BAHAGIAN A

(a) Tujuan dan rasional kajian

Kajian yang telah dilakukan ini adalah bertujuan untuk menunjukkan persamaan dan

perbezaan dalam penterjemahan istilah asing yang terdapat di dalam bahasa Melayu dan

bahasa Korea. Malah, kajian ini juga bertujuan melihat cara istilah ini dibentuk dan

digunakan ke dalam bahasa Melayu dan bahasa Korea. Selain itu, kajian ini juga

bertujuan untuk meningkatkan lagi kaedah penterjemahan istilah pinjaman dengan lebih

baik lagi. Di samping itu, rasional kajian ini dilakukan kerana ketiadaan kajian yang

dilakukan oleh para pengkaji sebelum ini dalam menunjukkan perbandingan atau

perbezaan dalam pembentukan istilah bahasa Melayu dan bahasa Korea. Malah, melalui

hasil kajian yang dilakukan adalah bagi menunjukkan perkembangan penggunaan

peminjaman istilah yang telah digunakan dalam bahasa Melayu dan bahasa Korea yang

terdapat di negara membangun.

1

(b) Perbezaan ‘pinjam terjemah’, ‘pinjam suai’ dan ‘pinjam langsung’

Pinjam Terjemah Pinjam Suai Pinjam Langsung

Pinjam terjemah ialah

sesuatu istilah yang

dipinjam daripada bahasa

lain atau bahasa asing

untuk diterjemahkan ke

dalam bahasa Melayu.

Oleh hal yang demikian,

istilah yang dihasilkan

melalui proses

penterjemahan perlu

selari dengan makna

istilah asal yang telah

digunakan dalam bahasa

asing.

Penterjemahan dalam

satu golongan kata juga

perlu sama iaitu dalam

bentuk frasa nama.

Begitu juga dengan

makna perkataan yang

positif juga perlu

ditetapkan sama seperti

istilah asal.

Pinjam suai ialah

merupakan proses

peminjaman istilah

daripada bahasa asing

atau bahasa lain melalui

kesesuaian ejaan dan

sebutan. Namun, dalam

sistem bahasa Melayu ia

lebih mengutamakan

bentuk ejaan agar selari

dengan sistem ejaan

bahasa Melayu.

Selain itu, penggunaan

istilah yang diperoleh

daripada bahasa asing

juga lebih menekankan

penyesuaian maksud

yang lebih ringkas dan

padat berbanding tafsiran

maksud bahasa

peminjam.

Malah, jika terdapat

istilah bahasa yang

meminjam mempunyai

Pinjam langsung ialah

penggunaan bahasa asing

ke dalam bahasa Melayu

tanpa mengalami proses

penyesuaian ejaan atau

sebutan dengan

sepenuhnya.

Keadaan ini

menunjukkan bahawa

ilmu pengetahuan dapat

dipindahkan melalui

penggunaan kata bahasa

asing atau penggunaan

istilah bahasa peminjam

seperti istilah yang

terdapat dalam bidang

sains, teknologi dan

ikhtisas.

Sebagai contoh pinjam

langsung ialah ‘deposit’

yang tidak mengalami

penyesuaian ejaan

terdapat di dalam bahasa

Melayu. Selain itu,

2

Sebagai contoh, istilah

‘supermarket’ jika

diterjemahkan membawa

maksud ‘pasar hebat’,

tetapi penggabungan dua

kata umum ini

sebenarnya membawa

maksud ‘pasar raya’.

banyak kata yang sama

maksud, penyerapan

istilah asing perlu

diselaraskan

Sebagai contoh, pinjam

suai yang diambil

daripada istilah bahasa

Inggeris adalah

‘tuberculosis’ dan

ejaannya disesuaikan

menjadi ‘tuberkulosis’.

Begitu juga dengan istilah

‘transaction’ disesuaikan

menjadi ejaan ‘transaksi’.

‘uterus’, ‘in vivo’ dan ‘in

vitro’ juga dikekalkan

ejaannya.

