43 penilaian pelaksanaan kem bestari solat program j-qaf di sekolah rendah. kajian di daerah kuala...

8/11/2019 43 Penilaian Pelaksanaan Kem Bestari Solat Program j-QAF di Sekolah Rendah. Kajian di daerah Kuala Selangor-h

1/18


2/18

2

addition to discuss the findings, the researchers also refined some of the constraints

that the educators faced and gave a few recommendations for further improvement.

PENGENALAN

Program Kem Bestari Solat adalah di antara modul yang diperkenalkan dalam ko-

kokurikulum program j-QAF bagi tujuan pemantapan ibadah solat pelajar Islam itu

sendiri. Bahagian Kurikulum Jabatan Pendidikan Islam dan Moral di bawah

Kementerian Pendidikan Malaysia (KPM) telah mengambil beberapa langkah dalam

usaha memastikan semua murid dapat menunaikan solat dengan sempurna

terutamanya apabila murid tersebut telah berada ditahun 6. Pendekatan ini bertujuan

untuk pemantapan lagi kaedah terkini pengajaran pendidikan Islam sejajar dengan

perkembangan semasa. Antara kaedah di luar P&P yang dilaksanakan dalam usaha

melahirkan generasi pelajar yang unggul solatnya adalah dengan mewujudkan model

Kem Bestari Solat (KBS) di bawah program pendidikan Islam j-QAF.

LATAR BELAKANG KAJIAN

Program j-QAF diperkenalkan di sekolah-sekolah rendah sejak tahun 2005 adalah

untuk memperkukuhkan Pendidikan Islam melalui penekanan dalam pelajaran Jawi,

al-Quran, Bahasa arab dan Fardhu Ain di sekolah rendah (KPM 2004). Pelaksanannya

dilakukan melalui penggubalan kurikulum, model dan juga modul. Dalam usaha

menjayakan program j-QAF ini, guru-guru akan diberikan latihan khusus untuk

melaksanakn pemulihan, bimbingan, pengukuhan, pengayaan, dan penghayatan

pelajar (Ibrahim Hashim et.al. 2009). Setelah pelaksanaannya selama 5 tahun, satu

kajian yang komprehensif perlu dijalankan untuk mengenalpasti kelemahan programtersebut dan cadangan untuk untuk melakukan penambah baikan program dan

pelaksanaanya.

PERNYATAAN MASALAH

Kajian tentang cabaran dan tekanan guru j-QAF di sekolah yang dijalankan oleh

Misnan et. al .(2009) mendapati kurangnya kerjasama dalam kalangan ibu bapa untuk

menjayakan program j-QAF seperti Kem Bestari Solat. Tidak semua ibu bapa yang

menghantar anak-anak mereka untuk menyertai program ini di sekolah dan

kebanyakan ibu-bapa hanya meletakkan tanggungjawab pengajaran dan penghayatan

Fardhu Ain terhadap pelajar adalah kepada guru-guru j-QAF semata-mata.

Hasil kajian oleh Ibrahim Hashim et. al (2009) pula mendapati peruntukan

kewangan yang disediakan dalam program Kem Bestari Solat menunjukkan skor min

yang tinggi iaitu 88.8%. Jumlah ini menjelaskan bahawa peruntukan kewangan yang

diberikan untuk program ini adalah mencukupi. Namun begitu, kerjasama kakitangan

sekolah dalam melaksanakan program j-QAF adalah pada tahap sederhana iaitu

73.9%, begitu juga kerjasama dari guru-guru pendidikan Islam iaitu 77.0% dan

kerjasama guru besar pula adalah 69.4% sahaja. Kajian Asmawati & Lukman (2009)

juga menyatakan terdapat beberapa aspek yang menjadi masalah dan kekangan dalam

pelaksanaan program Kem Besatari Solat ialah dari segi bilangan fasilitator danperuntukan kewangan yang disalurkan. Ini dapat dirumuskan bahawa kerjasama para


3/18

3

pentadbir, guru pendidikan Islam dan kakitangan sekolah dalam menjayakan program

j-QAF secara keseluruhannya adalah pada tahap sederhana.

Berdasarkan temubual yang dilakukan oleh pengkaji terhadap En. A. Rahman

bin Hj Amran pada 18 Oktober 2011, yang merupakan Penolong Pegawai PPD KualaSelangor j-QAF, beliau menyatakan bahawa kurangnya persediaan dan kefahaman

yang mendalam tentang pelaksanaan sebenar Kem Bestari Solat dalam sebahagian

kalangan guru j-QAF sendiri menyebabkan objektif program tersebut tidak dapat

dicapai sepenuhnya. Antara yang dikenalpasti adalah guru j-QAF Novis yang baru

memulakan tugasan mengajar di sekolah dan juga segelintir golongan pentadbir yang

masih kurang jelas berkenaan pelaksanaan program j-QAF itu sendiri.. Selain itu,

aspek pengurusan yang lemah di beberapa buah sekolah di daerah Kuala Selangor

juga menyebabkan program Kem Bestari tidak dilaksanakan mengikut bilangan yang

ditetapkan iaitu empat kali setahun. Hal ini berlaku kerana pelbagai alasan yang

diberi seperti faktor kesibukan, jumlah pelajar yang terlalu ramai, dan kekangan masa

akibat kepadatan aktiviti sedia ada yang telah disusun dalam takwim sekolah.

Rumusannya, kajian ini bertujuan membuat penilaian berdasarkan maklum balas

guru-guru j-QAF tentang perlaksanaan program KBS yang telah dijalankan sama ada

di dalam mahupun di luar bilik darjah. Justeru itu pengkaji merasa perlu untuk

membuat kajian dengan lebih mendalam mengenai aspek ini untuk tujuan cadangan

dan penambah baikan.

OBJEKTIF KAJIAN

Objektif kajian adalah seperti berikut:

1. Mengkaji penilaian guru-guru Pendidikan Islam dan j-QAF terhadap

pelaksanaan program Kem Bestari solat

2. Mengenalpasti tahap kesediaan guru-guru Pendidikan Islam dan j-QAF

terhadap pelaksanakan program Kem Bestari Solat

3. Mengenalpasti perbezaan tahap kesediaan guru-guru Pendidikan Islam dan j-

QAF dalam pelaksanaan KBS mengikut jantina, pengalaman mengajar danbidang pengkhususan guru.

PERSOALAN KAJIAN

1. Apakah penilaian guru-guru Pendidikan Islam dan j-QAF terhadap

perlaksanaan program Kem Bestari Solat?

2. Apakah tahap kesediaan guru-guru Pendidikan Islam dan j-QAF dalam

melaksanakan program Kem Bestari Solat?

3. Apakah perbezaan tahap kesediaan guru-guru Pendidikan islam dan j-QAF

dalam melaksanakan program KBS mengikut jantina, pengalaman mengajar

dan juga bidang pengkhususan guru?

