i

PROSIDING / PROCEEDINGS OF

PERSIDANGAN KEBANGSAAN EKONOMI MALAYSIA

THE MALAYSIAN NATIONAL ECONOMIC CONFERENCE

ISSN: 2231-962X 2017

Editor:

Prof. Madya Dr. Mariani Abdul Majid

Prof. Madya Dr. Shahida Shahimi

Dr. Mohd Adib Ismail

Dr. Roziana Baharin

En. Liew Chei Siang

DITERBITKAN OLEH / PUBLISHED BY

PUSAT PENGAJIAN EKONOMI

FAKULTI EKONOMI DAN PENGURUSAN

UNIVERSITI KEBANGSAAN MALAYSIA

DICETAK OLEH / PRINTED BY

PENERBIT UKM

UNIVERSITI KEBANGSAAN MALAYSIA

ii

Cetakan Pertama / First Printing 2017

Hak Cipta/ Copyright---Fakulti Ekonomi dan Pengurusan

Universiti Kebangsaan Malaysia

Hak cipta terpelihara. Tiada bahagian daripada terbitan ini boleh diterbitkan semula, disimpan untuk

pengeluaran atau ditukarkan ke dalam sebarang bentuk atau dengan sebarang alat juga pun, sama ada

dengan cara elektronik, gambar serta rakaman dan sebagainya tanpa kebenaran bertulis daripada

Fakulti Ekonomi dan Pengurusan UKM terlebih dahulu.

All rights reserved. No part of this publication may be reproduced or transmitted in any form or by any

means, electronic or mechanical, including photocopy, recording, or any information storage and

retrieval system, without permission in writing from the Faculty of Economics and Management UKM.

Diterbitkan di Malaysia oleh / Published in Malaysia by

PUSAT PENGAJIAN EKONOMI

FAKULTI EKONOMI DAN PENGURUSAN UKM

43600 UKM BANGI, Selangor D.E, Malaysia

http://www.ukm.my/fep

e-mel: pppe@ukm.edu.my

Dicetak di Malaysia oleh / Printed in Malaysia by

PENERBIT UKM

UNIVERSITI KEBANGSAAN MALAYSIA

43600 UKM Bangi, Selangor D.E., Malaysia

Perpustakaan Negara Malaysia Data-Pengkatalogan-dalam-Penerbitan

Cataloguing-in-Publications Data

Prosiding Persidangan Kebangsaan Ekonomi Malaysia Ke – 12, 2017.

Kelestarian Pembangunan Ekonomi: Ke arah Transformasi Dasar yang Holistik, Inklusif dan

Futuristik

iii

LATAR BELAKANG PERKEM / ABOUT PERKEM

Persidangan Kebangsaan Ekonomi Malaysia (PERKEM) merupakan siri seminar

tahunan anjuran Pusat Pengajian Ekonomi, Fakulti Ekonomi dan Pengurusan,

Universiti Kebangsaan Malaysia (UKM). Persidangan ini menyediakan platform

kepada para penyelidik, pembuat dasar dan mereka yang berminat untuk mengikuti

dan mengetahui perkembangan ekonomi Malaysia secara lebih dekat melalui

pembentangan hasil-hasil penyelidikan yang memberi tumpuan terhadap pelbagai

persoalan berkaitan pertumbuhan, pembangunan ekonomi dan persekitaran

perniagaan. Melalui persidangan ini, selain menambah khazanah ilmu dalam bidang

ekonomi dan perniagaan, dapatan kajian yang dibentangkan dapat dijadikan panduan

dan rujukan kepada mereka yang terlibat dalam menyediakan rancangan-rancangan

pembangunan pada masa hadapan, khususnya yang melibatkan ekonomi Malaysia.

The Malaysian National Economic Conference (PERKEM) is an annual seminar

series organized by School of Economics, Faculty of Economics and Management,

The National University of Malaysia (UKM). This conference provides a platform for

researchers, policy makers and those who are interested to know and keep trail

regarding Malaysia's economic development through the presentation of research

findings that focus on various issues pertaining to economic development, growth and

business environment. Through this conference, apart from adding to the body of

knowledge in economics and business discipline, findings from presented papers are

useful as reference point for those involved in preparing future development plans,

especially with regards to the Malaysian economic.

Prosiding PERKEM dan Jurnal Ekonomi Malaysia

Kertas kerja persidangan akan diterbitkan di dalam prosiding PERKEM.

Kertas kerja juga boleh dipertimbangkan untuk diterbitkan dalam Jurnal Ekonomi

Malaysia. Jurnal Ekonomi Malaysia diterbitkan oleh Penerbit UKM dan diindeks oleh

Scopus.

Conference papers will be published in PERKEM proceedings.

Papers may also be considered for publication in Jurnal Ekonomi Malaysia (the

Malaysian Journal of Economics). Jurnal Ekonomi Malaysia is published by Penerbit

UKM and indexed by Scopus.

iv

Senarai Penilai / List of Reviewers PERKEM Ke – 12 2017

Dr. Azrina Abdullah Al-Hadi Junaidah Hasan

Dr. Ali Mohd Noor Dr. Hazrul Izuan Shahiri

Dr. Hairunnizam Wahid Dr. Norshamliza Chamhuri

Liew Chei Siang Prof. Madya Dr. Rubayah Yakob

Mustazar Mansur Prof. Madya Dr. Mariani Abdul

Majid

Norain Mod Asri Dr. Mohd Adib Ismail

Norlaila Abu Bakar Prof. Madya Dr. Shahida Shahimi

Aminudin Mokhtar Dr. Suhaili Alma’mun

v

Prosiding / Proceedings of

PERSIDANGAN KEBANGSAAN EKONOMI MALAYSIA

PERKEM KE – 12 2017

THE MALAYSIAN NATIONAL ECONOMIC CONFERENCE

12th PERKEM 2017

12 – 13 September 2017

Hotel Bangi-Putrajaya, SELANGOR, MALAYSIA

ISSN: 2231-962X 2017

PERSIDANGAN / CONFERENCE

Tema utama persidangan pada tahun 2017 ialah “Kelestarian Pembangunan

Ekonomi: Ke arah Transformasi Dasar yang Holistik, Inklusif dan Futuristik”.

Perkara yang akan menjadi fokus perbincangan persidangan merangkumi tiga aspek

penting yang menjadi tunjang persidangan kali ini iaitu:

pertumbuhan ekonomi yang holistik,

pertumbuhan inklusif, dan

kelestarian pembangunan.

Bertunjangkan tiga aspek penting tersebut, PERKEM 12 meneruskan kelangsungan

dengan menyediakan platform pertemuan kepada semua pihak termasuk para

penyelidik, pentadbir, pelaksana dasar, pihak swasta dan semua pihak yang berminat

untuk sama-sama berbincang dan berkongsi ilmu dalam memperkukuhkan lagi dasar

dan program pembangunan negara.

The main conference theme in year 2017 is “Sustainable Economic Development:

Towards Holistic, Inclusive and Futuristic Policy Transformation”.

The subject matter that will be the focus of the conference discussions will cover three

important aspects that will be the cornerstone of the conference this time, namely:

holistic economic growth,

inclusive growth, and

development sustainability.

Given these three important aspects, PERKEM 12 continues to provide a platform for

all parties including researchers, administrators, policymakers, the private sector and

all interested parties to collaborate and share knowledge in strengthening national

development policies and programs.

vi

SUB-TEMA / SUB-THEMES

Program Transformasi Negara o Transformasi Nasional 50

o Program transformasi kerajaan

o Program transformasi ekonomi

o Program reformasi fiskal

o Dasar Pencukaian dan Program Pembangunan Sosial

National Tranformation Program o Transformasi Nasional 50

o Government Transformation Program

o Economic Transformation Program

o Fiscal Reformation Program

o Taxation Policy and Social Development Program

Ekonomi Holistik o Kos Sara Hidup dan Kualiti Hidup

o Pendidikan dan Pembangunan Modal Insan

o Agihan Pendapatan

o Kesihatan dan Jaminan Sosial

o Kesejahteraan Warga Emas, Kanak-kanak dan Wanita

o Isu Gelandangan dan Orang Kelainan Upaya

o Kelestarian Kualiti Alam Sekitar

o Pembangunan Wilayah, Luar Bandar dan Komuniti

o Pengurusan Zakat oleh Institusi zakat

o Pengurusan Harta Waqaf

o Crowdfunding

o Objektif Pembangunan Mampan/ Sustainable Development Goal

Holictic Economics o Cost of Living and Quality of Life

o Education and Human Capital Development

o Income Distribution

o Health and Social Security

o Well-being of Senior Citizen, Children and Women

o Homeless and Disabilities

o Sustainability of Enviromental Quality

o Rural, Regional and Community Development

o Zakat Management in Zakat Institutions

o Waqf Management

o Crowdfunding

o Sustainable Development Goals

Pertumbuhan Inklusif o pertumbuhan holistik dan mapan

o agihan dan ketakseimbangan

o pembangunan modal insan dan Pengurusan Sumber Manusia Berkualiti

o produktiviti, inovasi, teknologi dan transformasi ekonomi

vii

o kestabilan makroekonomi dan pendapatan

o dasar fiskal dan monetari

o perdagangan antarabangsa, kewangan antarabangsa dan pelaburan

o muamalat dan kewangan Islam

o ekonomi monetari, kewangan dan perbankan

o Kewangan dan Perbankan Islam

o pengukuhan peranan institusi- struktur pasaran, daya saing

Inclusive Growth o Sustainable and Holistic Growth

o Distribution and Inequilibrium

o Human Capital Development and Quality Human Resource Management

o Productivity, Innovation, Technology and Economic Transformation

o Income and Macroeconomic Stability

o Monetary and Fiscal Policies

o International Trade, International Finance and Investment

o Islamic Finance and Muamalat

o Banking, Monetary and Financial Economics

o Islamic Banking and Finance

o Strengthening Institutional Role: Market Structure and Competitiveness

Kelestarian pembangunan o teknologi hijau

o kelestarian kualiti alam sekitar

o resilient city dan Greater Kuala Lumpur

o ekonomi alam sekitar

o sektor komoditi utama

o sektor perindustrian

o sektor perkhidmatan- rekreasi, hospitaliti, pengangkutan, komunikasi

o sektor minyak, gas, tenaga dan sumber

Sustainable Development o Green Technology

o Sustainability of Environmental Quality

o Resilient City and Greater Kuala Lumpur

o Environmental Economics

o Main Commodity Sector

o Industrial Sector

o Services Sector - Recreation, Hospitality, Transportation, Communication

o Oil and Gas, Energy and Resource Sectors

Isu-Isu Terkini dan masa hadapan dalam Ekonomi o isu makroekonomi

o isu golongan mudah terancam

o dasar belanjawan

o dasar monetari

o kejutan luaran- harga minyak, krisis kewangan antarabangsa, krisis harga

makanan

viii

o dasar pembangunan ekonomi- model ekonomi baru, negara ekonomi

berpendapatan tinggi

o dasar perdagangan antarabangsa dan pelaburan

o pembangunan keusahawanan Bumiputra dan kredit mikro

o sektor swasta dan syarikat berkaitan kerajaan (GLC)

Current and Future Issues in Economics o Macroeconomic Issues

o Vulnerable Groups

o Budgetary Policy

o Monetary Policy

o External Shocks: Oil Price, International Financial Crisis, Food Price Crisis

o Economic Development Policy: New Economic Model, High Income Economy

o Investment and International Trade Policies

o Micro Credit and Bumiputra Entrepreneural Development

o Private Sectors and Government-Linked Companies

ix

KANDUNGAN

Kandungan

ix

Prakata

xviii

TEMA 1 : EKONOMI ISLAM: ZAKAT & WAKAF

1

Kodifikasi Akta Zakat Nasional: Persepsi dan Implikasi

Mohd Suffian Mohamed Esa, Mohd Ali Mohd Noor, Hairunnizam

Wahid

1 - 13

2 Penentuan Had Kifayah Zakat: Satu Cadangan Dimensi Penentuan yang

Baru

Siti Norhidayah Hamzah, Hairunnizam Wahid

14 - 28

3 Hubungan Antara Uruf, Amalan Adat Perpatih Terhadap Pembayaran

Zakat Harta: Kajian di Negeri Sembilan

Mohamad Nurul Azwan Mohamad Taib, Hairunnizam Wahid, Mohd Ali

Mohd Noor

29 - 38

4 Pendanaan Awam (Crowdfunding) dan Zakat: Satu Tinjauan Awal ke

Atas Pendekatan yang Digunakan

Suhaili Alma’amun

39 - 43

5 Kontrak Wakalah dalam Agihan Zakat: Kajian di Majlis Agama Islam

Wilayah Persekutuan

Atiah Ahmad, Hairunnizam Wahid

44 - 54

6 Kesedaran Membayar Zakat Pendapatan di Kalangan Kakitangan Kolej

Universiti Islam Pahang Sultan Ahmad Shah

Nur Liana ‘Aqilah Derus, Mohd Ali Mohd Noor

55 -63

7 Pembayaran Zakat Pendapatan Melebihi Kadar Kewajipan Zakat:

Kajian dalam Kalangan Kakitangan Kerajaan di Wilayah Persekutuan,

Putrajaya

‘Abdullah Khairi Mohd Asri, Hairunnizam Wahid

64 - 73

8 Pembayaran Zakat Pendapatan dan Tekanan Kos Sara Hidup: Kajian

dalam Kalangan Pensyarah di Kolej Poly-Tech Mara (KPTM)

