Pengurusan Pelaburan Awam.

Industri pengurusan pelaburan di Malaysia meliputi dana pencen dan

kumpulan wang simpanan, dana unit amanah, dana insurans dan tabung haji.

Menurut SCA, bidang kuasa pengawalseliaan Suruhanjaya terhadap skim pelaburan

kolektif sedemikian merangkumi dana unit amanah, dana amanah harta dan dana

tertutup, tetapi tidak meliputi skim pelaburan kolektif yang lain seperti dana pencen

dan kumpulan wang simpanan, dana insurans dan tabung haji. Daripada dana ini,

unit amanah membentuk bahagian yang besar. Suruhanjaya sebagai badan yang

bertanggungjawab dalam memastikan industri pengurusan pelaburan beroperasi

dengan teratur dan cekap menerbitkan lesen kepada perantara dalam industri dan

juga mempertimbangkan permohonan untuk menubuhkan dana unit amanah, dana

amanah harta dan skim pelaburan kolektif yang lain, dan juga terbitan dan tawaran

untuk jualan instrumeninstrumen tersebut kepada awam.

Suruhanjaya juga mempertimbangkan permohonan terhadap pengecualian/

kelainan daripada garis panduan dan juga merangka polisi dan peraturan untuk

dana unit amanah serta skim pelaburan kolektif yang lain bawah kawal seliaannya.

Pada tahun 2002, Suruhanjaya telah menerbitkan empat nota amalan dan satu set

garis panduan untuk menggalakkan industri unit amanah yang lebih efektif dan

persekitaran pelaburan yang lebih baik bagi pelabur.

1

Sejajar dengan matlamat memberi kelonggaran kepada industri pengurusan

pelaburan secara berperingkatperingkat, Practice Note 16 on Eligibility of

Management Companies telah diterbitkan bagi melonggarkan lagi keperluan yang

telah ditetapkan terhadap hak milik syarikat pengurusan unit amanah. Polisi baru ini

diperkenalkan untuk membenarkan sesebuah kumpulan syarikat untuk mempunyai

kepentingan dalam lebih daripada satu syarikat pengurusan unit amanah.

Kelonggaran ini diperkenalkan setelah mengambil kira kerumitan struktur

pemegangan saham yang semakin bertambah dalam dunia korporat.

Walaupun diberikan kelonggaran, beberapa syarat telah dikenakan bagi

mengelakkan sebarang konflik kepentingan yang mungkin timbul dan untuk

memastikan ada kawalan untuk mengurangkan perkara sedemikian, termasuk

mengehadkan penguasaan pemegang saham hanya ke atas sebuah syarikat

pengurusan unit amanah, mengehadkan hak mengundi tidak melebihi 20% daripada

saham undian syarikat yang mana pemegang saham tersebut mempunyai

kepentingan minoriti, dan tidak membenarkan pemegang saham melibatkan diri

dalam pengurusan harian syarikat atau dilantik sebagai ahli lembaga pengarah atau

ahli jawatankuasa pelaburan dalam syarikat yang pemegang saham itu mempunyai

kepentingan minoriti.

2

Pada tahun 2002 juga, Suruhanjaya telah menerbitkan Guidelines on

Property Trust Funds yang telah disemak semula untuk memudahcarakan

pengenalan produk pengurusan pelaburan yang pelbagai dan berorientasikan

permintaan di pasaran modal Malaysia. Semakan semula garis panduan tersebut

telah dijalankan untuk menggalakkan pertumbuhan industri tabung amanah harta, di

samping merangsang sector harta tanah di Malaysia. Garis panduan tersebut

memberikan lebih kelonggaran dalam operasi berkaitan dana amanah harta,

termasuk skop pelaburan yang lebih luas dan had pelaburan yang lebih liberal bagi

portfolio pelaburan dana.

Dengan kelonggaran tersebut, dana amanah harta diberi peluang untuk

melabur dalam kelas aset yang lebih pelbagai, termasuk pelaburan dalam instrumen

yang dibenarkan, seperti aset berkaitan harta tanah sebenar, untuk menggalakkan

lebih fleksibiliti dari segi pengagihan aset. Proses liberalisasi ini juga meliputi

keperluan terhadap tebaran dan tumpuan pelaburan, untuk mengurangkan risiko

kepada pelabur dengan mempelbagaikan pengagihan aset tabung. Di samping itu,

garis panduan ini juga memperkenalkan perubahan ketara kepada kriteria kelayakan

syarikat yang ingin menyertai industri amanah harta, iaitu kini merangkumi anak

syarikat induk harta dan syarikat pembangunan harta.

3

Pengurusan amat penting dalam sebarang aktiviti. Pengurusan pelaburan

awam berkait dengan persekitaran ekonomi yang wujud dalam sesebuah negara.