HIPOTESIS KAJIAN

1. Tidak terdapat hubungan yang signifikan antara penilaian guru-guruPendidikan Islam dan j-QAF dengan perlaksanaan Kem Bestari solat


4/18

4

2. Tidak terdapat hubungan yang signifikan antara tahap kesediaan guru-guru

Pendidikan Islam dan j-QAF dengan pelaksanaan Kem Bestari Solat

3. Tidak terdapat perbezaan yang signifikan antara tahap kesediaan guru-guru

Pendidikan Islam dan j-QAF dalam pelaksanaan KBS mengikut jantina,

pengalaman mengajar dan juga bidang pengkhususan .

BATASAN KAJIAN

Batasan kajian berfokus kepada aspek penilian terhadap pelaksanaan Model Kem

Bestari Solat program j-QAF di Sekolah Rendah. Kajian ini merupakan satu tinjauan

yang dijalankan terhadap guru-guru pendidikan Islam dan j-QAF di sekolah-sekolah

kebangsaan (SK) yang melaksanakan program j-QAF di bawah Kementerian

Pelajaran Malaysia.Kajian ini tertumpu di kawasan daerah Kuala Selangor. Terdapat 3

kawasan Zon yang menempatkan 34 buah sekolah kebangsaan dalam kawasan

tersebut. Kawasan Zon adalah seperti berikut:

1. ZON Bestari Jaya

2. ZON Jeram

3. ZON Tanjong Karang

Berdasarkan tumpuan terhadap kesemua ZON tersebut, gambaran sebenar populasi di

daerah Kuala Selangor dapat dihasilkan melalui dapatan kajian ini.

DEFINISI OPERASIONAL

Kem Bestari Solat

Aktiviti model KBS ini dilaksanakan dalam bentuk latih tubi di luar waktu

persekolahan sama ada di dalam atau luar kawasan sekolah. Sebagai contoh, antara

pengisian aktiviti Kem Bestari Solat ialah latihan mengambil wuduk, amali solat dan

pelaksanaan solat berjemaah. Tambahan pula aktitivi seumpama ini amat bersesuaian

dengan tahap murid sekolah rendah yang berada dalam alam kanak-kanak. Islam

sendiri menekankan bahawa penyampaian ilmu dan pendidikan itu seharusnya sesuai

dan menepati tahap murid. Justeru itu, aktiviti berbentuk amali ini pastinya dapat

memberi kesan positif kepada pembelajaran murid (Asmawati & Lukman 2009).

Melalui definisi di atas, pengkaji berpendapat bahawa program KBS ini

diwujudkan bagi tujuan melahirkan murid yang faham sepenuhnya perkara yang

berkaitan dengan ibadah wuduk dan solat. Kefahaman yang dimaksudkan dalam

program ini ialah murid yang sempurna dari segi perlakuan wuduknya. Solat yang

sempurna pula bermaksud sempurna dalam perlakuan rukunnya termasuklah dalamperkara yang berkaitanfeliyyah, qauliyyah dan juga qalbiyyah.

Konsep Program j-QAF

Program j-QAF adalah suatu usaha memperkasakan pendidikan Islam melalui

penekanan khusus dalam pengajaran Jawi, al-Quran, Bahasa Arab dan Fardu Ain yang

dilaksanakan di peringkat sekolah rendah. Pelaksanaan program ini menggunakankurikulum serta model dan modulnya yang tersendiri. Tenaga guru yang khusus


5/18

5

digunakan untuk pemulihan, bimbingan, kemahiran, pengukuhan, pengayaan dan

penghayatan murid. Pelaksanaanya menggunakan jadual waktu sedia ada (JAPIM2006)

Sekolah Rendah

Istilah Sekolah Rendah dalam kajian adalah merujuk kepada Sekolah Kebangsaan di

bawah Kementerian pelajaran Malaysia. Sekolah rendah merupakan pendidikan awal

kanak-kanak yang diwajibkan oleh KPM kepada semua pelajar yang berusia 7 hingga

12 tahun. Sekolah rendah dalam kajian ini tidak melibatkan sekolah rendah agama,

SRJK (Cina), SRJK (Tamil) dan lain-lain yang tidak berkaitan.

REKA BENTUK KAJIAN

Reka bentuk dalam kajian ini adalah berbentuk deskriptif berbentuk tinjauan dalam

menghurai ciri-ciri pembolehubah yang berhubung dengan objektif kajian.Metodologi kajian adalah melibatkan pentadbiran soal selidik, temubual dan juga

tinjauan. Penulis menggunakan kaedah tinjauan kerana maklumat yang dikumpul

dalam sesuatu populasi dapat dijelaskan secara terperinci berdasarkan dapatan yang

dikumpul dari sampel kajian dan dapatan data akan digeneralisasikan. Kaedah

pengumpulan dan penganalisaan data yang digunakan dalam kajian ini ialah kaedah

soal selidik bagi menjawab semua persoalan kajian yang melibatkan hipotesis-

hipotesis yang dibina. Kajian ini melibatkan pengumpulam maklumat yang berbentuk

penilaian, kesediaan, pelaksanaan dan kekangan yang dihadapi guru dalampenglibatan aktiviti Kem Bestari Solat.

POPULASI DAN SAMPEL KAJIAN

Berdasarkan maklumat yang telah diperolehi dari Pejabat Pelajaran Daerah Kuala

Selangor (PPD), terdapat 34 buah sekolah rendah kebangsaan yang ditempatkan

mengikut 3 zon di daerah tersebut. Dalam kajian ini, pengkaji menetapkan jumlah

responden seramai 180 orang sahaja. Mengikut Jadual Persampelan Krejcie dan

Morgan (1970), untuk populasi yang bersaiz 320, saiz sampel yang digunakan ialah

175. Prosedur persampelan rawak mudah digunakan dengan memilih 7 orang guru

dalam setiap sekolah mengikut kesesuaian bilangan jantina di sekolah tersebut. Ini

bertujuan bagi menentukan tahap perbezaan penilaian, tahap kesediaan dan tahap

kekangan guru dalam melaksanakan program Kem Bestari Solat mengikut jantina,

bidang pengkususan dan pengalaman mengajar. Oleh itu, dapatan kajian akan

digeneralisai kepada semua guru pendidikan Islam dan j-QAF di daerah tersebut.

Selain itu, maklumat tambahan yang diperolehi melalui temubual dan tinjauan

dengan guru-guru pendidikan Islam dan j-QAF juga telah dianalisis secara manual.

Statistik yang digunakan adalah releven dengan objektif dan persoalan kajian.

DAPATAN SOAL SELIDIK

Isi kandungan kaji selidik yang dijalankan terbahagi kepada empat bahagian sepertijadual 1 di bawah.