3

(c) Ulasan Jadual 1

Jadual 1 menunjukkan kategori penterjemahan istilah pinjaman ke dalam bahasa

Melayu melalui penyerapan istilah bahasa Inggeris. Penterjemahan istilah telah melalui

kaedah terjemah langsung, kaedah pinjam suai dan kaedah pinjam langsung. Saya

mendapati bahawa kebanyakan istilah yang digunakan kebanyakannya telah melalui

kaedah terjemah langsung. Sebagai contoh, istilah ‘interest’ dalam bahasa Inggeris telah

melalui proses terjemah langsung menjadi ‘faedah’. Begitu juga dengan perkataan

‘outstanding balance’ kepada ‘baki tertunggak’, ‘investment’ kepada ‘pelaburan’,

‘allergic’ kepada ‘alahan/alergi’, ‘cancer’ kepada ‘barah/kanser’ dan sebagainya. Oleh

hal yang demikian, saya mendapati bahawa istilah-istilah yang wujud dalam bahasa

Melayu kebanyakannya telah melalui kaedah terjemah langsung dengan menggunakan

istilah daripada bahasa Inggeris.

Seterusnya, jenis penterjemahan istilah pinjaman ke dalam bahasa Melayu adalah

kaedah pinjam suai. Kaedah pinjam suai yang menerapkan istilah bahasa Inggeris telah

disesuaikan dengan ejaan supaya selari mengikut sistem bahasa Melayu. Sebagai contoh,

istilah bahasa Inggeris seperti ‘transaction’ telah berlaku penyesuaian menjadi ‘transaksi’.

Sama juga seperti ‘overdraft’ menjadi ‘overdraf’, ‘dividend’ menjadi ‘dividen’, ‘asset’

menjadi ‘aset’, ‘doctor’ menjadi ‘doktor’. Walau bagaimanapun, terdapat istilah bahasa

Inggeris yang telah mengalami proses penterjemahan istilah pinjaman melalui dua

kaedah, iaitu kaedah terjemah langsung dan kaedah pinjam suai secara serentak. Sebagai

contoh, istilah ‘epilepsi’ selepas kaedah terjemah langsung dan pinjam suai telah menjadi

‘sawan/epilepsi’. Seterusnya, istilah seperti ‘infection’ menjadi ‘jangkitan/infeksi’, istilah

‘jaundice’ menjadi ‘sakit kuning/jaundis’, istilah ‘schizophrenia’ menjadi ‘sakit

mental/skizofrenia’, istilah ‘senile’ telah menjadi ‘nyanyuk/senil’, ‘tuberculosis’ telah

menjadi ‘batuk kering/tuberkulosis’, dan ‘uterus’ diistilahkan sebagai ‘rahim/uterus’.

Setelah dianalisis daripada istilah yang terdapat di dalam media akhbar dan brosur

awam, penggunaan kaedah pinjam langsung menunjukkan bahawa istilah yang

menggunakan kaedah ini kurang digunakan dalam proses penterjemahan istilah pinjaman

4

ke dalam bahasa Melayu. Hanya satu istilah sahaja yang ditemui yang menggunakan

kaedah pinjam langsung, iaitu istilah ‘deposit’ daripada istilah bahasa Inggeris dan

setelah mengalami proses pinjam langsung, ia tetap menjadi ‘deposit’. Istilah-istilah yang

digunakan daripada bahasa asing melalui kaedah pinjam langsung ini telah mengambil

kira atau tidak mengambil kira ejaan dan sebutan.

Akhir sekali, istilah-istilah yang terbentuk melalui bentuk gabungan pula

menunjukkan bahawa suatu istilah itu mempunyai lebih daripada satu perkataan. Sebagai

contoh, istilah ‘fixed deposit’ telah diberikan makna ‘deposit tetap’, begitu juga dengan

‘bank draf’ telah menjadi ‘draf bank’, ‘savings account’ pula sebagai ‘akaun simpanan’,

‘current savings account’ pula adalah ‘akaun simpanan semasa, ‘telegraphic transfer’

pula adalah ‘pindahan telegraf’, ‘stamp duty’ sebagai ‘duti setem’ dan ‘service charge’

adalah sebagai ‘caj perkhidmatan’.

5

(d) Huraikan dapatan utama kajian ini

Kajian yang telah dilakukan ini mempunyai objektif yang tertentu yang perlu

dicapai. Antara objektif atau tujuannya adalah menunjukkan persamaan dan perbezaan

dalam penterjemahan istilah asing yang terdapat di dalam bahasa Melayu dan bahasa

Korea. Selain itu, kajian ini juga ingin menganalisis kategori peminjaman kata yang

terdapat di dalam istilah perubatan dan perbankan bahasa Melayu dan bahasa Korea.