Pengurusan pelaburan awam yang baik dapat merangsang perkembangan aktiviti

ekonomi dan sosial. Persekitaran ekonomi yang baik seterusnya akan menentukan

keupayaan kerajaan untuk melaksanakan aktiviti pelaburannya. Pengurusan

pelaburan awam berkait dengan pentadbiran aktiviti pelaburan yang dilaksanakan

oleh kerajaan. Pengurusan ini bertujuan untuk memastikan setiap organisasi

kerajaan sama ada di peringkat persekutuan atau negeri mematuhi prosedur penting

untuk melaksanakan projek dan polisi pelaburan yang ditetapkan kerajaan.

Secara umumnya kerajaan mempunyai hubungan yang rapat dengan tiga

ejen ekonomi iaitu isi rumah, firma dan institusi perbankan. Dalam konteks

pelaburan awam, setiap ejen ekonomi mempunyai bentuk hubungan tertentu dengan

pihak kerajaan. Isi rumah ialah seorang individu atau kelompok individu yang

berperanan menyediakan perkhidmatan kepada firma dan kerajaan dengan tujuan

untuk memperoleh upah atau gaji. Upah yang diperoleh akan digunakan untuk

membeli barangan dan perkhidmatan yang disediakan oleh firma untuk

memaksimumkan tingkat kepuasan. Sekiranya upah atau gaji yang diperoleh oleh isi

rumah melebihi had pendapatan bercukai, mereka mestilah membayar cukai kepada

kerajaan.

4

Firma ialah entiti perniagaan yang berfungsi mengeluarkan barangan dan

perkhidmatan kepada isi rumah dan kerajaan dengan tujuan memperoleh

keuntungan maksimum. Keuntungan yang diperoleh oleh firma dikenakan cukai

korporat oleh kerajaan. Firma membayar sejumlah cukai korporat kepada kerajaan

mengikut peratusan yang telah ditetapkan. Firma membayar upah atau gaji kepada

isi rumah terhadap perkhidmatan yang disediakan. Bank dan institusi kewangan

mempunyai perkaitan dengan ejen-ejen ekonomi melalui aktiviti deposit dan

penyediaan kredit. Bank dan institusi kewangan menjadi perantara kepada ketiga-

tiga isi rumah, firma dan kerajaan. Aktiviti bank dan institusi kewangan tertakluk

kepada peraturan dan prosedur yang telah ditetapkan oleh kerajaan melalui akta-

akta tertentu.

Projek pelaburan awam diuruskan oleh organisasi kerajaan tertentu sama ada

di peringkat negeri atau persekutuan. Di peringkat negeri, pelaksanaan pelaburan

awam dikendalikan melalui pengawasan dan pengurusan agensi kerajaan seperti

Unit Perancangan Ekonomi Negeri, Pihak Berkuasa Tempatan dan Jawatankuasa-

Jawatankuasa tertentu. Manakala di peringkat pusat melibatkan kementerian dan

agensi tertentu seperti Kementerian Kewangan, Kementerian Kerja Raya,

Kementerian Perdagangan Antarabangsa dan Perindustrian, Unit Perancangan

Ekonomi Pusat dan kementerian lain yang berkaitan.

5

Semua cadangan projek awam yang dicadangkan oleh semua peringkat

pentadbiran kerajaan sama ada di peringkat persekutuan, negeri, kementerian,

jabatan atau agensi kerajaan semestinya dinilai sebelum dipilih untuk dilaksanakan

setiap tahun. Projek ini akan dinilai secara terperinci terutamanya dari segi faedah

dan kos. Penilaian faedah dan kos haruslah dikaitkan dengan persekitaran ekonomi,

politik dan sosial agar penilaian secara menyeluruh dapat dibuat oleh panel penilai.

Sesetengah cadangan mempunyai hubungan ekonomi dengan cadangan yang lain

dan sesetengahnya mempunyai hubungan sosial. Oleh itu, tidak semua cadangan

boleh dinilai secara berasingan untuk menentukan kelebihan projek-projek

berkenaan. Misalnya projek pembinaan Universiti Utara Malaysia dan projek

Lebuhraya Sintok-Kuala Perlis.

Kerajaan memperolehi sumber pembiayaan sama ada dari dalam negeri atau

luar negeri. Sumber-sumber pembiayaan pelaburan awam yang utama ialah hasil

kerajaan, hutang kerajaan persekutuan dan geran. Hasil kerajaan atau pendapatan

awam merupakan pendapatan yang diperolehi kerajaan daripada pelbagai sumber

iaitu hasil cukai, hasil bukan cukai dan penerimaan. Hasil cukai terdiri daripada cukai

dan duti yang dikenakan di bawah pelbagai undang-undang seperti Akta Cukai

Pendapatan 1947, Akta Kastam 1967, Akta Cukai Jualan 1972 dan Akta Eksais

1975. Cukai dapat dibahagikan kepada dua jenis iaitu cukai langsung dan cukai

tidak langsung. Cukai langsung terdiri daripada cukai pendapatan individu, cukai

pendapatan syarikat dan cukai keuntungan lebihan. Cukai tidak langsung pula terdiri

daripada duti eksport, duti import, cukai jualan, cukai perkhidmatan, cukai perjudian

dan lain-lain.

