tinjauan umum tentang kontrak

8/16/2019 Tinjauan Umum Tentang Kontrak

1/29

TINJAUAN UMUM TENTANG

KONTRAK APRILA NIRAVITA, SH, MKn


2/29

Istilah Hukum Kontrak

• ahasa In!!ris " #ontra$ o% La&

• ahasa 'lan(a "O)'r''n$omstr'$ht


3/29

P'r*an*ian +kontrakP'r*an*ian +kontrak

• Pasal -.Pasal -.-.-. KUHP'r(ata/KUHP'r(ata/

• 00Suatu 1'r*an*ian a(alah suatu 1'r2uatanSuatu 1'r*an*ian a(alah suatu 1'r2uatan

('n!an mana satu oran! atau l'2ih('n!an mana satu oran! atau l'2ihm'n!ikatkan (irin3a t'rha(a1 satu oran! lainm'n!ikatkan (irin3a t'rha(a1 satu oran! lain

atau l'2ih45atau l'2ih45

•

Su2'kti/Su2'kti/“Suatu perjanjian adalah suatu peristiwa di manaseorang berjanji kepada seorang lain atau di manadua orang itu saling berjanji untuk melaksanakansesuatu hal.”


4/29

La&r'n$' M4 6ri'(man

• Hukum Kontrak a(alah 1'ran!kathukum 3an! han3a m'n!atur as1'kt'rt'ntu (ari 1asar (an *'nis1'r*an*ian t'rt'ntu t'rs'2ut4


5/29

Mi$ha'l 74 a3l's

• Hukum kontrak a(alah aturan hukum3an! 2'rkaitan ('n!an 1'laksanaan1'r*an*ian atau 1'rs'tu*uan4


6/29

Hukum Kontrak

• A(alah kai(ah hukum 3an! m'n!aturhu2un!an hukum antara (ua 1ihakatau l'2ih 2'r(asarkan kata s'1akat

untuk m'nim2ulkan aki2at hukum4


7/29

Su2'kti

• Kontrak a(alah 1'r*an*ian 3an!t'rtulis4

• Kontrak l'2ih s'm1it (ari 1a(a1'r*an*ian4


8/29

la$k8s La& 7i$tionar3

• P'r*an*ian (an $ontra$t m'm1un3aiarti 3an! kuran! l'2ih sama4

• A!r''m'nt m'm1un3ai 1'n!'rtian3an! l'2ih luas (ari1a(a $ontra$t4

• S'mua $ontra$t a(alah a!r''m'nt,t'ta1i ti(ak s'mua a!r''m'ntm'ru1akan $ontra$t4


9/29

'ntuk P'r*an*ian 7alam KUHP'r(ata

• P'r*an*ian Lisan

• P'r*an*ian T'rtulis 9 Akta

–

7i2a&ah tan!an – Aut'ntik

• M'ru1akan alat 2ukti 3an! s'm1urna

• UU m'n!haruskan (i2uat ('n!an akta

aut'ntik• 7i2uat ol'h 1'*a2at 3an! 2'r&'nan!


10/29

Akta

• M'ru1akan suatu 1'rn3ataan t'rtulis3an! m'n!an(un! *an*i: (an(itan(atan!ani, (i2uat ol'h s's'oran!

atau ol'h 1ihak;1ihak ('n!an maksu((a1at (i1'r!unakan s'2a!ai alat 2ukti(alam 1ros's hukum4

•

A!ar s'm1urna s'2a!ai alat 2ukti makaharus (i2uat ('n!an akta aut'ntik


11/29

Akta Ot'ntik

• A(alah suatu akta 3an! (i (alam2'ntuk 3an! (it'ntukan ol'h un(an!;un(an!, (i2uat ol'h atau (i ha(a1an

1'*a2at umum 3an! 2'r&'nan!untuk itu (i t'm1at (i mana akta itu(i2uatn3a4

• Pasal -


12/29

Ps -? @

• Akta aut'ntik m'm2'rikan suatu2ukti 3an! s'm1urna t'ntan! a1a3an! (imuat (i(alamn3a 2a!i 1ara

