukur trait yang sama secara maksimum dengan kaedah yang

berlainan. Pentafsiran pekali kebolehpercayaan yang boleh diterima

mengikut pengamal penyelidikan dalam sains sosial ialah lebih daripada

= .60. Dengan menggugurkan butiran-butiran yang merendahkan

pekali tersebut (dalam membina dan petunjuk item), penyelidik boleh

meningkatkan nilai reliabiliti terhadap alat ukur. Mengikut Mohd Majid

Konting (1993) tahap = 0.71 – 0.99 adalah tahap yang terbaik

(71% - 99%) kebolehpercayaan item oleh sampel.

DAPATAN KAJIAN

Jadual 1: Bilangan dan peratusan Tahap Kepuasan Terhadap Aktiviti

Khidmat Masyarakat Mengikut Kategori Rendah, Sederhana dan

Tinggi

Tahap kepuasan Bilangan Peratusan (%)

Rendah 8 6.7

Sederhana 66 55.5Tinggi 45 37.8

Jumlah 119 100



9/20


45

Carta 1:Peratusan Tahap Kepuasan Terhadap Aktiviti Khidmat

Masyarakat Mengikut Kategori Rendah, Sederhana dan Tinggi

Jadual 1 dan Carta 1 di atas merupakan hasil analisis mengenai

tahap kepuasanpelajar terhadap aktiviti Khidmat Masyarakat. Didapati

tahap kepuasan pelajar Khidmat Masyarakat adalah pada tahap sederhana

dengan bilangan peratus yang paling tinggi iaitu 55.5 peratus.

Jadual 2:Ujian –t Menunjukkan Perbezaan Tahap Kepuasan Dalam

Kalangan Pelajar Mengikut Jantina

TKTAKM N M SD t df P

Lelaki 33 3.6576 .62238 -1.386 115 0.168perempuan 84 3.8321 .60920

Jadual 2 menunjukkan hasil analisis ujian –t perbezaan tahap

kepuasan dalam kalangan pelajar mengikut jantina. Didapati tiada

perbezaan tahap kepuasan dalam kalangan pelajar mengikut jantina

apabila (t=-.1.386, p >.05).



10/20


46

Jadual 3:Bilangan Dan Peratusan Tahap Kesejahteraan sosial Dalam

Kalangan Pelajar Yang Mengikuti Kursus Khidmat Masyarakat

Kategori Rendah, Sederhana dan Tinggi

Tahap kepuasan Bilangan Peratusan (%)

Rendah 2 1.7

Sederhana 73 61.3

Tinggi 44 37.0

Jumlah 119 100

Carta 2:Peratusan Tahap Kesejahteraan Sosial Dalam Kalangan

Pelajar Aktiviti Khidmat Masyarakat Mengikut Kategori Rendah,

Sederhana dan Tinggi

Jadual 3 dan Carta 2 merupakan hasil analisis mengenai tahap

ksejahteraan sosial pelajar Khidmat Masyarakat. Didapati tahap

kepuasan pelajar Khidmat Masyarakat adalah pada tahap sederhana

dengan bilangan peratus yang paling tinggi iaitu 61.3 peratus.



11/20


47

Jadual 4: Ujian-t Menunjukkan perbezaan tahap kesejahteraan sosial

dalam kalangan para pelajar yang mengikuti kursus

Khidmat Masyarakat

TKS N M SD t df P

Lelaki 33 3.8988 0.38665 0.116 115 0.908

perempuan 84 3.8886 0.44226

Jadual 4 merupakan hasil Ujian-t yang menunjukkan perbezaan tahap

kesejahteraan sosial dalam kalangan para pelajar yang mengikuti kur-sus Khidmat Masyarakat. Di dapati bahawa (t=0.116, df=115, p >0.05).

Oleh itu, Hipotesis nul 2 diterima di mana tidak wujud perbezaan yang

signifikan antara tahap kesejahteraan sosial dalam kalangan pelajar

yang mengikuti kursus Khidmat Masyarakat mengikut jantina.

