pemasangan db tiga fasa

PEMASANGANTIGAFASA

DISUSUN OLEH

MUHAMMAD ARID BIN ABDULAHIMDip. Elect/Bsce. Elect/Med. Tech (UTM)

KOLEJ KOMUNITI TAWAU, 2014

BICARA KATA

Alhamdulillah pujian saya panjatkan kehadirat Ilahi kerana dengan limpah kurniaNya telah memberi kekutan kepada saya untuk menyusun dan menyiapkan “Power Point” ini. PPT ini mengandungi keterangan mengenai pemasangan DB tiga fasa yang jika diikuti insyaAllah sedikit sebanyak akan dapat memberi pengetahuan dan kemahiran kepada pelajar dalam mengendalikan dan membuat pemasanganDB. Dengan adanya PPT ini pelajar berpeluang memahami dengan lebih dekat di samping dapat memahirkan diri dalam membuat pemasangan dan penyelenggaraan papan agihan. Saya berharap kepada semua pelajar yang menggunakan PPT ini dapat memanfaatkan segala ilmu yang diperolehi dan menggunakan kemahiran yang telah dipelajari dengan cara dan kaedah yang betul. Kepada pensyarah-pensyarah dan teman-teman yang menggunakan PPT ini saya mohon kerjasama, agar dapat memperbaikinya jika terdapat mana-mana fakta dan isi kandungan yang tidak tepat dan kurang sempurna untuk kebaikan pelajar dan kita semua. Sekian “BERBAKTILAH DIMANA SAJA KITA BERADA”

“LEARNING MADE SIMPLE, TRAINING MADE EASY”

1.2 PEMASANGAN TIGA FASA

PENGENALAN

240 V

415 V

125KV/33KV

33V/11KV

11KV/415V

11KV/415V

125KV

Sistem Bekalan Tiga Fasa (1.2.1)

Samb:

Sistem 3 FasaSambungan Delta

Sistem 3 FasaSambungan

Bintang

1 Fasa 1 Fasa1 Fasa

R

Y

N

B

Sistem bekalan AU tiga fasa biasanya dikendalikan dalam dua bentuk sambungan iaitu Bintang dan Delta. Sambungan bintang mempunyai tiga talian fasa dan satu talian neutral.

Sementara sambungan delta mempunyai tiga talian fasa dan tanpa talian neutral.

Dalam sambungan bintang 3 fasa-4 dawai, setiap talian fasa yang dipasangkan dengan talian neutral akan menyediakan satu sistem bekalan satu fasa. Dengan kata lain, sistem satu fasa hanya boleh diperolehi daripada sistem bekalan sambungan bintang sahaja, tetapi sistem bekalan tiga fasa boleh diperolehi daripada kedua-dua sambungan bintang dan delta.

Walaubagaimanapun, kedua-dua sistem banyak digunakan bergantung kepada kesesuaian dalam berbagai aspek seperti aras voltan, bentuk sambungan fasa, jumlah kuasa, saiz kabel dan sebagainya.

Samb:

Penjimatan bahan pengalir untuk kehilangan tembaga yang sama, apabila kuasa yang sama dipindahkan dalam sistem tiga fasa berbanding sistem satu fasa.

Motor tiga fasa adalah kendalian permulaan kendiri tetapi tidak berlaku dalam motor satu fasa.

Motor tiga fasa mempunyai faktor kuasa dan kecekapan yang lebih baik dan saiz yang lebih kecil, bagi keluaran yang sama berbanding motor satu fasa.

Daya kilas yang dihasilkan oleh motor tiga fasa adalah tetap, sementara daya kilas motor aruhan satu fasa adalah berbentuk dedenyut.

Alatubah tiga fasa adalah lebih ringan, berkecekapan lebih baik dan lebih murah berbanding alatubah satu fasa yang sama saiz.

Dalam sistem pengagihan tiga fasa, dua bentuk sambungan biasanya dilakukan untuk menghasilkan nilai voltan yang berlainan daripada satu sumber bekalan yang sama, tanpa penambahan kos. Sambungan bintang menggunakan voltan fasa antara fasa-fasa dan neutral yang lebih rendah biasanya untuk kegunaan domestik; manakala sambungan delta menggunakan voltan yang lebih tinggi iaitu voltan talian (3 kali lebih besar) biasanya untuk kegunaan perindustrian.