Malah, kajian ini juga bertujuan melihat cara atau kaedah istilah ini dibentuk dan

digunakan ke dalam bahasa Melayu dan bahasa Korea. Malah, kajian ini juga bagi

mengenal pasti faktor-faktor yang mempengaruhi istilah pinjaman yang telah dibentuk

oleh kedua-dua negara.

Hasil kajian yang telah dianalisis telah menunjukkan bahawa wujud perbezaan

dalam pemilihan cara istilah pinjaman dibentuk dalam bahasa Melayu dan bahasa Korea.

Di Malaysia, kajian telah mendapati bahawa istilah yang terbentuk secara preskriptif akan

melalui kaedah pembentukan istilah secara pinjaman atau dikenali sebagai pinjam suai.

Bagi istilah yang terbentuk secara deskriptif pula, ia lebih cenderung kepada kaedah

pinjam terjemah. Oleh hal yang demikian, pemilihan kaedah istilah pinjaman antara dua

buah bahasa, iaitu negara Malaysia dan Korea lebih mementingkan kosa kata natif

walaupun istilah pinjaman mengalami pengubahsuaian dari segi ejaan mengikut

ketetapan sesebuah negara.

Begitu juga peluasan pengaruh bahasa Inggeris telah menyebabkan banyak istilah

mengalami kaedah pinjam suai dalam sistem bahasa Melayu, khususnya dalam bidang

perbankan dan perubatan berbanding dengan istilah yang terdapat dalam bahasa Korea.

Antara punca yang menyebabkan keadaan ini berlaku adalah kerana istilah yang

digunakan daripada bahasa asing lebih dikenali oleh para pengguna kerana kerap kali

ditemui, khususnya di dalam bahan bacaan bahasa Inggeris. Punca yang kedua pula

adalah ilmu pengetahuan yang cetek dan kurang berkeyakinan tentang kosa kata yang

terdapat dalam bahasa Melayu yang sebenarnya boleh mewujudkan gabungan antara

istilah asing dan konsep yang dipinjam.

6

Di negara Korea pula lebih menumpukan kepada kaedah pembentukan istilah

secara terjemah langsung. Hal ini demikian kerana pengaruh bahasa Inggeris yang sangat

kurang di negara berkenaan. Perkara ini telah menyebabkan penggunaan istilah dalam

bahasa Korea mempunyai lebih banyak kosa kata natif dan bentuk kata tersebut lebih

dekat dengan masyarakat Korea. Melalui kajian ini juga telah menunjukkan bahawa

melalui penggunaan bahasa pengguna lebih banyak dipengaruhi oleh bahasa natif, maka

lebih banyak istilah yang dibentuk daripada bahasa natif berbanding bahasa asing. Begitu

juga dengan penggunaan bahasa pengguna yang lebih banyak dipengaruhi bahasa asing,

maka lebih banyak istilah yang dibentuk menggunakan kosa kata asing.

7

BAHAGIAN B

“Sering diperkatakan bahawa kemasukan terlalu banyak kosa kata asing dalam

sesuatu bahasa, dikenali sebagai peminjaman, akan menyebabkan bahasa itu

rancu”. Hasnah Mohamed. Bincangkan dengan memberi contoh berkaitan.

Bahasa dapat mencerminkan bentuk budaya suatu bangsa. Pelbagai jenis bahasa yang

terdapat di dunia ini dengan kewujudan pelbagai jenis budaya. Namun, bahasa akan

mengalami perkembangan atau perubahan mengikut zaman atau arus peredaran masa.

Walau bagaimanapun, proses perkembangan bahasa amat bergantung kepada penggunaan

bahasa tersebut serta penambahan dan pengambilan kosa kata yang baru daripada bahasa

lain. Aspek perkembangan ini memerlukan usaha yang berterusan dalam mengkaji

penggunaan kosa kata bahasa lain untuk dipinjam dan seterusnya dimasukkan ke dalam

bahasa yang sedia ada. Namun, kemasukan kosa kata asing ke dalam bahasa sasaran

sememangnya tidak dapat dielakkan lagi. Hal ini demikian kerana bahasa yang lemah

dari segi penggunaannya akan menyerap lebih banyak perkataan atau kosa kata daripada

bahasa yang lebih kuat dan maju dari segi penggunaannya dan situasi ini dikenali sebagai

peminjaman kata. Jika diselidiki, peminjaman bahasa atau kosa kata asing sememangnya

tidak dirancang kerana perkara ini berlaku dalam keadaan sedar atau tidak sedar.

