Pengenalan

Esei ini menghuraikan konsep Demokrasi dan tahap Hak Asasi Manusia yang diamalkan

di Malaysia, tahap pertentangan prinsip Demokrasi yang diamalkan dengan hak asasi

manusia, tahap1 kebebasan asasi di Malaysia.

1. Demokrasi berparlimen Malaysia

Semenjak mencapai kemerdekaan, Malaysia telah memilih pemerintahan berlandaskan

demokrasi berparlimen dengan raja berperlembagaan. Yang di-Pertuan Agong ialah ketua

negara Malaysia di mana bidang kuasa baginda ditetapkan oleh perlembagaan dan

undang-undang. Perdana Menteri dan kabinetnya menjalankan kuasa politik atas nama

Yang di-Pertuan Agong. Rakyat pula memilih ahli dewan perwakilan melalui pilihanraya

dan kemenangan majoriti dalam parti politik akan menentukan jawatan Perdana Menteri.

Perlembagaan Persekutuan menjadi garis panduan pemerintahan dan proses pentadbiran.

Malaysia mempunyai sebuah Parlimen, terdiri daripada Dewan Rakyat dan Dewan

Negara. Anggota-anggota Dewan Rakyat dipilih melalui pilihan raya umum untuk

mewakili kawasan pilihanraya masing-masing. Parlimen ini berfungsi membuat undang-

undang atau akta, dan juga mengawasi dan mengawal perbelanjaan awam atau kerajaan.

Ahli Parlimen juga ialah ahli-ahli eksekutif.

Anggota-anggota Dewan Negara dilantik untuk mewakili negeri-negeri serta parti-parti

yang berkuasa di sana, golongan kepentingan (seperti ahli professional, pedagang dan

pemimpin masyarakat dan kebudayaan) dan golongan minoriti tertentu. Pada umumnya

Dewan Negara berperanan lebih kurang sebagai dewan penasihat untuk meluluskan

sahaja keputusan-keputusan yang dibuat oleh Dewan Rakyat. .[1]

2. Pilihanraya Umum

Seperti telah dinyatakan, untuk melantik wakil rakyat ke Dewan Rakyat dan Dewan

Undangan Negeri.[2] maka pilihan raya diadakan. Secara tradisinya ia diadakan antara

1 Dewan Rakyat dikenali sebagai cabinet manakalaDewan Negara juga dikenali sebagai Dewan Senat.2 Dewan Undangan Negeri adalah Dewan Undangan Kerajaan Negeri.

empat hingga2 lima tahun sekali. Wakil rakyat dipilih atas dasar kawasan pilihan raya,

iaitu mengikut cara yang diamalkan di Britain. Seorang wakil rakyat akan terpilih apabila

dia mendapat undi majoriti di kawasan pilihan raya yang ditandingnya. Umpamanya,

pada tahun 1990 dan 1995 parti-parti politik yang bergabung di bawah Barisan Nasional

hanya mempeoleh kira-kira 52 dan 65 peratus undi, tetapi ia tetap dianggap ‘menguasai

majoriti’ melebihi dua pertiga kerusi.[3] Dengan ini, rakyat diberi hak dan kebebasan

memilih wakil-wakil untuk memerintah sama ada di peringkat pusat atau negeri.

3. Doktrin Pengasingan Kuasa

Doktrin pengasingan kuasa ialah pembahagian kuasa kepada tiga badan yang bebas, iaitu

Badan Perundangan (legislature), Badan Kehakiman (judiciary) dan Badan Pengurusan

atau Eksekutif (executive). Biasanya ketiga-tiga badan ini mempunyai peranan mengawal

dan mengimbang (check and balance) dalam pemerintahan.

Badan Kehakiman terdiri daripada Mahkamah Persekutuan, Mahkamah Rayuan,

Mahkamah Tinggi, dan Mahkamah-mahkamah Rendah. Badan tersebut berfungsi untuk

mengadil tindakan-tindakan sivil, mengadili pendakwaan jenayah, mendengar rayuan dari

Mahkamah bawahan, membuat dikri hal ehwal keluarga (perceraian, nafkah dll),

pengurusan pusaka, mengeluar waran tangkap, mentafsir undang-undang dan sebagainya

mengikut Perkara 121-131A Perlembagaan Persekutuan.

Badan Perundangan iaitu Parlimen Malaysia diperuntukkan kuasa membuat undang-

undang mengikut Perkara 44-68, Perlembagaan Persekutuan. Kuasa tersebut terletak

kepada Yang di-Pertuan Agong dan Dewan Negara dan Dewan Rakyat yang membentuk

Parlimen. Badan Eksekutif iaitu Jemaah Menteri membuat keputusan mengenai polisi,

pemeriksaan, penyiasatan, pengeluaran lesen, membuat instrumen perundangan dan

undang-undang kecil, serta membuat pembangunan, dan sebagainya mengikut Perkara 39

– 43C Perlembagaan Persekutuan.

23 Lihat dalam Mohd. Azizuddin Mohd. Sani. 2002. Hak Asasi & Hak Bersuara Menurut

Pandangan Islam dan Barat. Pahang: PTS Publications & Distributor Sdn. Bhd.

Terdapat ciri-ciri saling kebergantungan secara relatif antara ketiga-tiga badan. Yang di-

Pertuan Agong ialah Ketua Negara yang berkuasa dalam Badan Perundangan, Badan

Eksekutif, dan Badan Kehakiman. Kedua, Perdana Menteri dan kabinetnya

melaksanakan fungsi eksekutif di samping menjadi ahli Parlimen yang terlibat dalam

membuat dan menggubal undang-undang. Ciri yang ketiga, Peguam Negara turut diberi

kuasa istimewa oleh parlimen dalam hal-ehwal pemerintahan dan perundangan.

Dalam temuramah bekas Perdana Menteri Tun Mahathir bin Mohamad dengan Cable

News Network (CNN) pada 2 September 1997,(1997:7) beliau banyak menjelaskan

proses demokrasi yang diamalkan oleh Malaysia hanya berkait rapat dengan proses

pilihanraya yang dipratikkan 5 tahun sekali, "Prinsip demokrasi diamalkan di Malaysia.