Samb:

1.2.2 Melakar Gambarajah Litar Jujukan Kawalan

Litar Jujukan Litar jujukan utama ialah cara penyusunan pemasangan alat-alat kawalan dan perlindungan.

Ia bermula dari Fius Perkhidmatan ke Jangka kilowatt Jam (kWJ), ke Suis Utama Ke alat perlindungan arus lebihan ke pemutus litar arus baki (RCCB) dan berakhir pada kotak agihan.

Mengikut keperluan IEE setiap litar jujukan utama mestilah mengandungi ciri-ciri berikut : Pengasing dan perlindungan arus lebihan Perlindungan arus lebihan Perlindungan arus baki atau arus bocor kebumi.

Litar Jujukan

Sumber Bekalan Pihak Pembekal (SESB/TNB)

Neutral Link

Fius Perkhidmatan

Pemutus Litar Arus

Baki (RCCB)

KWJ3Φ

Meter kilo Watt

Jam

Fius Utama

Kotak Agihan

MCB

Nama dan Fungsi

KWJ3Φ

1.2.3 Peranti Perlindungan

Pemutus Litar Teracu/ (Moulded Case Circuit Breaker) : (1.2.3.1)

Seperti dengan Pemutus Litar Kenit ( MCB ) , Pemutus Litar Bekas Beracuan ( MCCB ) merupakan sebuah perkakas suis voltan rendah yang padu. Ianya menyambung dan memutuskan sesebuah litar

dalam keadaan biasa dan juga luar biasa. Ketika keadaan luar biasa litar terputus secara automatik.

MCCB telah digunakan secara meluas didalam pemasangan moden, terutamanya dapat disesuaikan di dalam bangunan-bangunan yang besar dan loji perindustrian bagi menggantikan Suis Pisau berfius ( Fuse Knife Switched ) .

Piawaian British Standard bagi MCCB ialah BS 4752 yang mempunyai semua ciri-ciri teknikal yang khusus.

Samb:

Binaan dalam sesebuah MCCB hampir menyerupai sebuah MCB, tetapi ia mempunyai ciri-ciri tambahan bagi MCCB :

Samb:

Gegeglung Pelantik

Butang Pelantik

a ) Butang Pelantik

b ) Ciri-ciri masa / arus boleh laras

c ) Memperuntukan bahan tambah boleh pilih seperti gelong pelantik pirau, sesentuh tambahan dan sebagainya.

Suis Utama (Main Switch)(1.2.3.2)

Berfungsi sebagai alat yang boleh memutuskan bekalan agihan kepada pengguna dengan membuka sambungan dawai hidup dan neutral secara serentak jika salah satu kutub bekalan itu tidak dibumikan dengan menggunakan suis dua kutub berangkai. Tujuan mengadakan pengasing ialah untuk melindungi pengguna daripada mendapat renjatan elektrik yang berterusan. Oleh itu pengasing hendaklah dipasang pada permulaan litar pendawaian bagi setiap pemasangan sebagaimana yang dikehendaki oleh peraturan elektrik.

Pemutus Litar Arus baki (RCCB/RCB)(1.2.3.3)

Pemutus Litar Bocor ke Bumi Tiga Fasa adalah sama seperti PLBB Satu Fasa, yang membezakan adalah ia mempunyai empat terminal masuk dan keluar bagi ketiga-tiga pengalir fasa dan satu pengalir Neutral. Ia juga digunakan bagi melindungi pengguna daripada renjatan elektrik apabila berlaku arus bocor ke bumi di dalam sistem bekalan pengguna atau perkakas elektrik.

PLBB Tiga Fasa ini berkendali apabila berlaku ketidak seimbangan arus diantara mana-mana pengalir fasa dengan neutral.

Samb.

Pemutus Litar Bocor Kebumi Kendalian Arus (RCCB)

Samb.

Keadaan Seimbang Keadaan Tidak Seimbang

Pemutus Litar Kenit(MCB)(1.1.3.4)

Pemutus Litar Jenis Miniatur Juga dikenali sebagai Miniature Circuit Breaker (MCB). Berfungsi sama dengan MCCB tetapi pada kadaran yang lebih kecil. Tahan lama dan ia tidak dipengaruhi oleh suhu sekitaran untuk beroperasi dan kadar perlindungan yang diberikannya adalah dalam kelas halus.

