บทที่ - rom phruek journal krirk...

บทบาทขององคกรปกครองสวนทองถนกบการจดการ

ความขดแยงชมชนทองถนThe Role of Local Government towards the Community

Conflict Management

8บทท

นกรบ เถยรอา

Nak-rob Tian-am

172

บทท

8วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกปท 31 ฉบบท 2 กมภาพนธ - พฤษภาคม 2556

บทคดยอบทความน เรอง “บทบาทขององคกรปกครองสวนทองถนกบการจดการ

ความขดแยงชมชนทองถน” มวตถประสงคเพอศกษาสาเหตของปญหาความขดแยงของชมชน และเสนอรปแบบวธการและบทบาทขององคกรปกครองสวนทองถนในการจดการความขดแยงของชมชนจงหวดชายฝงทะเลภาคตะวนออก จงหวดระยอง จนทบร และตราด โดยพนททใชในการศกษา คอ เทศบาลเมองตราด จงหวดตราด เทศบาลตำาบลบานเพ จงหวดระยอง องคการบรหารสวนตำาบลสนามไชย อำาเภอ นายายอาม จงหวดจนทบร เทศบาลตำาบลมะขาม อำาเภอมะขาม จงหวดจนทบร และเทศบาลตำาบลทบชาง อำาเภอสอยดาว จงหวดจนทบร เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล เปนแนวคำาถามสมภาษณเจาะลก แบบมโครงสรางและไมมโครงสราง การเกบรวมรวมขอมลในการวจยครงนใชรปแบบการวจยเชงคณภาพ โดยจะเปนการวจยทเกบขอมลจากเอกสาร และการวจยภาคสนาม การวเคราะหขอมลใชวธการวเคราะหแบบอปนย โดยการจดหมวดหมประเดนสำาคญพรอมกบการตความอธบายความนำาเสนอในลกษณะการพรรณนา

ผลการวจยพบวา สาเหตของปญหาความขดแยงของชมชนในจงหวดระยอง จนทบร และตราด โดยรวมมหลายสาเหต คอ ไดรบขอมลไมตรงกน ปญหาโครงสราง ความรสกไมเปนธรรม ผลประโยชนทบซอน การกำาหนดนโยบายของรฐ การเมองทองถน

และการขาดจตสำานกสาธารณะ

8บทท

นกรบ เถยรอา1 Nak-rob Tian-am

บทบาทขององคกรปกครองสวนทองถนกบการจดการความขดแยงชมชนทองถน

The Role of Local Government towards the Community Conflict Management

1 อาจารยประจำาสาขาวชารฐประศาสนศาสตร คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏรำาไพพรรณ

173

บทท 8

บทบาทขององคกรปกครองสวนทองถนกบการจดการความขดแยงชมชนทองถนThe Role of Local Government towards the Community Conflict Management

วธการและรปแบบของการจดการปญหาของความขดแยงของชมชน โดยบทบาทขององคกรปกครองสวนทองถนไดใชวธการ คอ การไกลเกลย เจรจาตอรอง บทบาทผนำาชมชน อำานาจทองถน บทบาทกลมอาชพ โครงสรางชมชน ความสมพนธ คานยม และผลประโยชนของชมชน

คำ�สำ�คญ : การจดการความขดแยง องคกรปกครองสวนทองถน ชมชน

AbstractThe objectives of this research were 1) to analyze the causes of conflicts in

the community, 2) to propose the model, approach, and role of the local government in managing conflict of the communities of the Eastern Seaboard Provinces-Rayong, Chanthaburu, and Trat. The research sites for the study were Trat Town Municipality, Trat Province, Ban-Phe Sub-District Municipality, Rayong Province, Sanamchai Sub-District, Chanthaburi Province, Makham Sub-District Municipality, Chanthaburi Province, and Thap Chang Sub-Distict Municipality, Soi Dao District, Chanthaburi Province. The research instrument was structured and unstructured in-depth interview. The qualitative research method was employed for the study. The data were collected from documents and field researches. The data were then analyzed by inductive method and the issues were classified with descriptive interpretation.

Key words : Community Conflict Management, Local Government, Community

บทนำ�ความขดแยงเปนกระบวนการทางสงคมเปนปรากฏการณทเปนพลวตเคลอนไหว

อยเสมอ สามารถเกดขนไดทกเวลา ทกสถานท เปนปกตในสงคมปจจบน ความขดแยงของบคคลเกดจากการทบคคลตองตดสนใจเลอกอยางใดอยางหนง โดยทการเลอกนนอาจเตมใจเลอกหรอจำาใจเลอก เปนความขดแยงทมกเกดขนภายในมกไมแสดงออกใหเหนโดยเปดเผย สามารถเหนและสมผสไดโดยใชวธการสงเกตจากพฤตกรรมการแสดงออก คำาพด สหนา ทาทาง กรยาอาการ อาจพบความขดแยงทเกดขนได อยางไรกตาม ความขดแยงระหวางบคคลเปนสถานการณทการกระทำาของฝายหนงไปขดขวาง หรอสกดกนการกระทำาของอกฝายหนงในการทจะบรรลเปาหมายของตนหรอการทบคคลทมความแตกตางกนในคานยม ความสนใจ แนวคด วธการ เปาหมายตองมา

174

บทท


ตดตอกน ทำางานดวยกน หรออยรวมในสงคมเดยวกน โดยทความแตกตางน เปนสงทไมสอดคลองกน หรอไปดวยกนไมไดความขดแยงเปนสงทไมมใครปรารถนา แตเปนสงทยากจะหลกเลยงพน ตราบใดทมนษยยงมชวตอยและอยรวมกบคนอนในสงคม สาเหตอยางหนงของความขดแยงเกดจากความไมเพยงพอหรอความขาดแคลน โดยทความขาดแคลนนสวนหนงถกกำาหนดโดยสงคม ความไมพอใจและขอเทจจรงตาง ๆ เกยวกบความขาดแคลนเปนสงทเปนไปตามธรรมชาต เปนสงทหลกเลยงไมไดทจะนำาไปสการแขงขนเพอจะไดทรพยากรทตองการ (สมศกด สามคคธรรม, 2553 : 3-8) ; (เสรมศกด วศาลาภรณ, 2534 : 7-11)

สภาพความขดแยงในทองถนกมสาเหตมาจากเปนความคลายคลงขางตน กลาวคอ การแยงทดนทำากน การแยงการใชนำาจากคลองชลประทาน การขดแยงในเรองการขายผลผลตการเกษตร การขดแยงในเรองของทอยอาศย ขดผลประโยชน อาจเปน การขดแยงสวนตวและสวนรวม หรอการขดแยงระหวางกลมทนกบชมชน ดงนน ชมชนทองถนทเผชญกบปญหาของความขดแยงดงกลาว ตางกจะพยายามระงบขดแยงดวยวธการหลากหลายรปแบบ เชน การใชกำาลง จารต ประเพณ กฎเกณฑ ระเบยบ ขอบงคบทางสงคมและกฎหมาย เปนตน

ภาคตะวนออก โดยเฉพาะจงหวดระยอง จนทบร และตราด เปนเขตทองถนชายฝงทะเล ความนาสนใจตรงทสภาพภมศาสตรของพนทเตมไปดวยความอดมสมบรณ ทำาใหกลมตางๆ ในสงคมทงในกลมทอยในชมชนเอง และกลมนอกชมชนเกดการชวงชงทรพยากร รวมถงผลประโยชนอนมหาศาล ไมจะเปนการขดแยงในการประกอบอาชพ ในจงหวดตราด ความขดแยงเกยวกบการจดการขยะ ในจงหวดระยอง ความขดแยงในการใชทดนสาธารณะประโยชน หรอความขดแยงเกยวกบการจดตงโรงงานผลตแปงมนสำาปะหลง หรอความขดแยงการใชความเคมในการเพาะเลยงสตวนำาในพนทนำาจด ในจงหวดจนทบร การขดแยงขางตน สงทจะปฏเสธไมไดเลย คอบทบาททสำาคญของหนวยงานภาครฐทเปนเจาของพนทรบผดชอบตอขอพพาทดงกลาว ซงจะตองเปนหนาทภาครฐทองถนไมวาจะเปนทางตรงหรอทางออมในการแกไขปญหาความขดแยง

จากประเดนดงกลาวขางตน ผเขยนมความสนใจทจะศกษาบทบาทขององคกร

ปกครองสวนทองถนกบการจดการความขดแยงชมชนทองถน วาสาเหตปญหาคออะไร

และวธการจดการความขดแยงหรอทางออกเปนอยางไร กลาวคอ ตองการศกษาสาเหตของปญหาความขดแยงของชมชน วธการจดการความขดแยงของระหวาง

175

บทท 8


องคกรปกครองสวนทองถนกบชมชน และตองการเสนอรปแบบวธการจดการความ

ขดแยงทเหมาะสม

วธก�รศกษ�ใชการวจยเชงคณภาพ โดยเชอมโยงการวเคราะหจากมมมองเชงทฤษฎทหลากหลาย

(Multi-theoretical Perspective) การสรางทฤษฎจากภาคสนามวจย (Grounded Theory) และใชวธการสมภาษณระดบลก (In-depth Interview) ตลอดจนเอกสารตางๆ โดยมขนตอนการวจย ดงน

1) การลงสสนาม (Field) คอ ชมชนทองถน ในจงหวดระยอง จนทบร และตราด กลาวคอ ในแตละชมชนใน 3 จงหวดดงกลาว มความขดแยงคอนขางสง อนไดแก ความขดแยงระหวางภาคอตสาหกรรมกบประชาชน หรอการจดการขยะ หรอทดนสาธารณประโยชน หรอความขดแยงระหวางกลมอาชพ เปนตน จงเปนสงททาทายวาชมชนเหลานน มกระบวนการกลไกทไดนำามาใชในการปองกน ควบคมระงบ แกไขและคลคลายความขดแยงทเกดขนอยางไร

2) การรวบรวมขอมล ใชการสงเกตการณ และแนวคำาถามในการสมภาษณระดบลก โดยกำาหนดกลมผใหขอมลหลก คอ ผนำาทองถนทงทเปนผนำาทางธรรมชาต และเปนผนำาทเปนทางการ ขาราชการ กลมอาชพตางๆ และประชาชนทเกยวของในลกษณะผใหขอมลทสำาคญ มการเตรยมแนวคำาถามไวลวงหนา จดบนทกขอมลและบนทกเครองเสยงสมภาษณผใหขอมลทมคณลกษณะตางออกไปจากคนกอนหนา (Negative Cases) เพอใหไดขอมลใหมมาตรวจสอบขอสรปเดม จนขอมลใหมไมสามารถปรบเปลยนขอเสนอเชงทฤษฎทมอยได (Strauss and Corbin, 1990)

3) การวเคราะหขอมล ดำาเนนไปพรอมๆ กบการเกบรวบรวมขอมล โดยการแยกประเภท และวเคราะหเพอทำาความเขาใจบรบททเกดขน ผานการตความหมายเพอทำาความเขาใจในประเดนตางๆ ทงสาเหตของการกอรปของความขดแยง ปองกน ควบคมระงบ แกไข และการนำาไปสการคลคลายความขดแยง