6

Hasil bukan cukai meliputi bayaran lesen, permit, bayaran perkhidmatan,

sewa, faedah, denda, caruman dari agensi kerajaan dan antarabangsa. Manakala

penerimaan pula terdiri daripada bayaran balik bagi perbelanjaan, kredit antara

jabatan, pulangan balikbayaran berlebihan atau bayaran tersilap dalam tahun fiskal

yang lepas, penerimaan daripada agensi kerajaan yang lain dan hasil daripada

Wilayah Persekutuan dan Labuan. Oleh kerana wujud rantaian hubungan formal dan

tidak dalam pengurusan, perancangan dan pelaksanaan projek pelaburan awam,

pengurusan projek awam dianggap sangat rumit kerana melibatkan pelbagai pihak

dalam membuat keputusan pelaburan. Masalah ini boleh diatasi melalui proses

perundingan tertentu. Proses perundingan ini melibatkan menteri-menteri di

peringkat pusat, pegawai atasan kerajaan, ketua-ketua jabatan dan pihak-pihak lain.

Dengan itu, pelaksanaan dan penyiapan projek pelaburan awam mengambil masa

yang agak lama berbanding dengan projek pelaburan swasta. Kadangkala masalah

pertindihan tugas berlaku antara kementerian, jabatan atau unit. Keadaan ini akan

menyebabkan berlaku pembaziran sumber dan masa.

Terdapat beberapa fungsi pengurusan pelaburan awam. Akauntabiliti

bermaksud kewajipan menjalankan tugas yang dipertanggungjawabkan mengikut

undang-undang dan peraturan. Akauntabiliti terbahagi kepada dua jenis iaitu

akauntabiliti pengurusan dan akauntabiliti kewangan. Akauntabiliti pengurusan ialah

aspek akauntabiliti bagi menentukan sama ada penggunaan tenaga manusia, wang

dan lain-lain sumber diurus secara ekonomi, cekap dan berkesan. Manakala

akauntabiliti kewangan ialah akauntabiliti bagi member jaminan bahawa akaun yang

diselenggarakan boleh dipercayai dan segala urusniaga dijalankan dengan jujur,

berintegriti, teratur serta mematuhi undang-undang dan peraturan kewangan.

7

Projek pelaburan awam haruslah diurus dengan baik supaya menunjukkan

akauntabiliti awam yang diamanahkan oleh kerajaan kepada agensi kerajaan yang

tertentu. Oleh itu, pihak yang berkenaan dengan projek dapat memastikan tugas-

tugas yang dilaksanakan mencapai objektif yang ditetapkan dan kepentingan

kerajaan dalam sesuatu projek dapat dijaga. Contohnya, prinsip perolehan

seharusnya menunjukkan akauntabiliti awam yang diamanahkan kepada agensi

kerajaan. Pelaburan awam mestilah diurus supaya pelaksanaannya adalah cekap

dan berkesan. Kecekapan pengurusan pelaburan awam dapat dinilai berdasarkan

kepada tempoh penyiapan sesuatu projek, peminimuman kos dan kerosakan sosial.

Pelaksanaan projek pelaburan yang cekap kebiasaannya dapat disiapkan

dalam jangkamasa yang telah ditetap. Peningkatan projek yang terbengkalai akan

menunjukkan ketakcekapan pengurusan pelaburan awam. Kecekapan dapat

dipertingkatkan melalui pengurusan pelaburan yang baik seperti meningkatkan

kemahiran pekerja dalam sektor awam dan perancangan yang rapi. Projek

pelaburan yang dapat disiapkan dalam tempoh yang ditetapkan dengan kos yang

rendah dianggap sebagai projek pelaburan yang Berjaya dan memenuhi syarat

peminimuman kos. Peminimuman kos akan menjimatkan perbelanjaan kerajaan.

Oleh itu, penender yang menawarkan sebutharga terendah akan ditawarkan projek.