Sharifah Nor Nadiah Syed Aluwi, Hairunnizam Wahid, Mohd Ali Mohd

Nor

74 - 83

9 Persepsi Asnaf Zakat Al-Gharimin (Perubatan) terhadap Kaedah Agihan

Zakat oleh Lembaga Zakat Selangor: Kajian di Gombak, Selangor

Nur Aliah Mohd Sukeri, Zulaikha Mohd Hanafiah, Hairunnizam Wahid

84 - 94

x

10 Dana Zakat untuk Pembiayaan Pendidikan: Tinjauan Kecenderungan

Pemilihan Aliran Pendidikan dalam Kalangan Asnaf Mualaf di Malaysia

Muhammad Haffiz Muhamad Isa, Hairunnizam Wahid

95 - 107

11 Persepsi Masyarakat Islam Terhadap Agihan Zakat oleh Tabung

Baitulmal Sarawak (TBS) dan Peranan Medium Promosi: Kajian di

Bintulu, Sarawak

Abdul Hayy Haziq Mohamad, Hairunnizam Wahid

108 - 118

12 Keberkesanan Bantuan Modal Zakat daripada Perspektif Penerima:

Kajian di Daerah Kuala Terengganu dan Kuala Nerus, Terengganu

Solehuddin Zulkifli, Nurmaizura Marzuki, Hairunnizam Wahid

119 - 130

13 Keberkesanan Bantuan Modal Perniagaan Terhadap Usahawan Asnaf

dalam Konteks Maqasid Al-Syari’ah: Kajian di Daerah Kuala

Terengganu dan Kuala Nerus, Terengganu

Nurmaizura Marzuki, Solehuddin Zulkifli, Hairunnizam Wahid

131 - 141

14 Analisis Kecekapan Kutipan dan Agihan oleh Institusi Zakat: Satu

Kajian Semula terhadap Majlis Agama Islam Negeri

Ummi Amirah Alias, Hairunnizam Wahid, Azrina Abdullah Al-Hadi

142 - 152

15 Kecekapan Pengurusan Agihan Zakat oleh Lembaga Amil Zakat

Swadaya Ummah (LAZSU): Satu Kajian di Pekanbaru Riau, Indonesia

Sri Hartati, Hairunnizam Wahid, Mohd Ali Mohd Noor

153 - 163

16 Prestasi Kutipan Serta Pematuhan Standard Prosedur Kutipan Zakat:

Kajian di Malaysia

Mohd Fisul Ismail, Hairunnizam Wahid, Mohd Ali Mohd Nor

164 - 175

17 Keberkesanan Pelaksanaan Ceramah Zakat Terhadap Kefahaman Serta

Amalan Membayar Zakat Perniagaan: Kajian di Sepang, Selangor

Siti Umairah Kamaruddin, Hairunnizam Wahid, Mohd Ali Mohd Noor,

Abdul Halim Abu Bakar

176 - 189

18 Factors Affecting Disclosure Practices of Annual Report Zakat

Institutions in Malaysia

Raedah Sapingi, Sherliza Puat Nelson, Siti Normala Sheikh Obid

190 - 199

19 Brotherhood Concept, Islamic Accountability Concept and Agency

Theory in Relation to Disclosure of Annual Report Zakat Institutions: A

Proposed Framework

Raedah Sapingi, Sherliza Puat Nelson, Siti Normala Sheikh Obid

200 - 210

20 Pembangunan Harta Aqar Zakat: Kajian Terhadap Model Pembangunan

Harta Aqar Majlis Agama Islam Negeri Johor

Mohd Azlan Bunasir, Hairunnizam Wahid

211 - 220

xi

TEMA 2 : PERBANKAN & KEWANGAN ISLAM

1

Faktor yang Mempengaruhi Penerimaan Perkhidmatan Perbankan Islam

di Selatan Thailand

Noorasikin Mohd Sidek, Shahida Shahimi, Latifa Bibi Musafar Hameed

251 - 264

2 Hubungan di Antara Kecenderungan Pengguna Perkhidmatan

Perbankan Islam, Niat Penarikan dan Penarikan Deposit

Siti Nor Asmath Wan Hassan, Aisyah Abdul Rahman, Azman Ismail

265 - 274

3 Risiko Tidak Patuh Syariah: Kajian di Hong Leong Islamic Bank

Berhad

Nur Maizatul Dina Mukhtar, S.Shahida, Aisyah Abdul Rahman

275 - 287

4 Insolvency Risk and Bankruptcy of Malaysian Islamic Banks: Full-

Fledged vs Islamic Subsidiaries

Nik Nurul Hidayah Nik Zainuddin, S.Shahida

288 - 298

5 Rebat Pembiayaan dalam Keseimbangan Kadar Fleksibeliti Keuntungan

Jualan Bertangguh

Muhamad Zuhaili Saiman, Ahmad Dahlan Salleh

299 - 307

6 Kajian Mengenai Tahap Persepsi Masyarakat Terhadap Pelan Takaful

Fatin Nabilah Musanif, Hendon Redzuan

308 - 319

7 Takaful Berkaitan Pelaburan: Penerimaan Masyarakat di Kuala

Terengganu

Nur Dhia Marsya Muhammad Najib

320 - 331

8 Kesahan Konstruk dan Kebolehpercayaan dalaman Pengukuran Tahap

Pengetahuan Takaful Mikro

Maisarah Mohd Shahrain, Rubayah Yakob, Hendon Redzuan

332 - 342

9 Faktor Penentu kepada Pulangan Pelaburan Unit Amanah Islam - Satu

Kajian Kes Terhadap Pelabur Dana Dali 1.

Zool Fazlee Nordin, Mohd Ali Mohd Noor, Hairunnizam Wahid

343 - 353

21 Zakat Contribution to National Income in Malaysia (1984-2015)

Nur Hidayah Anuar, Mohd. Ali Mohd Noor

221 - 229

22 Kawalan Dalaman Tadbir Urus Wakaf di Malaysia

Rabiatul Hasanah Mahmood, S.Shahida, Latifa Bibi Musafar Hameed

230 - 238

23 Waqf World Growth Foundation (WWGF): Tinjauan Awal Penubuhan

Hafizah Shamshuddin, Suhaili Alma`Amun

239 - 250

xii

10 Pelaburan Patuh Syariah di KWSP: Tular dan Persoalan yang Timbul

Mohd Syafiq Mat Nor, Suhaili Al Ma’amun

354 - 359

11 Factors Affecting Crowdfunding for Research in Islamic Finance and

Banking

Shofiyyah Moidin, Aisyah Abdul Rahman, Shifa Mohd Nor

360 - 368

12 Integrating Donation-Based Blockchain as Potential Source of Funds in

Islamic Microfinance

Nurusysyifa Datuk Haji Mohamad Nordin, Salina Hj. Kassim

369 - 376

13 Root Issues in Islamic Banking: Content Analysis of Reported Cases of

High Court in Malaysia

Nor Qathrunnada Kamarul Baharin, Mariani Abdul-Majid, Khairul

Akmaliah Adham

377 - 400

14 Inclusion of Islamic Socio Financial Institutions for the Unbankable

Hard Core Poor {A Model Worth Attention}

Magda Ismail A. Mohsin, Shaikh Hamzah Abdul Razak, Syed Othman

Alhabshi, Seyed Kazem Sadr

401 - 410

TEMA 3 : EKONOMI FISKAL, MONETARI & ANTARABANGSA

1

Sistem Matawang Bersandarkan Emas: Tinjauan Menurut Perspektif Al

Quran

Sa’diah Abdul Karim, Mohd Ali Mohd Noor

411 - 421

2 Reexamine of Twin Deficit Hypothesis: Malaysia Case Study

Ahmed M. Saidam, Tamat Sarmidi

422 - 433

3 The Relationship Between Financial Development and Monetary Policy

Effectiveness in Malaysia

Danie Eirieswanty Kamal Basa, Zulkefly Abdul Karim, Mohd Azlan

Shah Zaidi

434 - 441

4 Monetary Policy, Bank Ownership, and the Lending Channel: Evidence

from Banks in ASEAN Countries

Fazelina Sahul Hamid, Muhamed Zulkhibri

442 - 455

5 The Fragmentation in International Production, Financial Market

Openness and Output Correlation: Panel Evidence of Oecd and Briic

Economies

Norrana Khidil, Mohd Azlan Shah Zaidi, Zulkefly Abdul Karim

456 - 466

xiii

6 The Southeast Asia Analysis on Trade Openness Towards Economic

Growth

Nur Lalua Rashidah Mohd Rahsiad, Yong Yoke Chuan, Nurul Shakira

Zainal Abidin

467 - 472

7 Oil Price Shock and U.S. Dollar: Evidence from ASEAN and BRICS

Hadrry Rony

473 - 482

8 The Impacts of Malaysian Free Trade Agreements on Margins of Trade

Rashidi Said, Normaz Wana Ismail

483 - 492

9 A Nexus Between Intra-ASEAN FDI, Intra-ASEAN Exports and

Economic Growth of ASEAN-10: Evidence Using Panel Causality

Analysis

Wong Koi Nyen, Tan Bee Wah, Goh Soo Khoon

493 - 503

10 Digital Trade Related in Selected Asian Countries

Normaz Wana Ismail

504 - 510

11 Economic Effects of Export Tax on Malaysia’s Cessable Rubber

Medical Devices Export: A Gravity Model Approach

Lee Siu Ming, Radziah Adam, Ku’ Azam Tuan Lonik

12 Does Exchange Rate Important Determinant Affecting Export Demand?

Sarah Nursyazmin Mohamad Kamal, Normaz Wana Ismail, Norazwa

Mohamed Hariri

511 - 520

13 Do Sustainability Certifications Matter for Exporting Palm Oil

Companies?

S. Shahida, Hafizuddin-Syah B.A.M, Siti Hanisah Fuad

521 - 530

14 The Determinants of Foreign Direct Investment (FDI) Across Provinces

in ChinaA Panel ARDL Study

Ruan Meng Juan, Zulkefly Abdul Karim

531 - 545

15 Modelling The Volatility of International Tourism Demand and

Macroeconomic Variables

Kasmaroni Hj Makawi, Norlida Hanim Mohd Salleh, Sharmila

Thinagar

546 - 558

16 The Influence of Inbound Tourism for Education on Economic Growth

in Malaysia: A Macroeconomics Viewpoint

Chor Foon Tang, Yong Kang Cheah, Soo Yean Chua

559 - 567

17 Does Country with Multi-Ethnic, Multi-Linguistic and Multi-Religious

Society Induce Tourist Arrivals? Worldwide Evidence

Muzafar Shah Habibullah, Badariah Haji Din, Siow-Hooi, Tan

568 - 576

xiv

TEMA 4 : EKONOMI PEMBANGUNAN

1

Dilema Pengeluaran Makanan dengan Pemeliharaan Sumber Alam

dalam Pembangunan Lestari Islam

Nurul Suhada Ismail

577 - 582

2 Kesan Perbezaan Kadar Inflasi Terhadap Perbelanjaan Kumpulan

Utama Masyarakat di Malaysia

Mohd Khalid Ribuan, Mohd Ali Mohd Noor, Hairunnizam Wahid

583 - 595

3 The Sources of Cost of Living Pressure and an Expensive City to Live

in Malaysia Capital Cities: A Descriptive Analysis of Basic Needs

Budget for Middle Income Earners

Rusli Latimaha, Zakaria Bahari, Nor Asmat Ismail

596 - 606

4 Kos Sara Hidup: Pendapatan Rendah atau Taraf Hidup Meningkat

Mohd Aqmin Abdul Wahab, Hazrul Izuan Shahiri, Mustazar Mansur

607 - 621

5 Perceptions of Public University Students towards the Rising Cost of

Living in Malaysia

Zurina Kefeli

622 - 632

6 The Basic Needs Budget of Middle Income Earners in the Capital Cities

with a High Cost of Living in Malaysia using OLS Regression Analysis

Rusli Latimaha, Zakaria Bahari, Nor Asmat Ismail

633 - 641

7 Pengaruh Modal Sosial ke Atas Peningkatan Pendapatan Kumpulan Isi

Rumah B40 di Malaysia

Syahrin Suhaimee, Mohd Azlan Shah Zaidi, Mohd Adib Ismail

642 - 651

8 The Determinants of Housing Prices: An Empirical Study Based on

Provincial Panel Data in China

Yang Fan, Zulkefly Abdul Karim

652 - 665

9 Hubungan Antara Perubahan Harga Petrol dengan Jualan Kenderaan

Persendirian di Malaysia

Nizam Ahmat, Nor Ermawati Hussain

666 - 672

10 Kesan Cukai Korporat dan Zakat Perniagaan Terhadap Prestasi

Kewangan Industri Kecil dan Sederhana (IKS)