6/18

6

Latar belakang responden

Jadual 1: Taburan kekerapan dan peratusan responden mengikut jantina

Bil Kumpulan Jumlah Peratus Min SP1 Lelaki 39 21.7 4.19 .872 Perempuan 141 78.3 4.08 .34

Jadual 1 menunjukkan taburan dan peratusan responden mengikut jantina. Seramai 39

orang (21.7%) terdiri daripada responden lelaki manakala seramai 141 (78.3%) adalah

responden perempuan.

Jadual 2: Taburan kekerapan dan peratusan responden mengikut bidang

pengkhususan

Bil Bidang Pengkhususan Jumlah Peratus Min SP1 Guru j-QAF 98 54.4 4.17 .392 GPI 82 45.6 4.01 .34

Jadual di atas menunjukkan seramai 98 orang (54.4%) responden terdiri daripada gurupendidikan Islam j-QAF manakala guru pendidikan Islam pula adalah berjumlah 82

orang (45.6%)

Jadual 3: Taburan peratusan responden mengikut pengalaman mengajar

Bil Pengalaman Mengajar Jumlah Peratus Min SP

1 1-3 Tahun 40 22.2 4.14 .3222 4-6 Tahun 62 34.4 4.13 .4203 7-9 Tahun 11 6.1 4.44 .3574 10 Tahun ke atas 67 37.2 3.96 .322

Jadual 3 di atas menunjukkan bahawa bilangan guru-guru pendidikan Islam j-

QAF sebagai responden yang terlibat dalam hasil soal selidik ini adalah mereka yang

mempunyai pengalaman mengajar lebih dari sepuluh tahun adalah lebih tinggi

berbanding responden yang lain iaitu sebanyak 67 orang (37.2 %), diikuti bilangan

guru yang mempunyai pengalaman selama 4 hingga 6 tahun sebanyak 62 orang

(34.4%), manakala guru yang berkhidmat sebagai guru novis pula seramai 40 orang(22.2%) dan guru yang terlibat sebagai responden yang paling sedikit ialah mereka

yang mempunyai pengalaman mengajar selama 7 hingga 9 tahun iaitu seramai 11

orang (6.1%)

ANALISA STATISTIK DESKRIPTIF

Kajian ini akan memaparkan hasil analisa data dan diskripsinya terhadap penilaian,

tahap kesediaan dan masalah yang dihadapi guru-guru Pendidikan Islam j-QAF dalam

pelaksanaan KBS. Untuk melihat taburan min berhubung penilaian guru terhadap

pelaksanaan KBS , nilai min telah dikategorikan berdasarkan skala berikut:


7/18

7

Jadual 4: Taburan nilai min berdasarkan kriteria

Julat min Kriteria

0.0 hingga 2.33

2.34 hingga 3.67

Tahap Rendah

Tahap Sederhana3.67 hingga 5.00 Tahap Tinggi

Sumber: Nik Mohd. Rahimi (2005) dan Zamri (2005)

Mengkaji penilaian guru-guru pendidikan Islam dan j-QAF terhadap

pelaksanaan Kem Bestari Solat

Jadual 5: Penilaian guru-guru Pendidikan Islam dan j-QAF terhadap


Bil Item N= 180 1 2 3 4 5 Min SP

1 Program KBS membantu - - - 89 91 4.48 .60meningkatkan pencapaian murid 49.4% 50.6%dalam pelaksanaan solat denganbetul.

2. Program KBS di sekolah telah 2 2 12 124 40 4.10 .65dilaksanakan mengikut modul 1.1% 1.1% 6.7% 68.9% 22.2%

yang telah ditetapkan3. Pelaksanaan Program KBS perlu - 4 27 103 46 4.03 .76

dikekalkan sebanyak 4 kali 2.2% 15.0% 57.2 25.6%setahun

4. Kandungan modul program KBS - - 6 115 59 4.29 .52adalah bersesuaian dengan 3.3% 63.9% 32.8%KBSR pendidikan Islam.

5. Telah mengadakan post 2 7 39 106 26 3.81 .76mortem setiap kali KBS 1.1% 3.9% 21.7% 58.9% 14.4%

dijalanlan untuk tujuanpenambah baikan

6. Penetapan pelaksanaan program 8 14 44 95 19 3.53 1.01KBS di luar waktu persekolahan 4.4% 7.8% 24.4% 52.8% 10.6%adalah amat sesuai

7. Murid yang cemerlang mengusai - 1 10 103 66 4.30 .59pelakuan dan bacaan solat yang 0.6% 5.6% 57.2% 36.7%

perlu dilibatkan sebagaifasilitator dalam program KBS

8. Guru pendidikan Islam dan j- - 6 23 120 31 3.97 .65QAF telah menyediakan 3.3% 12.8% 66.7% 17.2%

pelbagai BBM yang sesuai dansecukupnya (seperti kad manila,carta bergambar, kertas kosong,pensil, debu tanah, lembarankerja dll) setiap kali program

KBS dilaksanakan9. Murid yang lemah perlu - 2 4 81 93 4.47 .60

diutamakan dan dibimbing 1.1% 2.2% 45.0% 51.7%

sendiri oleh GPI dan j-QAFdalam setiap aktiviti kumpulan.


8/18

8

11. Program KBS berjalan lancar - 2 22 126 30 4.02 .57

setiap kali pelaksanaannya 1.1% 12.2% 70.0% 16.7%12. Kebanyakan murid mencapai - 1 30 127 22 3.94 .55

objektif yang disasarkan selepas 0.6% 16.7% 70.6% 12.2%

KBS dijalankan

10. Semua guru yang terlibat dalamKBS telah diberi taklimatpenerangan sebelum programdilaksanakan.

- - 147.8%

114

63.3%

52

28.9%

4.21 .56

Total Min 4.10

Segmen ini akan memperihalkan penilaian guru berhubung pelaksanaan program KemBestari Solat. Nilai Min digunakan sebagai asas perbandingan dan magnitud nilai min

yang dikemukakan menggambarkan darjah persetujuan guru. Jadual di atas telah

disusun mengikut nilai min tertinggi (4.48) kepada yang paling rendah (3.98).

Secara keseluruhannya, guru berpandangan bahawa program KBS dapatmembantu meningkatkan pencapaian murid dalam pelaksanan solat dengan betul

(4.48). Mereka bersetuju menjadikan murid yang lemah untuk diutamakan dan

dibimbing sendiri oleh mereka dalam setiap aktiviti kumpulan (4.47). Mereka juga

berpendapat bahawa murid yang cemerlang menguasai pelakuan dan bacaaan solat

yang betul perlu dilibatkan sebagai fasilitator dalam program KBS (4.30). Kandungan

modul program KBS pula adalah bersesuaian dengan KBSR Pendidikan Islam (4.29).

Mereka juga besetuju bahawa semua guru yang terlibat dalam KBS telah diberi

taklimat dan penerangan sebelum program tersebut dilaksanakan (4.21). Berdasarkan

temubual oleh pengkaji terhadap 5 orang responden, 4 daripadanya telah menyatakan

bahawa kesemua guru yang terlibat dalam KBS di sekolahnya telah diberi taklimat

ringkas awal oleh guru pendidikan Islam dan j-QAF seperti menyampaikan maklumat

tentang peserta program, objektif dan peralatan yang diperlukan untuk pelaksanaan

KBS.

