PEMBENTUKAN MALAYSIAPEMBENTUKAN MALAYSIA Cadangan awal – Lord Bassey (Pengarah Cadangan awal – Lord Bassey (Pengarah

SBBU) 1887. Tidak mendapat sambutan – 1888 SBBU) 1887. Tidak mendapat sambutan – 1888 wilayah Borneo disatukan di bwh naungan wilayah Borneo disatukan di bwh naungan British.British.

Slps Perang Dunia Kedua – cdgn penubuhan Slps Perang Dunia Kedua – cdgn penubuhan sebuah persekutuan utk kptgn British di rantau sebuah persekutuan utk kptgn British di rantau ini.ini.

1946 – cdgn T.H.Silcock (Prof di Universiti 1946 – cdgn T.H.Silcock (Prof di Universiti Malaya, S’pura), Thio Chan Bee (Parti Progresif Malaya, S’pura), Thio Chan Bee (Parti Progresif S’pura)S’pura)

1953 – cdgn kelompok pedagang Cina.1953 – cdgn kelompok pedagang Cina.

Cadangan Malcolm Mac Donald (Psuruhjaya Cadangan Malcolm Mac Donald (Psuruhjaya Agung bagi Asia Tenggara) – penyatuan wilayah Agung bagi Asia Tenggara) – penyatuan wilayah Borneo dlm persekutuan – gagal kerana Brunei Borneo dlm persekutuan – gagal kerana Brunei enggan berkongsi minyak dgn Sabah & enggan berkongsi minyak dgn Sabah & Sarawak.Sarawak.

Tempoh 1953-1958 – British teruskan usaha utk Tempoh 1953-1958 – British teruskan usaha utk merealisasikan hasrat tsb.merealisasikan hasrat tsb.

Cadangan Tunku A.Rahman – menghidupkan Cadangan Tunku A.Rahman – menghidupkan hasrat pegawai2 British pd masa lalu.hasrat pegawai2 British pd masa lalu.

TAR maklumkan cdgn tsb dlm acara jamuan TAR maklumkan cdgn tsb dlm acara jamuan makan tghari Persatuan Wartawan Asing Asia makan tghari Persatuan Wartawan Asing Asia Tenggara di S’pura pd 27 Mei 1061.Tenggara di S’pura pd 27 Mei 1061.

Bagi TAR Malaya tidak dpt bertahan jika Bagi TAR Malaya tidak dpt bertahan jika bersendirian memerangi komunis. bersendirian memerangi komunis.

Alasan TAR utk menubuhkan Malaysia:Alasan TAR utk menubuhkan Malaysia:

1.1. S’pura memang brhasrat bercantum dgn S’pura memang brhasrat bercantum dgn Malaya atas alasan ekonomi & politik. Malaya atas alasan ekonomi & politik.

Kedudukan org Melayu sbg bumiputera akan Kedudukan org Melayu sbg bumiputera akan terancam jika hanya bergabung dgn S’pura.terancam jika hanya bergabung dgn S’pura.

2.2. TAR bimbang ancaman komunis di S’pura TAR bimbang ancaman komunis di S’pura yg boleh mempengaruhi PKM & org Cina yg boleh mempengaruhi PKM & org Cina

di di Malaya.Malaya.

3.3. Jika S’pura tidak dikawal oleh Jika S’pura tidak dikawal oleh Semenanjung, Semenanjung, anasir komunis & golongan kiri anasir komunis & golongan kiri akan ambil akan ambil alih kuasa s’pura & akan mgancam alih kuasa s’pura & akan mgancam

kestabilan politik Malaya.kestabilan politik Malaya.

4.4. Kebimbangan Britain trhdp kptgn ekonomi Kebimbangan Britain trhdp kptgn ekonomi & & strateginya di s’pura & Malaya.strateginya di s’pura & Malaya.

5.5. Kemasukan Sbh & S’wak menambah Kemasukan Sbh & S’wak menambah bilangan bumiputera & dpt kawal politik bilangan bumiputera & dpt kawal politik perkauman org Cina.perkauman org Cina.

Di S’pura – idea percantuman dgn Malaya tlh Di S’pura – idea percantuman dgn Malaya tlh lama diperjuangkan (1948-1950-an).lama diperjuangkan (1948-1950-an).

PAP/PETIR (1954) meneruskan idea ini. 1959 – PAP/PETIR (1954) meneruskan idea ini. 1959 – PAP membentuk kerajaan S’pura & Lee Kuan PAP membentuk kerajaan S’pura & Lee Kuan Yew (PM S’pura) menjadikan percantuman dgn Yew (PM S’pura) menjadikan percantuman dgn Malaya sbg objektif utama PAP.Malaya sbg objektif utama PAP.