Ini kerana rakyat yang memilih kerajaan dan kehadiran kami adalah kerana sokongan

rakyat. Jika rakyat tidak menyukai kami, mereka boleh mengetepikan kami. Namun

rakyat telah menunjukkan sokongan kepada kami dalam pelbagai cara dan kami rasakan

ini (sokongan rakyat) adalah bukti demokrasi. Yang nyata ialah sesetengah rakyat tidak

bersentuju (satu ketidakpersetujuan yang minoriti) tidak menunjukkan bahawa kami tidak

demokratik. Kami percaya kepada demokrasi dan kami mengamalkan demokrasi." Maka

jelaslah beliau mempunyai tanggapannya sendiri berkenaan demokrasi yang harus

diamalkan di Malaysia. Bagi beliau Malaysia tidak harus mengamalkan demokrasi seperti

mana yang diamalkan di negara-negara Barat kerana pegangan nilai masyarakat Malaysia

yang berlainan mengenai pentingnya setiap majoriti rakyat mendapat haknya yang terbaik

dan seterusnya menjamin berlakunya kestabilan politik. [4]

4. Isu-isu Pelaksanaan

Salah satu ciri penting Demokrasi iaitu (journal) parlimen sebagai badan perbahasan

semakin merosot. P3arlimen tidak memberikan pertimbangan yang sewajarnya terhadap

cadangan undang-undang yang dikemukakan oleh pihak pembangkang. Prosedur

parlimen memberi kuasa kepada Speaker parlimen untuk menggantung ahli parlimen,

menyekat dari bertanya soalan, menyunting ucapan bertulis ahli sebelum disampaikan,

3 Lihat dalam Mohd. Azizuddin Mohd. Sani. 2002. Hak Asasi & Hak Bersuara Menurut Pandangan Islam dan Barat.4Lihat dalam Jurnal Alexa The Web Information Company.

dan banyak mengehadkan peluang ahli untuk menyoal dan membahaskan dasar-dasar

kerajaan.

Persoalan timbul apabila bentuk demokrasi yang diamalkan di Malaysia dilihat

memberikan kuasa dominan kepada Badan Eksekutif. International Bar Association

(IBA), Centre for the Independence of Fudges and Lawyers of the International

Commission of Furists (CIFL), the Commonwealth Lawyers' Association (CLA), dan

Union Internationale des Avocats (UIA) menghantar suatu misi pada 17 hingga 27 April

1999 untuk menyiasat mengenai kedudukan kebebasan kehakiman di Malaysia.

Keputusan yang diperoleh ialah Perlembagaan Persekutuan membatasi hak-hak yang

penting dan menafikan kajian semula kehakiman tindakan badan eksekutif. Namum

masalah utama yang dihadapi ialah tindakan badan eksekutif yang tidak mengikut

elemen-elemen masyarakat demokratik yang mengikut undang-undang serta menggugat

konsep pengasingan kuasa yang diamalkan. (IBA 2000:74&77) [5]

Isu klip video "Lingam" pada tahun 2007 mendedahkan kepincangan badan kehakiman.

Klip video ini dikatakan mengandungi perbualan telefon antara seorang peguam

terkemuka, Datuk V.K. Lingam dan seorang hakim kanan bagi mengatur perlantikan

hakim-hakim di Malaysia pada 2002. Bekas Perdana Menteri Mahathir, Setiausaha

Agung Tengku Adnan, dan bekas Hakim Negara Eusoff Chin, antaranya yang terlibat

dalam memanipulasikan perlantikan kehakiman dan bersalah dalam mempengarahi

kenaikan pangkat hakim-hakim. Pada 22 Mei, Peguam Negara telah mengumumkan

bahawa pejabatnya akan menyiasat dakwaan-dakwaan tersebut tetapi sehingga hujung

tahun masih tiada kemajuan yang diperolehi daripada siasatan tersebut.

Selain itu, kebebasan sistem Suruhanjaya Pilihanraya telah dipertikaikan apabila

kepincangan berlaku pada pilihanraya 2004 dimana terlalu banyak nama pengundi

hilang, tetapi nama-nama peng4undi yang telah meninggal dunia pula muncul dan

terdapat orang yang mengguna nama tersebut untuk mengundi.

45 Lihat dalam Mohd. Azizuddin Mohd. Sani. 2002. Hak Asasi & Hak Bersuara Menurut Pandangan Islam dan Barat.

5. Perkembangan Kebebasan Asasi di Malaysia

Undang-undang di semua negara demokratik akan menyelitkan peruntukan mengenai hak

asasi manusia bagi rakyatnya. Maka kewujudan hak asasi manusia (Kamal Halili Hassan

1990:3) untuk memberikan dan mengiktirafkan hak seseorang dan menjamin

ketenteraman dan keharmonian masyarakat.

Perlembagaan Persekutuan 1957 ialah prinsip pemerintahan yang menjamin kebebasan

rakyat iaitu Kebebasan Asasi terkandung dalam Bahagian II Perlembagaan Persekutuan

(1999) termasuklah Kebebasan diri dan nyawa (Perkara 5), Larangan Kerja paksa dan

pengabdian (Perkara 6), Perlindungan daripada undang-undang jenayah yang berkuat

kuasa kebelakangan dan perbicaraan berulang (Perkara 7), Kesamarataan di sisi undang-

undang (Perkara 8), Larangan dibuang negeri dan kebebasan bergerak dalam Persekutuan

(Perkara 9), Kebebasan bercakap, berhimpun dan menubuhkan persatuan (Perkara 10),

Kebebasan beragama (Perkara 11), Hak yang sama dalam pelajaran (Perkara 12), dan

Hak ke atas harta (Perkara 13).

