PIHAK BERKUASA TEMPATAN/ PIHAK BERKUASA TEMPATAN/ KERAJAAN TEMPATANKERAJAAN TEMPATAN

PENGENALAN:

Kerajaan Tempatan (KT)/ penguasa tempatan di luar Wilayah Persekutuan merupakan perkara di bwh bidang kuasa Kerajaan Negeri (KN).

KT di Wilayah-wilayah Persekutuan (WP) Kuala Lumpur, Labuan dan Putrajaya terletak di bwh kuasa Kerajaan Persekutuan (KP).

Tujuan asas/ utama penubuhan KT: a) Membantu KN dlm bidang pentadbiran dan penggubalan

undang -undang kecil (undang-undang subsidiari).b) Memberi peluang kpd penduduk tempatan mengambil bahagian dlm pentadbiran kwsn mereka.

Tujuan lain KT:

a) Menyediakan kemudahan rekreasi dan perkhidmatan

utk penduduk setempat. b) Memastikan keputusan dibuat dgn cepat dan selaras

dgn keperluan penduduk setempat.

Menurut Akta KT 1976, hanya terdpt 3 jenis KT:

a) Majlis Bandar Raya (MBR)/ Dewan Bdr Raya(DBR).

b) Majlis Perbandaran (MP). Kwsn bdr

c) Majlis Daerah (MD). Kwsn luar bdr

Kini, terdpt 145 Pihak Berkuasa Tempatan di Malaysia:

a) 9 buah MBR

b) 32 buah MP

c) 104 buah MD

BIDANG KUASA KERAJAAN NEGERI DAN KERAJAAN PERSEKUTUAN TERHADAP KERAJAAN TEMPATAN Antara kuasa Kerajaan Negeri(KN) terhadap Kerajaan Tempatan:

a) Mengawal sempadan dan status perbandaran.b) Melantik dan memecat ahli-ahli Majlis-majlis Penguasa Tempatan termasuk ketua serta timbalan penguasa tempatan.c) Meluluskan belanjawan dan pinjaman KT.d) Memberi arahan tentang pelaksanaan dasar agar dpt dipatuhi oleh KT.e) Mengesahkan undang-undang kecil yg dibuat atau dipinda oleh KT.f) Menggubal sebahagian Akta Kerajaan Tempatan 1976 jika difikirkan sesuai.

g) Memindakan semua atau sebahagian kuasa KT kpd Menteri Besar/ Ketua Menteri.

Kerajaan Persekutuan (KP) melalui Akta Kerajaan Tempatan memberi kuasa kpd parlimen utk melakukan perkara berikut:a) Menggubal dasar/ undang- undang KT bagi tujuan keseragaman. b) Memberi khidmat nasihat termasuk khidmat nasihat teknikal.

c) Menyalurkan peruntukan kewangan kpd KT.

Kuasa Autonomi Kerajaan Tempatan. KT terletak di bwh bidang kuasa KN. Namun, KT diberi kuasa menggubal undang-undang kecil berasaskan:

a) Akta Kerajaan Tempatan 1976

b) Akta Perancangan Bdr dan Desa 1976

c) Akta Jalan, Parit dan Bangunan 1974 Fungsi utama KT:

a) Memberi perkhidmatan pembersihan longkang dan sampah dan memotong rumput.

b) Mengawal, menyewa ,dan mengurus gerai mkn, pasar, pasar mlm/ pekan sehari.

c) Membina dan menyenggara kemudahan rekreasi seperti kolam renang, gimnasium dan tmn kanak-kanak.

d) Membina lampu trafik, pondok menunggu bas dan tempat letak kereta.

e) Mengutip cukai harta benda, cukai, dan bayaran perkhidmatan

f) Mengeluarkan lesen kedai mkn, penjaja, lesen pusat hiburan, permit pertunjukan hiburan dan lain-lain.

g) Mengubal undang-undang kecil kwsn dan dikuatkuasakan apabila KN dan KP setuju.h) Menubuhkan Kumpulan Wang Pihak Berkuasa Tempatan (KWPBT) dan kawal akaun tersebut tetapi belanjawan tahunannya mesti mendpt kelulusan KN.i) Menerima dan melaksanakan arahan-arahan KN.

