ciri-ciri buku cerita yang terdapat di dalam bilik darjah prasekolahi-ciri buku cerita yang terdapat...

Konvensyen Pendidikan Nasional (KONPEN )

Di Universiti Pendidikan Sultan Idris 2-4 Jun 2008

2008

[email protected]. 1

Tajuk: Ciri-ciri Buku Cerita yang Terdapat di dalam Bilik Darjah Prasekolah

Pn Zainiah Mohamed Isa dan Pn Norila Md Salleh

Abstrak

Kesesuaian bahan bacaan memainkan peranan penting dalam proses pembacaan kanak-kanak.

Antara faktor yang menyumbang kepada tahap membaca yang rendah dalam kalangan murid

adalah bahan bacaan yang tidak menarik dan buku yang tidak sesuai. Oleh kerana bahan bacaan

yang sesuaian adalah penting maka kajian tinjauan ini bertujuan untuk melihat ciri-ciri buku

cerita dari segi jenis cerita, kategori buku, watak utama, latar cerita, jenis warna, saiz ilustrasi,

jenis gambar ilustrasi, saiz huruf dan saiz buku yang terdapat di dalam bilik darjah prasekolah.

Bagi tujuan kajian sebanyak 417 buah buku telah dianalisis. Dapatan kajian mendapati

kebanyakan buku cerita adalah tentang binatang (34.1%) dan tentang kehidupan harian kanak-

kanak (30.9%). Majoriti buku cerita mempunyai warna terang, ilustrasi satu muka surat penuh,

menggunakan saiz huruf besar dan buku menggunakan saiz yang kecil (1/2 A4). Jumlah muka

surat adalah tidak sesuai untuk pembaca baru tetapi sesuai untuk pembaca awal dan maju.Dari

segi jumlah ayat di dapati buku pembaca baru adalah sesuai jumlah ayatnya, berbanding dengan

pembaca awal dan maju.Bagi jumlah perkataan bagi setiap ayat pula, tahap pembaca baru dan

pembaca awal adalah tidak bersesuaian berbanding dengan tahap pembaca maju. Dari segi

panduan penekaan menerusi gambar majoritinya adalah sesuai.

1. Pendahuluan

Literasi membaca dalam kalangan rakyat menjadi salah satu agenda penting negara Malaysia

sejak merdeka. Penekanan akan pentingnya literasi membaca sangat jelas apabila penguasaan

kemahiran membaca menjadi salah satu penekanan dalam pelaksanaan kurikulum di peringkat

sekolah rendah di samping kemahiran menulis dan mengira. Frank Small & Associates (1996)

telah menjalankan kajian untuk Perpustakaan Negara untuk melihat kadar literasi membaca

rakyat Malaysia. Kajian Frank Small & Associates (1996) telah melibatkan 4,034 responden yang

terdiri daripada kanak-kanak berumur 5 hingga 9 tahun yang mengkaji tabiat membaca mengikut

lokasi, jenis bahan bacaan, bahasa bacaan, kumpulan umur dan kekerapan membaca. Hasil

dapatan kajian menunjukkan hanya 56% kanak-kanak berumur 5-9 tahun mengamalkan budaya

membaca manakala bagi kumpulan umur 7-9 tahun 96% boleh membaca tetapi hanya 73% sahaja

mengamalkan budaya membaca.

Bahagian Teknologi Pendidikan (BTP, 1997), Kementerian Pelajaran Malaysia telah

menjalankan satu kajian kes tentang minat membaca dalam kalangan murid sekolah rendah pada

tahun 1997. Kajian Bahagian Teknologi Pendidikan (BTP, 1997) menunjukkan bahawa tahap

membaca dalam kalangan murid sangat rendah. Faktor-faktor akan rendahnya tahap membaca

dalam kalangan murid adalah bahan bacaan tidak menarik, buku yang tidak mencukupi, murid

tidak mahir membaca, murid tidak mampu membeli buku, buku tidak sesuai, murid tidak

berpeluang ke Pusat Sumber, membaca dianggap membosankan dan tidak berminat membaca

sejak kecil.

Bagi mengatasi masalah tahap membaca yang sangat rendah dalam kalangan murid,

usaha telah dilakukan oleh Kementerian Pelajaran Malaysia untuk memupuk minat membaca

sejak kanak-kanak dan remaja di bangku sekolah lagi. Program Nadi Ilmu Amalan Membaca

(NILAM) telah dilancarkan pada tahun 2000. Program NILAM bertujuan menggalakkan

pembacaan dalam kalangan murid sekolah rendah dan pelajar sekolah menengah. Berdasarkan

Laporan Pencapaian Pelaksanaan Program NILAM Kebangsaan 2003, dilaporkan status

penglibatan murid sekolah rendah dalam program NILAM ialah 65.1% (1,934,280) daripada

keseluruhan enrolmen murid sekolah rendah. Daripada peratusan itu, hanya 25% (483,710) murid



2008


mendapat pengiktirafan NILAM Tahap Jauhari. Bagi tahap Rakan Pembaca, penglibatan murid

sekolah rendah ialah 36.3% (1,189,992) dan pencapaian murid pada tahap Rakan Pembaca hanya

12% (130,467). Laporan NILAM (2004) pula menunjukkan jumlah buku yang dibaca oleh murid-

murid sekolah rendah dan menengah masih sedikit walaupun setelah berada selama empat hingga

enam tahun di sekolah. Jumlah bacaan mereka berada pada kategori terendah berbanding tahap

pembacaan yang ditetapkan oleh Program NILAM. Mengenai bahan bacaan pula, laporan

menyatakan bahawa bahan yang disediakan agak mencukupi dan sesuai.