1.2.4 Kadaran dan Perincian Aksesori

Kadaran Dan Perincian Aksesori

Peranti Arus Voltan Frekuensi Arus Pelantik

Susis Utama

43A – 100A

415V 50HzTiada Arus Perlantik

Pemutus Litar Kendalian Arus

(RCCB)

25A, 40A, 63A & 80A.

415V 50Hz10mA, 30mA,

100mA & 300mA

Pemutus Litar Kenit (MCB)

6A, 10A, 16A,

20A & 32A

240V/415V 50HzPemutus Litar

Melebur.

1.2.5 Melukis Litar(Skimatik)

Sebelum Kita Melukis Sesuatu Litar Skimatik Bagi Sesuatu Pemasangan Yang Telah Siap Beberapa Perkara Perlu Dipertimbangkan:-

1. Mengenalpasti Jenis Pepasangan Yang Hendak Dilakukan Sama ada Satu Fasa @ Tiga Fasa (Pelan Bangunan).

2. Mengenalpasti Jenis Beban Yang Hendak Dikawal (Pelan Bangunan).

3. Mengagihkan Beban Secara Seimbang.

4. Menentukan Arus Maksimum Bagi Beban Yang Dikawal.

5. Menentukan Saiz Kabel Yang Sesuai.

6. Memilih Peranti Perlindungan Yang Sesuai.

Rajah Skimatik (1.1.6.1)

SUISUTAMA

40A / 60A

M

PAB63A TKN(100 mA)

16MM ² PVC/PVC

Bergantung PadaKadar Suis Utama. Jika Suis Utama 40A Maka16 MM ² Adalah

Dibenarkan.

UNIT PEPOTONGAN & PERHUBUNGAN NEUTRAL

METER

6A

R1 Lampu/Kipas

32A

R2 Penghawa Dingin & Suis DK

6A

Y1 Lampu/Kipas32A

Y2 Penghawa Dingin & Suis DK

6A

B1 Lampu/Kipas32A

B2 Motor

2X1.5 MM ² PVC/PVC

2X4 MM ² PVC/PVC

16MM ² PVC/PVC

16A

R3 1 NO 13A SISO32A

R4 6 NO 13A SISO

20A

Y3 2 NO 13A SISO32A

Y4 4 NO 13A SISO20A

B3 2 NO 13A SISO32A

B4 4 NO 13A SISO

PAB40A TKN(30 mA)

2X2.5 MM ² PVC/PVC

2X4 MM ² PVC/PVC

DARI

SES

B/TN

B

RYB

RYB

Kaedah 01

20A

B3 2 NO 13A SISO

32A

B4 4 NO 13A SISO

20A

Y3 2 NO 13A SISO

32A

Y4 4 NO 13A SISO

16A

R3 1 NO 13A SISO

32A

R4 6 NO 13A SISO

SUISUTAMA

40A / 60A

M

PAB63A TKN(100 mA)

16MM ² PVC/PVC


Dibenarkan.


METER

2X1.5 MM ² PVC/PVC

2X4 MM ² PVC/PVC

16MM ² PVC/PVCPAB

40A TKN(30 mA)

2X2.5 MM ² PVC/PVC

2X4 MM ² PVC/PVC

6A

B1 Lampu/Kipas32A

B2 Motor

6A

Y1 Lampu/Kipas32A


6A

R1 Lampu/Kipas32A


R Y B

R Y B

Kaedah 02DA

RI S

ESB/

TNB

20A

B3 2 NO 13A SISO

32A

B4 4 NO 13A SISO

20A

Y3 2 NO 13A SISO

32A

Y4 4 NO 13A SISO

16A

R3 1 NO 13A SISO

32A

R4 6 NO 13A SISO

SUISUTAMA

40A / 60A

M

PAB63A TKN(100 mA)

16MM ² PVC/PVC


Dibenarkan.


METER

2X1.5 MM ² PVC/PVC

2X4 MM ² PVC/PVC

10MM ² PVC/PVCPAB

40A TKN(30 mA)

2X2.5 MM ² PVC/PVC

2X4 MM ² PVC/PVC

6A

B1 Lampu/Kipas32A

B2 Motor

6A

Y1 Lampu/Kipas32A


6A

R1 Lampu/Kipas32A


R Y B

R Y B

Kaedah 03DA

RI S

ESB/

TNB

Rajah Pendawaian (1.1.6.2)Meter 3 Fasa.