แนวคดทฤษฎทเกยวของการศกษาครงน ไดมการทบทวนแนวคดเกยวกบการเปลยนแปลงทางสงคม

ทฤษฎการจดการความขดแยง ทฤษฎการเรยนรทางสงคม แนวคดการควบคมทางสงคม และการจดระเบยบทางสงคม แนวคดเกยวกบบทบาทขององคกรปกครองสวนทองถน

176

บทท


สำาหรบแนวคดเกยวกบ “การความขดแยง” โจนาธาน เทอรเนอร (Jonathan Turner, 2002 : 132) ไดใหความหมายวา “ความขดแยงเปนกระบวนการของเหตการณตางๆ จำานวนหนงทนำาสการกระทำาทปรากฏขนของปฏสมพนธทมความรนแรงทมขดขนตางกนในระหวางอยางนอยสองฝาย” และขนตอนของความขดแยง มดงน

1) ระบบสงคมประกอบขนดวยหนวยทตองพงพาอาศยกนจำานวนหนง2) มการกระจายทรพยากรทมคณคาทมอยางจำากด3) หนวยหรอคนทไมไดรบสวนแบงทรพยากรทเหมาะสมเรมตงขอสงสยเกยวกบ

ความถกตองของระบบ4) คนทถกรอนสทธประโยชนจะเรมตระหนกวาจะตองมการยกเลกระบบการ

แบงสรรทรพยากร เพอผลประโยชนของพวกเขา5) คนทถกรอนสทธประโยชนจะถกกระตนทางดานความรสกและอารมณ6) มการระเบดความอดอนตนใจออกมาเปนระยะๆ และมกจะมลกษณะท

วนวายไมเปนระเบยบ7) คนทเกยวของอยในความขดแยง จะมความตงเครยด และมอารมณความรสก

ในการมสวนรวมอยดวย8) จะมความพยายามเพมขนในการทจะจดระเบยบเกยวกบกลมทจะถกรดรอน

สทธประโยชนทเกยวของอยในความขดแยง9) ความขดแยงโดยเปดเผยทกอใหเกดความรนแรงในขอบขดตางๆ จะปะทขน

ระหวางอภสทธชนกบผถกรดรอนสทธประโยชน ขอบขดของความขดแยงจะไดรบอทธพลมาจากความสามารถทมอยในความขดแยงทจะชชดถงผลประโยชนของฝายตน และขอบขดของระบบทพงมในการจดการกบความขดแยง

โดยสรปแลว ความขดแยง หมายถง การดนรนเพอทจะใหไดมาซงของทมคา หรอเพออางสทธในฐานะ อำานาจ และทรพยากรทมอยอยางจำากด โดยมสาเหตมาจากการคดไมเหมอนกนทำาไมเหมอนกน หรอผลประโยชนขดกนในระหวางอยางนอยสองฝาย และความขดแยงกเปนปจจยทกใหเกดความเปลยนแปลงในสงคม เฉกเชน ความเปลยนแปลงในสงคมกเปนปจจยหนงทกอใหเกดความขดแยงไดเชนกน

และแนวคดเกยวกบบทบาทขององคกรปกครองสวนทองถน อำานาจขององคกรปกครองสวนทองถนตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2550 รบรองอำานาจขององคกรปกครองทองถน ดงน

177

บทท 8


มาตรา 6 “รฐธรรมนญเปนกฎหมายสงสดของประเทศ บทบญญตใดของกฎหมาย กฎ หรอขอบงคบ ขดหรอแยงตอรฐธรรมนญน บทบญญตนนเปนอนใชบงคบมได” ซงองคกรปกครองสวนทองถนสามารถออกขอบญญตทองถนทสอดคลองกบรฐธรรมนญไดตามแนวนโยบายบรหารราชการแผนดน ทเนนการกระจายอำานาจใหองคกรปกครองสวนทองถน

มาตรา 66 “บคคลซงรวมกนเปนชมชน ชมชนทองถน หรอชมชนทองถนดงเดม ยอมมสทธอนรกษหรอฟนฟจารตประเพณ ภมปญญาทองถน ศลปวฒนธรรมอนดของทองถนและของชาตและมสวนรวมในการจดการ การบำารงรกษา และการใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาต สงแวดลอมรวมทงความหลากหลายทางชวภาพอยางสมดลและยงยน”

มาตรา 78 (3) “กระจายอำานาจใหองคกรปกครองสวนทองถนพงตนเองและตดสนใจในกจการของทองถนไดเอง สงเสรมใหองคกรปกครองสวนทองถนมสวนรวมในการดำาเนนการตามแนวนโยบายพนฐานแหงรฐ พฒนาเศรษฐกจของทองถนและระบบสาธารณปโภคและสาธารณปการ ตลอดทงโครงสรางพนฐานสารสนเทศในทองถน ใหทวถงและเทาเทยมกนทวประเทศ รวมทงพฒนาจงหวดทมความพรอมใหเปนองคกรปกครองสวนทองถนขนาดใหญ โดยคำานงถงเจตนารมณของประชาชนในจงหวดนน” โดยการออกขอบญญตเกยวกบการจดการทรพยากรธรรมชาต สามารถอางถงรฐธรรมนญมาตรา

มาตรา 290 เพอสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอม ซงองคกรปกครองสวนทองถนยอมมอำานาจหนาทตามทกฎหมายบญญต กฎหมายตามวรรคหนงอยางนอยตองมสาระสำาคญดงตอไปน

(๑) การจดการ การบำารงรกษา และการใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ทอยในเขตพนท

(๒) การเขาไปมสวนในการบำารงรกษาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทอยนอกเขตพนท เฉพาะในกรณทอาจมผลกระทบตอการดำารงชวตของประชาชนในพนทของตน

(๓) การมสวนรวมในการพจารณาเพอรเรมโครงการหรอกจกรรมใดนอกเขตพนทซงอาจมผลกระทบตอคณภาพสงแวดลอมหรอสขภาพอนามยของประชาชนในพนท

178

บทท


จากกฎหมายดงกลาวเปนการใหอำานาจกบองคกรปกครองสวนทองถนในการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม เปนการทแสดงใหเหนถงการสรางกฎหมายรองรบการทำางานในการบรหารจดการทรพยากร โดยใหอำานาจกบหนวยงานทองถนในการดแล เพอใหการดำาเนนงานเปนทเกยวของกบชมชนมประสทธภาพประสบความสำาเรจและสามารถดำาเนนงานไดอยางเตมทตามอำานาจกฎหมายทไดกำาหนดไวการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมโดยการมสวนรวมของชมชนนน ทำาใหการแกไขปญหาในเรองทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมมความยงยนและเกดความสมดล เพราะเกดจากความรวมมอของคนในชมชน เกดความรก ความหวงแหนในทรพยากร ซงการมสวนรวมของทกภาคสวนในชมชน ทง ชมชนเอง องคการบรหารสวนทองถน ภาครฐ ภาคเอกชน และหนวยงานตางๆทเกยวของทำาใหเกดการแกไขปญหาไดอยางจรงจง การใหอำานาจกบชมชน ในการดแลทรพยากรรวมกน โดยมองคกรปกครองสวนทองถนสรางขอบญญตทองถนขนมารองรบการดำาเนนงานของชมชนในการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ซงจะทำาใหการดำาเนนงานของชมชนมประสทธภาพ ไดรบการยอมรบและเปนรปธรรมทชดเจนมากยงขน ดงนนองคกรปกครองสวนทองถนจงมบทบาทสำาคญในการตราขอบญญตตำาบลขนมาเพอรองรบ

การดำาเนนงานของชมชนในการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมโดยชมชน

กรอบแนวคดในก�รวจย

- ประเดนปญหา- กลมผเกยวของ- สถานการณความขดแยง

ความแตกตางในขอมล โครงสราง ความสมพนธ คานยม และผลประโยชน

อำานาจทองถน

กลมอาชพ

ผนำาชมชน

การจดการความขดแยง

นอกจากการวเคราะหขอมลแบบปกตทวไปแลว ผเขยนยงไดปรบปรงโดยใชกรอบการวเคราะหความขดแยง (Conflict Analysis Framework) ในการแกไขปญหาความขดแยง ซงกรอบการวเคราะหนเปนเครองมอชวยหาวธการใหชมชนมสวนรวม

179

บทท 8


ทอาจจะชวยแกปญหาความขดแยงได กรอบนเนนทการพจารณาวาสมควรจะใชวธการใดในการจดการความขดแยง โดยมคำาถามหลกและแนวทางอย 3 ประเดน คอ ประเดนปญหา กลมผเกยวของ สถานการณความขดแยง คำาถามหลกสามารถชวยใหระบขอมลทมความสำาคญในการออกแบบการจดการความขดแยง (สถาบนสนตศกษา, 2540)

อยางไรกตาม ชมชนชนบทแตละชมชนจะมโครงสรางชมชน หรอโครงสรางสงคมทประกอบดวยบคคล กลมบคคลมรปแบบทตงของชมชน บทบาทหนาทของสมาชก การควบคมพฤตกรรมของสมาชกในสงคม สมาชกในชมชนมปฏสมพนธตอกน และชมชนกมปฏสมพนธกบสงคมภายนอก การทสมาชกในชมชนมความแตกตางในขอมลความสมพนธโครงสราง คานยม และผลประโยชน และการทสงคมมการเปลยนแปลงอาจกอใหเกดความขดแยงไมวาเปนความขดแยงในดานเศรษฐกจ สงคม การเมอง วฒนธรรม หรอทรพยากรธรรมชาต เมอชมชนไดรบทราบวาความขดแยงเกดขนแลว ในเบองแรกชมชนไดใชวธการควบคมทางสงคมโดยใชบทบาทของผนำาชมชน หรออำานาจทองถน เปนหลกในการจดการความขดแยง ซงการจดการกบความขดแยง รปแบบดงกลาว เปนการทชมชนเรยนรวธการจดการความขดแยงในอดตอาจจะเปนการเรยนรจากภายในชมชนเอง หรอเรยนรจากภายนอกชมชนผานทางสอ สงพมพ และโทรทศน ซงในการจดการความขดแยงนน ชมชนมวธการของชมชนถอเปนภมปญญาทองถน ซงมวธการทมศกยภาพในการจดการความขดแยงไดด มรปแบบทอาศยอำานาจทองถน ผนำาชมชน บทบาท

กลมอาชพ เปนตน

ก�รเลอกตวอย�งเชงคณภ�พในก�รถอดบทเรยนเกยววธก�รจดก�ร

คว�มขดแยง กรณศกษ� ดงน5.1 กรณศกษ� ก�รจดก�รคว�มขดแยงเกยวกบธรกจรงนกน�งแอนธรกจรงนกนางแอน เปนธรกจทมมลคาทางการตลาดสงถงปละหลายพนบาท

ทำาใหความตองการรงนกจากธรรมชาตไมเพยงพอตอความตองการของประชาชนทตองการบรโภคภายในประเทศ และการสงออก จงเกดธรกจการสรางบานรงนกขนมา

