941017-07-5346

SINOPSIS

Perniagaan farmasi komuniti kini kian pesat membangun seiring dengan kewujudan

klinik kerajaan. Kajian ini dilakukan bertujuan mengkaji kewujudan perniagaan farmasi

komuniti yang terdapat di kawasan kajian. Tumpuan kajian adalah untuk melihat cabaran

yang dihadapi oleh para peniaga farmasi komuniti dalam membangunkan perniagaan farmasi.

Selain itu, kajian ini juga menumpukan kepada persepsi pelanggan terutamanya kepuasan

pelanggan terhadap perkhidmatan farmasi komuniti di sekitar kawasan Alma, Bukit

Mertajam. Kawasan Alma,Bukit Mertajam dipilih sebagai kawasan kajian kerana lokasinya

yang strategik malah mampu menarik ramai pelanggan.

Kepuasan pelanggan terhadap perkhidmatan farmasi komuniti di Alma dikaji

menggunakan borang soal selidik dan segala data yang diperoleh telah dianalisis

menggunakan kaedah deskriptif seperti kekerapan untuk melihat taburan, purata dan

peratusan. Hasil kajian menunjukkan majoriti responden berpendapat perniagaan farmasi

komuniti menjadi tumpuan ramai kerana terdapat pelbagai pilihan ubat-ubatan dan produk

kesihatan mahupun kecantikan tanpa perlu menunggu giliran. Hasil daripada analisis

cadangan responden menunjukkan majoriti responden mencadangkan agar pihak farmasi

komuniti menyediakan tempat duduk untuk pelanggan yang berkunjung dan menawarkan

harga yang lebih menarik serta berpatutan. Dengan ini, langkah pembaikan boleh dilakukan

oleh pihak farmasi komuniti pada masa akan datang.

1

941017-07-5346

KANDUNGAN

PERKARA MUKA SURAT

SINOPSIS 1

KANDUNGAN 2-3

PENGHARGAAN 4

1.0 PENGENALAN 4-5

1.1 OBJEKTIF KAJIAN 5

2.0 LOKASI KAJIAN 6

3.0 KAEDAH KAJIAN 7-11

3.1 Persampelan

3.2 Kaedah Pengumpulan data

3.2.1 Data Primer

3.2.2 Soal Selidik

3.2.3 Data Sekunder

3.3 Instrumen kajian

3.3.1 Bahagian A

3.3.2 Bahagian B

3.3.3 Bahagian C

3.3.4 Bahagian D

3.4 Teknik Penganalisaan Data

4.0 ANALISIS DAN DAPATAN KAJIAN 12-25

4.1 Pengenalan

4.2 Maklumat responden

4.2.1 Jantina Responden

4.2.2 Bangsa

4.2.3 Umur

4.2.4 Cabaran yang dihadapi oleh farmasi

2

941017-07-5346

4.2.5 Kepuasan Pelanggan

4.2.6 Cadangan dan Penambahbaikan Perkhidmatan Farmasi Komuniti

5.0 Perbincangan 25-26

6.0 RUMUSAN DAN KESIMPULAN 26-27

RUJUKAN 28

LAMPIRAN 29

Borang Soal Selidik 30-33

Gambar 34

3

941017-07-5346

PENGHARGAAN

Saya amat berbesar hati dan bersyukur kerana setelah bertungkus lumus bagi

menyiapkan kajian ini, akhirnya saya dapat menyiapkan hasil kajian ini. Oleh itu, setinggi-

tinggi penghargaan ingin saya ucapkan kepada Puan Tan Bee Leang selaku guru pengajian

am saya atas jasanya dalam memberikan buah fikiran, dorongan serta tunjuk ajar tanpa jemu

sepanjang kajian ini dijalankan. Jutaan terima kasih atas bimbingan yang telah beliau berikan.

Segala budi baik beliau amat dihargai. Tidak lupa juga kepada guru-guru di smk bukit

mertajam yang turut memberikan sumbangan dalam menyuarakan pendapat, ribuan terima

kasih saya ungkapkan.

Jutaan terima kasih juga ditujukan kepada kedua-dua ibu bapa tercinta iaitu Puan

Faizah Bt. Mat Esa dan Encik Wan Noor Azam Shah di atas bantuan kewangan yang telah

dihulurkan serta sokongan moral di samping pandangan yang amat berharga. Penghargaan

turut ditujukan kepada ahli keluarga yang lain yang saling berganding bahu untuk

memberikan maklumat, sumber inspirasi dan semangat. Sekalung penghargaan buat rakan

seperjuangan dari tingkatan 6 di atas kesudian untuk turut membantu antara satu sama lain.

Sekian, terima kasih kepada semua pihak.

4

941017-07-5346

1.0 PENGENALAN

Seiring dengan arus pemodenan, bidang perubatan di Malaysia kian berkembang bagi

menjamin kesihatan rakyatnya. Sejarah perkhidmatan kesihatan di negara ini bermula sejak

sebelum merdeka lagi. Pembinaan hospital ketika itu adalah untuk merawat pekerja-pekerja

dalam industri perlombongan bijih timah. Setiap pekerja lombong harus membayar 50 sen

setahun untuk mendapatkan rawatan. Selain penubuhan hospital, tren penyakit berjangkit

seperti malaria dan beri-beri, yang kerap berlaku mendorong kepada penubuhan Institut

Penyelidikan Perubatan (IMR) pada tahun 1900. Kewujudan IMR adalah bertujuan untuk

membuat kajian mengenai penyebab penyakit berjangkit ini dan kaedah untuk mengawal

jangkitan terutama penyakit tropika. 

Bukan itu sahaja, kebimbangan kemungkinan merebaknya penyakit ekoran daripada

kekurangan zat makanan, penyakit cacar dan penyakit anjing gila juga mengukuhkan

keperluan IMR ditubuhkan di negara ini. Bermula dari itu, kerja-kerja penyelidikan dan

perkhidmatan rancak dijalankan dan pada tahun 1928, Fenomena ini penting dan berlaku

bukan sahaja di negara-negara sedang membangun seperti Malaysia, malah di negara-negara

maju. Di negara-negara maju, aktiviti-aktiviti profesional yang melibatkan pengagihan,

pembekalan dan pendispensan ubat-ubatan adalah amat diperlukan sejajar dengan

kecanggihan teknologi serta kekompleksan sistem penjagaan kesihatan moden.

Di akhir abad ke-20 ini, persoalan ekonomi yang berkaitan dengan kos perbelanjaan

kesihatan sangat hangat diperbincangkan. Kajian telah menunjukkan bahawa ubat merupakan

salah satu cara yang berkesan serta murah jika dibandingkan dengan kaedah lain dalam

menentang penyakit. Oleh yang demikian, ahli farmasi mempunyai peranan penting dalam

sistem kesihatan sesebuah negara dan dapat bertindak demi kepentingan pesakit dan

masyarakat dalam menentukan ubat-ubat digunakan secara rasional dan berkesan.

