pengamalan kerja berpasukan dalam panitia … · pengamalan kerja berpasukan dalam panitia...
TRANSCRIPT
PENGAMALAN KERJA BERPASUKAN DALAM PANITIA KEMAHIRAN
HIDUP BERSEPADU DI SEKOLAH MENENGAH DAERAH
JOHOR BAHRU
GO SEOW ANN
UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA
PSZ 19:16 (Pind. 1/97) UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA BORANG PENGESAHAN STATUS TESIS ♦ JUDUL: PENGAMALAN KERJA BERPASUKAN DALAM PANITIA
KEMAHIRAN HIDUP BERSEPADU DI SEKOLAH
MENENGAH DAERAH JOHOR BAHRU
SESI PENGAJIAN: 2003/2004 Saya GO SEOW ANN (HURUF BESAR) mengaku membenarkan tesis (PSM/Sarjana/Doktor Falsafah)* ini disimpan di Perpustakaan Universiti Teknologi Malaysia dengan syarat-syarat kegunaan seperti berikut: 1. Tesis adalah hakmilik Universiti Teknologi Malaysia. 2. Perpustakaan Universiti Teknologi Malaysia dibenarkan membuat salinan untuk tujuan
pengajian sahaja. 3. Perpustakaan dibenarkan membuat salinan tesis ini sebagai bahan pertukaran antara institusi pengajian tinggi. 4. ** Sila tandakan (√ )
SULIT (Mengandungi maklumat yang berdarjah keselamatan atau kepentingan Malaysia seperti yang termaktub di dalam AKTA RAHSIA RASMI 1972)
TERHAD (Mengandungi maklumat TERHAD yang telah ditentukan oleh organisasi/badan di mana penyelidikan dijalankan)
√ TIDAK TERHAD Disahkan oleh
(TANDATANGAN PENULIS) (TANDATANGAN PENYELIA)
Alamat Tetap: LOT 1740, KAMPUNG MATA AYER, 16600 PULAI CHONDONG, TN. HJ. MOHD. ANUAR BIN ABDUL RAHMAN KELANTAN. Nama Penyelia Tarikh: 9 MAC 2004 Tarikh: 9 MAC 2004 CATATAN: * Potong yang tidak berkenaan.
** Jika tesiS ini SULIT atau TERHAD, sila lampirkan surat daripada pihak berkuasa/organisasi berkenaan dengan menyatakan sekali sebab dan tempoh tesis ini perlu dikelaskan sebagai SULIT atau TERHAD. ♦ Tesis dimaksudkan sebagai tesis bagi Ijazah Doktor Falsafah dan Sarjana secara penyelidikan, atau disertasi bagi pengajian secara kerja kursus dan penyelidikan, atau Laporan Projek Sarjana Muda (PSM).
PENGESAHAN PENYELIA
“Saya akui bahawa saya telah membaca karya ini dan pada pandangan saya karya ini
adalah memadai dari segi skop dan kualiti untuk tujuan penganugerahan Ijazah
Sarjana Muda Teknologi Serta Pendidikan (Kemahiran Hidup)”.
Tandatangan : _________________________________
Nama Penyelia : Tn. Hj. Mohd. Anuar Bin Abdul Rahman
Tarikh : 9 Mac 2004
i
PENGAMALAN KERJA BERPASUKAN DALAM PANITIA KEMAHIRAN
HIDUP BERSEPADU DI SEKOLAH MENENGAH DAERAH
JOHOR BAHRU
GO SEOW ANN
Laporan projek ini dikemukakan sebagai memenuhi sebahagian daripada syarat
penganugerahan Ijazah Sarjana Muda Teknologi Serta Pendidikan
(Kemahiran Hidup)
Fakulti Pendidikan
Universiti Teknologi Malaysia
MAC, 2004
ii
PENGAKUAN
“Saya akui karya ini adalah hasil kerja saya sendiri kecuali nukilan dan ringkasan
yang tiap- tiap satunya telah saya jelaskan sumbernya”.
Tandatangan : __________________________
Nama Penulis : Go Seow Ann
Tarikh : 9 Mac 2004
iii
DEDIKASI
Untuk ayah dan ibu tersayang,
Go Bon Thong dan Kua Kim Foo
Abang yang dikasihi,
Go Seow Peng
dan
Adik yang dikasihi,
Go Whyei Ling,
Go Seow Shen,
Go Seow Ming,
Serta
Sahabat seperjuangan
Terima Kasih segala dorongan
dan
nasihat yang sentiasa kalian berikan.
iv
PENGHARGAAN
Saya ingin mengambil kesempatan ini untuk mengucapkan ribuan terima
kasih serta sekalung penghargaan buat pembimbing projek sarjana muda saya iaitu
Tn. Hj. Mohd. Anuar Bin Abdul Rahman atas segala tunjuk ajar, bimbingan dan
nasihat yang diberikan kepada saya sepanjang tempoh penyelidikan projek ini dan
membolehkan saya menyiapkan projek ini dengan jayanya. Kajian ini tidak dapat
dilaksanakan dengan sebegitu lancar tanpa bantuan dan bimbingan daripada beliau.