Fungsi biasa KT:a) Memberi perkhidmatan kpd masyarakat.b) Menjadi wakil kwsnnya dlm membangkitkan isu tertentu.c) Berperanan sebagai penyelaras kerajaan utk memelihara undang-undang dan peraturan masyarakat.

Namun, tugas-tugas KT terbahagi kpd 4 bentuk:a) Memberi perlindungan kpd penduduk.b) Menyediakan alam sekitar yg sihat.c) Menggalakkan perniagaan dan aktiviti setempat.d) Menyediakan pelbagai perkhidmatan dan kemudahan.

Bentuk tugas Kerajaan Tempatan

Bentuk Jenis aktiviti

Perlindungan Mengawal kebersihan dan keselematan dgn mengawal pencemaran air dan udara, membuat pemeriksaan makanan dan ubat-ubatan di kedai serta pemeriksaan timbang dan sukatan di pasar-pasar.

Alam sekitar Membuat perancangan penggunaan tanah secara optimum utk mengekalkan keseimbangan sistem ekologi melalui penyediaan pdg rekreasi, parit dan saluran najis/ pembentungan, tali air serta kawalan banjir.

Perniagaan/

Perdagangan

Menggalakkan aktiviti ekonomi setempat sebagai sumber hasil utk KT melalui pembinaan pasar,ruang perniagaan, tempat berjaja dan sebagainya.

Perkhidmatan Menyediakan perkhidmatan pembayaran utk elektrik, air dan sebagainya.

Jenis-jenis Kerajaan Tempatan. Jenis KT

Kriteria

Majlis Bandar Raya (MBR) Majlis Perbandaran (MP)

Majlis Daerah

(MD)

Penubuhan Melalui undang-undang khas. Diluluskan oleh Majlis Negara bagi KT Mesti pusat pentadbiran negeri yg telah dinaik taraf.

Melalui (enakmen) undang-undang biasa. Terletak di Pusat bandar

Melalui (enakmen) undang-undang biasa Terletak di luar bdr.

Diketuai oleh Datuk Bandar Yang Dipertua Majlis Pegawai Daerah

Tempoh perkhidmatan

2 tahun 1 tahun 1 tahun

Bilangan penduduk

lebih 300 000 org lebih 100 000 org kurang 100 000 org

Sumber kewangan setahun

lebih RM 80 juta lebih RM 10 juta kurang RM 10 juta

Contoh Dewan Bdr Raya KL Majlis Bdr Raya Ipoh Majlis Bdr Raya JB

Majlis Perbandaran Petaling Jaya (MPPJ) Majlis Perbandaran Nilai

Majlis Daerah Cameron

Highlands Majlis Daerah Maran

Struktur Organisasi Kerajaan TempatanKERAJAAN TEMPATANKERAJAAN TEMPATAN

Unit PentadbiranUnit Pentadbiran

Unit Perancangan Pembangunan dan Penyelarasan

Unit Perancangan Pembangunan dan Penyelarasan Unit Penyelidikan dan NasihatUnit Penyelidikan dan Nasihat Unit TeknikalUnit Teknikal

Bangunan Bangunan

TaksiranTaksiran

JuruteraJurutera

Undang-undangUndang-undang

KesihatanKesihatan

Saluran Najis dan PerparitanSaluran Najis dan Perparitan

Bahan Buangan PepejalBahan Buangan Pepejal

KAKITANGAN KERAJAAN TEMPATAN

Unit-unit Pentadbiran

Pentadbiran Datuk Bdr/ Yang Dipertua Majlis/ Pegawai Daerah, Anggota-anggota Majlis, Setiausaha (Ketua Eksekutif), Ketua dan Timbalan Ketua Pengarah Tingkat Tertinggi

Perancangan Pembangunan dan Penyelarasan

Ketua Penolong Pengarah Satu

Penyelidikan dan Nasihat Ketua Penolong Pengarah Dua

Teknikal Jurutera Kesihatan Umum

Saluran Najis dan Perparitan Jurutera Kesihatan Umum (saluran najis) dan Jurutera Kesihatan Umum (perparitan)

Bahan Buangan Pepejal Jurutera Kesihatan Umum

Jawatan penting dlm sesebuah KT

Jawatan Ciri

Datuk Bdr/ Yang Dipertua Majlis/

Pegawai Daerah

Dilantik oleh KN dan boleh disandang oleh Menteri Besar/ Ketua Menteri. Di Wilayah Persekutuan, jawatan dilantik oleh Menteri Wilayah persekutuan Tugas utama: Mempengerusikan mesyuarat dan memanggil mesyuarat.