Jadual 5:Hasil Korelasi Bagi Dua Pembolehubah iaitu Tahap

kesejahteraan Sosial Dengan Tahap Kepuasan Terhadap

Aktiviti Kokurikulum Khidmat Masyarakat

TKDAKM

TKS

Pearson Correlation 0.680(**)

Sig. (2-hujung) 0.000

N 119

Berdasarkan Jadual 5 hasil ujian pekali korelasi Pearsonmenunjukkan bahawa terdapat hubungan yang signifkan antara

tahap kesejahteraan kesejahteraan sosial dengan tahap kepuasan

pelajar terhadap aktiviti Khidmat Masyarakat di Universiti

Kebangsaan Malaysia iaitu (r=0.680, p


12/20


48

PERBINCANGAN DAN KESIMPULAN

1. Tahap Kepuasan Pelajar Terhadap Aktiviti Khidmat

Masyarakat

Berdasarkan analisis yang dibuat dapatlah dirumuskan bahawa

kebanyakan pelajar mendapat kepuasan pada tahap sederhana sahaja.

Namun begitu, masih terdapat pelajar yang mendapat kepuasan terhadap

aktiviti Khidmat Masyarakat pada tahap tinggi. Analisis bagi menguji

tahap kepuasan ini dilakukan menggunakan analisis deskriptif iaitu min,

peratusan, dan kekerapan. Hasil kajian menunjukkan sedikit persamaan

dengan kajian Mohd Lotpi pada tahun 1997 dari segi perbezaan tahap

kajian yang dikaji iaitu mengenai aktiviti kokurikulum. Dapatan kajian

yang diperolehi oleh Lotpi menyatakan bahawa terdapat perbezaan

tahap penglibatan dalam aktiviti kokurikulum dengan peribadi pelajar.

Terdapat perbezaan tahap peribadi pelajar kumpulan tak aktif, aktif

dan sangat aktif manakala pengkaji menyatakannya dari segi rendah,

sederhana dan tinggi.

Kajian ini selaras dengan kajian Ramli (1999) yang mengkajitahap penglibatan kokurikulum pelajar. Walaupun beliau mendapati

persepsi dan sikap yang positif terhadap aktiviti kokurikulum, namun

ianya hanya pada tahap sederhana.

Selain itu, tahap kepuasan para pelajar Khidmat Masyarakat

adalah pada tahap sederhana kerana masalah yang timbul seperti masa,

kemudahan, kos, perbelanjaan, respon ibu bapa, pelajar, guru, insentif,

pentadbiran dan peralatan menjadi penghalang kepada tanggapan

posistif terhadap aktiviti kokurikulum. Pendapat pengkaji sama dengan pendapat Mat Aris (1994) dalam kajiannya mengenai tanggapan

terhadap aktiviti sukan. Dapatan kajian Mat Aris mengenai tanggapan

para pelajar tentang aktiviti sukan adalah tidak memuaskan iaitu pada

tahap sederhana sahaja.

2. Perbezaan Tahap Kepuasan Pelajar Terhadap Aktiviti

Khidmat Masyarakat Berdasarkan Jantina.

Bagi perbezaan tahap kepuasan pelajar terhadap aktiviti Khidmat

Masyarakat berdasarkan jantina pula, dapat disimpulkan bahawa



13/20


49

pengkaji perlu menerima hipotesis nul yang telah dibina di mana hasil

kajian menunjukkan bahawa tidak terdapat perbezaan tahap kepuasan

pelajar terhadap aktiviti Khidmat Masyarakat berdasarkan jantina.

Perkara ini dibuktikan merujuk kepada andaian apabila menggunakan

ujian-t iaitu apabila nilai p>0.05, maka hipotesis nul diterima.

Kajian yang dilakukan oleh pengkaji lebih selaras dengan kajian

Zulkifli (1997) apabila membandingkan beberapa pembolehubah dalam

kajian aktiviti kokurikulum. Bezanya apabila kajian Zulkifli mengkaji

tahap penglibatan pelajar dalam aktiviti kokurikulum berdasarkan faktor

saiz, kemudahan, bilangan guru, dan pentadbiran sekolah manakala

kajian pengkaji adalah mengenai tahap kepuasan pelajar terhadap

aktiviti kokurikulum berdasarkan jantina.

