prosedur penutupan premis makanan tak bersihfsis2.moh.gov.my/uploadfosim/bulettin... · web...

Tajuk: PROSEDUR PENSAMPELAN MAKANANNo. Dokumen:SOP-BKKM-CI-03-13

Keluaran: 01 Pindaan: 00 Tarikh Kuatkuasa:

KEMENTERIAN KESIHATAN MALAYSIA

NO. RUJUKAN: SOP-BKKM-CI-03-13

PROSEDUR PENSAMPELAN MAKANAN

DISEMAK PADA:

Prosedur Pensampelan Makanan SOP-BKKM-CI-03-13 1

DISEDIAKAN OLEH:

CAWANGAN IMPORT BAHAGIAN KESELAMATAN DAN KUALITI MAKANANKEMENTERIAN KESIHATAN MALAYSIA



NO. RUJUKAN PROSEDUR : SOP-BKKM-CI-03-13


1. NO. RUJUKAN PROSEDUR

SOP -BKKM–CI–03–13 2. TAJUK

Prosedur Pensampelan Makanan

3. TUJUAN PROSEDUR

Tujuan Prosedur ini adalah untuk menggariskan tatacara pengambilan sampel-

sampel makanan untuk analisis kimia, mikrobiologi dan fizikal, supaya mematuhi

keperluan yang telah ditetapkan dalam Akta Makanan 1983 dan Peraturan-

Peraturan Makanan 1985.

Prosedur ini juga akan menjadi rujukan kepada Pegawai Diberi Kuasa supaya

dapat menjalankan tugas-tugas dengan lebih tersusun dan terperinci. Ia juga akan

menyeragamkan aspek teknikal dan penguatkuasaan.

4. UNDANG-UNDANG BERKAITAN

4.1. Akta Makanan 1983

4.2. Peraturan-Peraturan Makanan 1985

4.3. Akta Keterangan 1950 (Disemak 1971) – Akta 56

4.4. Kanun Tatacara Jenayah (Disemak 1999) – Akta 593

4.5. Akta Tafsiran 1948 (Disemak 1989) – Akta 388

4.6. Kanun Keseksaan (Disemak 1997) – Akta 574

4.7 Perintah Kastam Larangan mengenai Import (2012)




5. ANGGOTA YANG TERLIBAT

5.1. Pegawai Kesihatan Persekitaran

5.2. Ketua Penolong Pegawai Kesihatan Persekitaran

5.3. Penolong Pegawai Kesihatan Persekitaran Kanan

5.4. Penolong Pegawai Kesihatan Persekitaran

6. SINGKATAN YANG DI GUNAKAN

PDBK - Pegawai Diberi Kuasa.

PKP - Pegawai Kesihatan Persekitaran

KPPKP - Ketua Penolong Pegawai Kesihatan Persekitaran

PPKPK - Penolong Pegawai Kesihatan Persekitaran Kanan

PPKP - Penolong Pegawai Kesihatan Persekitaran

K1 - Borang Pengakuan Barang-Barang Yang Diimpot

K8 - Borang transit.

K9 - Borang Permintaan / Permit Untuk Memindahkan Barang-Barang Berduti.

7. PROSES KERJA PENSAMPELAN MAKANAN

Rujuk Lampiran A

8. CARTA ALIR PROSES PENSAMPELAN MAKANAN

Rujuk Lampiran B

9. SENARAI SEMAK PERALATAN

Rujuk Lampiran C

10. PIAWAI PENGAMBIL SAMPEL MAKANAN MIKROBIOLOGI

Rujuk Lampiran D




11. SENARAI REKOD / DAFTAR

11.1. Daftar Sampel Makanan 11.2. Pengimport11.3. Gudang

12. SENARAI BORANG UNTUK PENSAMPELAN MAKANAN12.1 Borang Permintaan Analisis – Borang A Lampiran E

12.2 Label Pengambilan Sampel Lampiran F

12.3 Notis Pensampelan (Seksyen 6 Akta Makanan 1983) Lampiran G

12.4 Akuan Pengambilan sampel makanan

(Seksyen 5 Akta Makanan 1983)