Utk bercantum dgn Malaya – PAP sanggup Utk bercantum dgn Malaya – PAP sanggup menerima kedudukan BM sbg bhd kbgsaan; menerima kedudukan BM sbg bhd kbgsaan; usaha memupuk kebudayaan Malaya & tolak usaha memupuk kebudayaan Malaya & tolak politik perkauman. PAP yakin S’pura tak politik perkauman. PAP yakin S’pura tak mungkin blh merdeka sendiri.mungkin blh merdeka sendiri.

Bagi PAP & para pemimpinnya, perjuangan utk Bagi PAP & para pemimpinnya, perjuangan utk bercantum dgn PTM di dorong oleh 3 faktor bercantum dgn PTM di dorong oleh 3 faktor utama:utama:

1.1. Penyelesaian ekonomi S’pura, keperluan Penyelesaian ekonomi S’pura, keperluan air, air, pertambahan penduduk & keperluan pertambahan penduduk & keperluan pasaran.pasaran.

2.2. Keselamatan – slps PD2, S’pura tergugat Keselamatan – slps PD2, S’pura tergugat dgn mslh pemogokan buruh, rusuhan & dgn mslh pemogokan buruh, rusuhan &

kegiatan komunis.kegiatan komunis.

3.3. Kemerdekaan S’pura lbh trjamin jika Kemerdekaan S’pura lbh trjamin jika kedudukan politik & ekonomi S’pura tlh kedudukan politik & ekonomi S’pura tlh stabil.stabil.

LKY menekankan bhw layanan thdp S’pura LKY menekankan bhw layanan thdp S’pura hdklah sama dgn Malaya & Borneo.hdklah sama dgn Malaya & Borneo.

PAP juga brhdpn dgn mslh yg brkaitan dgn mskt PAP juga brhdpn dgn mslh yg brkaitan dgn mskt Cina yg brpdidikan sekolah Cina & ideologi Cina yg brpdidikan sekolah Cina & ideologi Marxis. Fhmn politik golongan kiri ini menyusup Marxis. Fhmn politik golongan kiri ini menyusup dlm kesatuan sekerja & pelajar sekolah Cina.dlm kesatuan sekerja & pelajar sekolah Cina.

Usaha kjn mgatasi ancaman komunis sering Usaha kjn mgatasi ancaman komunis sering dianggap oleh mskt cina sbg tindakan anti-Cina.dianggap oleh mskt cina sbg tindakan anti-Cina.

Krisis dalaman PAP – sbhgian ahlinya brfhmn Krisis dalaman PAP – sbhgian ahlinya brfhmn komunis menentang percantuman dgn Malaya. komunis menentang percantuman dgn Malaya. Golongan ini cuba menggulingkan LKY. Golongan ini cuba menggulingkan LKY. Kelompok pro komunis diketuai Ong Eng Guan Kelompok pro komunis diketuai Ong Eng Guan (Datuk Bandar S’pura).(Datuk Bandar S’pura).

1961 - 13 org ahli Dewan Perundangan PAP 1961 - 13 org ahli Dewan Perundangan PAP keluar drp parti itu & menyertai pembangkang keluar drp parti itu & menyertai pembangkang (Barisan Sosialis)pimpinan Dr. Lee Siew Choh &(Barisan Sosialis)pimpinan Dr. Lee Siew Choh &

Lim Chin Siong. Ahli Perundangan PAP tinggal Lim Chin Siong. Ahli Perundangan PAP tinggal 27 org drp 51 org ahli.27 org drp 51 org ahli.

Prkbgn politik di S’pura mnybbkn TAR yakin bhw Prkbgn politik di S’pura mnybbkn TAR yakin bhw S’pura perlu berada dlm Malaysia.S’pura perlu berada dlm Malaysia.

PAP & PTM memulakan rundingan percantuman PAP & PTM memulakan rundingan percantuman pd 23 Ogos 1961. Beberapa prsetujuan dicapai:pd 23 Ogos 1961. Beberapa prsetujuan dicapai:

1.1. Prtahanan, hal ehwal luar & keselamatan Prtahanan, hal ehwal luar & keselamatan dlm negeri dlm kawalan kjn prsekutuan.dlm negeri dlm kawalan kjn prsekutuan.

2.2. S’pura mempunyai autonomi dlm perkara S’pura mempunyai autonomi dlm perkara pendidikan & buruh.pendidikan & buruh.

3.3. S’pura tidak perlu menyerahkan semua S’pura tidak perlu menyerahkan semua hasil hasil mahsul yg dikutip kpd kjn prsekutuan & mahsul yg dikutip kpd kjn prsekutuan & S’pura sanggup terima 15 kerusi Dewan S’pura sanggup terima 15 kerusi Dewan Rakyat Prsekutuan (drp 159 kerusi).Rakyat Prsekutuan (drp 159 kerusi).