Dalam konteks Malaysia, perkembangan hak asasi manusia telah bermula sebelum zaman

menentang penjajahan asing. Islam telah membawa perubahan nilai dan amalan yang

bercorak keislaman yang dilihat mampu mempertingkatkan tahap hak asasi manusia pada

Zaman Kesultanan Melayu Melaka. Selepas Perjanjian Pangkor tahun 1874, British telah

memperkenalkan pemerintahan berasaskan undang-undang atau 'rule of law', sistem

kehakiman dan prinsip hak kebebasan individu, yang mengembangkan idea-idea

demokrasi. Misalnya Perlembagaan Johor 1908 (Pindaan) memperkenalkan beberapa

elemen hak asasi manusia seperti hak mendapatkan perbicaraan (Artikel 1), Kebebasan

kehakiman (Artikel 2), rayuan perbicaraan semula (Artikel 3), pemerintahan Sultan

secara adil dan berasaskan undang-undang (Artikel 4) dan hak mendapat gaji yang

disahkan oleh mahkamah undamg-undamg (Artikel 5). (Cheah Boon Kheng 2001:62).

Selepas menjadi anggota PBB, maka perkara-perkara yang terkandung dalam Piagam

PBB perlu dipatuhi terutamanya melalui Artikel I(3) yang menjelaskan berkenaan hak

asasi manusia. Artikel I(3) menjelaskan, “Untuk mencapai kerjasama antarabangsa dalam

menyelesaikan masalah antarabangsa dari segi ekonomi, sosial, budaya, dan kemanusiaan

dalam mempromosikan dan menggalakkan rasa hormat terhadap hak asasi manusia dan

kebebasan asas bagi semua tanpa membezakan ras, jantina, bahasa, ataupun agama."

(Martin et al 1997:2) Meskipun begitu, Malaysia masih belum menerima pakai resolusi

Deklarasi Sejagat Hak Asasi Manusia 1948 walaupun telah menjadi anggota PBB. (Rais

Yatim 1999:103) [6]

Namun Malaysia mengiktiraf undang-undang antarabangsa berkenaan hak asasi manusia

iaitu Supplementary Convention on the Abolition of Slavery, the Slave Trade, and

Institutions and Practices Similar to Slavery pada 18 November 1957 dan Convention on

the Nationality of Married Women pada 24 Februari 1959 (SUHAKAM 2001b:40). Ini

menjelaskan Malaysia menerima kesejagatan hak asasi manusia pada peringkat awalnya

hanya di atas dasar kepentingan sebuah negara baru yang memerlukan pengiktirafan

dunia. [7]

6. Akta-akta yang bertentangan dengan kebebasan asasi

Beberapa undang-undang atas alasan pemberontakan komunis tahun 1948 iaitu

'Emergency Regulations' yang kemudiannya diambil beberapa peruntukannya menjadi

Internal Security Act (ISA) pada 1960. Manakala 'Sedition Acts', 'Official Secrets Acts'

dan 'Printing Presses and Publications Ordinances' dipinda selepas merdeka lalu

membentuk akta yang sedia ada sekarang iaitu Akta Hasutan 1948, Akta Rahsia Rasmi

(Official Secret Act -OSA) 1972, dan Akta Mesin Cetak dan Penerbitan (AMCP)1984.

Satu akta y5ang membatasi hak asasi manusia telah ditambah selepas merdeka, iaitu Akta

Universiti dan Kolej Universiti (AUKU) 1971.

6.1 Akta Keselamatan Dalam Negeri (ISA)

56 PBB ialah Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu. Matlamat-matlamat utamanya, sebagaimana yang ditetapkan dalam piagam PBB, adalah untuk mengelakkan perulangan pertikaian yang hebat, menegaskan hak asasi manusia yang utama, menjamin rasa hormat akan undang-undang antarabangsa, serta memperbaiki taraf hidup penduduk di seluruh dunia.7 Lihat dalam Mohd. Azizuddin Mohd. Sani. 2002. Hak Asasi & Hak Bersuara Menurut Pandangan Islam dan Barat.

Seseorang tahanan yang di tahan di bawah Akta Keselamatan Dalam Negeri (ISA) akan

ditahan tanpa memerlukan waran tangkap, tanpa perlu di hadapkan ke hadapan majistret

di dalam tempoh 24 jam untuk mendapatkan perintah reman, tidak akan dibicarakan di

mahkamah awam diatas segala pertuduhan dan akan terus ditahan selagi di atas perkenan

Menteri Keselamatan Dalam Negeri.

Semenjak tahun 1960, beribu-ribu orang termasuk ahli kesatuan sekerja, pemimpin

pelajar, aktivis hak buruh, aktivis politik, golongan agama, ahli akademik dan aktivis

badan bukan kerajaan telah ditahan di bawah ISA. Ramai aktivis politik pada masa

dahulunya telah ditahan untuk lebih daripada sedekad. Tahanan ISA berada di Pusat

Tahanan Kamunting. Walaupun kerajaan mungkin melepaskan tahanan tanpa syarat,

tetapi dalam beberapa kes, orang-orang yang dibebaskan perlu untuk membuat

"pengakuan" awam di televisyen dan radio.

P. Uthayak umar, M. Manoharan, R. Kenghadharan, Ganabatirau, dan T. Vasantha

Kumar yang merupakan para6 pemimpin Angkatan Tindakan Hak-hak Hindu

(HINDRAF) masih berada di dalam tahanan ISA pada hujung tahun kerana

menganjurkan bantahan terhadap dakwaan penyisihan kaum India pada tahun 2007.

Walaupun berada di dalam tahanan, Manoharan telah dipilih menjadi Ahli Dewan

Undangan Negeri Selangor. [8]

Polis juga telah menahan Ahli Parlimen Teresa Kok, seorang menteri cabinet kanan

Negeri Selangor dan ahli kanan Parti Tindakan Demokratik, di bawah ISA kerana

“menimbulkan ketegangan dan konflik antara kaum.” Pegawai polis mengatakan bahawa

Kok telah menimbulkan ketegangan agama melalui pengeluaran petisyen untuk

memperlahankan pembesar suara di masjid sewaktu azan; membuat kenyataan bahawa 30

peratus daripada peruntukan kewangan Jabatan Agama Negeri Selangor diberikan kepada

kumpulan-kumpulan agama yang lain; dan membantah terhadap penggunaan Jawi, iaitu

bahasa Melayu yang ditulis di dalam tulisan bahasa Arab pada tanda-tanda jalan.