จำานวนมาก ในหลายจงหวดของประเทศไทย เชน นครศรธรรมราช สมทรสงคราม และ

จงหวดตราด ซงรวมทงจงหวดชายทะเลอกหลายจงหวด มการพฒนาเปนธรกจสงออก

ทมมลคามหาศาลในปจจบน รงนกในประเทศไทยเกอบทงหมดสงออกไปขายทฮองกง

และสงคโปร จากนนจงสงตอไปยงประเทศจน และประเทศอนๆ ทมคนจนอาศยอย

180

บทท


ปจจบนกระแสการพฒนาการทำาธรกจนกแอนกนรงเพมขน โดยการสรางบานหรอใชอาคารเกาๆ ลอใหนกมาอยอาศย และทำารงเพม จะไดเกบรงขาย บรเวณแถบภาคใตและขยายสภาคตะวนออก โดยเฉพาะทอำาเภอปากพนง จงหวดนครศรธรรมราช ทกวนนดเหมอนจะเปนตนแบบใหผสนใจศกษาคนควาวธการทำาธรกจนกแอนกนรงภายในอาคาร

ในกรณจงหวดตราด พบวามประชากรนกในชวง 6-7 ปทผานมา ตงแต พ.ศ. 2547 มการเลยงเพมขนอยางเหนไดชด เพราะสภาวะแวดลอมเหมาะสมสำาหรบนกมแหลงอาหารสมบรณ ประกอบกบสภาพแวดลอมทางธรรมชาตเปลยนไป นกแอนกนรงจงไดปรบเปลยนพฤตกรรม และสญชาตญาณ อพยพเขามาอยอาศยรวมกบมนษย จงเกดการลงทนใหมทเรยกวา “คอนโดนก” หรอ “อาคารนก” โดยเฉพาะในชมชนเมอง อยางไรกด ปจจบนไดเกดการตระหนก หรอวตกกงวลวาจะเปนผลเสย หรอผลดทตดตามมา อาจจะสงผลกระทบตอสงแวดลอมขนในชมชนเมอง ประชาชนเกดความหวาดระแวง หวาดกลวถงปญหาทจะเกด หรอปญหาทเกดปรากฏชดเจนทมใชเปนความรสก เชน เหตรำาคาญ ฝนละอองจากการกอสราง และจากการทำาธรกจนกนางแอนกนรงน จงนำาไปสความขดแยงระหวางประชาชนผพกอาศยในเขตพนทดงกลาว กบผประกอบการธรกจบานนก ตลอดจนหนวยงานของรฐขนบอยครง

(1) ก�รกอรปของคว�มขดแยงทเกดขนระหว�งประช�ชนกบผประกอบก�ร หรอประช�ชนกบภ�ครฐ

1. มลเหตรำาคาญจากเสยง 2. การกอสราง ดดแปลง และใชหรอเปลยนการใชอาคารไมตรงกบ

ใบอนญาต และการกอสรางเปนอนตรายตามมาหรอไม 3. การออกใบอนญาตกอสรางอาคาร ดดแปลง ใชหรอเปลยนอาคาร

ยดตามพระราชบญญตการผงเมอง พ.ศ. 2518 หรอไม 4. มลนกมปญหา จนกอใหเกดไขหวดนกหรอไม 5. มการกำาหนดจดเกบขอมล หรอควบคมไวหรอไมอยางไร เหลานเปนสาเหตแหงความขดแยง จงทำาใหเกดการรองเรยนไมเวนแตละวน

จนมสอบางฉบบนำาไปตความ ทงหนงสอพมพ ทว มการนำาเสนอในสวนนเปนจำานวนมาก แตในความขดแยงนไมไดออกมาในรปของความรนแรง หรอมการขบเคลอนแตอยางใด เพยงแตเปนการรองเรยนผานหนวยงานของรฐ ซงแสดงใหเหนไดวายงสามารถเจรจาใหจบลง หรอลดความขดแยงได โดยดไดจากความรนแรงของความขดแยง

181

บทท 8


(2) แนวท�ง และม�ตรก�รในก�รจดก�รคว�มขดแยง

เปนการตอบขอชแจง หรอแสดงใหเหนวาสงททำาอยไมไดขด หรอผดตอ

กฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบตางๆ ตามทประชาชนรองเรยนมา โดยทกประเดนสามารถ

ชแจงไดเปนขอๆ เพอใหประชาชนทวไปสามารถเหนไดวาสงทเขาวตกกงวล หรอคดวา

จะเปนนน มนไมใชอยางทคด มนสามารถหาทางออกได โดยการแกปญหาขอขดแยง

หรอตอบประเดนไดตามน

(3) กรณปญห�เรองเสยงดง/รำ�ค�ญจ�กอ�ค�รบ�นนก

1. ไดมการออกตรวจ โดยใชเครองวดเสยง คอ ไมใหเกน 80 เดซเบล

โดยออกตรวจพนทเมอไดรบการรองเรยน เพอใหประชาชนทราบดวยตวเอง

2. กำาหนดระยะเวลาการเปด-ปดเสยง ซงจะเปดเสยงระหวาง 06.00 -

11.00 น. และ 14.00 - 19.00 น. โดยทางเทศบาลเมองตราด ไดมการทำาหนงสอ

แจงผประกอบการทกราย โดยใหเจาหนาทตดตามเฝาระวงกำากบดแลหรอเมอไดรบ

แจงเหต

(4) ก�รตรวจสอบอ�ค�ร ขออนญ�ตต�มพระร�ชบญญตก�รผงเมอง

พ.ศ. 2518

1. เรยกผประกอบการเลยงนกนางแอนมาประชม และใหตรวจสอบ

อาคารของตนเอง วาไดขออนญาตกอสรางหรอไม และกอสรางตามแบบหรอไม หากไม

เปนไปตามแบบใหแกไขทนท

2. จดเจาหนาทออกตรวจสอบอาคารบานนกนางแอนทกหลง ปฏบตตาม

กฎหมายตางๆ หรอไม

3. สำาเนาเอกสารใบอนญาต และแบบแปลนการอนญาตกอสรางอาคารของ

อาคารบานนกนางแอนทกอาคาร โดยใหสำานกงานโยธาธการและผงเมองตรวจสอบ (5) กรณตรวจมลนก ไดมการนำามลนกจากผประกอบการฯ ทกอาคารไปตรวจสอบหาเชอไขหวดนก

ณ ศนยวจยและพฒนาการสตวแพทยภาคตะวนออก รวมกบปศสตวจงหวด/สาธารณสขจงหวด ทกๆ 3 เดอน ผลปรากฏไมพบวามเชอโรคใดๆ และประกาศใหประชาชนทรายโดยทวกนเปนระยะ

182

บทท


(6) ผลจ�กก�รจดก�รคว�มขดแยง ตามทหนวยงานของรฐไดดำาเนนการแกไขความขดแยงระหวางประชาชนกบ

ผประกอบการ หรอกบหนวยงานของรฐโดยความขดแยงไดแสดงออกโดยผานการรองเรยนตางๆ ไมวาจะเปนผานจงหวด ผานสอวทย/โทรทศน จะเหนไดวาหนวยงานทรบผดชอบไดใชระเบยบ/ขอกฎหมาย แกไขปญหาความขดแขงในครงน และสามารถนำามาแสดงใหประชาชนเหนไดอยางเปนรปธรรม จนสามารถลดความขดแยงไดเปนทนาพอใจ โดยดไดจากปญหาขอรองเรยนตางๆ ลดลงอยางเหนไดชด แตถงกระนนผรบผดชอบกยงไดดำาเนนการตอไปเพอใหประชาชนสบายใจ และลดความวตกกงวล

5.2 กรณศกษ� ก�รจดก�รขยะของเทศบ�ลตำ�บลบ�นเพเทศบาลตำาบลบานเพ อำาเภอเมอง จงหวดระยอง เปนเทศบาลขนาดกลาง มจำานวน

ประชากร 17,650 คน พนท 34.5 ตารางกโลเมตร ประชากรแฝงทงชาวไทยและแรงงานตางดาว ประมาณ 80,000 คน มนกทองเทยวเดนทางเขามาเทยวปละเกอบ 4 ลานคน (จากกองวชาการและแผนงานเทศบาลตำาบลบานเพ ในแผนพฒนาสามป พ.ศ. 2555-2557) ดงนนจงเหนไดวา ขยะทเกดขนจากประชากรทอยประจำา และนกทองเทยวทเขามาเทยวในเขตเทศบาลจงมปรมาณสง เฉลยวนละ 30 ตน

กอนทจะมปญหาความขดแยง เทศบาลตำาบลบานเพ เชาพนทในการกำาจดขยะโดยใชพนทองคการบรหารสวนตำาบลแกลง จนกระทงในเดอนธนวาคม พ.ศ. 2554 องคการบรหารสวนตำาบลแกลง ไดออกกำาหนดหามมใหเทศบาลตำาบลบานเพ ใชพนทขององคการบรหารสวนตำาบลแกลงในการกำาจดขยะ และใหมผลในวนท 1 มกราคม 2555 ปญหาดงกลาวจงเรมเกดขน

ผบรหารเทศบาลตำาบลบานเพ ไดพยายามหาพนทเพอกำาจดขยะ แตไมมทองถนแหงใดอนญาต จงไดหนมาหาพนทสาธารณะของเทศบาลฯ เอง คอ พนทบอบำาบดนำาเสย มพนท 28 ไร ตงอยทชมชนหนองยายอน หมท 1 ในเขตเทศบาลตำาบลบานเพ ตอมาไดมปญหาเรองของมลภาวะทงกลนจากการนำาขยะมาเทกอง และ กลนจาการเผา ประกอบกนการจดการขยะไมทนเวลา ทำาใหทงโรงเรยน นกอนรกษ วดและชมชนรวมตวประทวง เกดปญหาความขดแยงมากมาย แตในทสดทางเทศบาลตำาบลบานเพ กสามารถจดการความขดแยงจนสำาเรจ และเปนทนาพอใจของทกฝาย

ดงนนจงเหนไดวาสงทนาศกษาความสำาเรจของการจดการความขดแยงครงน อะไรเปนปจจยททำาใหเทศบาลตำาบลบานเพ สามารถจดการความขดแยงไดผล และสาเหตลกๆ แลวอะไรเปนปจจยทแทจรงของปญหา

183

บทท 8


(1) ก�รกอรปของคว�มขดแยง จากการสมภาษณนายมาด วเชยรแลง ประธานชมชนหนองยายอน ซงเปน

พนทของบอบำาบดนำาเสย หลงจากทผบรหารไดเขาเจรจา เพอขออนญาตกำาจดขยะในพนทบอบำาบดนำาเสย กไดตกลงกนวาใหใชวธกลบฝงตามหลกสขาภบาล และเมอกลบวนตอวนใหใชนำายา EM สาดทกครงเพอปองกนกลนและแมลงวน ถามเหตใหชาวบานเกดความรำาคาญหรอมสภาวะอนมชอบ ใหหยดดำาเนนการ และหาทางการแกไขรวมกน หลงจากนนเมอมการกำาจดขยะ 1 อาทตย กมเตาเผาขยะเขามาตงในบอบำาบดนำาเสยซงเปนสงทอยเหนอขอตกลง นายมาดไดเขาไปสอบถาม ไดความวาเปนการทดลองเตาเผา จงไมตดใจอะไร

