Selepas mempelajari bab ini, para pelajar dapat:

1. Menjelaskan konsep perpaduan dalamkepelbagaian.

2. Menerangkan konsep kesepaduan sosial.

3. Menghuraikan dinamika sejarah hubunganetnik di Malaysia.

Tumpuan modul kepada;

Bentuk, tahap, tingkat intensiti hubungan antarakumpulan etnik.

Mempelajari, menganalisis serta memahaminegara dan masyarakat di Malaysia.

Hubungan individual dalam masyarakat tidakhanya dipengaruhi oleh unsur-unsur etnik;dipengaruhi juga oleh unsur-unsur sosial yanglain seperti kelas, status, agama, gender, bahasa,kedudukan sosioekonomi, ideologi politik danwilayah.

Sebuah Negara, Dua ImaginasiSosiologikal: Antara Perpaduan

atau Kesepaduan

Definisi Perpaduan ialah satu proses yang menyatupadukan anggota masyarakat dannegara seluruhnya melalui ideologi negarasupaya tiap-tiap anggota masyarakat dapatmembentuk satu identiti dan nilai bersamaserta satu perasaan kebangsaan bersama di kalangan mereka.

Perpaduan ialah KeSAMAan atau keSATUan -1 bangsa, 1 agama, 1 bahasa dan 1 negara.

Kesepaduan sosial boleh difahami sebagaijalinan hubungan kerjasama antara kaum dankelompok, berkongsi aktiviti budaya danpinjam meminjam unsur budaya masing-masing.

Jalinan hubungan terjelma dalam putaranekonomi dan pasaran yang menyebabkansaling kebergantungan melalui kegiatanekonomi seharian.

1. TerdapatTIGA perspektif :

Psikologi Sosial – rasa kesatuan merentaspemisahan fizikal dan psikologikal.

Antropologi-sosiologi: (1) aspek epistemologi- ialah bagaimana manusiamengurus & menyusun (abstrak dan nyata) perbezaansosial (agama, etnik wilayah dll) yg sedia ada.(II) aspek ontologi -mengurus dan menyusun perbezaanatas keinginan utk mewujudkan keadaan aman danstabil bagi meraih kesenangan dan kemewahan material.

2. Memahami ‘perpaduan ’ dalam konteks cogan kata ‘perpaduan dalam kepelbagaian’.

3. Konsep perpaduan berasaskan ‘unity isuniformity’; perpaduan – ke SaMAan ataukeSATUan - masih belum wujud dan tidakboleh menjadi kenyataan.

4. Keadaan yg sebenar – ‘kesepaduan sosial’satu fenomena sosial dimana anggotamasyarakat melakukan pelbagi usaha yangdianggap sebagai prasyarat perpaduan.

5. Konsep ‘takrifan harian’ (everyday define) dan‘takrifan autoriti’ (authority define).

Contoh Takrifan Autoriti Cenderung bersifat tetap Contoh: Melayu-menganut agama Islam, bertutur dalam

bahasa Melayu, dan mengamalkan adat resam dan budayaMelayu

Harian Takrifan masyarakat awam berbeza dalam kehidupan

seharian. Contoh: Melayu-sebahagian bertutur dalam bahasa

Inggeris. Adakah layak dipanggil Melayu?

Kesepaduan sosial memberi pengiktirafan terhadap takrifanharian oleh anggota masyarakat dan ia menjadi pelekat sosialdalam konteks hubungan etnik tanpa campur tangandaripada pihak negara.

Dinamika Hubungan Etnik di Malaysia

A. ERA KONFLIK (1945-1960)

Pasca Perang Dunia Kedua (PD2)◦ Rusuhan etnik◦ Huru-hara Buruh◦ Darurat dan Pengganas◦ Perubahan governans: Unitari ke Federalisme

Tiang seri pembinaan semula◦ Keselamatan◦ Pembangunan Lima Tahun◦ Perundingan Etnik

A | ERA KONFLIK (1945 – 60) A | ERA KONFLIK (1945 – 60)

Rumusan Era Konflik (1945-1960) di Malaya sebenarnya era cukup kritikal dari semua aspek antaranya:

o Asas pembentukan negara Malaysia

o Sistem pemerintahan

o Pengagihan kuasa

o Sistem perundangan

o Tadbir Urus

o Penentuan hak-hak rakyat dalam sebuah sistem demokrasi

B. ERA STABIL TAPI TEGANG (1961 – 1970)

Pelbagai cabaran masih wujud menguji kesepaduansosial.