Sri Nooridayu Salleh, Rubayah Yakob, Aisyah Abdul Rahman

673 - 685

11 Explaining Poverty Persistence in Sabah: The Role of Economic

Growth and Public Policy

M. Niaz Asadullah, Jeron Joseph

686 - 696

xv

12 Penganggaran Kecekapan Teknikal dan Faktor Penentu Kecekapan pada

Perusahaan Kecil Sederhana Sektor Perdagangan dalam Penggunaan

Kredit Usaha Rakyat untuk Pengurangan Kemiskinan di Jawa Timur

Atik Purmiyati

697 - 709

13 Measuring Genuine Progress of Malaysia’s Economic Growth, 1986-

2015

Muhamad Azhan Mohd Nor, Jamal Othman

710 - 723

14 Analisis Impak Output Pengganda dan Rantaian Sektor Dalam NKEA

Malaysia

Florand Anak Jacob, Noorasiah Sulaiman

724 - 735

15 Privatization, An Alternative to Economic Growth in The Difficulties of

The State Budget; Indonesian Case

Syanti Dewi

736 - 743

16 The Impact of IQ on Globalization-Income Inequality Relationship

A.R Mazlina, Saifuzzaman Ibrahim, W.N.W Azman-Saini

744 - 751

17 Impak Modal Manusia dan Inovasi Terhadap Produktiviti Faktor

Keseluruhan (TFP) Industri Pembuatan Minyak Sawit di Malaysia

Naiimah Mohd Sofi , Noorasiah Sulaiman, Rahmah Ismail

18 Relative Social Standing – An Adaptation of Social Comparison Theory

in Explaining Economic Behaviour of Saving and Wealth Accumulation

Poh Boon Lian, Nor Ghani Md. Nor, Jamal Othman

752 - 765

19 Kemeruapan Kadar Pertukaran dan Pertumbuhan Ekonomi di Malaysia:

Analisis NARDL

Nur Idayu Ibrahim, Tamat Sarmidi, Roziana Baharin

766 - 775

20 The effect of islamic and conventional banking efficiency on economic

growth

Mohd Shawal Sidek, Mariani Abdul Majid, Azrina Abdullah Al-Hadi

776 - 787

TEMA 5 : EKONOMI BURUH & SUMBER MANUSIA

1

Education Level and Economic Growth: Study on High-Income Nations

in East Asia

Lai Wei Sieng, Ishak Yusoff

788 - 798

2 Economic Returns to Schooling in Malaysia: A Gender Analysis

Norlin Khalid, Rahmah Ismail, Wye Chung Khain, Hakimah Nur Ahmad

Hamidi, Nur Fakhzan Marwan

799 - 806

xvi

3 Unjuran Keperluan Tenaga Manusia dalam Sektor Perkhidmatan

Terpilih: Analisis Input-Output

Bawani Lelchumanan, Rahmah Ismail, Noorasiah Sulaiman

807 - 822

4 Potensi Tenaga Kerja dalam Sektor Hijau Malaysia: Analisis Input-

Output

Saidatul Akma Zakaria, Noorasiah Sulaiman

823 - 836

5 Keperluan Tenaga Kerja dan Rantaian Guna Tenaga dalam Sektor

Pertanian di Malaysia

Nur Syairah Ismail, Noorasiah Sulaiman, Rahmah Ismail

837 - 845

6 Penentu Kemampuan Pekerja dalam Sektor Pembuatan di Malaysia

Farisha Nadiah Mohd Shah, Rahmah Ismail, Wye Chung Khain

846 - 861

7 Penentu Kemampuan Pekerja dalam Sektor Perkhidmatan di Malaysia

Rabiatul Adawiyah Ismail, Wye Chung Khain, Rahmah Ismail

862 - 876

8 Ketaksamaan Pencapaian dalam Firma Bola Sepak: Analisis

Keseimbangan Bersaing Liga Super Malaysia dengan Kehadiran Buruh

Berkemahiran Tinggi

Zanareyah Salim, Hazrul Izuan Shahiri, Mustazar Mansur

877 - 890

9 Kaedah Penghargaan Sebagai Kaedah Pengurusan Motivasi Pekerja:

Analisis dari Perspektif Islam

Noor Hidayah Samsudin

891 - 896

10 Input-Output Analysis of Manpower Skills Requirement and Job

Generating Industries in Malaysia Services Sector

Mohd Shaiful Hizam Bin Johan, Noorasiah Sulaiman

897 - 905

TEMA 6 : EKONOMI PENGURUSAN & KEUSAHAWANAN

1

Entrepreneurial Marketing and Characteristics of Animation

Technopreneurs: The Mediating Role of Self-Efficacy

Hanis Syazwani Kamarudin, Mohar Yusof

906 - 915

2 Faktor Penglibatan Usahawan dalam Perusahaan Runcit di Sepang

Muhammad Fazli Razali, Suhaili Alma’amun

916 - 924

3 Small Medium Enterprises (SMEs)’ Harmony Culture in Indonesia

Syanti Dewi, Ishak Ramli

925 - 931

4 A Study on Role of Leadership and Green Technology towards

Malaysian Economy Growth

Selvi Narayanan, Soorianarayanan

932 - 937

xvii

5 Elemen-Elemen Persekitaran IPTA yang Menyumbang Kepada

Pemikiran Keusahawanan Pelajar

Armanurah Mohamad, Norashidah Hashim, Awanis Ku Ishak

938 - 945

6 Amalan Pengurusan Kewangan dalam Kalangan Usahawan PKS

Bumiputera

Anwar Nabi Alam, Halimah Harun

946 - 954

7 Peranan Aktiviti Integrasi Pertanian dalam Meningkatkan Produktiviti

Pekebun Kecil Kelapa Sawit

Nurul Atiqah Shahril, Mohd Adib Ismail, Muhammad Hakimi Mohd

Shafiai

955 - 965

8 Kejayaan Perniagaan dan Pencapaian Maqasid Al-Syariah dalam

Kalangan Usahawan Penerima Pembiayaan atau Geran Usahawan

MARA (GUM): Kajian di Negeri Sembilan

Shahzihan Mohamad @ Mohd Noor, Hairunnizam Wahid

966 - 978

9 Hubungan Antara Latarbelakang Pentadbir Masjid, Pengurusan

Kewangan dan Keaktifan Aktiviti Masjid : Kajian di Hulu Terengganu,

Terengganu

Huzaifah Sulong, Hairunnizam Wahid, Mohd Ali Mohd Noor

979 - 990

10 Perusahaan Sosial dalam Pendidikan: Kajian Terhadap Kompleks

Pendidikan Islam Bangi, Selangor

Zirwatul 'Isyqi Mohd Nazri, Hairunnizam Wahid

991 -

1001

11 Faktor Penentu Kejayaan Perniagaan dalam Kalangan Usahawan Orang

Asli: Kajian Perbandingan Antara Negeri Selangor dan Negeri Sembilan

Mohd Naim Abd Karim, Mohd Fadzli Che Rus, Hairunnizam Wahid

1002 -

1013

12 Keberkesanan Bantuan Geran Bimbingan Usahawan Orang Asli: Kajian

di Negeri Sembilan & Selangor

Mohd Fadzli Che Rus, Mohd Naim Abd Karim, Hairunnizam Wahid

1014 -

1027

13 Challenges to Sustainable Safeguarding Halal Food Raw Materials

Integrity

Mohd Helmi Ali, Norhidayah Suleiman

1028 -

1034

TEMA 7 : EKONOMI KEWANGAN & PERBANKAN

1

The Effect of Oil Price and US Factors Volatility on Metal Market

Volatility

Chan Weng, Zulkefly Abdul Karim, Norlin Khalid

1035 -

1047

xviii

2 Performance of Malaysian General Insurance Industry; From the Firm’s

Perspective

Nisaparma Anestya, Mustazar Mansur, Hazrul Izuan Shahiri

1048 -

1057

3 Prestasi Unit Amanah di Malaysia

Yasmin Azuddin, Hawati Janor, Hairunnizam Wahid

1058 -

1069

4 Perjanjian Perkongsian Trans-Pasifik (TPPA): Peluang dan Cabaran Ke

Atas Syarikat Unit Amanah Dd Malaysia

Sahudin Ma’anam @ Saat, Aisyah Abdul Rahman, Rosmah Mat Isa

1070 -

1081

5 Gelombang Penggabungan dan Pengambilalihan di Dunia dan Malaysia

Ria Amaliena Azamuddin, Mohd Hasimi Yaacob

1082 -

1087

6 The Impact of Bank Competition on Liquidity Risk: Comparison

between Conventional and Islamic Banking in Malaysia

Nur Aqilah Abdul Rahman, Aisyah Abdul Rahman, Nafisah Muhammed

1088 -

1098

7 Penentuan Kadar Faedah di Malaysia Menggunakan Pendekatan

Persamaan Peraturan Taylor

Abdul Karim Mhd Sarif, Norlin Khalid

1099 -

1109

8 Pengaruh Norma Subjektif dan Manfaat Tanggapan Kepada Niat

Melanggan Mikro Kredit: Sikap Sebagai Perantaraan (Mediator)

Muhammad Hakimi Mohd. Shafiai, Salmy Edawati Yaacob, Syahrul

Anuar Ali

1110 -

1123

9 Pembiayaan Kos Rawatan Pesakit Kanser Melalui Dana Sadaqah

Crowdfunding: Kajian Kes di Terengganu

Siti Nur Fatin Atirah Rosli, Hairunnizam Wahid, Mohd Ali Mohd Nor

1124 -

1138

10 Portfolio Returns’ Characteristics in Indonesia During The Global Crisis

Ishak Ramli

1139 -

1148

11 The Functional Expense Reporting Practice Among Non-Profit

Organisations

Noor Raudhiah Abu Bakar, Teh Suhaila Tajuddin, Norlia Abdul Karim,

Ridzwana Mohd Said

1149 -

1158

TEMA 8 : ISU-ISU LAIN DALAM EKONOMI

1

Kesedaran Masyarakat Islam Terhadap Penggunaan e-Fidyah dalam

Urusan Pembayaran Fidyah di MAINJ: Kajian di Muar, Johor

Muhammad Shukri Ab Ghani, Hairunnizam Wahid, Mohd Ali Mohd

Noor

1159 -

1171

xix

2 Pindaan Akta GSA (2002) dan Cadangan Model Pembahagian Harta

Pusaka Tanah Rancangan Felda

Noorizan Mohamed Hasnan, Hairunnizam Wahid, Mohd Zamro Muda,

Mohd Yassin Mohd Yusuf

1172 -

1180

3 Perbelanjaan Kesihatan dan Penuaan Populasi: Analisis Empirik

menggunakan Pendekatan Autoregresi Susulan Teragih

Suhaila Saad, Roziana Baharin

1181 -

1188

4 Multi-Factor Crime Activities in Malaysia: Further Evidence from

Bounds Testing of Level Relationships and Granger Non-Causality

Dullah Mulok, Mori Kogid, Rozilee Asid, Jaratin Lily

1189 -

1198

5 Gelagat Tabungan dan Tahap Pengetahuan Pembeli Rumah Terhadap

Proses Kelayakan Pembiayaan Perumahan: Kajian di Lembah Klang

Eh Run Eh Noi, Hairunnizam Wahid

1199 -

1209

6 The Economic Valuation of Environmental Resources in Malaysia: A

Case Study of Taman Tasik Cempaka in Bandar Baru Bangi

Mohd Syauqi Nazmi, Muhammad Taufiqurrahman Ramli, Nik Nor

Rahimah Nik Ab Rahim

1210 -

1217

7 Prospects, Demand-Supply Mismatch of Green or Sustainable Investing

in Malaysia

Raymond Ling Leh Bin, Aye Aye Khin

1218 -

1226

8 Kajian Impak Pembangunan Semula Tebingan Sungai di Malaysia

Azlina Md. Yassin, Haryati Shafii

1227 -

1234

9 Pembangunan Penunjuk dan Indeks Kualiti Hidup Masyarakat Luar

Bandar untuk Kesejahteraan Hidup dan Kelestarian Alam Sekitar

Haryati Shafii, Azlina Md Yasin, Nursyikin Miskam

1235 -

1245

xx

KATA PENGANTAR / PREFACE

Dengan Nama Allah S.W.T. yang Maha Pengasih lagi Maha Penyayang. Segala Puja

dan puji hanya Bagi-Nya Tuhan sekalian alam. Selawat dan salam buat junjungan

Nabi Muhammad S.A.W., Rasul akhir zaman.

Alhamdulillah, rasa syukur dirafakkan kepada Allah S.W.T. kerana dengan

keizinan-Nya jua Prosiding Persidangan Kebangsaan Ekonomi Malaysia dapat

disempurnakan penerbitannya bersempena PERKEM Ke – 12 2017 yang berlangsung

di Universiti Kebangsaan Malaysia dan Hotel Bangi-Putrajaya, Selangor.

Tujuan penerbitan prosiding ini adalah sebagai bahan bacaan dan rujukan

kepada peserta PERKEM Ke – 12 2017 dan juga kepada yang tidak berkesempatan

untuk menghadiri persidangan kali ini. Persidangan ini merupakan acara tahunan

Pusat Pengajian Ekonomi, Fakulti Ekonomi dan Pengurusan, UKM. Ia memberi ruang

kepada para penyelidik, pembuat dasar dan individu membentangkan hasil

penyelidikan masing-masing dan berbincang mengenai isu semasa berkaitan ekonomi

Malaysia secara khususnya.

Tema PERKEM kali ini adalah ‘Kelestarian Pembangunan Ekonomi: Ke arah

Transformasi Dasar yang Holistik, Inklusif dan Futuristik’. Tema ini menyokong

usaha dalam merealisasikan Malaysia sebagai sebuah negara ekonomi berpendapatan

tinggi melangkaui wawasan 2020 dan ke arah TN 2050. Bagi mencapai sasaran

tersebut, perkembangan ekonomi dan transformasi dasar yang digariskan perlu

berlaku secara holistik, keterangkuman kekayaan dan keterangkuman pertumbuhan

tanpa mengabaikan semua golongan sasaran serta transformasi dasar yang bersifat

futuristik yang mengetengahkan peranan belia dan golongan muda sebagai pelapis di

masa akan datang.

Sebanyak 122 kertas kerja telah dikumpulkan dan 105 daripadanya dimuatkan

dalam prosiding ini yang disusun berdasarkan sesi pembentangan dan tema-tema yang

ditentukan. Tema-tema tersebut disusun dalam beberapa tema umum berasaskan

bidang kajian. Ia meliputi i) Ekonomi Islam: Zakat & Wakaf, ii) Perbankan &

Kewangan Islam, iii) Ekonomi Fiskal, Monetari & Antarabangsa, iv) Ekonomi

Pembangunan, v) Ekonomi Buruh & Sumber Manusia, vi) Ekonomi Pengurusan &

Keusahawanan, vii) Ekonomi Kewangan & Perbankan viii) Isu-isu Lain Dalam

Ekonomi. Kepelbagaian tema dan bidang ekonomi yang dibincangkan dapat memberi

peluang yang seluasnya kepada peserta persidangan dan pembaca untuk menatapi

pelbagai hasil penyelidikan dan penemuan baharu. Dapatan ini amat bermanfaat

kepada penggubal dasar dan pengkaji akan datang.

Semoga prosiding ini dapat memberi manfaat kepada negara dan bangsa.