1ihak 2's'rta ahli &aris atau oran!3an! m'n(a1at hak (ari m'r'ka


13/29

P'r2'(aan Akta Ot'ntik (an Akta (i2a&ahtan!an

• Akta Ot'ntik• 7i2uat (alam 2'ntuk s'suai

('n!an 3an! (it'ntukan ol'hUU4• Harus (i2uat ol'h atau (i

ha(a1an 1'*a2at umum 3an!2'r&'nan!4

• M'm1un3ai k'kuatan1'm2uktian 3an! s'm1urna,

t'rutama m'n!'nai &aktu, t!l1'm2uatan, isi 1'r*an*ian,1'nan(atan!anan, t'm1at1'm2uatan, (an (asarhukumn3a4

• Kalau k'2'narann3a (i2antah, si1'n3an!kal harus m'm2uktikan

k'ti(ak2'narann3a4

• Akta 7i2a&ah Tan!an4• Ti(ak t'rikat 2'ntuk %ormal,

m'lainkan 2'2as4• 7a1at (i2uat 2'2as ol'h s'tia1

su2*'k hukum 3an!2'rk'1'ntin!an4

• A1a2ila (iakui ol'h1'nan(atan!anan9ti(ak

(isan!kal, akta t'rs'2utm'm1un3ai k'kuatan 3an!s'm1urna sama haln3a s'1'rtiakta ot'ntik4T'ta1i 2ilak'2'narann3a (isan!kal, 1ihak3an! m'n!a*ukan s'2a!ai 2ukti3an! harus m'm2uktikan

k'2'narann3a +m'lalui2ukti9saksi;saksi4


14/29

K'l'mahan kontrak 2a&ahtan!an

• Jika 1ara 1ihak m'n!in!kari, maka1ara 1ihak 1'rlu m'm2uktikans'n(iri

• Saksi 1ara 1ihak k'mun!kinan t'lahm'nin!!al (unia atau ti(ak (ik'tahuik'2'ra(aann3a

• Jika kontrak hilan!


15/29

UNSUR;UNSUR PERJANJIAN +KONTRAKUNSUR;UNSUR PERJANJIAN +KONTRAK

•

Pihak-pihak yang kompeten;• Persetujuan para pihak

• Tujuan yang akan dicapai

• Prestasi yang akan dilaksanakan

• Berbentuk tertentu tertulis lesan

• Syarat! tertentu sebagai isi perjanjian;


16/29

Su2*'k Hukum (alam P'r*an*ianSu2*'k Hukum (alam P'r*an*ian

• Su2*'k Hukum a(alah 1'n(ukun! hak (an k'&a*i2an,Su2*'k Hukum a(alah 1'n(ukun! hak (an k'&a*i2an, – Manusia4Manusia4

–

a(an hukum4a(an hukum4• K'mam1uan (alam m'm2uat 1'r*an*ian ('n!anK'mam1uan (alam m'm2uat 1'r*an*ian ('n!an

m'na%sirkan Pasal -..? KUHP'r(ata s'$ara 0am'na%sirkan Pasal -..? KUHP'r(ata s'$ara 0a$ontrario5$ontrario5

• 7i!olon!kan oran!;oran! 3an! $aka1 +02'k&aamh'i(57i!olon!kan oran!;oran! 3an! $aka1 +02'k&aamh'i(5

a(alah/a(alah/ – Oran!;oran! 3an! su(ah ('&asa4Oran!;oran! 3an! su(ah ('&asa4

– M'r'ka 3an! ti(ak (i 2a&ah 1'n!am1uan4M'r'ka 3an! ti(ak (i 2a&ah 1'n!am1uan4

– Oran!;oran! 1'r'm1uanOran!;oran! 1'r'm1uan (i$a2ut ('n!an SEMA No .(i$a2ut ('n!an SEMA No . Tahun -=. Tahun -=.