68 M.Manoharan tidak dibebaskan dari tahanan tetapi beliau ialah Dewan Undangan Negeri bagi Kota Alam Shah.

Perdana Menteri Malaysia Kelima, Abdullah Ahmad Badawi pernah menyatakan"

Undang-undang seperti Internal Security Act tidak mempunyai tempat di Malaysia

moden. Ini adalah hukum yang kejam dan barbar. " Pada tahun 2003 ketika beliau

menjadi Perdana Menteri Namun, Abdullah Ahmad Badawi pula menyatakan ISA ialah

“undang-undang yang diperlukan,” dan berpendapat “Kami tidak pernah

menyalahgunakan ISA”. Semua mereka yang ditahan di bawah ISA terbukti ancaman

kepada masyarakat.” Akan tetapi parti-parti pembangkang percaya itu lebih kepada

ancaman bagi UMNO tetapi bukan ancaman kepada negara. ISA digunakan secara

menyeluruh selama Operasi Lalang tahun 1987 di mana ahli Pembangkang ditahan oleh

kerajaan UMNO melalui penggunaan ISA. Banyak para pemimpin pembangkang yang

ditahan tanpa proses mahkamah, bukti atau alasan. Pelaksanaan terkini ISA adalah

terhadap aktivis Hindu yang termasuk ke dalam kelompok HINDRAF[9] yang

menyuarakan menentang dasar kerajaan yang mengakibatkan orang India Malaysia yang

terpinggir dan tersisihkan daripada pembangunan negara.

6.2 Akta Hasutan

Akta Hasutan di Malaysia ialah undang-undang yang melarang tindakan dianggap

sebagai perbuatan menghasut. Selepas Peristiwa 13 Mei, ketika rusuhan kaum di Kuala

Lumpur mengakibatkan kematian sekurang-kurangnya 200. Jesteru itu kerajaan

perlembagaan meminda akta tersebut untuk memperluaskan lingkup sekatan kebebasan

bercakap. Bawah seksyen 3 (1), kecenderungan m7eghasut adalah niat untuk membawa

kepada kebencian atau penghinaan atau bagi membangkitkan ketidakpuasan terhadap

terhadap Kerajaan, mempromosi perasaan sakit hati dan permusuhan di antara pelbagai

bangsa atau kelas daripada penduduk Malaysia, mempersoalkan segala sesuatu, hak,

status, kedudukan, hak istimewa, kedaulatan atau hak prerogatif yang dibentuk atau

dilindungi oleh peruntukan-peruntukan dalam bahagian III daripada Persekutuan

perlembagaan atau Perkara 152, 153 atau 181 daripada Perlembagaan Persekutuan.

(wikipedia) Pada tahun 2000, Marina Yusoff, seorang bekas Naib Presiden daripada Parti

Keadilan Nasional (Parti Keadilan Nasional) didakwa dengan Akta hasutan kerana telah

79 Hindraf ialah Barisan Bertindak Hak Asasi Hindu merupakan satu kumpulan gabungan daripada 30 organisasi bukan kerajaan yang berusaha menegakkan hak-hak pengekalan masyarakat Hindu dan warisan mereka di dalam masyarakat Malaysia.

membincangkan Peristiwa 13 Mei. Lim Guan Eng, seorang bekas ahli parlimen daripada

DAP, telah juga didapati bersalah atas Akta Hasutan pada tahun 1998 kerana terlibat

dalam kes bekas Ketua Menteri Melaka yang telah didakwa dengan kes pemerkosaan

anak persekolahan. [10]8 Pada tahun 2003, Timbalan Perdana Menteri Abdullah Ahmad

Badawi menyatakan bahawa kerajaan akan bertindak ke atas orang-orang yang

menentang perubahan dasar pendidikan menekankan pengajaran sains dan matematik

dalam Bahasa Inggeris dengan Akta Hasutan. Pada tahun yang sama, publikasi online

Malaysiakini ditutup sementara di bawah undang-undang hasutan selepas menerbitkan

surat mengkritik bahasa melayu dan hak istimewa.

6.3 Akta Rahsia Rasmi

"Akta Rahsia Rasmi (OSA)

OfficialSecret Acts diperkenalkan pada tahun 1972, tujuan utama undang-undang ini

adalah untuk menahan atau mengawal mereka yang mampu menyebabkan aktiviti-aktiviti

yang boleh membawa kemusnahan kepada negara, terutamanya pegawai yang terlibat

dalam urusan luar negara dan urusan ketenteraan.

Akta tersebut disalahgunakan sehingga seseorang pemberita boleh didakwa dibawah

OSA walaupun dia hanya melaporan terdapat bilangan cawan yang wujud dalam pejabat

menteri. Akta yang tidak dikawal ketat ini telah mencabul hak rakyat untuk mengetahui

sesuatu perkara. Selain itu, akta tersebut juga telah disalahgunakan oleh mereka untuk

menyekat pembongkaran sesuatu isu yang berkaitan dengan kepentingan negara dan

menyekat prinsip kebebasan bersuara.

Penyalahgunaan Akta Rahsia Rasmi (OSA) sudah terbukti sejak lama lagi. Sebagai

contoh, kewujudan pelbagai perjanjian yang berat sebelah dalam kontrak di antara

kerajaan dengan pengusaha lebuhraya. Kerajaan dan pihak polis juga telah menyiasat

laman web Malaysia Today dengan akta tersebut. Malaysia Today telah mengemukukan

sepucuk surat dimana surat itu telah membongkarkan kegiatan dan juga maklumat

penjualan tanah di Port Klang Free Zone (PKFZ). Kabinet seharusnya

810 Lim Guan Eng yang telah membela gadis sunti Melayu dibawah umur d kes pemerkosaan anak persekolahan.

mempertimbangkan hak rakyat untuk mengetahui perkara sebenar yang berlaku di PKFZ

walaupun dokumen itu dibuktikan sebagai dokumen kabinet akhirnya.