Penghargaan turut ditujukan kepada pihak Jabatan Pendidikan Negeri Johor
yang membenarkan saya menjalankan penyelidikan di sekolah menengah Daerah
Johor Bahru.
Tidak lupa juga kepada pengetua- pengetua, guru- guru terutamanya
responden saya iaitu guru Kemahiran Hidup Bersepadu di tujuh buah sekolah
menengah dalam Daerah Johor Bahru yang banyak memberi kerjasama dan bantuan
kepada saya. Hasil kajian yang tepat adalah berkat responden yang jujur dan
bekerjasama.
Akhir sekali, penghargaan istimewa juga saya tujukan kepada keluarga saya
yang tersayang, saudara mara dan rakan seperjuangan yang banyak memberi
dorongan dan nasihat kepada saya serta semua individu yang terlibat sama ada secara
langsung atau tidak langsung dalam membantu menjayakan projek penyelidikan ini.
v
ABSTRAK
Kajian deskriptif berbentuk tinjauan ini dijalankan bertujuan untuk melihat tahap
pengamalan kerja berpasukan di kalangan guru- guru Kemahiran Hidup dalam
Panitia Kemahiran Hidup Bersepadu. Di samping itu, kajian ini juga bertujuan
melihat tahap pengamalan kerja berpasukan antara guru lelaki dan perempuan dalam
mengamalkan kerja berpasukan. Data diperolehi daripada soal selidik yang telah
diubahsuai daripada borang penilaian ahli- ahli dan pengurus dalam pasukan kerja
dalam organisasi yang direkabentuk oleh Ab. Aziz dalam buku ‘Mengurus Pasukan
Kerja Prestasi Tinggi’. Seramai 57 orang guru Kemahiran Hidup Bersepadu dari
tujuh buah sekolah menengah di Daerah Johor Bahru telah menjadi sampel kajian.
Hasil kajian rintis menunjukkan kebolehpercayaan soal selidik untuk ahli panitia
adalah 0.91 dan untuk ketua panitia adalah 0.90 pada skala Alpha Cronbach. Data
kajian dianalisis menggunakan perisian Statistical Package For Social Science-
(SPSS) Version 10.0 for Windows. Data diperolehi dianalisis secara deskriptif
(kekerapan dan peratusan) dan inferensi (Ujian- t). Aras signifikan 0.05 dijadikan
asas untuk menerima dan menolak hipotesis. Secara umum, hasil kajian
menunjukkan tahap pengamalan kerja berpasukan di kalangan guru- guru dan ketua
panitia Kemahiran Hidup Bersepadu adalah tinggi. Ahli- ahli panitia juga melihat
ketua panitia memiliki tahap kepimpinan yang tinggi. Ujian- t menunjukkan bahawa
tidak terdapat perbezaan yang signifikan di antara guru lelaki dan perempuan dalam
mengamalkan kerja berpasukan. Oleh itu dicadangkan budaya kerja berpasukan ini
diamalkan secara berterusan terutamanya dalam panitia Kemahiran Hidup Bersepadu
ke arah mencapai matlamat panitia dan meningkatkan tahap pengajaran guru dan
pembelajaran pelajar di sekolah.
vi
ABSTRACT
This descriptive survey study aims to look the practicing of teamwork level among
living skills teachers in the living skills panel. In addition to this, the research
mentioned above is also to have an overview on the practicing of teamwork level
among male and female teachers while involving in teamwork. All data and
information were gathered through the modified questionnaires that originated from
member’s feedback and the manager of an organization that both were edited by Ab.
Aziz in the book entitled ‘Managing High Quality Group Work’. A total number of
57 living skills teachers from seven different secondary schools within Johor Bahru
district became our samples of studies. The analysis of the reliability of questionnaire
for the members were 0.91 and 0.90 is for the chairman on the Cronbach’ s Alpha
scale. All the data was being analyze by using Statistical Package For Social Science
(SPSS) Version 10.0 for Windows. The analyzing data was done descriptively
(frequency and percentage) and by inferential (t- test). A significant value of 0.05
was set as the referring point whether to accept or reject the hypothesis. Generally,
the result of our research revealed that the level of practicing teamwork among
teachers and chairman of the Living Skills panel were high. Panel members also
agreed the abilities of the chairman in their leaderships. T- test revealed that there
was no significant difference between male and female teachers in practicing
teamwork. Consequently, hope this trend will be practiced continuously especially in
the panel of living skills as the stepping stone towards achieving high quality of
teaching and effective learning in schools.