Oleh itu, dapat dirumuskan minat kanak-kanak terhadap pembacaan adalah amat

membimbangkan. Maka, usaha-usaha bagi mempertingkatkan minat kanak-kanak terhadap

pembacaan perlu dilakukan dan menyediakan buku yang bersesuaian adalah salah satu langkah

penting yang perlu dilaksanakan secepat mungkin.

1.1 Pernyataan Masalah

Berdasarkan kajian Bahagian Teknologi Pendidikan (BTP, 1997) antara faktor yang

menyumbang kepada tahap membaca yang rendah dalam kalangan murid adalah bahan bacaan

tidak menarik dan buku yang tidak sesuai. Oleh itu pengkaji ingin melihat apakah ciri-ciri buku-

buku yang terdapat di prasekolah.

1.2 Objektif Kajian

Secara umumnya matlamat kajian ini adalah untuk melihat apakah ciri-ciri buku cerita yang

terdapat di dalam bilik darjah prasekolah.

Oleh itu objektif khusus kajian ini ialah:

1.2.1 Melihat ciri-ciri buku cerita dari segi jenis cerita, kategori buku, watak utama, latar cerita, jenis warna, saiz ilustrasi, jenis gambar ilustrasi, saiz huruf dan saiz buku yang terdapat

di dalam bilik darjah.

1.3 Persoalan Kajian

Kajian ini dijalankan untuk menjawab persoalan apakah ciri-ciri buku cerita yang terdapat di

dalam bilik darjah dari segi :

1.3.1 jenis cerita

1.3.2 kategori buku

1.3.3 watak utama

1.3.4 latar cerita

1.3.5 jenis warna

1.3.6 saiz ilustrasi

1.3.7 jenis gambar ilustrasi

1.3.8 saiz huruf

1.3 9 saiz buku

1.4 Kepentingan Kajian

Kajian ini memberi maklumat kepada guru-guru prasekolah, penulis dan penerbit buku, mengenai

status buku cerita yang terdapat di dalam bilik darjah prasekolah. Dapatan kajian juga dapat

membantu guru, penulis dan penerbit serta ibu bapa agar lebih serius dan teliti dalam

menyediakan bahan bacaan yang sesuai bagi merangsang proses membaca di peringkat awal

kanak-kanak.

1.5 Batasan kajian Kajian ini hanya meliputi sebanyak 417 buah buku cerita kanak-kanak yangdipilih secara rawak

untuk dianalisa oleh pelajar-pelajar Program Pendidikan Awal Kanak-kanak. Berkemungkinan

terdapat banyak lagi buku cerita di prasekolah lain yang tidak didatangi oleh pelajar-pelajar yang



2008


menjalani ROS. Oleh itu hasil keputusan kajian tidak merujuk kepada kesemua buku cerita yang

terdapat di setiap prasekolah di Malaysia, sebaliknya hanya terbatas kepada 417 buah buku cerita

yang telah dianalisa.. Satu kajian yang lebih menyeluruh dan terperinci bagi melihat keputusan

yang boleh merujuk kepada buku-buku cerita kanak-kanak prasekolah yang terdapat di pasaran

perlu dijalankan pada masa akan datang.

2. Tinjauan Literatur Tinjauan literatur akan menfokus kepada kajian atau penulisan mengenai ciri-ciri buku kanak-

kanak dan juga mengenai pemeringkatan buku cerita menurut teori emergent literasi.

2.1 Ciri-ciri buku cerita kanak-kanak

Clay (1967) adalah pembuka jalan yang melihat pembacaan dan penulisan kanak-kanak

dalam konteks kajian pemerolehan bahasa (Teale & Sulzby, 1986). Pada tahun 1967, Clay telah

menjalankan penyelidikan The reading behavior of five-year-old children: A Research Report yang juga merupakan desertasi kedoktoran beliau. Dapatan utama kajian Clay (1967)

menerangkan kanak-kanak secara beransur-ansur belajar untuk mengkoordinasikan isi, sintaksis

dan panduan visual sebagai cara untuk membaca. Beliau menyarankan supaya kanak-kanak

didedahkan dengan pelbagai teks kerana dikhuatiri jika kanak-kanak tidak didedahkan dengan

teks sejak awal lagi maka asas pengetahuan kanak-kanak ini akan terjejas. Menurut Marohaini Yusoff (1999), terdapat banyak faktor yang mempengaruhi

kebolehbacaan bahan bercetak. Antaranya termasuklah perbendaharaan kata, pembentukan ayat

atau jenis ayat dan panjang pendek ayat serta perkataan. Penggunaan konsep-konsep, saiz dan

stail cetakan, penggunaan dan penyusunan idea atau isu minat pembaca dan pengetahuan latar

pembaca menjadi faktor penting. Penggunaan bahan grafik seperti carta, gambar, graf, jadual, dan

rajah juga dapat membantu kefahaman membaca.