6.4 Akta Mesin Cetak dan Penerbitan 1984

(Journal) Pihak kerajaan menyekat pihak media melalui Akta Mesin Cetak dan

Penerbitan 1984 yang mewajibkan pihak penerbitan tempatan dan asing memohon permit

daripada kerajaan pada setiap tahun. Akta ini menganggap penerbitan “berita yang

berniat negatif” sebagai satu kesalahan yang boleh dihukum dan memberi kuasa kepada

Menteri Dalam Negeri untuk mengharam atau menyekat sebarang penerbitan yang

dianggap boleh mengancam ketenteraman awam, moral atau keselamatan negara. Akta

ini juga melarang mahkamah daripada membantah penggantungan atau pembatalan

permit penerbitan. Menurut kerajaan, peruntukan ini memastikan bahawa pihak media

tidak akan menyebarkan "berita yang diputarbelit" dan ini perlu untuk menjaga

keharmonian serta menggalakkan kehidupan yang aman di negara berbilang bangsa. Pada

tahun ini, pihak Kementerian terus mengkaji, menapis, dan merampas banyak penerbitan

luar negeri.

6.5 Akta Universiti dan Kolej Universiti

Akta Universiti dan Kolej Universiti (AUKU) telah dikemukakan oleh Allahyarham

Dato’ Hussien Onn (Menteri Pendidikan ketika itu) di Parlimen pada 17 Mac 1971 dan

mula dikuatkuasakan pada 30 April 1971. Tujuannya dikatakan untuk mengadakan

peruntukan bagi penubuhan, penyelenggaraan dan pentadbiran universiti-universiti dan

kolej-kolej universiti awam serta perkara-perkara lain yang berkaitan dengannya.

AUKU telah menyekat kebebasa9n mahasiswa untuk berpersatuan, mengeluarkan

pandangan dan berhimpun. Selain itu, mahasiswa tidak dibenarkan terlibat politik;

samada dalam bentuk keterlibatan langsung atau tidak langsung, simpati, sokongan atau

bantahan. [11]

Akta ini memberi mandat kepada pihak universiti untuk meluluskan persatuan pelajar

dan melarang persatuan-persatuan pelajar dan ahli fakulti daripada melibatkan diri dalam

kegiatan politik. Namum, Parlimen telah meminda akta tersebut untuk membenarkan para

pelajar menjadi ahli organisasi di luar universiti pada bulan Disember 2007.

911 Lihat Wikipedia Bahasa Melayu Ensiklopedia Bebas, akta university dan kolej university.

Kerajaan telah mengumumkan bahawa adalah mustahil untuk akta-kata di atas

dimansuhkan, tetapi pindaan boleh dibuat supaya lebih bersesuaian dengan keadaan

semasa. Antaranya tujuan ia dikekalkan adalah untuk memelihara keharmonian dan

ketenteraman awam di negara ini. Akta ini penting untuk keselamatan pribumi,

keselamatan etnik, keselamatan masyarakat dan keselamatan ekonomi.

7. Batasan hak asasi manusia di Malaysia

7.1 Kebebasan Bersuara

Kebebasan Bersuara berkait rapat dengan Kebebasan Media. Kebebasan bersuara

bermaksud bebas untuk menyuarakan apa sahaja pendapat, samada melalui lisan

mahupun tulisan. Orang ramai juga perlu menjaga sensitiviti terutamanya persoalan hak

istimewa Melayu, kerakyatan jus soli, ketuanan Melayu dan isu-isu keagamaan. Isu-isu

ini amat sensitif dan mudah mencetuskan konflik perkauman. Lantaran itu Kebebasan

media massa dikawal oleh Akta Mesin Cetak dan Penerbitan 1984 untuk mencegah

orangramai dari mempermain-mainkan isu-isu yang dinyatakan tadi. 10

Dari segi Indeks Kebebasan Akhbar 2008 , Malaysia jatuh ke kedudukan 132 daripada

173 negara. Penilaian ini diberikan oleh Wartawan Tanpa Sempadan (RSF) yang

berpangkalan di Paris, Perancis. [11] Menurut kerajaan, sekatan yang dikenakan terhadap

pihak media bertujuan memelihara keselamatan negara, ketenteraman awam, dan

hubungan baik dengan negara-negara lain.

Stesen-stesen televisyen juga menapis siaran masing-masing selaras dengan garis

panduan kerajaan. Kerajaan telah menyekat atau mengharamkan beberapa buah akhbar

dan majalah asing, iaitu akhbar Tamil Makkal Osai, Mingguan Kristian The Herald,

Malaysia Nanban, Guangming D11aily, Watan, Mingguan Bumi, Harakah, dan

sebagainya.

Kerajaan mempunyai “senarai hitam” yang menyenaraikan nama-nama penghibur, ahli-

ahli politik, dan para pemimpin agama tempatan dan luar negara yang tidak dibenarkan

muncul dalam siaran televisyen atau radio. Pihak kerajaan juga akan menyekat komen

1011 Lihat Wikipedia Bahasa Melayu, Kebebasan akhbar.11 Lihat jurnal Alexa The Web Information Company

atau penerbitan, termasuk buku, jika dianggap boleh menjejaskan keharmonian antara

kaum atau agama.

Walaupun tiada sekatan yang dikenakan terhadap capaian Internet oleh kerajaan, namun

pada tahun ini pihak kerajaan telah menghalang capaian kepada beberapa buah laman

web dan menahan beberapa pemblog terkemuka kerana menerbitkan komen-komen yang

mengkritik kerajaan. Akta Hasutan telah menyebabkan berlakunya penapisan sendiri oleh

beberapa sumber kandungan Internet tempatan seperti penulis blog, penyedia berita

Internet, dan para aktivis NGO. Akta Komunikasi dan Multimedia mensyaratkan supaya

penyedia khidmat Internet dan rangkaian tertentu mendapatkan lesen. Akta ini

membenarkan hukuman dikenakan terhadap pemilik sesebuah laman web atau blog

kerana membenarkan penerbitan kandungan yang bersifat perkauman, keagamaan atau

politik yang dianggap oleh mahkamah sebagai fitnah. [11]

Selain itu, Parti Perikatan yang memerintah juga mengawal sebahagian besar saham

dalam dua daripada tiga buah akhbar utama bahasa Inggeris dan kesemua akhbar bahasa