เมอเวลาผานไปไดไมถงอาทตย ไดมลกบานรองเรยนตนเองวามกลนรบกวน และมแมลงวนรบกวนจำานวนมาก จงไดนำาขนรองเรยนเขาคยกบผบรหารแตไมไดรบการแกไข และไมนานกมเตาเผาขยะเพมเปน 3 เตา สรางกระแสรองเรยนจากทกชมชนในเขตพนทหมท 1 จากชมชน กลมรกษยม ซงเปนกลมอนรกษของหม 1 เขารวมตวสรางกระแสตอตานอยางเขมแขง โดยมปายแขวนตดอยขางถนนและมรถวงโฆษณา วด โรงเรยนซงมพนทอยใกลเคยงกบเตาเผาเรมเขารวมตอตานทำาใหมการตอรอง และเชญผบรหารเขารวมหารออกครง

ในทสดกไดมการตงคณะกรรมการ และเปดเวทสาธารณะ 2 ครง จนหาขอยต โดยสรปกคอ ใหยกเลกกำาจดขยะในบอบำาบดนำาเสย นำาเตาเผาขยะออกจากพนท

ภายในเวลา 1 เดอน และตงคณะกรรมการตรวจสอบ

(2) ปญห�อปสรรคของก�รจดก�รคว�มขดแยง 1. การยกเลกการใหเชาพนทททงขยะขององคการบรหารสวนตำาบลแกลง

ทมลกษณะเรวเกนไป ทำาใหเทศบาลตำาบลบานเพ ไมไดมมาตรการในการจดการกบ

เหตการณทเกดขนไดทนเวลา

2. การนำาเตาเผาขยะ มากำาจดขยะโดยไมไดรวมหารอกบชมชน ถอวา

เปนการตดสนใจทผดพลาด และมความผดรายแรง เนองจากยงไมมผลการวจยท

ครบถวนรอบดานเกยวกบผลกระทบของเตาเผาขยะทชดเจน เกยวกบความสมดล

ของกำาลงการเผาไหมขยะ ทำาใหมขยะจำานวนมากเกนกำาลงของเตาเผาขยะ ซงขยะ

จำานวนมากๆ ทรอกำาจดนน สงกลน และเปนสะสมของเชอโรค

184

บทท


(3) ก�รบรห�รจดก�รคว�มขดแยงขององคกร เมอเกดความขดแยงขนระหวางประชาชนหมท 1 กบเทศบาลตำาบลบานเพ

เรมกอตวขน ผบรหารทองถน และผเกยวของไดคนหาขอมลตางๆ และเบองหลงของการกอรปของความขดแยง จากนนใชความสมพนธสวนตวพดคยเพอหาทางประนประนอม คนหาผทประชาชนใหความศรทธาเชอถอและหารอพดคย

แตเมอเหตการณเรมรนแรงยงขน จงแตงตงคณะกรรมการผซงเปนทยอมรบของทกฝายเปนตวแทนแตละกลมเขารวมหารอ ทำาใหเหตการณเรมผอนคลาย

ตงเวทสาธารณะครงท 1 เพอใหประชาชนทกกลมไดแสดงความคดเหน เกยวกบปญหาของกองขยะดงกลาว

ตงเวทสาธารณะครงท 2 เพอนำาปญหาจากเวทสาธารณะครงท 1 มาจดเรยงประเภทของปญหาโดยมาชแจง และหาทางออกโดยเจรจาตอรองบนเวทสาธารณะ

เมอเจรจาเปนทตกลง ทางผบรหารไดเสนอใหมการแตงตงคณะกรรมการรวม 10 คน เพอเฝาตดตามประเมนผล ทกฝายตกลง และปฏบตตามสญญาทใหไวทกประการ

(4) อน�คตขององคกร ปจจบนเทศบาลฯ ไดศกษานวตกรรม การจดการขยะตามแนวทางของ

มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร แปรรปขยะใหเปนปยและพลงงาน และไดรณรงคทำาโครงการพลาสตกแลกทองคำา เพอจงใจใหชาวบานมสวนรวมในการคดแยกขยะอยางแทจรง

เทศบาลตำาบลบานเพตงงบประมาณ ในการศกษาผลกระทบของโครงการแปรขยะใหเปนปยในพนทเทศบาลเตรยมจดซอเพอสรางโรงปย และหวงวาเทศบาลตำาบลบานเพคงเปนตนแบบในการบรหารจดการขยะชมชนขององคกรปกครองทองถนทวประเทศ

5.3 กรณศกษ� ก�รจดก�รคว�มขดแยงในก�รใชทดนส�ธ�รณะประโยชนทดนรมชายหาดคงวมาน (หนโครง) อำาเภอนายายอาม จงหวดจนทบร เปนทดน

สาธารณประโยชนทชาวบานใชประโยชนรวมกน โดยใชเปนทาเรอในการออกหาปลา และทำาประมงชายฝง มากวา 50 ปมาแลวตอมา บรษท โกสมพ จำากด เจาของทดน นส.3ก (เลขท 1644, 1666, 1667) รวม 3 แปลง จำานวนเนอทรวม 3 ไร 2 งาน 42 ตารางวา ทซอมาจากนายเธยร รตธรรมกล เมอวนท 26 มถนายน พ.ศ.2551 ซงตงอยบรเวณหนโครงตดกบชายหาดคงวมาน หมท 7 ตำาบลสนามไชย อำาเภอนายายอาม จงหวดจนทบร ซงบรษทฯ ไดทำาการถมดนในทดนทงสามแปลงดงกลาว

185

บทท 8


จากการท บรษทฯ ไดทำาการถมดนบรเวณทดนดงกลาว ตอจากทดนทงสามแปลง

โดยมการรกลำาเขาไปในทดนชายทะเลสาธารณประโยชนทไมมเอกสารสทธหรอ

หนงสอสำาคญสำาหรบทดนของภาครฐแตอยางใด ประกอบกบชาวบานบรเวณใกล

เคยงไดรวมกนใชประโยชนจากทดนสาธารณะประโยชนดงตอนตน กลาวคอ จงถง

ไดวาทดนลกษณะน ถอไดวาเปนทดนสาธารณสมบตของแผนดนทประชาชนใชรวมกน

มหนำาซำาบรษทฯ ยงไดปดกนทางเขาออกทดนหามมใหชาวบานเขาไปใชประโยชนอกดวย

ชาวบานทไดรบความเดอดรอนจงรวมตวกนและทำาหนงสอรองเรยน มาททำา

การองคการบรหารสวนตำาบลสนามไชย เพอขอให บรษทฯ เปดทางสญจร เขา-ออก

ทาเรอ และระงบดำาเนนการการถมดนบรเวณพนทดงกลาว เนองจาก บรษทฯ ได

ทำาการถมดนรกลำาเขาไปในทชายทะเลสาธารณประโยชน

นบเปนจดเรมตนของปญหาความขดแยง จงเปนทนาสนใจกรณศกษา การจดการ

ความขดแยงปญหาการบกรกทดนสาธารณประโยชนขององคการบรหารสวนตำาบล

สนามไชย

(1) ก�รกอรปของคว�มขดแยง

1. บรษท โกสมพ จำากด ไดทำาการถมดนบรเวณทดนทงสามแปลงของ

ตนเอง และไดมการถมดนตอจากทดนทดนทงสามแปลงดงกลาวรกลำาเขาไปในท

ชายทะเลสาธารณประโยชน

2. บรษท โกสมพ กำาจด ไดทำาการปดกนทางเขาออกทจะเขาไปยงท

สาธารณประโยชน ซงมผลทำาใหชาวบานทใชเสนทางทางและทำาประมงชายฝง ไดรบ

ความเดอดรอน

3. ชาวบานทใชประโยชนจากเสนทางและการทำาประมงชายฝง ไดรบ

ความเดอดรอน จงรองเรยนมายงททำาการองคการบรหารสวนตำาบลสนามไชย เพอ

ขอใหองคการบรหารสวนตำาบลฯ ดำาเนนการ กรณ บรษทฯ ไดมการถมทดนรกลำา

เขตพนทสาธารณะ และปดทางเขาออกทาเรอ

(2) กระบวนก�รแกไขคว�มขดแยงของหนวยง�น

1. นายกองคการบรหารสวนตำาบลสนามไชยลงพนทเพอเปนคนกลาง

ในการไกลเกลย และตดตอกบหนวยราชการทเกยวของเพอจดการปญหาความขดแยง

186

บทท


ทเกดขน โดยแจงหนวยงาน อำาเภอนายายอาม สำานกงานทดนอำาเภอทาใหม และพาณชนาวจงหวดจนทบร เพอหารอและชแจงเกยวกบกรณปญหาความขดแยงทเกดขน โดยทางองคการบรหารสวนตำาบลสนามไชย ดำาเนนการขอใหทาง บรษทฯ หยดการดำาเนนการกอสรางและถมดน และเปดเสนทางการสญจรเขา ออกทาเรอ

2. องคการบรหารสวนตำาบลสนามไชย ดำาเนนการตดตอรงวดท สำานกงานทดนอำาเภอทาใหม พาณชนาวจงหวดจนทบร และอำาเภอนายายอาม เพอทำาการรงวดทดนบรเวณทมปญหาความขดแยง เพอการจดการปญหาความขดแยงการบกรกทดนสาธารณประโยชนทเกดขน

3. การจดการความขดแยงโดยใชวธทางกฎหมาย โดยองคการบรหารสวนตำาบลสนามไชย มหนาทเกยวของในการดแลรกษาและคมครองปองกนทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดนทกประการรวมทงทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดนทประชาชนใชประโยชนรวมกนทอยในความรบผดชอบขององคการบรหารสวนตำาบลสนามไชยมใหเกดความเสยหาย องคการบรหารสวนตำาบลสนามไชยประสงคใหพนกงานอยการจงหวดจนทบรดำาเนนคดแพงฟองขบไล บรษทฯ ใหออกจากทดนสาธารณประโยชน และขอใหศาลมคำาสงให บรษทฯ เปดทางภาระจำายอมดงกลาวดวย

5.4 กรณศกษ� ก�รจดก�รคว�มขดแยงระหว�งประช�ชนกบฟ�รมโคนมการทำาฟารมโคนมเปนอาชพทสามารถสรางรายไดใหแกประชาชนไดเปนอยางด ทงยง

ไดรบการสงเสรมใหเปนอาชพตวอยางจากจงหวดจนทบร ในเขตพนทเทศบาลตำาบลมะขาม อำาเภอมะขาม จงหวดจนทบร มขนาดพนท 0.755 ตารางกโลเมตร ลกษณะของพนทเปนชมชนเมองผสมกบสภาพแวดลอมแบบชนบททวไป ประชาชนภายในเขตพนทมการประกอบอาชพทหลากหลาย หนงในอาชพทไดรบการสงเสรมจากจงหวดจนทบร คอ การทำาฟารมโคนม ซงภายในเขตเทศบาลฯ ไดมการทำาฟารมโคนมจำานวน 5 แหง ซงไดจดทะเบยนไวกบทางเทศบาลตำาบลมะขามตงแตป พ.ศ.2547 เปนตนมา