8

Pengurusan pelaburan awam yang baik dapat mengurangkan kerosakan

yang ditanggung oleh masyarakat dan sosial. Sebuah padang yang baik telah

diubahsuai menjadi gelanggang tenis. Tetapi gelanggang tersebut tidak digunakan

oleh masyarakat. Keadaan ini mewujudkan kerosakan sosial sekiranya padang yang

baik digunakan oleh masyarakat umum. Pembinaan empangan yang merosakkan

flora dan fauna di sekitar empangan juga dianggap telah menyebabkan kerosakan

sosial. Dalam konteks ini, projek pelaburan awam semestinya memberi nilai faedah

yang terbaik kepada masyarakat.

Pengurusan pelaburan awam yang baik dapat membantu untuk

meningkatkan produktiviti negara. Kelambatan pelaksanaan sesuatu projek akan

membantutkan peningkatan pengeluaran negara. Kegagalan menyiapkan projek

lebuhraya mengikut jadual yang telah ditetapkan akan menjejaskan pengeluaran

output oleh sektor swasta. Ini bermakna bahawa pelaksanaan projek pelaburan

awam memberi pulangan yang terbaik bagi setiap ringgit yang dibelanjakan oleh

pihak kerajaan.

Aktiviti-aktiviti pelaburan awam perlu dikawalselia oleh pihak-pihak tertentu

supaya wujud pengurusan barang dan aset yang berkesan, matlamat

pelaksanaannya tercapai dan prosedur kerajaan seperti prosedur kewangan dan

prosedur perolehan bekalan, perkhidmatan dan kerja pelaksanaan dipatuhi.

Berkaitan dengan produr kewangan dan perolehan, Perbendaharaan Malaysia yang

merupakan pihak berkuasa pusat, misalnya, berfungsi dalam proses pemberian

kelulusan kepada perolehan Kerajaan yang besar nilainya dan menyertai dalam

proses perolehan di agensi Kerajaan lain.

9

Secara umumnya, aktiviti pelaburan sama ada dilaksanakan oleh sector

awam atau swasta amat penting kepada sesebuah negara terutamanya yang

berkaitan dengan usaha kerana meningkatkan pertumbuhan ekonomi dan

pembangunan sosial. Pertumbuhan ekonomi yang baik secara langsung dapat

meningkatkan kualiti kehidupan masyarakat. Misalnya kemelesetan ekonomi

sesebuah negara dapat diatasi dengan menggalakkan aktiviti pelaburan. Penjajaran

aktiviti pelaburan dapat memperbaiki keadaan dan situasi ekonomi. Manakala

pembangunan sosial juga penting kepada sesebuah negara kerana dapat menghasil

dan meningkatkan kuantiti dan kualiti modal insan.

Aktiviti pelaburan dilakukan oleh kerajaan dan swasta. Aktiviti pelaburan yang

dijalankan oleh kerajaan dikenali sebagai pelaburan awam manakala aktiviti

pelaburan yang dijalankan oleh sektor swasta dikenali sebagai pelaburan swasta.

Pelaburan swasta ialah sebarang aktiviti pelaburan yang dijalankan oleh sektor

swasta untuk tujuan penyediaan barangan dan perkhidmatan. Motif utama pelaburan

ini adalah untuk memperoleh keuntungan yang maksimum melalui aktiviti pelaburan

dalam aset kewangan dan asset hakiki. Aset kewangan ialah sebarang aset yang

menghasilkan pulangan kepada pelabur dalam bentuk dividen dan keuntungan

modal.

10

Pelaburan awam ialah perbelanjaan modal awam atau komitmen awam yang

dilaksanakan untuk memperoleh hasil dan sesuatu faedah yang diharapkan

diperoleh selama beberapa tahun pada masa hadapan. Kebiasaannya aktiviti

pelaburan yang dijalankan oleh kerajaan dengan tujuan untuk meningkatkan

kebajikan masyarakat melalui pengeluaran barangan dan perkhidmatan awam.

Misalnya, pelaburan dalam kesihatan membolehkan masyarakat menikmati

kemudahan dan perkhidmatan kesihatan yang sempurna bagi memastikan tahap

kesihatan yang baik dan seterusnya meningkatkan kualiti hidup.

Perbelanjaan kerajaan dapat dibahagikan kepada dua jenis iaitu perbelanjaan

semasa dan perbelanjaan modal . Perbelanjaan semasa ialah perbelanjaan tidak

produktif iaitu segala bentuk perbelanjaan kerajaan yang tidak menghasilkan produk

khusus. Contoh perbelanjaan ini ialah perbelanjaan yang berkaitan dengan operasi

kerajaan. Perbelanjaan ini digunakan untuk membayar gaji kakitangan awam.

Walaupun tidak dikategorikan sebagai pelaburan awam tetapi perlu untuk menjadi

sokongan kepada perbelanjaan produktif.

Kerajaan menanggung sejumlah perbelanjaan khususnya perbelanjaan modal

untuk mengeluarkan barangan dan perkhidmatan awam bagi memenuhi keperluan

dan kehendak sosial. Keperluan dan kehendak sosial meningkat disebabkan oleh

kesan populasi, kesan urbanisasi, kesan pendapatan dan kesan teknologi.