Menurut penilaian guru juga, perjalanan program KBS yang telah

dilaksanakan di sekolah adalah mengikut modul yang telah ditetapkan (4.10). Mereka

juga bersetuju berkenaan pelaksanaan program KBS yang perlu dikekalkan sebanyak

4 kali setahun (4.03). Selain itu, program KBS berjalan dengan lancar setiap kali

pelaksanaannya (4.02) . Namun begitu, ramai guru yang kurang bersetuju dalam

menyatakan kebanyakan murid telah mencapai objektif yang disasarkan selepas KBS

dijalankan (3.98). Selain itu, guru Pendidikan Islam dan j-QAF juga kurangmenyediakan pelbagai BBM yang sesuai dan secukupnya (seperti kad manila, carta

bergambar, kertas kosong, debu tanah, lembaran kerja dan sebagainya) setiap kali

program KBS dijalankan (3.97). Manakala penetapan pelaksanaan program KBS di

luar waktu persekolahan pula dianggap kurang sesuai (3.53). Namun begitu, hasil

temubual dengan 5 orang guru di tiga buah sekolah yang berbeza di daerah Kuala

Selangor mendapati kesemua guru telah menyatakan bahawa amat bersetuju dengan

aspek pelaksanaan KBS di luar waktu persekolahan. Berdasarkan huraian tersebut,

dapat disimpulkan bahawa guru telah memberi penilaian yang positif dan negatif

terhadap pelaksanaan KBS di sekolah dalam daerah Kuala Selangor.


9/18

9

Mengkaji persediaan guru-guru pendidikan Islam dan j-QAF terhadap


Jadual 6: Persediaan guru-guru Pendidikan Islam dan j-QAF terhadap


Bil Item 1 2 3 4 5 Min SP

1. Saya sentiasa mengkaji latar - 2 33 127 18 3.87 .63belakang murid sebagai 1.1% 18.3% 70.6% 10.0%persediaan awal sebelumprogram KBS dilaksanakan

2. Saya kerap menggunakan - 2 35 126 17 3.87 .56

BBM yang sesuai setiap kali 1.1% 19.4% 70.0% 9.4%terlibat dalam pelaksanaanprogram KBS

3. Saya akan merekod - 1 13 126 40 4.11 .62

pencapaian murid dalam 0.6% 7.2% 70.0% 22.2%KBS secara jujur setiap kali

selepas pelaksanaannya.4. Saya telah melibatkan diri 2 5 12 109 52 4.11 .80

dalam program KBS 1.1% 2.8% 6.7% 60.6% 28.9%

sebanyak 4 kali setiap tahun5. Kursus-kursus anjuran

PPD/JPN/ KPM yang pernahsaya sertai banyak membantusaya menggunakan pelbagaikaedah P&P dalam programKBS.

6. Menyediakan laporan setiapkali selepas program KBS

- 10.6%

- 1

0.6%

2011.1%

22

12.2%

12267.8%

123

68.3%

3720.6%

34

18.9%

4.06 .65

4.05 .57

7. Jumlah waktu yangdiperuntukkan dalam setiapaktiviti LDK program KBS

adalah sesuai danmencukupi.

10.6%

10.6%

3016.7%

12569.4%

2312.8%

3.91 .67

8. Saya sentiasa memastikanmurid melibatkan diri secaraaktif dalam setiap aktiviti

dalam LDK program KBS

- - 63.3%

13172.8%

4323.9%

4.20 .48

9. Saya akan memantau muridyang lemah dalam menguasaiperkara yang berkaitan solatsetiap kali pelaksanaan KBSselesai dijalankan

- 10.6% 84.4% 12267.8 4927.2% 4.21 .54

10. Program KBS hanya sesuaidilaksanakan kepada muridyang lemah sahaja

137.2%

2815.6%

6033.3%

6133.9%

1810.0%

3.23 1.06

Total Min 3.97

Skala julat min akan dihuraikan oleh pengkaji mengikut turutan min yang

paling tinggi iaitu (4.21) kepada min yang paling rendah iaitu (3.23). Secara umumnyaguru mempunyai tahap persediaan yang baik berhubung dengan pelaksanaan KBS.


10/18

10

Dari sudut persediaan guru, kebanyakan guru akan memantau murid yang

lemah dalam menguasai berhubung perkara berkaitan solat setiap kali pelaksanaan

KBS selesai dilaksanakan dengan dapatan min sebanyak (4.21). ini diikuti dengan

persediaan guru yang bersetuju yang sentiasa memastikan murid melibatkan dirisecara aktif dalam setiap aktiviti KBS yang dijalankan (4.20). Selain itu, mereka telah

mendapat min yang sama (4.11) dalam dua item yang berbeza iaitu dalam aspek

mempunyai tahap kesediaan yang tinggi dalam merekod pencapaian murid secara

jujur setiap kali pelaksanaan KBS dan aspek sentiasa bersedia melibatkan diri dalam

pelaksanaan KBS sebanyak 4 kali setahun. Kursus-kursus anjuran PPD/JPS/KPM

yang pernah guru-guru sertai juga telah membantu mereka mempelbagaikan kaedah

P&P dalam aktiviti KBS (4.06) Selain itu, dapatam nin berkaitan persediaan guru

menulis laporan penilaian murid selepas selesai aktiviti KBS dijalankan pula ialah

(4.05).

Guru juga berpendapat bahawa jumlah waktu yang diperuntukkan dalam setiapaktiviti LDK program KBS adalah kurang sesuai dan mencukupi (3.91).Mereka juga

menyatakan tentang kurangnya persediaan mereka dalam dua item yang berbeza yang

mendapat persamaan jumlah min (3.87) iaitu sentiasa mengkaji latar belakang murid

sebagai persediaan awal sebelum KBS dan kerap menggunakan BBM yang sesuaidalam setiap aktiviti yang melibatkan KBS. Selain itu, mereka kurang bersetuju dalam

menyatakan program KBS hanya sesuai dilibatkan kepada murid yang lemah dalam

pencapaian akademik sahaja (3.23).