4.4. Dewan Perundangan S’pura jadi DUN.Dewan Perundangan S’pura jadi DUN.

5.5. S’pura kekal sbg pelabuhan bebas.S’pura kekal sbg pelabuhan bebas.

6.6. Wnegara S’pura berhak mjadi wnegara Wnegara S’pura berhak mjadi wnegara Persekutuan & menikmati hak yg sama Persekutuan & menikmati hak yg sama kecuali kecuali dlm pilihan raya – rakyat s’pura hnya dlm pilihan raya – rakyat s’pura hnya blh blh mengundi di s’pura shj.mengundi di s’pura shj.

Barisan sosialis menentang prcantuman etapi Barisan sosialis menentang prcantuman etapi LKY mahu rakyat membuat pilihan. PAP giat LKY mahu rakyat membuat pilihan. PAP giat berkempen & pd 1 Sept.1962 pungutan suara berkempen & pd 1 Sept.1962 pungutan suara diadakan & keputusannya 70.8% rakyat S’pura diadakan & keputusannya 70.8% rakyat S’pura mahu brcantum dgn Malaya. mahu brcantum dgn Malaya.

Prbincgn tentang syarat2 akhir prcantuman Prbincgn tentang syarat2 akhir prcantuman dimulakan awal 1963 & berterusan sehingga dimulakan awal 1963 & berterusan sehingga Perjanjian Malaysia ditandatangani (Julai 1963)Perjanjian Malaysia ditandatangani (Julai 1963)

PENYERTAAN WILAYAH BORNEO DLM PENYERTAAN WILAYAH BORNEO DLM PERSEKUTUAN MALAYSIAPERSEKUTUAN MALAYSIA

Di Borneo – sblm isu penubuhan Malaysia Di Borneo – sblm isu penubuhan Malaysia kesedaran politik tlh wujud tetapi kematangan kesedaran politik tlh wujud tetapi kematangan politik tidak sama dgn Malaya & S’pura.politik tidak sama dgn Malaya & S’pura.

Slps tamat PD 2, Sbh & S’wak diserahkan kpd Slps tamat PD 2, Sbh & S’wak diserahkan kpd kjn British tetapi pemindahan pemerintahan tsb kjn British tetapi pemindahan pemerintahan tsb tidak membawa perubahan politik yg cepat tidak membawa perubahan politik yg cepat terutamanya di Sabah.terutamanya di Sabah.

Pnduduk Sabah mula mengenali organisasi Pnduduk Sabah mula mengenali organisasi politik demokrasi ala Barat pd th 1950 melalui politik demokrasi ala Barat pd th 1950 melalui perlembagaan – penubuhan Majlis Eksekutif & perlembagaan – penubuhan Majlis Eksekutif & Majlis Perundangan.Majlis Perundangan.

Dlm Majlis Perundangan kjn British melantik 4 Dlm Majlis Perundangan kjn British melantik 4 org peribumi. Antara 1950-an – 1961, bilangan org peribumi. Antara 1950-an – 1961, bilangan mereka bertambah & memberikan kelebihan mereka bertambah & memberikan kelebihan suara kpd rakyat Sbh.suara kpd rakyat Sbh.

Di S’wak, slps PD2 Di S’wak, slps PD2 Council Negeri Council Negeri & & Supreme Supreme CouncilCouncil dianggotai ahli2 peribumi selain org dianggotai ahli2 peribumi selain org Cina & pegawai Eropah. Cina & pegawai Eropah.

1956 – Prlmbagaan baru S’wak digubal, adanya 1956 – Prlmbagaan baru S’wak digubal, adanya pemilihan ahli peringkat Majlis Daerah, Majlis pemilihan ahli peringkat Majlis Daerah, Majlis Penasihat Bahagian & Majlis Prbandaran.Penasihat Bahagian & Majlis Prbandaran.

Semasa cdgn Malaysia dibuat, bilangan Semasa cdgn Malaysia dibuat, bilangan pnduduk Sbh 500,000 org (38 suku peribumi; pnduduk Sbh 500,000 org (38 suku peribumi; 28% Dusun, 4% Murut & peribumi Islam (Bajau, 28% Dusun, 4% Murut & peribumi Islam (Bajau, Suluk dll) 1/3 drp jumlah pnduduk, Cina 24%.Suluk dll) 1/3 drp jumlah pnduduk, Cina 24%.