Peningkatan populasi boleh menyebabkan peningkatan kepada keperluan sosial.

11

Misalnya, masyarakat memerlukan bekalan air bersih, bekalan elektrik,

pengangkutan dan lainlain. Pelaburan awam dilaksanakan oleh kerajaan dengan

tujuan untuk menyediakan barangan dan perkhidmatan awam. Dengan

sumbersumber yang terhad, kerajaan tidak berupaya untuk menyediakan

keseluruhan barangan dan perkhidmatan. Manakala sektor swasta berperanan

untuk mengeluarkan barang-barang swasta. Sektor ini tidak berupaya untuk

mengeluarkan barangan dan perkhidmatan awam dengan cekap seperti sektor

awam. Oleh kerana pengeluaran barangan dan perkhidmatan sektor swasta

bermotifkan keuntungan, kebiasaannya pengeluaran barangan dan perkhidmatan

oleh sektor swasta kurang daripada tingkat optimal pengeluaran.

Pelaburan awam merupakan instrumen penting bagi memperbaiki

ketidakseimbangan agihan pendapatan dan kekayaan. Salah satu matlamat

pelaburan awam ialah penyediaan barang-barang modal overhed sosial.

Penyediaan barang-barang ini dapat memperbaiki agihan pendapatan dan

kekayaan. Pembinaan sekolah dapat memberi peluang pendidikan kepada semua

pelajar tanpa mengira miskin atau kaya. Peluang pendidikan yang diperoleh

membolehkan individu meningkatkan taraf hidup dan pendapatan.

Walau bagaimanapun, kesan pelaburan awam dalam mengagihkan semula

pendapatan dan kekayaan bergantung kepada jenis perbelanjaan pelaburan yang

dibuat oleh kerajaan. Ada sesetengah perbelanjaan pelaburan memberi faedah

hanya kepada segelintir individu, sektor dan negeri. Sesetengah yang lain pula

memberi faedah kepada keseluruhan masyarakat, sektor, negeri dan negara.

12

Pelaburan awam langsung adalah sebarang bentuk aktiviti pelaburan yang

dijalankan oleh kerajaan secara langsung untuk menyediakan barangan dan

perkhidmatan awam. Contoh pelaburan awam langsung ialah penyediaan

kemudahan prasarana seperti sistem perhubungan jalan raya yang baik,

perkhidmatan telekomunikasi berteknologi tinggi, perkhidmatan utiliti yang meluas,

kemudahan kesihatan dan kemudahan awam. Dalam konteks ini, kerajaan melalui

kementerian tertentu akan melaksanakan projek pelaburan awam.

Kebanyakan saiz pelaburan awam yang dilaksanakan oleh kerajaan berskala

besar kerana skop penggunaan adalah luas berbanding dengan sektor swasta.

Sasaran penggunaan projek pelaburan awam tidak dibatasi oleh keupayaan

membayar pengguna secara total. Oleh itu, persoalan mengenai penetapan harga

seunit barang dan perkhidmatan yang dihasilkan bukannya menjadi motif utama.

Sebaliknya, sasaran penggunaan projek sektor swasta berasaskan keupayaan atau

kesanggupan membayar oleh pengguna. Saiz pelaburan sektor swasta banyak

bergantung kepada harga pasaran. Jika harga rendah, saiz pengeluaran kecil. Ini

bermakna jumlah pelaburan ialah kecil.

Pengurusan pelaburan awam dilaksanakan bagi memastikan objektif

pelaksanaan sesuatu projek oleh kerajaan adalah berjaya. Pelaburan awam

semestinya dijadikan sebagai wadah untuk mencapai dasar-dasar kerajaan.

Kerajaan telah melaksanakan pelbagai dasar setelah Malaysia mencapai

kemerdekaan untuk melaksana dan melancarkan proses pembangunan ekonomi

secara lebih berkesan.

13

Pengurusan pelaburan awam dapat dipecahkan kepada empat peringkat iaitu

peringkat makro, peringkat sektor, peringkat wilayah dan peringkat projek.

Pengelasan pengurusan pelaburan mengikut peringkat adalah bertujuan untuk

memudahkan pengawasan dan penyeliaan sesuatu projek yang telah dipilih untuk

dilaksanakan. Pada peringkat makro, aktiviti-aktiviti pelaburan awam diuruskan oleh

kementerian-kementerian tertentu dalam kerajaan persekutuan. Kementerian-

kementerian ini merencana, mengurus dan melaksanakan projek-projek di bawah

pelaburan awam selaras dengan arahan kerajaan atau pemerintah. Contohnya

projek pembinaan sekolah dalam Rancangan Malaysia Kesembilan diurus oleh

Kementerian Pendidikan. Perancangan dan pelaksanaan projek ini memerlukan

penglibatan di peringkat kementerian.

