ANALISIS SAHSIAH

TOKOH ILMUAN ISLAM

(IMAM MALIK)

Hanis Zhafirah Bt Abdul Jaafar

RIWAYAT HIDUP IMAM MALIK

Nama : Malik Bin Anas Bin Malik Bin ’Amir Al-Harith

Lahir : 93 H atau 713 M (di Madinah)

Wafat : 179 H atau 796 M (dikebumikan di Baqi’)

Bidang : Hadis, Fiqah

Idea utama : Mazhab Maliki

Karya : Al Muwatta’

Pengaruh : Jaafar al-Sadiq, Abu Suhail al-Nafi

DATUK MOYANGNYA •Malek b ‘Amir golongan ulamak tabiin yg

terkemuka.•Moyangnya ‘Amir sahabat terkemuka dan pernah berperang bersama Rasulullah saw kecuali dalam perang Badar.

Murid : Imam al-Syafie Imam Abu Abdulllah Abdul Rahman Imam Abu Muhammad Abdullah b Wahab

Sahabat : Imam Abu Hanifah Imam Sufyan As- Tsauri Imam al-Laith b Saad Imam Abu Yusuf

Sumbangan : Kitab al-Muwatta’ Kitab yang mengandungi Ilmu Tafsir, hadis dan Fiqh. Kitab ini memuatkan 5000 hadis yg dipilih daripada

100 000 hadis yang dihafalnya dan telah disusun selama 40 tahun.

: Aliran kitab beliau telah melahirkan Mazhab Maliki yang tersebar luas di Maghribi, Andalus, AlGeria, Tunisia, Libya, Sudan, Bahrain, Kuwait, Mesir dan sebagainya.

PENDIDIKAN IMAM MALEK R.A.•Sejak kecil mendampingi ulamak. Ingatannya kuat sehingga dapat menghafaz al-Quran dan Hadis Rasulullah saw •Beliau seorang Al-Imam dalam ilmu hadis dan riwayat-riwayatnya amat dipercayai•Tekun mencari ilmu sehingga mencapai mencapai tahap keilmuan yg tinggi.•Mempelajari pelbagai bidang ilmu seperti hadis dan fekah dari beberapa orang guru•Beliau berguru lebih kurang 900 org yg terdiri dari golongan Tabiien dan Tabi’ At-Tabiien.•Guru pertamanya Imam Abdul Rahman b Hamzah, seorang ulamak di Madinah•Pernah mempelajari ilmu hadis daripada Ibn Shihab az-Zahiri dan ilmu al-Ra’yii daripada Rabiah Abdul Rahman [Rabiah al-Ra’yi]•Terkenal bijak menjawab pertanyaan termasuk yg menghina dan mencelanya. Contoh; Kenalannya seorg Yahudi mengkritiknya berpakaian indah, mahal dan wangi. Menuduh Imam Malek cintaka dunia dan ini berlawanan dgn pengajarannya yg mengatakan kurniaan Allah adalah ujian dan punca kejahatan. Penjelaan beliau dalam konsep berpakaian dalam Islam lebih-lebih lagi hari jumaat org Islam dituntut berpakaian cantik dgn bau-bauan.

JAWATAN GURU

o Mula mengajar ketika berusia 17 tahun di masjid

Nabawi. Majlis pengajiannya masyhur walaupun

usianya muda.

o Ketinggian ilmu dan kebolehannya mengajar

menjadikan gurunya turut menghadiri majlis ilmunya

seperti Muhammmad Muslim Al-Zahiri.

o Muridnya datang dari tempat-tempat jauh dan

kemudian menyebarkan ilmu tersebut di tempat

masing-masing.

o Ramai mengikut pendapatnya terutama dalam

masalah Fiqh.

o Disinilah muncul Mazhab Maliki yang berkembang luas

di Hijaz, Maghribi dan Andalus.

SAHSIAH/

PERIBADI IMAM MALIK

Teliti menjala

nkan tugas

Tekun menuntut ilmu

Berhati-hati

mengeluarkan

pendapat

Gigih mencapai cita-

cita

Sabar & tabah

menghadapi ujian

Berani mempertahanka

n pendapat yang benar

Melarang umat Islam melakukan bid’ah kerana beliau memutuskan org yg suka kepada perkara bid’ah akan membawa kepada pendewaan akal semata-mata dan akhirnya akan sesat

•Mempunyai pandangan yang bernas•Pendirian yg teguh, Bijaksana, Cerdik danTawadduk•Kuat ingatan, Berbudi bahasa, Lemah lembut, Suka menziarahi org sakit•Suka mengiringi jenazah•Tidak suka mencela org lain•Seorg tawadduk•Banyak membantu org yang berkehendak sesuatu hajat•Tidak pernah menunggang kuda di Madinah kerana menghormati bumi yg di dalamnya terdapat jasad Rasulullah saw•Banyak beribadat dan warak serta menerima banyak hadiah daripada Khalifah al-Mahdi dan Harun al-Rasyid. Hadiah ini dibahagikan kepada fakir miskin•Suka memberi bantuan wang dan kemudahan pengangkutan utk menuntut ilmu pengetahuan kepara ramai muridnya. Antaranya Imam Al-Syafie.•Berbadan besar, tegap, janggutnya panjang dan lebat, kuat serta suka berpakaian cantik, mahal & kemas. Suka bau-bauan. Sifatnya sopan, suka menziarahi orang sakit, menziarahi jenazah ke kubur, pendiam, tidak suka membuka keaiban orang lain, tawaddu’ dan bergaul dengan semua org dan amat peramah

KEPERIBADIAN IMAM MALEK R.A.