Sekian,terima kasih

PROSIDING PERKEM 12, (2017) 966 - 978

ISSN: 2231-962X

Persidangan Kebangsaan Ekonomi Malaysia ke-12 (PERKEM 12)

"Kelestarian Pembangunan Ekonomi: Ke arah Transformasi Dasar yang Holistik, Inklusif dan Futuristik"

Hotel Bangi-Putrajaya, Bandar Baru Bangi, Selangor, 12 - 13 September 2017

Kejayaan Perniagaan dan Pencapaian Maqasid al-Syariah dalam Kalangan Usahawan

penerima Pembiayaan atau Geran Usahawan MARA (GUM): Kajian di Negeri

Sembilan

SHAHZIHAN MOHAMAD@MOHD NOOR1

Fakulti Ekonomi dan Pengurusan

Universiti Kebangsaan Malaysia

HAIRUNNIZAM WAHID2

Pusat Pengajian Ekonomi

Fakulti Ekonomi dan Pengurusan

Universiti Kebangsaan Malaysia

ABSTRAK

Keberkesanan bidang keusahawanan dalam aspek konvensional sering diukur berdasarkan tingkat keuntungan ekonomi

yang diperoleh. Walau bagaimanapun dalam konteks Islam, pengukuran ini sebenarnya diukur dengan lebih holistik

berdasarkan kerangka Islam dan Maqasid al-Syariah. Kerangka Maqasid al-Syariah sebenarnya menjadi asas

pengukuran yang utama berdasarkan ilmu Feqah semasa. Kajian ini bertujuan untuk menilai amalan penerima

pembiayaan keusahawanan MARA di Negeri Sembilan secara komprehensif meliputi prinsip menjaga nyawa dan prinsip

menjaga maruah dan keturunan Maqasid al-Syariah. Kajian ini menggunakan soal selidik sebagai instrument kajian dan

teknik pensempelan secara rawak digunakan melibatkan 100 orang usahawan penerima pembiayaan atau geran

keusahawanan MARA di Negeri Sembilan. Hasil kajian ini mendapati keberkesanan amalan Maqasid al-Syariah terhadap

usahawan MARA berada pada tahap sedehana. Hasil kajian ini boleh dijadikan panduan oleh pihak pembiayaan

usahawanMARA sebagai syarat tambahan kepada kriteria permohonan pembiayaan tersebut. Pembangunan kefahaman

Maqasid al-Syariah dalam keusahawanan perlu dipertingkatan dari masa ke semasa bagi menjamin kesejahteraan

masyarakat sejagat. Beberapa cadangan dan implikasi dasar turut dibincangkan dalam kajian ini.

Katakunci: Maqasid al-Syariah, Usahawan MARA, pendapatan.

ABSTRACT

The effectiveness of entrepreneurship in conventional aspects is often measured based on the level of economic gained.

However, in the Islamic context, these measurements are actually measured more holistic based on the Islamic framework

and Maqasid al-Syariah. The framework is actually the basis of a major measurement based on current Feqh knowledge.

The purpose of this study to assess the practice of MARA entrepreneurship financing comprehensively in Negeri Sembilan,

covering the principles of safeguarding the lives and principles of safeguarding the dignity and heredity of Maqasid al-

Syariah. This study using a questionnaire as an instrument and randomly used sampling techniques involving 100

entrepreneurs who received funding or MARA entrepreneurship grants in Negeri Sembilan. The findings show that the

effectiveness of Maqasid al-Syariah practice on MARA entrepreneurs is at a moderate level. The results of this study can

be used as a guide by MARA entrepreneurs as an additional condition to the criteria for the application. Maqasid al-

Syariah understanding of entrepreneurship needs to be improved continuously to ensure the prosperity of the global

community. Several suggestions and policy implications were also discussed in this study.

Keywords: Maqasid al-Syariah, MARA Entrepreneurs, income.

PENGENALAN

Majlis Amanah Rakyat (MARA) merupakan sebuah socio-econimic engineering agency yang memegang amanah utama

Agenda Pemerkasaan Ekonomi Bumiputera (PEB). MARA juga sebuah agensi yang sentiasa komited dalam usaha

1 Pelajar Sarjana Ekonomi Islam. Fakulti Ekonomi & Pengurusan, Universiti Kebangsaan Malaysia. fepukm6033@gmail.com 2 Pensyarah. Pusat Pengajian Ekonomi, Fakulti Ekonomi & Pengurusan, Universiti Kebangsaan Malaysia. hairun@ukm.edu.my

Prosiding Persidangan Kebangsaan Ekonomi Malaysia Ke-12 2017 967

menerajui bidang keusahawanan, pendidikan dan pelaburan selaras dengan objektif membangunkan usahawan berjaya dan

inovatif, melahiran modal insan global dan berintegriti serta menyumbang kepada penguasaan pemilikan ekuiti

bumiputera. Sejajar dengan itu, Pelan Strategi Mara (PSM) 2016-2020 yang merupakan sebahagian daripada kerangka

tranformasi MARA 2011-2020 telah dilaksana dalam mendepani cabaran pertumbuhan ekomoni serta pemantapan sosio-

ekonomi Negara dan global. Stratgeik utama dalam PSM ditunjangi oleh empat (4) sektor iaitu Keusahawanan,

Pendidikan, Pelaburan dan Khidmat Pengurusan, yang memberi penekanan kepada pembangunan yang bersifat holistik,

inovasi dan global bagi mempersiapkan MARA ke arah menjadi sebuah Entreprenuerial Based Organisation yang unggul

dan diberkati.

Di bawah sektor keusahawanan, tiga (3) teras pembangunan telah digariskan iaitu Pembangunan usahawan. Ia

meliputi pembangunan sumber manusia sebagai usahawan dan pengurusan perniagaan hingga ke peringkat pengukuhan

perniagaan. Kedua, Pembangunan Industri dan Infrastruktur iaitu memastikan pembangunan perniagaan usahawan kukuh

dalam rangkaian industri dan berdaya saing hingga ke peringkat global,juga mempunyai premis yang lengkap dan

kondusif. Dan ketiga, Pembiayaan perniagaan iaitu menyediakan pelbagai kemudahan kewangan sebagai instrument untuk

menyokong aktiviti usahawan dalam perniagaan yang diceburi. MARA telah melaksanakan pembiayaan perniagaan patuh

syariah bermula dari tahun 1995. Selaras dengan agenda Pemerkasaan Ekonomi Bumiputera (PEB), beberapa skim

pembiayaan atau Geran Usahawan MARA(GUM) yang menyokong pelan pembangunan tersebut telah diwujudkan untuk

membantu usahawan bumiputera seperti di Jadual 1(Bahagian Komunikasi Korporat MARA, 2014).

Selain daripada pembiayaan tersebut, MARA juga menawarkan pembiayaan berdasarkan program yang

dilaksanakan dari masa ke semasa seperti Pembiayaan Pembangunan Usahawan Korporat (The Baron), Pembiayaan

Pembangunan Usahawan Teknikal (PUTEK), Pembiayaan Pembangunan Usahawan Industri Peruncitn Automotif (Smart

Auto), Pembiayaan Pembangunan Usahawan Industri Binaan (IBS-PERHEBAT), Pembiayaan Pembangunan Usahawan

Muda (PUTRA) dan lain-lain. Semua jenis pembiayaan ini tertakluk dibawah empat (4) program utama yang menyokong

objektif pembangunan ushawan iaitu Program Latihan Keusahawanan, Program Teknousahawan, Pembangunan Standart

Perniagaan dan Pembangunan Pemasaran. Melalui Skim Pembiayaan Perniagaan MARA, seramai 4401 orang usahawan

telah menerima kemudahan dengan nilai pembiayaan berjumlah RM460.8 juta bagi tahun 2016. Satu kajian telah

dijalankan khusus kepada penilaian Outcome Pembiayaan Usahawan SPiKE tahun 2016. Dapatan daripada itu telah

mencatatkan keputusan dalam beberapa aspek penting. Sebanyak 81 peratus usahawan mendapat peningkatan jualan

melebihi 25 peratus, juga sebanyak 80.9 peratus usahawan mendapat peningkatan keuntungan melebihi 25 peratus. Bagi

usahawan mendapat peningkatan bilangan kontrak yang diterima pula sebanyak 70.9 peratus, malah usahawan yang

melaksanakan projek bernilai RM100,000 ke atas meningkat sebanyak 68.18 peratus. Dan tahap pelaksanaan pembiayaan

ini juga mencatatkan rasa puas hati dalam kalangan usahawan dengan skim Pembiayaan SPiKE meningkat sebanyak 90.14

peratus (Bahagian Komunikasi Korporat MARA, 2014).

Sejajar objektif sektor keusahawanan dalam melaksanakan program pembangunan usahawan berjaya dan inovatif

untuk melahirkan modal insan global yang berintegriti, pencapaian jumlah penglibatan usahawan terhadap program

meningkat 123 peratus iaitu sebanyak 30,790 orang berbanding yang disasar sebanyak 20,000 dalam kalangan usahawan

di Negeri Sembilan pada tahun 2014. Dengan bimbingan, latihan serta pembiayaan yang diberikan oleh pihak MARA

Negeri Sembilan ini, telah melahirkan usahawan yang berjaya dan mencatatkan keuntungan yang tinggi dalam pelbagai

bidang. Antaranya ialah Syarikat Jazs Rich Sdn Bhd di Seremban, mencatatkan keuntungan RM935,000 dalam bidang

pembuatan, Syarikat Taqdir Enterprise di Rembau, memperolehi hasil jualan sebanyak RM411,400 dalam bidang

peruncitan, Syarikat Pearl Haya Sdn Bhd di Senawang, mendapat untung jualan sebanyak RM14m dalam bidang korporat,

Syarikat Sense Services Sdn Bhd di Lukut pula, mencapai peningkatan keuntungan sebanyak RM25m dalam bidang

teknousahawan dan Syarikat Telecekap Sdn Bhd di Seremban 2, mencatat hasil jualan sebanyak RM2.5m dalam bidang

Automotif (Sembilan, 2016). Ini jelas dengan kewujudan hubungan hubungan positif antara pihak MARA dan para

usahawan mampu melahirkan modal insan yang serba lengkap dan berilmu pengetahuan (Mariam Md Saleh, 2009). Malah

(Zakiah & Che Su, 2016) turut menyatakan bahawa kejayaan usahawan juga melibatkan latihan berterusan dari pihak

MARA serta amalan pembangunan inovasi yang menyeluruh dalam setiap produk. Hakikatnya, dapat memperlihatkan

pihak agensi MARA sangat komited dalam usaha membangun dan menerajui bidang keusahawanan, pendidikan dan

pelaburan untuk penguasaan ekuiti bumiputera secara beterusan.

Kejayaan demi kejayaan dapat dicapai dari sudut ekonomi, malah kejayaan sesebuah perniagaan juga turut boleh

dipengaruhi faktor-faktor lain antaranya disiplin, ilmu termasuk sikap usahawan itu sendiri. Namun dengan kejayaan

memperolehi keuntungan tidak mampu menjadi tanda aras berjaya dalam kehidupan sebenar. Pada hakikatnya, masih

terdapat kaedah ukuran keberkesanan yang lebih menyeluruh perlu di ambil kira berdasarkan perubahan keperluan dalam

kehidupan manusia. Tambahan pula, keperluan dan kebahagiaan manusia meliputi keperluan pelbagi aspek kehidupan lain

bukan bergantung kepada harta dan pendapatan semata-mata. Justeru, kajian yang dijalankan ini akan cuba mengenalpasti

sejauh mana keberkesanan pembiayaan atau Geran Usahawan Mara (GUM) dapat memberi kesan kejayaan kepada kualiti

dan tahap kehidupan sebenar usahawan. Kajian ini juga mengambil kira Hieraki Maslow(Čížek, 2012) dalam membuat

penilaian yang melibatkan tingkat keperluan manusia. Juga teori manusia bergantung kepada keperluan motivasi hidup

untuk mencapai kebahgiaan (Maslow, 1943). Walau bagaimanapun elemen Maqasid al-Syariah menjadi tanda aras

pengukuran keberkesanan tersebut (Sanep Ahmad, Rosbi Ab Rahman, & Hairunnizam Wahid, 2011). Mengikut ajaran

Islam, kehidupan manusia memerlukan lima (5) perkara asas dalam Maqasid al-Syariah iaitu keperluan menjaga agama,

968 Shahzihan Mohamad@Mohd Noor, Hairunnizam Wahid

nyawa, akal, keturunan dan harta (Sanep Ahmad et al., 2011). Ini sangat bertepatan kerana hampir keseluruhan dalam

kalangan usahawan Mara adalah beragama Islam, malah ia juga turut dititikberatkan dalam agama selain Islam.

Persoalannya ialah sejauhmanakah kejayaan usahawan Islam yang menerima GUM telah mencapai kejayaan dalam

dimensi maqasid syariah. Sejauhmanakah kefahaman usahawan terhadap konsep maqasid syariah dalam perniagaan.

Sejauhmanakah kejayaan ini berkait dengan pembayaran zakat perniagaan oleh usahawan yang menerima GUM. Justeru

kajian ini akan (1) mengkaji tahap kefahaman usahawan terhadap elemen Maqasid al-Syariah dalam bidang

keusahawanan (2) menganalisis kejayaan usahawan dalam dimensi maqasid syariah (3) menganalisis tahap pengetahuan

usahawan terhadap maqasid syariah dan tahap kejayaaan maqasid syariah (4) mengkaji perkaitan antara membayar zakat

perniagaan oleh usahawan dan tahap kejayaan maqasid syariah(Sanep Ahmad et al., 2011).