Melayu. Ahli-ahli perniagaan yang mempunyai hubungan rapat dengan kerajaan serta

parti-parti yang memerintah memiliki akhbar bahasa Inggeris yang ketiga paling utama

dan keempat-empat akhbar bahasa Cina. Wartawan-wartawan kerap ditahan, diganggu,

dan ditakut-takutkan atas liputan yang dilaporkan. Misalnya, Tan Hoon Cheng, seorang

wartawan akhbar bahasa Cina, Sin Chew, telah ditahan kerana melaporkan ucapan yang

disampaikan oleh Ahmad Ismail, seorang pemimpin parti UMNO tempatan. Dalam

ucapan tersebut, beliau telah menyifatkan orang Cina di Malaysia sebagai “setinggan”

dan “pendatang.” Reaksi rakyat, termasuk ugutan Persatuan Cina Malaysia (MCA) untuk

keluar daripada Barisan Nasional, telah memaksa pihak kerajaan untuk membebaskannya

dalam tempoh 18 jam selepas penahanannya.

Pihak kerajaan terus menapis media dengan mengawal kandungan berita, mengenakan

pembaharuan tahunan bagi permit-permit penerbitan, dan mengehadkan edaran

penerbitan kepada ahli-ahli organisasi sahaja. Pihak-pihak pencetak biasanya enggan

mencetak sebarang penerbitan yang mengandungi unsur kritik terhadap kerajaan kerana

takut dikenakan tindakan balas.

7.2 Kebebasan Berhimpun Secara Aman dan Kebebasan Berpersatuan

Ordinan Ketenteraman Awam boleh mengehadkan perhimpunan awam yang boleh

menggugat keselamatan dan ketenteraman awam, manakala Akta Polis mewajibkan

permit polis diperolehi sebelum perhimpunan awam dirancang kecuali para pekerja yang

berpiket. Kedua-dua undang-undang ini telah menyekat kebebasan berhimpun.

Pada 9 November 2007, pihak polis telah menahan 23 individu semasa perhimpunan

yang diadakan untuk memperingati ulang tahun pertama bantahan HINDRAF 2007

kerana kumpulan tersebut tidak mendapatkan permit. Pada hujung tahun, kes-kes untuk

31 orang penunjuk perasaan HINDRAF, sembilan orang yang ditahan kerana menyertai

perhimpunan Hari Hak Asasi Manusia 2007.

Mengenai Kebebasan Berpersatuan pula, organisasi masyarakat sivil dan hak asasi

manusia menyatakan bahawa mereka sukar mendapatkan pengiktirafan sebagai badan

NGO daripada pihak kerajaan. Oleh itu, sesetengah NGO didaftarkan sebagai syarikat

dan keadaan ini telah menimbulkan masalah undang-undang serta birokrasi dari segi

pungutan derma bagi membiayai aktiviti organisasi. Kesannya, NGO di negara Malaysia

tidak dapat memainkan peranan sepenuhnya dalam mempertahankan kepentingan

masyarakat.

7.3 Kebebasan Beragama

Orang bukan Islam yang membentuk kira-kira 40 peratus daripada jumlah penduduk

Malaysia dan terdiri daripada penganut agama-agama Buddha, Kristian, Hindu dan Sikh,

bebas mengamalkan kepercayaan agama masing12-masing. Pihak kerajaan umumnya

menghormati hak untuk beribadat golongan bukan Islam asalkan kontrak sosial[`12] tidak

dipersoalkan. Seperti contoh, undang-undang melarang keras orang bukan Islam daripada

berdakwah kepada orang Islam. Namun demikian, tindakan berdakwah kepada orang

yang bukan Islam tidak pula dikenakan sebarang halangan.

12 Kontrak sosial di Malaysia merujuk kepada perjanjian oleh bapa-bapa kemerdekaan mengenai kedudukan bumiputera.

Namum begitu, menurut Majlis Perundingan bagi Penganut-penganut Agama Buddha,

Kristian, Hindu, Sikh dan Taoisme Malaysia, pihak kerajaan masih menyekat

permohonan visa paderi dari luar negara yang berumur kurang daripada 40 tahun.

Kerajaan juga telah menyekat penyebaran kitab-kitab Injil, pita-pita agama Kristian, dan

bahan cetak lain yang telah diterjemahkan kepada bahasa Melayu serta mensyaratkan

bahawa amaran “Bukan Untuk Orang Islam” perlu dicetak pada semua bahan terbitan

bahasa Melayu tersebut. Agama yang lain kecuali agama rasmi dilihat manghadapi lebih

banyak halangan dalm menuntut kepentingan agama masing-masing.

8. Sejauh mana demokrasi dan hak asasi manusia bertentangan

Melalui peruntukan 73(1) ISA 1960, seseorang pegawai polis itu mempunyai hak melalui

kuasa yang diwakilkan oleh Menteri Keselamatan Dalam Negeri kepadanya untuk

menahan seseorang suspek tanpa sebarang waran sedangkan di dalam Perlembagaan

Persekutuan menolak penahanan tanpa sebab seseorang warganegara. Peruntukan ISA

untuk menahan seseorang suspek dalam jangka masa yang panjang juga bercanggah

dengan larangan dibuang negeri dan kebebasan bergerak dalam Persekutuan (Perkara 9).

(Journal) AUKU dan Akta Mesin Cetak dan Penerbitan 1984 telah menjadi halangan

kepada warganegara dalam menyuarakan pandangan secara bebas walaupun Artikel 10

Perlembagaan Persekutuan menggariskan bahawa hak kebebasan bersuara adalah hak

kepada mana-mana individu yang sah sebagai warganegara Malaysia. (AUKU : PINDA

ATAU MANSUH?)

Perlembagaan Persekutuan juga menyatakan bahawa semua rakyat mempunyai “hak

untuk berhimpun secara aman tanpa senjata”, namun kerajaan telah mengenakan sekatan

terhadap hak ini melalui penggunaan Ordinan Ketenteraman Awam dan Akta Polis.

