retardasi mental kuliah

23
ew - psikiatri fk unair GANGGUAN YANG BIASA MULAI TIMBUL PADA MASA KANAK & REMAJA I. RETARDASI MENTAL II. G.PERKEMB. PSIKOLOGIS III.G. PERILAKU & EMOSIONAL DG. ONSET BIASANYA PD MASA KANAK & REMAJA

Upload: ikhza-pandawa

Post on 07-Feb-2016

242 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

retardasi mental

TRANSCRIPT

Page 1: Retardasi Mental Kuliah

ew - psikiatri fk unair

GANGGUAN YANG BIASA

MULAI TIMBUL PADA MASA

KANAK & REMAJAI. RETARDASI MENTAL

II. G.PERKEMB. PSIKOLOGIS

III. G. PERILAKU & EMOSIONAL DG. ONSET BIASANYA PD MASA KANAK & REMAJA

Page 2: Retardasi Mental Kuliah

ew - psikiatri fk unair

RETARDASI MENTAL

ADALAH KEADAAN DI MANAA.FUNGSI INTELEKTUAL UMUM DI

BAWAH NORMAL (< 70 = IQ)B.KEMAMPUAN KOGNITIF, BAHASA,

MOTORIK DAN SOSIAL TERBATASNYA KEMAMPUAN

PENYESUAIAN DIRIC.ONSET, MASA PERKEMBANGAN ( <

18 TAHUN)

Page 3: Retardasi Mental Kuliah

ew - psikiatri fk unair

MACAM-2 TINGKAT R.M MENURUT PPDGJ III TINGKAT R.M I.Q ISTILAH DULURINGAN 50-70 DEBILSEDANG 35-49 IMBESIL RINGANBERAT 20-34 IMBESIL BERATSANGAT BERAT < 20 IDIOT

FUNGSI INTELEKTUAL AMBANG (BORDERLINE) IQ 71-84

INSIDENS R.M: 1-3% RM RINGAN 75%RM SEDANG 25% BERAT SANGAT BERAT

Page 4: Retardasi Mental Kuliah

ew - psikiatri fk unair

ETIOLOGI• F.BIOLOGIK: KEL.KROMOSOM, KEL.

METABOLIK, GG.PRENATAL, GG. POSTNATAL/GG. PERINATAL

• F.PSIKOSOSIAL: DEPRIVASI PSIKOSOSIAL, MIS: KURANGNYA STIMULASI SOSIAL, BAHASA, DAN INTELEKTUAL

- KEHIDUPAN KELUARGA YG TAK HARMONIS

- SERING BERPINDAH RUMAH

- SERING BERGANTI PENGASUH DAN TIDAK

ADEKUAT

- PENDIDIKAN ORANGTUA RENDAH

Page 5: Retardasi Mental Kuliah

ew - psikiatri fk unair

25% KASUS, FAKTOR PENYEBABNYA F. BIOLOGIK

TINGKAT R.M. YG DITIMBULKANNYA

ADALAH:

SEDANG – BERAT IQ < 50

75% KASUS, PENYEBABNYA TIDAK DITEMUKAN

F. BIOLOGIKNYA, TAPI F. PSIKOSOSIAL

TINGKAT R.M NYA:

RINGAN IQ 50-70

Dx DITEGAKKAN SETELAH MASUK SEKOLAH

Page 6: Retardasi Mental Kuliah

ew - psikiatri fk unair

DISTRIBUSI : ANAK R.M, ANAK NORMAL/SUPERIOR/ GENIUS DALAM POPULASIFrekuensi

68%

N13% 16%

> 3%

50 70 85 110 130 IQ

25% 75%

Superior

13%

3% Genius

Page 7: Retardasi Mental Kuliah

ew - psikiatri fk unair

GEJALA KLINIKTERGANTUNG TINGKAT R.M.

GEJALA UMUM:• IQ < 70• ADANYA HENDAYA PERILAKU ADAPTIVE• TIMBUL SEBELUM USIA 18 THN• GEJALA-GEJALA PENYERTA: IRITABILITAS,

AGRESIVITAS, GERAKAN2 STEREOTIPIK, GG.