Dalam konteks pelaburan awam peringkat makro, sesebuah kementerian

bertindak untuk melakukan pengumpulan statistik dan ramalan berdasarkan data-

data tertentu. Data-data tersebut digunakan untuk membuat ramalan makro. Projek

pelaburan bagi pembinaan sekolah baru, kerajaan memerlukan data berkaitan

dengan jumlah dan komposisi penduduk di sesuatu tempat pada masa sekarang

dan masa hadapan. Data-data tersebut akan dikumpul dan diunjurkan bagi

menentukan keperluan dan masalah yang berkaitan dengan pembinaan sekolah

tersebut. Tugas ini kebiasaannya dijalankan oleh Unit Perancangan Ekonomi. Dalam

kementerian ini terdapat jabatan-jabatan yang bertindak untuk menyelaraskan

segala aktiviti-aktiviti yang terlibat dalam proses pelaksanaan pelaburan awam.

14

Pengurusan pelaburan awam pada peringkat projek atau pengurusan akhir

melibatkan pengendalian dan pengawasan aktiviti-aktiviti pelaburan awam bagi

memastikan projek-projek tersebut dapat dilaksanakan dengan lancar dan dapat

disiapkan dalam jangkamasa yang ditetapkan. Pelaksanaan sesuatu projek

pelaburan awam semestinya mengikut proses yang telah ditetapkan oleh pihak

kerajaan. Kitaran pelaksanaan projek pelaburan awam dimulai dengan penyediaan

kertas cadangan sesuatu projek kemudian diikuti oleh penilaian kertas cadangan.

Proses selanjutnya berlaku secara berperingkat-peringkat sehingga projek tersebut

tamat dan boleh digunakan oleh kumpulan sasaran.

Proses pengurusan pelaburan awam melibatkan tiga jenis pengurusan utama

iaitu pengurusan tender, pengurusan kewangan, pengurusan personel dan

pengurusan projek. Dalam modul ini, pengurusan tender akan diberi tumpuan.

Pengurusan aspek-aspek lain dibincangkan secara langsung dalam kursus-kursus

lain. Oleh kerana peruntukan untuk projek pelaburan awam melibatkan jumlah

kewangan yang besar, proses perolehan secara tender akan dilaksanakan.

Pengurusan pelaburan awam merupakan elemen terpenting dalam sesuatu

pelaksanaan projek awam. Pelaksanaan projek awam merupakan amanah kerajaan

kepada organisasi-oganisasi kerajaan yang tertentu, pengurusan pelaburan awam

dapat memastikan projek dapat disiapkan dan dilaksanakan mengikut

prosedur/peraturan dan tatacara yang telah ditetapkan oleh pihak kerajaan.

15

Sejak merdeka, pembangunan ekonomi Malaysia semakin pesat

berkembang. Dari sebuah ekonomi berasaskan kepada sektor pertanian, beralih

kepada sebuah ekonomi yang mengutamakan sektor perindustrian. Perubahan

struktur ekonomi ini didorong oleh polisi-polisi pelaburan yang lebih liberal, insentif

dan kemudahan yang lebih menarik. Selain itu, usaha-usaha mempromosikan

eksport yang lebih intensif turut membantu meningkatkan pelaburan swasta

merangkumi pelaburan swasta tempatan dan asing di Malaysia. Dari segi sejarah,

pelaburan langsung asing merupakan faktor yang penting dalam mempengaruhi

kemajuan ekonomi Malaysia sejak di zaman penjajah lagi. Secara keseluruhannya

pelaburan langsung asing telah menjadi perintis dalam mempelbagaikan ekonomi

Malaysia.

Pada tahun 1986, pihak kerajaan melonggarkan perlaksanaan Akta

Penyelarasan Pelaburan dan pada masa yang sama menggantikan Akta Insentif

Pelaburan 1968 dengan Akta Galakan Pelaburan 1986 untuk menggalakkan

kemasukkan FDI. Faktor luaran yang telah menyumbangkan kepada peningkatan

FDI ialah kenaikan nilai yen dan pada masa yang sama, berlaku pertambahan kos

pengeluaran di Jepun. Kedua-dua faktor ini telah menggalakkan industri-industri

Jepun untuk menempatkan semula kilang-kilang di tempat lain di mana kos

pengeluaran adalah lebih murah.