Bahagian Perlembagaan Persekutuan yang bercanggah dengan kelima-lima akta tersebut

telah menonjolkan kelemahan sistem pemerintahan Malaysia. Perkara 4 Perlembagaan

Persekutuan telah menyatakan bahawa Perlembagaan ini adalah undang-undang tertinggi

(supreme law) di Malaysia dan mana-mana undang-undang yang bercanggah dengan

Perlembagaan ini akan terbatal setakat mana yang bercanggah. Maka jelas bahawa

percanggahan yang berlaku ini boleh menyebabkan peruntukan tersebut dibatalkan tetapi

akta-akta yang bertentangan masih dikekalkan pihak pemerintah. (AUKU : PINDA

ATAU MANSUH?)

9. Pembentukan Suruhajaya Hak Asasi Manusia

PBB telah menghantar Pelapor Khasnya (Special Rapporteur) ke Malaysia menyiasat

tuduhan pencabulan hak kebebasan bersuara dan mengeluarkan pendapat pada 20 hingga

24 Oktober 1998. Hasil laporan tersebut menunjukkan hak kebebasan bersuara dan

mengeluarkan pendapat adalah terbatas daripada segi kewujudan akta-akta ISA, Akta

Hasutan, dan AMCP; kawalan pemilikan media arus perdana dan memperoleh maklumat

mengenai parti pembangkang di media elektronik oleh parti pemerintah, menghukum

wartawan asing dan menghalang pengedaran media elektronik asing; menghalang rakyat

memperoleh maklumat yang berupa pandangan dan pendapat kritikal kepada kerajaan;

serta memperlihatkan usaha campur tangan kerajaan ke atas badan kehakiman.

(Commission on Human Rights 1998:7-8)

Sehubungan dengan itu, kerajaan telah merangka Akta Suruhanjaya Hak Asasi Manusia

yang telah diluluskan oleh Parlimen pada 9 September 1999. Walau bagaimanapun, akta

ini hanya berkuatkuasa pada 20 April 2000. Tujuan penggubalan Akta Suruhanjaya Hak

Asasi Mauusia 1999 adalah untuk mengadakan peruntukan bagi penubuhan Suruhanjaya

Hak Asasi Manusia Malaysia (SUHAKAM). Akta ini memperuntuk dan menjelaskan

kuasa dan fungsi SUHAKAM sebagai sebuah suruhanjaya bebas, untuk menberi

pendidikan dan perlindungan di samping memajukan hak asasi manusia di Malaysia.

Fungsi SUHAKAM adalah untuk menangani salah laku dan pencabulan terhadap hak

asasi di samping menyediakan pendidikan bagi memupuk kesedaran kepada masyarakat

mengenai kepentingan untuk memahami dan menghormati hak tersebut. SUHAKAM

juga berfungsi untuk menasihati dan membantu kerajaan dalam merangka dan

merumuskan perundangan, arahan dan tatacara pentadbiran berhubung dengan hak asasi

manusia di samping mengesyorkan sebarang Iangkah-langkah yang perlu diambil. Dalam

menjalankan fungsi dan kuasa yang diberikan oleh Akta, Suruhanjaya turut diminta

mengemukakan laporan tahunan kepada Parlimen mengenai aktiviti sepanjang tahun

termasuk aduan yang diterirna, saranan dan cadangan yang dibuat serta tindakan yang

telah diambil.

Sebagai sebuah negara yang mempunyai Masyarakat majmuk , Malaysia memberi

penekanan terhadap prinsip melindungi hak umum berbanding dengan hak individu.

Harlida Abdul Wahab dan Asiah Bidin, pensyarah Universiti Utara Malaysia

berpendapat bahawa SUHAKAM hanya mampu berfungsi dengan berkesan sekiranya

kuasa yang komprehensif diberikan, kuasa yang diperuntukkan kepada SUHAKAM

sementara ini adalah terhad.

Keadaan tersebut boleh dilihat pada 20 Ogos 2001, Suruhanjaya Hak Asasi Manusia

Malaysia (SUHAKAM) mengeluarkan laporan rasminya mengenai perhimpunan 100,000

rakyat yang dianjurkan oleh pihak pembangkang di Lebuh Raya Kesas dan Jalan Kebun

pada 5 November 2000. Hasil laporan SUHAKAM merumuskan pihak polis

bertanggungjawab pada beberapa pencabulan hak asasi manusia ketika perhimpunan

tersebut yang melibatkan cara penafian permit dn cara pengendalian kepada pihak yang

berdemokrasi di Lebuh Raya Kesas tersebut sehingga melibatkan kecederaan dan

kerosakan harta benda (SUHAKAM 2001a). Pada keesokan harinya iaitu 21 Ogos 2001,

Perdana Menteri Malaysia pada waktu tersebut mengkritik SUHAKAM dan menganggap

laporan tersebut berat sebelah dan dipengaruhi pemikiran barat tetapi bukan kepentingan

negara. (Berita Harian 2001a:1) [13]

Penubuhan SUHAKAM waktu itu  menyatakan penubuhan SUHAKAM adalah

berlandaskan Bahagian II Perlembagaan Persekutuan dan juga Deklarasi Sejagat Hak

Asasi Manusia terutamanya dalam usaha menjamin manusia berhak mendapat maklumat

yang tepat, benar, dan lengkap mengenai hak a13sasi manusia (Memo 2001:26). Ini

menunjukkan SUHAKAM wajip mengamal nilai dan hak sejagat yang terkandung dalam

deklarasi tersebut tetapi telah dikatakan menampilkan nilai-nilai Barat oleh kerajaan

Malaysia.

Rumusan

13 Lihat jurnal Akta 597: Satu perkembangan Hak Asasi Manusia di Malaysia.

Semenjak mencapai kemerdekaan, Malaysia telah memilih pemerintahan berlandaskan

demokrasi berparlimen dengan raja berperlembagaan. Seperti telah dinyatakan, untuk

melantik wakil rakyat ke Dewan Rakyat dan Dewan Undangan Negeri maka pilihan raya

diadakan.Doktrin pengasingan kuasa telah membahagikan kuasa kepada tiga badan yang

bebas, iaitu Badan Perundangan (legislature), Badan Kehakiman (judiciary) dan Badan

Pengurusan atau Eksekutif (executive) yang saling mengawal dan mengimbang.