Pembentukan Malaysia 16 Sept 1963: Kesan positif& negatif

Konfrontasi melibatkan Indonesia dan Malaysia-sebab konsep M’sia tidak diterima oleh Indonesia.

Konflik etnik terbuka 1964 & 1969

◦ 21 Julai & 3 September 1964, Singapura (masihdalam Malaysia)

◦ 13 Mei 1969, di Kuala Lumpur & 3 tempat lain

Singapura & Malaysia berpisah 9 Aug. 1965

Selepas 13 Mei 1969 – pelbagai usaha pihakkerajaan (top down) dilaksanakan seperti:

Majlis Perundingan Rakyat

JPNIN

Rukun Negara

Dasar Ekonomi Baru

Ranc. M’sia Kedua (RMK2) – Bermulalahperpaduan dijadikan sebagai harapannasional rakyat M’sia.

C. ERA KESEPADUAN SOSIAL (1971-2011)

Lebih 40 tahun keamanan dan kestabilan, kecuali pada 2001 peristiwa Kg. Medan yang mengingatkan bahawa faktor ekonomi sangat penting untuk kesepaduan sosial.

Harapan untuk ‘perpaduan’ tetap ada: 1Malaysia

Apakah anak kunci kesepaduan sosial Malaysia???

Hubungan stabil, sama ada di Peringkat Masyarakat, Negara, Pasaran = M+N+P-meskipun sewaktu krisis global.

Masyarakat Malaysia yang matang:

◦ Suka bertikam lidah tetapi tidakberparangan

◦ Konflik wujud, namun masih hidup dalamkesepaduan

◦ Keterbukaan rakyat M’sia menyuarakanpandangan/tidak puas hati

Rumusan - ekonomi pesat & politik stabilpaksi kepada KESEPADUAN SOSIAL.

ANTARA KONFLIK SOSIAL & KESEPADUAN SOSIAL| Perbandingan Malaysia & Sri Lanka (1945-2011)

1948 - 1960

MALAYSIA

SRI LANKA

20111945

1940-1950 1951-1960 1961-1970 1971-1980 1981-1990 1991-2010

1969 20011964

KEAMANAN ditakrif sebagai “the absence of violence” (GPI 2011). Konflik berdarah berlaku di Malaysia dan Sri Lanka semenjak 1945. Buktimenunjukkan bahawa keadaan kesepaduan sosial mendominasi hidup di Malaysia di Sri Lanka didominasi oleh pertumpahan darah,meragut lebih dari 100,000 nyawa. Untuk sebuah analisis perbandingan terbaik sila lihat, Sirimal Abeyratne, “Economic Development andPolitical Conflict: Comparative Study of Sri Lanka and Malaysia, “ South Asia Economic Journal 9:2(2008): 393-417

2007World

Ranking37.

Malaysia

Asia Ranking

9. Malaysia

2008World

Ranking37.

Malaysia

Asia Ranking

8. Malaysia

2009World

Ranking26.

Malaysia

Asia Ranking

6. Malaysia

2010World

Ranking22.

Malaysia

Asia Ranking

4. Malaysia

2011World

Ranking19.

Malaysia

Asia Ranking

4. Malaysia

2012World

Ranking20.

Malaysia

Asia Ranking

4. Malaysia

Global Peace Index

10.0 Indek Ketegangan Masyarakat (IKM)

Keganasan/Rusuhan : Tiada Tiada TiadaDemonstrasi/Protes : 398 456 482Serangan/Pergaduhan : 1522 1104 1046Isu : 493 234 371