13. SENARAI RUJUKAN

13.1 Akta Makanan 1983

13.2 Peraturan-Peraturan Kebersihan Makanan 2009

13.3 Kod Amali Kebersihan Makanan

13.4 Panduan Amalan Kebersihan Yang Baik (GHP)

13.5 Kod Amali Udang Beku

13.6 Prosedur Kerja Penguatkuasaan

13.7 Kanun Keseksaan (Disemak 1997) – Akta 574

13.8 Kanun Tatacara Jenayah (Disemak 1999) – Akta 593

13.9 Akta Keterangan 1950 (Disemak 1971) – Akta 56

13.10 Akta Tafsiran 1948 (Disemak 1989) – Akta 388

13.11 Akta Syarikat 1965 (Disemak 1973) – Akta 125

13.12 Akta Pendaftaran Perniagaan 1956 (Disemak 1978) – Akta 197

13.13 Akta Kontrek 1950 (Revised 1974) – Akta 136

13.14 Undang-Undang Kecil Establishmen Makanan

13.15 Perintah Kastam Larangan Mengenai Import (2012)




14. PEMATUHAN PROSEDUR

14.1. Prosedur yang dikeluarkan ini hendaklah terus berkuatkuasa dan

dianggap sah sehingga dipinda atau diganti dengan satu prosedur lain

atau dibatalkan.

14.2. Keengganan dan kegagalan mematuhi Prosedur ini tanpa alasan yang

munasabah boleh menyebabkan seseorang pegawai dikenakan tindakan

tatatertib di bawah Peraturan-Peraturan Pegawai Awam (Kelakuan dan

Tatatertib) 1993.

15. TARIKH KUATKUASA PROSEDUR

Prosedur ini adalah berkuatkuasa mulai dari tarikh dikeluarkan.

DISEDIAKAN OLEH:

CAWANGAN IMPORTBAHAGIAN KESELAMATAN DAN KUALITI MAKANANKEMENTERIAN KESIHATAN MALAYSIA

DISEMAK PADA:




LAMPIRAN A

NO. RUJUK PROSEDUR : SOP-BKKM-CI-03-13


PROSES KERJA PENSAMPELAN (ANALISIS KIMIA)

Anggota Terlibat Tindakan Dokumen

BerkaitanPPKP Di Pejabat – Sebelum Pensampelan

1. Bilangan dan jenis sampel yang hendak diambil, jenis makanan yang akan disampel dan tentukan jenis parameter analisis berdasarkan dokumen K1,K8 dan K9.

Pilihan premis : balai pemeriksaan/gudang Pengimport

Pilihan makanan, bilangan dan jenis. Pelan perancangan Pensampelan Arahan Kementerian/JKN Isu semasa/ Krisis makanan

Borang K1,K8 dan K9

Arahan pentadbiran

Rujuk Pelan Tindakan Tahunan

PPKP 2. Senarai semak kit pensampelan dan penghantaran sampel Senarai semak

PPKP 3. Kenalpasti Pegawai Diberi Kuasa lain yang akan terlibat dalam aktiviti ini.

PPKP 4. Pastikan Kad Perakuan Kuasa ada dibawa bersama.





BerkaitanPPKP Di Lapangan – Semasa Pensampelan.

1. Pegawai Diberi Kuasa memperkenalkan diri kepada pengimport Tunjukkan Kad Perakuan Kuasa Nyatakan tujuan kedatangan

PPKP 2. Sampel makanan yang dikenalpasti diambil dengan disaksikan atau ditemani oleh orang yang bertanggungjawab (pengimport) di dalam gudang/inspection bay.

Peraturan 4, Peraturan-Peraturan Makanan 1985

PPKP 3. Isukan akuan pengambilan sampel makanan . 3.1 satu salinan disimpan 3.2 satu salinan diberi kepada pengimport

Seksyen 5 (2)Akta makanan 1983

PPKP 4. Laksanakan prosedur pensampelan mengikut Peraturan-Peraturan Makanan 1985.

Peraturan 4(2).