Kemasukan bahasa asing ke dalam bahasa sasaran juga adalah disebabkan penggunaan

bahasa oleh pemakai bahasa yang terdapat dalam sesuatu masyarakat. Walau

bagaimanapun, bahasa Melayu juga turut mengalami peminjaman perbendaharaan kata

asing bagi memperkayakan lagi perbendaharaan kata bahasa tersebut. Cara peminjaman

sesuatu kata boleh dilakukan secara terus atau melalui penterjemahan sesuatu perkataan

atau konsep asing. Malah, melalui proses peminjaman juga, ia dapat dilakukan dengan

cara menyesuaikan bentuk atau sebutan sesuatu kata asing ke dalam bahasa Melayu.

Walau bagaimanapun, pengaruh penggunaan kosa kata asing ke dalam bahasa,

misalnya bahasa Melayu dapat membawa kebaikan kepada bahasa tersebut. Antara

kebaikan kemasukan kosa kata asing ke dalam bahasa Melayu khususnya, ia dapat

8

mengatasi masalah sinonim. Sebagai contoh, perkataan yang dipinjam daripada bahasa

Arab seperti “nikah” membawa maksud yang lebih sopan dan lebih baik bagi perkataan

“kahwin”. Begitu juga dengan perkataan “warga” daripada bahasa Arab juga yang

membawa maksud yang lebih baik perkataan “rakyat”. Malah, perkataan bahasa Arab

seperti “dunya” juga telah digantikan kepada “dunia” bagi perkataan dalam bahasa

Melayu. Selain itu, kosa kata asing juga dipinjam untuk dimasukkan ke dalam bahasa

Malaysia adalah bagi tujuan menjelaskan lagi maksud sesuatu kata. Misalnya, perkataan

dalam bahasa Melayu seperti “buruk” telah menunjukkan sesuatu itu telah lama atau

usang. Namun, peminjaman daripada bahasa Arab pula telah menunjukkan bahawa

penggunaan kosa kata “dahsyat” telah membawa maksud sesuatu yang lebih buruk atau

paling buruk berlaku. Pengaruh kemasukan bahasa Arab ke dalam bahasa Melayu adalah

disebabkan oleh kedatangan Islam yang telah menyebabkan ramai orang Melayu tertarik

dan memeluk agama Islam. Oleh hal yang demikian, melalui situasi begini orang Melayu

telah mula menggunakan kata-kata istilah Islam dan juga istilah lain, khususnya daripada

bahasa Arab dan Parsi. Keadaan ini telah menyebabkan jumlah kata-kata pinjaman

daripada bahasa Arab semakin bertambah, bahkan sehingga pada masa kini, bahasa

Melayu masih terus menyerap kata-kata daripada bahasa Arab. Begitu juga dengan

bahasa Sanskrit yang merupakan salah satu pengaruh bahasa yang paling awal. Sebagai

contoh, kata yang digunakan dalam bahasa Melayu khususnya dalam bidang agama telah

meminjam kosa kata bahasa Sanskrit seperti “syurga”, “neraka”, “dosa”, “pahala”,

“dewa”, “dewi” dan banyak kata yang lain lagi.

Malah, antara kebaikan kemasukan kosa kata asing ke dalam bahasa Melayu ialah

mampu mengatasi masalah penggunaan istilah-istilah moden. Pada arus zaman sains dan

teknologi ini, banyak penggunaan istilah yang baru telah wujud. Kebanyakan kewujudan

istilah ini telah meminjam kosa kata asing. Jika dilihat kembali sejarah negara, kita

pernah dijajah oleh Portugis, Belanda dan Inggeris. Oleh hal yang demikian, bahasa-

bahasa daripada para penjajah tersebut telah banyak dipinjam dalam bahasa Melayu.