vii
KANDUNGAN
BAB PERKARA MUKA SURAT
TAJUK KAJIAN i
PENGAKUAN ii
DEDIKASI iii
PENGHARGAAN iv
ABSTRAK v
ABSTRACT vi
KANDUNGAN vii
SENARAI JADUAL xii
SENARAI RAJAH xiv
SENARAI SINGKATAN xv
SENARAI LAMPIRAN xvi
BAB I PENDAHULUAN 1
1.1 Pengenalan 1
1.2 Latar Belakang Masalah 4
1.3 Pernyataan Masalah 7
1.4 Objektif Kajian 8
1.5 Persoalan Kajian/ Hipotesis Kajian 9
1.6 Rasional Kajian 9
1.7 Kepentingan Kajian 10
1.8 Batasan Kajian 11
viii
1.9 Definisi Operasi 11
1.10 Rumusan 13
BAB II TINJAUAN PENULISAN 15
2.1 Pengenalan 15
2.2 Latarbelakang Panitia Mata Pelajaran 15
2.2.1 Fungsi Panitia Mata
Pelajaran 16
2.2.2 Kedudukan Panitia Kemahiran
Hidup Bersepadu Dalam Organisasi
Sekolah 17
2.2.3 Peranan Ketua Panitia 17
2.3 Konsep Kerja Berpasukan 19
2.3.1 Pasukan Kerja Dalam
Organisasi Sekolah 21
2.3.2 Semangat Kerja Berpasukan 22
2.3.3 Strategi Membina Pasukan Berkesan 23
2.3.4 Ciri- ciri Kerja Berpasukan 24
2.3.5 Peranan Ketua Dalam
Pasukan Kerja 26
2.3.6 Peranan Ahli Dalam Pasukan
Kerja 31
2.3.7 Kajian Dan Penulisan Berkaitan
Dengan Kerja Berpasukan 33
2.4 Pengaruh Jantina Terhadap Kerja
Berpasukan 34
2.5 Rumusan 35
ix
BAB III METODOLOGI KAJIAN 36
3.1 Pengenalan 36
3.2 Rekabentuk Kajian 36
3.3 Persampelan 37
3.4 Instrumen Kajian 38
3.5 Kajian Rintis 40
3.6 Prosedur Kajian 41
3.7 Analisis Data 42
3.8 Penutup 44
BAB IV ANALISIS DATA 45
4.1 Pengenalan 45
4.2 Latar Belakang Responden 46
4.2.1 Taburan Responden Mengikut
Jantina 46
4.2.2 Taburan Responden Mengikut
Kaum 47
4.2.3 Taburan Responden Mengikut
Umur 47
4.2.4 Taburan Responden Mengikut
Pengalaman Mengajar 48
4.2.5 Taburan Responden Mengikut
Opsyen 49
4.2.6 Taburan Responden Mengikut
Tingkatan Mengajar 50
4.3 Penganalisisan Data Mengikut Persoalan
Kajian 50
4.3.1 Tahap Pengamalan Kerja Berpasukan
Di Kalangan Ahli- Ahli Panitia
Kemahiran Hidup 51
x
4.3.2 Tahap Kerja Berpasukan Di
Antara Rakan Sekerja 56
4.3.3 Tahap Kerja Berpasukan Di
Kalangan Ketua Panitia Kemahiran
Hidup Bersepadu 61
4.3.4 Pandangan Ahli- Ahli Panitia
Kemahiran Hidup Bersepadu
Terhadap Ketua Panitia Dalam
Mengamalkan Kerja Berpasukan 64
4.3.5 Perbezaan Pengamalan Kerja
Berpasukan Berdasarkan Jantina 67
4.4 Rumusan 68
BAB V RUMUSAN, PERBINCANGAN DAN
CADANGAN 69
5.1 Pengenalan 69
5.2 Rumusan 69
5.3 Perbincangan dan Kesimpulan 70
5.3.1 Tahap Pengamalan Kerja Berpasukan
Di Kalangan Ahli Panitia Kemahiran
Hidup Bersepadu 71
5.3.2 Pengamalan Budaya Kerja Berpasukan
Di Antara Rakan Sekerja 73
5.3.3 Pengamalan Budaya Kerja Berpasukan
Yang Berkesan Di Kalangan Ketua
Panitia 75
5.3.4 Perbandingan Pengamalan Kerja
Berpasukan Berdasarkan Jantina 76
5.3.5 Kesimpulan 77
xi
5.4 Cadangan Kajian 78
5.4.1 Cadangan Tindakan 79
5.4.2 Cadangan Kajian Lanjutan 80
5.5 Penutup 80
RUJUKAN 82
LAMPIRAN A-C 88-100
xii
SENARAI JADUAL
NO. JADUAL TAJUK MUKA SURAT
3.1 Taburan Responden Mengikut Sekolah 38
3.2 Taburan Item Soal Selidik Untuk Ahli Panitia
Berdasarkan Fokus Kajian 39
3.3 Taburan Item Soal Selidik Untuk Ketua Panitia
Berdasarkan Fokus Kajian 39
3.4 Taburan Skor Mengikut Skala Likert 43