KAJIAN LEPAS

Kesejahteraan dan keselamatan manusia menjadi matlamat utama perundangan Islam (Maqasid al-Syariah). Secara lebih

jelas, matlamat dan falsafah Islam ini dapat dihayati melalui konsep kepentingan dan kebaikan umum manusiawi (al-

Masalih al-Mursalah) yang menjadi salah satu sumber perundangan islam. Walaupun konsep ini merupakan satu metod

perundangan yang masyhur pada zaman atba’ al-tabi’in yang dipopularkan oleh Imam Malik, namun penerimaanya

sebagai pertimbangan hukum telah berlaku sejak awal lagi. Imam al-Ghazali turut menjelaskan didalam kitabnya al-

Mustasfa Min ‘Ilm al-Ushul bahawa maslahah untuk kesejahteraan manusia sejagat dapat dicapai dengan merealisasikan

lima (5) unsur pokok dalam syariat iaitu pemeliharaan elemen agama (hifz al-din), pemeliharaan elemen jiwa (hifz al-

nafs), pemeliharaan elemen akal(hifz al-aql), pemeliharaan elemen keturunan (hifz al-nasl) dan pemeliharaan elemen harta

(hifz al-mal). Keperluan menjaga unsur-unsur ini bertepatan dengan falsafah pensyariatan Islam sebagai al-din lil ‘alamin

iaitu membawa kesejahteraan umat manusia dan menjamin peningkatan taraf keperluan sosioekonomi sesebuah

masyarakat.

Setiap individu yang berusaha meningkatkan keupayaan kuasa ekonomi dalam bidang yang diceburi boleh digelar

usahawan. Ia juga boleh ditakrifkan sebagai mana-mana individu yang terlibat sebagai majikan dan pengusaha sendiri

(Unit Perancang Ekonomi, 2015), manakala (Adib, Muin, Bakar, & Abdullah, 2014) mentakrifkan usahawan sebagai

individu yang menjalankan perniagaan sendiri, malah boleh di anggap usahawan ialah golongan pengusaha dan peniaga

yang sanggup menanggung risiko, sentiasa berusaha melakukan inovasi dan bijak serta kreatif dalam mendapatkan cara

meningkatkan kekayaan, kekuasaan dan status sosial. Oleh itu, bidang keusahawanan mampu menjadi pemangkin kepada

pembangunan sosio-ekonomi masyarakat melalui modal insan dan membantu menyelesaikan masalah sosial (Othman,

Amiruddin, & Ehsan, 2010). Namun keusahawanan adalah satu sumber untuk mencari rezeki melalui cabang Ibadah dan

Muamalah yang mendekatkan diri kita kepada Allah SWT (Zain Mubarak, Hj, Rahman, Mohd, & Yaacob, 2015) . Hal ini

bersesuaian dengan ayat al-Quran yang bermaksud :

“ Usaha yang paling baik sekali ialah usaha seseorang dengan tangannya dan semua jual beli yang diredhai oleh

tuhannya” (Adib et al., 2014)

Oleh itu, bidang keusahawanan Islam adalah salah satu bahagian di dalam konteks Muamalah, di mana ianya

melibatkan hubungan manusia dengan tuhan, manusia dengan manusia dan manusia dengan alam. Dapat kita fahami disini

bahawa matlamat keusahawanan sosial Islam ini sangat bertepatan dengan keperluan Maqasid al-Syariah iaitu untuk

mendapat meredhaan Allah SWT serta mencapai kejayaan dan kebahagiaan didunia dan akhirat. Menurut (Shuhairimi

Abdullah, 2012), seseorang bergelar usahawan itu hendaklah mempunyai daya pemikiran yang tinggi , kreatif, inovasi,

kemampuan mengurus, berfikiran jauh berteraskan konsep al-falah, beriman dan bertaqwa kepada Allah, bersedeqah,

berzakat, bertanggngjawb dan menghargai nilai-nilai murni Islam tanpa mengingkarinya.

Menurut kajian lepas, penilaian kejayaan perniagaan sering diukur berdasarkan faktor ekonomi sahaja. Tingkat

pendapatan dan keuntungan digunapakai sebagai tanda aras menilai kejayaan dan kegagalan. Disiplin, ilmu dan sikap

usahawan itu sendiri juga menjadi faktor kejayaan usahawan (H. Buerah Tunggak, 2011; Hrehová & Ilečko, 2016), malah

pengetahuan tentang operasi perniagaan , operasi pemasaran dan operasi kewangan turut menjadi keperluan usahawan

(Buerah Tunggak & Zoolhilmi, 2015). Tahap keuntungan juga dapat dipengaruhi oleh lima belas(15) pembolehubah bebas

iaitu permodalan, perancangan, penyimpanan rekod dan pengawalan kewangan, penasihat profesioanal, pengalaman

pengurusan, pengalaman industri, tahap pendidikan, pengambilan tenaga kerja, keadaan ekonomi, keadaan semasa produk

dikeluarkan, kemahiran pemasaran, latar belakang ibubapa peniaga, status perniagaan, jenis pemilikan saham dan umur

usahawan semasa memulakan perniagaan(Abdul Manaf, Omar, & Yee, 2012). Model ini menggariskan dua perkara

penting, pertama garis paduan umum faktor penentu kejayaan usahawan dan kedua, kaedah khusus mengukur tahap

keuntungan yang diperolehi pengusaha. Walaubagaimana pun, keuntungan semata-mata tidak menjamin kesejahteraan

hidup, melainkan ia dapat memenuhi keperluan asas kehidupan yang melibatkan cara hidup beragama, keluarga, kesihatan,

keturunan dan pemilikan harta mutlak.

Antara faktor kejayaan lain ialah Jihad Harta dan Jihad Manusiawi mempengaruhi pencapaian usahawan di

Malaysia (Yaacob, Abdul, & Azmi, 2016). Turut menyokong fakta ini kajian yang dilakukan oleh (Yaacob et al., 2016)

Prosiding Persidangan Kebangsaan Ekonomi Malaysia Ke-12 2017 969

terhadap 220 usahawan wanita di Ankara,Turki yang telah memberi keputusan hubungan yang signifikan di antara jihad

mencari harta dengan pencapaian usahawan. Menurut beliau, hampir keseluruhan wanita yang terlibat dalam

keusahawanan untuk memenuhi keperluan diri, keluarga, membuat simpanan peribadi dan mengembangkan kerjaya

mereka dalam bidang perniagaan. Kajian (H. S. and B. A. Buerah Tunggak, 2010) terhadap 241 orang usahawan penerima

pembiayaan MARA di Negeri Johor juga menyokong bahawa faktor utama yang mendorong individu menceburi bidang

keusahawanan ialah untuk mendapatkan harta demi menstabilkan status ekonomi keluarga. Kejayaan dan kestabilan

ekonomi ini harus diintergrasikan dengan elemen kehidupan yang hakiki dan nyata bagi mencapai objektif sebenar.

Dapatan lain diperolehi berdasarkan Teori Maslow (Čížek, 2012; Sanep Ahmad et al., 2011), mendapati hieraki

keperluan manusia iaitu keperluan di tingkat yang rendah perlu dipenuhi terlebih dahulu. Setelah berjaya dicapai, manusia

akan cuba untuk mencapai tingkat keperluan yang lebih tinggi. Sebanyak lima (5) keperluan yang perlu dipenuhi iaitu

keperluan asas, keperluan fisiologi, keselamatan, sosial dan penghargaan diri. Tetapi tingkat memenuhi keperluan akan

berbeza dalam aspek keusahawanan, malah amat berbeza tujuan dan matlamat keperluan apabila berlandaskan Syariat

Islam. Lima (5) ciri kerohanian yang ada pada diri usahawan iaitu yakin kuasa Allah, Qana’ah, Amalan, Akhlak dan

Tawakal juga bukti menjadi aspek penting terhadap motivsi dan pencapaian usahawan(Zain Mubarak et al., 2015). (Sanep

Ahmad et al., 2011) juga menyatakan Maqasid al-Syariah merupakan objektif atau matlamat utama yang perlu dicapai

oleh setiap usahawan, seterusnya setiap usaha tersebut akan menghasilkan keputusan positif dan baik serta mendapat

keredhaan Allah SWT(Adib et al., 2014). Dengan berteraskan kepada ajaran Islam, pencapaian kejayaan seseorang

individu boleh diukur melalui prinsip Maqasid al-Syariah (Rahman & Ahmad, 2011; Sanep Ahmad et al., 2011). Ini

sejajar dengan apa yang telah digariskan oleh Imam Malik dan dihuraikan oleh Imam al-Ghazali ke atas setiap individu

Islam agar mampu menilai pencapaian keperluan asas dalam kehidupan yang lebih syumul (Adib et al., 2014).

Setelah jelas akan kecenderungan usaha setiap individu dalam keusahawanan adalah meningkatkan keupayaan

kuasa ekonomi keluarga agar mencapai kebahagiaan di dunia dan akhirat, ia memberi petunjuk bahawa elemen Maqasid

al-Syariah adalah faktor kejayaan yang paling tepat untuk menjadi alat pengukur. Justeru, kajian ini akan mengupas dan

menilai kejayaan usahawan berdasarkan lima (5) elemen Maqasid al-Syariah merangkumi keperluan jasmani dan rohani

setiap individu. Elemen pertama ialah menjaga agama (al-Din), iaitu penegasan terhadapan tuntutan agama yang

melibatkan perkara halal dan tegahan agama yang menjauhi perkara haram. Elemen kedua ialah menjaga nyawa (al-Nafs)

iaitu jaminan keselesaan dan keselamatan keluarga diutamakan daripada keuntungan yang diperolehi. Elemen ketiga ialah

menjaga akal (al-Aql) iaitu menjaga kewarasan akal fikiran agar mampu berfikir dan membuat keputusan dengan tepat

dan sedar tanpa paksaan. Elemen keempat ialah menjaga kehormatan diri dan maruah (al-Nasb) iaitu memastikan

hubungan dengan manusia dapat dipelihara agar tidak menjejaskan imej, aib dan maruah diri, keluarga dan perniagaan.

Dan elemen kelima ialah menjaga harta(al-Mal) iaitu pengurusan harta yang amanah berdasarkan hak pemilikan juga hak

syarikat perniagaan.

METODOLOGI

Kajian ini dijalankan dalam kalangan usahawan yang menerima pembiayaan atau Geran Usahawan MARA (GUM) di

Negeri Sembilan. Berdasarkan teori Hierarki Maslow (Čížek, 2012) yang menggariskan tentang hierarki keperluan untuk

kepentingan hidup, pengukuran akan dilakukan ke atas (5) lima elemen dalam Maqasid al-Syariah. Maklumbalas

responden terhadap elemen tersebut akan dinilai berdasarkan skla likert.

Pensampelan dan Analisis Data: Data diperolehi dari sampel berdasarkan penerima pembiayaan dan penawaran Geran

Usahawan MARA di Negeri Sembilan. Sampel kajian ini menggunakan teknik pensampelan secara rawak berpandukan

soal selidik yang berpaksikan pembolehubah likert. Satu set soal selidik telah dibangunkan dengan memberi tumpuan ke

atas lima (5) elemen utama Maqasid al-Syariah. Ia merangkumi tiga (3) bahagian iaitu Bahagian A : Demografi

responden, Bahagian B : Penilaian elemen Maqasid al-Syariah dan Bahagian C : Kefahaman Maqasid al-Syariah. Ia telah

diedarkan kepada responden melalui seminar dan kursus keusahawanan anjuran Pejabat MARA Negeri Sembilan, juga

melalui kaunter Pejabat MARA Daerah Seremban. Seramai 100 orang responden yang telah memberi maklumbalas

sepanjang soal selidik dijalankan bermula 25 Februari hingga 24 April 2017.

Analisis data dilakukan secara diskriptif menggunakan nilai min dan peratusan. Pengukuran kefahaman Maqasid

al-Syariah akan mengadaptasikan kajian oleh (Mokhtari & Sheorey, 2002) dimana tahap Tinggi adalah nilai min melebihi

nilai 3.50 (pencapaian kefahaman 70 peratus ke atas), tahap Sederhana adalah nilai min antara 2.50 hingga 3.49

(pencapaian kefahaman antara 50 – 70 peratus) dan tahap Rendah adalah nilai min kurang daripada 2.49 (pencapaian

kefahaman kurang dari 50 peratus). Manakala pengukuran keberkesanan dan kejayaan berdasarkan dimensi Maqasid al-

Syariah adalah berdasarkan Kajian oleh (Sanep Ahmad et al., 2011) dimana nilai min yang akan digunakan bagi

menentukan tahap keberkesanan pembiayaan dan Geran Usahawan MARA (GUM) adalah seperti berikut; iaitu tahap

Berjaya adalah nilai min melebihi 4.25 (pencapaian kejayaan 85% ke atas), tahap Sederhana iaitu nilai min antara 3.00

hingga 4.24 (pencapaian kejayaan antara 60 – 85 peratus) dan tahap Kurang Berjaya ntuk nilai min yang kurang daripada

2.99 (pencapaian kejayaan kurang dari 70 peratus).

970 Shahzihan Mohamad@Mohd Noor, Hairunnizam Wahid

Analisis Change Assessment And Scoring Tool (CAST) dan nilai skor juga digunakan untuk mengkaji

keberkesanan menyeluruh. Tahap keberkesanan dapat diukur berdasarkan maklumbalas responden terhadap setiap soalan

dalam elemen Maqasid al-Syariah. Purata keberkesanan pula akan dianalisis menggunakan purata skor.

DAPATAN KAJIAN

Hasil kajian ini menunjukkan kepada dapatan dari soal selidik yang dijalankan meliputi faktor demografi, tahap kefahaman

Maqasid al-Syariah, tahap kejayaan usahawan berdasarkan Maqasid al-Syariah serta hubungan keduanya.

Demografi Responden: Jadual 2 menunjukkan analisis faktor demografi responden yang dijalankan. Dari sudut jantina

perempuan seramai 52 orang manakala lelaki 42 orang dan semua berbangsa Melayu. Sejumlah 61 peratus mencatatkan

mereka yang telah berkahwin dan 29 peratus masih bujang. Bagi tahap pendidikan, boleh dibahagi kepada tiga tahap

utama iaitu pendidikan asas yang meliputi SRP,PMR dan SPM 26 peratus, pendidikan tinggi meliputi STPM, STAM, Sijil,

Diploma dan Sarjana Muda 65 peratus dan pendidikan lanjutan meliputi Sarjana dan Phd 9 peratus. Dengan ini, tahap

pendidikan merupakan keperluan utama dalam menjalankan perniagaan bagi menjamin perancangan dan tindakan yang

lebih kritis dan kreatif.