NEUROLOGIK TERUTAMA PD R.M. BERAT

Page 8: Retardasi Mental Kuliah

ew - psikiatri fk unair

PEMERIKSAAN:ANAMNESE: RIWAYAT KEHAMILAN,

KELAHIRAN, PERKEMBANGAN, KETURUNAN, LATAR BELAKANG SOS.KULTURAL

PEMERIKSAAN PSIKIATRIKPEMERIKSAAN FISIKPEMERIKSAAN NEUROLOGIK & LAB,

PSIKOLOGIS

Page 9: Retardasi Mental Kuliah

ew - psikiatri fk unair

RM Berat RM Sangat Berat

Taraf IQ 20 - 34 < 20

Usia mental yg dapat dicapai

Maksimal usia 3-4 thn

Maksimal usia 2 tahun

Etiologi Abnormalitas biologik

Abnormalitas biologik

Ciri-2 usia pra sekolah (0-5th)

Perkemb.motorik kurang

Bicara minimal

Dapat dilatih mengurus diri sendiri

Fungsi sensomotorik minimal

Selalu membutuhkan perawatan dan pengawasan

Page 10: Retardasi Mental Kuliah

ew - psikiatri fk unair

RM Berat RM Sangat Berat

Usia sekolah dasar (6-20th)

Dapat berbicara atau belajar berkomunikasi

Dapat dilatih kebiasaan kesehatan dasar/kebiasaan sehari-hari

Perkembangan motorik sedikit

Mengurus diri sendiri minimal

Membutuhkan perawatan

Masa dewasa

(21 tahun)

Dapat mengurus diri sendiri (sebagian)

Pengawasan penuh

Perkemb.motorik dan bicara sedikit

Mengurus diri sendiri sangat terbatas

Butuh perawatan

Patokan pendidikan

Tdk dpt dididik tapi dpt dilatih mengenal bahaya

Tdk dapat mencari nafah

Tdk dpt dididik maupun dilatih

Tdk mengenal bahaya

Tdk dpt mengurus diri sendiri

Page 11: Retardasi Mental Kuliah

ew - psikiatri fk unair

RM Ringan RM Sedang

Taraf IQ 50 - 70 35 - 49

Usia mental yg dapat dicapai

Maksimal usia 11-12 tahun

Maksimal usia 7-8 tahun

Etiologi Sering karena deprivasi psikososial

Deprivasi psikososial, abnormal biologik

Ciri-ciri:

Pada usia prasekolah (0-5 thn)

Sering tdk bisa dibedakan dg anak normal

Dapat bicara/berko-munikasi

Kesadaran sosial kurang

Perkembangan motorik cukup

Page 12: Retardasi Mental Kuliah

ew - psikiatri fk unair

RM Ringan RM Sedang

Usia sekolah

(6-20 thn)

Dapat mencapai ketrampilan akademik + ~ kelas 6 SD (dekat umur 20 th)

Dapat dibimbing ke arah konfirmitas sosial

Akademik sulit maju lewat kelas 2 SD

Dapat dilatih ketrampilan sosial dan pekerjaan

Masa dewasa

(> 21 tahun)

Ketrampilan sosial dan pekerjaan cukup untuk mencari nafkah (tapi perlu bimbingan dan bantuan bila meng-alami stres sosial atau ekonomi yang luas biasa)

Dapat mencari nafkah dengan pekerjaan kasar (unskill) dlm keadaan terlindung

Perlu pengawasan, bimbingan, bantuan bila stres sosial dan ekonomi yg ringan)

Page 13: Retardasi Mental Kuliah

ew - psikiatri fk unair

RM Ringan RM Sedang

Patokan pendidikan Dapat dididik & dilatih (di SLB/C)

~ kelas 6 SD

Dapat mencari nafkah sederhana dengan baik

Dapat dididik (di SLB/C)

~ kelas 3 SD

Dapat mencari nafkah dg pekerjaan kasar

Page 14: Retardasi Mental Kuliah

ew - psikiatri fk unair

RM RINGAN (DEBIL)

IQ 50 – 70

TRAINABLE

EDUCABLE KL IV-VI SD

RM SEDANG (IMBECIL RINGAN)

IQ 35 – 49

TRAINABLE

EDUCABLE KL II – III SD

Page 15: Retardasi Mental Kuliah

ew - psikiatri fk unair

RM BERAT (IMBECIL BERAT)