3.5 Pengkelasan Semula Skala Pemeringkatan Likert 43
3.6 Tahap Analisis Min 43
3.7 Statistik Persoalan Kajian dan Hipotesis 44
4.1 Taburan Responden Mengikut Jantina 46
4.2 Taburan Responden Mengikut Kaum 47
4.3 Taburan Responden Mengikut Umur 47
4.4 Taburan Responden Mengikut Pengalaman Mengajar 48
4.5 Taburan Responden Mengikut Opsyen 49
4.6 Taburan Responden Mengikut Tingkatan Mengajar 50
4.7 Maklumbalas Responden Terhadap Setiap Item Untuk
Tahap Pengamalan Kerja Berpasukan Di
Kalangan Ahli 51
4.8 Maklumbalas Responden Terhadap Setiap Item Untuk
Tahap Kerja Berpasukan Di Antara Rakan Sekerja 56
4.9 Maklumbalas Responden Terhadap Setiap Item Untuk
Tahap Kerja Berpasukan Di Kalangan Ketua Panitia 61
xiii
4.10 Maklumbalas Responden Terhadap Setiap Item Untuk
Mengetahui Pandangan Ahli Terhadap Ketua Panitia
Dalam Pengamalan Kerja Berpasukan 64
4.11 Pengamalan Kerja Berpasukan Di Kalangan Ahli Panitia
Berdasarkan Jantina 67
4.12 Pengamalan Kerja Berpasukan Di Kalangan Ketua Panitia
Berdasarkan Jantina 68
xiv
SENARAI RAJAH
NO. RAJAH TAJUK MUKA SURAT
2.1 Kedudukan Panitia Kemahiran Hidup Bersepadu
Dalam Organisasi Sekolah 18
2.2 Suasana Berpasukan Yang Baik Dalam
Organisasi Kecil 20
2.3 Suasana Berpasukan Yang Baik Dalam
Organisasi Besar 20
2.4 Model Pembinaan Pasukan Dalam Organisasi 23
xv
SENARAI SINGKATAN
PMR Penilaian Menengah Rendah
KHB Kemahiran Hidup Bersepadu
KPM Kementerian Pendidikan Malaysia
PPK Pusat Perkembangan Kurikulum
TQM Total Quality Management
TQE Total Quality Education
SMK Sekolah Menengah Kebangsaan
SP Sisihan Piawai
xvi
SENARAI LAMPIRAN
LAMPIRAN TAJUK MUKA SURAT
A Soal Selidik 1 (Ahli- ahli Panitia KHB) 88
B Soal Selidik 2 (Ketua Panitia KHB) 94
C Surat Kebenaran Penyelidikan 98
BAB I
PENDAHULUAN
1.1 Pengenalan
Dalam sesebuah organisasi samada formal atau tidak formal, pengurusan
memainkan peranan yang penting bagi memastikan kejayaan organisasi. Dalam hal
ini, kerja berpasukan atau Team Work ini merupakan salah satu bentuk pengurusan
dan pra- syarat yang amat penting bagi mencapai kejayaan organisasi tersebut.
Melalui kerja secara berpasukan, matlamat dan misi sesuatu organisasi akan dapat
dicapai secara lebih menyeluruh dan berkesan. Kerja berpasukan yang baik juga akan
mengurangkan masalah pembaziran tenaga dan meningkatkan semangat dan daya
motivasi di kalangan anggota dalam sesebuah organisasi.
Selain itu, kerja berpasukan ini akan mendedahkan anggota- anggota kepada
keseronokan, kekuatan dan keistimewaan kerja berpasukan. Tidak ketinggalan juga,
ia dapat meningkatkan lagi interaksi secara lebih berkesan dengan rakan sekerja di
samping dapat membentuk peribadi supaya lebih yakin dan berwibawa sebagai
pemimpin atau anggota pasukan yang cemerlang. Dyer (1977) dalam kertas kerja
Mokhtar (1999) turut memberi pandangan tentang konsep kerja berpasukan :
“ A team is a unified, cohesive group of people who have special functions,
but each person needs the resources and support of others to get the job
done. Team effort will continue as long as humans must rely on others to
achieve results.”