Mengenalpasti kekangan yang dihadapi oleh guru-guru pendidikan Islam dan j-

QAF dalam melaksanakan program Kem Bestari Solat

Jadual 7: Kekangan yang dihadapi oleh guru-guru Pendidikan Islam j-QAF

berhubung pelaksanaan Kem Bestari Solat

Bil Item 1 2 3 4 5 Min SP

1. Bilangan murid yang - 4 26 127 23 3.93 5.9dilibatkan dalam LDK ketika 2.2% 14.4% 70.6% 12.8%

pelaksanaan KBS adalahsesuai

2. Penglibatan guru akademik 8 18 41 90 23 3.78 3.17

terhadap program KBS amat 4.4% 10.0% 22.8% 50.0% 12.8%menggalakkan

3. Sumber kewangan yang 13 11 63 84 9 3.36 .94

diperuntukkan untuk program 7.2% 6.1% 35.0% 46.7% 5.0%KBS adalah mencukupi

4. Peralatan dan kemudahan 9 3 45 113 10 3.60 .86dalam mengendalikan 5.0% 1.7% 25.0% 62.8% 5.6%program KBS adalahmencukupi

5. Tempat yang digunakan 1 1 25 134 19 4.16 3.03

untuk pelaksanaan program 0.6% 0.6% 13.9% 74.5% 10.6%KBS adalah sesuai dan

selesa.6. Terdapat surau yang selesa di - 1 25 108 46 4.10 .63


11/18

11

sekolah sebagai kemudahanaktiviti solat

0.6% 13.9% 60.0% 25.6%

7. Kehadiran murid dalamprogram KBS hampirmencecah 100%

8. Kebanyakan murid yanglemah bacaan solat adalahdalam kalangan mereka yangtidak pandai membaca al-Quran

9. Bilangan fasilitator adalahmencukupi dalam setiap sesiKBS dilaksanakan

10. Program ini pernahmelibatkan penyertaan dalamkalangan ibu bapa,

jawatankuasa masjid danmasyarakat setempat.

63.3%

3

1.7%

5

2.8%

2312.8%

1910.6%

1

0.6%

11

6.1%

5329.4%

6536.1%

19

10.6%

62

34.4%

6033.3%

7843.3%

103

57.2%

88

48.9%

3418.9%

126.7%

54

30.0%

14

7.8%

105.6%

3.39 .88

4.13 .75

3.52 .83

2.75 1.03

Total Min 3.60

Paparan data dalam jadual di atas akan memperihalkan berkatan masalah dan

kekangan yang dihadapi oleh guru berhubung pelaksanaan Kem Bestari Solat di

sekolah mereka. Nilai min digunakan sebagai asas perbandingan dan magnitud nilai

min menggambarkan darjah persetujuan guru berkaitan masalah dan juga kekangan

yang dihadapi. Nilai min telah disusun daripada aras tertinggi (4.16) kepada aras yang

paling rendah (2.75).

Secara umumnya, guru menyatakan bahawa tempat yang digunakan untuk

pelaksanaan program KBS adalah sesuai dan selesa (4.16). Guru juga bersetuju

bahawa kebanyakan murid yang lemah bacaan solat adalah dalam kalangan mereka

yang tidak pandai membaca al-Quran (4.13). Surau juga ada disediakan di sekolah

sebagai kemudahan guru dan murid untuk melakukan aktiviti solat (4.10). Namun

begitu, bilangan murid LDK yang telah ditetapkan sewaktu program KBS pula adalah

kurang sesuai (3.93). Manakala dari sudut penglibatan guru akademik terhadap

program ini juga kurang menggalakkan (3.78) begitu juga peralatan dan kemudahan

dalam mengendalikan program KBS yang kurang mencukupi (3.60).

Selain itu, bilangan guru yang terlibat sebagai fasilitator dalam setiap kalipelaksanaan KBS dilihat hampir menjadi permasalahan (3.52). Manakala item

berkaitan dengan sumber kewangan yang diperuntukkan untuk program KBS untuk 4

kali setahun juga didapati kurang mencukupi (3.36). Selain itu, bilangan murid yang

hadir menyertai program KBS tidak pernah mencecah 100% ialah (3.39). Masalah

dan kekangan yang paling utama dihadapi oleh guru ialah program ini kurang

mendapat penyertaan dan penglibatan dalam kalangan ibu bapa, jawatankuasa masjid

dan masyarakat setempat (2.75)


12/18

12

PERBINCANGAN DAPATAN KAJIAN

Penilaian guru Pendidikan Islam dan j-QAF terhadap pelaksanaan Kem Bestari

Solat.

Secara umumnya, hasil kajian mendapati, majoriti guru-guru pendidikan Islam dan j-

QAF telah memberi penilaian positif berhubung pelaksanaan Kem Bestari Solat di

sekolah masing-masing serta ianya telah dilaksanakan dengan baik. 8 item berkaitan

penilaian guru telah mendapat nilai min yang tinggi iaitu 4.10 hingga 4.47. Antara

penilaian yang diperolehi dari guru-guru ialah program ini mampu membantu

meningkatkan pencapaian murid dengan betul. Dapatan ini selari dengan kajian

Ibrahim Hashim (2009) yang menunjukkan 85.6% guru-guru bersetuju bahawa Kem

Bestari Solat dapat menyedarkan kepentingan solat dan sebanyak 99.5% murid pula

berpendapat bahawa program KBS dapat membantu mereka belajar dan memperbaiki

solat mereka. Manakala dapatan kajian oleh Haslinda Hussin (2009) pula yang

mendapati 59 orang murid dari jumlah keseluruhan yang terlibat dalam pembelajaranj-QAF didapati telah melakukan ibadah solat tanpa disuruh oleh mana-mana pihak.

Kajian ini juga mendapati 82.8% guru-guru bersetuju memberi pandangan

bahawa kekerapan program KBS ini perlu dikekalkan sebanyak 4 kali setahun.

Pandangan ini disokong oleh dapatan kajian Asmawati & Lukman (2009) yang

menunjukkan seramai 75.4% orang guru menyatakan bahawa menerusi program ini,

mereka dapat mendisiplinkan murid untuk mengamalkan aktiviti solat. Program ini

dilihat banyak membantu murid meningkatkan hafalan dan kefahaman murid

terutamanya dalam aspek perkara-perkara yang berkaitan dengan solat.

Selain itu, seramai 83.7% guru-guru Pendidikan Islam dan j-QAF di daerahKuala Selangor telah menyediakan pelbagai BBM yang sesuai dan secukupnya setipa

kali program KBS dijalankan. Dapatan ini sesuai dengan teori pengajaran oleh Ibn

khaldun (2000), yang menjelaskan bahawa medium yang perlu dilakukan oleh guru

dalam proses menyampaikan ilmu ialah dengan penggunaan alat bantu mengajar.

Penyediaan BBM yang sesuai dan sempurna adalah bertujuan untuk membantu

sesuatu pengajaran menjadi lebih bermakna dan menyeronokan serta memudahkan

murid mencapai matlamat pengajaran.Sebagaimana dijelaskan oleh Omar al-Syaibani

(1991), bahawa metod pengajaran dalam pendidikan Islam bertujuan untuk

memudahkan proses pengajaran bagi pelajar dan membuatnya mencapai sebanyak

mungkin tujuan yang diinginkan

Kajian juga mendapati seramai 63.4% guru-guru yang bersetuju berhubung

penetapan pelaksanaan KBS di luar waktu persekolahan. Berdasarkan temubual yang

dilakukan oleh pengkaji mendapati 4 dari 5 responden menyatakan bahawa

penganjuran program yang ditetapkan di luar waktu persekolahan seperti pada hari

sabtu agak menyukarkan murid untuk hadir kerana faktor kenderaan dan juga urusan

keluarga. Situasi ini menyebabkan kurangnya sambutan murid untuk menghadirkan

diri dalam program tersebut.