Dalam bahasa inggeris, farmasi : pharmacy, berasal daripada

perkataan Greek φάρμακον, pharmakov yang bermaksud dadah) merupakan kerjaya

kesihatan yang melibatkan penyediaan, peramuan, penstabilan pengawetan dan

pendispensan ubat-ubatan serta membekal maklumat tentang ubat. Seorang ahli farmasi juga

bertugas menjamin penggunaan ubat-ubatan dengan selamat.Peranan ahli farmasi yang lebih

tradisional membabitkan penyediaan dan pendispensan ubat-ubatan kepada pesakit mengikut

5

941017-07-5346

prespkripsi doktornya. Namun, peranan ini telah berkembang kepada perkhidmatan klinikal,

kajian semula ubatan dan pemberian maklumat tentang ubat.

Selain itu, farmasi merupakan tempat yang paling mudah dikunjungi orang ramai

selain klinik mahupun hospital. Ahli farmasi komuniti membekal ubat-ubatan berpreskripsi

dan tanpa preskripsi kepada pesakit atau pelanggan. Aktiviti professional ahli farmasi

komuniti juga melibatkan kaunseling kepada pesakit semasa mendispenkan ubat- ubatan

berpreskripsi dan tanpa preskripsi.

Di farmasi, ahli farmasi komuniti hanya menumpukan aktiviti perniagaan mereka

kepada penjualan ubat-ubatan tanpa preskripsi. Dalam pada itu, mereka juga menjual ubat-

ubatan tradisional dan alternatif, bahan-bahan kosmetik, bahan-bahan penjagaan bayi dan

peralatan perubatan (contoh: kerusi roda, termometer). 

1.1 OBJEKTIF KAJIAN

Mengkaji kumpulan pengguna yang berkunjung ke farmasi.

Mengkaji tahap kepuasan pelanggan terhadap perkhidmatan kedai farmasi.

Mengenal pasti cabaran yang dihadapi oleh pihak farmasi.

Mengenal pasti langkah pembaikan yang perlu diambil.

6

941017-07-5346

2.0 LOKASI KAJIAN

Dalam membuat kajian, kawasan kajian adalah satu elemen yang sangat penting.

Kawasan kajian ini tertumpu di kawasan perniagaan Alma, Bukit Mertajam, Pulau Pinang dan

kawasan sekitar yang didiami penduduk seperti di Taman Seri Kijang, Taman Alma Jaya,

Taman Machang Bubok, Taman Bukit Minyak, Taman Selamat, Taman Sejahteradan pelbagai

lagi. Kawasan ini merupakan kawasan tumpuan bagi penduduk sekitar Machang Bubok. Hal

ini demikian kerana terdapatnya pelbagai kemudahan terutamanya pusat membeli belah kerana

kawasan ini terletak dalam lingkungan Pusat Perniagaan Alma. Purata penduduk di kawasan

ini melebihi 200,000 orang.

Peta kawasan kajian : Alma Bukit Mertajam

Sumber : Peta Google

7

941017-07-5346

3.0 KAEDAH KAJIAN

Antara tujuan menyediakan reka bentuk kajian adalah untuk menghubungkaitkan

objektif kajian dengan hasil kajian. Reka bentuk kajian dalam penyelidikan kajian ini adalah

menggunakan kaedah persampelan rawak mudah. Kaedah persampelan ini digunakan kerana

proses untuk mendapatkan maklumat adalah tepat, cepat dan mudah serta relevan dengan

objektif yang ditetapkan. Sehubung dengan itu, kaedah yang digunakan adalah menggunakan

instrument boring kaji selidik yang mana ianya mudah untuk mendapatkan kerjasama

daripada responden.

3.1 PERSAMPELAN

Kajian ini menggunakan persampelan bertujuan untuk menjawab objektif . Seramai

25 orang responden telah dipilih untuk menjawab boring soal selidik ini. Pemilihan

responden adalah berdasarkan kesudian dan kelapangan mereka untuk menjawab borang soal

selidik.

Antara ciri-ciri yang diambil kira semasa proses pemilihan responden ialah mereka

seharusnya penduduk tempatan yang tinggal di sekitar kawasan Taman Alma. Hal ini kerana

mereka yang merasai perkhidmatan yang diberikan oleh pihak farmasi di kawsan kajian,

Taman Alma. Selain itu, responden yang dipilih terdiri daripada penduduk tempatan yang

berbilang kaum iaitu Melayu, India dan Cina bagi mengkaji pendapat dari pelbagai pihak.

Pemilihan responden adalah yang berumur dalam lingkungan 20 tahun ke atas kerana boleh

membuat keputusan sendiri tanpa dipengaruhi oleh mana-mana pihak pada lingkungan usia

tersebut.

3.2 KAEDAH PENGUMPULAN DATA

Perbincangan mengenai kaedah pengumpulan data adalah berfokuskan kepada sumber

data. Sumber data yang diperolehi dalam kajian ini dapat dibahagikan kepada dua bahagian

iaitu data primer dan data skunder.

3.2.1 DATA PRIMER

Data primer ialah data asal yang dikutip oleh pengkaji. Pengkaji akan membuat

penyelidikan bagi mendapatkan data yang masih belum di perolehi oleh sesiapa pun. Selain

8

941017-07-5346

itu, melalui kajian ini juga data-data yang diperolehi daripada maklum balas soal selidik yang

diedarkan kepada para pemilik farmasi komuniti di kawasan Alma.

3.2.2 SOAL SELIDIK

Semasa menjalankan kajian, pengkaji telah menggunakan boring soal selidik untuk

diedarkan kepada para pemilik farmasi komuniti di sekitar Alma. Soal selidik ini

mengandungi soalan-soalan yang disusun secara teratur bagi memudahkan responden untuk

menjawab. Soal selidik merupakan satu alat yang penting bagi seseorang pengkaji

menjalankan kajian kerana kualiti soal selidik akan menentukan nilai penyelidikan secara

keseluruhannya. Sekiranya soalan yang dikemuka dalam soal selidik itu agak kabur, maka

jawapan yang diperoleh tidak akan memberi pengertian yang nyata dan data ini akan

merosakkan sesuatu hasil kajian.

3.2.3. DATA SKUNDER

Data ini merupakn sumber ini maklumat terpenting kerana ia diperlukan untuk

menjelaskan tajuk kajian, mendapatkan fakta dan hasil penemuan yang telah dibuat daripada

kajian lepas. Bagi mendapatkan bahan dan maklumat bagi kajian ini, rujukan ini telah dibuat

di Perpustakaan Seberang Jaya, Pulau Pinang. Selain itu, sumber bagi data sekunder ini juga

turut diperolehi daripada jurnal-jurnal, buku-buku rujukan, majalah-majalah berbentuk ilmiah

serta maklumat daripada laman web yang berkaitan dengan farmasi, perniagaan dan

sebagainya.

