8/14/2019 Mengaplikasikan Kemahiran Berfikir Secara Kritis Dan Kreatif

1/3

Mengaplikasikan kemahiran berfikir secara kritis dan kreatif

Modul Kemahiran Berfikir Secara Kritis dan Kreatif ( KBKK )adalah satu

perkara yang sangat penting dalam program Sekolah Bestari .Kemahiran ini

perlu dikuasai oleh setiap pelajar untuk melengkapkan diri masing-maisng

dengan ilmu pengetahuan dan kemahiran yang diperlukan.Denganmengaplikasikan kemahiran berfikir secara kritis dan kreatif dalam mata

pelajaran dapat menghasilkan pengajaran dan pembelajaran yang lebih

berkesan.

Kemahiran pemikiran Kritis bolehdiaplikasikan dengan pelbagai

cara,antaranya ialah menggunakan kemahiran membanding dan

membeza.Kemahiran membanding dan membeza merupakan kemahiran berfikir

yang membolehkan individu mengesan pelbagai persamaan dan perbezaan

antara dua atau lebih daripada dua perkara.Antara strategi yang biasa digunakan

ialah member perhatian.Inilah cara yang paling senang dipelajari.Alat-alat berfikiryang diperlukan ialah pengurusan grafik.Contohnya,guru boleh menggunakan

teknik sumbangsaran dan pengurusan grafik,membandingkan dan membezakan

sesuatu tajuk yang menarik.Dengan itu,ini dapat memgembangkan kritis pelajar.

Menganalisasi semua alatan dengan teliti dan cuba menceritakan analisasi

mereka mengikut kumpulan di depan.

Kemahiran menerangkan sebab juga satu kemahiran yang bagus untuk

meningkatkan kemahiran kritis.Contohnya,kita boleh cuba dengan kemahiran

menerangkan sebab.Kemahiran ini adalah bermaksud menganalisis fakta-fakta

sesuatu generalisasi,hipotesis yang boleh disokong dengan sebab yang bolehdipercayai.Guru guru boleh cuba menggunakan carta aliran untuk

menganalisasi setiap fakta dan membuat kesimpulan dengan sebab-sebab

menyokong kesimpulan itu dalam pengurusan grafik.Tambahan pula,kemahiran

menentu sumber yang boleh dipercayai juga perlu dipelajari.Segala

maklumat,bahan ataupun kandungan buku mempunyai cirri kesahan dan

kebolehpercayaan.Kemahiran ini memerlukan kaedah menyoal untuk mengenal

pasti maklumat-maklumat yang diperlukan.Selain itu,cuba membuat analisis

setiap maklumat untuk menentukan sama ada boleh dipercayai.Antara cara-cara

yang boleh menentukan sumber yang boelh dipercayai ialah melukis satu carta

aliran yang dikosongkan dan cuba isikan ruang-ruang kosong yang

diilustrasikan .Kesimpulan yang dituliskan haruslah sumber yang boleh

dipercayai dan betul jawapannya.

Kemahiran yang lain seperti kemahiran membuat ramalan juga boleh

dipelajari kerana ia juga sangat berkesan.Guru boleh membuat jangkaan yang

tepat terhadap sesuatu peristiwa akibat tindakan,hasil dan pencapaian yang

8/14/2019 Mengaplikasikan Kemahiran Berfikir Secara Kritis Dan Kreatif

2/3

akan berlaku.Ini biasa digunakan dalam kaedah penyelidikan tindakan.Sebagai

contoh,guru boleh meramalkan sama ada belajar Sains dan matematik dalam

Bahasa Inggeris boleh melengkapkan diri untuk menghadapi cabarab globalisasi

pada masa depan.Seterusnya,kita boleh tambahkan kemahiran mengusul

periksa andaian supaya lebih berjaya meningkatkan kemahiran kritis.Sebagai

seorang guru yang bijaksana,guru seharusnya menyiasat sama ada andaian

yang diusulkan adalah tepat atau tidak,iaitu sama ada mempunyai cirri kesahan

dan kebolehcayaan.Untuk melaksanakan kemahiran ini secara berkesan,guru

boleh menggunakan kaedah penyoalan,iaitu membuat penyiasatan sama

sesuatu andaian adalah betul atau salah.Untuk memudahkan kerja

penyoalan,guru boleh menggunakan pengurusan grafik yang sesuai untuk

menentukan sama ada usul andaian mempunyai ketepatan dan boleh dipercayai.