2
Menurut beliau, seseorang individu itu tidak boleh melaksanakan sesuatu
tugas secara bersendirian tetapi memerlukan satu pasukan kerja yang terdiri daripada
ahli yang saling menyokong antara satu sama lain. Menurut Mokhtar (1999) pula,
ahli- ahli sosiologi juga mengatakan manusia ialah makhluk (homo sapien) sosial.
Tidak ada manusia yang boleh hidup secara bersendirian dan setiap individu saling
memerlukan antara satu sama lain. Melalui kerja berpasukan ini, semua kakitangan
dapat merasakan mereka mempunyai tanggungjawab bersama (shared
responsibilities) untuk memajukan organisasi dan memberi kepuasan kerja kepada
mereka.
Selain itu, dalam organisasi moden ini dikatakan lebih kompleks. Setiap
organisasi mempunyai dua unsur asas iaitu sistem dan orang. Sistem ini bermaksud
struktur organisasi, peraturan dan undang- undang, manakala orang pula bermaksud
untuk mengurus dan menjayakan sistem yang terdiri daripada berbagai golongan
mengikut tugas, tanggungjawab, bidang kemahiran, pengalaman dan kemampuan
menyumbang kepada pencapaian matlamat organisasi.
Sistem dan orang ini sentiasa saling bergantung antara satu sama lain. Orang
tidak boleh menyumbang dengan berkesan di dalam sistem yang tidak teratur atau
yang tidak diurus dengan baik. Sistem tidak akan berkesan jika tidak jelas, tidak
difahami dan tidak dipersetujui sama oleh orang. Kerja berpasukan ini juga dapat
menjamin mutu dan kekesanan keluaran dan perkhidmatan, menghadapi persaingan
di mana kakitangan yang bersemangat tinggi, dedikasi, berdisiplin dan mencurahkan
sepenuh taat setia kepada organisasi menjadi penentu kepada kecemerlangan
organisasi. Ia juga dapat menggalakkan kreativiti di kalangan pengurusan ataupun
pekerja. Kreativiti boleh dilihat melalui cara- cara pekerja bekerja (proses) dan
pengeluaran (output). Kesan yang boleh diperolehi adalah ia dapat menjimatkan kos,
jimat masa, mutu meningkat dan kuantiti meningkat.
Dalam kerja berpasukan ini, secara tidak langsung ia dapat menolong
seseorang individu itu meningkatkan kemahiran umum, kebolehan berkomunikasi,
memberi peluang untuk melibatkan diri dan meningkatkan keyakinan diri.
3
Menurut Woodcock (1989) mengenai kepentingan kerja berpasukan ini :
“ Although it is possible to ‘go it alone,’ the extent of human achievement is
limited when people do not work together. One person can have brilliant
ideas but may lack the brain power, imagination or objectivity to capitalize
on the ideas. ”
Menurut beliau, kerja berpasukan ini perlu kerana ia boleh menjayakan kerja
yang dilakukan secara bersendirian dan boleh lebih daripada itu serta ia boleh
mendatangkan keseronokan dan kepuasan kerja. Terdapat satu contoh yang ringkas
dalam pasukan bola tampar menurut Saari Sungib (1991), walaupun pasukan ini
mungkin mempunyai seorang pemimpin atau ketua pasukan, setiap orang perlu
memainkan peranan yang hampir sama sepanjang permainan. Setiap orang akan
mengambil giliran untuk melakukan servis dan akan berpusing di setiap sudut
gelanggang semasa bermain. Setiap pemain perlu memahami kedudukan masing-
masing dan perlu mempunyai persefahaman dan komunikasi yang baik. Begitu juga
dalam memastikan kecemerlangan sesebuah organisasi, setiap pasukan kerja mesti
mempunyai ciri- ciri yang bersemangat tinggi.
Mokhtar (1999) memetik penulisan David Cormack, dalam bukunya ‘Team
Spirit’, pasukan kerja yang bermotivasi tinggi akan menunjukkan ciri- ciri berikut:
i. Mereka memahami dan menyokong sepenuhnya matlamat kerja
mereka.
ii. Mereka sama- sama membantu dalam merancang cara dan pendekatan
kerja mereka.
iii. Mereka mempunyai maklumat yang lengkap untuk mengukur prestasi
kerja mereka.
iv. Matlamat yang diberi adalah mencabar dan membantu di dalam
perkembangan kerjaya mereka.
v. Peraturan ‘checks and control’ adalah minima tetapi berkesan.
vi. Setiap anggota bekerjasama antara satu sama lain melalui
persefahaman tugas dan tanggungjawab masing- masing.
vii. Setiap kejayaan diberi ganjaran atau penghargaan.