Di S’wak – pnduduknya 750,000 org; Iban 30%, Di S’wak – pnduduknya 750,000 org; Iban 30%, Dayak Darat 8%, Peribumi Islam (Melayu & Dayak Darat 8%, Peribumi Islam (Melayu & Melanau) ¼ atau 25% drp jumlah pnduduk. Org Melanau) ¼ atau 25% drp jumlah pnduduk. Org Cina & kelompok lain 30% drp penduduk S’wak.Cina & kelompok lain 30% drp penduduk S’wak.

Kepelbagaian pnduduk di Sbh & S’wak Kepelbagaian pnduduk di Sbh & S’wak menybbkan keadaan yg berbeza dgn Malaya & menybbkan keadaan yg berbeza dgn Malaya & S’pura.S’pura.

PENUBUHAN PARTI2 POLITIK DI SABAH.PENUBUHAN PARTI2 POLITIK DI SABAH. Cdgn Malaysia mencetuskan kesedaran politik Cdgn Malaysia mencetuskan kesedaran politik

di Sabah.di Sabah. Ogos 1961 – UNKO ditubuhkan oleh Donald Ogos 1961 – UNKO ditubuhkan oleh Donald

Stephen (pengusaha balak & penerbit akhbar) Stephen (pengusaha balak & penerbit akhbar) membiayai kegiatan UNKO. membiayai kegiatan UNKO.

UNKO ditubuhkan sbg lanjutan drp kongres UNKO ditubuhkan sbg lanjutan drp kongres persatuan2 Kadazan-Dusun pd Mac 1961. Sejak persatuan2 Kadazan-Dusun pd Mac 1961. Sejak 1950-an Persatuan Kadazan bercorak 1950-an Persatuan Kadazan bercorak sosiobudaya.sosiobudaya.

P’raya pertama di Sbh-Dis 1962 (p’raya Majlis P’raya pertama di Sbh-Dis 1962 (p’raya Majlis Daerah & Majlis Tempatan).Daerah & Majlis Tempatan).

UNKO – parti perkauman yg memperjuangkan UNKO – parti perkauman yg memperjuangkan kptgn org Kadazan-Dusun. 1/3 AJK Kerjanya kptgn org Kadazan-Dusun. 1/3 AJK Kerjanya trdiri drp org Sino-Kadazan & ahlinya ramai dr trdiri drp org Sino-Kadazan & ahlinya ramai dr Penampang. Antara pemimpinnya: Peter Penampang. Antara pemimpinnya: Peter Mojuntin, Ganie Gilong, G.S.Sundang (Ketua Mojuntin, Ganie Gilong, G.S.Sundang (Ketua Kaum Murut).Kaum Murut).

Peringkat awal UNKO menentang Malaysia dlm Peringkat awal UNKO menentang Malaysia dlm keadaan peribumi masih mundur.keadaan peribumi masih mundur.

Dis 1961 – Rombongan UNKO diundang Dis 1961 – Rombongan UNKO diundang melawat Sem.T.Melayu & berpeluang melihat melawat Sem.T.Melayu & berpeluang melihat kemajuan Semenanjung slps merdeka – Felda & kemajuan Semenanjung slps merdeka – Felda & pmbangunan luar bandar. pmbangunan luar bandar.

Pemimpin UNKO mahuksn kebebasan Pemimpin UNKO mahuksn kebebasan beragama dijamin; bhs Kadazan diajar di beragama dijamin; bhs Kadazan diajar di sekolah2, Sino-Kadazan dilindungi sekolah2, Sino-Kadazan dilindungi perlembagaan, hak Sbh kawal imigrasi, pegawai perlembagaan, hak Sbh kawal imigrasi, pegawai British kekal di Sbh sblm peribumi ambil alih British kekal di Sbh sblm peribumi ambil alih jawatan tsb.jawatan tsb.

23 Dis 1961 – USNO ditubuhkan oleh Datu 23 Dis 1961 – USNO ditubuhkan oleh Datu Mustapha Datu Harun di Kudat. USNO bersifat Mustapha Datu Harun di Kudat. USNO bersifat berbilang kaum & menyokong penubuhan berbilang kaum & menyokong penubuhan Malaysia.Malaysia.

USNO mengumpul ahli seramai 60,000 org & USNO mengumpul ahli seramai 60,000 org & mencdgkan Islam sbg agama rasmi & BM sbg mencdgkan Islam sbg agama rasmi & BM sbg bhs kbgsaan Sabah.bhs kbgsaan Sabah.

Jan 1962 – Pasok Momogun (PM) pula Jan 1962 – Pasok Momogun (PM) pula ditubuhkan atas daya usaha saudagar Cina di ditubuhkan atas daya usaha saudagar Cina di Jesselton iaitu Peter Chin yg berjaya Jesselton iaitu Peter Chin yg berjaya menggunakan Sedomon, Jaimi & G.S Sundang menggunakan Sedomon, Jaimi & G.S Sundang utk mengetuai parti tsb.utk mengetuai parti tsb.