KE PSA

DARI SESB/TNB

N

Y

B

R

PAPANMETER

Rajah Pendawaian Papan Suis Agihan

CONTOH :

Sebuah Rumah Telah Siap Dibina Dan Memerlukan Pemasagan Elektrik Tiga Fasa Dengan Keperluan Peralatan Dan Bahan-Bahan Berikut :-

Berdasarkan Pelan Bangunan :

1. Meter 3 Fasa2. Papan Suis Agihan (Metalclad)3. Lampu : 9 Unit4. Kipas : 4 Unit5. Penghawa Dingin : 1 Unit6. Soket Alir Keluar 13A : 5 Unit7. Soket Alir Keluar 13A : 8 Unit (Jejari)8. Soket Alir Keluar 13A : 6 Unit (Gelang)9. Motor

Laku Agihan Beban Secara SeimbangDan Tentukan Nilai MCB.

Pengagihan Beban Secara Seimbang

Litar Lampu & Kuasa Am FASANilaiMCB

Lampu/Kipas : 4 Unit R1

Penghawa Dingin Dgn Suis DK: 1 Unit

R2

Lampu/Kipas : 4 Unit Y1


Y2

Lampu/Kipas : 5 Unit B1

Motor B2

Litar Kuasa FASANilaiMCB

Soket Out Let 13 A : 1 Unit R3

Soket Out Let 13 A : 6 Unit(Gelang)

R4

Soket Out Let 13 A : 2 Unit Y3

Soket Out Let 13 A : 4 Unit(Jejari)

Y4

Soket Out Let 13 A : 2 Unit B3


B4

Berdasarkan Peralatan Di AtasLukiskan Litar Skimatiknya

SUISUTAMA

40A / 60A

M

PAB63A TKN(100 mA)

16MM ² PVC/PVC


Dibenarkan.


METER

6A

R1 Lampu/Kipas

32A


6A

Y1 Lampu/Kipas32A


6A

B1 Lampu/Kipas32A

B2 Motor

2X1.5 MM ² PVC/PVC

2X4 MM ² PVC/PVC

16MM ² PVC/PVC

16A

R3 1 NO 13A SISO32A

R4 6 NO 13A SISO

20A

Y3 2 NO 13A SISO32A

Y4 4 NO 13A SISO20A

B3 2 NO 13A SISO32A

B4 4 NO 13A SISO

PAB40A TKN(30 mA)

2X2.5 MM ² PVC/PVC

2X4 MM ² PVC/PVC

DARI

SES

B/TN

B

RYB

RYB

Litar Skimatik

Rajah Pendawaian Meter 3 Fasa.

KE PSA

DARI SESB/TNB

N

Y

B

R

PAPANMETER


N

N

LITAR LAMPU/KUASA AM

LITAR KUASA

KE AKSESORI

KE AKSESORI

KE AKSESORI

Rod Bumi

SUIS UTAMA63A

RCCB63A

100mA

RCCB40A

30mA

MCB6A

MCB32A

MCB6A

MCB32A

MCB6A

MCB32A

MCB16A

MCB32A

MCB20A

MCB32A

MCB20A

MCB32A

E

PUNCA MASUKANDARI METER KWH

10/16 MM2 PVC

6/10 MM2 PVC

2.5/4 MM2 PVC

2.5/4 MM2 PVC

1.5/4 MM2 PVC

LATIH TUBI

Perlindungan Lebihan Arus Beban

Bagi tempat permainan kanak-kanak hendaklah dipasang peranti arus baki (RCCB) yang berkadar tidak melebihi?

Bagi tempat yang berkemungkinan basah hendaklah dipasang peranti arus baki (RCCB) yang berkadar tidak melebihi?

Bagi melindungi soket alur keluar yang mungkin dipegang dengan tangan hendaklah dipasang peranti arus baki (RCCB) yang berkadar tidak melebihi?

Bagi kegunaan litar umum hendaklah dipasang peranti arus baki (RCCB) berkadar tidak melebihi?