PPKP 5.Label dan tandakan bahagian sampel makanan tersebut serta lakkan dengan lak rasmi.

PPKP 6.Tawarkan salah satu daripada tiga bahagian sampel makanan berkenaan kepada pengimport. Tawaran tidak perlu dibuat jika satu bahagian sampel diperolehi.

Peraturan 19

PPKP 7. Keluarkan notis pensampelan makanan kepada agen atau pengimport.

Seksyen 6(1) Akta Makanan 1983

Lampiran F

PPKP

Di Pejabat – Selepas Pensampelan

1. Rekod sampel PPKP 2. Isi borang permintaan analisis dan nyatakan jenis analisis secara

spesifik.

PPKP 3. Simpan satu bahagian sampel makanan di bilik exhibit, pejabat.





BerkaitanPPKP 4. Hantarkan satu bahagian sampel makanan kepada juruanalisis.

Penghantaran sampel untuk dianalisis boleh dilakukan sendiri oleh Pegawai Diberi Kuasa atau melalui Pegawai Diberi Kuasa yang lain atau melalui mel berdaftar A.T. (Akuan Terima).

Peraturan 4(1)(c).

PPKP 5. Dapatkan surat akuan penerimaan sampel daripada juruanalisis.

PPKP 6. Membuat laporan polis sekiranya berlaku apa-apa kecacatan/kerosakan/kehilangan sampel makanan yang disimpan di bilik exhibit.

PPKP 7. Kemaskini data sampel.




PROSES KERJA PENSAMPELAN MAKANAN (ANALISIS MIKROBIOLOGI)


BerkaitanPPKP Di Pejabat – Sebelum Pensampelan

1. Bilangan dan jenis sampel yang hendak diambil, jenis makanan yang akan disampel dan tentukan jenis parameter analisis berdasarkan dokumen K1,K8 dan K9.

Pilihan premis : Keutamaan Pengimport

Pilihan makanan, bilangan dan jenis. Pelan perancangan Pensampelan Arahan Kementerian/JKN Isu semasa/ Krisis makanan

Borang K1,K8 dan K9

Arahan pentadbiran

Rujuk Pelan Tindakan Tahunan

PPKP 2. Senarai semak kit Pensampelan makanan/peralatan untuk menghantar sampel

Senarai semak

PPKP 3. Kenalpasti Pegawai Diberi Kuasa lain yang akan terlibat dalam aktiviti ini yang akan bertindak sebagai saksi.

PPKP 4. Pastikan Kad Perakuan Kuasa ada di bawa bersama.

PPKP Di Lapangan – Semasa Pensampelan.

1. Pegawai Diberi Kuasa memperkenalkan diri kepada agen atau pengimport.Tunjukkan Kad Perakuan Kuasa dan nyatakan tujuan kedatangan

2. Sampel makanan yang dikenalpasti diambil dengan disaksikan atau ditemani oleh orang yang bertanggungjawab (pengimport) di dalam gudang/inspection bay.

3. Isukan akuan pengambilan sampel makanan. Seksyen 5 (2)Akta makanan 1983

RujukLampiran D

(Semasa menjalankan aktiviti pemilihan sampel dan pembungkusan sampel, Pegawai Diberi Kuasa hendaklah Pastikan aktiviti pensampelan dijalankan mengikut prosedur piawaian untuk pengambilan sampel mikrobiologi yang ditetapkan).

4. Label makanan tersebut dan lakkan dengan lak rasmi.





Berkaitan5. Masukkan sampel makanan dalam bekas yang dibawa. Jenis

bekas yang digunakan bergantung kepada jenis makanan yang diambil. Pastikan rantaian sejuk diamalkan. Rekod suhu/tarikh/masa

PPKP

6.Isikan borang pemintaan analisis dan hantarkan sampel kepada

juruanalisis dengan secepat mungkin. Sampel hendaklah dihantar kepada juruanalisis dalam tempoh 24 jam dari masa ia diambil.

Peraturan 5(c).

7.Penghantaran sampel untuk dianalisis boleh dilakukan sendiri oleh Pegawai Diberi Kuasa atau melalui Pegawai Diberi Kuasa yang lain.