4
Oleh itu dalam memastikan kejayaan sesebuah organisasi, anggota- anggota
dalam sesebuah pasukan kerja haruslah mempunyai ciri- ciri kerja berpasukan yang
bersemangat tinggi, mampu bekerja bersama- sama dan mencapai objektif bersama
sebagai satu kumpulan. Kerja berpasukan boleh berkembang dengan baik sekiranya
pihak pengurusan organisasi membina satu iklim yang sihat bagi pengembangannya.
Suasana dan iklim yang membantu, memudahkan anggota- anggota organisasi untuk
bertindak mewujudkan pasukan kerja yang berkesan. Iklim ini akan bertambah baik
lagi sekiranya anggota- anggota dilibatkan untuk cuba menetapkan objektif, diberi
peluang untuk menilai prestasi pasukan dan mengenal sendiri masalah- masalah dan
potensi dalam tugas yang sedang dilaksanakan oleh kumpulan yang dipanggil kerja
berpasukan ini.
1.2 Latar Belakang Masalah
Dalam organisasi sekolah, guru memainkan peranan yang penting dalam
menyumbangkan segala ilmu kepada pelajar- pelajar. Di samping itu, sebagai
seorang guru, bagi memastikan keberkesananan pengurusan kualiti yang menyeluruh
dalam organisasi sekolah haruslah memberi fokus kepada budaya kerja yang
cemerlang. Amalan- amalan yang baik hendaklah menggantikan amalan yang kurang
berkesan ataupun amalan tertentu diubahsuaikan supaya mendatangkan manfaat
kepada organisasi (Esah, 2002).
Salah satu budaya kerja yang cemerlang yang perlu difokuskan adalah kerja
berpasukan. Walaupun konsep kerja berpasukan ini telah lama diamalkan di sekolah,
namun masih terdapat segelintir guru yang kurang mengamalkan kerja secara
berpasukan ini dan suka menjalankan pengajaran dan pembelajaran secara
bersendirian malah mereka tidak mengetahui bahawa budaya kerja ini dapat
meningkatkan produktiviti, interaksi antara ahli- ahli dalam kumpulan, memberi
kepuasan kerja, menyelesaikan masalah dalam pengajaran dan pembelajaran dan
sebagainya daripada bekerja secara bersendirian. Menurut Zaidatol (1990), sistem
sekolah tertentu tidak akan dikatakan mempunyai staf yang berkualiti sekiranya
guru- guru terdiri daripada mereka yang malas, sombong, tidak berinisiatif, kurang
5
minat terhadap kerja, ada sikap yang negatif, tidak ada hubungan yang rapat dengan
ibu bapa dan lain- lain lagi. Kakitangan diharapkan boleh melaksanakan kerja secara
berpasukan untuk meningkatkan imej dan reputasi sekolah secara keseluruhan.
Dalam isu ini, terdapat segelintir guru- guru mata pelajaran Kemahiran Hidup
Bersepadu yang masih kurang mengamalkan kerja berpasukan di kalangan mereka.
Secara umumnya mata pelajaran Kemahiran Hidup Bersepadu ini terbahagi kepada 2
bidang yang utama iaitu teori dan amali. Dalam mata pelajaran ini, teori menyentuh
tentang ilmu pengetahuan yang berkaitan dengan proses- proses membuat sesuatu
kerja dan amali pula adalah kerja- kerja yang dilaksanakan berdasarkan teori. Oleh
itu, mata pelajaran Kemahiran Hidup Bersepadu ini memerlukan satu pasukan kerja
yang boleh berbincang di antara guru kerana ia lebih menekankan kepada teori dan
kemahiran pelajar. Dengan tiadanya kerja secara berpasukan, berbagai- bagai
masalah boleh timbul antaranya isu masalah tidak sempat untuk menghabiskan
sukatan kerana tiada perancangan sesama guru. Masalah ini mungkin boleh
menjejaskan pelajaran pelajar terutamanya apabila mereka menghadapi peperiksaan
PMR nanti, pelajar- pelajar akan berasa tidak ada keyakinan untuk menjawab soalan
dengan baik disebabkan pengajaran yang tidak berkualiti oleh guru.