(A). 10mA (B). 30mA (C). 50mA (D). 100mA

(A). 10mA (B). 30mA (C). 50mA (D). 100mA

(A). 10mA (B). 30mA (C). 50mA (D). 100mA

(A). 10mA (B). 30mA (C). 50mA (D). 100mA

(A). 10mA

(A). 10mA

(B). 30mA

(D). 100mA

a. Nama Rajah Di Di Bawah.RCCB, 3 Fasa

Elemen Sensitif

Suis 4 Kutub Jenis Link

Teras Besi

Periintang Uji

Beban

Punat Uji

LATIHAN :

Sebuah Rumah Telah Siap Dibina Dan Memerlukan Pemasagan Elektrik Tiga Fasa Dengan Keperluan Peralatan Dan Bahan-Bahan Berikut :-

Berdasarkan Pelan Bangunan :

1. Meter 3 Fasa2. Papan Suis Agihan (Metalclad)3. Lampu : 12 Unit4. Kipas : 4 Unit5. Penghawa Dingin : 1 Unit (3 Fasa)6. Soket Alir Keluar 13A : 3 Unit7. Soket Alir Keluar 13A : 8 Unit (Jejari)8. Soket Alir Keluar 13A : 6 Unit (Gelang)

Laku Agihan Beban Secara SeimbangDan Tentukan Nilai MCB.

Pengagihan Beban Secara Seimbang

Litar Lampu & Kuasa Am FASANilaiMCB

Lampu/Kipas : 5 Unit R1

Lampu/Kipas : 5 Unit Y1

Lampu/Kipas : 6 Unit B1


A

Litar Kuasa FASANilaiMCB

Soket Out Let 13 A : 1 Unit R2

Soket Out Let 13 A : 6 Unit(Gelang)

R3

Soket Out Let 13 A : 1Unit Y2


Y3

Soket Out Let 13 A : 1 Unit B2


B3

Berdasarkan Peralatan Di AtasLukiskan Litar Skimatiknya

Rajah Skimatik

20A

B3 1 NO 13A SISO

1

32A

B4 4 NO 13A SISO

16A

Y3 1 NO 13A SISO

32A

Y4 4 NO 13A SISO

16A

R3 1 NO 13A SISO

32A

R4 6 NO 13A SISO

SUISUTAMA

40A / 60A

M

PAB63A TKN(100 mA)

16MM ² PVC/PVC


Dibenarkan.


METER

2X1.5 MM ² PVC/PVC

4X4 MM ² PVC/PVC

16MM ² PVC/PVCPAB

40A TKN(30 mA)

2X2.5 MM ² PVC/PVC

2X4 MM ² PVC/PVC

R Y B

R Y B

32A

A Penghawa Dingin & Suis DK

6A

Y1 Lampu/Kipas6A

B1 Lampu/Kipas

6A

R1 Lampu/Kipas

DARI

SES

B/TN

B


N

N

LITAR LAMPU/KUASA AM

LITAR KUASA

KE AKSESORI

KE AKSESORI

KE AKSESORI

Rod Bumi

SUIS UTAMA63A

RCCB63A

100mA

RCCB40A

30mA

MCB6A

MCB6A

MCB6A

MCB16A

MCB32A

MCB16A

MCB32A

MCB16A

MCB32A

E

PUNCA MASUKANDARI METER KWH

10/16 MM2 PVC

6/10 MM2 PVC

2.5/4 MM2 PVC

2.5/4 MM2 PVC

1.5/4 MM2 PVCMCB32A

Teknologi Elektrik, Abd. Samad Bin Hj. Hanif,Pustaka sistem Pelajaran Sdn. Bhd,2002

Pepasangan Dan Penyelenggaraan Elektrik, Abd. Samad B. Hj. Hanif, Dewan Bahasa Dan Pustaka,Cetakan Kedua,2000

Garis Panduan Pendawaian Elektrik Di Bangunan Kediaman, Suruhanjaya Tenaga, Edisi 2008

Rais Bin Ma’at, Institut Latihan dan Pembangunan Infrastruktur Ikram (ITiDi), Kumpulan Ikram SDN BHD

PPT MD Emran Bin Saidi (KK Bukit Bruang)

Rujukkan :

PEMASANGAN FASA TUNGGAL FASA

“SULUHLAH HATI KITA DENGAN CAHAYA ILMU AGAR KITA TIDAK TERSESAT DI DUNIA DAN BUTA DI AKHIRAT KELAK”

Wallahu A’lam

TERIMA KASIH KERANA MENDENGAR

Ilmu Panduan Hidup

pemasangan db tiga fasa

Engineering