Menurut Abdul Aziz (2000), bahan-bahan bacaan yang disediakan untuk muridmurid terutama pada tahap mula membaca hendaklah beraneka jenis dan menepati minat murid-murid

untuk membacanya. Bahasa yang digunakan hendaklah sesuai dan mudah difahami supaya

murid-murid berasa seronok membacanya dan seterusnya sentiasa ingin membaca. Tulisan perlu

bersaiz besar bagi memudahkan dan menarik minat kanak-kanak membaca. Bahan bacaan juga

perlulah disertakan dengan ilustrasi yang menarik, gambar berwarna dan sekiranya lukisan

hendaklah gambar-gambar itu kelihatan hidup supaya dapat menarik dan memikat hati kanak-

kanak.

Perpustakaan Negara juga telah menjalankan kajian tentang jenis bahan bacaan yang

disukai oleh kanak-kanak dan kriteria dalam memilih buku oleh kanak-kanak. Kajian oleh

Perpustakaan Negara (1998) mendapati antara jenis bahan bacaan yang disukai oleh kanak-kanak

ialah 52% buku pengetahuan, 49% buku cerita, 15% buku berkaitan dengan hobi dan 11% lain-

lain bukan fiksyen. Bagi kriteria-kriteria yang penting dalam memilih buku oleh kanak-kanak

pula peratusan tertinggi ialah buku yang mempunyai gambar (24%); kedua, buku berbentuk cerita

dan cerita dongeng (15%) dan ketiga, buku yang mudah difahami (11%).

Dalam kajian yang dijalankan ini, tumpuan akan diberikan kepada kategori buku, watak

utama, latar cerita, warna, ilustrasi, jenis gambar ilustrasi, saiz huruf dan saiz buku. Ini kerana

kanak-kanak sepatutnya mendapat bahan bacaan yang bersesuaian dengan tahap bacaan mereka

(Fountas & Pinnell, 1996).

Tahap Buku Cerita Mary Clay (1982) telah membahagikan pembaca kepada tiga tahap iaitu Tahap 1 (Emergent

Reader), Tahap 2 (Early Reader) dan Tahap 3 (Fluent Reader). Dalam kajian ini buku cerita



2008


dibahagikan kepada Tahap 1, 2, dan 3. Garis panduan pemeringkatan buku yang akan dibuat oleh

pengkaji adalah berdasarkan apa yang telah ditetapkan oleh penulis-penulis sebelumnya.

Buku Cerita Tahap 1

Terdapat kriteria tertentu bagi bahan bacaan yang sesuai untuk pembaca baru. Menurut Clay

(1991) dan Hiebert (1999), bahan bacaan yang sesuai bagi pembaca baru adalah yang bermakna

kepada kanak-kanak, menggunakan bahasa kanak-kanak, dan mengandungi perkataan yang

berulang-ulang. Teks ini sepatutnya berjaya menarik minat kanak-kanak kerana mengandungi

ilustrasi yang menarik serta difahami. Hart-Hewins dan Wells (1990) telah mencadangkan buku

berbentuk konsep dan buku berbentuk urutan. Buku berbentuk konsep dan buku berbentuk urutan

dicadangkan kerana kanak-kanak cenderung untuk mempelajari sesuatu dan mereka akan

menyukai buku konsep yang berkaitan dengan pengetahuan sedia ada mereka. Sudah tentulah

juga isi kandungan buku adalah berkaitan dengan pengalaman harian kanak-kanak (Rog dan

Burton,2002). Gambar yang dipamerkan perlulah bertepatan dengan ayat di mana pembaca boleh

membuat penekaan tentang ayat berdasarkan gambar ilustrasi walaupun sebenarnya mereka

belum lagi membaca (Hart-Hewins & Wells, 1990). Rog dan Burton (2002) mencadangkan agar

illustrasi yang digunakan ringkas dan jelas serta menyokong teks sepenuhnya. Dari segi saiz

cetakan huruf pula, Hart-Hewins dan Wells (1990) berpendapat saiz huruf yang digunakan

hendaklah besar, jelas dan terasing daripada ilustrasi. Ini memudahkan kanak-kanak membuat

perbezaan antara ilustrasi dan huruf terutama di peringkat pembaca baru yang masih belum dapat

membezakan antara huruf dan gambar.

2.2.2 Buku Cerita Tahap 2

Hart-Hewins dan Wells (1990) pula menyatakan bagi buku untuk peringkat pembaca awal, saiz

cetakan tulisan tidak semestinya besar tetapi mestilah jelas. Gambar masih lagi memberi

sokongan yang sepenuhnya terhadap teks dan teks mesti berada di tempat yang sama setiap muka

surat. (Rog & Burton, 2002). Kanak-kanak pada peringkat pembaca awal ini memerlukan

sokongan agar mereka berasa yakin terhadap diri mereka sendiri. Oleh itu, penekaan yang dibuat

melalui gambar dan pengulangan perkataan ataupun ungkapan akan memudahkan kanak-kanak

meneka apa yang akan berlaku seterusnya. Ini akan mendatangkan keseronokan kepada mereka

kerana mereka dan juga akan menimbulkan kepercayaan kepada diri mereka sendiri yang mereka

telah boleh membaca seterusnya memotivasikan diri kanak-kanak untuk terus membaca (Nolen, 2001).Dari segi isi kandungan pula, pada peringkat pembaca awal telah boleh mula melangkah

keluar dari lingkungan pengalaman seharian kanak-kanak dan mewujudkan hubungan dengan

individu yang lain ataupun perkara yang lain (Hewin & Wells, 1990).