Selain itu, pelajar juga akan menghadapi masalah dalam urusan hidup
seharian mereka kelak kerana mereka tidak mempunyai kemahiran asas dalam
Kemahiran Hidup dan ini akan menghalang pelajar daripada memiliki domain-
domain objektif iaitu kognitif, afektif dan psikomotor. Kementerian Pendidikan
Malaysia sendiri telah menyatakan bahawa mata pelajaran ini merupakan sebahagian
usaha pendidikan ke arah mempertingkatkan kemahiran praktis dan penanaman
semangat keusahawanan dan daya mereka cipta di kalangan pelajar. Ia juga
membekalkan pelajar dengan kemahiran asas berfungsi bagi membolehkan mereka
bertindak dan mengendalikan hidup secara produktif dalam dunia teknologi dan
perdagangan yang kompleks dan sentiasa berubah. Kemahiran- kemahiran asas inilah
yang membolehkan pelajar berfungsi dengan berkesan dalam urusan hidup
sehariannya (Pusat Perkembangan Kurikulum, 1992).
Isu masalah sukatan pelajaran tidak diajar kepada pelajar kerana tidak mahir
dan malu bertanya juga sering timbul terutamanya kepada guru- guru wanita. Dalam
6
mata pelajaran Kemahiran Hidup Bersepadu ini terbahagi kepada 2 bahagian iaitu
Teras dan Pilihan. Teras mengandungi Kemahiran Manipulatif, Perdagangan dan
Keusahawanan dan Kekeluargaan manakala pilihan pula terdiri daripada Kemahiran
Manipulatif Tambahan, Ekonomi Rumah Tangga dan Pertanian. Kebanyakkan guru
ini kurang mahir dalam pengajaran yang melibatkan elektronik, perpaipan dan enjin.
Pada kebiasaannya, guru wanita ini lebih cenderung kepada mata pelajaran seperti
Perdagangan dan Keusahawanan dan Kekeluargaan serta Ekonomi Rumah Tangga
dan juga berkemungkinan mereka mempunyai latar belakang pendidikan yang lain
daripada Kemahiran Hidup contohnya, terdapat guru yang mempunyai kelulusan
perakaunan tetapi terpaksa mengajar amali kerja kayu dalam Kemahiran Hidup. Jika
tidak wujud satu budaya kerja yang efektif, masalah ini tidak akan dapat diselesaikan
begitu juga dengan guru lelaki.
Dalam isi kandungan tertentu, walaupun pelajaran- pelajaran ini lebih kepada
kerja amali tetapi mereka sanggup tidak mengajar dan ada juga yang hanya
menyentuh berkaitan teori sahaja. Ini tidak mendedahkan aktivti amali yang
sepatutnya kepada pelajar dan ini akan memberi kesan kepada pelajar iaitu pelajar
tidak dibekalkan dengan kemahiran asas, tidak mempunyai sikap berdikari dan
inovatif dalam hidup. Daripada pemerhatian yang dijalankan di beberapa buah
sekolah di sekitar Johor Bahru mendapati dalam mengajar mata pelajaran Kemahiran
Hidup Bersepadu, guru- guru wanita ini lebih suka mengajar topik yang senang dan
kemudian topik yang menyentuh amali yang susah seperti kayu, paip ditinggalkan
kepada guru lelaki.
Selain itu, terdapat juga guru- guru Kemahiran Hidup yang suka bekerja
bersendirian dan kurang mengambil tahu hal rakan sekerja. Mereka lebih suka
mengasingkan diri daripada orang lain. Dalam Panitia Kemahiran Hidup, terdiri
daripada guru- guru yang mengajar pelbagai bidang seperti kemahiran teknikal,
Ekonomi Rumah Tangga, Perdagangan dan Keusahawanan dan Pertanian, apabila
selesai sahaja mengajar, mereka duduk dalam bengkel masing- masing. Jika guru
yang mengajar kerja kayu, mereka suka berada di bengkel kayu seorang diri
manakala jika guru pertanian mereka suka berada di bengkel pertanian sehinggalah
tamat waktu persekolahan. Mereka hanya berjumpa jika ada mesyuarat dan tidak
berbincang bersama- sama tentang hal- hal pengajaran pada hari tersebut malah
7
kelemahan- kelemahan pada diri masing- masing tidak diluahkan dan lebih suka
menyembunyikan dalam diri. Jika hal ini berlarutan berkemungkinan prestasi
pengajaran dan pembelajaran tidak akan berkesan.
Budaya mementingkan diri sendiri juga salah satu masalah dalam Panitia
Kemahiran Hidup Bersepadu. Terdapat guru- guru Kemahiran Hidup ini yang lebih
mementingkan diri sendiri contohnya, jika seseorang guru itu mempunyai idea- idea
yang bernas mereka tidak berkongsi antara rakan- rakan kerja malah mereka lebih
suka menyembunyikan dan menjalankan sesuatu kerja secara bersendirian. Begitu
juga dengan ketua panitia, mereka merasakan jawatan mereka lebih tinggi, maka
mereka memandang rendah pada ahli- ahli di bawahnya. Jika budaya kerja
sedemikian diamalkan, berkemungkinan kerjasama dan kecemerlangan panitia dan
organisasi pengurusan sekolah itu tidak akan tercapai dengan berkesan.