BUKTI KHALIFAH SANGAT

MEMULIAKAN BELIAU SEBAGAI ULAMAK/ BELIAU

MEMULIAKAN ILMU

Khalifah Harun al-Rashid;

*Ketika baginda melawat Madinah, Perdana Menterinya al-Barmaki disuruh memerintahkan Imam Malek ke istana mengajar khalifah kandungan Kitab al-Muwattak. Beliau menolak dgn berkata: « Sesungguhnya ilmu mesti dicari bukannya mencari. Dan ia mesti didatangi dan bukannya mendatangi »

Khalifah pergi ke Masjid Nabawi utk belajar daripadanya

Khalifah Abu Jaafat al-Mansur;

*Sanggup mengunjungi beliau dalam Masjid Nabawi utk menuntut ilmu pengetahuan dan bukan di istana

*Patuh teguran Imam Malek rh supaya khalifah merendahkan suara semasa perbincangan ilmu di dalaam Masjid Nabawi

Berani menentang pebndapat Gabenor Madinah Jaafar b Sulaiman yg berpendapat isteri nyg diceraikan secara paksa jatuh talak. Pendapat ini bertentangan dgn fatwa Imam Malek. Akibatnya beliau dihukum dera dgn diikat di belakang unta dan diarak ke sekeliling Kota Madinah serta dipukul dgn cemeti hingga tulang belakangnya patah

Berani menegur Khalifah au Jaafar al- Mansur ug meninggikan suara ketika bermuzakarah dalam majlis ilmu di Masjid Nabawi

Berpegang dgn prinsip murid mencari guru tanpa mengira kedudukan

Menolak utk dijadikan Kitab al-Mawattaknya sebagai sumber resmi perundangan negara Madinah

Menolak jawatan Ketua Hakim kerana mendapati sesetengah dasar pemerintahan khalifah tidak mengikut hukum syarakAkibatnya beliau diseksa oleh Khalifah Abu Jaafar al-Mansur

KETEGASANNYA

KAEDAH PENGAJARAN IMAM MALIK

Syarahan

KAEDAH SYARAHAN

Kaedah yang paling banyak digunakan oleh

Imam Malik.

Dalam majlis tersebut Imam Malik sahaja yang

menyampaikan ucapan sementara orang ramai

tunduk dan tenang mendengar dengan teliti.

Beliau mula menyampaikan kuliah ketika

berumur 17 tahun.

Beliau tidak mengajar melainkan setelah

mendapat pengakuan daripada 70 orang

gurunya.

KAEDAH PENYELESAIAN MASALAH

Imam Malik menggunakan kaedah ini khususnya

dalam perkara yang berkaitan dengan hukum.

Beliau dihujani masalah oleh penduduk Madinah

dan wilayah jauh.

Imam Malik tidak suka andaian dan khayalan.

Beliau menyelesaikan masalah yang benar-benar

berlaku dan masalah waqi’i sahaja.

Beliau tidak akan menjawab sebelum memikir

dan mengkaji dengan mendalam.

KAEDAH PERBINCANGAN

Ulama’ juga turut menghadiri kuliah

yang disampaikan Imam Malik.

Beliau menggunakan kesempatan ini

untuk berbincang tentang masalah yang

dikemukakan oleh muridnya.

Beliau turut mengadakan perbincangan

dengan khalifah Abbasiyah, antaranya

al-Mansur.

KAEDAH CERITA

Digunakan oleh Imam Malik untuk

sampaikan cerita yang mendidik jiwa.

Membawa contoh kisah keperibadian

Sayidina Umar al-Khattab untuk dijadikan

nasihat kepada khalifah.

Kebanyakan cerita yang disampaikan adalah

bertujuan untuk mendidik manusia. Ia juga

banyak mengandungi nilai dan teladan

untuk diikuti.

KAEDAH PENULISAN

Ada dua penulisan yang digunakan oleh

Imam Malik :

Penulisan kitab

Penulisan surat

Kitab beliau yang mahsyur ialah

muwatta’ ( menghimpunkan

hadis Nabi dan fiqh )

Beliau turut menulis surat kepada

penguasa.

KAEDAH ULANGAN

Pengajaran ulangan atau tikrar digunakan

Imam Malik untuk mengukuhkan

kefahaman murid-muridnya

Beliau meminta penulisnya Habib untuk

menulis kandungan pengajaran yang

disampaikan dan membaca semula

kepada orang ramai.

KAEDAH PERGAULAN

Menggunakan kaedah ini untuk

mendekati pemimpin bagi menyampaikan

pengajaran.

Juga bergaul baik dengan murid-muridnya

dan sering menjemput mereka ke rumah.

Dalam pergaulan ini secara tidak

langsung beliau menerapkan perkara baik

sebagai panduan.

KAEDAH NASIHAT

Imam Malik banyak memberikan nasihat

kepada orang ramai sama ada

pemerintah atau masyarakat awam.

Nasihat beliau yang masyhur adalah

mengenai urusan bidaah, taqlid memilih

dan seumpamanya (Munawwar

Khalil,1985)

KESIMPULAN

Mempelbagaikan kaedah menyampaikan

ilmu pengetahuan mengikut kesesuaian

keadaan.

oKepelbagaian kaedah ini dapat

meningkatkan keberkesanan proses

pengajaran yang disampaikan.