3.3 INSTRUMEN KAJIAN

Instrumen kajian yang digunakan untuk pengumpulan data primer dalam kajian ini

adalah boring soal selidik. Soal selidik ini mengandungi empat bahagian seperti yang

dinyatakan di dalam Jadual 1.1.

Jadual 1.1 : Pembahagian soal selidik.

Bahagian Soalan-soalan Bilangan item

A Maklumat asas responden 4

B Cabaran yang dihadapi 4

C Kepuasan perkhidmatan 4

D Cadangan penambah baikan perkhidmatan 1

9

941017-07-5346

3.3.1 Bahagian A

Bahagian ini adalah bertujuan untuk mengumpul maklumat berkaitan latar belakang

responden dan maklumat berkaitan perniagaan yang yang dijalankan oleh pemilik farmasi

komuniti. Sebanyak 4 soalan dikemukan kepada responden merangkumi organisasi, jantina,

bangsa dan umur.

3.3.2 Bahagian B

Bahgian ini mengandungi 4 soalan yang perlu dijawab oleh pemilik farmasi komuniti

sahaja. Soalan yang diberi adalah berkaitan dengan cabaran yang dihadapi oleh pemilik

farmasi komuniti iaitu persaingan antara farmasi, ubat-ubat atau produk yang dijual, jualan

dan pelanggan serta pekerja. Responden diminta untuk memilih jawapan berdasarkan Jadual

1.2 yang telah ditunjukkan.

Jadual 1.2

Bil. Perkara Ya Tidak

3.3.3 Bahagian C

Bahagian ini bertujuan untuk mengenal pasti kepuasan perkhidmatan yang diperoleh

oleh para responden sepanjang mereka mengunjungi farmasi komuniti. Terdapat 4 bahagian

yang meliputi kepuasan perkhidmatan, produk yang dijual, persekitaran dan masa.

Responden diminta untuk memilih jawapan berdasarkan Skali Likert seperti yang ditunjukan

dalam Jadual 1.3.

Jadual 1.3.

1 2 3 4 5

Kurang memuaskan Memuaskan Baik Sangat baik Cemerlang

Sumber : Likert L.R (1976)

10

941017-07-5346

3.3.4 Bahagian D

Bahagian ini mempunyai ruangan yang perlu diisi oleh responden terhadap cadangan

penambahbaikan perkhidmatan farmasi komuniti.

3.4 TEKNIK PENGANALISAAN DATA

Data-data yang diperoleh dianalisis dengan menggunakan kaedah kuantitatif. Data-

data tersebut dianalisis dengan menggunakan perisian Microsoft Office Excel 2010. Data yang

diperolehi ini dianalisis menggunakan program aplikasi pada Microsoft Office Excel 2010

yang digunakan dalam pengolahan angka (Aritmatika). Program ini sering digunakan oleh para

akauntan untuk menuliskan atau mencatat pengeluaran dan pemasukan didalam perusahaan

atau suatu organisasi atau lembaga. Microsoft Excel juga sering digunakan oleh suri rumah

tangga untuk menulis atau mencatat kewangan dalam rumah tangga misalnya pengeluaran atau

pemasukan dalam tiap bulan atau minggu. Dengan menggunakan kaedah-kadah pengiraan

yang ditetapkan, data-data tersebut dianalisis dengan menggunakan perisian Microsoft Excel

untuk mendapatkan nilai pengiraan yang tepat. Selain itu, pengolahan data kepada grafik

seperti carta dan graf boleh dibuat dengan mudah menggunakan perisian Microsoft Excel.

Kajian ini juga menggunakan taburan frekuensi dan peratusan untuk menentukan

bilangan responden yang memberi maklum balas terhadap kepuasan perkhidmatan farmasi,

ciri-ciri latar belakang responden dan seterusnya. Secara amnya, jumlah, frekuensi dan

peratusan digunakan untuk menjawab keseluruhan objektif kajian ini. Selain itu, kajian ini

juga turut menggunakan kaedah statistik jadual silang (crosstabulation) bagi melihat hubung

kait antara persepsi dan sambutan pelanggan dari farmasi dengan perniagaan lain.

11

941017-07-5346

4.0 ANALISIS DAN DAPATAN KAJIAN

4.1 Pengenalan

Data analisis menggunakan kaedah diskriptif dalam bentuk peratusan, min dan juga

kekerapan. Analisis data dilakukan setelah memperoleh data primer dari soal selidik yang

diedarkan kepada responden. Tahap analisis dicapai apabila data yang diperoleh dipastikan

dan ditukarkan kepada angka. Selanjutnya, data tersebut yang telah dianalisis ditunjukan

dalam bentuk jadual.

Selain itu, bahagian ini juga memaparkan hasil penemuan kajian yang telah dilakukan

daripada barang soal selidik yang telah diisi oleh responden. Data yang telah dimasukkan

telah diproses bagi mendapatkan statistik seperti nilai peratusan, taburan kekerapan dan

purata.

4.2. Maklumat Asas Responden

Borang soal selidik telah diedarkan kepada 50 orang responden di kawasan Alma

yang terdiri daripada pelbagai kaum dan linkungan umur. Kesemua responden telah

memberikan maklumbalas terhadap soal selidik yang telah diedarkan. Pemilihan responden

menepati sasaran kajian.

4.2.1 Jantina

Jadual 4.1

Analisis Kekerapan Responden Mengikut Jantina

Jantina Kekerapan Peratusan (%)

Lelaki 25 50

Perempuan 25 50

Jumlah 50 100

12

941017-07-5346

50%50%

Taburan Jantina Responden

LelakiPerempuan

Jadual 4.1 menunjukkan 25 orang responden adalah perempuan dengan nilai

peratusan 50%. Manakala 50% lagi responden adalah lelaki dengan jumlah 25 orang.

Daripada jadual tersebut, didapati bahawa bilangan jantina adalah serupa.

4.2.2. Bangsa

Jadual 4.2 menunujukkan bahawa majoriti responden dalam kajian ini adalah terdiri

daripada bangsa Melayu iaitu seramai 24 orang (48%) manakala responden yang berbangsa

Cina pula seramai 15 orang ( 30%). Seterusnya, bangsa India pula seramai 9 orang iaitu 18

peratus daripada jumlah responden dan diikuti oleh lain-lain bangsa adalah seramai 2 orang

ataupun 4 peratus.

Jadual 4.2 : Taburan Responden Mengikut Bangsa.

(n = 50)

Bangsa Kekerapan Peratusan (%)

Melayu 26 51

Cina 15 29

India 9 18

Lain-lain 2 2

13

941017-07-5346

48%

30%

18%

4%

Bangsa

MelayuCinaIndiaLain-lain

4.2.3 Umur

Jadual 4.3 menunjukkan bilangan responden yang berumur kurang daripada 25 tahun

adalah 18 orang iaitu 36 peratus. Seramai 15 orang (30%) berumur dalam lingkungan 25

sehingga 35 tahun, 18 peratus ataupun seramai 9 orang responden berumur 35 hingga 45

tahun dan 16 peratus daripada responden adalah berumur 45 tahun ke atas, iaitu seramai 8

orang. Taburan responden mengikut umur dapat dilihat daripada Jadual 4.3.