Bahkan pada masa sekarang ini, sekalipun bangsa-bangsa itu tidak lagi menjadi penjajah

di negeri-negeri Melayu, tetapi masih banyak kata daripada bahasa mereka tetap terus

9

dipinjam terutama sekali daripada bahasa Inggeris. Hal ini adalah ekoran daripada

perkembangan sains dan teknologi barat yang menguasai kehidupan masyarakat Melayu

dan masyarakat penutur bahasa Melayu. Kebanyakan kata yang dipinjam dan diserap

ialah kata-kata istilah moden yang berkaitan dengan sains dan teknologi moden. Bahkan

bahasa Inggeris dijadikan bahasa pengantar untuk pengajaran sains dan matematik yang

menjadi asas untuk mempelajari dan mengembangkan sains dan teknologi moden. Antara

contoh perkataan yang digunakan ialah “quantity” menjadi kuantiti, “symmetry” menjadi

simetri, “gravity” menjadi graviti, “central menjadi sentral”, “cavity” menjadi kaviti dan

sebagainya. Begitu juga dengan pengaruh bahasa Jepun di dalam perkembangan bahasa

Melayu. Berdasarkan perkataan yang terdapat di dalam Kamus Dewan, terdapat 16

perkataan daripada bahasa Jepun yang telah dipinjam dan dimasukkan ke dalam bahasa

Melayu. Bahasa Jepun yang telah digunakan ini telah digunakan sejak zaman

pendudukan Jepun lagi, iaitu perkataan yang digunakan merupakan perkataan yang

mempunyai maksud tradisi dan moden. Antara perkataan dalam bahasa Jepun yang telah

dipinjam adalah ginko, kimono, samurai, syogun, taiso, dan takeyari.

Namun demikian, peminjaman daripada bahasa asing juga mampu menjejaskan

bahasa Melayu itu sendiri. Hal ini demikian kerana peminjaman bahasa yang dibuat

dengan sesuka hati akan menyebabkan berlakunya pencemaran bahasa kerana

menjadikan rupa dan bunyi bahasa Melayu menjadi rosak. Masalah yang timbul ini

seterusnya akan menyebabkan bahasa Melayu kehilangan identitinya kerana penggunaan

bahasa asing akan mencemari martabat bahasa Melayu. Seterusnya, ia juga akan

menghilangkan kualiti, nilai serta ciri unggul bahasa Melayu sebagai bahasa kebangsaan.

Sekiranya dibiarkan bahasa Melayu terus dipengaruhi oleh bahasa-bahasa asing, maka

ciri-ciri yang terdapat pada bahasa Melayu akan semakin pupus dan seterusnya akan

digantikan dengan ciri-ciri bahasa lain. Sehubungan dengan itu, bahasa Melayu akan

menjadi bahasa rojak dan kemudiannya akan melucutkan keupayaan bahasa Melayu

sebagai bahasa kebangsaan. Kemunculan bahasa rojak di dalam bahasa Melayu adalah

melalui pencampuran bahasa asing dengan bahasa Melayu. Misalnya, kita boleh

mendapati penggunaan bahasa rojak banyak digunakan di dalam siaran televisyen seperti

10

drama, filem dan rancangan hiburan yang menunjukkan pelakon, pengacara dan peserta

yang telah menggunakan bahasa rojak. Antara contoh bahasa rojak ialah sorry sangat,

sangat tired, “yang menang last night tu lucky”, “kau memang terror la”, dan sebagainya.

Bukan sahaja melalui media elektronik, bahkan kita juga boleh mendapati penggunaan

bahasa rojak dalam kalangan remaja bandar di Malaysia. Kecanggihan dunia komunikasi

khususnya melalui khidmat pesanan ringkas (SMS) dan laman sesawang di Internet.

Keadaan ini merupakan salah satu faktor kelemahan penguasaan pelajar dalam subjek

bahasa Malaysia, terutamanya dalam aspek penulisan. Malah, kita juga sering mendapati

bahawa pelajar-pelajar selalu mengamalkan penggunaan bahasa rojak semasa

berkomunikasi termasuk dengan rakan sebaya, mungkin juga turut menular ketika

berkomunikasi dengan ahli keluarga dan sanak-saudara dan semasa membuat karangan

bahasa Melayu.