Namun begitu, dapatan melalui soal-jawab juga mendapati salah seorang

responden menyatakan bahawa beliau sangat bersetuju program KBS yang telahdianjurkan di luar waktu persekolahan pada hari sabtu. Menurut beliau, masa khusus


13/18

13

yang diperuntukkan di luar waktu persekolahan dilihat dapat membantu guru lebih

fokus untuk membantu murid mencapai sesuatu objektif sesuatu topik yang hendak

disampaikan. Situasi ini juga memberi masa dan ruang kepada guru pendidikan Islam

dan j-QAF untuk menyediakan peralatan dan bahan bantu mengajar yang sesuai untuk

pelaksanaan program KBS ini..

Guru-guru Pendidikan Islam j-QAF juga bersetuju (96.7%) dalam

mengutamakan dan membimbing sendiri murid-murid yang lemah dalam setiap

aktiviti KBS. Dapatan ini disokong oleh Ibrahim Hashim (2009) yang menyatakan

ilmu diperingkat ijazah oleh (90%) guru-guru dapat membantu mereka dalam

pengajaran. Ini kerana guru-guru Pendidikan Islam dan j-QAF telah diberi penerangan

dan latihan yang mencukupi tentang program ini melalui kursus dan taklimat

berkaitan model dan modul tersendiri dalam melaksanakan proses pemulihan,

bimbingan, penguasaan, kemahiran, pengukuhan dan penghayatan murid (Ghazali

2007).

Namun begitu, timbul kebimbangan apabila terdapat guru-guru menunjukkan

penilaian yang agak negatif dalam aspek tertentu kerana telah memperolehi min yang

sederhana iaitu 3.53 hingga 3.98. Ini kerana walaupun program KBS banyak

membantu penguasaan bacaan dan perlakuan dalam solat, masih terdapat murid yang

gagal menguasainya dengan baik.

Tahap kesediaan guru Pendidikan Islam dan j-QAF terhadap pelaksanaan Kem

Bestari Solat

Berdasarkan hasil dapatan kajian, keseluruhan guru-guru Pendidikan Islam dan j-QAF

mempunyai pandangan yang agak seimbang sama ada dari sudut yang positifmahupun negatif berhubung kesediaan mereka terhadap pelaksanaan KBS. Sebanyak

6 daripada 10 item mempunyai nilai min yang tinggi iaitu 4.05 hingga 4.21.

Dari sudut kesediaan terhadap pelaksanaannya pula, guru-guru telah

berpandangan (82.2%) bahawa jumlah waktu yang diperuntukkan dalam setiap aktiviti

dalam LDK program KBS adalah sesuai dan mencukupi. Dapatan ini disokong

melalui kajian lepas berhubung perkara yang sama oleh Asmawati & Lukman (2009)

yang mendapati bahawa guru-guru j-QAF berpandangan jadual program KBS yang

telah disusun adalah sesuai (85.7%). Manakala tempoh masa Kem Bestari Solat yang

dilaksanakan juga adalah sesuai dan mencukupi (73.1%).

Majoriti guru -guru telah bersetuju (88.4%) menyatakan bahawa kursus-kursus

anjuran PPD/JPN/KPM yang pernah dihadiri dapat membantu mereka membuat

persediaan untuk mempelbagaikan kaedah P&P dalam model KBS program j-QAF.

Dapatan ini selari dengan hasil kajian Ab. Tamuri et al (2004) berhubung persepsi

guru terhadap kurikulum Pendidikan Islam yang menyatakan faktor kehadiran dalam

kursus memberi kesan kepada yang lebih positif dalam P&P.

Sebanyak 79.4% guru-guru bersetuju telah menggunakan BBM yang sesuai

setiap kali program KBS dijalankan. Dapatan kajian ini selari oleh kajian yang

dilakukan oleh Ibrahim Hashim (2009) yang telah mendapati jumlah peratusanpenggunaan BBM pengajaran j-QAF yang telah disediakan ialah (71%). Namun


14/18

14

begitu, dalam kajian beliau juga menyatakan hampir separuh daripada guru (47.7%)

sukar mendapatkan BBM yang sesuai untuk pengajaran serta BBM yang telah

disediakan di sekolah pula tidak mencukupi (50.7%) menyebabkan mereka tidak

kerap menggunakan BBM dalam pengajaran mereka.

Dapatan kajian juga menunjukkan (82.2%) guru-guru bersetuju membuat

rekod pencapaian murid murid yang menyertai program KBS secara jujur setiap kali

selesai pelaksanaanya. Ianya merujuk kepada pentaksiran hasil pencapaian pelajar

terhadap segala proses pengajaran yang telah dilakukan. Pentaksiran ini meliputi

penilaian objektif pengajaran, pengetahuan sedia ada dan juga kaedah mengajar

(Robert Glaser 1962).

Selain itu, hampir separuh guru-guru pendidikan Islam dan j-QAF (43.9%)

berpandangan bahawa program KBS hanya sesuai dilaksanakan kepada murid yang

lemah. Dapatan ini agak membimbangkan kerana kerana ianya bertentangan dengan

konsep model Kem Bestari Solat itu sendiri. Model KBS ini telah dikategorikansebagai aktiviti kokurikulum Pendidikan Islam yang diwajibkan ke atas semua murid

Islam yang terlibat dalam program j-QAF (Bahagian Pendidikan Islam KPM 2006).

Kenyataan ini dapat difahami bahawa program ini bukanlah dilaksanakan mengikut

tahap kesesuaian pencapaian pelajar.

Manakala baki sebanyak 4 item dalam aspek ini pula menunjukkan terdapat

beberapa kekurangan yang berlaku dalam kalangan guru-guru berhubung dengan

kesediaan mereka dalam pelaksanaan KBS dengan jumlah nilai min masing-masing

3.91 hingga 3.23. Antara perkara yang berkaitan kekurangan persediaan guru-guru

ialah kurang mengkaji latar belakang murid sebagai persediaan awal sebelum

pelaksanaan KBS dan juga kurang menggunakan BBM yang sesuai dalam setiapaktiviti terutamanya berkaitan aktiviti Latihan Dalam Kumpulan (LDK) dalam KBS.