16

Apabila di lihat dari segi penglibatan pelabur-pelabur tempatan dalam sektor

pembuatan, didapati pelabur tempatan lebih cenderung kepada industri berasaskan

sumber. Sebaliknya, pelabur asing lebih banyak terlibat dalam industri bukan

berasaskan sumber dan berorientasikan eksport, seperti industri elektrik dan

elektronik serta tekstil dan pakaian. Peningkatan dalam pelaburan ini didorong oleh

polisi-polisi kerajaan seperti penyediaan berbagai jenis galakan cukai di bawah Akta

Galakan Pelaburan, 1968. Selain itu, galakan-galakan bagi perusahaan yang

membuat barang-barang untuk dieksport diperbaiki, sementara galakan baru telah

dibuat bagi perusahaan-perusahaan elektronik dan hotel. Kemudahan-kemudahan

untuk Kawasan-kawasan Perdagangan Bebas (KPB) dan gudang-gudang

pembuatan yang diberi lesen turut disediakan.

Secara umumnya bagi tempoh 1976 – 1980 (Rancangan Malaysia Ketiga),

pelaburan swasta dikatakan menjadi punca pembentukan modal yang utama.

Keadaan ini berbeza dengan tempoh Rancangan Malaysia Kedua di mana

pelaburan awam telah memainkan peranan utama. Pada tempoh awal Rancangan

Malaysia Ketiga (1976), kadar pertumbuhan pelaburan swasta adalah sangat rendah

berbanding tahun-tahun selepasnya. Keadaan ini berlaku disebabkan kemelesetan

ekonomi dunia dan kesannya ke atas kegiatan dalam negeri yang keupayaannya

berlebihan.

17

Manakala pada penghujung tempoh Rancangan Malaysia Ketiga, pelaburan

swasta meningkat dengan pesat yang disebabkan oleh peningkatan yang berlaku

dalam eksport negara dan langkah tegas yang diambil oleh kerajaan bagi

mengurangkan kebimbangan sektor swasta menerusi pindaan Akta Penyelarasan

Perindustrian (ICA) dan Akta Pembangunan Petroleum (PDA) bagi menggalakkan

penyertaan pelabur asing dan domestik. Sebagai tindak balas terhadap krisis

kewangan serantau, kerajaan pada mulanya mengurangkan perbelanjaan sektor

awam bagi melengkapi dasar kewangan yang ketat sebagai satu cara untuk

menurunkan defisit akaun semasa dalam imbangan pembayaran dan mencegah

penyusutan lebih teruk terhadap nilai Ringgit.

Namun, apabila krisis semakin teruk, kerajaan telah mengembalikan semula

peruntukan yang dahulunya telah dipotong dan menyuntik perbelanjaan

pembangunan tambahan sejumlah RM30.7 bilion dalam separuh kedua tempoh

Rancangan bagi merangsang aktiviti ekonomi dan menangkis kejatuhan mendadak

dalam pelaburan swasta (Rancangan Malaysia Kelapan, 2001). Jumlah pelaburan

asing yang tinggi direkodkan dalam dua industri utama iaitu industri elektrik dan

elektronik dan industri kimia dan bahan keluaran kimia. Jepun merupakan negara

yang hampir keseluruhan ekuiti pelaburannya ditumpukan kepada sektor elektrik dan

elektronik serta industri kimia dan keluaran kimia.

18

Secara umumnya, pelaburan merupakan ‘satu aktiviti yang melibatkan

pembelian apa juga aset (harta) sama ada aset hakiki atau aset kewangan, yang

menawarkan jangkaan pendapatan atau keuntungan modal atau kedua-duanya

sekali’. Daripada definisi tersebut, pelaburan dapat di lihat daripada dua aspek, iaitu

aset hakiki dan aset kewangan. Aset hakiki merupakan harta ketara atau kebendaan

yang kewujudan fizikalnya memudahkan seseorang itu memberitahu nilainya, seperti

tanah, rumah, bangunan, kilang, rumah kedai, kenderaan, jentera dan logam. Aset

hakiki ini membolehkan pemiliknya mendapat kemudahan atau hasil daripada

penggunaannya.

Sebaliknya, aset kewangan merupakan sekeping kertas atau dokumen yang

kewujudan fizikalnya tidak boleh memberitahu dengan jelas nilainya yang sebenar

seperti sijil-sijil saham, buku akaun bank dan sijil premium Bank Simpanan Nasional

(Rosalan Haji Ali, 1992). Dari segi pemilikan, pelaburan swasta merupakan

pelaburan yang dimiliki dan dilakukan oleh syarikat milik swasta manakala pelaburan

awam ialah pelaburan yang dilakukan oleh pihak kerajaan. Pelaburan swasta pula

terdiri daripada pelaburan yang dilakukan oleh pelabur domestik dan pelabur asing.