3. Tahap Kesejahteraan Sosial Dalam Kalangan Pelajar

Khidmat Masyarakat

Kajian yang menguji tahap kesejahteraan sosial ini menggunakan

analisis deskriptif iaitu min, peratusan, dan kekerapan. Dapatan

membuktikan bahawa para pelajar mempunyai tahap kesejahteraansosial yang sederhana sahaja. Para pelajar yang cemerlang bukan hanya

diukur dari segi akademik tetapi juga tahap kesejahteraan sosial yang

tinggi. Kajian Lim Yen Yun (1991) mempunyai pendapat yang sama

dengan pengkaji. Beliau menyatakan bahawa pelajar yang cemerlang

adalah pelajar yang bukan sahaja cemerlang dari segi akademik tetapi

juga dari segi aspek kecergasan fizikal dan kemahiran sosial. Oleh itu,

pendedahan mengenai kepentingan aspek kesejahteraan sosial amat

penting melalui penglibatan pelajar dalam aktiviti kokurikulum.Selain itu, pembangunan kesejahteraan sosial amat penting

melalui penglibatan para pelajar dalam aktiviti kokurikulum kerana

ianya dapat membentuk sahsiah diri pelajar yang tinggi. Adnan (1988)

juga menyatakan perkara yang sama iaitu aktiviti kokurikulum perlu

dilaksanakan bagi mengatasi masalah gejala sosial yang makin

meruncing di kalangan para pelajar hari ini. Beliau berpendapat bahawa

aktiviti kokurikulum dapat mengisi masa lapang pelajar.

Pandangan ini disokong oleh kajian Coakley,(1998) dan Salman(1997) yang menyatakan bahawa faktor yang menggalakkan penyertaan

pelajar dalam aktviti kokurikulum ialah budaya, kesihatan, psikologi dan



14/20


50

sosial. Hasil kajian ini menyokong pandangan kajian-kajian yang lepas

ini. Berlakunya keadaan ini penyertaan yang tinggi oleh pelajar dalam

sesuatu aktiviti kokurikulum bergantung kepada tahap pendedahan

fakta bahawa pelajar akan mendapat tahap kesejahteraan sosial tinggi

apabila melibatkan diri dalam aktiviti kokurikulum.

4. Perbezaan Tahap Kesejahteraan Sosial Berdasarkan

Jantina

Kajian ini juga menerima hipotesis nul 2 yang dibina iaitu tidak

terdapat perbezaan tahap kesejahteraan sosial dalam kalangan pelajar

Khidmat Masyarakat mengikut jantina. Keadaan ini terjadi kerana nilai

p adalah lebih besar dari aras signifikan yang telah ditetapkan iaitu

0.05. Dapatan Kajian ini berbeza dengan dapatan kajian Crawford et al

(1987). Kajian Crawford mendapati pelajar perempuan yang menyertai

aktiviti kokurikulum mempunyai faktor interpersonal yang lebih tinggi

berbanding dengan pelajar lelaki. Perbezaan kajian ini dengan kajian

Crawford ialah kajian ini terhadap tahap kesejahteraan sosial pelajar

adalah tidak berbeza dari segi faktor jantina.Selain itu, kajian ini selari dengan kajian Zulkifli (1997) apabila

membandingkan beberapa pembolehubah dalam kajian aktiviti

kokurikulum. Bezanya apabila kajian Zulkifli mengkaji tahap

penglibatan pelajar dalam aktiviti kokurikulum berdasarkan faktor saiz,

kemudahan, bilangan guru, dan pentadbiran sekolah manakala kajian

ini adalah mengenai tahap kesejahteraan sosial pelajar terhadap aktiviti

kokurikulum berdasarkan jantina.

5. Hubungan Antara Faktor Kesejahteraan Sosial Dengan

Kepuasan Pelajar Terhadap Aktiviti Khidmat Masyarakat

Dapatan kajian ini juga adalah selaras dengan kajian Mashitah (1995)

dan Yusuf (1983) iaitu menolak hipotesis nul yang dibuat. Namun

ianya berbeza dari segi pemboleh ubah yang dikaji. Kajian Mashitah

mendapati bahawa wujud perhubungan yang positif di antara tahap

penglibatan pelajar dalam aktiviti kokurikulum dengan daya kepimpinan pelajar manakala kajian Yusuf menunjukkan bahawa wujud hubungan



15/20


51

antara penglibatan pelajar dalam kegiatan kokurikulum dengan prestasi

akademik.

Selain itu, kajian Mohd Lotpi (1995), Mohd Zuki (1994), dan

Hamidah (1999) adalah selari dengan kajian ini yang mengkaji

mengenai hubungan pembolehubah kajian. Kajian Mohd Lopti

mendapati bahawa wujud perhubungan di antara tahap penglibatan

pelajar dalam aktiviti kokurikulum dengan peribadi pelajar. Mohd zuki

pula menyatakan bahawa GERKO (Gerakan Kokurikulum) mempunyai

hubungan dengan pembentukan personaliti pelajar dan kajian Hamidah

mendapati bahawa aktiviti kokurikulum mempunyai hubungan dengan

mata pelajaran kurikulum.