Daripada maklum balas ini juga, faktor minat kepada sektor usahawan mencatatkan peratus yang tinggi 63

peratus diikuti dengan faktor keluarga 20 peratus, galakan Agensi MARA 11 peratus dan faktor lain 6 peratus. Dari sudut

jumlah pembiayaan atau Geran Usahawan MARA (GUM) yang ditawarkan dan diterima pula, ia dibahagi kepada dua

ketagori iaitu tawaran dan penerima Geran Usahawan MARA 43 peratus manakala pembiayaan khusus 57 peratus

merangkumi 40 peratus pembiayaan RM50,000 ke bawah dan 17 peratus pembiayaan RM50,00 ke atas. Pembiayaan dan

penawaran Geran Usahawan MARA ini juga meibatkan beberapa jenis perniagaan. Sebanyak 39 peratus usahawan

menjalankan perniagaan jualan dan perdagangan produk, 13 peratus perkilangan dan kejuruteraan dan 20 peratus

merangkumi pertanian, penternakan, campuran, kewangan dan lain-lain.

Kefahaman Maqasid Syariah: Analisis tahap kefahaman usahawan terhadap Maqasid al-Syariah turut diukur. Jadual 3

menunjukkan analisis tersebut diukur berdasarkan empat (4) soalan dan dinilai menggunakan nilai skala likert, nilai 1=

sangat tidak setuju hingga nilai 5= sangat setuju. Nilai min tertinggi diperolehi 4.14 menunjukkan kefahaman tahap

usahawan terhadap Maqasid al-Syariah amat perlu didedahkan dalam kalangan usahawan. Diikuti dengan kefahaman

tahap tinggi tuntutan bidang usahawan dihubungkaitkan dengan Maqasid al-Syariah dengan nilai min 4.05. Juga

kefahaman tahap tinggi terhadap amalan Maqasid al-Syariah yang betul akan memberi kesejahteraan hidup dengan nilai

min4.03. Manakala menjadikan Maqasid al-Syariah satu keutamaan terhadap setiap tindakan usahawan dan amalan

Maqasid al-Syariah dalam seluruh aktiviti keusahawanan, turut mencapai tahap kefahaman tinggi dengan masing-masing

mendapat nilai min 3.70 dan 3.98. Berdasarkan pengukuran (Mokhtari & Sheorey, 2002) nilai kefahman keseluruhan

responden pada tahap tinggi terhadap elemen Maqasid al-Syariah dalam setiap aktiviti dan keperluan kehidupan.

Keberkesanan Pembiayaan Dan Geran Usahawan Mara: Berpandukan kepada elemen Maqasid al-Syariah, menjaga

lima (5) perkara utama iaitu agama, nyawa, keturunan dan harta menjadi asas pengukuran keberkesanan pembiayaan dan

Geran Usahawan MARA dalam kalangan usahawan. Hasil kajian mendapati responden telah mengalami peningkatan

dalam kehidupan terhadap lima (5) elemen Maqasid al-Syariah yang dikaji. Jadual 4 menunjukkan dapatan responden

mencapai peningkatan sederhana dan hampir berjaya pada semua elemen. Menerusi elemen menjaga Agama (al-Din) /

keperluan kesempurnaan diri, dapatan min yang hampir berjaya 4.12 iaitu percaya kepada kebolehan diri satu asas

penting untuk berjaya (D2), manakala dapatan min 3.18 iaitu pada keyakinan tidak bergantung kepada bantuan pihak

MARA dimasa akan datang (D5). Elemen ini merupakan asas kepada Maqasid al-Syariah kerana berteraskan memelihara

asas pegangan aqidah dalam diri setiap responden dan akan meningkatkan keyakinan untuk berdikari dalam kehidupan

beragama.

Bagi tiga (3) elemen seterusnya iaitu menjaga Nyawa (al-Nafs) / keperluan keselamatan, menjaga Akal Fikiran

(al-Aql) / keperluan kasih sayang dan menjaga Maruah dan Keturunan (al-Nasb) / keperluan penghormatan diri, dapat

difahami bahawa elemen-elemen ini berpaksikan kepada kemaslahatan terhadap memelihara diri responden itu sendiri.

Turut mencatatkan keputusan hampir berjaya dengan nilai min 4.06 menjaga Nyawa (al-Nafs) / keperluan keselamatan

iaitu lebih yakin bahawa keluarga dapat menikmati kehidupan dengan lebih tenteram dan stabil (N3). Menjaga Akal

Fikiran (al-Aql) / keperluan kasih sayang juga mencatakan nilai min 4.02 iaitu merasakan diri lebih disayangi oleh ahli

keluarga (A1). Manakala menjaga Maruah dan Keturunan (al-Nasb) / keperluan penghormatan diri juga mencatakan nilai

min 4.03 iaitu perniagaan satu amanah yang perlu disempurnakan (K5). Dapat dinilai bahawa responden telah membuat

penilaian positif ke arah menjaga kemaslahatan memelihara diri sendiri seterusnya memelihara keturunan yang lebih

sempurna.

Elemen kelima Menjaga Harta (al-Mal) / keperluan Fisiologi iaitu kemaslahatan memelihara keperluan tubuh

badan responden. Hampir semua elemen dibawah keperluan ini mencatatkan keputusan sederhana hampir berjaya iaitu

Prosiding Persidangan Kebangsaan Ekonomi Malaysia Ke-12 2017 971

dengan nilai min 4.01 iaitu memastikan bekalan makanan mencukupi untuk tempoh sebulan (H2), nilai min 4.08 iaitu

menyediakan sepersalinan pakaian untuk ahli keluarga (H3), nilai min 4.05 iaitu menyediakan keperluan tempat dan

peralatan berehat untuk keluarga (H4), nilai min 4.08 iaitu menyediakan kelengkapan asas rumah kediaman (H6), dan

nilai min 4.00 iaitu menyediakan perbelanjaan pendidikan ahli keluarga (H7). Ini menunjukkan responden memahami

keperluan menjaga elemen kelima dengan baik walaupun tidak mencapai tahap berjaya. Purata keberkesanan pembiayaan

atau Geran Usahawan MARA dapat dilihat pada Jadual 5, iaitu dengan nilai purata min 3.97 ditahap sederhana. Nilai min

ini diperolehi apabila semua elemen mencatatkan purata yang hampir sama dari 3.83 hingga 4.12. Ini memberi petunjuk

bahawa dengan pembiayaan atau Geran Usahawan MARA ini telah mampu meningkatkan tahap keberkesanan hidup

responden berdasarkan elemen Maqasid al-Syariah. Sehubungan dengan itu, disini dapat dinyatakan hubungan antara

tahap pengetahuan maqasid syariah dan tahap keberkesanannya. Jadual 5 menunjukkan sebanyak 40 peratus responden

mencapai pengetahuan tinggi dan juga telah mencapai tahap keberkesanan pembiayaan Berjaya. Seterusnya diikuti

sebanyak 0 peratus responden mencapai pengetahuan rendah, hanya seorang mencapai tahap keberkesanan berjaya. Ini

dapat dikenalpasti bahawa hubungan kefahaman yang tinggi sangat mempengaruhi tahap keberkesanan amalan Maqasid

al-Syariah dalam kehidupan setiap individu.

Keberkesanan Dan Kefahaman Usahawan Berjaya Dan Membayar Zakat: Menerusi hasil dapatan sebelum ini,

seramai lapan (8) orang usahawan dapat dikenalpasti dan di analisis tahap kefahaman dan keberkesanan mereka terhadap

elemen maqasid syariah pada tahap berjaya . Daripada sudut taraf pendidikan, mereka tergolong dalam ketagori yang

mempunyai pendidikan peringkat Diploma empat (4) orang iaitu 50 peratus orang dan peringkat Sarjana Muda empat (4)

orang iaitu 50 peratus. Faktor minat untuk menceburi bidang keusaawana mencatatkan 50 peratus, faktor dorongan

keluarga dan Galakan Agensi MARA mencatatkan maing-masing 25 peratus. Dalam kalangan mereka, sebanyak 62

peratus menerima jumlah bantuan RM30,000 ke bawah, manakala RM30,000 ke atas dan RM50,000 ke atas mencatatkan

peratus yang sama 12.5 peratus. Dapatan ini berdasarkan Jadual 6, ringkasan profil usahawan berjaya dan membayar zakat.

Hasil analisa tahap keberkesanan pula, dapatan dirujuk Jadual 7 yang mencatatkan keputusan amat menakjubkan.

Keputusan tahap keberkesanan bagi lima (5) elemen Maqasid al-Syariah yang diuji menunjukkan pada tahap berjaya yang

tinggi berdasarkan pandangan dan penilaian positif responden. Menjaga Agama (al-Din) / Keperluan Kesempurnaan Diri

memaparkan nilai purata min 4.38, yang mewakili nilai tertiggi min 4.50 pada dua (2) elemen iaitu melaksanakan tugas

terbaik untuk diri dan keluarga (D1) dan percaya potensi diri untuk berjaya (D2). Di ikuti Menjaga Nyawa (al-Nafs) /

keperluan keselamatan menunjukkan nilai purata min 4.83, dan yang mewakili nilai tertiggi min 4.88 pada tiga (3) elemen

iaitu yakin rumah kediaman selamat didiami (N1), kawasan persekitaran rumah selesa (N2) dan yakin keluarga menikmati

kehidupan tenteram dan stabil (N3). Seterusnya Menjaga Akal Fikiran (al-Aql) / keperluan kasih sayang mendapat nilai

purata min 4.88, yang mewakili nilai tertinggi min pada dua (2) elemen iaitu merasakan diri lebih disayangi oleh keluarga

(A1) dan mampu memberi idea dan pandangan dalam sosial masyarakat (A5). Seterusnya Menjaga Maruah dan Keturunan

(al-Nasb) / keperluan kehormatan diri memperoleh nilai purata min 4.48, yang mewakili nilai tertinggi min 4.75 pada

menjalankan perniagaan satu amanah yang utama (K5). Dan Menjaga Harta (al-Mal) keperluan fisiologi menyatakan nilai

purata min 4.88, yang mewakili nilai tertinggi min 5.00 pada dua (2) elemen iaitu memastikan diri dan ahli keluarga

menikmati hidangan makanan cukup setiap hari (H1) dan mampu membiayai perbelanjaan pendidikan keluarga (H7).

Merujuk Jadual 8, tahap kefahaman Maqasid al-Syariah dalam kalangan usahawan berjaya dan membayar zakat

dapat dianalisis dengan memperolehi nilai purata min 4.47 yang membawa kepada tahap kefahaman yang tinggi. Ini dapat

dilihat kepada dapatan nilai min setiap kelompok item iaitu nilai min 4.38 pada Maqasid al-Syariah menjadi keutamaan

dalam setiap tindakan, nilai min 4.50 pada pendedahan Maqasid al-Syariah amat diperlukan dalm kalangan usahawwan,

nilai min 4.50 pada bidang keusahawanan berkait rapat dengan Maqasid al-Syariah dan nilai min 4.50 pada amalan

Maqasid al-Syariah yang betul menjamin kesejahteraan hidup. Pandangan dan penilaian usahawan yang berjaya ini dapat

disimpulkan bahawa pemahaman yang tepat dan betul tehadap Maqasid al-Syariah memberi kesan positif dan impak besar

kepada tahap keberkesanan pembiayaan atau Geran Usahawan MARA kepada responden. Malah ia dapat dibuktikan

dengan pembayaran zakat dalam kalangan mereka sejajar dengan tuntutan Maqasid al-Syariah dan wajar dinilai dan

dicontohi.

PERBINCANGAN DAN IMPLIKASI DASAR

Secara Keseluruhan dapat dinyatakan disini bahawa tahap keberkesanan pembiayaan atau Geran Ushawan MARA

berkandaskan Maqasid al-Syariah dalam kalangan ushawan di Negeri smbilan pada tahap sederhana dengan purata min

3.97 mengikut teori. Semua elemen Maqasid al-Syariah mencatatkan tahap keberkesanan yang hampir sama dalam

lingkungan min 3.75 - 4.14 iaitu tahap sedehana, seperti di Jadual 4. Kajian ini berpandangan bahawa keberkesanan

optimum mampu dicapai dengan sedikit bimbingan berteraskan Maqasid al-Syariah kerana tahap sederhana ini

menunjukkan kesedian untuk diperbaiki dan ditambahbaik. Walau bagaimanapun, responden memberi maklum balas

setuju dengan nilai min 4.14 berkaitan kefahaman Maqasid al-Syariah perlu didedahkan kepada usahawan, malah turut

setuju dengan nilai min 4.05 bahawa Maqasid al-Syariah mempunyai hubungkait dengan aktiviti keusahawanan dan

bersetuju terhadap amalan Maqasid al-Syariah yang betul akan memberi kesejahteraan hidup dengan nilai min 4.03. Ini

972 Shahzihan Mohamad@Mohd Noor, Hairunnizam Wahid

nyata memberi penjelasan bahawa responden memahami tuntutan Maqasid al-Syariah dalam aktiviti keusahawanan dan

bersedia mendalaminya bagi menjamin kesejahteraan hidup yang lebih sempurna dan diredhai.