Pelaburan asing dilakukan oleh syarikat swasta asing atau orang perseorangan

asing di sesebuah negara (Dewan Bahasa dan Pustaka Kementerian Pendidikan

Malaysia,1993)

19

Kebanyakan negara-negara sedang membangun mempunyai komponen

perbelanjaan kerajaan yang besar yang tertumpu kepada projek-projek infrastruktur.

Penyediaan kemudahan-kemudahan infrastruktur oleh kerajaan seperti

pengangkutan, komunikasi, kuasa elektrik dan saliran akan mengurangkan kos

pengeluaran firma atau meningkatkan pulangan mengikut skala kepada pihak

pelabur. Oleh yang demikian, ia akan meningkatkan keuntungan pihak swasta.

Walaupun pelaburan kerajaan adalah dalam sektor kedua atau ketiga, kewujudan

kilang-kilang baru oleh pihak kerajaan akan meningkatkan permintaan terhadap

produk-produk yang berkaitan (melalui kesan rantaian) dan seterusnya

menggalakkan lebih banyak lagi pelaburan swasta.

Komponen yang semakin penting dalam aliran masuk modal asing di negara

sedang membangun yang berasaskan kepada sektor swasta ialah pelaburan

langsung asing (FDI). Secara teori FDI boleh menghasilkan beberapa kesan ke atas

ekonomi di dalam negara (van Loo F., 1997). Kesan pelaburan langsung asing yang

pertama ke atas ekonomi ialah pelaburan asing akan mewujudkan kesan rantaian

langsung ke atas pelaburan dalam industri-industri domestik. Faedah berbanding

daripada pelabur asing yang disebabkan oleh kemahiran teknologi tinggi yang

mereka miliki, insentif cukai dan beberapa kemudahan lain yang diperolehi oleh

mereka akan turut mempengaruhi pelaburan di industri-industri domestik yang

berkaitan.

20

Kesimpulannya, pelaburan awam penting bagi sesebuah negara. Walaupun

ciri-ciri pelaburan awam dan pelaburan swasta berbeza tetapi kedua-duanya

merupakan pelengkap antara satu sama lain. Matlamat pelaburan awam bersifat

menyeluruh demi mencapai kemakmuran sesebuah negara dan menjadi kebajikan

masyarakat. awam yang dilaksanakan untuk memperoleh hasil dan sesuatu faedah

yang diharapkan selama beberapa tahun pada masa hadapan. Kebiasaannya aktiviti

pelaburan dijalankan oleh kerajaan dengan tujuan untuk meningkatkan kebajikan

masyarakat melalui pengeluaran barangan dan perkhidmatan awam. Misalnya,

pelaburan dalam kesihatan membolehkan masyarakat menikmati kemudahan dan

perkhidmatan kesihatan yang sempurna bagi memastikan tahap kesihatan yang baik

seterusnya meningkatkan kualiti hidup.

Matlamat utama pelaburan awam ialah matlamat alokasi, penstabilan,

penyediaan barang-barang sosial, agihan semula pendapatan dan kekayaan,

pembentukan modal, penyediaan peluang pekerjaan, mengatasi masalah sosial,

menghasilkan kekayaan masyarakat dan memperbaiki imbangan kekayaan. Kadar

pembentukan modal sesebuah negara dapat dipercepatkan melalui pelaburan

awam. Pelaburan awam yang dilaksanakan oleh kerajaan menyumbang kepada stok

tambahan aset modal fizikal. Dalam hal ini, kerajaan boleh melakukan pelaburan

langsung dalam sektor barang-barang modal. Penciptaan barang-barang modal

overhed sosial sebenarnya membantu dalam aktiviti pembentukan modal dalam

sektor swasta. Pembentukan modal swasta sangat penting dalam pertumbuhan

ekonomi sesebuah negara. Kepentingan modal swasta ditunjukkan dalam Model

Harrod-Domar.

21

Bibliografi

1. Coe, C.K. (1989). Public financial management. New Jersey: Prentice

Hall.

2. Kementerian Kewangan Malaysia. Laporan ekonomi pelbagai tahun.

Kuala Lumpur. Perbendaharaan Malaysia.

3. Kementerian Kewangan Malaysia ( 1997 ). Buku pendauan perolehan

kerajaan. Kuala Lumpur; perbendaharaan Malaysia.

4. Modul Kendiri Pengurusan dan Analisis Pelaburan Awam.

5. http://www.utusan.com.my/utusan/info.asp?

y=2011&dt=0603&pub=Utusan_Malaysia&sec=Terkini&pg=bt_16.htm

6. http://km.anm.gov.my/index.php?option=com_content&view=article&id=175:pengurusan-

pelaburan-kerajaan&catid=95:pelaburan-pinjaman&Itemid=567&lang=bm

7. http://cikguazharrodzi.blogspot.com/2011/02/analisis-pelaburan-investment-in.html

22