Implikasi Kajian

Berdasarkan keputusan analisis kajian ini, dapat dilihat bahawa para

pelajar yang mengikuti kursus Khidmat Masyarakat masih tidak

mendapat kepuasan sepenuhnya setelah mengikuti program ini. Hal ini

menunjukkan bahawa para pelajar masih belum mendapat faedah yang

mereka inginkan apabila mereka mengikuti program ini.Kelemahan

dari segi perancangan serta penstrukturan program perlu dilakukan

dengan lebih rapi lagi agar mereka yang menyertai program ini

mendapat kepuasan yang maksima.Pihak pentadbiran universiti perlu

sedar tentang keperluan kursus ini terutama mengambil kira tentang

keperluan pelajar ketika mengikuti kursus ini.

Selain itu, bagi pembangunan kesejahteraan sosial pula,

dapatlah disimpulkan bahawa kebanyakan pelajar masih tidak sedar

akan kewujudannya kesan daripada penglibatan mereka dalam aktivitikokurikulum di universiti. Oleh itu, hasil kajian ini diharap dapat

membantu pelbagai pihak terutama pihak universiti iaitu bahagian

kokurikulum dan tenaga pengajar membuat perancangan yang lebih

sistematik agar kesan daripada program kokurikulum yang ditawarkan

kepada para pelajar universiti akan mendapat kepuasan yang

semaksimum mungkin terutama dari segi pembangunan kesejahteraan

sosial pelajar.



16/20


52

Cadangan Kajian

Hasil daripada dapatan kajian ini, beberapa tindakan perlu diambil

khasnya oleh pihak universiti terutama bahagian kokurikulum pelajar,

tenaga pengajar dan ibu bapa untuk mempertingkat dan mempergiat

penglibatan pelajar dalam aktiviti kokurikulum.

1. Cadangan Kepada Pihak Pentadbiran Universiti

Memandangkan hasil daripada dapatan kajian menunjukkan bahawa para pelajar kurang mendapat kepuasan daripada penglibatan mereka dalam

aktiviti kokurikulum seterusnya pembangunan kesejahteraan sosial di

kalangan para pelajar.Maka beberapa cadangan dikemukakan khusus

untuk pihak pentadbiran universiti dengan harapan untuk mempertingkat

pengurusan aktiviti kokurikulum di Universiti Kebangsaan Malaysia.

Kejayaan kegiatan kokurikulum memerlukan perancangan yang

teliti dan teratur daripada semua pihak yang berkaitan. Oleh yang

demikian adalah dicadangkan supaya pihak pengurusan universiti

yang dipertanggungjawab untuk mengurus kegiatan ini dapat mengatur

strategi pelaksanaan serta pengurusan yang berkesan agar kegiatan ini

berjalan dengan berkesan sepanjang masa.

Selain itu, pemilihan tenaga pengajar yang berkebolehan dan

berminat melaksanakan dan menjadi pengurus kegiatan kokurikulum

perlu dilakukan dengan teliti sebelum seorang dilantik untuk

memegang jawatan dalam satu-satu aktiviti kokurikulum. Ini adalah

kerana kemahiran dan kebolehan seseorang tenaga pengajar dalam

melaksanakan kegiatan kokurikulum akan mempengaruhi minatseterusnya penglibatan pelajar dalam aktiviti tersebut. Oleh yang

demikian adalah dicadangkan juga tenaga pengajar diberi pendedahan,

kursus dan sebagainya dalam bidang yang berkaitan agar mereka

mempunyai kemahiran yang tinggi dalam sesuatu bidang yang diceburi.

Kemahiran yang dimiliki akan menambah keberkesanan pelaksanaan

dalam perjalanan kegiatan kokurikulum di universiti.

Perancangan jangka panjang dan berterusan memainkan peranan

yang penting dalam menentukan perjalanan kegiatan kokurikulum berjalan lancar dan berkesan.Di samping itu, aktiviti yang dijalankan



17/20


53

dalam sesuatu kegiatan dapat memenuhi keperluan dan minat pelajar.

Oleh itu, dicadangkan agar pihak universiti merancang semua aktiviti

kokurikulum dengan teliti menggunakan pendekatan tertentu seperti

Pengurusan Strategik, dan Sistem Pengurusan Berkualiti Berasaskan

ISO dan sebagainya.