สภาพของการเลยงโคนมของทกฟารมจะเปนการเลยงแบบเปด มทงแบบทไมอยในโรงเลยง และทงทเลยงอยในโรงเลยง จากสภาพการเลยงโคนมของแตละฟารมกอใหเกดปญหาตางๆ ตามมา เชน ปญหาเสยงรบกวนจากสตว กลนเหมนจากฟารมโคนม เปนตน ซงจากปญหาเหลาน กอใหเกดปญหาการรองเรยน ความขดแยงขนในหมของประชาชนภายในเขตเทศบาลฯ จนทสดประชาชนภายในเขตเทศบาลฯ กไดนำาปญหาดงกลาวเขารองเรยนตอเทศบาลฯ เพอใหดำาเนนการแกไขปญหาดงกลาว

187

บทท 8


จากขอมลของทางเทศบาลฯ ไดมเรองรองเรยนจากประชานในเขตเทศบาลตำาบลมะขามกรณฟารมโคนม สงกลนเหมนรบกวน เรมตงแตป พ.ศ.2547 เปนตนมา เทศบาลฯ จงไดดำาเนนการออกสำารวจขอมลตางๆ เพอใหทราบถงปญหาทแทจรง เพอหาแนวทางในการแกไขปญหาเรองรองเรยน และขอขดแยงดงกลาว และเพอยตปญหาความขดแยงของประชาชนในเขตพนทเทศบาลฯ ทเปนพนทรบผดชอบของเทศบาลฯ โดยตรง ซงจนถงปจจบนปญหาเรองรองเรยน และความขดแยงในกรณดงกลาวไดยตลงแลว

(1) ก�รกอรปของคว�มขดแยง ปจจยและเงอนไขทมผลตอก�รเกดคว�มขดแยง

กรณฟารมโคนมกอเหตรำาคาญตางๆ คอ กลนเหมนของมลสตว ซงมาจากฟารมโคนมทเลยงโคเปนจำานวนตงแต 20 ตวขนไป และปญหาเสยงรบกวนจากสตวซงเกดจากฟารมโคนมทปลอยลกววออกจากฟารม และพบวาเหตรำาคาญทเกดขนมความสมพนธกบระยะทาง คอ ทอยอาศยของประชาชนเมอยงใกลฟารมโคนมจะเรมไดกลนเหมน ซงเกดจากกลนเหมนของมลสตว การใชนำามลโคมารดตนไม กลนจากเศษอาหารทใชเลยงโค

(2) ก�รจดก�รคว�มขดแยง เทศบาลฯ ไดรบแจงจากทางอำาเภอมะขาม ใหดำาเนนการตรวจสอบขอเทจจรง

เกยวกบฟารมโคนมสงกลนเหมน เทศบาลฯ จงไดสำารวจผประกอบกจการฟารมโคนม มจำานวนทงสน 5 ราย คอ

1. ฟารมนายอนทย ผลกจ ตงอยเลยท 181/2 หม 1 ตำาบลมะขาม อำาเภอมะขาม จงหวดจนทบร

2. ฟารมนายสมนก ชจตร ตงอยเลขท 183 หม 1 ตำาบลมะขาม อำาเภอมะขาม จงหวดจนทบร

3. ฟารมนายบญสม เครอด ตงอยเลขท 149 หม 1 ตำาบลมะขาม อำาเภอมะขาม จงหวดจนทบร

4. ฟารมนายวรยทธ แวววเศษ ตงอยเลขท 15 หม 1 ตำาบลมะขาม อำาเภอมะขาม จงหวดจนทบร

5. ฟารมนายโมรา เทพวรสข ตงอยเลขท 214/6 หม 1 ตำาบลมะขาม

อำาเภอมะขาม จงหวดจนทบร

188

บทท


อยางไรกตาม เทศบาลตำาบลมะขามจงไดดำาเนนการแตงตงคณะกรรมการตรวจสอบขอเทจจรง โดยประสานงานกบหนวยงานตางๆ ประกอบดวย

1. ผแทนองคกรปกครองสวนทองถน 2. ผแทนชมชนจากทง 4 ชมชนในเขตเทศบาลตำาบลมะขาม 3. ผแทนจากสำานกงานปศสตวจงหวดจนทบร 4. ผแทนจากสำานกงานสาธารณสขอำาเภอมะขาม 5. ผแทนจากสถานอนามยตำาบลมะขาม เทศบาลตำาบลมะขาม ไดวางแผนการดำาเนนการ ดงน 1. ดำาเนนการตรวจสอบฟารมโคนมในเขตเทศบาลตำาบลมะขาม ทง 5 ฟารม 2. จดทำาแบบสอบถามเพอใชสำารวจปญหาและความเดอดรอนของ

ประชาชนและครวเรอนทอยละแวกใกลเคยงกบสถานทเลยงโคนมแตละแหง โดยการสมตวอยาง 61 ชด 61 ครวเรอน

3. เชญผประกอบการเลยงโคนมทงหมดในเขตเทศบาลมาใหปากคำา 4. ประชมสรปผลการดำาเนนการทงหมด ผลการตรวจสอบฟารมโคนม พบวา ฟ�รมโคนมของน�ยวรยทธ แวววเศษ - มโคนมทเลยงไว จำานวนทงสน 90 ตว ขนาดของโรงเรอนเปลยนแปลงไป - ระบบบำาบดนำาเสย มบอบำาบดนำาเสย 3 บอ ไมมปญหาเรองนำาเสย - เรองของหมก มการนำาสบปะรดหมก ทเรยนหมกใสถงและมดปากถง

วางไวเปนท - เรองกลนเหมน จดทำาแบบสอบถามจากชาวบานบรเวณใกลเคยง ฟ�รมโคนมของน�ยโมร� เทพวรสข - มโคนมทเลยงไว จำานวนทงสน 26 ตว - มบอบำาบดนำาเสย ไมมปญหาเรองนำาเสย - เรองกลนเหมน จดทำาแบบสอบถามจากชาวบานบรเวณใกลเคยง ฟ�รมโคนมของน�ยอโนทย ผลกจ - มโคนมทเลยงไว จำานวนทงสน 7 ตว - มบอบำาบดนำาเสย จำานวน 2 บอ ไมมปญหาเรองนำาเสย - เรองกลนเหมน จดทำาแบบสอบถามจากชาวบานบรเวณใกลเคยง

189

บทท 8


ฟ�รมโคนมของน�ยสมนก ชจตร - มโคนมทเลยงไว จำานวนทงสน 8 ตว - มบอบำาบดนำาเสย จำานวน 1 บอ ไมมปญหาเรองนำาเสย - เรองกลนเหมน จดทำาแบบสอบถามจากชาวบานบรเวณใกลเคยง ฟ�รมโคนมของน�ยบญสม เครอด - มโคนมทเลยงไว จำานวนทงสน 7 ตว - ไมมบอบำาบดนำาเสย - เรองกลนเหมน จดทำาแบบสอบถามจากชาวบานบรเวณใกลเคยง (3) ผลจ�กแบบสำ�รวจ พบวา ฟารมโคนมของนายวรยทธ แวววเศษ สำารวจทงหมด 32 หลงคาเรอน - ผลการสำารวจพบปญหาเหตรำาคาญ เรองกลนเหมน ระดบปญหามากทสด

รอยละ 26 รองลงมาเรองพาหะนำาโรคตางๆ /แมลงวน ระดบปญหามากทสด รอยละ 15 และมากรอยละ 21

- ผลการสำารวจปญหาทเกดขนกบความสามารถในการยอมรบกบปญหานนๆ เรองกลนเหมน พบวา ปญหาเพมขนและสามารถยอมรบได รอยละ 18 ปญหาเพมขนและไมสามารถยอมรบได รอยละ 29

- สรปผลขอมลความตองการใหแกปญหา เรองกลนเหมน ตองการใหแกไขมากทสด รอยละ 41 และเรองหาหะนำาโรค/แมลงวน รอยละ 29

ฟารมโคนมของนายโมรา เทพวรสข สำารวจทงหมด 9 หลงคาเรอน - ผลการสำารวจพบปญหาเหตรำาคาญ เรองกลนเหมน ระดบปญหาปานกลาง

รอยละ 32 รองลงมาเรองพาหะนำาโรคตางๆ/แมลงวน ระดบปญหาปารกลาง รอยละ 21 - ผลการสำารวจปญหาทเกดขนกบความสามารถในการยอมรบกบ

ปญหานนๆ เรองกลนเหมน พบวา ปญหาเพมขนและสามารถยอมรบได รอยละ 26 ปญหาเพมขนและไมสามารถยอมรบได รอยละ 21

- สรปผลขอมลความตองการใหแกปญหา เรองกลนเหมน ตองการใหแกไขมากทสด รอยละ 32 และเรองหาหะนำาโรค/แมลงวน รอยละ 26

ฟารมโคนมของนายบญสม เครอด นายอนทย ผลกจ และนายสมนก ชจตร สำารวจทงหมด 8 หลงคาเรอน เนองจากอยบรเวณใกลเคยงกน และสวนใหญเปนสวนยางและปา

190

บทท


- ผลการสำารวจพบปญหาเหตรำาคาญ เรองกลนเหมนระดบ รอยละ 13 และเรองพาหะนำาโรคตางๆ/แมลงวน รอยละ 13 สวนใหญไมพบปญหา

- ผลการสำารวจปญหาทเกดขนกบความสามารถในการยอมรบกบปญหานนๆ เรองกลนเหมน พบวา ปญหาไมเพมขน และสามารถยอมรบได รอยละ 13 เรองเสยงดง ปญหาไมเพมขน และสามารถยอมรบได รอยละ 25

- สรปผลขอมลความตองการใหแกปญหา เรองกลนเหมน ตองการใหแกไขระดบปานกลาง รอยละ 25 พบวาไมคอยประสบปญหาเหตรำาคาญ

จากทไดดำาเนนการตามขนตอนทงหมดแลว เทศบาลฯ ไดประชมคณะกรรมการตรวจสอบขอเทจจรง เพอชแจงสรปผลการตรวจสอบฟารมโคนมและหาแนวทางแกไขปญหากรณดงกลาว สรปผลการประชม จากแบบสอบถาม พบวา มปญหาเรองกลนเหมนจากมลสตว โดยเฉพาะฟารมของนายวรยทธ แวววเศษ และฟารมของนายโมรา เทพวรสข เพยง 2 ฟารมเทานน

จากนนจงไดมการเชญผประกอบการฟารมโคนมทง 5 ราย เขารวมประชมพรอมคณะกรรมการเพอชแจงขอเทจจรง พรอมทงสรปปญหา และเพอหาแนวทางแกไข ผลการประชมพบปญหาเหตรำาคาญทเกดขน คอ กลนเหมนของมลสตว ซงมาจากฟารมโคนมทเลยงโคเปนจำานวนตงแต 20 ตวขนไป และปญหาเสยงรบกวนจากสตวซงเกดจากฟารมโคนมทปลอยลกโคนมออกจากฟารม และพบวาเหตรำาคาญทเกดขนมความสมพนธกบระยะทาง คอ ยงใกลฟารมโคนมจะเรมพบกลนเหมนขน