Jadual 4.3

Taburan Responden Mengikut Umur

(n=50)

Umur Kekerapan Peratusan (%)

Kurang daripada 25 tahun 18 36

25-35 tahun 15 30

35-45 tahun 9 18

45 tahun ke atas 8 16

Jumlah 50 100

14

941017-07-5346

< 25 tahun

25-35 tahun

35-45 tahun

> 45 tahun

18

15

9

8

Taburan Umur Responden

4.2.4 Cabaran yang dihadapi oleh farmasi

Jadual 4.4

Analisis Persepsi Peniaga Terhadap Cabaran Yang Dihadapi

PERKARA

KEKERAPAN

SETUJUTIDAK

SETUJU

 PERSAINGAN ANTARA FARMASI 10

 Terdapat banyak persaingan. 10  2

 Promosi farmasi lain lebih berkesan.  6  6

Jualan farmasi kurang mendapat sambutan.  5  7

UBAT-UBATAN/PRODUK YANG DIJUAL

 Harga yang ditawarkan oleh farmasi lain lebih murah.  4  8

 Sukar mendapat bekalan daripada pihak pembekal.  4  8

 Terdapat penjualan ubat palsu di pasaran.  9  3

 Sesetengah ubat/vitamin tidak berkesan terhadap

pelanggan. 7 5

15

941017-07-5346

 JUALAN

 Promosi tidak mendapat sambutan.  8  4

 Mendapat sambutan masyarakat setempat.  9  3

 Mendapat maklum balas yang baik daripada

pelanggan. 10  2

 PELANGGAN DAN PEKERJA

 Kekurangan pekerja yang mahir dan professional

dalam mempromosikan ubat. 9  3

 Pekerja sukar mencadangkan ubat kepada pelanggan,

tidak dapat mengenal pasti penyakit yang dialami. 8  4

 Sukar untuk berkomunikasi, masalah bahasa.  8  4

 Pelanggan agak cerewet.  10  2

 Pelanggan sukar menerima pandangan ahli farmasi.  6 6

Terdapat banyak per-saingan

Promosi farmasi lain lebih berkesan

Jualan farmasi kurang mendapat sambutan

0

2

4

6

8

10

12

Analisis Persepsi Pihak Farmasi Komuniti Terhadap Persaingan antara Farmasi

SetujuTidak Bersetuju

Berdasarkan hasil kajian, majoriti pihak farmasi komuniti (peniaga) setuju bahawa

terdapat banyak persaingan antara farmasi lain termasuklah farmasi kerajaan iaitu seramai 10

orang. Manakala hanya dua orang yang tidak bersetuju kerana bagi mereka persaingan antara

mereka adalah sedikit. Bagi aspek promosi farmasi lain lebih berkesan, jumlah yang setuju

dan tidak bersetuju adalah sama iaitu 6 orang masing-masing. Ini menunjukkan farmasi

16

941017-07-5346

komuniti masing-masing kurang membuat promosi secara besar-besaran. Walau

bagaimanapun, seramai 7 orang tidak bersetuju bahawa jualan farmasi kurang mendapat

sambutan namun terdapat seramai 5 orang yang bersetuju.

Harga yang ditawarkan oleh farmasi lain lebih murah

Sukar mendapat bekalan daripada pihak pembekal

Terdapat penjualan ubat palsu di pasaran

Sesetengah ubat atau vitamin tidak berkesan terhadap pelanggan

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Analisis Persepsi Pihak Farmasi Komuniti Terhadap Ubat-ubatan atau Produk yang

Dijual

Tidak bersetujuSetuju

Dapatan kajian menunjukkan kini, terdapat banyak penjualan ubat palsu di pasaran

kerana seramai 9 orang peniaga bersetuju dengan pernyataan tersebut. Sebaliknya, seramai 3

orang tidak bersetuju. Selain itu, bekalan produk dan ubat sukar diperoleh daripada pihak

pembekal dan harga yang ditawarkan oleh farmasi lain adalah lebih murah dipersetujui oleh

4 orang bagi kedua-dua pernyataan tersebut malah seramai 8 orang juga tidak bersetuju

dengan kedua-dua pernyataan tersebut. Pelanggan akan membandingkan harga dengan

farmasi lain dan akan menilai kualiti sesuatu ubat mahupun produk. Seramai 7 orang peniaga

bersetuju bahawa sesetengah ubat tidak berkesan terhadap pelanggan dan sebanyak 5 orang

tidak bersetuju.

17

941017-07-5346

Promosi tidak mendapat sambutan

Mendapat sambutan masyarakat setempat

Mendapat maklum balas yang baik daripada pelanggan

89

10

43

2

Analisis Persepsi Pihak Farmasi Komuniti Terhadap Jualan

Setuju Tidak Bersetuju

Berdasarkan dapatan kajian, didapati bahawa seramai 8 orang pihak farmasi komuniti

setuju yang promosi yang dilakukan tidak mendapat sambutan namun hanya 4 orang tidak

bersetuju. Majoriti pihak farmasi komuniti setuju bahawa jualan mereka mendapat sambutan

masyarakat setempat dan mendapat maklum balas yang baik daripada pelanggan iaitu 9 orang

dan 10 orang. Bagi yang tidak bersetuju yang jualan mereka mendapat sambutan masyarakat

setempat ialah 3 orang dan 2 orang tidak bersetuju jualan mereka mendapat maklum balas

yang baik. Menurut pandangan mereka yang setuju, produk atau ubat yang di jual adalah

berbagai-bagai jenis dan boleh dijadikan pilihan mereka. Selain itu, hasil pembelian mereka

turut memberikan kepuasan yang maksimum. Farmasi komuniti telah memasarkan pelbagai

produk dan ubat dari barang makanan hinggalah produk bukan makanan seperti alat solekan,

minyak wangi, kerusi roda dan pelbagai lagi.

18

941017-07-5346

Kekurangan pekerja yang mahir dan profesional dalam mem-promosikan ubat

Pekerja sukar mencadangkan ubat kepada pelanggan, tidak dapat mengenal pasti penyakit yang dialami

Sukar untuk berkomunikasi, masalah bahasa

Pelanggan agak cerewet

Pelanggan sukar menerima pandangan ahli farmasi

9

8

8

10

6

3

4

4

2

6

Analisis Pihak Farmasi Komuniti Terhadap Pelanggan Dan Pekerja

Tidak Bersetuju Setuju

Hasil dapatan kajian ini menunjukkan majoriti pihak farmasi komuniti setuju bahawa

pelanggan agak cerewet dalam pemilihan ubat yang dicadangkan. Ada pelanggan yang

inginkan vitamin yang berkualiti tinggi dan berjenama namun tidak mahu harga yang mahal.