Daripada keseluruhan responden, penulis mendapati hanya lapan (8) orang responden yang menunjukkan tahap

keberkesanan berjaya dengan tahap kefahaman yang tinggi pada setiap soalan yang diberikan. Ini merupakan natijah yang

amat positif dalam kajian ini. Menurut analisa keberkesanan lima (5) elemen Maqasid al-Syariah ke atas mereka,

mendapati semua elemen tersebut mencatatkan nilai min yang tinggi dengan nilai purata min 4.69, malah tiga (3) elemen

menunjukkan nilai amat tinggi iaitu Menjaga Nyawa (al-Nafs) / Keperluan Keselamatan purata min 3.83, Menjaga Akal

Fikiran (al-Aql) / Keperluan Kasih Sayang purata min 4.88 dan Menjaga Harta (al-Mal) Keperluan Fisiologi purata min

4.88. Mereka jelas dapat menjadikan setiap usaha dan aktiviti keusahawanan dapat menjamin keperluan keselamatan,

kasih sayang dan harta terhadap keluarga. Juga turut mencatat nilai tinggi Menjaga Agama (al-Din) / Keperluan

Kesempurnaan Diri purata min 4.38 dan Menjaga Maruah dan Keturunan (al-Nasb) / Keperluan Kehormatan Diri purata

min 4.48. Jelas disini, tidak dapat dinafikan bahawa dengan berpegang teguh kepada paksi agama dan memelihara

keturunan dan maruah keluarga akan memberikan impak positif dan berjaya dalam aspek yang lain iaitu kepada

keselamatan, kasih sayang serta harta yang bakal diperolehi. Namun demikian, keputusan di atas adalah bertitik tolak

daripada kefahaman yang mendalam terhadap tuntutan amalan Maqasid al-Syariah itu sendiri. Berdasarkan lapan (8)

responden itu juga, dapat dikenalpasti dan dianalisis tahap kefahaman mereka yang memperolehi nilai min yang tinggi

pada setiap soalan. Mereka amat setuju bahawa Maqasid al-Syariah menjadi amalan dalam setiap tindakan dengan purata

min 4.38. Malah mereka mencatatkan purata min 4.50 kepada tiga perkata lain iaitu amat setuju pendedahan Maqasid al-

Syariah kepada para usahawan, amat setuju keusahawanan amat berkait dengan tuntutan Maqasid al-Syariah dan yang

palig tepat mereka amat setuju dengan kefahaman Maqasid al-Syariah yang betul mampu menjamin kesejahteraan hidup.

Bukti dapatan ini dikukuhkan lagi dengan kewujudan nilai murni dan kesedaran mereka yang tinggi tehadap agama.

Mereka turut mengeluarkan Zakat Perniagaan sepertimana yang dituntut oleh agama. Bertepatan dengan maksud zakat

iaitu bertambah dan membiak, setiap usaha dan aktiviti keusahawanan mereka akan memberikan kejayaan, kesejahteraan

dan kehidupan yang lebih tenang dan diberkati. Malah dengan melaksanakan ibadah Zakat ini, dapat menyuburkan sosio-

ekonomi umat Islam yang holistik serta mengurangkan beban dan tekanan ekonomi semasa (Dr. Nur Azuki Yusuff, 2016).

(Suhaila Bt Abdul Kadir, 2012) Juga mendapati nilai-nilai Islam menjadi salah satu faktor kejayaan dalam perusahaan. Ini

jelas bahawa hubungkait kefahaman Maqasid al-Syariah yang tinggi dan betul, mampu mewujudkan nilai murni dalam

diri usahawan seperti seterusnya dapat memastikan kejayaan dan keberkesanan aktiviti keusahawanan dengan

menggunakan pembiayaan atau Geran Usahawan Mara yang diagihkan.

Dengan bukti kaitan kefahaman dan keberkesanan tersebut, penulis mencadangkan agar syarat permohonan

pembiayaan atau Geran Ushawan Mara perlu dan ditambah baik dengan mengambil kira keperluan kefahaman eleman

Maqasid al-Syariah dalam kalangan pemohon. Ini selaras dengan tujuan bagi memastikan setiap program keusahawanan

yang dilaksanakan dapat mencapai implikasi yang maksimum khususnya program pembiayaan dan Geran Usahawan

Mara. Sehubungan dengan itu, modul latihan keusahawanan juga perlu dikemaskini dan dimasukkan nilaitambah

berteraskan elemen Maqasid al-Syariah agar menjamin peningkatan tahap kehidupan usahawan yang lebih sejahtera dan

sempurna. Secara tidak langsung, ia juga dapat memupuk nilai murni seperti redha, jujur, patuh, sifat terbuka, sabar,

bersyukur, adil, bersederhana dan mencari yang halal dalam diri individu usahawan dan inilah antara ciri-ciri usahawan

berjaya dari perspektif al-Quran al-Kareem (Wan Sabri Wan Hussin, 2003; Zain Mubarak et al., 2015). Dengan faktor nilai

murni ini, akan memberi kesan positif kepada tahap kesedaran usahawan dari aspek proses pembayaran balik pinjaman

mengikut tempoh yang dijadualkan tanpa mengabaikan dan mengingkarinya. Malah nilai-nilai murni ini akan terus

berkembang dalam diri usahawan dan akan meningkatkan rasa bertanggungjawab untuk menyalurkan sumbangan lain ke

arah pembangunan ummah dan khidmat masyarakat. Faktor yakin nilai murni dalam diri setiap usahawan sangat

mempengaruhi dalam meningkatkan kemajuan mereka dalam bidang ini dan bersedia bersaing dalam apa jua keadaan

(Hasnah Ali, Norhafizah Abdul Razak, & Sanep Ahmad, 2010). Penulis juga berkeyakinan, peningakatan bilangan

usahawan yang berjaya dengan berlandaskan kefahaman Maqasid al-Syariah turut mampu memberi kesan kepada

peningkatan sosio-ekonomi masyarakat Melayu Islam di Malaysia. Ini berikutan kerana impak keuntungan perniagaan

yang diberkati akan diterjemahkan dengan sifat keperihatinan yang tinggi terhadap pembangunan umat Islam. Mereka

akan menyalurkan dana keuntungan tersebut kepada pembangunan umat Islam menerusi bayaran zakat yang tinggi, aktiviti

wakaf, ibadah sedeqah, pembangunan anak-anak yatim, faqir miskin dan lain-lain. Ini nyata memberi impak yang sangat

besar kepada kestabilan ekonomi negara dan menjamin sosio-ekonomi umat Islam yang lebih efisyen, holistik dan dinamik

seterusnya menjadi contoh kepada dunia Islam yang lain.

KESIMPULAN

Justeru, kajian ini berusaha mengenalpasti dan menganalisis sejauh mana persepsi penerima pembiayaan atau Geran

Usahawan Mara dengan tahap keberkesanannya dalam memenuhi perubahan taraf sosio-ekonnomi mereka. Elemen

Maqasid al-Syariah telah digunakan untuk menjadi ukuran tahap keberkesanan kajian ini kerana mencakupi seluruh aspek

keperluan hidup manusia berlandaskan Agama Islam. Oleh yang demikian, dapat disimpulkan disini pembiayaan atau

geran Ushawan Mara telah dapat memberi kesan meningkatkan taraf hidup usahawan di Negeri Sembilan, juga telah

Prosiding Persidangan Kebangsaan Ekonomi Malaysia Ke-12 2017 973

meningkatkan daya saing dengan penglibatan mereka dalan bidang keusahawanan. Namun tahap kefahaman telah

menunjukkan tahap komited dan positif pengamalan Maqasid al-Syariah dalam aktiviti keusahawanan yang dijalankan.

Maka bimbingan dan latihan perlu diteruskan dan ditambah dengan nilai berteraskan lima (5) elemen Maqasid al-Syariah

agar mereka terus mencapai peningkatan taraf kehidupan yang lebih optimum, malah bersedia memberi sumbangan impak

besar terhadap pembangunan Agama, Bangsa dan Negara kelak.

RUJUKAN

Abdul Manaf, A., Omar, N. H., & Yee, L. K. (2012). Faktor kritikal kejayaan usahawan dalam perniagaan. Journal of

Social Sciences and Humanities, 7(1), 34–45. https://doi.org/10.1017/CBO9781107415324.004

Adib, M., Muin, A., Bakar, A. A., & Abdullah, S. (2014). Model Usahawan Berjaya dalam Amalan Nilai-nilai Murni

Keusahawanan Sosial Islam. Journal of Human Development and Communication Volume, 3(September 2016),

129–141.

Bahagian Komunikasi Korporat MARA. (2014). LAPORAN TAHUNAN MARA.

Buerah Tunggak, H. (2011). Keperluan latihan dan pendidikan berterusan ke arah pembangunan usahawan Muslim

berteraskan nilai Islam di Malaysia. Jurnal Teknologi, 55, 121–144. https://doi.org/10.11113/jt.v55.84

Buerah Tunggak, H. S. and B. A. (2010). Pengaruh Faktor-Faktor Demografi Terhadap Budaya Niaga Usahawan

Bumiputera Muslim. Jurnal Kemanusiaan, 20, 2001–2010.

Buerah Tunggak, & Zoolhilmi, A. (2015). Pengaruh faktor latar belakang terhadap orientasi sikap keusahawanan dalam

kalangan usahawan belia bumiputera muslim. Akademika, 85(2), 29–43. https://doi.org/10.17576/akad-2015-

8502-03

Čížek, P. (2012). the Application of Maslow’S Hiearchy of Needs To the Entrepreneur’S Motivation -- the Example From

Region Pardubice. Scientific Papers of the University of Pardubice. Series D, Faculty of Economics &

Administration, 18(24), 43–50. Retrieved from

http://search.ebscohost.com.proxy.seattleu.edu/login.aspx?direct=true&db=a9h&AN=84318018&site=ehost-live

Dr. Nur Azuki Yusuff, A. S. (2016). Konsep Usahawan Islam: Perkaitan Amalan Beragama Dan Peningkatan Pendapatan,

(Agama ,Pendapatan), 14.

Hasnah Ali, Norhafizah Abdul Razak, & Sanep Ahmad. (2010). Faktor mempengaruhi kejayaan usahawan peruncitan

Melayu: Satu kajian kes. Prosiding Perkem V, 2, 141–151.

Hrehová, D., & Ilečko, T. (2016). Moral competencies - critical factors to entrepreneurial success, 132–140.

Mariam Md Saleh, M. S. I. D. S. R. A. (2009). Kepimpinan dan Pengurusan Strategik di Institusi Pendidikan MARA.

Jurnal Pendidikan Malaysia 34(1)(2009):219-233, 34(1), 219–233.

Maslow, A. H. (1943). A theory of human motivation. Psychological Review, 50, 370–396.

https://doi.org/10.1037/h0054346

Mokhtari, K., & Sheorey, R. (2002). Measuring ESL students reading strategies. Journal of Developmental Education,

25(3), 2–10.

Othman, N., Amiruddin, M. H., & Ehsan, S. D. (2010). The Readiness Of The Orang Asli Youths In Venturing Into

Entrepreneurship 2 Literature Review. International Conference on Education and Educational Technologies,

235–240. Retrieved from www.wseas.us/e-library/conferences/2010/Japan/EDU/EDU-38.pdf

Rahman, R. A., & Ahmad, S. (2011). Strategi Pembangunan Keusahawanan Asnaf Fakir dan Miskin melalui Agihan

Bantuan Modal Zakat. Jurnal Pengurusan, 33, 37–44.

Sanep Ahmad, Rosbi Ab Rahman, & Hairunnizam Wahid. (2011). Penilaian menyeluruh keberkesanan agihan zakat. The

12th Malaysia Indonesia International Conference on Economics Management and Accounting (MIICEMA), 15–

26.

Sembilan, P. M. N. (2016). Laporan Prestasi MARA Negeri Sembilan.

Shuhairimi Abdullah. (2012). Aplikasi nilai-nilai murni dalam kalangan usahawan ke arah pembangunan usahawan

Muslim yang holistik. Seminar Keusahawanan Islam II Peringkat Kebangsaan, 1–34.

Suhaila Bt Abdul Kadir, I. P. S. U. M. (2012). Amalan Nilai Islam Dalam Perusahaan Keil dan Sederhana. Tesis Ijazah

Doktor Falsafah, 20.

Unit Perancang Ekonomi. (2015). Rancangan Malaysia ke-11 (2016-2020). Unit Perancang Ekonomi, Jabatan Perdana

Menteri. Retrieved from http://www.epu.gov.my

Wan Sabri Wan Hussin. (2003). Ciri-Ciri Usahawan Berjaya dari Perspektif al-Qur’an. Jurnal Usuluddin, (18), 81–110.

Yaacob, Y., Abdul, I., & Azmi, G. (2016). Meneliti Hubungan Jihad Perniagaan dengan Pencapaian Usahawan Muslim,

44(2015), 81–91.

Zain Mubarak, M., Hj, A., Rahman, A., Mohd, D., & Yaacob, R. (2015). Elemen Kerohanian Dalam Keusahawanan Islam:

Kajian Terhadap Usahawan Berjaya Di Negeri Kelantan. Journal of Business and Social Development, 3(1), 43–

53.

Zakiah, N., & Che Su. (2016). Hubungan Di Antara Strategi Mesej Oleh Agen Pembangunan Majlis Amanah Rakyat

(Mara) Dengan Penyertaan Dalam Latihan Dan Adopsi Inovasi. Jurnal Komunikasi, 32(1), 51–72.

974 Shahzihan Mohamad@Mohd Noor, Hairunnizam Wahid

JADUAL 1: Keterangan Skim Bantuan Usahawan Mara

Bil Skim Geran Usahawan Mara Perincian

1. Skim Pembiayaan Kontrak

Express (SPiKE)

SPiKE ditawarkan kepada usahawan bumiputera dalam bidang kontrak

dengan mudah dan cepat bagi membantu peningkatan bilangan kontraktor

bumiputera gred G1 hingga gred G5 yang wibawa. Pada tahun 2013,

seramai 6,926 orang usahawan terlibat dan nilai nilai bantuan sebanyak

RM693 juta manakala pada tahun 2014, seramai 627 orang usahawan

mendapat bantuan skim ini dengan nilai bantuan sebanyak RM627 juta.

