ALAT UBAH SATU FASA

Satu alat yang boleh menukarkan kuasa elektrik daripada satu lilitan kepada satu lilitan yang lain dengan frekuensi yang sama.

Satu alat yang statik digunakan dalam bekalan AU dimana ia boleh menaik dan menurunkan voltan.

Menggunakan prinsip aruhan saling untuk dalam penghasilan kendaliannya.

Alatubah Arus (CT) Alatubah kuasa Alatubah LocengAlatubah PengalakAlatubah Auto

dipasang pada palang busbar dalam PSU mengurangkan arus untuk tujuan pengukuran dan perlindungan.

pengukuran – ammeter, voltmeter, power factor, Maximum Demand

perlindungan – EFR, OCR

digunakan untuk menaik dan menurunkan voltan pada sistem penghantaran dan pengagihan

dipasang pada pencawang dalam unit KVA

digunakan dalam kerja pemasangan loceng jenis step down.

digunakan untuk menaikan kembali voltan pada sesuatu talian untuk mengelakan berlaku voltan susut.

digunakan pemasangan sistem penghawa dingin dan pada stator autotransformer

Teras LilitanPenutup

◦dibuat daripada kepingan besi silicon dengan ketebalan lebih kurang 0.35 hingga 0.7 mm.

◦untuk mengurangkan arus pusar.◦menguatkan urat daya magnet (berlapis-lapis)

◦setiap kepingan besi mempunyai penebat

◦3 jenis teras alatubah iaitu jenis teras, jenis shell, jenis toroidal.

terdapat 2 jenis lilitan

Lilitan primer – disambung pada punca bekalan.

Lilitan sekunder – disambung pada keluaran (beban)

diperbuat daripada kuprum yang ditebatkan oleh varnish

Np NsBekalan

Primer, Vp Bekalan Sekunder

Vs

Garisan fluksGelung SekunderGelung Primer

Teras

◦untuk melindungi lilitan alatubah

◦diperbuat daripada besi atau kertas minyak

Prinsip pengubah adalah berdasarkan aruhan saling. ◦Apabila arus ulang alik mengalir dalam gegelung primer, perubahan fluks magnet yang sama dengan frekuensi arus ulang alik itu terhasil.

◦Fluks magnet daripada gegelung primer ditumpukan oleh teras besi serta dihubungkan dengan gegelung sekunder.

◦Perubahan fluks magnet itu menghasilkan d.g.e. teraruh dalam litar sekunder,menurut HukumFaraday.

◦Arah arus aruhan dalam transformer adalah sentiasa menentang perubahan arus yang menghasilkan arus aruhan itu, iaitu menurut Hukum Lenz.

◦Frekuensi arus primer dan arus sekunder adalah sama.

Vp = V1 = Voltan Primer @ Voltan Masukan Vs = V2 = Voltan Sekunder @ Voltan

Keluaran Np = N1 = Belitan Primer @ Belitan Masukan Ns = N2 = Belitan Sekunder @ Belitan

Keluaran Ip = I1 = Arus Primer @ Arus Masukan Is = I2 = Arus Sekunder @ Arus Keluaran

Jika kuasa MASUKAN = KELUARAN tidak diambil kira :-

V1 x I1 = V2 x I2 --------------(1)

Apabila diubah dalam bentuk nisbah kita akan didapati :-

V1 = N1 = I2

V2 N2 I1 ---------(2)

Sebuah pengubah 1 fasa dengan voltan pada sekunder sebanyak 150 Volt. Arus yang terhasil pada primer dan sekunder ialah 30 Amp dan 200 Amp. Berapakah nilai voltan masukan.

Sebuah pengubah mempunyai 150 belitan utama, 75 belitan sekunder. Jika voltan 240 Volt, 50 Hz. Kirakan :-

a) Voltan Sekunder. b) Arus sekunder dengan rintangan 50 Ω. c) Arus utama semasa berbeban.