8.Dapatkan surat akuan penerimaan untuk sampel yang dihantar daripada juruanalisis. Rekod suhu/tarkh/masa

PPKP Di Pejabat – Selepas Pensampelan

1.Kemaskini data sampel.




LAMPIRAN B

NO. RUJUKAN PROSEDUR : SOP-BKKM-CPI-03-13


CARTA ALIR PROSES KERJA PENSAMPELAN MAKANAN (ANALISIS KIMIA)


A

Buat perancangan untuk pensampelan makanan

Ke gudang / inspection bay yang dikenalpasti bersama PPKP (Saksi)

Perkenalkan diri dan saksi dengan menunjuk kad perakuan kuasa dan terangkan tujuan kedatangan.

Ambil sampel makanan yang dikenalpasti

Jalankan pensampelan mengikut Peraturan-Peraturan Makanan 1985

Label dan lakkan sampel Tawarkan ketiga-tiga bahagian sampel dan pengimport untuk memilih salah satu bahagian untuk simpanan.

Bawa kedua-dua bahagian sampel balik ke pejabat. Rekodkan maklumat sampel dalam rekod/daftar sampel dan sediakan borang permohonan analisis.

B

Keluarkan notis pengambilan sampel seksyen 6(1) Akta Makanan 1985



CARTA ALIR PROSES KERJA (ANALISIS MIKROBIOLOGI)


Hantar satu bahagian sampel bersama borang analisis ke makmal yang diluluskan oleh Pegawai Diberi Kuasa atau melalui pos berdaftar AR. Dapatkan akuan penerimaan sampel dari makmal.

Simpan bahagian ketiga dalam bilik exhibit

Rekodkan

Tamat

B

Jika keputusan mematuhi rekod dalam buku daftar pensampelan makanan, jika keputusan melanggar sediakan kertas siasatan (IP) beserta dokumen lain dan rujuk UIPD untuk tindakan seterusnya.

Dapatakan sesalinan keputusan tindakan perundangan dari UIPD dan rekodkan dalam buku daftar pensampelan makanan

Hantar laporan ke BKKM Negeri



LAMPIRAN CSENARAI SEMAK KIT PENSAMPELAN MAKANAN AM

Bilangan PerkaraTandakan

Ada / Tiada1. Probe Thermometer


Buat perancangan untuk pensampelan makanan

Ke gudang/inspection bay yang dikenalpasti bersama PPKP (Saksi)

Perkenalkan diri dan saksi dengan menunjuk kad perakuan kuasa dan terangkan tujuan kedatangan.

Ambil sampel makanan yang dikenalpasti

Laksanakan pensampelan mengikut Peraturan-Peraturan Makanan 1985.

Label dan lakkan sampel

Masukkan sampel dalam kotak sejuk yang diisi dengan ais atau cold pack. – Rekodkan tarikh, masa, suhu.Sediakan borang permohonan analisi dan hantar sampel ke makmal yang diluluskan dengan kadar segera.

Rekod dan kemaskini.

Tamat

Dapatkan akuan penerimaan sampel. Rekodkan tarikh, masa, suhu.



2. Alat -alat untuk membuka bungkusan2.1. Gunting2.2. Pisau2.3. Pembuka Tin2.4. Pliers3. Alat-alat untuk mengambil sampel

3.1. Probe3.2. Drill3.3. Spoons/spatula/scoop3.4. Stirrer3.5. Penyepit besar/ kecil4. Alat-alat untuk membungkus sampel

4.1. Beg plastic4.2. Jak plastic4.3. Tutup skrew4.4. Getah pengikat/tali4.5. Stapler5. Label sampel makanan6. Lak Rasmi Kementerian7. Borang akuan pengambilan sampel9. Alat-alat perlindungan keselamatan

9.1. Tudung kepala9.2. But Getah Wellington9.3. Sarung tangan getah9.4. Pelindung keselamatan mata9.5. Baju overall9.6. Mask mulut9.7. Head cover