PM anti-Malaysia & keahliannya trdiri drp org PM anti-Malaysia & keahliannya trdiri drp org Cina, Sino-Kadazan, Dusun Islam & Murut.Cina, Sino-Kadazan, Dusun Islam & Murut.

Selain 3 parti tsb, org Cina kmudiannya Selain 3 parti tsb, org Cina kmudiannya menubuhkan parti yg memperjuangkan kptgn menubuhkan parti yg memperjuangkan kptgn org Cina yg menentang Malaysia. Org Cina org Cina yg menentang Malaysia. Org Cina berasa rugi jika politik dikuasai peribumi.berasa rugi jika politik dikuasai peribumi.

1962 – 1962 – United PartyUnited Party ditubuhkan oleh Khoo Siak ditubuhkan oleh Khoo Siak Chew di Sandakan yg memperjuangkan kptgn Chew di Sandakan yg memperjuangkan kptgn kaum pedagang Hakka & Teochew.kaum pedagang Hakka & Teochew.

Di Jesselton pula, Peter Chin menubuhkanDi Jesselton pula, Peter Chin menubuhkan Democratic PartyDemocratic Party utk kptgn peniaga Hokkien & utk kptgn peniaga Hokkien & Hakka.Hakka.

Peringkat awal parti2 Cina berbilang kaum tetapi Peringkat awal parti2 Cina berbilang kaum tetapi menjelang p’raya Maj.Daerah mnjadi parti Cina menjelang p’raya Maj.Daerah mnjadi parti Cina (adanya pgruh MCA dr Semenanjung). Lahir (adanya pgruh MCA dr Semenanjung). Lahir Borneo Utara National Party Borneo Utara National Party (BUNAP) yg (BUNAP) yg kemudiannya mjadi kemudiannya mjadi Sabah Chinese Association Sabah Chinese Association (SCA). Tokoh ptgnya ialah Khoo siak Chew (SCA). Tokoh ptgnya ialah Khoo siak Chew (taukeh terkenal).(taukeh terkenal).

PERTUMBUHAN PARTI POLITIK DI SARAWAKPERTUMBUHAN PARTI POLITIK DI SARAWAK

Parti pertama Parti pertama Sarawak United People’s Party Sarawak United People’s Party (SUPP) yg ditubuhkan pd Jun 1959 di Kuching. (SUPP) yg ditubuhkan pd Jun 1959 di Kuching. SUPP adalah barisan hdpn pergerakan komunis SUPP adalah barisan hdpn pergerakan komunis S’wak. S’wak.

SUPP dipimpin oleh Ong Kee Hui (Pengurus SUPP dipimpin oleh Ong Kee Hui (Pengurus bank) & Stephen Yong & beraliran sosialis wlpun bank) & Stephen Yong & beraliran sosialis wlpun kbykn AJKnya taukeh Cina. SUPP terbuka utk kbykn AJKnya taukeh Cina. SUPP terbuka utk semua bangsa & mempunyai cwgn di seluruh semua bangsa & mempunyai cwgn di seluruh S’wak.S’wak.

Pdgn2 komunis & Dewan Perniagaan Cina Pdgn2 komunis & Dewan Perniagaan Cina mewarnai perkembangan SUPP.mewarnai perkembangan SUPP.

April 1960 – Parti Negara S’wak (PANAS) April 1960 – Parti Negara S’wak (PANAS) ditubuhkan oleh Datuk Bandar Abang Hj. ditubuhkan oleh Datuk Bandar Abang Hj. Mustapha krn org Melayu perlukan parti utk Mustapha krn org Melayu perlukan parti utk menyaingi SUPP.menyaingi SUPP.

PANAS bersifat berbilang kaum. AJKnya trdiri PANAS bersifat berbilang kaum. AJKnya trdiri drp org Cina, Iban & Melayu. drp org Cina, Iban & Melayu.

PANAS mahukan S’wak merdeka melalui PANAS mahukan S’wak merdeka melalui Malaysia agar hak istimewa bumiputera S’wak Malaysia agar hak istimewa bumiputera S’wak trjamin.trjamin.

Mac 1961- org Iban tubuhkan Mac 1961- org Iban tubuhkan Sarawak National Sarawak National Party Party (SNAP) yg dipimpin oleh Stephen Kalong (SNAP) yg dipimpin oleh Stephen Kalong Ningkan (Pmbantu Hospital di Sykt Shell Brunei) Ningkan (Pmbantu Hospital di Sykt Shell Brunei) & mdpt sokongan drp mskt Iban dr Bhg Kedua & & mdpt sokongan drp mskt Iban dr Bhg Kedua & Kelima di S’wak.Kelima di S’wak.