Selain itu,kemahiran kritis boleh dipertingkatkan dengan mempelajari

kemahiran membuat inferens,iaitu kebolehan menggunakan minda untuk

membuat kesimpulan berdasarkan pemerhatian ,maklumat bukti,petanda-

petanda atau pola-pola tertentu.Contohnya,guru boleh membuat inferens untuk

rumus isipadu kuboid.Dengan itu ,isipadu kuboid boleh dikira dengan cepat dan

tepat.Mnyusun item-item proses atau peristiwa mengikut satu urutan

berdasarkan criteria yang logical adalah salah satu kemahiran yang popular dan

biasa digunakan,iaitu kemahiran membuat urutan.Kadangkala,sesuatu karangan

ataupun cerita yang panjang memang membuat kepala kita pening.Jadi,kita

boleh memperkenalkan pelajar-pelajar untuk menyusun fasa-fasa proses

pembelajaran mengikut langkah dengan melukis grafik yang senang dibaca.

Kreativiti memainkan peranan yang penting dalam kalangan masyarakat

terkini,terutamanya bidang pendidikan sekarang.Seandainya guru hendak

mengaplikasikan kemahiran kreatif,guru seharusnya mempertingkatksn

kemahiran menjana idea.Antaranya ialah menyumbang dan menghasilkan idea-

idea baru untuk menyelesaikan sesuatu masalah atau mencipta sesuatu yang

baru.Guru-guru boleh menggunakan strategi sesi sumbangsaran,iaitu

pencambahan fikiran.Strategi ini merupakan satu sesi perbincangan yang

membolehkan setiap ahli kumpulan menyumbangkan pendapat dan idea

terhadap sesuatu topic perbincangan.Melalui sumbangsaran,murid-murid dilatih

mengemukakan idea dan pendapat mereka dengan cara yang logik dananalitis.Ini bukan sahaja dapat memupuk semangat kerjasama,ia juga dapat

merapatkan hubungan antara ahli.Strategi ini juga boleh melatih murid-murid

supaya menguasai kemahiran lisan bermutu tinggi dan juga melatih murid-murid

supaya berusaha menyelesaikan masalah penting bersama-

sama.Namun,strategi ini perlu sesuai dengan kebolehan dan minat murid.Garis

8/14/2019 Mengaplikasikan Kemahiran Berfikir Secara Kritis Dan Kreatif

3/3

panduan untuk menjalankan sesi sumbangsaran yang diberikan oleh guru

haruslah ringkas dan jelas.

Justeru itu,cabalah guru mempelajari kemahiran mencipta

anologi.Kemahiran ini adalah menghasilkan kenyataan atau perkara,iaitu analogi

baharu yang dapat menggunakan kenyataan yang beranologi denganmembandingkan ciri-ciri atau intisari kedua-dua kenyataan.Contohnya,kita

merekakan aktiviti mencipta anologi dengan menggunakan kaedah

deduktif.Tajuk yang dikemukakan ialah haiwan yang mempunyai sayap boleh

terbang.Jadi,kita boleh menggunakan kad-kad gambar dilukis berbagai haiwan

yang mempunyai sayap.Guru-guru boleh mengajar murid-murid bahawanya

haiwan yang mempunyai sayap dan badannya ringan boleh

terbang.Seterusnya,guru-guru juga boleh mengambil peluang ini untuk

mengembangkan kreativiti murid-murid semasa memperkenalkan kad-kad

haiwan yang dilukis.Guru boleh memberi masa kepada murid dan membiarkan

mereka mengimaginasikan pergerakan haiwan yang ditunjukkan tadi.

Kemahiran mencipta metafora ialah menghasilkan kenyataan dengan

menggunakan bahasa figurative untuk menggambarkan makna atau ciri-ciri

sesuatu yang metafora.Kemahiran ini hamper sama dengan kemahiran mencipta

analogi,tetapi kemahiran ini lebih banyak menggunakan kaedah penyoalan.Guru

perlu membinbing murid untuk membuat generalisasi baru melalui aktiviti soal

jawab.Dengan itumurid murid dapat belajar melalui proses penyoalan dan juga

mampu merekoddalam buku nota.