Ada / Tiada10. Alat-alat am lain

10.1. Kertas tisu10.2. Alat tulis10.3. Kamera digital

SENARAI SEMAK PERALATAN UNTUK MENGHANTAR SAMPEL


Ada / Tiada1. Sampel Mudah Rosak (0o - 5oC)




1.1. Bekas penebat1.2. Jangka suhu1.3. Ais kecil dalam plastic besar2. Sampel Beku (< -10oC)

2.1. Bekas penebat2.2. Ais Kering2.3. Jangka suhu3. Sampel Tidak Mudah Rosak

3.1. Beg sampel biasa3.2. Kotak sampel biasa

SENARAI SEMAK ALAT-ALAT PENSTERILAN


Ada1. Alkohol 70%2. Kapas3. Hand sanitizer4. Penunu Bunsen5. Blow Torch

LAMPIRAN D

PROSEDUR PIAWAN PENGAMBILAN SAMPEL MAKANAN MIKROBIOLOGI




Kaedah sampel aseptic hendaklah diamalkan untuk mengambil produk makanan yang mudah dicemari kuman mikrobiologi. PPKP haruslah menentukan supaya bahagian asal makanan atau sampel yang diambil tidak terdedah dari pencemaran. Sampel aseptik yang diambil hendaklah dihantar ke makmal dengan selamat supaya menunjukkan keadaan makanan ada sama seperti keadaan asal.

Prosedur Pensampelan

1. Pensampelan hendaklah dirancang lebih awal dengan menyediakan alat-alat dan bekas-bekas yang bersih dan steril.

2. Pegawai yang mengambil sampel hendaklah memakai “overall”, “mask”, tudung kepala atau lain-lain bagi mengelakkan pencemaran silang. Tentukan supaya alat-alat dilindungi dari pendedahan dan pencemaran sebelum dan selepas digunakan.

3. Elakkan pencemaran silang semasa pensampelan dijalankan.

4. Semasa membuka bekas sampel, buka dengan cermat supaya sampel makanan mudah dimasukkan dan ditutup kembali,

5. Jangan sentuh bahagian dalam, tepi dan penutup bekas sampel.

6. Tentukan supaya penutup bekas sampel tidak dicemari.

7. Buang angin yang terkandung dalam beg plastikyang digunakan.

8. Pegawai yang mengambil sampel perlu menentukan supaya tangan tidak menyentuh mulut, hidung, mata dan muka beliau.

9. Tangan haruslah dicuci sebelum pensampelan.

10. Semua alat-alat pensampelan yang telah digunakan hendaklah disimpan dalam bekas yang sesuai untuk pembuangan atau pensterilan.

Rujukan: Food and Agriculture Organization. (1988). Manuals of Food Quality Control. Rome:

The United Nations. Food Control Division. (1996). Malaysian Guidelines on Food Sampling. Part 1:

General Principles and Procedure. Kuala Lumpur: Ministry of Health.

LAMPIRAN E




LAMPIRAN F




AKTA MAKANAN 1983

[ SEKSYEN 6(1) ]NOTIS PENSAMPELAN MAKANAN

Kepada : ________________________________________

No. K/P: ________________________________________

Alamat: ________________________________________ ________________________________________

Sila sambil perhatian bahawa, saya __________________________________________(Nama Pegawai Diberi Kuasa)

Telah membeli/memperolehi sampel makanan yang tercatit di bawah untuk dianalisa oleh seorang Juruanalisis:

Bil. Tarikh & Masa Pensampelan

Jenis Makanan Jenama Makanan

Pengimpot

Bertarikh pada _________________

_______________________________(Tandatangan Pegawai Diberi Kuasa)


PEJABAT KESIHATAN DAERAH ________ LAMPIRAN G

Tuan/puan dinasihatkan untuk menyerahkan salinan notis ini kepada pengimport

Tandatangan

Penerima Notis: _____________________

Nama :_____________________________No. K/P: __________________________Cop Rasmi :

prosedur penutupan premis makanan tak bersihfsis2.moh.gov.my/uploadfosim/bulettin... · web...

Documents