IQ 20 – 34, MA 3 – 4 TAHUN

TRAINABLE

NON EDUCABLE

RM SANGAT BERAT (IDIOT)

IQ < 20 MA 2 TAHUN

NON TRAINABLE

NON EDUCABLE

Page 16: Retardasi Mental Kuliah

ew - psikiatri fk unair

D.D:• KELAINAN SENSORIS TERUAMA BUTA,

TULIS• CEREBRAL PALSY• G. PERKEMB. SPESIFIK/KHAS• G. PERKEMB. PERVASIF G.AUTISME• PENYAKIT-PENYAKIT KRONIS• KESULITAN BELAJAR

Page 17: Retardasi Mental Kuliah

ew - psikiatri fk unair

PENYULITADANYA KETIDAKMAMPUAN

BERFUNGSI SECARA MANDIRI

MEMBUTUHKAN PENGAWASAN &

BANTUAN KEUANGAN TERUS

Page 18: Retardasi Mental Kuliah

ew - psikiatri fk unair

PERSOALAN KEJIWAAN ANAK RMKURANGNYA KEMAMPUAN INTELIGENSI DAN PENYESUAIAN DIRI

KURANG MAMPU BERGAUL DENGAN TEMAN SEBAYA

BANYAK BERGAUL/BERMAIN DENGAN ANAK > MUDA

MENGURANGI KEGIATAN SOSIAL MENARIK DIRI

ORANGTUA KECEWA TERHADAP KEMAMPUAN ANAK

BERSIKAP MENOLAK ANAK

* KURANG KASIH SAYANG & PERHATIAN* PADAHAL ANAK RM LEBIH BUTUH PENGERTIAN, PERHATIAN & BIMBINGAN DARIPADA ANAK NORMAL

TEGANG/SEDIHANAK RM BINGUNG/MARAH

TINDAKAN KRIMINAL

Page 19: Retardasi Mental Kuliah

ew - psikiatri fk unair

PENGOBATAN1. OBAT-OBATAN

KEMAMPUAN ANAK BELAJAR : GLUTAMIC ACIDPYRITHIOXINE

KONVULSI : LUMINAL, DILANTINHIPERKINETIK : TRANQUILIZER,

NEUROLEPTIK HALDOL ANTIDEPRESSANT :

IMIPRAMIN2. PSIKOTERAPI

A. TERAPI KELUARGAB. PSIKOTERAPI INDIVIDUAL

3. GROUP TERAPIUNTUK IBU-IBU PASIEN R.M

Page 20: Retardasi Mental Kuliah

ew - psikiatri fk unair

PENCEGAHAN: PRIMER,SEKUNDER,TERSIER Pencegahan primer Usaha untuk menghilangkan atau mengurangi

kondisi yg dapat menimbulkan retardasi mental (misalnya:pendidikan kesehatan masyarakat,konseling genetik,meningkatkan sosial ekonomi )

Pencegahan sekunder Mengatasi sedini mungkin dan memperpendek

perjalanan penyakit yg berhubungan dg retardasi mental

Page 21: Retardasi Mental Kuliah

ew - psikiatri fk unair

Pencegahan tersier:

Usaha untuk memperkecil sekuele atau

cacat lebih lanjut

misalnya :Pendidikan pasien

Latihan khusus –SLB,

Obat obatan: untuk yang hiper-

aktif,gelisah ,destruktif,kejang

Konseling untuk orang tua

Page 22: Retardasi Mental Kuliah

ew - psikiatri fk unair

GANGGUAN PERKEMBANGAN

PSIKOLOGIS

F.80 Gg. PERKEMBANGAN KHAS

BERBICARA DAN BERBAHASA

- G. ARTIKULASI BERBICARA KHAS

- G. BERBAHASA EKSPRESIF/RESEPTIF

- AFASIA YANG DIDAPAT DG EPILEPSI

(SINDROM Landau – Kleffner)

Page 23: Retardasi Mental Kuliah

ew - psikiatri fk unair

F.81 G. PERKEMB BELAJAR KHAS

- G. MEMBACA KHAS

- G. MENGEJA KHAS

- G. BERHITUNG KHAS

- G. BELAJAR CAMPURAN

F.82 G. PERKEMB .MOTORIK KHAS

F.83 G. PERKEMB. KHAS CAMPURAN

F.84 G. PERKEMBANGAN PERVASIF