(4) ขอสรปในก�รแกปญห�คว�มขดแยง

แนวทางการแกไขปญหาทเกดขนททางเทศบาลฯ แจงกบผประกอบการท

กอใหเกดเหตรำาคาญ ดำาเนนการแกไขปญหาของเหตรำาคาญ เรอง กลนเหมนของมลสตว

ทอาจเกดจากสาเหตการใชนำามลโคมารดตนไม และเรองเสยงรบกวนจากสตว ซงเกดจาก

การปลอยลกววออกจากฟารม โดยใหดำาเนนการปรบปรงและแกไขเหตรำาคาญ เปนระยะเวลา

3 เดอน ดงน ไมใหนำามลสตวมารดตนไม ไมใหมการเลยงเพม ปรบปรงเรองการบำาบดนำาเสย

และใหฟารมโคนมทกฟารมดำาเนนการจดการฟารมของตนเองใหเขาสมาตรฐานฟารม

ของกรมปศสตวโดยเรว และใหผประกอบการปฏบตตามเทศบญญต เรองการควบคม

กจการทเปนอนตรายตอสขภาพ พ.ศ. 2543 ขอ 6 (1-7) และปฏบตตามเทศบญญต

เรอง การควบคมเสยงหรอปลอยสตว พ.ศ.2543 ขอ 6 (1-6)

191

บทท 8


จากทเทศบาลฯ ไดดำาเนนการตามทไดกลาวมาแลวนน ปรากฏวา ผประกอบการฟารมโคนมทง 5 ราย ใหความรวมมอเปนอยางดในการปรบปรง แกไขปญหาตางๆ เหลานน ปฏบตตามเงอนไขตาม และขอตกลงทไดใหไวกบคณะกรรมการฯ และกบทางเทศบาลฯ เปนอยางด ทำาใหปญหาความขดแยงตางๆ ลดลงตามลำาดบ และยตลงไดในทสด

5.5 ก�รจดก�รคว�มขดแยงก�รใชคว�มเคมในก�รเพ�ะเลยงสตวนำ�ในพนทนำ�จด

สบเนองจากป พ.ศ. 2541 มการเลยงกงกลาดำาโดยใชวธบรรทกนำาเคมมาเลยงในพนทนำาจด จงทำาใหเกดผลกระทบตอผประกอบอาชพอนในพนทใกลเคยงนายชวน หลกภย นายกรฐมนตรจงไดมคำาสงนายกรฐมนตรท 2/2541 ลงวนท 22 กรกฎาคม 2541 เรองมอบอำานาจใหผวาราชการจงหวดปฏบตราชการแทนนายกรฐมนตร เพอระงบการเลยงกงกลาดำาระบบความเคมตำาในพนทนำาจดภายในเขตจงหวด

นายอมร อนนตชย ผวาราชการจงหวดจนทบร จงไดมคำาสงผวาราชการจงหวดจนทบร ท 1/2541 ลงวนท 14 สงหาคม 2541 เรองกำาหนดมาตรการเพอรกษาคณภาพสงแวดลอมในจงหวด หามมใหมการเลยงกงกลาดำาระบบความเคมตำาในพนทอำาเภอคชฌกฎ อำาเภอโปงนำารอน อำาเภอแกงหางแมว อำาเภอสอยดาว และอำาเภอมะขาม ทงอำาเภอ สวนอำาเภอเมอง อำาเภอทาใหม อำาเภอแหลมสงห อำาเภอขลง และอำาเภอนายายอาม หามไมใหเลยงกงกลาดำาระบบความเคมตำาในเขตพนทนำาจดทเปนแหลงเพาะปลกพช แหลงเลยงสตว และประมงนำาจด แหลงนำาจดธรรมชาต และแหลงชมชน จากการประกาศคำาสงของจงหวดจนทบรทไมมขอบเขตทชดเจน สงผลใหมผเลยงกงกลาดำาในพนทสวนบรเวณหมท 10 ตำาบลนายายอาม อำาเภอนายายอาม โดยการตอทอนำานำาทะเลมาใชในการเลยงกงกลาดำา ประชาชนทประกอบอาชพทำาสวนผลไมในพนทขางเคยงจงฟองนายอำาเภอนายายอามและโยธาธการจงหวดจนทบร ในขอหาเจาหนาทของรฐละเลยการปฏบตหนาท ซงศาลปกครองตดสนใหนายอำาเภอและโยธาธการมความผดตามทถกฟอง นายอำาเภอนายายอามจงสงหามเลยงกงในพนทดงกลาว และโยธาธการจงหวดจนทบร สงหามนำานำาทะเลผานทอมาใชเลยงกง

สำาหรบพนทนอกเขตชายฝงทะเลทมการเพาะเลยงสตวนำาโดยใชความเคมอยในปจจบน กำาหนดใหมมาตรการในการควบคมการเพาะเลยงสตวนำาโดยใชความเคมโดยเกษตรกรตองปฏบตดงน

192

บทท


1. ขนทะเบยน/ขออนญาตเพาะเลยงสตวนำาตามเงอนไขทกรมประมงกำาหนด2. หามมใหมการขยายพนทเลยงจากทมอยในปจจบน3. เลยงสตวนำาดวยระบบปดทสามารถควบคมการแพรกระจายความเคม และ

นำานำากลบมาใชใหม4. ความเคมในการเรมตนเลยงไมเกน 5 พพทในพนทตำาบลสนามไชยความขดแยงทเกดขน คอ ระหวางกลมผเลยงกงขาว

(เปลยนจากกงกลาดำา) และกลมผทำานาขาว ในหมท 5 ซงเปนหมบานเดยวทพนทในการประกอบอาชพทง 2 นนอยใกลเคยงกน ทำาใหผทำานาขาวประสบความเสยหายจากการทความเคมจากนากงแพรกระจายลงสนาขาว สงผลใหดนในนาขาวมความเคมเพมขน (pH ทเหมาะสมตอการปลกขาว คอ 4.8-7.0) ซงจะทำาใหขาวมปลายใบสขาว บางใบแหงเปนแถบๆ จะเกดกบใบแกกอนแลวจงลามมาทใบทกำาลงเจรญเตบโต ขาวชะงกการเจรญเตบโตและการแตกกอลดลง มกเกดเปนหยอมๆ ในแปลง

จงตองมการจดประชมประชาคมตำาบลสนามไชย เพอรบฟงความคดเหนการจดทำาขอมล เพอกำาหนดแนวเขตระงบการใชความเคมในการเพาะเลยงสตวนำา ในเขตพนทนำาจดของตำาบลสนามไชย เมอวนท 25 ตลาคม พ.ศ. 2554 ณ วดสนามไชย ตำาบลสนามไชย อำาเภอนายายอาม จงหวดจนทบร โดยมนายอำาเภอนายายอามเปนประธาน มภาครฐและภาคประชาชนเขารวม ดงน เกษตรอำาเภอ ประมงอำาเภอ นายกองคการบรหารสวนตำาบล ประธานชมรมผเลยงกงจนทบร ผแทนสภาเกษตรในเขตอำาเภอ ผแทนกลมเกษตรผเพาะเลยงกงในเขตอำาเภอ ผอำานวยการสถานพฒนาทดนจงหวดจนทบร ประมงจงหวดจนทบร กลมผปลกขาวและกลมผเลยงกง

(1) ก�รกอรป ปจจยและเงอนไขทผลตอก�รเกดคว�มขดแยง เกดจากกลมผปลกขาวเรมไดรบความเสยหายจากการทความเคมจากนากง

แพรเขาสพนทนาขาว ทำาใหตนขาวมปลายใบสขาว บางใบแหงเปนแถบๆ จะเกดกบใบแกกอนแลวจงลามมาทใบทกำาลงเจรญเตบโต ขาวชะงกการเจรญเตบโตและการแตกกอลดลง ทำาใหผลผลตลดลง กลมผปลกขาวจงรวมตวกนเพอเรยกรองให สวนราชการเขาไปดแลชวยเหลอแกไขปญหา

(2) ก�รบรห�รจดก�รคว�มขดแยง อำาเภอนายายอาม จงประสานกบองคการบรหารสวนตำาบลสนามไชย

จดประชมประชาคมตำาบล เพอรบฟงความคดเหนการจดทำาขอมล การกำาหนดแนว

193

บทท 8


เขตระงบการใชความเคมในการเพาะเลยงสตวนำา ในเขตพนทนำาจดของตำาบลสนามไชย เมอวนท 25 ตลาคม พ.ศ. 2554 ณ วดสนามไชย ตำาบลสนามไชย อำาเภอนายายอาม จงหวดจนทบร โดยมนายอำาเภอนายายอามเปนประธาน มภาคราชการและภาคประชาชนเขารวมประชม โดยเฉพาะกลมผปลกขาวและกลมผเลยงกง

(3) ขอสรปในก�รแกปญห�คว�มขดแยง ผลจากการประชมประชาคม คอ มการตกลงแบงเขตกนอยางชดเจนโดย

การยนยอมของทง 2 ฝาย หากพนทใดทมการเพาะเลยงสตวนำาอยกอนแลว ใหดำาเนนการเลยงตอไป โดยเมอกำาหนดแนวเขตทชดเจนแลว พนททมการเพาะเลยงสตวนำาทใชความเคมนน จะลำาเลยขอบเขตทกำาหนดไวไมไดโดยเดดขาด เพอไมใหเกดผลกระทบทงผเลยงสตวนำา และผเพาะปลกพช หากผเลยงกงฝาฝนไปเลยงกงนอกเขต จะไมสามารถขอใบรบรองการปฏบตทางการเพาะเลยงสตวนำาทด จากกรมประมงได ซงจะสงผลใหไมสามารถซอลกกงมาเลยงไดและขายกงไมไดอกดวย และหากผทำานาขาวเขาไปทำานาในเขตเพาะเลยงสตวนำา หากเกดความเสยหายขนจะไมสามารถรองเรยนใดๆ ได ทำาใหผขดแยงทง 2 ฝาย พอใจกบขอตกลงและสามารถอยรวมกนในชมชนไดตอไป

5.6 กรณศกษ� ก�รจดก�รคว�มขดแยงเกยวกบก�รจดตงโรงง�นผลตแปงมนสำ�ปะหลง

(1) ส�เหต ปจจยและเงอนไขทมผลตอก�รเกดคว�มขดแยง กรณการเขามาจดตงโรงงานผลตแปงมนสำาปะหลง สงผลกระทบตอประชาชน

ในเขตพนทตงโรงงานและพนทใกลเคยง เกดเปนประเดนถกเถยงกนระหวางฝายสนบสนนและฝายคดคานกบการจดตงโรงงานอตสาหกรรมดงกลาว เชน เรองนำาเสย เรองปญหาเรองกลน เรองการจางแรงงาน เปนตน ปญหาความขดแยงเรมจะยดเยอบานปลาย หากยงหาขอยตไมได ประชาชนบางสวนยงลงเลกบการตดสนใจหากมการลงประชามตเกดขนจะเลอกสนบสนนหรอคดคานการจดตงโรงงานผลตแปงมนสำาปะหลงแหงนหรอไมอยางไร เนองจากขอมลขาวสานทประชาชนไดรบยงไมเพยงพอตอการตดสนใจ บางคนบางกลมไดเพยงแตเฝามองดสถานการณและความเคลอนไหวของทงฝายสนบสนนและฝายคดคาน วาจะนำาหลกการเหตผลใดเขามาชวยเสรมสนบสนนแนวคดของตนเอง มการชมนมของฝายคดคาน มการนำารถตดเครองเสยง