Hanya 2 orang yang tidak setuju dengan pernyataan tersebut. Selain itu, cabaran lain yang

dihadapi oleh pihak farmasi komuniti ialah masalah bahasa di mana mereka sukar

berkomunikasi dengan sesetengah pihak terutamanya warga luar seperti warga asing

mahupun pelancong. Seramai 8 orang setuju dengan masalah tersebut dan mereka turut

setuju dalam aspek pekerja sukar mencadangkan ubat kepada pelanggan kerana tidak dapat

mengenal pasti penyakit yang dialami. Walau bagaimanapun, seramai 4 orang juga masing-

masing tidak bersetuju dengan cabaran masalah bahasa dan sukar mencadangkan ubat kepada

pelanggan.

Bagi cabaran kekurangan pekerja yang mahir dan professional dalam

mempromosikan ubat, seramai 9 orang yang setuju dan 3 orang tidak bersetuju. Seramai 6

orang setuju bahawa pelanggan sukar menerima pandangan ahli farmasi justeru jumlah yang

sama juga tidak bersetuju iaitu seramai 6 orang pihak farmasi komuniti.

19

941017-07-5346

4.2.5 Kepuasan pelanggan

Jadual 4.5

Analisis Kepuasan Umum Terhadap Perkhidmatan Farmasi Komuniti

Penyataan KM M B SB C Jumlah

Mesra dan berbudi bahasa - 3

(7.9%)

17

(44.7%)

10

(26.3%)

4

(21.1%)

38

Cepat dan responsive - 4

(10.5%)

17

(44.7%)

12

(31.6%)

5

(13.2%)

38

Memberi penjelasan dengan jelas dan

tepat.

- 5

(13.2%)

14

(36.8%)

13

(34.2%)

6

(15.8%)

38

Berusaha memudahkan pelanggan. - 7

(18.4%)

13

(34.2%)

10

(26.3%)

8

(21.1%)

38

Berkemahiran/ cekap dalam menjalankan

tugas.

1

(2.6%)

1

(2.6%)

17

(44.7%)

11

(28.9%)

8

(21.1%)

38

Mencadangkan ubat yang yang berkesan. 1

(2.6%)

5

(13.2%)

13

(34.2%)

9

(23.6%)

10

(26.3%)

38

Memberi layanan yang sama rata kepada

semua pelanggan.

2

(5.3%)

6

(15.8%)

15

(39.5%)

10

(26.3%)

5

(13.2%)

38

Sedia menerima pandangan atau kritikan. - 9

(23.6%)

15

(39.5%)

9

(23..6%

)

5

(13.2%)

38

Harga ubat/produk yang dijual. - 8

(21.1%)

16

(42.1%)

8

(21.1%)

6

(15.8%)

38

Kualiti ubat/produk yang dijual. - 4

(10.5%)

16

(42.1%)

14

(36.8%)

4

(10.5%)

38

Keberkesanan ubat/produk yang dijual. 1

(2.6%)

8

(21.1%)

17

(44.7%)

11

(28.9%)

1

(2.6%)

38

Keadaan farmasi (tersusun, bersih,tidak

kemas dll)

1

(2.6%)

1

(2.6%)

13

(34.2%)

14

(36.8%)

9

(23.6%)

38

Ubat-ubatan (teratur, kemas dll) - 4

(10.5%)

9

(23.6%)

16

(42.1%)

9

(23.6%)

38

Kaunter (rapi, tersusun dll) 1 4 14 16 3 38

20

941017-07-5346

(2.6%) (5.10.5%

)

(36.8%) (42.1%) (7.9%)

Masa pelanggan perlu menunggu layanan. 1

(2.6%)

12

(31.6%)

10

(26.3%)

8

(21.1%)

7

(18.4%)

38

Membekalkan maklumat yang diperlukan. - 3

(7.9%)

20

(52.6%)

10

(26.3%)

5

(13.2%)

38

Terdapat pemilihan ubat yang pelbagai. - 2

(5.3%)

21

(55.3%)

9

(23.6%)

6

(15.8%)

38

Sumber : Kajian Lapangan, 2003.

Petunjuk : KM( Kurang Memuaskan ), M ( Memuaskan ), B ( Baik ), SB ( Sangat Baik ),

C ( Cemerlang )

Jadual 4.5 menunjukkan tahap kepuasan umum terhadap perkhidmatan yang diberikan

oleh pihak farmasi komuniti, sebanyak 8 orang memberikan skala cemerlang terhadap

kemesraan dan budi bahasa pihak farmasi semasa proses jual beli. Seterusnya seramai 10

orang berasa sangat baik, 17 orang berpendapat baik dan tahap memuaskan bagi 3 orang.

Selanjutnya, terdapat juga pelanggan majoriti mengatakan baik bahawa perkhidmatan yang

ditawarkan oleh farmasi komuniti adalah cepat dan responsif iaitu seramai 17 orang (44.7%),

seramai 12 orang (31.6%) memberi tahap sangat baik, 5 orang (13.2%) mengatakan

cemerlang dan seramai 4 orang iaitu sebanyak 10.5% mengatakan memuaskan bagi

perkhidmatan yang ditawarkan oleh farmasi komuniti.

Sebanyak 36.8% atau 14 orang meberikan tahap baik bahawa pihak farmasi komuniti

memberi penjelasan dengan jelas dan tepat manakala 34.2% iaitu seramai 13 orang

berpendapat tahap sangat baik yang pihak farmasi komuniti memberi penjelasan dengan jelas

dan tepat. Seramai 6 orang (15.8%) mengatakan cemerlang, seterusnya 5 orang (13.2%)

merasakan pihak farmasi komuniti memberikan penjelasan yang memuaskan.

Segelintir responden iaitu seramai 13 orang (34.2%) berasa tahap baik bahawa pihak

farmasi komuniti berusaha memudahkan pelanggan, 10 orang (26.3%) memberikan tahap

sangat baik, seramai 8 orang iaitu (21.1%) mengatakan memuaskan dan tahap memuaskan

dipersetujui oleh 7 orang (18.4%) bahawa pihak farmasi komuniti berusaha memudahkan

pelanggan. Dapatan kajian menunjukkan pihak farmasi komuniti berkemahiran dan cekap

21

941017-07-5346

dalam menjalankan tugas, seramai 17 orang (44.7%) mengatakan tahap baik bahawa pihak

farmasi komuniti berkemahiran dan cekap dalam menjalankan tugas semasa mencadangkan

ubat dan nasihat. Seterusnya, sebanyak 28.9% iaitu 11 orang memberikan tahap sangat baik

dan 8 orang (21.1%) merasakan kemahiran pihak farmasi komuniti adalah cemerlang. Bagi

tahap memuaskan dan kurang memuaskan hanya seorang iaitu 2.6% yang berpendapat

bahawa pihak farmasi komuniti berkemahiran dan cekap dalam menjalankan tugas.

