1

Pencapaian Tamadun Melayu

Sebelum Islam

- Bentuk sastera lisan dan hikayat

Persuratan

Cerita mitos – Puteri Santubong

Cerita legenda – Mahsuri

Cerita mergastua – Sang Kancil

Ungkapan– pantun, peribahasa,

gurindam, seloka

Selepas Islam

Sastera kitab– Sharabul Ashiqin – Hamzah

Fansuri Sastera ketatanegaraan–

Tajul Salatin – Bukhari al-Jauhari

Historiografi– Sulalatul Salatin– Tun Sri Lanag

Kitab-kitab perubatan–Tayyib al-Ihsan fi Tibbil Insan –

Wan Ahmad Muhammad Zain al-FataniAstronomi–

Ilmu Falak– Syeikh Ahmad al-Fatani

Matematik– Raudat al-Hussab fi A’mal al-Hisab

– Syeikh Ahmad Abdul Latif al-Khatib

2

Seni tari Zapin Mak Yong Inang

Kesenian

Seni Muzik Gamelan Cak Lempong Kompang

Seni Ukir dan Khat

Mimbar masjid Ukiran kayu Ukiran tembaga

Seni Bela Diri/Persilatan Silat gayong Silat cekak Silat lincah

Seni Pertukangan Rumah Senjata Perahu

Seni Tenun, Sulaman dan Anyaman

Songket Tekat Selendang Tikar Terendak

Seni Kulinari Acar buah Rendang Gulai Nasi – Dagang, Ulam,

Ambang,

Kerabu

Sains dan

Teknologi

Teknologi PertanianBajak & Sistem saliran air

Teknologi Alam Bina

Rumah kutai, rumah panjang, kubah, masjid Kampung Laut

Teknologi Tekstil dan warna

Mencanting batik & Mesin tenun

Sains Ukuran, Timbangan dan

SukatanUkuran – jengkal, hasta, depa , relongTimbangan – mayam, sagaSukat – ling, cupak, gantang, koyanMasa – pekan, purnama, musim

4

Kesinambungan antara Tamadun Melayu dan Tamadun Malaysia

Asas sistem pemerintaha

n

Agama , Adat Istiadat

Sistem Perundanga

n

Peranan Bahasa Melayu

• Tamadun Malaysia yang ada kini wujud hasil dari satu proses sejarah yang berkesinambungan dan dapat dibuktikan melalui pelbagai sumber sejarah Arkeologi.

• Jelas sekali paksi dan landasan utama yang menyumbang kepada pembinaan dan pemantapan Tamadun Malaysia ialah tamadun Melayu.

5

Asas Sistem Pemerin-tahan

• Tamadun Melayu sebelum ini seperti Srivijaya, Temasik, Kesultanan Melayu, Melaka Johor Riau-Lingga membentuk sistem pemerintahan yang tersendiri dan terbukti menjadi sebuah kerajaan yang berjaya.

• Setiap kuasa Melayu tersebut diperintah oleh raja atau Sultan yang mana akhirnya telah menyumbang kepada sistem pemerintahan raja berpelembagaan dalam Tamadun Malaysia hari ini.

• Sistem Raja berperlembagaan di negara ini Yang di-Pertian Agong dan Majlis Raja-Raja Melayu menjadi komponen penting dalam sistem pemerintahan demokrasi berparlimen.

• Yang di-Pertuan Agong merupakan ketua utama negara yang mengetuan tiga badan:• Badan perundangan• Badan pemerintahan• Badan kehakiman.

6

Sistem Perundangan• Sistem pentadbiran tamadun Melayu dahulu dikukuhkan

lagi dengan sistem perundangan tradisional yang berasaskan adat Melayu dan hukum syariah.• Melaka: Hukum Kanun Melaka dan Undang-Undang

Laut Melaka• Johor: Undang-undang Johor (Undang-undang Tubuh

Negeri Johor, 1895)• Pahang: Undang-Undang Pahang• Kedah: Undang-Undang Kedah• Perak: Undang-undang 99 Perak dan Undang-undang

Keturunan Daripada Turun Negeri Perak• Terengganu: Perlembagaan Negeri Terengganu,

1911.• Negeri Sembilan: Hukum adan dan Undang-undang

adat.• Sistem perundangan tradisional ini telah dilanjutkan

kepada politik Malaysia dalam perlembagaan Malaysia dan Perlembagaan Negeri

7

Agama dan Adat istiadat Melayu

• Berdasarkan sejarah, tamadun Melayu telah dimantapkan oleh agama Islam di mana Islam dan adat Melayu telah menjadi sturktur penting kemelayuan dan ketamadunan Malaysia.

• Pengaruh tersebut berkekalan hingga kini di mana:• Islam menjadi faktor dalam mendefinisikan

Melayu (Melayu sebagai yang mengamalkan adat istiada Melayu, berbahasa Melayu dan beragama Islam.

• Islam menjadi agama Persekutuan Malaysia, dan setiap raja atau sultan ialah ketua agama bagi setiap negeri dalam Persekutuan Malaysia.

• Adat Melayu juga mempengaruhi cara berpakaian, jenis pakaian, pengucapan dan tingkah laku.

8

Peranan Bahasa Melayu

• Sejarah Ketamadunan Melayu juga berkembang disebabkan peranan bahasa Melayu pada waktu itu sebagai alat penyebaran agama Islam.

• Peranan bahasa Melayu pada waktu itu yang dibantu dengan huruf jawi menjadikan bahasa Melayu sebagai bahasa dalam kitab-kitab agama dan bahasa karya sastera. Bahkan bahasa yang digunakan olah para pendakwah pada masa itu sebagai media komunikasi mereka.

• Hal ini menjadikan bahasa Melayu sebagai lingua franca dalam kalangan pedagang.

• Bahasa Melayu telah berperanan sebagai bahasa persatuan dan kesatuan Melayu pada waktu itu.

• Berdasarkan sejarah tersebut, Bahasa Melayu diangkat sebagai bahasa Kebangsaan Malaysia

9

KESIMPULAN

• Tamadun Melayu muncul dengan kemunculan kerajaan-kerajaan Melayu awal

• Kemunculan tamadun awal membantu atau memberi kesan positif kepada pembinaan Tamadun Melayu

• Kerajaan Melayu awal lebih mantap setelah menerima Islam

• Islam telah banyak membawa perubahan corak pemikiran dan sosiopolitik masyarakat Melayu

• Pembentukan kerajaan-kerajaan Melayu Islam sebagai zaman kegemilangan Tamadun Melayu

Rujukan10

Kementerian Pengajian Tinggi. (2009). Modul Pengajian Tamadun Islam dan Tamadun Asia. Kuala Lumpur : Penerbit Universiti Malaya.

Ahmad Zaki Abd. Latiff (et.al). (2009). Tamadun Islam dan Tamadun Asia (TITAS). Shah Alam: Oxford Fajar

Afifah Abu Yazid(et.al). (2012). Tamadun Islam dan Tamadun Asia. Petaling Jaya :Pearson