Masalah atau kekangan yang dihadapi oleh guru-guru Pendidikan Islam dan j-

QAF dalam pelaksanaan KBS

Secara umumnya, majoriti guru-guru Pendidikan Islam dan j-QAF mengalami

beberapa kekangan berhubung pelaksanaan KBS di sekolah mereka. Sebanyak 7

daripada 10 item mempunyai hasil dapatan nilai min yang agak rendah iaitu 3.93

hingga 2.75. Antara kekangan yang dihadapi oleh guru-guru ialah kurangnya

penyertaan guru-guru akademik terhadap program ini. Pandangan mereka terhadap

aspek penglibatan guru akademik di dalam pelaksanaan program KBS ini secara

keseluruhannya adalah di tahap yang sederhana. Situasi ini dilihat secara langsung

akan menyebabkan berlakunya masalah bilangan fasilitator yang kurang mencukupi

untuk setiap aktiviti kumpulan mengikut bilangan ahli yang ideal. Menurut Wan

Norjihan (2003), jumlah ahli yang dinamik untuk setiap kumpulan dalam LDK ialah

tidak kurang dari 6 orang dan tidak melebihi 12 orang. Ini bertujuan bagi membantu

objektif dan matlamat sesuatu program atau aktiviti dapat dicapai dengan lebih

berkesan. Kekurangan fasilitator akan menyebabkan bilangan ahli dalam LDK

semakin bertambah.

Berdasarkan temubual yang dilakukan, majoriti guru akademik kurangmelibatkan diri dalam program KBS yang dianjurkan pada hari sabtu kerana ramai di


15/18

15

antara mereka yang menyambung pelajaran ke peringkat Ijazah dan perlumenghadirkan diri ke kuliah yang diadakan setiap hari sabtu. Namun begitu, ada juga

segelintir guru akademik yang kurang berminat untuk menyertai pelaksanaan KBS

kerana faktor kurang keyakinan diri dalam aspek penyampaian pengajaran

terutamanya yang melibatkan bacaan dan juga ayat hafazan al-Quran serta perkara-perkara tertentu di dalam solat. Malahan ada di antara mereka yang meminta untuk

diletakkan sebagai Fasilitator kepada kumpulan murid yang agak pintar dalam

pelajaran. Menurut Zamri Mahamod et al (2007), kurangnya penguasaan dalam

kalangan guru terhadap sesuatu ilmu pengajaran akan mendatangkan perasaan kurang

percaya pada diri dan mendatangkan rasa bimbang seterusnya menghilangkan

keyakinan diri murid terhadap kredibiliti guru tersebut. Situasi ini mungkin akan

menghalang murid untuk mencapai sesuatu objektif KBS yang dianjurkan.

Namun begitu, hanya seorang daripada 5 responden sahaja yang bersetuju

bahawa penglibatan guru akademik adalah tinggi dalam membantu melaksanakan

program KBS. Menurut beliau, keadaan ini berlaku kerana sokongan pentadbirsekolah yang tegas dan kuat telah mendorong dan mewajibkan kesemua guru sama

ada guru Pendidikan Islam dan j-QAF mahupun guru akademik untuk turut sama

terlibat menjayakan setiap program sekolah yang dianjurkan termasuklah program

Kem Bestari Sekolah. Ada juga di antara sekolah mereka yang telah menetapkan

penyertaan guru akademik sebanyak dua kali setahun dalam setiap pelaksanaan

program KBS dijalankan.

Kehadiran murid sebagai peserta KBS juga tidak mencecah sebanyak 100%.

Berdasarkan pemerhatian yang telah dilakukan oleh pengkaji melalui pelaksanaan

KBS dari dua buah Sekolah Kebangsaan di daerah Kuala Selangor, beberapa

kelemahan dapat dikenalpasti oleh pengkaji berkaitan dengan jumlah kehadiran muriddalam menyertai program KBS yang telah diadakan pada hari sabtu. Mengikut rekod

kedatangan dua sekolah yang berbeza, peratusan murid yang hadir ke program KBS

kali ke 4 masing-masing hanyalah mencapai hampir 80% sahaja. Hasil kajian

Asmawati & Lukman (2009) terhadap masalah kehadiran murid juga adalah hampir

sama iaitu hanyalah 73.1% sahaja.

Selain itu, kekangan yang paling jelas yang dihadapi oleh guru-guru juga ialah

berkaitan penyertaan yang rendah dalam kalangan ibu bapa, jawatankuasa masjid dan

masyarakat setempat (41.2%) terhadap penganjuran program KBS ini. Analisis kajian

ini selari dengan dapatan oleh Ibrahim Hashim (2009) yang menunjukkan bahawa

penglibatan masyarakat yang bekerjasama dalam KBS hanyalah mencapai 54.5%

sahaja. Keadaan ini berlaku kerana faktor biokrasi dan ianya juga memerlukan

perancangan yang teliti serta komitmen dari pelbagai pihak yang perlu dilakukan

untuk melibatkan mereka dalam program sekolah seperti program KBS ini.

KESIMPULAN DAPATAN KAJIAN

Secara keseluruhannya, dapatan kajian dapat disimpulkan sebagaimana yang berikut;

1. Tahap penilaian guru-guru Pendidikan Islam j-QAF terhadap pelaksanaan

Kem Bestari Solat adalah tinggi. Dapatan ini adalah berdasarkan kepada


16/18

16

jumlah responden yang diperolehi daripada guru-guru Pendidikan Islam

dan j-QAF di daerah Kuala Selangor.

2. Tahap kesediaan guru-guru Pendidikan Islam dan j-QAf terhadap

pelaksanaan Kem Bestari Solat adalah aras sederhana berdasarkan analisiskajian yang telah dijalankan dengan catatan min keseluruhan iaitu 3.97.

3. Tahap kekangan atau masalah yang dihadapi oleh guru-guru Pendidikan

Islam dan j-QAF berhubung pelaksanaan KBS juga di aras sederhana

dengan dapatan analisis min keseluruhan 3.60. Manakala item 10 telah

mendapat min terendah iaitu 2.75 yang menyatakan tentang penglibatan

dalam kalangan ibu bapa, jawatankuasa masjid dan masyarakat setempat

berkaitan program KBS ini.

CADANGAN KAJIAN LANJUTAN

Berdasarkan hasil dapatan kajian dan perbincangan yang telah dilakukan dengan

mengambil kira beberapa faktor-faktor penilaian, persediaan guru dan juga kekangan

yang dihadapi oleh guru-guru berhubung dengan pelaksanaan KBS, pengkaji telah

mengemukakan beberapa cadangan yang difikirkan perlu dilaksanakan untuk

memastikan perjalanan program Kem Bestari Solat ini terus berjalan dengan lancar

dan jayanya. Antara cadangan adalah seperti berikut:

i. Kajian berhubung keberkesanan pengajaran guru sewaktu pelaksanaan aktivitiKBS perlu dikaji bagi mengenalpasti strategi, pendekatan, kaedah dan teknik

yang paling sesuai oleh guru serta kesungguhan guru-guru dan pihak sekolah

ketika mengendalikan proram ini

ii. Membuat kajian perbandingan pelaksanaan program KBS dengan program-

program akademik lain yang berkaitan untuk tujuan penambah baikan

terutamanya dalam aspek kesediaan guru dan juga pengurusan program yang

lebih teratur agar model KBS ini benar-benar dilaksanakan mengikut garis

panduan yang telah ditetapkan oleh JAPIM.