Kelemahan lain yang boleh didapati dalam peminjaman bahasa asing ke dalam

bahasa Melayu pula adalah peminjaman bahasa asing juga akan menyebabkan struktur

ayat dalam bahasa Melayu akan terganggu. Hal ini demikian kerana, unsur asing yang

terdapat di dalam bahasa Melayu akan memberi kesan kepada sesuatu bahasa terutama

dari segi penyesuaian dan perubahan terhadap kosa kata bahasa peminjam. Oleh itu, kosa

kata yang telah dipinjam perlu dikawal kerana peminjaman yang berlebihan akan

mengakibatkan keaslian bahasa peminjam itu terjejas. Selain itu, struktur ayat juga akan

terganggu sekiranya mencampuradukkan kosa kata asing yang tidak betul dari segi

tatabahasa ke dalam bahasa Melayu. Begitu juga dengan penggunaan bahasa slanga yang

sering kali digunakan oleh golongan remaja atau kelompok sosial tertentu semasa

berkomunikasi. Kata-kata slanga ini biasanya diambil daripada kata-kata biasa dan diberi

erti tertentu sehingga orang yang bukan ahli kumpulan tersebut tidak akan

memahaminya. Malah, kata slanga ini juga berasal daripada dialek atau bahasa kaum lain

termasuk bahasa penjajah, kemudian diberi pengertian atau konotasi tertentu. Antara

contoh bahasa slanga adalah seperti cun, melepak, mat rempit, buat derk, fulamak, brader

dan banyak lagi. Penggunaan kata slanga ini akan merencatkan lagi bahasa Melayu yang

wujud sejak sekian lama. Paling menyedihkan, kebanyakan golongan muda pada hari ni

11

gemar menggunakan bahasa slanga ketika berkomunikasi sama ada secara langsung atau

tidak langsung. Begitu juga dengan bahasa pasar yang digunakan oleh sebahagian besar

masyarakat Malaysia yang berbilang bangsa. Ia merupakan bahasa kacukan antara bahasa

Melayu dengan bahasa-bahasa bukan Melayu di negara ini. Antara contoh bahasa pasar

adalah seperti “itu budak sudah curi saya punya dua ayam”, “Sana punya olang ada baik”,

“Kita olang ada satu payung”, “Pandai punya orang”, “dia punya rumah”, “jahat punya

budak”. Bahasa pasar yang wujud sebenarnya banyak dipengaruhi oleh persekitaran kita

seperti pengaruh daripada rancangan televisyen, penggunaan perkataan di dalam drama

dan filem juga sedikit sebanyak menjadi ikutan.

Secara kesimpulannya, tidak dinafikan prestasi bahasa Melayu sebagai bahasa

kebangsaan amat baik. Walau bagaimanapun, sejak kebelakangan ini bahasa ibunda

Malaysia ini telah mula dicemari oleh anasir–anasir dari luar. Jika dilihat keadaan dan

kedudukan bahasa Melayu pada masa kini, kelihatan ia semakin dianaktirikan oleh

pengguna bahasa kita sendiri. Pengaruh bahasa asing ke dalam bahasa Melayu perlu

dikawal dengan sebaik-baiknya agar identiti bahasa Melayu yang sedia ada tidak akan

tergugat dan hilang keistimewaan sebagai bahasa kebangsaan. Oleh hal yang demikian,

satu usaha bagi memartabatkan bahasa Melayu perlu dilakukan dengan secepat mungkin

dengan mengambil inisiatif yang lebih cekap dan efisien. Antara usaha yang perlu

dilakukan adalah melakukan proses pembinaan bahasa yang dijalankan secara berterusan.

Langkah untuk melakukan pembinaan bahasa adalah usaha ke arah memantapkan lagi

bahasa Melayu dari sudut sistemnya iaitu sistem ejaan, sebutan, tatabahasa, peristilahan,

kosa kata dan laras bahasa. Bagi memartabatkan lagi bahasa Melayu, banyak usaha yang

perlu dilakukan oleh pelbagai pihak, khususnya pihak kerajaan. Pemeliharaan dan

pemuliharaan bahasa Melayu dapat dipraktikkan dalam sistem pendidikan negara.

Melalui pendidikan sesuatu perancangan itu dapat dilaksanakan mengikut perancangan

yang telah diatur oleh pihak kerajaan. Pemantapan dari segi pembinaan bahasa itu sendiri

perlu seiring dengan perkembangan pendidikan. Jika kedua-dua konsep ini dapat

digabungkan pasti usaha untuk memartabatkan bahasa Melayu ke peringkat yang

sewajarnya dapat dilaksanakan dengan sebaik mungkin.

12