Bagi elemen mencadangkan ubat yang berkesan, tahap cemerlang diberikan oleh 10

orang (26.3%) kepada pihak farmasi komuniti. Seterusnya, seramai 9 rang iaitu 23.6% dan 13

orang (34.2%) mengatakan tahap baik dan sangat baik bahawa ubat yang dicadangkan oleh

pihak farmasi komuniti adalah berkesan. Namun, terdapat segelintir yang menyatakan

bahawa memuaskan dan kurang memuaskan iaitu seramai 5 orang (13.2%) dan seorang

(2.6%) terhadap cadangan ubat yang berkesan. Berdasarkan Jadual 4.5, seramai 15 orang

responden iaitu sebanyak 39.5% dan 10 orang responden (26.3%) berpendapat tahap baik dan

sangat baik bahawa pihak farmasi komuniti memberi layanan yang sama rata kepada semua

pelanggan. Seramai 5 orang responden menyatakan cemerlang, 6 orang responden

merasakan memuaskan dan 2 orang responden berpendapat kurang memuaskan terhadap

layanan sama rata pihak farmasi komuniti kepada semua pelanggan.

Bagi elemen sedia menerima pandangan atau kritikan, seramai 15 orang (39.5%)

mengatakan tahap baik, 9 orang (23.6%) mengatakan sangat baik, 3 orang iaitu (8.6%)

menyatakan cemerlang dan 9 orang (23.6%) berpendapat memuaskan. Kebanyakan

pelanggan berpendapat tahap baik bagi harga ubat atau produk yang dijual di farmasi

komuniti iaitu seramai 16 orang (42.1%). Manakala jumlah responden yang berpendapat

harga yang ditawarkan di farmasi komuniti memuaskan dan sangat baik adalah sama bilangan

nya iaitu 8 orang responden iaitu sebanyak 21.1%. Seramai 6 orang responden (15.8%)

berpendapat harga yang ditawarkan adalah cemerlang. Kualiti tinggi bagi ubat atau produk

yang dijual di farmasi komuniti, seramai 16 orang responden (42.1%) berpendapat tahap baik

dan seramai 14 orang (36.8%) berasa tahap yang sangat baik manakala seramai 4 orang iaitu

10.5% berpendapat memuaskan dan cemerlang bagi kedua-duanya. Selanjutnya, bagi elemen

keberkesanan ubat atau produk yang dijual amat efektif, seramai 17 orang (44.7%)

berpandangan tahap baik dan sebanyak 28.9% iaitu 11 orang responden mengatakan sangat

baik. Seramai 8 orang (21.1%) berpendapat memuaskan dan jumlah yang sama iaitu seorang

iaitu 2.6% berpandangan cemerlang dan kurang memuaskan bagi kedua-duanya.

22

941017-07-5346

Jadual 4.5 menunjukkan bahawa seramai 9 orang (24.3%) berpendapat keadaan

persekitaran farmasi adalah tersusun, bersih, dan kemas adalah cemerlang manakala seramai

12 orang responden (32.4%) berpendapat tahap yang baik dan sebanyak 37.8% iaitu 14 orang

responden berasa tahap yang sangat baik. Selain itu, susunan ubat-ubatan adalah teratur dan

kemas dan seorang responden berpendapat memuaskan serta sebanyak 2.7% iaitu hanya

seorang responden berpendapat kurang memuaskan. Bagi pendapat tahap yang sangat baik

seramai 16 orang iaitu 44.4% dan seramai 9 orang responden (25%) berpendapat tahap

cemerlang bagi susunan ubat-ubatan di farmasi komuniti. Bagi susunan kaunter yang rapi dan

tersusun, seramai 16 orang responden (45.7%) menunjukkan tahap yang sangat baik, 14

orang responden (40%) berpendapat tahap baik, sebanyak 5.7% iaitu seramai 2 orang

responden berpendapat cemerlang iaitu seramai orang responden. Namun demikian, terdapat

juga beberapa responden berpendapat bahawa memuaskan iaitu seramai 2 orang responden

(5.7%) dan berpendapat kurang memuaskan ialah seorang responden.

Berdasarkan Jadual 4.5, ramai yang berpendapat memuaskan bahawa masa pelanggan

perlu menunggu layanan adalah cepat iaitu seramai 12 orang (15.4%), seramai 10 orang

memberikan skala baik dan 8 orang mengatakan sangat baik bagi masa menunggu. Sebanyak

13.8% mengatakan cemerlang bagi masa menunggu layanan dan seorang responden

berpendapat kurang memuaskan bagi masa menunggu layanan diberikan. Majoriti seramai 20

orang responden (55.5%) mengatakan baik dan sebanyak 22.2% iaitu 8 orang responden

berpendapat sangat baik bagi perkhidmatan pihak farmasi komuniti dalam membekalkan

maklumat yang diperlukan. Sehubungan dengan itu, pihak farmasi komuniti membekalkan

maklumat yang diperlukan justeru seramai 5 orang (13.8%) dan 3 orang responden

berpendapat cemerlang dan memuaskan.

Berdasarkan elemen terdapat pemilihan ubat yang pelbagai, sebanyak 60% iaitu 21

orang mengatakan baik dan seramai 9 orang iaitu 25.7% berpendapat sangat baik. Seramai 3

orang berpendapat cemerlang bagi pemilihan ubat yang pelbagai dan sebanyak 2.6% iaitu 2

orang mengatakan memuaskan.

4.2.6 Cadangan dan penambahbaikan perkhidmatan farmasi komuniti.

23

941017-07-5346

Jadual 4.4 : Cadangan penambahbaikan perkhidmatan farmasi komuniti

Bil. Perkara Kekerapan

1. Meletakkan rak ubat di ruangan yang bersesuai dan

teratur.

1

2. Elakkan menjual gula-gula yang seakan ubat

kerana khuatir kanak-kanak dan ibu bapa keliru.

1

3. Menawarkan harga yang berpatutan dan murah. 3

4. Menyediakan senarai ubat yang berkesan berserta

sampel.

1

5. Menyediakan ruangan info untuk jenis penyakit

yang sering dijangkiti berserta dengan jenis ubat

yang sesuai.

2

4. Mengambil pekerja yang berpengalaman justeru

memberi kursus agar pekerja boleh mencadangkan

ubat yang berkesan.

2

5. Mengadakan kempen bagi menggalakkan sokongan

masyarakat setempat.

1

6. Menyediakan risalah kesedaran untuk menyedarkan

pelanggan tentang penyakit dan kesannya.

1

7. Menyediakan ruangan beratur agar pelanggan tidak

berebut dan terpaksa menunggu lama.

1

8. Mengiklankan promosi yang diadakan secara

besaran melalui media massa dan media cetak.

1

9. Menyediakan tempat duduk untuk pelanggan yang

berkunjung.

3

10. Menambahkan bilangan pekerja agar proses

pembelian lebih cepat.