ประกาศและยนหนงสอคดคานการเขามาของโรงงานอตสาหกรรม

194

บทท


จากปญหาดงกลาวขางตน กอใหเกดความขดแยงระหวาประชาชนในพนทเขตเทศบาลตำาบลทบชาง อำาเภอเขาสอยดาว จงหวดจนทบร ทไดรบผลกระทบ ประเดนการเขามาเพอจะจดตงโรงงานผลตแปงมนสำาปะหลง ในหม 12 ตำาบลทบชาง จนเปนเหตใหเกดเรองรองเรยนตอเทศบาลฯ ของฝายผคดคานการตอตงโรงงานดงกลาว เพอใหเทศบาลฯ ไดดำาเนนการจดการกบปญหาและความขดแยงทเกดขนในตำาบล

โรงงานแปงมนสำาปะหลงเปนโรงงานแปรรปผลตผลการเกษตร ประเภทหนงเทานน ขนตอนการผลตไมมสารเคม ทเปนอนตรายใดทเกยวของ ผลผลตเปน ผงแปง โดยจะนำาไปเพอบรโภคของคน สตว และอตสาหกรรมอนๆ อกมากมาย อยางไรกตาม ประชาชนเคยมประสบการณจากกลนเหมนของโรงงาน ทยงไมมระบบบำาบดทเหมาะสม จงขออธบายกระบวนการเกดกลนเหมนและการแกไขของบรษทฯ ดงน ในกระบวนการผลตมของเหลอจากระบบ คอ นำาลางมนสำาปะหลง และนำาทเหลอจากการแยกแปงออกแลว ยงมแปงและนำาตาลหลงเหลออยมาก จงเรยกวา “นำาเสย” นำาเสยนหากนำามาบำาบดโดยบอธรรมชาต ตองใชบอขนาดใหญ หลายบอ เมอจรนทรย ยอยสลายแปง และนำาตาล จะเกดแกส คอแกสชวภาพ ซงสามารถใชแทนเชอเพลงได และจะมกลนเหมนจากแกสไขเนา แตเมอเกดแกสมากๆ และมลมพดพาไปยงชมชน จะกอความเดอดรอน รำาคาญ โดยการแกไขปจจบน มเทคโนโลยทเรยกวา ระบบ ไบ โอ แกส คอการทำาบอบำาบดดวยระบบปด คอ นำานำาเสยมาปรบปรงคณภาพใหเหมาะสมตอการเจรญเตบโตของจรนทรย แลวนำาเขาหมกในบอทการปดคลม มดชด เพอกกเกบแกสมเทนมคณสมบตตดไฟไดทความเขมขนของมเทน รอยละ 60 ทเกดขนทงหมดไว โดยการออกแบบดวยวสดตางๆ เมอเกดแกสสะสมมากพอแลว กสบแกสผานระบบทอ ไปใชแทนเชอเพลง เชน นำามน ฟน ถานหน ดวยวธการน โรงงานกจะสามารถลด การนำามน ลดการตดไม และลดปญหาแกสเรอนกระจก และทสำาคญคอ ไมมกลนเหมนรบกวนอกตอไป โรงงานยงสามารถขาย คารบอน (คารบอนเครดต) ใหกบประเทศอตสาหกรรม นำาเงนตราเขาประเทศไดอกดวย ซงระบบ ไบ โอ แกส น บรษทฯ ไดทำาขอตกลง กบประชาชน ตำาบลทบชาง เมอวนท 20 มกราคม พ.ศ. 2552 โดยตองสรางระบบใหเสรจกอนการเปดผลตแปง และจากรายงานผลการการศกษาดงาน ของเทศบาลตำาบลทบชาง เมอวนท 5 กมภาพนธ พ.ศ. 2552 ณ โรงงาน บรษท พ ว ด จำากด จงหวดนครราชสมา ยนยนวาไมมกลนเหมน และนำาทผานการบำาบดแลว

195

บทท 8


(2) ปญห�และอปสรรคในก�รจดก�รคว�มขดแยง

1. คนสวนนอยไมมโอกาสไดชแจงถงปญหาและผลกระทบทเกดขน

2. คนสวนใหญเชอผนำาทงทเปนทางการและไมเปนทางการ ทำาใหชาวบาน

ไมไดแสดงความคดเหนทแทจรง

3. ชาวบานไมแสดงความตองการอยางแทจรง แตใชระบบคนสวนใหญ

ทำาอะไรแลวทำาตาม

(3) ขอสรปในก�รแกปญห�คว�มขดแยง

แนวทางการแกไขปญหาทเกดขนททางเทศบาลฯ ไดจดเวทรบฟงความ

คดเหนของประชาชน เพอหาขอยตในปญหาความขดแยง สดทายกมการลงประชามต

เสยงสวนใหญมความเหนใหมการกอสรางโรงงานไดแตตองมการทำาขอตกลงกน

เปนลายลกษณอกษร

โดยชาวบานไดมขอเสนอกบทางบรษท 5 ขอ ซงทางบรษทไดยอมรบ

ขอเสนอทงหมด พรอมทงไดมการลงนามทำาสญญากนระหวางตวแทนชาวบาน กบ

ตวแทนของโรงงานฯ ไดแก

1. ตองมระบบบำาบดนำาเสย ไบโอแกส กอนเปดโรงงานและหามปลอย

นำาเสยทไมบำาบดลงคลอง

2. ตองขดสระนำาไวใชเองตอน ฤดแลง ไมแยงนำากบเกษตรกร

3. ตองซอมนสำาปะหลงในพนทกอนในราคายตธรรม

4. ตองจางพนกงานจากคนในพนทเขตตำาบลทบชางกอน

5. ตองชวยเหลอดแลวด โรงเรยน ประปา ไฟฟา ฯลฯ

จากทเทศบาลตำาบลฯ ไดดำาเนนการตามทไดกลาวมาแลวนน ปรากฏวา

ประชาชนฝายสนบสนนและฝายคดคาน ใหความรวมมอเปนอยางดในการยอมรบ

ขอเสนอของทาง บรษทฯ เมอมการจดตงโรงงานแลวจะมวธการปองกนปรบปรงแกไข

ปญหาตาง ๆ ทจะเกดขนตามมาและรบขอเสนอทจะปฏบตตามเงอนไขตามททำา

ขอตกลงกนไว ทำาใหปญหาความขดแยงตาง ๆ ลดลงตามลำาดบ และยตลงไดในทสด

ซงจนถงปจจบนปญหาเรองรองเรยน และความขดแยงในกรณดงกลาวไดยตลงแลว

196

บทท


เอกส�รอ�งองกมลทพย คงประเสรฐอมร. “ภมปญญาชาวบานในการจดการทรพยากรปาชายเลน ตำาบล

บางขนไทร จงหวดเพชรบร.” จลส�รไทยคดศกษ� 18,1 (สงหาคม – ตลาคม 2544).

กรมการปกครอง. 2540. คมอปฏบตง�นเกยวกบทดนส�ธ�รณะประโยชน ทร�ชพสด และ

ก�รใหเครองหม�ยตอบแทนผชวยเหลอร�ชก�รพลเรอน. กรงเทพมหานคร : ม.ป.ท.

กรมทดน. 2555. ร�ยง�นประจำ�ปกรมทดน. กรงเทพมหานคร : โรงพมพกรมทดน.

กรมกมล มหทธนวศลย. 2543. “ก�รจดก�รคว�มขดแยงในป�ชมชนของช�วปก�เกอญอ

ในจงหวดแมฮองสอน.” วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการพฒนาสงคม

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม.

กญทยา ใจกลางดก. 2543. “ศกยภ�พของชมชนในก�รจดก�รคว�มขดแยงทไดรบอทธพล

จ�กองคกรภ�ยนอกชมชน.” วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการศกษา

นอกระบบบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม.

ครสโตเฟอร ดบเบลย มวร. 2542. กระบวนก�รเจรจ�ไกลเกลยคนกล�ง : ยทธศ�สตร

ก�รนำ�ไปใชเพอแกปญห�คว�มขดแยง. แปลโดย วนชย วฒนศพท สวทย เลา

หศรวงศ และวงศา งด. ขอนแกน : สถาบนสนตศกษา มหาวทยาลยขอนแกน.

งามพศ สตยสงวน. 2532. หลกม�นษยวทย�วฒนธรรม. พมพครงท 4. กรงเทพมหานคร :

รามาการพมพ. จาตพจน รฐกจรงโรจน. 2545. “ก�รจดก�รคว�มขดแยงระหว�งรฐกบประช�ชน : กรณ

เขอนป�กมล.” วทยานพนธรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต สาขารฐประศาสนศาสตร บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม.

จำานง อดวฒนสทธ และคณะ. 2545. สงคมวทย�. พมพครงท 10. กรงเทพมหานคร : สำานกพมพมหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

จระพรรณ กาญจนจตรา. 2526. คมอก�รพฒน�ชมชน. กรงเทพมหานคร : รงศลปการพมพ.จมพล หนมพานช. 2547. ผนำ� อำ�น�จ และก�รเมองในองคก�ร. พมพครงท 2. นนทบร :

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. ฉลาดชาย รมตานนท. 2527. ผเจ�น�ย. กรงเทพมหานคร : พายพออฟเซทปรนท.ฉววรรณ วรรณประเสรฐ. 2522. สงคมไทย. กรงเทพมหานคร : แพรพทยา. ชยพร วชชาวธ. “การพฒนาจรยธรรมตามทฤษฎการเรยนรทางสงคม.” ว�รส�รครศ�สตร

11,4 (2526) : 22-23.ไชยนต รชชกล. 2545. คว�มขดแยงในบรบทของสนตศกษ� : สนตศกษ� เอกส�รก�รสอนชด

วช�สนตศกษ� หนวยท 1-7. นนทบร : มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

197

บทท 8


ดนพล ไชยสนธ และคณะ. 2547. สทธชมชนทองถน ภ�คอส�น. กรงเทพมหานคร : นตธรรม. ดรณ จงประสทธกล. 2544. “คว�มขดแยงระหว�งเจ�หน�ทป�ไมกบชมชนในก�รจดก�ร

ทรพย�กรป�ไม : กรณศกษ�เขตรกษ�พนธสตวป�ดอยผ�ช�ง.” การคนควาแบบอสระ ศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการจดการมนษยกบสงแวดลอม บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม.

ดารณ พานทอง พาลสข และสรเสกข พงษหาญยทธ. 2545. ทฤษฎก�รจงใจ. พมพครงท 6. กรงเทพมหานคร : มหาวทยาลยรามคำาแหง.

เทศบาลตำาบลเพ อำาเภอเมอง จงหวดระยอง. (เอกสารเผยแพร)เทศบาลตำาบลมะขาม อำาเภอมะขาม จงหวดจนทบร. (เอกสารเผยแพร)เทศบาลเมองตราด จงหวดตราด. (เอกสารเผยแพร)ไท โรจนนรตนจนดา. 2542. “ก�รจดก�รทดนส�ธ�รณประโยชนในเขตเทศบ�ลนครเชยงใหม :

กรณศกษ�แขวงก�วละ.” การคนควาแบบอสระ หลกสตรศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการจดการมนษยกบสงแวดลอม บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม.