Setiausaha Pegawai utama yg memastikan kelancaran pentadbiran KT. Dilantik oleh KN/ KT.

Pegawai-pegawai Terbahagi kpd 2 kumpulan:

a) pegawai profesional (teknikal)

b) pegawai pentadbiran Terdiri drpd 8-24 org.

Ahli-ahli Berkhidmat selama 3 tahun

Sumber Kewangan Kerajaan Tempatan Tujuan Kerajaan Persekutuan memberi peruntukan kewangan

tahunan kpd KT:

a) Membantu KT menyusun semula pentadbiran

b) Mendptkan alat dan jentera agar dpt memberi perkhidmatan berkesan kpd penduduk.

Kriteria yg diambil kira KP dlm memberi kewangan kpd KT:

a) Bilangan penduduk yg menetap di KT.

b) Luas kwsn KT.

c) Jumlah hasil kutipan KT. KP boleh memberi peruntukan tambahan utk projek-projek kecil seperti

pembinaan pasar, longkang dan sebagainya melalui permohonan KT.

Sumber kewangan terpenting KT :

a) Cukai taksiran harta seperti cukai sampah dan cukai pintu kecuali cukai tanah.

Sumber lain:

a) bayaran lesen ke atas perdagangan dan perniagaan (seperti lesen penjaja dan lesen anjing)

b) bayaran pelan

c) bayaran perkhidmatan tertentu kpd org ramai (kemudahan sukan)

d) faedah simpanan tetap

e) sewaan (seperti gerai kepunyaan KT)

f) bantuan kewangan drpd KN

g) pinjaman

h) denda

LATIHANSOALAN 1:

Yang manakah merupakan sumber kewangan Kerajaan Tempatan?

I. Sewa gerai

II. Cukai tanah

III. Duit hiburan

IV. Lesen penjaja

A. I dan II

B. I dan IV

C. II dan III

D. III dan IV

JAWAPAN : B

SOALAN 2:

Pihak manakah yang menyelaraskan dasar-dasar bagi pentadbiran Kerajaan Tempatan?

A. Majlis Daerah

B. Majlis Perancangan Negara

C. Kerajaan-kerajaan Negeri

D. Majlis Negara bagi Kerajaan Tempatan

JAWAPAN: D

SOALAN 3 (STPM 2006):

Antara yang berikut, yang manakah pernyataan yang benar tentang kuasa yang ada pada Pihak Kerajaan Tempatan?

I. Meluluskan pertukaran hak milik tanah

II. Mengeluarkan lesen pemaju perumahan

III. Menamakan jalan dan lorong di taman perumahan

IV. Mengenakan kompaun terhadap kesalahan membuang sampah.

A. I dan II

B I dan IV

C. II dan III

D. III dan IV

JAWAPAN: D

SOALAN 4 (STPM 2006):

Antara yang berikut, yang manakah sumber hasil Pihak Kerajaan Tempatan?

I. Lesen anjing

II. Kutipan zakat

III. Bayaran bil air

IV. Cukai taksiran harta

A. I dan III

B. I dan IV

C. II dan III

D. II dan IV

JAWAPAN: B

SOALAN 5 (STPM 2006):

Antara yang berikut, yang manakah situasi yang membolehkan

Pihak Berkuasa Tempatan mengeluarkan kompaun?

I. Pengusaha restoran yang tidak menjaga kebersihan premisnya.

II. Pengusaha syarikat makanan ynag menyalahgunakan logo ‘Halal’.

III. Penduduk yang gagal membayar cukai tanah di kawasan bawah kawalannya.

IV. Penjaja yang mencemarkan anak sungai dengan sampah sarap perniagaannya.

A. I dan II

B. I dan IV

C. II dan III

D. III dan IV

JAWAPAN: B

SEKIAN

TERIMA KASIH…