2.2.3 Buku Cerita Tahap 3

Menurut Asselin (2000) teks bagi pembaca yang telah mula maju dalam pembacaan seharusnya

70 peratus ke 80 peratus daripada kandungan teks boleh didekod oleh kanak-kanak dan teks

sepatutnya menggunakan gaya bahasa yang standard tetapi yang boleh difahami oleh kanak-

kanak. Hart-Hewins dan Wells (1990) menyatakan bagi pembaca maju (Fluent Reader), teks

yang digunakan lebih panjang berbanding teks untuk pembaca baru dan pembaca awal, dan saiz

cetakan tidak perlu besar. Cerita pula lebih panjang dan boleh dibahagi-bahagikan kepada

beberapa perenggan dan gambar masih diperlukan bagi setiap mukasurat bagi menyokong teks.

Panjang buku boleh dibahagikan kepada beberapa bab, plot lebih kompleks dan boleh

mempunyai lebih ramai watak (Rog & Burton, 2002).

3. Rekabentuk kajian



2008


Kajian yang dijalankan adalah berbentuk kajian tinjauan dengan menggunakan borang soal

selidik. Menurut Mohd Majid (1998) kajian tinjauan dijalankan dalam penyelidikan pendidikan

yang bermatlamat untuk mengumpul maklumat mengenai pembolehubah-pembolehubah yang

berkaitan dengan sesuatu fenomena tanpa menyoal mengapa pembolehubah tersebut wujud.

Menurut Mertens (1998) pula, kebaikan kajian tinjauan ialah kerana membolehkan maklumat

diperolehi dari bilangan sampel yang besar. Oleh itu teknik tinjauan ini dipilih kerana ia mampu

memenuhi keperluan kajian ini.

3.1 Populasi dan sampel kajian

Populasi bagi kajian ini ialah buku cerita kanak-kanak prasekolah yang terdapat di prasekolah di

Malaysia. Sampel kajian pula ialah buku-buku cerita yang terdapat di prasekolah-prasekolah di

mana guru-guru pelatih Program Pendidikan Awal Kanak-kanak, Universiti Pendidikan Sultan

Idris menjalani Rancangan Orientasi Sekolah (ROS). Oleh kerana guru-guru boleh menjalani

ROS di sekolah-sekolah berhampiran dengan rumah mereka, maka kajian melibatkan prasekolah

di Semenanjung Malaysia, Sabah dan Sarawak. Bilangan sampel pula ialah 417 buah buku yang

dipilih secara rawak bagi kajian ini. Bilangan sampel ini mencukupi berdasarkan cadangan Crites

(1969) yang menyatakan bahawa saiz sampel yang kurang dari 100 tidak sesuai kerana akan

berlaku turun naik yang besar dalam pengiraan.

3.2 Instrumen kajian

Instrumen yang digunakan dalan kajian ini ialah soal selidik. Zainal (2003) menyatakan tujuan

utama soal selidik adalah untuk mendapatkan maklumat untuk memenuhi objektif kajian.

Instrumen kajian digubal oleh pengkaji di mana item-item soal selidik dibina mengikut keperluan

bagi menjawab soalan-soalan kajian. Interrater reliability test telah dilakukan dengan mengambil

beberapa orang penilai bagi menilai alat pengukuran yang dicadangkan (Mayers & Hansen,

1997).

3.3 Kaedah pengumpulan data

Kaedah yang digunakan untuk mendapatkan data dalam kajian ini ialah menggunakan borang

soal selidik. Menurut Mohd Majid (1990), dengan menggunakan soal selidik pengkaji dapat

maklumat yang banyak dalam masa yang singkat dan ini sudah pasti menjimatkan perbelanjaan..

3.4 Prosedur penganalisisan data Berdasarkan maklumat-maklumat daripada soal selidik yang telah lengkap diisi oleh guru-guru

pelatih, data dikumpulkan dan dikodkan bagi memudahkan kemasukan data ke dalam sistem

komputer. Datadata yang diperolehi ini diproses menggunakan Statiscal Package for Social Sciencse (SPSS) berdasarkan kekerapan (frekuensi) dan peratus untuk membuat huraian tentang

ciri-ciri buku cerita tersebut.

4. Analisis Data

Fokus analisis data adalah tentang ciri-ciri buku cerita dari segi jenis buku, kategori buku, watak

utama, latar cerita, warna ilustrasi, saiz ilustrasi, jenis gambar ilustrasi, saiz huruf dan saiz buku

secara keseluruhan dan mengikut tahap pembaca.