Oleh itu, dalam mengejar kecemerlangan sesebuah organisasi, kita
sebenarnya tidak boleh bergantung sepenuhnya kepada kecemerlangan individu. Kita
seharusnya juga menekankan kepada kecemerlangan berpasukan. Tidak dinafikan
kerja secara berpasukan ini dapat memberi satu peluang untuk memperbaiki prestasi
dan tahap penglibatan kita dalam pasukan. Individu yang cemerlang pula mesti
bersedia membimbing dan membantu rakan- rakan lain.
1.3 Pernyataan Masalah
Dalam kajian ini, apa yang telah dibincangkan dan menjadi persoalan ialah
masalah guru- guru kemahiran hidup yang masih kurang mengamalkan budaya kerja
cemerlang iaitu kerja berpasukan walaupun guru- guru ini merupakan penyumbang
terbesar dalam sesebuah organisasi sekolah. Walaupun matlamat dikongsi bersama,
hakikatnya ahli- ahli panitia Kemahiran Hidup Bersepadu di sekolah kurang
mengamalkan tabiat kerja secara kolektif dan kolaboratif dan ada kala mereka hanya
menjadi pelaksana arahan tanpa komitmen dan kerelaan sendiri. Terdapat juga ahli-
ahli yang sekadar menjalankan tugasnya tanpa memikirkan keberkesanan dan
kesesuaian program. Mereka suka bekerja secara individu daripada bergerak secara
8
pasukan. Masalah ini boleh dilihat dari segi aspek penglibatan dan pergaulan antara
ahli- ahli dalam panitia Kemahiran Hidup Bersepadu, komunikasi antara ahli dengan
rakan sekerja dan ketua panitia, perancangan sukatan pelajaran, penglibatan ketua
panitia terhadap kerja berpasukan, perbezaan jantina dalam mengamalkan kerja
berpasukan serta proses pengajaran dan pembelajaran yang tidak sistematik dan
mementingkan diri sendiri daripada rakan sekerja.
Oleh itu, dalam kajian ini pengkaji ingin meninjau tahap pengamalan kerja
berpasukan ini di kalangan ahli panitia yang terdiri daripada guru- guru Kemahiran
Hidup Bersepadu, ketua panitia serta terdapatkah perbezaan dari segi pengamalan
budaya kerja berpasukan berdasarkan jantina. Pengamalan budaya kerja berpasukan
ini berhubungkait dengan usaha untuk meningkatkan keberkesanan pengurusan
panitia Kemahiran Hidup Bersepadu di sekolah dan di samping itu diharapkan
meningkatkan mutu dan kualiti pendidikan.
1.4 Objektif Kajian
Secara amnya kajian ini adalah untuk mengetahui tahap pengamalan kerja
berpasukan dalam Panitia Kemahiran Hidup Bersepadu di sekolah menengah. Oleh
itu, objektif utama dalam konteks kajian ini adalah untuk :
1.4.1 Mengenalpasti tahap pengamalan kerja berpasukan di kalangan ahli panitia
Kemahiran Hidup Bersepadu.
1.4.2 Meninjau tahap pengamalan budaya kerja berpasukan di antara rakan sekerja.
1.4.3 Melihat tahap pengamalan kerja berpasukan di kalangan ketua panitia
Kemahiran Hidup Bersepadu.
1.4.4 Meninjau pengamalan budaya kerja berpasukan di kalangan ahli dalam
panitia Kemahiran Hidup Bersepadu berdasarkan jantina.
1.4.5 Meninjau pengalaman budaya kerja berpasukan di kalangan ketua panitia
Kemahiran Hidup Bersepadu berdasarkan jantina.
9
1.5 Persoalan Kajian/ Hipotesis Kajian
1.5.1 Apakah tahap pengamalan ciri- ciri kerja berpasukan di kalangan ahli- ahli
panitia kemahiran hidup?
1.5.2 Apakah tahap pengamalan budaya kerja berpasukan di antara rakan sekerja?
1.5.3 Apakah tahap pengamalan kerja berpasukan di kalangan ketua panitia
Kemahiran Hidup Bersepadu?
1.5.4 Ho: Tidak terdapat perbezaan yang signifikan antara ahli panitia lelaki dan
ahli panitia perempuan dalam mengamalkan kerja berpasukan.
1.5.5 Ho: Tidak terdapat perbezaan yang signifikan antara ketua panitia lelaki dan
ketua panitia perempuan dalam mengamalkan kerja berpasukan.