Kemudahan dan kelengkapan yang mencukupi untuk pelajar

mengikuti aktiviti kokurikulum yang dijalankan di universiti juga akan

mempengaruhi minat mereka. Oleh itu, adalah menjadi tanggungjawab

pihak universiti untuk menyediakan kemudahan dan kelengkapan yang

mencukupi untuk pelajar-pelajar mengikuti aktiviti kokurikulum.

2. Cadangan Kepada Guru

Tenaga pengajar merupakan individu yang berperanan membimbing

pelajar seharusnya dapat membimbing pelajar memahami betapa

pentingnya aktiviti kokurikulum terhadap diri mereka.Tenaga pengajar

berperanan memimpin dan membimbing pelajar menjadi insan yang

seimbang selaras dengan matlamat pendidikan kebangsaan. Oleh itu,

tenaga pengajar mestilah mempertingkat usaha mereka bagi menarik

minat dan seterusnya mencungkil bakat yang terpendam dalam

diri pelajar. Tenaga pengajar juga harus sentiasa berusaha meraih

pengetahuan mereka dalam bidang yang berkaitan.

3. Cadangan Kepada Ibu Bapa

Peranan ibu bapa tidak kurang pentingnya.Ada segelintir ibu bapa yang

tidak menggalakkan anak mereka terlibat dalam aktiviti kokurikulum.

Ibu bapa sewajarnya berperanan memberi galakan dan menyediakan

kemudahan kepada anak mereka untuk melibatkan diri dalam bidang ini.

Tidak ramai ibu bapa atau penjaga yang menyediakan kemudahan untuk

pelajar melibatkan diri dalam aktiviti kokurikulum serta membenarkan

pelajar menyertai aktiviti kokurikulum yang dijalankan di universiti.

Ini jelas menunjukkan bahawa ibu bapa atau penjaga pelajar tidak

menyedari akan kepentingan penglibatan anak mereka dalam aktiviti

kokurikulum.



18/20


54

Cadangan Kajian Lanjutan

Kajian yang dijalankan ini hanya memfokuskan kepadaresponden

secara rawak terhadap pelajar di Universiti Kebangsaan Malaysia

yang mengambil kursus Khidmat Masyarakat. Diharapkan kajian yang

dilaksanakan pada masa akan datang dapat melibatkan populasi yang

lebih besar bagi memberi gambaran yang lebih jelas dan menyeluruh.

Kajian persepsi tenaga pengajar terhadap aktiviti kokurikulum juga

perlu dijalankan. Hal ini kerana tenaga pengajar merupakan sumber

tenaga yang menjalankan sesuatu program dalam sesebuah institusi

yang memainkan peranan penting dan seterusnya akan mempengaruhi

pencapaian kejayaan sesuatu aktiviti.

Kajian juga perlu dilakukan ke atas ciri-ciri pelaksanaan

pengurusan aktiviti kokurikulum cemerlang dan cara pelaksanaannya.

Dijangkakan pengurusan yang cemerlang dapat meningkatkan

penglibatan pelajar dalam aktiviti kokurikulum. Kajian terhadap kesan

yang diperoleh oleh pelajar daripada aktiviti kokurikulum di universiti

terutama pembangunan kesejahteraan sosial perlu diperbanyakkan lagi.

Ini kerana daripada kesan tersebut kemungkinan satu strategi untukmeningkatkan penglibatan pelajar dalam aktiviti kokurikulum dapat

dirancangkan dengan lebih sistematik.

RUJUKAN

Adnan Khamis. 1988. Nilai-Nilai Murni Dalam Aktiviti Kokurikulum

Pergerakan Ke Arah Menghasilkan Insan Yang Mantap LagiSeimbang Mengikut Falsafah KBSM-Fokus Pergerakan Pengakap

Sekolah. Seminar Nilai-nilai murni Merentas Kokurikulum

Bersepadu Sekolah Menengah. Bangi: Universiti Kebangsaan

Malaysia.

Coakley, J. J. 1998. Sport In Society: Issues And Controversies. Boston,

MA: Irwin Mc Graw-Hill.

Ghazali Darusalam. 2003 .Keberkesanan Kursus Diploma Perguruan

Malaysia [Pengkhususan Pengajian Islam] Di Maktab-Maktab

Perguruan Malaysia. Tesis Ph.D. Universiti Malaya, Kuala

Lumpur.