2008


4.1 Jenis buku cerita yang terdapat di dalam bilik darjah prasekolah

Jadual 1

Jenis Buku Cerita Bagi Setiap Tahap Pembaca dan Secara Keseluruhan

Jenis Buku Cerita Pembaca Baru Pembaca Awal Pembaca Maju Jumlah

Cerita Jenaka 3

(3.2)

1

(0.6)

0

(0.0)

4

(1.0)

Cerita Dongeng 0

(0.0)

7

(4.4)

19

(11.7)

26

(6.2)

Lagenda 0

(0.0)

0

(0.0)

6

(3.7)

6

(1.4)

Cerita Penglipurlara

(Putera & Puteri)

0

(0.0)

2

(1.3)

5

(3.1)

7

(1.7)

Cerita tauladan / nilai

moral

2

(2.1)

41

(25.6)

31

(19.0)

74

(17.7)

Cerita Binatang 5

(5.3)

61

(38.1)

76

(46.6)

142

(34.1)

Cerita Rakyat 0

(0.0)

3

(1.9)

6

(3.7)

9

(2.2)

Cerita Kehidupan

Harian Kanak-kanak

71

(75.5)

40

(25)

18

(11.0)

129

(30.9)

Bukan Cerita / Non

Fiction

13

(13.8)

5

(3.1)

2

(1.2)

20

(4.8)

Jumlah 94

(100)

160

(100)

163

(100)

417

(100)

Secara keseluruhan, 34.1% buku cerita adalah tentang binatang dan 30.9% tentang kehidupan

harian kanak-kanak. Bagi tahap pembaca baru, 75.5% buku adalah tentang kehidupan harian

kanak-kanak manakala 38.1% buku cerita tahap pembaca awal dan 46.6% buku cerita tahap

pembaca maju adalah tentang binatang.

4.2 Kategori buku cerita yang terdapat di dalam bilik darjah prasekolah

Jadual 2

Kategori Buku Cerita Bagi Setiap Tahap Pembaca dan Secara Keseluruhan

Kategori Buku Cerita Pembaca Baru Pembaca Awal Pembaca Maju Jumlah

Buku berunsur main 1

(1.1)

3

(1.9)

1

(0.6)

5

(1.2)

Buku bergambar 69

(73.4)

135

(84.4)

141

(86.5)

345

(82.7)

Buku konsep 10

(10.6)

8

(5.0)

5

(3.1)

23

(5.5)



2008


Buku meramal 7

(7.4)

13

(8.1)

15

(9.2)

35

(8.4)

Buku bahasa berirama 7

(7.4)

1

(0.6)

1

(0.6)

9

(2.2)

Jumlah 94

(100)

160

(100)

163

(100)

417

(100)

Daripada 417 buah buku cerita kanak-kanak yang dikaji, majoriti buku (82.7%) merupakan buku

bergambar. Begitu juga bagi setiap tahap pembaca, majoriti buku merupakan buku bergambar

iaitu 73.4% bagi tahap pembaca baru, 84.4% bagi kategori tahap awal dan 86.5% bagi tahap

pembaca maju.

4.3 Watak utama dalam buku cerita yang terdapat di dalam bilik darjah prasekolah

Jadual 3

Watak Utama dalam Buku Cerita Bagi Setiap Tahap Pembaca dan Secara Keseluruhan

Watak Utama Pembaca Baru Pembaca Awal Pembaca Maju Jumlah

Kanak-kanak lelaki 45

(47.9)

23

(14.4)

11

(6.7)

79

(18.9)

Kanak-kanak

perempuan

19

(20.2)

28

(17.5)

13

(8.0)

60

(14.4)

Orang dewasa lelaki 6

(6.4)

6

(3.8)

22

(13.5)

34

(8.2)

Orang dewasa

perempuan

0

(0.0)

1

(0.6)

7

(4.3)

8

(1.9)

Binatang 11

(11.7)

92

(57.5)

102

(62.6)

205

(49.2)

Kartun 7

(7.4)

9

(5.6)

8

(4.9)

24

(5.8)

Tiada watak 6

(6.4)

1

(0.6)

0

(0.0)

7

(1.7)

Jumlah 94

(100)

160

(100)

163

(100)

417

(100)

Secara keseluruhannya, watak binatang mendominasi watak utama dalam buku cerita kanak-

kanak. Watak binatang juga mendominasi watak utama dalam buku cerita bagi tahap pembaca

awal (57.5%) dan pembaca maju (62.6%). Walau bagaimanapun, dalam buku cerita bagi tahap

pembaca baru, majoriti buku (47.9%) memilih watak kanak-kanak lelaki sebagai utama utama.

5. Perbincangan, Rumusan dan Cadangan

Perbincangan dapatan kajian akan dikemukakan dalam bentuk deskriptif mengikut aspek-aspek

kajian yang telah dijalankan. Manakala cadangan yang dikemukakan merujuk kepada penulis,

penerbit, ibu bapa dan guru-guru. Cadangan juga merangkupi aspek-aspek kajian lain yang boleh

dilakukan pada masa hadapan.

5.1 Jenis buku cerita yang terdapat di dalam bilik darjah prasekolah Kebanyakan buku cerita yang terdapat di bilik darjah prasekolah adalah tentang binatang dan

kehidupan seharian kanak-kanak. Jenis buku cerita ini bersesuaian dengan pendapat Hart-Hewins



2008


dan Wells (1990) dan Rog dan Burton (2002) bahawa kanak-kanak akan menyukai buku konsep

yang berkaitan dengan pengetahuan sedia ada mereka.

Bagi tahap pembaca baru, majoriti buku adalah tentang kehidupan harian kanak-kanak.

Ciri ini juga bersesuaian dengan cadangan Rog dan Burton (2002) dan Clay (1967) iaitu bagi

buku tahap pembaca baru, isi kandungan buku adalah berkaitan dengan pengalaman harian

kanak-kanak. Manakala majoriti buku cerita bagi tahap pembaca awal dan pembaca maju adalah

tentang binatang yang dianggap sesuai bagi pembaca tahap ini (Hart-Hewin & Wells, 1990). Oleh

itu dicadangkan agar buku tahap satu adalah berkenaan kehidupan harian kanak-kanak dan buku

tahap dua dan tiga adalah mengenai binatang yang diberikan perwatakan manusia.