Malangnya,sistem demokrasi Malaysia semakin merosot disebabkan sikap ahli Parlimen,

penyalahgunaan kuasa oleh badan eksekutif, dan kepincangan badan kehakiman.

Kebebasan Asasi di Malaysia disekat oleh lima akta iaitu Akta Keselamatan Dalam

Negeri 1960,Akta Hasutan 1948, Akta Rahsia Rasmi 1972, dan Akta Mesin Cetak dan

Penerbitan 1984, danAkta Universiti dan Kolej Universiti (AUKU) 1971. Kebebasan

Bersuara, kebebasan berhimpun, dan kebebasan bersuara terbatas. Keadaan ini

menimbulkan persoalan kerana pelaksanaan akta-akta tersebut mengehadkan kebebasan

adalah bercanggah dengan Perlembagaan Persekutuan.

SUHA14KAM yang ditubuh hasil daripada laporan anatarabangasa terhadap tahap hak

asasi di Malaysia tetapi tidak mempunyai kuasa yang cukup untuk berfungsi.

Kesimpulan

Apabila melibatkan soal sesebuah negara, maka hak asasi manusia perlu berhadapan

dengan konteks tempatan dan keperluan yang berbeza dalam mengimplementasi hak

asasi manusia. Ini jelas kerana sekiranya Malaysia memensuhkan kelima-lima akta

tersebut dan menerima hak asasi manusia sejagat maka beberapa perkara-perkara sensitif

perlu diselesaikan terlebih dahulu seperti hak istimewa orang Melayu, kebebasan

beragama, sentimen perkauman. Namum isu-isu ini dilihat agak sukar dan mustahil

diselesaikan pada masa terdekat ini. Ianya memerlukan suatu tempoh masa yang lama

dan memerlukan sikap toleransi yang tinggi di antara kaum dan agama bagi

menghapuskan isu-isu sensitif ini. Oleh kerana kedudukan sebeginilah yang

menyebabkan hak asasi manusia yang bersesuaian dengan norma tempatan menjadi

14 Lihat Jurnal Akta 597: Satu perkembangan Hak Asasi Manusia di Malaysia.

pilihan Malaysia. Sekurang-kurangnya ia menjamin kemakmuran ekonomi dan

pembangunan yang berterusan di Malaysia. Namum begitu, peruntukan-peruntukan akta

tersebut perlu ditinjau, dipinda atau dibatalkan mana yang patut supaya kuasa yang diberi

kepada badan pelaksana tidak bertindak keterlaluan sehingga kebebasan yang patut

dinikmati disekat sepenuhnya.

Bibliografi

Mohd. Azizuddin Mohd. Sani. 2002. Hak Asasi & Hak Bersuara Menurut Pandangan

Islam dan Barat. Pahang: PTS Publications & Distributor Sdn. Bhd.

Mohamed Anwar Omar Din. 2004. Dinamika Bangsa Melayu – Menongkah Arus

Globalisasi.

Syed Husin Ali. Demokrasi di Malaysia: Satu Pendidikan Asas Mengenainya.

Harlida Abdul Wahab dan Asiah Bidin. 2001. Akta 597: Satu perkembangan Hak Asasi

Manusia di Malaysia. http://www.psb1.uum.edu.my/lpBin21/emaj.dll/Infobase5/%40o

%40/25?f=templates&fn=document-frame.htm&ct=application%2Fpdf&2.0

Wikipedia Bahasa Melayu. 2010. Hak Asasi Manusia. 5 Mac.

http://ms.wikipedia.org/wiki/Hak_asasi_manusia (3 Mac 2010).

MySpace Blog. Ketua menteri P.Pinang di penjara: Lim Guan Eng dipenjara kerana membela gadis sunti melayu. March 19, 2008 http://blogs.myspace.com/index.cfm?fuseaction=blog.view&friendId=315420802&blogId=368220013

Wikipedia Bahasa Melayu. Operasi Lalanghttp://ms.wikipedia.org/wiki/Operasi_Lalang

Wikipedia Bahasa Melayu. Isu Klip Video Lingamhttp://ms.wikipedia.org/wiki/Klip_video_Lingam Klip video Lingam

Berita Harian, Jawatankuasa kaji ISA rujuk negara lain 20 Oktober 2009.

http://www.isuhot.com/modules.php?name=Forums&file=viewtopic&t=3267

Malaysia Kini, Syarat jika mahu kebebasan akhbar...

http://www.malaysiakini.com/news/81682

Alexa The Web Information Company. Journal

http://usembassymalaysia.org.my/bnet/hrrpt2008_bm.pdf

Ummah Online. Sheikhryz, I.S.A: Penghakisan Hak Asasi Manusia

http://www.ummahonline.com/?p=536

Laman Rasmi Jabatan Penerangan, Akta Keselamatan Dalam Negeri (ISA) Dikekalkan

Demi Menjamin Kesejahteraan Negara

http://pmr.penerangan.gov.my/index.php?option=com_content&amp

%3Bview=article&amp%3Bid=4300:akta-keselamatan-dalam-negeri-isa-dikekalkan-

demi-menjamin-kesejahteraa

Wikipedia Bahasa Melayu. Internal Security Acthttp://en.wikipedia.org/wiki/Internal_Security_Act_(Malaysia)

Wordpress Blog. Demokrasi di Malaysia boleh dijustifikasikan.

http://mindapengarang.wordpress.com/2009/06/10/demokrasi-di-malaysia-boleh-

dijustifikasikan/

Wikipedia the free encyclopedia Sedition Act (Malaysia)

http://en.wikipedia.org/wiki/Sedition_Act_(Malaysia)

Apa Itu Akta Rahsia Rasmi (OSA), gomalaysian, September 25

http://utaraonline.net/v3/modules.php?name=News&file=article&sid=2640

AUKU : PINDA ATAU MANSUH?, PAS Johor, 27 December 2008 20:38

http://johor.pas.org.my/index.php?option=com_content&view=article&id=55:auku-

pinda-atau-mansuh-&catid=40:dari-meja-peguam&Itemid=57