17/29

S3arat sahn3a suatu 1'r*an*ian

Pasal -.:? KUHP'r(ata/Pasal -.:? KUHP'r(ata/

–

s'1akat m'r'ka 3an! m'n!ikatkans'1akat m'r'ka 3an! m'n!ikatkan(irin3aB(irin3aB

– k'$aka1an untuk m'm2uat suatuk'$aka1an untuk m'm2uat suatu

1'r*an*ianB1'r*an*ianB

– suatu hal t'rt'ntuBsuatu hal t'rt'ntuB

– suatu s'2a2 3an! halal4suatu s'2a2 3an! halal4


18/29

S3arat sahn3a suatu 1'r*an*ian

• S3arat 1'rtama (an k'(ua (i atas (inamakan s3arat;

s3arat su2*'kti% +P'r*an*ian (a1at (i2atalkan/ Voi(a2l'

9 )'rni'ti!2aarh'i(4

• s3arat k'ti!a (an k''m1at m'ru1akan s3arat;s3arato23'kti% +P'r*an*ian atal ('mi hukum/ Voi(9 ni'ti!4


19/29

SISTEM HUKUM PERJANJIAN 7ALAMSISTEM HUKUM PERJANJIAN 7ALAM

KUHPER7ATAKUHPER7ATA

• Sistem Terbuka, artin3a m'm2'rikan k'2'2asan

k'1a(a 1ara 1ihak +(alam hal m'n'ntukan isi,2'ntuk, s'rta ma$am 1'r*an*ian untukm'n!a(akan 1'r*an*ian akan t'ta1i isin3a s'lainti(ak 2'rt'ntan!an ('n!an 1'run(an!;un(an!an, k'susilaan, (an k't'rti2an umum,

*u!a harus m'm'nuhi s3arat sahn3a 1'r*an*ian


20/29

ASAS HUKUM 7ALAM HUKUM PERJANJIAN +KONTRAKASAS HUKUM 7ALAM HUKUM PERJANJIAN +KONTRAK

• 0kons'nsualitas5 (i mana 1'rs'tu*uan;1'rs'tu*uan(a1at t'r*a(i kar'na 1'rs'suaian k'h'n(ak +kons'nsus1ara 1ihakB

• 0k'kuatan m'n!ikat 1'rs'tu*uan5 m'n'!askan 2ah&a1ara 1ihak harus m'm'nuhi a1a 3an! t'lah m'ru1akanikatan m'r'ka satu sama lain (alam 1'rs'tu*uan 3an!m'r'ka a(akanB

• asas k'2'2asan 2'rkontrak/ (i mana 1ara 1ihak(i1'rk'nankan m'm2uat suatu 1'rs'tu*uan s'suai

('n!an 1ilihan 2'2as masin!;masin!4


21/29

ASAS HUKUM PERJANJIAN 7ALAMPERAN#ANGAN KONTRAK

Asas K'2'2asan 'rkontrak +Freedom of Contract

• K'2'2asan untuk m'm2uat 1'r*an*ian 3an! m'li1uti/K'2'2asan untuk m'm2uat 1'r*an*ian 3an! m'li1uti/

•K'2'2asan untuk m'n'ntukan k'h'n(ak untuk m'nutu1 atauti(ak m'nutu1 1'r*an*ian4

• K'2'2asan untuk m'milih ('n!an 1ihak mana akan (itutu1suatu 1'r*an*ianB

• K'2'2asan untuk m'n'ta1kan isi 1'r*an*ianB

•

K'2'2asan untuk m'n'ta1kan 2'ntuk 1'r*an*ianB• K'2'2asan untuk m'n'ta1kan $ara 1'nutu1an 1'r*an*ian4

• Asas ini t'r$antum (i (alam 1asal -..< KUHP'r(ata4Asas ini t'r$antum (i (alam 1asal -..< KUHP'r(ata4


22/29


Asas Kons'nsualitas +#ons'nsus

• K's'1akatan 1ara 1ihak 3an! m'm2uat 1'r*an*ian, 3an!K's'1akatan 1ara 1ihak 3an! m'm2uat 1'r*an*ian, 3an!

(itan(ai ('n!an a1a 3an! (ik'h'n(aki 1ihak 3an! satu *u!a(itan(ai ('n!an a1a 3an! (ik'h'n(aki 1ihak 3an! satu *u!a(ik'h'n(aki ol'h 1ihak lainn3a4(ik'h'n(aki ol'h 1ihak lainn3a4

• Asas ini t'r$antum (i (alam 1asal -.:? KUH1'r(ata4

• Kons'nsus ini ti(ak a(a 2ila t'r(a1at . +ti!a hal +1asal -.:-KUHP'r(ata 3aitu/

– 44Paksaan +(&an!B

– 44K'khila%an +(&alin!B

– 44P'ni1uan +2'(ro!4


23/29


Asas M'n!ikat s'2a!ai Un(an!;un(an! +1a$ta sunts'r)an(a

•

P'r*an*ian 3an! (i2uat s'$ara sah m'n!ikat k'(ua 2'lah 1ihakP'r*an*ian 3an! (i2uat s'$ara sah m'n!ikat k'(ua 2'lah 1ihaks'1'rti m'n!ikatn3a s'2uah un(an!;un(an! +1asal -..