Dari segi isi kandungan pula, didapati buku kanak-kanak peringkat awal dan maju telah

keluar daripada kehidupan harian kanak-kanak sesuai dengan Hart-Hewin dan Wells (1990) yang

menyatakan pada peringkat pembaca awal telah boleh mula melangkah keluar dari lingkungan

pengalaman seharian kanak-kanak dan mewujudkan hubungan dengan individu yang lain ataupun

perkara yang lain. Namun begitu dapatan ini berlainan daripada dapatan kajian yang dibuat oleh

Perpustakaan Negara (1998) mendapati selepas 52% buku pengetahuan, buku cerita dongeng

turut menjadi pilihan utama kanak-kanak.

5.2 Kategori buku cerita yang terdapat di dalam bilik darjah prasekolah

Bagi kategori buku pula majoriti buku yang terdapat di dalam bilik darjah adalah sesuai kerana

kebanyakannya buku dalam kajian ini adalah buku cerita bergambar yang amat sesuai bagi semua

peringkat pembaca di prasekolah. Bahan bacaan perlulah disertakan dengan ilustrasi yang

menarik, gambar berwarna, sekiranya lukisan gambar-gambar itu kelihatan hidup supaya dapat

menarik dan memikat hati kanak-kanak (Abdul Aziz, 2000). Menurut Rog dan Burton (2002)

pula, antara faktor-faktor yang diambil kira dalam pemeringkatan teks ialah sokongan illustrasi.

Begitu juga garis panduan yang ditetapkan oleh Reading Recovery (Peterson,1991), dalam

Guided Reading (Fountas & Pinnell, 1999) telah menetapkan kriteria kesepadanan gambar dan

teks sebagai kriteria yang penting dalam teks. Oleh itu buku bergambar adalah dicadangkan

sebagai kategori buku yang sesuai digunakan oleh kanak-kanak prasekolah.

5.3 Watak utama dalam buku cerita yang terdapat di dalam bilik darjah prasekolah

Majoriti penulis buku cerita menggunakan watak kanak-kanak lelaki dan watak binatang sebagai

watak utama yang dianggap sesuai untuk pembaca di peringkat prasekolah. Watak utama yang

terdapat dalam buku tahap satu didominasi oleh watak kanak-kanak lelaki. Bagi tahap dua dan

tahap tiga kebanyakan buku cerita menggunakan watak binatang. Oleh itu dicadangkan

perwatakan bagi tahap satu adalah kanak-kanak dan bagi tahap dua dan tiga adalah watak

binatang.

5.4 Latar cerita dalam buku cerita yang terdapat di dalam bilik darjah prasekolah Buku cerita tahap pembaca baru menjadikan rumah sebagai latar cerita. Ini bertepatan dengan

kenyataan Hart-Hewins dan Wells (1990) yang telah mencadangkan buku berbentuk konsep dan

buku berbentuk urutan yang berkaitan dengan pengetahuan sedia ada mereka. Bagi buku cerita

tahap pembaca awal dan pembaca maju, lebih separuh daripada buku yang dikaji mempunyai

alam semula jadi sebagai latar cerita. Sehubungan itu, dicadangkan agar latar cerita bagi pembaca

baru hendaklah menggunakan latar yang dekat dengan diri kanak-kanak sementara bagi pembaca

awal dan maju pula boleh menggunakan watak alam semulajadi dan lain-lain latar.

5.5 Warna buku cerita yang terdapat di dalam bilik darjah prasekolah Secara keseluruhannya, warna terang digunakan dalam majoriti buku cerita kanak-kanak yang

dikaji. Dicadangkan penggunaan warna yang terang bagi setiap peringkat pembaca.



2008


5.6 Saiz ilustrasi buku cerita yang terdapat di dalam bilik darjah prasekolah Majoriti buku cerita sama ada bagi tahap pembaca baru, pembaca awal atau pembaca maju

mempunyai ilustrasi satu muka surat penuh. Ilustrasi adalah penting teruatam bagi pembaca baru.

Ini kerana bagi pembaca baru gambar yang dipamerkan perlulah bertepatan dengan ayat bagi

membolehkan pembaca membuat penekaan tentang ayat berdasarkan gambar ilustrasi walaupun

sebenarnya mereka belum lagi membaca (Hart-Hewins & Wells, 1990). Rog dan Burton (2002)

mencadangkan agar illustrasi yang ringkas dan jelas serta menyokong teks sepenuhnya. Oleh itu,

dicadangkan agar ilustrasi perlu ditonjolkan dalam penghasilan buku cerita kanak-kanak kerana

ilustrasi sememangnya memainkan peranan penting dalam buku cerita bagi setiap peringkat bagi

kanak-kanak prasekolah.

5.7 Jenis gambar ilustrasi dalam buku cerita yang terdapat di dalam bilik darjah prasekolah

Majoriti buku cerita sama ada bagi tahap pembaca baru, pembaca awal atau pembaca maju

mempunyai kecenderungan yang sama dari segi jenis gambar ilustrasi iaitu menggunakan gambar

tidak realistik. Dicadangkan agar gambar tidak realistik digunakan untuk mengisahkan cerita

kanak-kanak kerana ini memudahkan penghasilan gambar yang sesuai dengan jalan cerita dan

penggunaan imaginasi yang meluas dapat dilakukan.