1

11. Menyediakan potongan harga terhadap pembelian

RM50 ke atas.

1

12. Tidak menjual barangan yang tidak sesuai kepada

pelanggan bawah umur seperti kondom.

1

13. Membuka farmasi 24 jam 1

14. Menghias farmasi dengan corak yang menarik. 1

24

941017-07-5346

Kajian ini dijalankan dengan tujuan mengkaji persepsi pihak farmasi komuniti dan

masyarakat di kawasan Alma yang cenderung ke farmasi komuniti berbanding klinik

kesihatan yang telah disediakan. Sehubung dengan itu, daripada jumlah 15 faktor cabaran

yang dikaji, pengkaji telah mengenalpasti 2 cabaran yang utama dihadapi oleh pihak farmasi

komuniti iaitu terdapat pelbagai persaingan dan masalah bahasa di mana sukar untuk

berkomunikasi. Manakala bagi pelanggan yang cenderung ke farmasi komuniti dikawasan ini

ialah terdapat pelbagai pemilihan ubat, pihak farmasi membekalkan maklumat yang

diperlukan, pihak farmasi komuniti mesra dan berbudi bahasa, cepat dan responsif, cekap

dalam menjalankan tugas serta ubat atau produk yang dijual berkesan. Ini merupakan

kejayaan farmasi komuniti untuk menarik pelanggan. Maka, untuk ini adalah sesuai untuk di

rujuk kepada semua farmasi komuniti di kawasan Alma untuk memperbaiki dan

meningkatkan faktor-faktor ini.

Dalam kajian ini, beberapa hipotesis diuji untuk menentukan samada beberapa

parameter yang dipilih tersebut berhubungan atau tidak. Antaranya beberapa parameter yang

telah didapati berhubungan ialah seperti umur, jantina dan organisasi akan mempengaruhi

kekerapan seseorang pelanggan mengunjungi farmasi komuniti. Selain itu, etnik atau bangsa

pelanggan pula akan mempengaruhi samada mereka pernah membeli produk atau ubat di

farmasi komuniti atau tidak.

5.0 PERBINCANGAN

Kajian ini dilakukan bagi mengenal pasti kepuasan pelanggan terhadap perkhidmatan

farmasi komuniti komuniti di kawasan Alma, Bukit Mertajam. Hasil dapatan kajian

menunjukkan majoriti responden mengatakan baik terhadap layanan pekerja yang mesra dan

berbudi bahasa, cepat serta responsif malah cekap dalam menjalankan tugas mereka.

Manakala minoriti responden berpendapat kurang memuaskan bagi cadangan terhadap ubat

yang berkesan dan berkemahiran dalam menjalankan tugas kerana sememangnya pekerja

terdapat pekerja yang masih baru dalam bidang farmasi ini. Walau bagaimanapun, majority

ahli farmasi komuniti mengatakan bahawa farmasi komuniti berhadapan dengan cabaran iaitu

terdapat banyak persaingan dan berhadapan dengan pelanggan yang cerewet. Sehubungan

dengan itu, langkah penambahbaikan juga boleh dilakukan oleh farmasi komuniti di kawasan

Alma demi kebaikan masa depan.

25

941017-07-5346

Majoriti responden mencadangkan agar pihak farmasi menawarkan harga yang lebih

berpatutan agar farmasi menjadi pilihan ramai pelanggan kerana fakta menyatakan bahawa

sememangnya pengguna akan membandingkan harga dan kualiti sebelum membeli. Terdapat

juga responden yang berpendapat susunan di farmasi kurang memuaskan, menarik dan

kadang kala mengelirukan terutamanya kanak-kanak yang menganggap ubat sebagai gula-

gula. Oleh itu, pihak farmasi boleh mengambil langkah pembaharuan untuk masa hadapan.

6.0 RUMUSAN DAN KESIMPULAN

Kini, perkembangan dunia sains kesihatan sememangnya kian pesat membangun.

Kehadiran farmasi komuniti seiring dengan kemunculan farmasi kerajaan di negara ini adalah

merupakan satu peningkatan yang besar justeru pihak kerajaan turut berharap pihak swasta

agar terus berkecimpung dalam mengembangkan farmasi komuniti di Negara kita ini. Walau

bagaimanapun, kewujudan farmasi komuniti ini telah memberikan impak sama ada positif

mahupun negatif kepada masyarakat setempat. Sememangnya isu persaingan antara farmasi

komuniti tidak lekang dari dunia perniagaan dan sering berlaku. Meskipun perniagaan

farmasi komuniti di sekitar kawasan Alma, Bukit Mertajam masih mempunyai kekurangan

dan kelebihan yang boleh ditambahbaik dan ditangani dengan cara pragmatik agar tidak

menjejaskan ekonomi negara.

Oleh itu, hal ini dapat dibuktikan melalui soal selidik yang dilakukan terhadap

seramai 50 orang responden dalam memberikan persepsi serta langkah penambahbaikan yang

boleh diambil kira oleh pihak farmasi komuniti pada masa akan datang. Sehubungan dengan

itu, perniagaan farmasi komuniti ini perlu merancang strategi yang efektif. Misalnya, pihak

farmasi komuniti boleh menawarkan harga yang lebih berpatutan mengikut keadaan ekonomi

semasa ataupun menawarkan harga pakej bagi produk tertentu. Selain itu, menyiarkan

promosi melalui media cetak mahupun media massa dapat menarik minat serta meningkatkan

sambutan daripada setiap lapisan umur mahupun bangsa terhadap farmasi komuniti.

Kajian ini dijalankan dengan tujuan mengkaji persepsi pihak farmasi komuniti dan

masyarakat di kawasan Alma yang cenderung ke farmasi komuniti berbanding klinik

kesihatan yang telah disediakan. Sehubung dengan itu, daripada jumlah 15 cabaran yang

dikaji, pengkaji telah mengenalpasti 2 cabaran yang utama dihadapi oleh pihak farmasi

komuniti iaitu terdapat pelbagai persaingan dan masalah bahasa di mana sukar untuk

berkomunikasi. Manakala bagi pelanggan yang cenderung ke farmasi komuniti dikawasan ini

26

941017-07-5346

ialah terdapat pelbagai pemilihan ubat, pihak farmasi membekalkan maklumat yang

diperlukan, pihak farmasi komuniti mesra dan berbudi bahasa, cepat dan responsif, cekap

dalam menjalankan tugas serta ubat atau produk yang dijual berkesan. Ini merupakan

kejayaan farmasi komuniti untuk menarik pelanggan. Maka, untuk ini adalah sesuai untuk di

rujuk kepada semua farmasi komuniti di kawasan Alma untuk memperbaiki dan

meningkatkan faktor-faktor ini.