iii. Guru-guru Pendidikan Islam dan j-QAF haruslah bersama-sama berganding

bahu untuk memastikan pelaksanaan program KBS ini dilaksanakan dengan

berkesan. Selain itu, mereka juga harus berperanan sebagai mudarris, muallim,

muaddib, mursyid dan murabbi yang seharusnya berkesinambungan

terutamanya kepada murid yang lemah dan bukan hanya sekadar melalui

program KBS bahkan juga sewaktu P&P di dalam kelas pelajar tersebut.

iv. Membuat kajian yang lebih mendalam berkaitan penilaian, persepsi serta

kekangan yang dihadapi oleh guru-guru Pendidikan Islam dan j-QAF terhadap

aktiviti kurikulum j-QAF yang lain seperti model Model Khas Pemulihan

Jawi,Model Tasmik (al-Quran),Model 6 bulan Khatam al-Quran dan Model

Perluasan Bahasa Arab dan Komunikasi


17/18

17

KESIMPULAN

Kesemua program j-QAF, khususnya Kem Bestari Solat adalah merupakan satu usaha

Kementerian Pelajaran Malaysia untuk memperkasakan Sekolah Kebangsaan

terutamanya dalam bidang Pendidikan Islam itu sendiri. Matlamat aktivitikokurikulum program Kem Bestari Solat yang lebih berbentuk amali ini adalah

bertujuan dapat menarik minat murid untuk mengikuti dan mempelajari ibadah solat

dan seterusnya diharapkan amalan solat menjadi sebati dalam diri para pelajar. Guru-

guru Pendidikan Islam dan juga guru j-QAF pula berperanan sebagai medium

perantaraan antara ilmu dan murid adalah elemen terpenting dalam menjayakan

kurikulum Pendidikan Islam j-QAF itu sendiri.

Rujukan

Ab. Halim Tamuri & Mohamad Khairul Azman Ajuhary. 2010. Amalan pengajaranguru pendidikan Islam berteraskan konsep Muallim. Journal of Islamic and

Arabic Education. 2 (1): 43-51

Ab. Halim Tamuri, Shahrin Awaluddin & Tajul Arifin Nordin. 2009. Aktiviti dan

fungsi surau sekolah dalam pengajaran dan pembelajaran pendidikan Islam di

sekolah-sekolah menengah.Journal of Tropical Forest Sciences. 21 (4) : 307-

315

Asmawati Suhid & Lukman Abdul Mutalib. 2009. Tinjauan Terhadap Kem Bestari

Solat.Journal of Islamic Education 1(1): 15-28

Ghazali Darusalam. 2007. Pelaksanaan program j-QAF mengikut persepsi pensyarah

dan pelajar.Jurnal Penyelidikan. 10: 18-25.

Haslinda Hussin. 2009. Keberkesanan program j-QAF dalam pembentukan peribadi

kanak-kanak Islam: Kajian kes di Sekolah Kebangsaan Durian Air Tawar,

Bera Pahang. Latihan Ilmiah Antropologi dan Sosiologi. Kuala Lumpur:

Universiti Malaya

Ibrahim Hashim, Misnan Jemali, Muhammad Akramin, Mohd Abdul Nasir, Ahmad

zulfikar Shah, Zanariah Noor, Mohd Abdul Aziz Hasanudin Abd Hamid. 2009.

Draf Laporan Akhir Penilaian Pelaksanaan Program j-QAF di Sekolah Rendah

Kementerian Pelajaran Malaysia. Projek Penyelidikan. Universiti Pendidikan

Sultan Idris.

Kamarul Azmi Jasmi, Ab. Halim Tamuri & Mohd Izhan Mohd Hamzah. 2009. Sifat

dan peranan keperibadian Guru cemerlang pendidikan Islam (GCPI) dan

hubungannya dengan motivasi pelajar.Jurnal Teknologi. 51 (E).: 57-71.

Kamarul Azmi Jasmy & Ab. Halim Tamuri. 2007. Pendidikan Islam Pengajaran dan

Pembelajaran. Skudai: penerbit UTM


18/18

18

Kementerian Pelajaran Malaysia. 2003. Keperihalan Dasar dan Prinsip Kurikulum

Semakan Tahun 2003. Pendidikan Islam dan Bahasa Arab KBSR/KBSM.

JAPIM

Kementerian Pelajaran Malaysia. 2003. Sukatan Pelajaran Pendiikan Islam KBSR.Cetakan Kedua. Bahagian Kurikulum Pendidikan islam dan Moral. Kuala

Lumpur. Penerbit: Jabatan Pendidikan Islam dan Moral

Kementerian Pelajaran Malaysia. 2004. Buku Panduan Dasar, Pelaksanaan dan

Pengurusan Kurikulum j-QAF. Cetakan Pertama. Bahagian Kurikulum

pendidikan Islam dan Moral. Kuala Lumpur. Penerbit. Jabatan Pendidikan

Islam dan Moral.

Kementerian Pelajaran Malaysia. 2006. Buku Panduan Pelaksanaan Model-Model

Pengajaran dan Pembelajaran kokurikulum j-QAF Tahun 1. Cetakan ketiga.

Bahagian Kurikulum Pendidikan Islam dan Moral. Kuala Lumpur. Penerbit:Jabatan Pendidikan Islam dan Moral

Krejcie, R.V. & Morgan, D.W. 1970. Determining size for research activities.

Educational and Psychological Measurement. 30: 60-610

Misnan Jemali, Ekhwan Johan Mustafa, Syed Hassan Syed Isa, Muhammad Faizol

Jali dan Mohd Bukhari Yahya. 2009. Cabaran dan Tekanan Guru j-QAF di

Sekolah. Kajian Penyelidikan. Universiti Pendidikan Sultan Idris.

Nik Mohd. Rahimi Nik Yusoff. Kemahiran Mendengar Bahasa Arab: Satu Kajian diSekolah Menengah Kerajaan Negeri . Tesis Doktor Falsafah. Bangi: Fakulti

Pendidikan Universiti Kebangsaan Malaysia.

Suhaimi Muhammad. 2007. Tahap kesediaan guru terhadap pelaksanaan model

pengajaran simulasi bagi mata pelajaran pendidikan Islam. Tesis Sarjana

Pendidikan. Universiti Teknologi Malaysia.

Wan Mohd Zahid Mohd Nordin. 1993. Wawasan pendidikan Agenda Pengisian.

Kuala Lumpur:Nurin Enterprise

Zamri Mahamod, Norasmah Othman & Mohamed Sani Ibrahim.2007.

Profesionalisme Guru Novis. Penerbit: Universiti Kebangsaan Malaysia

43 penilaian pelaksanaan kem bestari solat program j-qaf di sekolah rendah. kajian di daerah kuala...

Documents