5.8 Saiz huruf dalam buku cerita yang terdapat di dalam bilik darjah prasekolah Majoriti buku cerita sama ada bagi tahap pembaca baru, pembaca awal atau pembaca maju

menggunakan saiz huruf besar diikuti dengan saiz huruf sederhana. Hanya segelintir buku cerita

yang menggunakan saiz huruf kecil. Ini bertepatan dengan keperluan pembaca yang di peringkat

baru yang memerlukan saiz huruf yang besar, jelas dan terasing daripada ilustrasi. Namun,

menurut Hart-Hewins dan Wells (1990), bagi pembaca maju (fluent reader), saiz cetakan tidak

perlu besar. Oleh itu, dicadangkan agar saiz huruf tidak perlu besar tetapi perlulah jelas untuk

dibaca.

5.9 Saiz buku dalam buku cerita yang terdapat di dalam bilik darjah prasekolah

Majoriti buku cerita sama ada bagi tahap pembaca baru, pembaca awal atau pembaca maju

mempunyai saiz yang kecil. Saiz buku yang kecil adalah sesuai kerana ianya mudah dipegang,

dibawa ke mana-mana dan mengurangkan kos.

6. Rumusan

Berdasarkan kajian yang telah dijalankan, dapatlah dibuat rumusan tentang buku-buku cerita yang

terdapat di bilik darjah prasekolah bagi setiap tahap pembaca. Bagi tahap pembaca baru,

kebanyakan buku-buku cerita yang dikaji adalah buku bergambar tentang kehidupan seharian

kanak-kanak. Kebanyakan watak utama yang menjadi pilihan penulis buku cerita tahap 1 ini ialah

watak kanak-kanak lelaki. Rumah pula seringkali dijadikan latar cerita. Dari segi pemilihan

warna, warna lembut digunakan dalam kebanyakan buku yang dikaji. Buku-buku yang dikaji juga

kebanyakannya mempunyai saiz ilustrasi satu muka surat penuh yang menggunakan gambar tidak

realistik. Walaupun kebanyakan buku tahap pembaca baru yang dikaji bersaiz kecil tetapi saiz

huruf besar sering digunakan.

Bagi tahap pembaca awal, kebanyakan buku-buku cerita yang dikaji adalah buku

bergambar tentang binatang. Watak utama yang biasa digunakan ialah watak binatang. Alam

semula jadi pula menjadi pilihan bagi kebanyakan penulis buku cerita tahap 2 yang dikaji. Bagi

kebanyakan buku, warna terang digunakan. Kebanyakan buku mempunyai saiz ilustrasi satu

muka surat penuh dengan gambar yang tidak realistik. Seperti kebanyakan buku tahap pembaca

baru, kebanyakan buku tahap pembaca awal yang dikaji juga bersaiz kecil tetapi saiz huruf besar

sering digunakan.



2008


Bagi tahap pembaca maju, kebanyakan buku-buku cerita yang dikaji adalah buku

bergambar tentang binatang. Seperti buku tahap pembaca awal, watak binatang menjadi watak

utama bagi kebanyakan buku dan latar cerita kebanyakannya ialah alam semula jadi. Warna

terang juga sering digunakan. Dari segi ilustrasi, gambar, saiz buku dan saiz huruf, kebanyakan

buku yang dikaji mempunyai saiz ilustrasi satu muka surat penuh dengan gambar tidak realistik,

bersaiz kecil tetapi menggunakan huruf bersaiz besar, sama seperti buku-buku tahap pembaca

baru dan pembaca awal.

7. Cadangan

Bagi meningkatkan lagi kualiti bahan bacaan prasekolah dicadangkan agar penulis dan penerbit

buku memperbanyakkan lagi buku cerita untuk kanak-kanak prasekolah yang menepati ciri-ciri

yang bersesuaian dengan setiap tahap pembaca bagi tujuan menarik minat mereka terhadap

pembacaan buku.

Kepada ibu bapa dan guru-guru juga perlulah juga sedar tentang perkara-perkara penting

yang perlu diberi perhatian dalam pemilihan buku-buku untuk kanak-kanak prasekolah.

Kegagalan ibu bapa dan guru-guru menyedia buku yang bersesuaian boleh menghilangkan minat

kanak-kanak untuk membaca. Oleh itu, ibu bapa dan guru-guru perlulah memilih dan

menyediakan buku-buku yang sesuai dengan tahap kebolehan membaca kanak-kanak agar dapat

terus menarik minat kanak-kanak untuk terus membaca.

Kajian yang telah dibuat melibatkan buku-buku yang terdapat di prasekolah yang terlibat

dalam kajian. Dicadangkan agar kajian dilakukan bagi mengkaji buku-buku cerita prasekolah

yang terdapat di pasaran. Kajian-kajian lanjut berkait buku cerita prasekolah juga boleh dilakukan

bagi menambah lagi hasil penyelidikan tentang prasekolah.

8. Kesimpulan Penggunaan buku yang sesuai amat penting dalam menjamin minat dan tumpuan kanak-kanak

terhadap pembacaan yang berkesan. Oleh itu adalah menjadi tugas penulis dan penerbit bagi

membina buku-buku mengikut ciri-ciri buku yang sesuai untuk kumpulan sasaran yang tertentu.