Dis 1961 – org Melayu yg tidak menyokong Dis 1961 – org Melayu yg tidak menyokong PANAS menubuhkan Barisan Jati Rakyat PANAS menubuhkan Barisan Jati Rakyat Sarawak (BARJASA) yg dipimpin oleh Abdul Sarawak (BARJASA) yg dipimpin oleh Abdul Rahman Yakub & Abdul Taib Mahmud. Parti ini Rahman Yakub & Abdul Taib Mahmud. Parti ini disokong oleh org Melayu & Melanau di bhg disokong oleh org Melayu & Melanau di bhg Kedua & Ketiga S’wak.Kedua & Ketiga S’wak.

Julai 1962 – sbhgian org Cina yg tidak brsetuju Julai 1962 – sbhgian org Cina yg tidak brsetuju dgn penubuhan Malaysia & tidak menyokong dgn penubuhan Malaysia & tidak menyokong SUPP menubuhkan SUPP menubuhkan Sarawak Chinese Sarawak Chinese Association Association (SCA) dipimpin oleh Lim Beng Siew (SCA) dipimpin oleh Lim Beng Siew & William Tan, mencontohi peranan MCA di & William Tan, mencontohi peranan MCA di Malaya. SCA adalah parti konservatif Cina & Malaya. SCA adalah parti konservatif Cina & disokong oleh kaum peniaga Cina dr suku disokong oleh kaum peniaga Cina dr suku Foochow & Teochew.Foochow & Teochew.

Ogos 1962- Temenggung Jugah anak Barieng Ogos 1962- Temenggung Jugah anak Barieng (pemimpin Iban dr bhg Ketiga) keluar dr PANAS (pemimpin Iban dr bhg Ketiga) keluar dr PANAS menubuhkan Parti Pesaka Anak Sarawak menubuhkan Parti Pesaka Anak Sarawak (Pesaka) brsama2 4 org pghulu Iban dr bhg (Pesaka) brsama2 4 org pghulu Iban dr bhg Ketiga yg tidak brsetuju dgn org Iban di bhg Ketiga yg tidak brsetuju dgn org Iban di bhg Kedua yg menyokong SNAP.Kedua yg menyokong SNAP.

Perkbgn politik di Sbh & S’wak mnjelang Perkbgn politik di Sbh & S’wak mnjelang penubuhan Malaysia menunjukkan secara tiba2 penubuhan Malaysia menunjukkan secara tiba2 kesedaran politik trcetus di kedua2 negeri itu. kesedaran politik trcetus di kedua2 negeri itu. Kbykn parti politik yg mewakili peribumi akhirnya Kbykn parti politik yg mewakili peribumi akhirnya menyokong penubuhan Malaysia.menyokong penubuhan Malaysia.

USAHA2 MEREALISASIKAN PENUBUHAN USAHA2 MEREALISASIKAN PENUBUHAN MALAYSIAMALAYSIA

Penubuhan JKuasa Perundingan Perpaduan Penubuhan JKuasa Perundingan Perpaduan Malaysia (JPPM).Malaysia (JPPM).

JPPM ditubuhkan di S’pura pd Julai 1961 sbg JPPM ditubuhkan di S’pura pd Julai 1961 sbg usaha memberikan peluang kpd pemimpin dr usaha memberikan peluang kpd pemimpin dr setiap wilayah yg brcantum dlm Malaysia utk setiap wilayah yg brcantum dlm Malaysia utk brmesyuarat tentang perkara2 yg berkaitan dgn brmesyuarat tentang perkara2 yg berkaitan dgn penubuhan Malaysia.penubuhan Malaysia.

Msyuarat pertama di Sabah (Ogos 1961), kedua Msyuarat pertama di Sabah (Ogos 1961), kedua di Kuching (Dis 1961), ketiga di KL (Jan 1962), di Kuching (Dis 1961), ketiga di KL (Jan 1962), akhir di S’pura (Feb 1962).akhir di S’pura (Feb 1962).

Dlm msyrt akhir, JPPM brsetuju utk Dlm msyrt akhir, JPPM brsetuju utk kemukakan memorandum kpd Suruhanjaya kemukakan memorandum kpd Suruhanjaya Cobbold utk meninjau pdgn pnduduk Sabah & Cobbold utk meninjau pdgn pnduduk Sabah & S’wak trhdp gagasan Malaysia.S’wak trhdp gagasan Malaysia.