19/20


55

Ghazali Darusalam. Jurnal Kesahan Dan Kebolehpercayaan Dalam

Kajian Kuantitatif Dan Kualitatif . Maktab Perguruan Bangi.

Hamidah Bt Abdul Karim. 1999. Penglibatan Pelajar Islam Dalam

Kegiatan KokurikulumDan Sumbangannya Ke Arah Pencapaian

Akademik : Satu Tinjauan Di Sekolah Menengah Subang Jaya,

Selangor Darul Ehsan. Tesis tidak diterbitkan : Universiti

Teknologi Malaysia.

Lim Yen Yen.1991. Remaja Mengabaikan Sukan dlm Dewan Siswa,

hlm 19.

Mashitah Ghazali. 1995. Kegiatan kokurikulum di sekolah membantu

membina daya kepimpinan di kalangan pelajar menengah atasKolej Sultan Abdul Hamid. Tesis tidak diterbitkan : Universiti

Utara Malaysia.

Mat Aris Abdul Hadi. 1994.Tanggapan pelajar dan guru terhadap

kegiatan sukan di Sekolah Menengah Vokasional (Lembah

Kelang). Tesis tidak diterbitkan : Universiti Teknologi Malaysia.

Mohd Lotpi Razali. 1997.Kesan aktiviti kokurikulum ke atas peribadi

pelajar (Satu kajian di sekolah menengah Daerah Larut, Matang

dan Selama, Perak). Tesis tidak diterbitkan : Universiti UtaraMalaysia.

Mohd Majid Konting. 1990. Kaedah penyelidikan pendidikan. Kuala

Lumpur : Dewan Bahasa dan Pustaka.

Norusis, M. J., & SPSS Ins. 1993. SPSS for windows: Base system

user’s guide. Chicago :SPSS Ins.Philips, J. C. (1993) Sociology

of sport. Massachusetts: A Division of Simon & Schuster, Inc.

Ramli Ishak. 1999. Persepsi Dan Sikap Pelajar-Pelajar Tingkatan

Empat Di Sekolah Menengah Batu Lima, Gurun, Kedah TerhadapKegiatan Kokurikulum : Satu Tinjauan.Tesis tidak diterbitkan :

Universiti Teknologi Malaysia.

Salman, N. W. 1997. Sports In Malaysia : Opportunities And Barriers

For Women. Unpublished Master’s Thesis, Leed Metropolitan

University.

Sheridan J. Coakes. 1999. SPSS Analysis Without Anguish.Wiley &

Sons Ltd. Australia.

Siti Hajar Bt Ismail. 2000. Satu Kajian Mengenai Hubungan PengurusanDengan Pencapaian Dalam Bidang Kokurikulum. Tesis tidak

diterbitkan : Universiti Utara Malaysia .



20/20


56

Tuckman Bruce W. 1985. Evaluating Instructional Program .Ed. Ke-2.

Boston :Allyn and Bacon.

Wee Eng Hoe. 1994. Organisasi Dan Pentadbiran Sukan Dan

Pendidikan Jasmani. KualaLumpur : Fajar Bakti.

Wee Eng Hoe 1996.Gerak kerja kokurikulum (sukan).Selangor : Fajar

Bakti Sdn Bhd.

Wiersma W. 2000. Research In Education : An Introduction. Boston :

Allyn and Bacon.

Yusof Man. 1983. Sejauh Manakah Penglibatan Murid-Murid Dalam

Gerak Kerja Kokurikulum Di Sekolah Mempengaruhi Pencapaian

Akademik. Tesis Bacelor Pendidikan : Universiti Putra Malaysia.

Zulkafli Mansor. 1997. Hubungan antara faktor sekolah dengan

penglibatan kokurikulum di kalangan pelajar. Tesis tidak

diterbitkan : Universiti Utara Malaysia

Roslina Ahmad Faisal (Puan)

Pusat PERMATApintar Negara

Universiti Kebangsaan Malaysia,43600 UKM Bangi Selangor, Malaysia.

Email: [email protected]

Salleh Amat (Dr.)

Timb. Pengarah, Pusat Pembangunan Akademik,

Universiti Kebangsaan Malaysia,

43600 UKM Bangi Selangor, Malaysia.

Email: [email protected]

Noriah Ishak (Prof. Madya Dr.)

Pengarah

Pusat PERMATApintar, Negara

Universiti Kebangsaan Malaysia,

43600 UKM Bangi Selangor, Malaysia.

E-mel: [email protected]


3 roslina ahmad faisal

Documents