Bagi ibu bapa dan guru-guru pula perlulah bijak memilih buku yang sesuai untuk pembacaan

kanak-kanak mengikut ciri-ciri yang telah dicadangkan di dalam kajian ini. Semoga hasil kajian

ini memberi manafaat kepada bahan bacaan kanak-kanak dan seterusnya menanamkan minat

membaca yang mendalam dan berterusan kepada kanak-kanak prasekolah.



2008


RUJUKAN

Abdul Aziz Talib (2000), Pedagogi Bahasa Melayu;Prinsip, Kaedah dan Teknik, Kuala Lumpur:

Utusan Publication & Distributors Sdn. Bhd.

Allington, R. L. (1983). "The Reading Instruction Provided Readers of Differing Reading

Abilities." Elementary School Journal 82: 548-Allington, R. L. (2002). "What I've

Learned About Effective Reading Instruction." Phi Delta Kappan 83(10): 740.

Ambigapathy, P. (1997). Reading in Malaysia. Bangi, Universiti Kabangsaan Malaysia.

Armstrong, N., Campos, J. & Johnson, B. (2001). Increasing Student Reading Fluentcy Through

the Use of Leveled Book. Faculty of the School of Education. Chicago, IL, Saint Xavier

University: 127.

Asselin, M. (2002). "Texts for Beginning Readers: The Critical Match between Reader and

Text." Teacher Librarian 28(2): 58.

Bahagian Teknologi Pendidikan (1997), Laporan Pencapaian Pelaksanaan Program NILAM

1997. Kementerian Pelajaran Malaysia

Bahagian Teknologi Pendidikan (2004). Laporan Pencapaian Pelaksanaan Program NILAM

Clay, M. M. (1982). Observing Young Readers: Selected Papers. Portsmouth, NH, Heinemann.

Clay, M. M. (1991). "Introducing a new storybook to young readers." The Reading Teacher 45,4:

264-265.

Clay, M.M. (1967). The reading behavior of five-year-old children. A: Research report. New

Zealand Journal of Educatioanal Studies, 2, 11-31.

Crites (1969) dalam Sidek Mohd Noah (2002), Rekabentuk Penyelidikan: Falsafah, Teori dan

Praktis. Serdang:Universiti Putra Malaysia

Fountas, I. C., & Pinnell, G.S. (1996). Guided reading: Good first teaching for all children k-3.

Portsmouth,, NH: Heinemann.

Fountas, I. C., & Pinnell, G.S. (1999). Matching books to readers: Using leveled books in guided

reading. Portsmouth, NH, Heinemann.

Hart-Hewins & Wells, J. Real books for reading learning to read with children's literature Pembroke Publishers Limited, Markham,Ontario:

Klein.M.L, Peterson, S, & Simington, L (1990).Teaching reading in the elementary grades.

USA:Allyn and Bacon.

Marohaini Yusoff (1999), Strategi Pengajaran Bacaan dan Kefahaman ke arah Kemantapan

Pembelajaran di Sekolah Menengah, Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

Mertens, D. M. (1998). Research methods in education and psychology : integrating diversity

with quantitative and qualitative approaches. London : Sage Publications.

Mohd. Majid Konting (1998). Kaedah penyelidikan. Kuala Lumpur:Dewan Bahasa Dan Pustaka.

Nolen, S.B. (2001). Constructing literacy in the kindergarten: Task structure,collaboration &

motivation. Cognition & instruction, 19(1). 95-142.

Perpustakaan Negara Malaysia (1998), Profil Membaca Rakyat Malaysia 1996, Kuala Lumpur:

PNM.

Pinnell, G. S. (1999). "Effective Literacy Programs." Council Connections Winter: 9-11.

Raphael,T & Hiebert, E. (1996) Creating an integrated approach to literacy instruction USA:

Allyn & Bacon.

Rog, L. J. & Burtan, W. (2002). "Matching Texts and Readers: Levelling early reading materials

for assessment and instruction." The Reading Teacher 55(4).

Sidek Mohd Noah (2002). Rekabentuk Penyelidikan: Falsafah, Teori dan Praktis.

Serdang:Universiti Putra Malaysia



2008


Sulzby, E. & Teale, W.H. (1987). Young Children's Storybook Reading: Longitudinal Study of

Parent-Child Interaction and Children's Independent Functioning. Final

Sulzby, E. (1989). Assessment of writing and of of children language while writing. Assessment

for instruction in early literacy. L. M. J. Smith. Englewood Cliffs, New Jersey, Prentice

Hall.

Swann, J. M. (1997). An Investigation into Effectiveness of the Emergent Reader Literacy

Instruction Model. Annual Meeting of the American Educational Research Association,

Chicago, IL. (March 24-28, 1997).

Teale, W. & Sulzby, E. (1986). Emergent Literacy : Writing and Reading. Norwood, N.J., Anlex

Pub. Corp.

Zainal Mat Saat (2003). Statistik Awalan. Kuala Lumpur: Pearson Prentice Hall.

Zainiah Mohamed Isa (2005). Tahap Bacaan dan Faktor-faktor Mempengaruhinya. Kod

penyelidikan : 03-13-19-04.

ciri-ciri buku cerita yang terdapat di dalam bilik darjah prasekolahi-ciri buku cerita yang terdapat...

Documents