2. Skim Jaminan Usahawan MARA

(SJUM)

SJUM merupakan kemudahan pembiayaan bagi menjayakan program

groom big MARA. Melalui skim ini, MARA bertindak sebagai penjamin

bagi kemudahan pembiayaan yang ditawarkan oleh pihak bank komersial

kepada usahawan bumiputera yang terpilih. Pada tahun 2013, seramai 15

orang usahawan terlibat dengan nilai bantuan sebanyak RM7.08 juta

manakala pada tahun 2014, seramai 27 orang usahawan dengan nilai

bantuan sebanyak RM14.2 juta

3. Skim Pembiayaan Mudah Jaya

(SPiM)

SPiM merupakan kemudahan pembiayaan bagi membantu usahawan

bumiputera mengembangkan perniagaan sedia ada di bawah sektor

perdagangan, perkhidmatan dan pembuatan. Pada tahun 2013, melibatkan

seramai 1,064 orang usahawan dengan nilai bantuan sebanyak RM76.8

juta manakala pada tahun 2014, seramai 2,902 orang usahawan dengan

nilai bantuan sebanyak RM79 juta.

4. Skim Pembiayaan Factoring

(SPF)

SPF merupakan kemudahan pembiayaan dalam bidang yang khusus

kepada kontraktor bumiputera. Ia meliputi kontraktor bidang binaan kelas

F,E,D dan C, kontraktor bidang bekalan dan kontraktor bidang

perkhidmatan.

5. Skim Pembiayaan Perniagaan

Lepasan IPMa

SEMAi merupakan kemudahan pembiayaan perniagaan khas yang

ditawarkan kepada pelajar lepasan Institut Pendidkan MARA(IPMa) yang

telah menamatkan pengajian dengan jayanya. Ia perlu mendapat sokongan

penuh daripada pengawal pusat pengajian tersebut dalam usaha

melahirkan ushawan muda yang inovatif dan kompetatif.

6. Kemudahan Perniagaan

Perniagaan Orang Kurang Upaya

(OKU)

Kemudahan pembiayaan ini ditawarkan khusus kepada OKU bagi semua

jenis ketidakupayaan kecuali ketidakupayaan mental. Pengesahan perlu

dibuat dengan mengemukakan kad pendaftaran OKU yang dikeluarkan

oleh Jabatan Kabajikan Masyarakat serta mengenalpasti jenis perniagaan

yang berpotensi untuk dijalankan berdasarkan permintaan pasaran semasa.

Sumber: Laporan tahunan MARA 2014

JADUAL 2: Ringkasan Profil Usahawan MARA N.Sembilan

Item Butiran Bilangan (org) Peratusan (%)

Jantina Lelaki 48 48.0

Perempuan 52 52.0

Bangsa Melayu 100 100.0

Cina 0 0.0

India 0 0.0

Lain-Lain 0 0.0

Taraf Perkahwinan Bujang 29 29.0

Berkahwin 61 61.0

Janda/Duda 10 10.0

Taraf Pendidikan SRP/PMR Ke bawah 8 8.0

SPM 18 18.0

STPM/STAM 5 5.0

Sijil 11 11.0

Diploma 31 31.0

Prosiding Persidangan Kebangsaan Ekonomi Malaysia Ke-12 2017 975

Sarjana Muda 18 18.0

Sarjana 7 7.0

Phd 2 2.0

Faktor Ceburi Minat 63 63.0

Dorogan Keluarga 20 20.0

Galakan Agensi MARA 11 11.0

Lain-Lain 6 6.0

Jum. Bantuan MARA Belum Terima 35 35.0

Geran MARA 8 8.0

RM1,000 - RM30,000 22 22.0

RM30,001 - RM50,000 18 18.0

RM50,001 – RM100,000 8 8.0

Lebih RM100,000 9 9.0

Jenis Perniagaan Jualan/Pemasaran/Perdangan Produk 39 39.0

Perkhidmatan 28 28.0

Perkilangan/Kejuruteraan 13 13.0

Pertanian/Perladangan 1 1.0

Penternakan 2 2.0

Prniagaan Pelbagai/Campuran 6 6.0

Kewangan 7 7.0

Lain-Lain 4 4.0 Sumber: Maklumat Soal Selidik

JADUAL 3: Tahap Kefahaman Maqasid Syariah Dalam Keusahawanan

Kelompok Item

Skala1

1 2 3 4 5 Min2 Tahap

Kefahaman3

Maqasid Syariah telah menjadi

keutamaan dalam setiap tindakan

saya

Pendedahan Maqasid Syariah amat

diperlukan dalam kalangan

usahawan

Bidang keusahawanan amat berkait

rapat terhadap tuntutan Maqasid

Syariah.

Amalan Maqasid Syariah yang betul

akan memberi kesejateraan hidup

5

(10.0)

2

(7.5)

1

(1.0)

3

(3.0)

1

(16.3)

1

(12.5)

2

(2.0)

1

(1.0)

30

(8.8)

18

(18.8)

22

(22.0)

20

(20.0)

47

(42.5)

39

(38.8)

41

(41.0)

42

(42.0)

17

(22.5)

40

(22.5)

34

(34.0)

34

(34.0)

3.70

[0.09]

4.14

[0.09]

4.05

[0.09]

4.03

[0.09]

Tinggi

Tinggi

Tinggi

Tinggi

Nota : ¹Min berdasarkan nilai skala likert;nilai 1 = sangat tidak setuju hingga 5 = sangat setuju

² nilai min keseluruhan konstruk ini ialah 3.98 (Tinggi) 3 Skala Tahap kefahaman; < 2.49; Rendah; 2.5-3.49; Sederhana; >3.5 Tinggi

( ) nilai peratus daripada jumlah responden

[ ] nilai ralat piawai bagi nilai min

JADUAL 4: Rumusan Keseluruhan Keberkesanan Bantuan Geran Pembiayaan Mara Berdasarkan Prinsip Maqasid Syariah

Prinsip Maqasid

/Teori Maslow

SCORE

Min1

Tahap

Kejayaan2

Menjaga Agama

(al-din) /

Keperluan

Kesempurnaan Diri

D1

(4.00)

D2

(4.12)

D3

(4.05)

D4

(4.02)

D5

(3.81)

D6

(4.07)

D7

(4.06)

4.01

Sederhana

Menjaga Nyawa

(al-nafs) /

N1

(3.98)

N2

(4.02)

N3

(4.06)

N4

(4.03)

N5

(3.87)

3.99

Sederhana

976 Shahzihan Mohamad@Mohd Noor, Hairunnizam Wahid

Keperluan Keselamatan

Menjaga Akal dan

Fikiran (al-aqal) /

Keperluan Kasih sayang

A1

(4.02)

A2

(3.91)

A3

(3.93)

A4

(3.99)

A5

(3.89)

3.94

Sederhana

Menjaga maruah dan

keturunan (al-nasb) /

Keperluan

Penghormatan Diri

K1

(4.00)

K2

(3.96)

K3

(3.95)

K4

(3.75)

K5

(4.03)

3.93

Sederhana

Menjaga Harta

(al-mal) /

Keperluan Fisiologi

H1

(3.98)

H2

(4.01)

H3

(4.08)

H4

(4.05)

H5

(3.98)

H6

(4.08)

H7

(4.00)

H8

(3.83)

4.00

Sederhana

Purata Keseluruhan

3.97

Sederhana

Nota ¹Min berdasarkan nilai skala likert;nilai 1 = sangat tidak setuju hingga 5 = sangat setuju 2Skala Tahap Kejayaan; < 2.99; Rendah; 3.0-4.24; Sederhana; >4.25 Tinggi Sumber: Hasil Kajian dilakukan pada 25 Februari 2017 hingga 24 April 2017 di N.Sembilan.

JADUAL 5: Hubungan antara tahap pengetahuan maqasid dan tahap keberkesanan maqasid

Tahap Keberkesanan2

Tahap Pengetahuan Maqasid1

Rendah Sederhana Tinggi Jumlah

Kurang Berjaya 0

(0.0)

2

(10.5)

1

(1.3)

3

(3.0)

Sederhana 0

(0.0)

16

(84.2)

47

(58.7)

63

(63.0)

Berjaya 1

(100.0)

1

(5.3)

32

(40.0)

34

(34.0)

Jumlah 1

(100.0)

19

(100.0)

80

(100.0)

100

(100.0) ota: χ2 = 13.93 signifikan pada aras keertian 1%

1 Skala Tahap kefahaman; < 2.49; Rendah; 2.5-3.49; Sederhana; >3.5 Tinggi

2Skala Tahap Kejayaan; < 2.99; Rendah; 3.0-4.24; Sederhana; >4.25 Tinggi

Sumber: Maklumat Soal Selidik

JADUAL 6 : Ringkasan Profil Usahawan 8 Orang Yang Berjaya dan Membayar Zakat

Butiran Bilangan (org) (%)

Jantina Lelaki 4 50.0

Perempuan 4 50.0

Bangsa Melayu 8 100.0

Taraf Perkahwinan Bujang 2 25.0

Berkahwin 5 62.5

Janda/Ibu tunggal 1 12.5

Taraf Pendidikan Diploma 4 50.0

Sarjana Muda 4 50.0

Faktor Ceburi Minat 4 50.0

Dorongan Keluarga 2 25.0

Galakan Agensi Mara 2 25.0

Lain-lain 0 0.0

Jum. Bantuan Mara RM1,000-RM30,000 5 62.5

RM30,001-RM50,00 1 12.5

RM50,001-RM100,000 1 12.5

Lebih RM100,000 0 0.0

Jenis Perniagaan Jualan/Perdangan Produk 2 25.0

Prosiding Persidangan Kebangsaan Ekonomi Malaysia Ke-12 2017 977

Perkhidmatan 3 37.5

Penternakan 1 12.5

Prniagaan Pelbagai/Campuran 1 12.5

Kewangan 1 12.5

Lain-lain 0 0.0 Sumber: Maklumat Soal Selidik

JADUAL 7: Rumusan Keseluruhan Keberkesanan Bantuan Geran Pembiayaan Mara Berdasarkan Elemen Maqasid al-

Syariah Yang Berjaya dan Membayar Zakat

Prinsip Maqasid

/Teori Maslow

SCORE

Min1

Tahap

Kejayaan2

Menjaga Agama

(al-din) /

Keperluan

Kesempurnaan Diri

D1

(4.50)

D2

(4.50)

D3

(4.38)

D4

(4.38)

D5

(4.25)

D6

(4.38)

D7

(4.25)

4.38

Tinggi

Menjaga Nyawa

(al-nafs) /

Keperluan Keselamatan

N1

(4.88)

N2

(4.88)

N3

(4.88)

N4

(4.75)

N5

(4.75)

4.83

Tinggi

Menjaga Akal dan

Fikiran (al-aqal) /

Keperluan Kasih sayang

A1

(4.88)

A2

(4.75)

A3

(4.75)

A4

(4.75)

A5

(4.88)

4.88

Tinggi

Menjaga maruah dan

keturunan (al-nasb) /

Keperluan

Penghormatan Diri

K1

(4.63)

K2

(4.38)

K3

(4.25)

K4

(4.38)

K5

(4.75)

4.48

Tinggi

Menjaga Harta

(al-mal) /

Keperluan Fisiologi

H1

(5.00)

H2

(4.88)

H3

(4.75)

H4

(4.75)

H5

(4.88)

H6

(4.88)

H7

(5.00)

H8

(4.88)

4.88

Tinggi

Purata Keseluruhan

4.69

Tinggi

Nota ¹Min berdasarkan nilai skala likert;nilai 1 = sangat tidak setuju hingga 5 = sangat setuju 2 Skala Tahap Kejayaan; < 2.99; Rendah; 3.0-4.24; Sederhana; >4.25 Tinggi

Sumber: Hasil Kajian dilakukan pada 25 Februari 2017 hingga 24 April 2017 di N.Sembilan.

JADUAL 8 : Tahap Kefahaman Maqasid al-Syariah Dalam Keusahawanan Yang Berjaya dan Membayar Zakat

Kelompok Item

Skala1

1 2 3 4 5 Min2 Tahap

Kefahaman3

Maqasid Syariah telah menjadi keutamaan

dalam setiap tindakan saya

Pendedahan Maqasid Syariah amat

diperlukan dalam kalangan usahawan

Bidang keusahawanan amat berkait rapat

terhadap tuntutan Maqasid Syariah.

Amalan Maqasid Syariah yang betul akan

memberi kesejateraan hidup

0

(0.0)

0

(0.0)

0

(0.0)

0

0

(0.0)

0

(0.0)

0

(0.0)

0

0

(0.0)

1

(12.5)

0

(0.0)

0

5

(62.5)

2

(25.0)

4

(50.0)

4

3

(37.5)

5

(62.5)

4

(50.0)

4

4.38

[0.18]

4.50

[0.27]

4.50

[0.27]

4.50

Tinggi

Tinggi

Tinggi

978 Shahzihan Mohamad@Mohd Noor, Hairunnizam Wahid

Nota: ¹Min berdasarkan nilai skala likert;nilai 1 = sangat tidak setuju hingga 5 = sangat setuju

² nilai min keseluruhan konstruk ini ialah 4.47 3 Skala Tahap Kejayaan; < 2.49; Rendah; 2.5-3.49; Sederhana; >3.5 Tinggi

( ) nilai peratus daripada jumlah responden

[ ] nilai ralat piawai bagi nilai min

H8H7 H6

H5H4H3

H2

H1

K5

K4

K3K2

K1A5A4

A3A2A1

N5N4

N3

N2

N1

D7

D6

D5D4

D3D2 D1

5.00 4.25 3.50

Fair

Good

Poor

Menjaga Akal (al-aqal) & Keperluan KasihSayang

MenjagaNyawa (al-nafs) & KeperluanKeselamatan

Menjaga Harta (al-mal)/Keperluan Fisiologi

Menjaga Agama (al-din) & Kesempurnaan Diri

Menjaga Keturunan (al-nasb)

/Keperluan Penghormatan Diri

RAJAH 1: Ukuran Keberkesanan CAST berdasarkan Prinsip Maqasid al-Syariah & Teori Maslow

(0.0)

(0.0) (0.0) (50.0) (50.0) [0.19] Tinggi