ธวช ปณโณทก. 2531. ทศท�งหมบ�นไทย. กรงเทพมหานคร : สำานกงานหมบาน. นธ เอยวศรวงศ, บรรณาธการ. 2536. คนธรรมดา. ขอนแกน : สถาบนวจยและพฒนา

มหาวทยาลยขอนแกน.บรรพต ตนธระวงศ. 2547. “ก�รเจรจ�ไกลเกลย ระงบคว�มขดแยงในระบบก�รแพทย

และส�ธ�รณสข ท�งเลอกใหมทท�ท�ยในโลกยคปจจบน.” เอกสารคำาบรรยายปทมรตน ตอวงศ. 2543. “ก�รจดก�รคว�มขดแยงของชมชนชนบทเชยงใหม.”

วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการศกษานอกระบบ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม.

ประเวศ วะส. 2530. ก�รสร�งสรรคภมปญญ�ไทยเพอก�รพฒน�. กรงเทพมหานคร : หมบาน. . 2538. “สภ�พสงคมไทยและคว�มจำ�เปนในก�รแกปญห�อย�งสนต.” รายงานการสมมนาหวขอความขดแยงในสงคมไทย : แนวทางแกไขอยางสนต โดย สถาบนสนตศกษา มหาวทยาลยขอนแกน จงหวดขอนแกน.

ประสาร มาลากล ณ อยธยา. 2530. “ตางคนตางคด ตางจตตางใจ.” ใน สนตศกษ�กบก�รแกไขปญห�คว�มขดแยง, บรรณาธการโดย วลย อารณ. กรงเทพมหานคร : คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ประสทธ คณรตน และคณะ. 2538. ก�รศกษ�คว�มขดแยงของก�รใชทรพย�กรท�งธรรมช�ตในภ�คตะวนออกเฉยงเหนอ. ขอนแกน : สถาบนวจยและพฒนา มหาวทยาลยขอนแกน.

“พจน�นกรมฉบบร�ชบณฑตยสถ�น พ.ศ.2542.” 2546. กรงเทพมหานคร : นานมบคสพบลเคชนส.

198

บทท


“พจน�นกรมศพทสงคมวทย�องกฤษ พ.ศ.2542.” 2546. กรงเทพมหานคร : นานมบคสพบลเคชนส.

พรชย ปรชาปญญา. 2544. ภมปญญ�พนบ�นเกยวกบระบบนเวศวนเกษตรบนแหลงตนนำ�ลำ�ธ�รในภ�คเหนอ. เชยงใหม : สถาบนวจยลมนำาดอยเชยงดาว กลมลมนำา สวนวจยและ พฒนาสงแวดลอมปาไม สำานกวชาการปาไม กรมปาไม.

พทยา สายห. 2522. คว�มเข�ใจเกยวกบกลไกท�งสงคม. พมพครงท 2. กรงเทพมหานคร : โรงพมพกรงสยามการพมพ.

พชย รตนพล. 2544. รายงานการสมมนาโตะกลม “รฐบ�ลใหมกบก�รจดก�รคว�มขดแยงในสงคม.” โดย สถาบนพระปกเกลา กรงเทพมหานคร.

มารค ตามไท. 2540. “ก�รจดก�รคว�มขดแยงโดยสนตวธ.” เอกสารประกอบการบรรยาย วนท 5 พฤศจกายน 2540 ณ สำานกงานสภาความมนคงแหงชาต กรงเทพมหานคร.

ยศ สนตสมบต. 2542. คว�มหล�กหล�ยท�งชวภ�พและภมปญญ�ทองถนเพอก�รพฒน�อย�งยงยน. เชยงใหม : ภาควชาสงคมวทยาและมานษยวทยา คณะสงคมศาสตร

มหาวทยาลยเชยงใหม. รชนกร เศรษโฐ. 2523. สงคมวทยาชนบท. กรงเทพมหานคร : ไทยวฒนาพานช. “รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2550.”วนชย วฒนศพท. 2547. คว�มขดแยง : หลกก�ร และเครองมอแกปญห�. พมพครงท 2.

นนทบร : สถาบนพระปกเกลา. วรช วรชนภาวรรณ. 2532. หลกก�รพฒน�ชมชน : ก�รพฒน�ชมชนประยกต.

กรงเทพมหานคร : โอเดยนสโตร.สถาบนสนตศกษา มหาวทยาลยขอนแกน. 2540. รายงานการวจย “กรณศกษ�ก�รปองกน

และแกไขคว�มขดแยงทเกยวกบนโยบ�ยของรฐ และกจกรรมของรฐในชมชน.” โดย สถาบนสนตศกษา มหาวทยาลยขอนแกน.. 2545. รายงานการสมมนา “ทศท�งก�รจดก�รคว�มขดแยงของสงคมไทย วพ�กย ประช�พจ�รณ สร�งส�นท�งเลอกใหม.” วนท 21-22 พฤศจกายน 2544 ณ โรงแรมมราเคล แกรนด คอนเวนชน กรงเทพมหานคร.

สนธยา พลศร. 2545. หลกสงคมวทย�. กรงเทพมหานคร : โอเดยนสโตร. สนท สมครการ. 2525. ก�รเปลยนแปลงท�งวฒนธรรมกบก�รพฒน�ก�รของสงคม.

กรงเทพมหานคร : โอเดยนสโตร. สมพร เทพสทธา. 2541. ภ�วะวกฤตของสงคมในปจจบน. กรงเทพมหานคร : สภาสงคม

สงเคราะห แหงประเทศไทย.

199

บทท 8


สมศกด สามคคธรรม. 2553. ก�รจดก�รคว�มขดแยงและก�รมสวนรวม. กรงเทพมหานคร : มหาวทยาลยเกรก

สมยศ นาวการ. 2538 ก. ก�รบรห�ร. พมพครงท 2. กรงเทพมหานคร : สำานกพมพดอกหญา.. 2538 ข. พฤตกรรมองคก�ร. กรงเทพมหานคร : สำานกพมพดอกหญา. . 2543. ก�รบรห�รและพฤตกรรมองคก�ร. พมพครงท 2. กรงเทพมหานคร : สำานกพมพบรรณกจ 1991.

สมศกด ศรสนตสข. 2538. สงคมวทย�ชมชน : หลกก�รศกษ�วเคร�ะหและปฏบตง�นชมชน. พมพครงท 2. ขอนแกน : มหาวทยาลยขอนแกน.

สภางค จนทวานช. 2547 ก. ก�รวเคร�ะหขอมลในก�รวจยเชงคณภ�พ. พมพครงท 6. กรงเทพมหานคร : จฬาลงกรณมหาวทยาลย.. 2547 ข. วธวจยเชงคณภ�พ. พมพครงท 6. กรงเทพมหานคร : จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

เสนห จามรก และ ยศ สนตสมบต. 2544. ป�ชมชนในประเทศไทย แนวท�งก�รพฒน�. กรงเทพมหานคร : สถาบนชมชนทองถนพฒนา.

เสรมศกด วศาลาภรณ. 2534. คว�มขดแยงก�รบรห�รเพอคว�มสร�งสรรค. พมพครงท 2. กรงเทพมหานคร : กนฮอ แกรมม.

อานนท กาญจนพนธ. 2539. พลวตของชมชนในก�รจดก�รทรพย�กร : กระบวนทศนและนโยบ�ย. กรงเทพมหานคร : สำานกงานกองทนสนบสนนการวจย. . 2544. มตชมชน วธคดทองถน ว�ดวย สทธ อำ�น�จ และก�รจดก�รทรพย�กร. กรงเทพมหานคร : สำานกงานกองทนสนบสนนการวจย.

องคการบรหารสวนตำาบลสนามไชย อำาเภอนายายอาม จงหวดจนทบรMahanty, Sango and others. 2006. “Promoting Equity : A challenge in the implementation

cmmunity-based forest management strategy in the Philippines.” In Hanging in the Balance : Equity in Community-Based Natural Resource Management in Asia, Pp 162-181. Edited by Bacalla ,T. Domingo. Bangkok : RECOFTC.

Bandura, A. 1977. Social Learning Theory. Englewood Cliffs,N.J. : Prentice-Hall. Chidhakwa, Zvidzai. 2003. “Managing Conflict around contested natural resources :

A case study of Rusitu valley area, Chimanimani, Zimbabwe.” In Natural resource conflict management case studies: an analysis of power, participation and protected areas, Pp 183-206. Edited by A. Peter Castro and Erik Nielsen. Rome : Food and Agriculture Organization of The United Nations.

200

บทท


Djajanti, Diah and Perhutani, Perum. 2006. “Managing forest with community (PHBM) in Central Java : Promoting equity in access to NTFPs.” In Hanging in the Balance : Equity in Community-Based Natural Resource Management in Asia, Pp 162-181. Edited by Sango Mahanty. Bangkok : RECOFTC.

Follett, M. 1997. “Constructive conflict” In Dynamic administration: The collected papers of Mary Parker Follett, Pp 30-49. Edited by H.C. Metcalf and L. Urwick New York : Harper & Rows.

Reychler, Luc and Paffenholz,Thania, Eds. 2001. Peacebuilding : A field guide. Colorado : Lynne Rienner Publishers,Inc.

Rose, D. “For David Lockwood.” The british journal of sociology 47,3 (1996) : 385-396. Stephen P. Robbins. “Conflict Management’ and ‘Conflict Resolution’ Are Not Synonymous

Terms,” California Management Review (2005).Strauss, Anselm L. and Juliet Cobin. 1990. Basics of Qualitative Research : Grounded

Theory and Procedures and Technique. Newbury Park : Sage Publication.San, Socheat Leakhena., Eds. 2006. Indicating success : Evaluation of community

protected areas in Cambodia. Hanging in the balance : Equity in community-based natural resource management Asia. Bangkok : RECOFTC and East-West center.

Simmel, Georg. 1995. Conflict and the web of group Affiliations. IL : Free Press. Sithong,Thongmanivong. 2006. “Impact of cash crops on rural livelihoods : A case study

from Muang Sing,Luang Namtha Province,Northern Lao PDR.” In Hanging in the balance : Equity in community-based natural resource management in Asia, Pp 106-121. Edited by Sango Mahanty. Bangkok : RECOFTC and East-West Center.

Soontornwong, Somying. 2006. “Improving rural livelihood through CBNRM : A case of self-organization in community management in Thailand.” In Hanging in the balance : Equity in community-based natural resource management in Asia, Pp 182-199. Edited by Sango Mahanty. Bangkok : RECOFTC and East-West Center.

Tillett, G.J. 1991. Resolving conflict -a practical approach. South Melbourne : Sydney University Press.

Turner, Jonathan. 2002. The structure of sociological Theory. Chicago, llli : Dorsey.Vandergeest, Peter. “Property rights in the protected areas : Obstacles to community

involvement as solution in Thailand.” Environmental Conservation 23,3 (1996) : 259-268.

บทที่ - rom phruek journal krirk...

Documents