JPPM juga brsetuju agar prlmbagaan PTM JPPM juga brsetuju agar prlmbagaan PTM 1957 mnjadi asas prlmbagaan Malaysia tetapi 1957 mnjadi asas prlmbagaan Malaysia tetapi beberapa prkara yg brkaitan dgn hak & masa beberapa prkara yg brkaitan dgn hak & masa depan wilaayah Borneo harus ditegaskan dlm depan wilaayah Borneo harus ditegaskan dlm S’jaya Cobbold.S’jaya Cobbold.

Antara prkara yg dipersetujui oleh JPPM:Antara prkara yg dipersetujui oleh JPPM:

1.1. Malaysia hdklah mempunyai satu kerajaan Malaysia hdklah mempunyai satu kerajaan persekutuan yg kuat.persekutuan yg kuat.

2.2. Kjn Prsekutuan brkuasa dlm hbgn luar.Kjn Prsekutuan brkuasa dlm hbgn luar.

3.3. Islam sbg agama rasmi Malaysia.Islam sbg agama rasmi Malaysia.

4.4. Perwakilan dlm parlimen mgambil kira jumlah Perwakilan dlm parlimen mgambil kira jumlah pnduduk & keluasan kawasan.pnduduk & keluasan kawasan.

5.5. Kjn negeri brkuasa menentukan bilangan Kjn negeri brkuasa menentukan bilangan prwakilan dlm parlimen.prwakilan dlm parlimen.

6.6. Layanan yg sama rata trhdp bumiputera Sbh & Layanan yg sama rata trhdp bumiputera Sbh & S’wak dgn org Melayu.S’wak dgn org Melayu.

7.7. Kjn negeri brkuasa dlm bidang imigresen.Kjn negeri brkuasa dlm bidang imigresen. Oleh sbb wakil2 dlm JPPM adalah tokoh2 ptg Oleh sbb wakil2 dlm JPPM adalah tokoh2 ptg

yg mewakili wilayah mereka maka yg mewakili wilayah mereka maka memorandum mereka mendapat sokongan drp memorandum mereka mendapat sokongan drp penduduk yg mereka wakili.penduduk yg mereka wakili.

Suruhanjaya Cobbold.Suruhanjaya Cobbold. S’jaya ini brtujuan utk meninjau pendpt S’jaya ini brtujuan utk meninjau pendpt

pnduduk Sbh & S’wak trhdp penubuhan pnduduk Sbh & S’wak trhdp penubuhan Malaysia. Brasaskn tinjauan tsb, SC diminta Malaysia. Brasaskn tinjauan tsb, SC diminta membuat perakuan tentang bentuk negara membuat perakuan tentang bentuk negara Malaysia.Malaysia.

SC ditubuhkan pd Jan 1962, dipengerusikan SC ditubuhkan pd Jan 1962, dipengerusikan oleh Lord Cobbold (bekas Gabenor Bank oleh Lord Cobbold (bekas Gabenor Bank England), ahli2nya trdiri drp Dato’ Wong Pow England), ahli2nya trdiri drp Dato’ Wong Pow Nee, Mohd Ghazali Shafie, Anthony Abell & Nee, Mohd Ghazali Shafie, Anthony Abell & David Watherston.David Watherston.

SC mulakan tugas Feb-April 1962, brtemu dgn SC mulakan tugas Feb-April 1962, brtemu dgn lbh srp 4000 org pnduduk & menerima lbh lbh srp 4000 org pnduduk & menerima lbh kurang 2000 memorandum. kurang 2000 memorandum.

Julai 1962, SC menyerahkan laporan & Julai 1962, SC menyerahkan laporan & menyarankan agar Sbh & S’wak menyertai menyarankan agar Sbh & S’wak menyertai Malaysia dgn jaminan hak2nya akan dilindungi. Malaysia dgn jaminan hak2nya akan dilindungi. Sebuah Jkuasa Antara Kerajaan (JAK) dibentuk Sebuah Jkuasa Antara Kerajaan (JAK) dibentuk bagi membincangkan isi Perjanjian Malaysia & bagi membincangkan isi Perjanjian Malaysia & Akta Malaysia yg akan memasukkn syarat Akta Malaysia yg akan memasukkn syarat negeri2 yg akan menyertai persekutuan itu.negeri2 yg akan menyertai persekutuan itu.

Sabah kemukakan 20 perkara yg merupakan Sabah kemukakan 20 perkara yg merupakan syarat kemasukan Sbh yg juga mencerminkan syarat kemasukan Sbh yg juga mencerminkan pdgn para pemimpin S’wak.pdgn para pemimpin S’wak.