Jumlah : 2413 1794 1899 IKM : 27.9 21.6 22.5

/sejuta penduduk

2008 2009 2010

MASYARAKAT PELBAGAI

ETNIK -MALAYSIA

Kumpulan etnik, Subetnik, Suku,

Kumpulan Bahasa& Dialek -

Semenanjung

Kumpulan etnik, Subetnik, Suku,

Kumpulan Bahasa & Dialek -

Sarawak

Kumpulan etnik, Subetnik, Suku,

Kumpulan Bahasa & Dialek -Sabah

2.13

1.54 1.61 1.771.40

1.13 1.21 1.150.78 0.78 0.83 0.93 0.90

1.16 1.040.87

-3.31

0.00

1.04

-0.94

0.58

-0.81 -0.72 -0.73 -0.70 -0.81-1.17

0.99

-1.10-0.93

-1.37-1.00

1.261.08

1.290.91 0.96

1.130.84

0.990.85 0.74 0.83 0.98

1.40

0.91 0.87 1.010.7

1.051.37

0.89 1.060.74 0.68 0.71

0.51 0.45 0.43

0.960.7 0.64 0.49 0.55

-4

-3

-2

-1

0

1

2

3

1990 1992 1993 1995 1996 1998 1999 2000 2001 2005 2006 2007 2009 2010 2011 2012

Tahun

Nis

bah

gan

jil

Material Status Tuntutan sosial Index

Indeks Ikatan Sosial 1990-2012

Potret Hubungan Etnik di Malaysia

Negara Malaysia dengan kerencaman demografiterus kukuh, maju dan membangun malah diseganioleh jiran tetangga dalam konteks negara berbilangetnik.

Keadaan yang aman damai telah melahirkan suatubentuk kestabilan politik, ekonomi dan sosial yang baik.

Malaysia berjaya mencapai tahap negaraberpendapatan sederhana dalam tempoh kurangdaripada 50 tahun.

Keunikan tadbir urus negara mengurus perpaduandalam kepelbagaian amat penting.

Hubungan Etnik dari Perspektif Konflik

Terdapat pandangan - masyarakat yang memilikikerencaman budaya, bahasa, agama seperti diMalaysia akan terpisah dan terasing mengikutkumpulan etnik masing-masing.

Perbezaan etnik akan melahirkan persaingan antarakumpulan etnik dan berlaku kepupusan ciri-cirietnik.

Etnik yang dominan menguasai etnik minoriti.

Media massa sering memotretkan hubungan etnikdi Malaysia dalam perspektif yang sempit -membangkitkan sentimen etnik atau agama dalamlaporan berita.

Kebanyakan kajian tentang hubungan etnik diMalaysia menggunakan paradigma konflik untukmenganalisis dan memahami setiap permasalahanyang wujud dalam masyarakat.

Pandang sedemikian mengandaikan masyarakatMalaysia sentiasa berada dalam persengketaan, saling bersaing khususnya antara kumpulan yang berlainan etnik dan agama.

Hakikat mengangkat paradigma konflik sebagaiteras memahami permasalahan masyarakat diMalaysia adalah kurang tepat kerana realitinya, masyarakat hidup dalam aman dan stabil.

Masyarakat Malaysia terhasil daripada perkongsiansejarah – membina struktur sosial, ekonomi, politikdan budaya.

Masyarakat Malaysia bersifat dinamik – membinakesepaduan sosial melalui interaksi dan amalanharian secara langsung dan tidak langsung secaraberterusan.

Kesepaduan sosial juga terbina menerusi prosesakomodasi, akulturasi, amalgamasi dan asimilasi –mekanisme untuk mengekalkan toleransi.

Hubungan Saling Terkait & Saling Bergantungan

Jalinan hubungan sosial terbina secaraberterusan…Contoh cerita sepinggan nasi

Dari manakah datangnya sepinggan nasi yang anda makan pada tengahari ini?

Siapakah yang terlibat untuk memastikan andadapat menjamah sepinggan nasi sebentar tadi?

Di manakah anda membeli makanan tengaharianda tadi?

Kesimpulan

“Kesepaduan dalam kepelbagaian”, bukan“perpaduan dalam kepelbagaian”.

Perpaduan adalah ‘work in progress’ .

Kesepaduan sosial sedia ada perlu dikekalkandan dipertahankan.

Hubungan etnik di M’sia perlu dilihat daridimensi KESEPADUAN SOSIAL –formulakesejahteraan masyarakat pelbagai etnik.