Dalam kajian ini, beberapa analisis diuji untuk menentukan samada beberapa

parameter yang dipilih tersebut berhubungan atau tidak. Antaranya beberapa parameter yang

telah didapati berhubungan ialah seperti umur, jantina dan bangsa akan mempengaruhi

kekerapan seseorang pelanggan mengunjungi farmasi komuniti. Selain itu, etnik atau bangsa

pelanggan pula akan mempengaruhi samada mereka pernah membeli produk atau ubat di

farmasi komuniti atau tidak.

RUJUKAN

1.http://www.pharmacy.gov.my/v2/ms/content/bilangan-farmasi-komuniti-malaysia-

mengikut-negeri.html

2. http://mps.org.my 

27

941017-07-5346

3. http://www.majalah.com/?classified:bisnes-farmasi-bagaimana-memerlukan-tunjuk-

ajar:7CZW06TC3N

4. http://www.ujanailmu.com.my/pd_kaedah_penyelidikan.cfm

5. http://www.rahsiafarmasi.com/panduan-prp-provisionally-registered-pharmacist-pegawai-

farmasi-u41-bidang-farmasi-kerja-farmasi-kerajaan/perkhidmatan-farmasi-kenyataan-akhbar/

6. http://www.usahawan.com/pengurusan/7-tips-memajukan-perniagaan.html

7. http://www.kosmo.com.my/kosmo/content.asp?

y=2008&dt=1128&pub=Kosmo&sec=Varia&pg=va_02.htm

8. Sulaiman Masri , Kaedah Penyelidikan Dan Panduan Penulisan (Esei, Proposal,

Tesis), 2005. Penerbit : Utusan Publishing & Distributors

9. Chua Yan Piaw, Asas Statistik Penyelidikan Buku 2.

10. Chua Yan Piaw, Kaedah Penyelidikan Buku 1.

11. C. Teller & T. Reutterer. t.th. The evolving Concept of Retail Attractiveness: What make Retail Agglomerations Attractive when Customer Shop at Them? Journal of Retailing and Customer Service

12. Gail Ayala Taylor. 2000. Coupon Response In Services. Journal Of Retailing. 77: 139–151.

13. Kementerian Perdagangan Dalam Negeri Dan Hal Ehwal Pengguna.(atas talian). 25 Jan 2008. http://www.kpdnhep.gov.my/index.cgi.

14. Ong Lee Ming. 2004/2005. Buku Kajian Mengenai Faktor-faktor Yang Mempengaruhi Perilaku Dan Keputusan Pembelian Pengguna. Fakulti Ekonomi dan Perniagaan, Universiti Kebangsaan Malaysia, Bangi.

28

941017-07-5346

BORANG SOAL SELIDIK TENTANG PERNIAGAAN FARMASI KOMUNITI DI

SEKITAR KAWASAN ALMA

A. MAKLUMAT ASAS RESPONDEN

Sila tuan/puan tandakan ( / ) di petak yang berkenaan.

29

LA

MP

IR

AN

941017-07-5346

1. Organisasi

a. Kakitangan kerajaan

b. Swasta

c. Lain-lain. ( sila nyatakan: contoh bekerja sendiri)

____________________________

2. Jantina

Lelaki Perempuan

3. Bangsa

Melayu Cina

India Lain-lain (nyatakan)________________

4. Umur

a. Kurang daripada 25 tahun.

b. 25 - 35 tahun.

c. 35 – 45 tahun.

d. 45 tahun ke atas.

B. CABARAN YANG DIHADAPI OLEH PIHAK FARMASI KOMUNITI

( Ruang ini hanya perlu diisi oleh pemilik atau pekerja farmasi, sila tuan atau puan

tandakan ( / ) di petak yang berkenaan )

BIL

.

PERKARA. Y

a

Tida

k

A. PERSAINGAN ANTARA FARMASI

1. Terdapat banyak persaingan farmasi berhampiran.

2. Promosi farmasi lain lebih berkesan.

3. Jualan farmasi kurang mendapat sambutan.

B. UBAT-UBATAN/PRODUK YANG DIJUAL

1. Harga yang ditawarkan farmasi lain lebih murah.

2. Sukar mendapatkan bekalan produk dari pihak

30

941017-07-5346

pembekal.

3. Terdapat penjualan ubat palsu di pasaran.

4. Sesetengah ubat/vitamin tidak berkesan untuk

pelanggan.

C. JUALAN

1. Promosi tidak mendapat sambutan hangat.

2. Mendapat sambutan masyarakat setempat.

3. Mendapat maklum balas yang baik daripada

pelanggan.

D. PELANGGAN DAN PEKERJA

1. Kekurangan pekerja yang mahir dan professional

dalam mempromosikan ubat.

2. Pekerja sukar mencadangkan ubat kepada

pelanggan kerana tidak dapat mengenal pasti

penyakit yang dialami pelanggan.

3. Sukar untuk berkomunikasi, masalah bahasa atau

loghat.

4. Pelanggan agak cerewet.

5. Pelanggan sukar menerima pandangan ahli

farmasi.

6. Lain-lain, nyatakan :

________________________________________

_

________________________________________

_

C. KEPUASAN PERKHIDMATAN

31

941017-07-5346

Sila berikan penilaian anda berdasarkan skala berikut denagn menandakan ( / ) :

1 2 3 4 5

Kurang

memuaskan

Memuaskan Baik Sangat baik Cemerlang

BIL. PERKARA. 1 2 3 4 5

A. KUALITI PERKHIDMATAN

1. Pekerja farmasi mesra dan berbudi bahasa.

2. Pekerja farmasi bertindak cepat dan

responsif.

3. Pihak farmasi memberi penjelasan yang

tepat.

4. Pihak farmasi berusaha memudahkan

pelanggan.

5. Pekerja yang berkemahiran/cekap dalam

menjalankan tugas.

6. Pihak farmasi mencadangkan ubat yang

berkesan.

7. Pihak farmasi memberi layanan sama rata

kepada semua pelanggan.

8. Pihak farmasi sedia menerima pandangan

atau kritikan.

B. PRODUK YANG DIJUAL

1. Harga yang dijual adalah berpatutan.

2. Kualiti tinggi bagi ubat atau produk yang

dijual.

3. Keberkesanan ubat / produk yang dijual

adalah efektif.

C. PERSEKITARAN

1. Farmasi. (tersusun, bersih, kemas dll)

32

941017-07-5346

2. Ubat-ubat. (teratur, kemas dll)

3. Kaunter. (rapi, tersusun dll)

D. MASA

1. Masa pelanggan menunggu layanan pihak

farmasi.

2. Pihak farmasi membekalkan maklumat yang

diperlukan.

3. Pemilihan ubat tepat dan cepat.

D. CADANGAN UNTUK MENAMBAH BAIK PERKHIDMATAN YANG

DIBERIKAN OLEH FARMASI.

(sila tuan/puan nyatakan apa-apa cadangan penambahbaikan mengenai perkhidmatan yang

disediakan)

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

Sekian, terima kasih atas kerjasama dan kesudian untuk meluangkan masa. Jutaan terima

kasih.

Gambar farmasi.

33

941017-07-5346

34