Pkara2 yg trkandung dlm 20 pkara: soal agama, Pkara2 yg trkandung dlm 20 pkara: soal agama, bahasa, pndidikan, imigrasi, perwakilan dlm kjn bahasa, pndidikan, imigrasi, perwakilan dlm kjn persekutuan & kawalan thdp perkhidmatan persekutuan & kawalan thdp perkhidmatan awam.awam.

Julai 1961- TAR & YDA memujuk Brunei Julai 1961- TAR & YDA memujuk Brunei menyertai Malaysia tetapi sejak awal rakyat menyertai Malaysia tetapi sejak awal rakyat Brunei tidak bersetuju. Satu suruhanjaya Brunei tidak bersetuju. Satu suruhanjaya dibentuk utk menimbangkan cdgn Malaysia di dibentuk utk menimbangkan cdgn Malaysia di Brunei.Brunei.

S’jaya tsb dipengerusikan oleh Menteri Besar S’jaya tsb dipengerusikan oleh Menteri Besar Brunei & anggotanya 2 org Melayu, 1 org Cina Brunei & anggotanya 2 org Melayu, 1 org Cina & 1 org Iban. Hasil tinjauan mrk (kbnykn rakyat & 1 org Iban. Hasil tinjauan mrk (kbnykn rakyat khususnya ahli Parti Rakyat Brunei ) tidak khususnya ahli Parti Rakyat Brunei ) tidak brsetuju dgn penubuhan Malaysia.brsetuju dgn penubuhan Malaysia.

PRB mahukan penubuhan gagasan yg PRB mahukan penubuhan gagasan yg menyatukan wilayah Borneo & mengembalikan menyatukan wilayah Borneo & mengembalikan kegemilangan kesultanan Brunei. PRB kegemilangan kesultanan Brunei. PRB melancarkan pemberontakan pd 8 Dis 1962.melancarkan pemberontakan pd 8 Dis 1962.

Slps pemberontakan tsb, Sultan Brunei Slps pemberontakan tsb, Sultan Brunei mengetuai delegasi ke KL utk berunding dgn mengetuai delegasi ke KL utk berunding dgn PTM, S’pura, Sbh & S’wak. Tetapi apabila PTM, S’pura, Sbh & S’wak. Tetapi apabila Prjanjian Malaysia ditdtangani Brunei tidak ikut Prjanjian Malaysia ditdtangani Brunei tidak ikut serta kerana:serta kerana:

1.1. Hubungan org Malaya yg bekerja di Brunei Hubungan org Malaya yg bekerja di Brunei tidak akrab & lawatan TAR & YDA tidak tidak akrab & lawatan TAR & YDA tidak berjaya mengeratkn hubungan tsb.berjaya mengeratkn hubungan tsb.

2.2. Kelewatan sultan Brunei menerima surat drp Kelewatan sultan Brunei menerima surat drp kabinet PTM sedangkan TAR mengumumkan kabinet PTM sedangkan TAR mengumumkan bhw surat yg menyatakan persetujuan Brunei bhw surat yg menyatakan persetujuan Brunei tlh dihantar.tlh dihantar.

3.3. Brunei enggan menyerahkan hak kwln minyak Brunei enggan menyerahkan hak kwln minyak kpd kjn persekutuan buat selama-lamanya.kpd kjn persekutuan buat selama-lamanya.

4.4. Isu giliran YDA. Sultan Brunei tidak mahu Isu giliran YDA. Sultan Brunei tidak mahu giliran mengikut kekananan, mahu jd YDA slps giliran mengikut kekananan, mahu jd YDA slps YDA yg memerintah 1961-1965 – Tuanku YDA yg memerintah 1961-1965 – Tuanku Syed Putra, Raja Perlis.Syed Putra, Raja Perlis.

Brunei tidak menyertai Malaysia, sebaliknya Brunei tidak menyertai Malaysia, sebaliknya PTM, S’pura, Sbh & S’wak tlh mgisytiharkan PTM, S’pura, Sbh & S’wak tlh mgisytiharkan mnjelang Dis 1962, mrk brsetuju utk mnjelang Dis 1962, mrk brsetuju utk menubuhkan Malaysia pd 31 Ogos 1963.menubuhkan Malaysia pd 31 Ogos 1963.

Tentangan drp Indonesia & Filipina pd awal Tentangan drp Indonesia & Filipina pd awal Ogos, tarikh tsb ditunda pada 16 September Ogos, tarikh tsb ditunda pada 16 September 1963 utk menunggu hasil tinjauan PBB yg 1963 utk menunggu hasil tinjauan PBB yg mengesahkan bhw Malaysia mencerminkan mengesahkan bhw Malaysia mencerminkan kehendak rakyat Sbh & S’wak.kehendak rakyat Sbh & S’wak.