24/29


25/29


26/29


Asas Itika( aik +Goo( 6aithAsas Itika( aik +Goo( 6aith

• K'sim1ulan/K'sim1ulan/

– Itika( 2aik a(alah suatu sika1 2atin atau k'a(aanItika( 2aik a(alah suatu sika1 2atin atau k'a(aank'*i&aan manusia 3an!/k'*i&aan manusia 3an!/

• Ju*urB Ju*urB

• T'r2uka +ti(ak a(a 3an! (is'm2un3ikan atau (i!'la1kanB T'r2uka +ti(ak a(a 3an! (is'm2un3ikan atau (i!'la1kanB

• Tulus ikhlasB Tulus ikhlasB

• Sun!!uh;sun!!uh4Sun!!uh;sun!!uh4


27/29


• 6un!si Itika( aik (alam kontrak46un!si Itika( aik (alam kontrak4

–

Rumusan 1asal -..< a3at . KUHP'r(ata, (a1atRumusan 1asal -..< a3at . KUHP'r(ata, (a1at(isim1ulkan 2ah&a itika( 2aik harus (i!unakan 1a(a saat(isim1ulkan 2ah&a itika( 2aik harus (i!unakan 1a(a saat

1'laksanaan suatu kontrak4 Hal ini 2'rarti 2ah&a 1a(a1'laksanaan suatu kontrak4 Hal ini 2'rarti 2ah&a 1a(a

&aktu kontrak (ilaksanakan, s'lain k't'ntuan;k't'ntuan&aktu kontrak (ilaksanakan, s'lain k't'ntuan;k't'ntuan

3an! t'lah (is'1akati (alam kontrak 3an! &a*i2 (itaati3an! t'lah (is'1akati (alam kontrak 3an! &a*i2 (itaati

ol'h 1ara 1ihak, m'lainkan *u!a itika( 2aik s'2a!aiol'h 1ara 1ihak, m'lainkan *u!a itika( 2aik s'2a!ai

k't'ntuan;k't'ntuan 3an! ti(ak t'rtulis4 Ja(i, itika( 2aikk't'ntuan;k't'ntuan 3an! ti(ak t'rtulis4 Ja(i, itika( 2aik2'r%un!si m'nam2ah +aan)ull'n( k't'ntuan;k't'ntuan2'r%un!si m'nam2ah +aan)ull'n( k't'ntuan;k't'ntuan

3an! t'lah (is'1akati ol'h k'(ua 2'lah 1ihak (i (alam3an! t'lah (is'1akati ol'h k'(ua 2'lah 1ihak (i (alam

kontrak4kontrak4


28/29

S3arat P'n(ahuluan

-4 P'mahaman akan latar 2'lakan! transaksi4

:4 M'n!'tahui 1'raturan 1'run(an!an 3an!t'rkait4

.4 M'n!'nali (an m'mahami latar 2'lakan!1ara 1ihak4

D4 M'n!'nali (an m'mahami o2*'k transaksi44 M'n3usun !aris 2'sar transaksi4

=4 M'rumuskan 1okok;1okok kontrak4


29/29

Taha1an;taha1an P'n3usunan Kontrak

• -4 Prakontrak• a4 N'!osiasiB

• 24 M'moran(um o% Un('rsatn(in! +MoUB

• $4 Stu(i k'la3akanB

• (4 N'!osiasi +lan*utan4

• :4 Kontrak• a4 P'nulisan naskah a&alB

• 24 P'r2aikan naskahB

•

$4 P'nulisan naskah akhirB• (4 P'nan(atan!anan4

• .4 Pas$akontrak• a4 P'laksanaanB

• 24 P'na%siranB

• $4 P'n3'l'saian s'n!k'ta4

tinjauan umum tentang kontrak

Documents